1. ใบงานที่ 11 เรื่อง กาหนดและลาดับขั้นตอนการปฏิบัติ
--------------------------------------------------------------
ให้นักเรียนเรียงลาดับขั้นตอนการทางาน จากกิจกรรมที่กาหนดให้ต่อไปนี้ (สามารถสืบค้นจาก
แหล่งเรียนรู้ได้)
1. การสารวจสภาพน้าที่คูเมือง
ขั้นที่ 1 เตรียมเครื่องมือที่ใช้ในสารวจ ได้แก่ เครื่องมือตรวจวัดคุณภาพน้า อุปกรณ์สาหรับ
เก็บตัวอย่างน้า อุปกรณ์และเครื่องมือวิเคราะห์
ขั้นที่ 2 เดินทางไปที่คูเมือง ตาแหน่งที่ 1 ด้านทิศเหนือด้วยรถจักรยานยนต์พร้อมเครื่องมือ
สารวจ
ขั้นที่ 3 ลงมือทาการสารวจสภาพน้า โดยการเก็บตัวอย่างน้าเพื่อตรวจวัดดัชนีคุณภาพน้า
ดัชนี ได้แก่ ความเป็นกรด-ด่าง (pH), ออกซิเจนละลายในน้า (DO), ของแข็งทั้งหมด (TS),
แบคทีเรียกลุ่มฟีคัล (Fecal Coliforms), ไนเตรท, ฟอสเฟต, ความข้น (Turbidity),
อุณหภูมิของน้า (Temp), ค่าบีโอดี (BOD)
2. การทาร่มกระดาษสาที่บ่อสร้าง
ขั้นที่ 1 การทาหัวร่ม ตุ้มร่ม นาไม้สาหรับทาหัวร่ม และ ตุ้มร่ม ขนาดโตวัดเส้นผ่า
ศูนย์กลางขนาด2-2.5 นิ้วนาเอามาตัดท่อนๆความเท่ากับขนาดของหัวร่มและตุ่มร่มที่ต้องการแล้วเจาะรู
ตรงกลางขนาดพอที่จะใส่คันร่มชนิดนั้นๆ ได้แล้วจึงเอาไปกลึงเป็นหัวร่มรือตุ่มร่มตามแบบที่ได้กาหนด
ไว้
ขั้นที่ 2 การทาซี่ร่ม หลังจากได้ไม้ไผ่มาแล้งก็นาเอามาตัดออกเป็นท่อนๆถ้าเป็นไม้ไผ่ที่มี
ปล้องยาวก็ตัดระหว่างข้อ แต่ถ้าเป็นไม้ปล้องสั้นก็ตัดให้ข้อไม้อยู่ตรงกลางความยาวของท่อนไม้ที่ตัด
เท่ากับขนาดของร่มที่จะทา เช่น ทาร่มขนาด 20นิ้วก็ตัดไม้ไผ่ยาว 20นิ้วเป็นต้นเมื่อตัดไม้ไผ่เป็น
ท่อนยาวแล้วก็ใช้มีดขูดผิวไม้ออกให้หมดแล้วทาเครื่องหมายสาหรับเจาะรูไว้
โดยการใช้ตะปูตอกบนไม้ ขอให้ปลายตะปูโผล่ออกมานิดหนึ่งแล้วใช้ไม้ขอขีดรอบปล้องไม้ตรงกับระยะ
ที่ต้องการเจาะรูแล้วจึงผ่าไม้ออกเป็น 4 ชิ้น แต่ละชิ้นขนาดเท่ากันใช้มีดตรงท้องตามระยะที่ได้กะไว้
ให้เสมอกันทุกชิ้น ให้ทางปลายซี่เรียว และใช้มีดจักเป็นซี่ๆตรงหัวไม้ ความหนาแต่ละซี่

