1. 1
Sessie: NL-LAB: validatie functionele asfaltproeven
NL-LAB:
Onderzoek naar de voorspellende waarde
van proef 62: de data
- Berwich Sluer; Boskalis Nederland BV
- André Bakker; Boskalis Nederland BV
- Hans Verkuil; Boskalis Nederland BV

2. 2
BERWICH SLUER
CROW INFRADAGEN
18 JUNI 2014
NL-LAB: DATA

3. 3
• Oorspronkelijk verzoek 1x volledige typeonderzoek
• Tegenvoorstel 2 x ‘halve’ typetest
- 9x stijfheid
- 9x vermoeiing
- 4x vervormingsweerstand
- 3x watergevoeligheid
Redenen voor aangepast voorstel:
• Verschil in mengers in laboratoria
• Verschil in verdichtingsapparatuur in laboratoria
• Voorkomen van onterecht generaliserende conclusies
Opzet onderzoek 2012 en 2013

4. 4
FEC-onderzoek vereist duidelijke communicatie en beheerste uitvoering!
Zeer gedetailleerd draaiboek
• Iedere betrokkene taken en verantwoordelijkheden kennen
• Sturen op realisatie gewenste samenstelling => laboratorium typeonderzoek als laatst!
• Nastreven identieke periode tussen productie en beproeven voor alle onderzoeken
• Beheersing kwaliteit specie van alle onderzoeken
• Beheersing monstername bouwstoffen en proefstukken
• Beheersing gewenste registraties
Draaiboek onderzoek

5. 5
Noorse graniet 16/22 4,5%
Noorse graniet 8/16 10,5%
Natuurlijk zand NL 22,6%
Vulstof 2,4%
Breekasfalt 0/20 25,0%
Frees 0/20 25,0%
Ecogrind 8/16 10,0%
Bitumen 70/100 1,7%
Penetratie asfaltgranulaat 22
Bitumen in asfaltgranulaat 2,6%
Schots graniet 16/22 8,0%
Schots graniet 8/16 13,8%
Natuurlijk zand NL 12,0%
Vulstof 0,0%
Breekasfalt 0/20 32,5%
Frees 0/20 32,5%
Bitumen 70/100 1,2%
Penetratie asfaltgranulaat 23
Bitumen in asfaltgranulaat 3,1%
Mengselrecepten

6. 6
Warme versus koude streefdichtheid
FEC 2012
Testplaat 1
[kg/m3
]
Testplaat 2
[kg/m3
]
Keuze
[kg/m3
] Opmerking
Ingewogen dichtheid 2300 2350 2290 beoogde streefdichtheid (warm)
Streefdichtheid 2393 2417 2388 verkregen dichtheid (geboord/ gezaagd)
FEC 2013
Testplaat 1
[kg/m3
]
Testplaat 2
[kg/m3
]
Keuze
[kg/m3
] Opmerking
Ingewogen dichtheid 2270 2320 2320 beoogde streefdichtheid (warm)
Streefdichtheid 2361 2373 2386 verkregen dichtheid (geboord/ gezaagd)

7. 7
Resultaten FEC2.0 2012 en 2013
Omschrijving Productie Verdichting Dichtheid Stijfheid ε6 k2 ITS ITSR fc hasfalt
Mengsel 251-1 TT TT 2355 8402 102,6 -5,968 - 86 0,1 312
Typetest Lab/Bear Wals 2393 10002 69,1 -4,059 2,51 78 0,4 459
Molengemengd Molen Wals 2398 9592 108,3 -6,997 2,61 87 0,2 223
Werk Molen werk 2417 9850 106,9 -5,315 3,02 106 0,2 260
Typetest Lab/Freundl plaatverd. 2378 9397 91,0 -5,163 2,33 96 0,1 309
Molengemengd Molen plaatverd. 2383 8611 96,9 -5,798 2,62 93 0,1 278
Werk Molen werk 2418 9781 110,8 -4,968 2,60 93 0,2 276
Omschrijving Productie Verdichting Dichtheid Stijfheid ε6 k2 ITS ITSR fc hasfalt
Mengsel A251 TT TT 2345 8974 102,4 -5,540 - 81 0,1 277
Typetest Lab/ARP wals 2393 9353 121,1 -5,001 2,80 80 0,1 258
Molengemengd Molen wals 2405 10649 119,9 -5,177 3,10 89 0,1 237
Werk Molen werk 2380 9810 105,7 -5,700 3,00 97 0,15 263

