2. ΟΡΙΣΜΟΣ
Το Παγκόσμιο Συμβούλιο
Εκκλησιών (Αγγλ. World Council of Churches,
συντομογρ. ΠΣΕ) είναι
μια οικουμενική χριστιανική οργάνωση, της
οποίας σκοπός είναι η προώθηση της
χριστιανικής ενότητας.
Αποτελεί κοινωνία 340 εκκλησιών, από τις
οποίες οι 157 είναι μέλη του, και
αντιπροσωπεύει πάνω από 550 εκατομμύρια
Χριστιανούς, σε περισσότερες από 100 χώρες.
3. ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ…
Ιδρύθηκε τις 23 Αυγούστου 1948, και στα ιδρυτικά μέλη του
συμπεριλαμβάνονταν το Οικουμενικό Πατριαρχείο
Κωνσταντινουπόλεως, η Εκκλησία της Ελλάδος και η Εκκλησία της
Κύπρου.
Σήμερα συγκεντρώνει τις περισσότερες Ορθόδοξες, και έναν
αριθμό Προτεσταντικών εκκλησιών, όπως την Αγγλικανική Εκκλησία,
πολλές Λουθηρανικές, Μεθοδικές και Μεταρυθμισμένες, και
μερικές Βαπτιστικές και Πεντηκοστιανές εκκλησίες. Επίσης
συμμετέχουν Παλαιοκαθολικές, καθώς και ένα ευρύ φάσμα ενωμένων
και ανεξάρτητων εκκλησιών. Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, αν και δεν
είναι εκκλησία-μέλος, συνεργάζεται στενά με το ΠΣΕ, στο οποίο
αποστέλλει παρατηρητές και εκπροσώπους. Από την Ελλάδα, εκτός
από την Εκκλησία της Ελλάδος, στο ΠΣΕ συμμετέχει και η Ελληνική
Ευαγγελική Εκκλησία.
Το ανώτατο διοικητικό σώμα του Συμβουλίου είναι η Γενική
Συνέλευση, η οποία συνέρχεται ανά μερικά χρόνια. Γενικός
Γραμματέας του Συμβουλίου είναι από το 2010 ο Όλαβ Φίξε Τβάιτ,
από την Εκκλησία της Νορβηγίας η οποία συγκαταλέγεται στις
Λουθηρανικές εκκλησίες.
4. Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Πενήντα δύο χρόνια μετά την ίδρυση του, τον Ιούνιο
του 2006, ο Αρχιεπίσκοπος
Χριστόδουλος πραγματοποίησε την πρώτη επίσημη
επίσκεψη Προκαθημένου της Ελλαδικής Εκκλησίας
στην έδρα του ΠΣΕ στη Γενεύη. Αν και η Εκκλησία
της Ελλάδος ήταν από τα ιδρυτικά μέλη του ΠΣΕ,
ένας μεγάλος αριθμός αρχιερέων, κληρικών και
λαϊκών αντιτίθενται δημόσια στην συμμετοχή της
Εκκλησίας της Ελλάδος.
Από την άλλη πλευρά, σε όλη τη διάρκεια των
δεκαετιών του 1950, 1960 και 1970 εξέχοντες
Ορθόδοξοι θεολόγοι και νομικοί αλλά και κληρικοί.
5. Πολλοί από τους κληρικούς και τους θεολόγους που συμμετείχαν
στο Π.Σ.Ε. έχουν κατηγορηθεί ως «δυτικίζοντες» ή «αιρετικοί»,
μεταξύ των οποίων και ο Νίκος Νησιώτης, ο οποίος έπειτα από
σημαντική εισήγησή που παρουσίασε το 1961 ενώπιον της
Γενικής Συνέλευσης στο Νέο Δελχί, έγινε αντικείμενο επίθεσης
από υπέρμαχους της παράδοσης και του αφαιρέθηκε το χρίσμα
του εκπροσώπου της Εκκλησίας της Ελλάδος. Μολαταύτα, ο
Νησιώτης συνέχισε το έργο του αναφορικά με τον διάλογο μεταξύ
των Εκκλησιών και το 2006 ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος —ως
κίνηση αποκατάστασής του— ανακοίνωσε τη θεσμοθέτηση
υποτροφίας στο όνομα του Νίκου Νησιώτη για νέους θεολόγους
στο Οικουμενικό Ινστιτούτο του Μποσέ της Ελβετίας,
χρηματοδοτούμενη από την Εκκλησία της Ελλάδος.
6. Η πρώτη κρίση ανάμεσα στο Π.Σ.Ε. και στην
Εκκλησία της Ελλάδος προέκυψε το 1968,όταν η
ολομέλεια του Συμβουλίου σε απόφαση του πήρε
θέση κατά της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών. Το
γεγονός αυτό προκάλεσε την αντίδραση τού
τότε Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου, ο οποίος έκανε λόγο
για υπέρβαση του ρόλου των Εκκλησιών. Το
πρόβλημα ξεπεράστηκε γρήγορα καθώς ο ίδιος ο
Ιερώνυμος Κοτσώνης, όντας καθηγητής
Πανεπιστημίου, συμμετείχε στο Συμβούλιο και
αναγνώρισε ότι η Εκκλησία της Ελλάδος όφειλε να
συμμετέχει στον παγκόσμιο διάλογο των
διαφορετικών χριστιανικών εκκλησιών.
7. Κατά τα επόμενα χρόνια όλες οι Ορθόδοξες Εκκλησίες
εντάχθηκαν στο ΠΣΕ, ενώ ορισμένες από αυτές
αποχώρησαν στην συνέχεια. Ορισμένες άλλες απείλησαν
με αποχώρηση, ανάμεσα στις οποίες και η Εκκλησία της
Ελλάδος, εκπρόσωποι της οποίας, τις δεκαετίες
του 1980 και του 1990, εξέφραζαν την έντονη αντίθεσή
τους προς τις αποφάσεις του Συμβουλίου.
Ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ θεωρούσε μάλιστα ότι τέτοιου
είδους οργανισμοί δεν προσέφεραν στην Εκκλησία, η
εκπροσώπηση της Εκκλησίας της Ελλάδος δόθηκε σε
καθηγητές της Θεολογικών Σχολών και σε ιεράρχες που
παρακολουθούσαν τα κινήματα διαλόγου και διανόησης
παγκόσμια.
8. Σημαντικό βήμα προσέγγισης κατά την πρόσφατη
εικοσαετία υπήρξε το 2005, όταν έπειτα από προσπάθειες
του καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. Πέτρου
Βασιλειάδη η Εκκλησία της Ελλάδος φιλοξένησε την
παγκόσμια συνέλευση του τμήματος ιεραποστολής του
Π.Σ.Ε. . Εντούτοις, οι επισκέπτες βρέθηκαν αντιμέτωποι
έξω από τις εγκαταστάσεις του Αγίου Ανδρέα όπου
διεξαγόταν η συνέλευση, με μαύρες σημαίες με το
σύνθημα «Ορθοδοξία ή θάνατος», ενώ ενημερώθηκαν ότι
οι Διαμαρτυρόμενες(Προτεσταντικές) Εκκλησίες
θεωρούνται αίρεση από κάποιους Ορθόδοξους κύκλους,
και ότι οι διοργανωτές δεν ενημέρωσαν το εκκλησιαστικό
σώμα για τη συμμετοχή της Εκκλησίας της Ελλάδος.