2. ประมาณ 1/8 นิ้ว แล้วใช้มือฉีกออกเป็นซี่ๆ ถ้าฉีกไม่ออกก็ใช้มีดผ่าออกไปตรงๆ แล้วเหลาทั้งสอง
ข้างให้ เรียบและปาดตรงหัวซี่ทั้ง 2 ให้บางพอดีที่จะใส่เข้าร่องหัวร่มได้แล้วซี่ตรงท้องนิดนึงเพื่อให้มุม
มนแล้วเหลาตรงท้องซึ่งให้ ้ปลายซี่ร่มเรียวเท่ากันทุกๆซี่ ใช้มีดปลายแหลมแทงลงไปตรงรอยปาดท้องซี่
ให้ปลายมีดทะลุออกด้านหลังซึ่งตรงกลางแล้ว ผ่าตรงออกไปตามยาวประมาณ 2 นิ้ว เพื่อให้ปลายซี่
สั้นสอดเข้าไปเวลาร้อยคือ ประติดกับซี่สั้น
ส่วนการทาซี่ร่มสั้นนั้น ตัดไม้ยาวตามขนาดที่ต้องการแล้วเกลาเอาผิวไม้ออก แล้วทา
เครื่องหมายสาหรับเจาะรู แล้ว จักเป็นซี่ๆ เหลาสองข้างให้เรียบร้อย ปลายซึ่งข้างหนึ่งปาดท้องซี่ให้
เป็นมุมแล้วเหลา 2 ข้าง ให้บางที่จะสอดเข้ารองตุ่มร่มได้ ส่วนอีกข้างหนึ่งเหลาปลายให้มน และเหลา
ตรงปลาย 2 ข้างให้บางพอสมควร
ขั้นที่ 3 การเจาะรูซี่ร่มสั้นและซี่ร่มยาว ใช้เหล็กแหลมชนิดปลายเป็นสามเหลี่ยมเจาะโดยการ
หมุนไปหมุนมาหรือ จะใช้เหล็กแหลมเผาไฟให้ร้อนแล้วเจาะรูก็ได้ (ถ้าไม่มีเครื่องเจาะ) แต่ถ้ามีเครื่อง
เจาะซี่ร่มโดยเฉพาะ ก็ใช้เครื่องเจาะเพราะจะได้เร็ว
ขั้นที่ 4 การมัดหัวร่มและตุ่มร่มนาเอาซี่ร่มยาวและซี่ร่มสั้นที่เจาะรูแล้วร้อยติดกัน
เรียงเป็นตับโดยร้อยเอาทางหลัง ซี่ขึ้นข้างบนทุกซี่ แล้วเอาหัวร่มที่ผ่าร่องซี่แล้วมาปาดซี่ออก
เสีย 1 ช่อง เพื่อสาหรับจะได้ไว้ผูกปมเชือก เอาซี่ร่มที่ร้อยแล้วใส่ลงไป ในหัวร่มช่องละซี่ แล้วดึง
เชือกให้ตึงแล้วใส่ต่อไปอีกจนครบทุกช่อง แล้วดึงปลายเชือกทั้ง 2 ข้างให้ตึง เอาปลายเชือกผูกให้
แน่น แล้วตัดเชือกที่ผูกออกให้เหลือปลายเชือกไว้ประมาณข้างละ 1 นิ้ว การมัดหัวร่มและตุ้มร่มทาด้วย
วิธีเดียวกัน
3. การอนุรักษ์ดิน
ขั้นที่ 1 ศึกษาข้อมูลการอนุรักษ์ดินจากแหล่งต่างๆ
ขั้นที่ 2 เลือกวิธีการอนุรักษ์ดินมา 1 อย่าง (ในที่นี้เลือก การปรับปรุงดิน)
ขั้นที่ 3 หาสถานที่ที่ต้องการอนุรักษ์
ขั้นที่ 4 เตรียมวัสดุอุปกรณ์ เช่น ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก ปุ๋ยสด
ขั้นที่ 5 ลงมือทา
ขั้นที่ 6 บันทึกผลการทดลอง