Kenniskamer Sallandse bouwkunst, 12 maart 2011 in Landbouwmuseum De Laarman, Luttenberg.

1. Kenniskamer Sallandse Bouwkunst12 maart 2011

2. Ochtendprogramma Ochtend 10.30-11.00 Ontvangst 11.00-11.15 Welkon en kennismaking MaureenFakkert 11.15-11.45 Project ‘Sallands erf & goed’ EllekeBrinkman 11.45-12.15 Stand van zaken onderzoek dr. Everhard Jans 12.15-12.30 Vragenronde Lunch 12.30-13.30 Stoete met melk en bezichtiging van het museum

3. Middagprogramma Ochtend 13.30-14.15 Typologie van de Sallandse Ewout van der Horst bouwkunst 14.15-15.00 Groepssessies ‘lokale variatie boerderijenvariatie’ 15.00-15.15 Terugkoppeling groepssessies 15.15-15.45 ‘Sallands erfgoed – toer mee!’ Robert Kemper 15.45-16.00 Afsluiting Bert Terlouw Borrel 16.00-17.00 Hapje en drankje

4. Project ‘Sallands erf & goed’ Een goed begin, hart voor Salland De erfenis van Salland De kennis van de Sallanders De kunde van velen Wat zou u ons adviseren?

5. Een goed begin

6. Een hart voor Salland Bij het bestuur Bij de historische verenigingen Bij de gemeenten Tot aan provincie Overijssel, Europese unie en Rabobank

7. Leader Noordwest Overijssel Noordoost Overijssel Noordoost Twente Salland West Twente Zuid Twente

8. Een hart voor Salland Doel: meer behoud en herstel van erfgoed en met name authentieke boerenerven van voor 1940

9. Je hard maken voor Salland

10. Een hart voor Salland Middel: Het inventariseren wat er staat Het beschrijven van hoe dit gemaakt is Het bespreken hoe dit voor de toekomst kan worden behouden of vernieuwd

11. De erfenis van Salland

12. In den beginne was er

13. Van Sallands naar standaard

14. De erfenis:uit de familie, uit het landschap?

15. Of op nieuwe wijze de toekomst in?

16. Wat vinden wij mooi?

17. En waaraan zie je dat het Sallands is?

18. De kennis van de Sallanders

19. Jan Jans: de kunde van velen

20. Wat zou u ons adviseren?

21. Fijn dat u mee denkt!

22. www.stichtingsallandserfgoed.nl

23. Stand van zaken onderzoek

24. Vragenronde

25. Stoete met melk en bezichtiging museum

26. Typologie van de Sallandse Bouwkunstdoor Ewout van der Horst

28. AlgemenekenmerkenSallandseboerderijen

31. Wat is typischSallands? Sallandse hallenhuisboerderij volgens Oversticht: woning en bedrijf in een hoofdvolume zowel grote als kleine volumes kapvorm vaak gekenmerkt door een wolfseind op het voorhuis en een doorlopend dakschild bij het bedrijfsgedeelte pannen- en rietendak of combinaties daarvan gepleisterde gevels komen voor asymmetrische voorgevels Bron: lijstkarakteristiekepanden

34. Algemenekenmerken Rietenkap met wolfseinden

36. Groot raamwoon- en leefkamer

37. Kleineraampjesopzij

39. (Halfronde) raampjes

41. Erven en katersteden(-1850) Kenmerken: Hoogdak Lagewanden Onderschoer Van oorsprongpotstal ‘Vlechtingen’ (haaientanden)

42. Erven en katersteden(-1850) Achtergrond: Bijenken en kampen Oudsteboerderijen Marken-organisaties Beheerwoestegronden Illegalevestiging Splitsingerven

43. Erven en katersteden(-1850) Onderzoek (1): Architectonischonderscheiderven en katersteden? Sporenonderzoekverdwenenonderschoeren Ziekadastralekaarten op www.watwaswaar.nl

44. Erven en katersteden(-1850) Onderzoek (2): Subcategorieënalskloosterboerderijen, ‘pronkboerderijen’ en lanterskamers Invloedkloosters, instellingen en burgerij op platteland?

45. Krukhuisboerderijen(1800-1900) Kenmerken: Eenzijdigeuitbouwvoorhuis L-vormigenok Endskamers en lanterskamersalsvoorlopers Later melkkelder en opkamer

46. Krukhuisboerderijen(1800-1900) Achtergrond: Meer behoeftewooncomfort Verschuivingakkerbouwnaarveehouderij EsthetischgevoelSallander (eenzijdigopgelichtdakzeldzaam)

47. Krukhuisboerderijen(1800-1900) Onderzoek: Belang intern bouwkundigsporenonderzoek Murenalsdragers in voorhuisi.p.v. gebint Wijzigingen in plattegrond?