8. 8
Asfalt in het werk niet (veel) beter dan vóór 2008, maar:
• Sterke ontwikkeling en verbetering beproevingsapparatuur (b.v. inklemmingen)
• Sterke verbetering mengapparatuur
• Verbeterde verdichtingsapparatuur en – procedures
• Strakkere beheersing bouwstofgebruik en mengselsamenstelling
Verschillen eigenschappen voor/na 2008

9. 9
• Beheersing constantheid kwaliteit asfaltgranulaat
• Beheersing kwaliteit bindmiddel
• Apparatuur en procedures voor mengen en verdichten in laboratorium
• Ringonderzoek functionele eigenschappen
• Hernieuwde verificatie en validatie ontwerpmethode asfaltverhardingen
• Functioneel verifiëren
Aandachtspunten doorontwikkeling functionele benadering

10. 10
Resultaten FEC1.0 2007
Tabel 11 Stijfheid [MPa] (8Hz, 20 °C)
laboratoriumonderzoek proefstukken uit weg verschil
(%)
STAB met 70 % PR 11749 9106 -22
Restaplast 0/16 9049 5699 -37
EME 11734 7555 -36
Kjellbase 6324 5047 -20
Tabel 12 Weerstand tegen vermoeiing (ε6 [µm/m])
laboratoriumonderzoek
0 °C 20 °C
proefstukken uit weg
0 °C 20 °C
verschil
(%)
0 °C 20 °C
STAB met 70 % PR 131 126 114 119 -13 -6
Restaplast 0/16 130 107 91 77 -30 -28
EME 141 133 141 165 0 +24
Kjellbase 99 80 89 67 -10 -16
Bron: Functionele Eisen in het Contract, Werkgroep FEC 2007

11. 11
1. Functionele kwaliteit van asfalt is nooit eerder beheersbaarder geweest dan nu
2. Opdrachtgevers en controlerende instanties moeten niet ‘zeuren’, maar hun
verantwoordelijkheid nemen en bijdragen in de ontwikkeling van ONS Nederlands
functioneel asfaltkader
3. Verhogen van kortingen, boetes en garantie-eisen zonder verificatie en validatie van
het nieuwe functionele kader tast rechtvaardigheidsgevoel aan en kan ongewenst
gedrag in de hand werken
Stellingen

12. 12

13. 13
Sessie: NL-LAB: validatie functionele asfaltproeven
Functioneel verifiëren asfaltverhardingen
- Jan Stigter; Boskalis Nederland BV
- Berwich Sluer; Boskalis Nederland BV

14. 14
BERWICH SLUER
CROW INFRADAGEN
18 JUNI 2014
FUNCTIONEEL VERIFIËREN

15. 15
• Lichte ontevredenheid bij opdrachtgevers
- kunnen ontwikkelingen niet volgen en kennis niet op peil houden
- twijfel of functionele kwaliteit van asfalt overeenstemt met specificaties
• Geen relatie tussen traditionele eigenschappen van verwerkt asfalt en functionele
eigenschappen asfalt
• Eigenschappen van bepalende bouwstoffen worden niet gecontroleerd of specifiek
beheerst
- bitumen
- vulstof
- asfaltgranulaat
Achtergrond en huidige werkelijkheid

16. 16
Relatie dichtheid en functionele eigenschappen
8800
9000
9200
9400
9600
9800
10000
10200
10400
10600
10800
2350 2360 2370 2380 2390 2400 2410 2420 2430 2440
stijfheid[MPa]
dichtheid [kg/m3]
1,00
1,50
2,00
2,50
3,00
3,50
2360 2370 2380 2390 2400 2410 2420 2430 2440
indirectetreksterkte[MPa]
dichtheid [kg/m3]
0,00
0,05
0,10
0,15
0,20
0,25
0,30
0,35
0,40
0,45
0,50
2370 2380 2390 2400 2410 2420 2430
vervormingsweerstandfc[-]
dichtheid [kg/m3]

17. 17
Er worden drie methoden voor functioneel verifiëren onderscheiden:
• Correlaties op basis van indicatieve proeven
- proefresultaten moeten correleren met functionele eigenschappen van asfalt
- de proef moet eenvoudig en snel zijn uit te voeren
- uitvoering op kernen uit de weg
• Theoretische voorspellingsmethode
- voorspellingskracht voor eigenschappen op basis van samenstelling en dichtheid
- betrouwbaarheid en gevoeligheid van (cor)relaties voor variaties in samenstelling
• Functionele proeven
- uitvoering op kernen uit de weg
- tijdsduur voor conditioneren en beproeven
- reproduceerbaarheid en herhaalbaarheid
- voorspellingskracht voor werkelijke eigenschappen
Methoden functioneel verifiëren