48. Dwarshuisboerderijen(1850-1920) Kenmerken: Uitbouwvoorhuis over helegevel T-vormigenok Later ook (volledig) nieuwbouw: vaaksymetrisch met sierelementen Zaadraampjes

49. Dwarshuisboerderijen(1850-1920) Achtergrond: Vooral in IJssel-streek, maarnietuitsluitend Toonbeeldrijkeherenboeren Nadruk op wooncomfort, maarookbergruimte

50. Dwarshuisboerderijen(1850-1920) Onderzoek: Belanghistorische en actuelefoto’s Fotocollectiesparticulieren en historische ver. Amateurfotografen

51. Klassiekeboerderijen(1850-1940) Kenmerken: Hallenhuis Grupstal Hooiluik Vanaf 1880 sierelementen Veeschuur M.n. ontginnings-gebieden

52. Klassiekeboerderijen(1850-1940) Achtergrond: Grootschaligeontginningen Markeverdeling Rolwaterschappen Introductiekunstmestrond 1900 Belangveeteelt

53. Klassiekeboerderijen(1850-1940) Onderzoek: Oogstberging op zolder en bergen Vast patroon of willekeurig? Veranderdeind 19de eeuw?

54. Keuterboerderijen(1850-1940) Kenmerken: Hallenhuis Grupstal Klein volume Veelal in ontginnings-gebieden

55. Keuterboerderijen(1850-1940) Achtergrond: Gunstigelandbouw-conjunctuur Opkomstcooperaties etc. Kleineboerenvraagstuk (vanaf 1900)

56. Keuterboerderijen(1850-1940) Onderzoek: Onderscheidkeuters/dagloners en kleineboeren? Personeel in dienst? Onderzoekbedrijfs-administratie

57. Landgoedboerderijen(-1940) Kenmerken: Nietalleenherkenbaaraanvensters/luiken Nieuwbouw door adellijkebewoners Afwijkendetypen: uitanderestreken of eigenontwerp

58. Landgoedboerderijen(-1940) Achtergrond: Boerderijalssymbool van macht en rijkdom Belangstellingadel voor landbouw in m.n. 19de eeuw Brederekijk en kennis

59. Landgoedboerderijen(-1940) Hoenlo – Olst: Gelderseboerderijen

60. Landgoedboerderijen(-1940) Hoenlo – Olst: Frieseboerderij

61. Landgoedboerderijen(-1940) De Gelder - Wijhe

62. Landgoedboerderijen(-1940) De Aalshorst - Dalfsen

64. In gesprekbewoners

66. Wederopbouwboerderijen(1945-1965) Achtergrond: Verwoestingboerderijen door hevigegevechtenbevrijding 1945 Bureau WederopbouwBoerderijen Later in dezetrantverdergebouwd

67. Wederopbouwboerderijen(1945-1965) Onderzoek: MeertensInstituut RijksdienstCultureel Erfgoed Lokalevarianten? Bevrijdings/WOB-route?

68. Regionaleverscheidenheid GroningseboerderijVroomshoop

69. Regionaleverscheidenheid L-schurenHaarle

70. Regionaleverscheidenheid Rosmolens Zuid-Salland

71. Regionaleverscheidenheid Uilenborden IJselstreek

72. Opvallendeafwijkingen VerlengdedeelaanSteunenbergerweg in Olst

74. Bouwkundigonderzoek (ookopmetingen)

75. Verzamelenhistorischbeeldmateriaal

76. Veldwerk (foto’s)

78. Groepssessies lokale variatie

79. Terugkoppelinggroepssessies

80. Sallands erfgoed toer mee! We komen naar u toe! We trekken door de regio! We organiseren het graag met u!

81. Wat willen we overbrengen? Boerderijen Cultuur Historie Taal Muziek

82. Kortom: het Salland gevoel!

83. Hoe willen we het aanpakken? Draagvlak van de historische verenigingen Een sfeervolle, goed bereikbare locatie Een standaardprogramma, aangevuld metaansprekende plaatselijke voorbeelden Expliciete uitnodigingen voor leden/donateurs van historische verenigingen Gratis toegankelijk voor iedereen Financiering vanuit LEADER

84. Planning Alle 10 dit najaar? Zijn vrijdagavonden geschikt? Artikelen in de lokale historische bladen? Welke historische verenigingen zijn enthousiast?

85. Waar naartoe?

86. Afsluiting

87. Borrel