18. 18
Verifiëren met indicatieve proeven

19. 19
Verifiëren met theoretische voorspelling
Uitgangspunt samenstelling en bitumenstijfheid

20. 20
Verifiëren met theoretische voorspelling
Voorspellingen Smix
G∞ = 1000 G∞ = 750 G∞ = 500 G∞ = 250
Type test Bitumen Smix (MPa)
Smix
(MPa)
Smix
(MPa)
Smix
(MPa)
Smix
4pb,BAM
TT 78 40/60 4162 4936 6214 8960 6528
TT 56 40/60 7649 8855 10752 14493 11175
TT 76 70/100 2774 3334 4274 6357 5492
AC 1/10 1/10 16068 18102 21197 27009 17906
Glasmodulus
Bitumen 70/100 330 MPa
Bitumen 40/60 450 MPa
Bitumen 1/10 830 MPa

21. 21
Verifiëren met theoretische voorspelling
Type test ε6 voorspeld ε6 BAM Afwijking (%)
TT12 122 116 -5
TT13 123 121 -2
TT14 121 102 -18
TT24 119 107 -11
TT28 131 121 -9
TT29 119 104 -14
TT34 121 126 4
TT41 119 117 -2
TT42 120 128 6
TT65 123 114 -7
TT78 129 127 -2
TT02 92 84 -9
TT03 90 79 -14
TT55 93 96 3
TT56 91 94 3
TT112 98 101 3
TT16 128 127 -1
TT37 124 132 6
TT43 135 127 -6
TT35 128 140 9
TT76 119 127 7
TT85 124 133 7
AC 1/10 127 113 -12

22. 22
Verifiëren met theoretische voorspelling
Test fc berekend fc BAM Afwijking (%)
TT24 0.44 0.23 -91
TT28 0.82 1.06 23
TT29 0.39 0.24 -63
TT34 0.3 0.2 -50
TT41 0.3 0.3 0
TT42 0.37 0.23 -61
TT65 0.56 0.69 19
TT78 0.59 0.65 9
TT37 0.75 0.24 -213
TT76 0.56 0.34 -65
TT85 0.71 1.23 42
TT55 0.24 0.11 -118
TT56 0.32 0.27 -19
TT112 0.19 0.1 -90
AC 1/10 0.16 0.17 6

23. 23
Uitgangspunt samenstelling en dichtheid mengsel
Mogelijk toepasbare proeven:
• Laagdikte => reeds bekend
• Indirecte treksterkte => reeds mogelijk
• Vervormingsweerstand => reeds mogelijk
• Stijfheidsmodulus => cyclische ITT, te ontwikkelen
• Vermoeiingsweerstand => cyclische ITT, te ontwikkelen
Verifiëren met functionele proeven

24. 24
Verifiëren met functionele proeven
PLAAT10&11–SFB5-50HS&70%STEEN
Frequentie
[Hz]
E-Cyc ITT
[MPa]
E-4–PB
[MPa]
10 5983 6054
8 5583 5646
5 4783 4809
2 3469 3417
1 2689 2574
0.5 2073 1917
0.2 1475 1271
0.1 1140 918
PLAAT8&9–SFB5-50HS&77.5%STEEN
Frequentie
[Hz]
E-Cyc ITT
[MPa]
E-4–PB
[MPa]
10 5342 5397
8 4942 4940
5 4217 4349
2 2995 3108
1 2296 2286
0.5 1766 1716
0.2 1283 1159
0.1 1007 848

25. 25
Verifiëren met theoretische voorspelling
AC11PORFIER
Frequentie
[Hz]
E-Cyc ITT
[MPa]
E-4–PB
[MPa]
10 7125 7295
8 6651 6794
5 5748 5772
1 3203 2919
0,1 1193 800
COMBIDEKLAAG
Frequentie
[Hz]
E-Cyc ITT
[MPa]
E-4–PB
[MPa]
10 14682 11635
8 14082 10909
5 12775 10231
1 9153 7062
0,1 5526 3830

26. 26
• Inzet theoretische voorspellingsmethode en functionele proeven veelbelovend
• Theoretische voorspellingsmethode voor snelle eerste beoordeling
• Functionele proeven voor uitgebreide nadere analyse
• Ontwikkelen van de CY-ITT proef voor verifiëren gerealiseerde stijfheid
• Ontwikkelen van de CY-ITT proef voor verifiëren gerealiseerde vermoeiingsweerstand
• Toepassing van CY-ITT proef vereist uitbreiding typeonderzoek
Conclusies en aanbevelingen

27. 27