Uitvoeren huisvestingstaakstelling door particulieren
1. Take care bnb
Van vluchteling naar gastAanleiding
Drie maatschappelijke issues:
1. Gemeentes hebben een “huisvestings-taakstelling”.
Dit houdt in dat zij verplicht zijn een bepaald aantal
vluchtelingen met een verblijfsvergunning te huisvesten.
Hier slagen zij nu niet in terwijl dit probleem zal
toenemen de komende jaren.
2. Spanning tussen immigranten en autochtone bevolking
neemt toe, deels omdat integratie en sociale participatie
door immigranten ontbreekt.
3. De opvangcentra stromen vol, terwijl vergunninghouders
niet doorstromen.
Door deze zaken in een slim systeem te verbinden ontstaan
interessante kansen.
Hieronder heb ik het proces afgebeeld waarin aan
vluchtelingen een (tijdelijke) verblijfsvergunning toegekend
krijgen of niet. Vergunninghouders krijgen woonruimte
toegewezen in een Nederlandse gemeente.
Het aanbod uit de opvangcentra is echter veel hoger dan de
capaciteit die de gemeentes realiseren. Al 11.600 statushouders
wachten op een plek.
Omdat zij behoefte hebben aan een specifiek type woning
-eenpersoons en goedkoop- concureren ze hierbij met
autochtonen op zoek naar een sociale huurwoning.
Airbnb
Airbnb is een organisatie die tijdelijke verhuur van particuliere
kamers en volledige woningen aantrekkelijk maakt; een
marktplaats voor vraag en aanbod van tijdelijk woonruimte.
Dit initiatief groeit enorm: in 2008 werden er 350 nachten
geboekt, in 2012 waren dit er al 10 miljoen, en de schatting voor
afgelopen jaar is 200 miljoen overnachtingen.
Dit succes is gebaseerd op een zeer betrouwbaar, efficiënt en
laagdrempelig systeem. Er bestaat een uitgesproken behoefte
om privé woningen en kamers aan te bieden en te huren.
Participatie: Crowd-source tijdelijke opvang
Een systeem als Airbnb stelt mensen in staat kamers aan te
bieden, waar deze kamers anders leeg zouden staan. Zo komt
er een heel nieuw aanbod vrij, passend bij de behoeftes van
vergunninghouders.
Dit plan richt zich op een variatie op Airbnb, niet Airbnb zelf.
Het zal hier gaan om een simpeler online platform van vraag en
aanbod.
• De vraag komt van statushouders die in een AZC wachten
op door gemeente aangeboden woonruimte.
• Het aanbod komt van particulieren. De huur die zij vragen
wordt voldaan door de statushouder en het rijk.
De aanbieder van de woonruimte kan bijvoorbeeld een empty-
nester zijn, of een ander sociaal ingestelde bewoner. Er moet
een sociale of humanitaire motivatie zijn: een commercieel
verhuur van de ruimte kan onaantrekkelijk zijn, maar is
waarschijnlijk wel meer winstgevend.
De huur kan deels bekostigd worden door het rijk (het
huisvestingsprobleem is urgent en er is geen acute oplossing)
en deels door de vergunninghouder zelf.
Wanneer de aanbieder van woonruimte dit geld gebruikt om
hypotheeklasten af te betalen waar hij anders zelf niet toe was
gekomen, is het voor banken allicht interessant om hier ook
aan bij te dragen. Het heeft voor hen waarde omdat dit zeer
positief afstraalt op hun imago, door concreet bij te dragen aan
het oplossen van sociale problemen.
En niet onbelangrijk: mensen die op deze manier worden
opgenomen, nemen meteen actief deel aan het dagelijks
leven binnen andere etnische en sociale groepen. Dit helpt
niet alleen de persoon die te gast is: de vluchteling wordt een
ambassadeur voor zijn hele groep, zodat hun positie beter
begrepen wordt
Asiel verzoek
Moshen
lokale overheidOpvangcentrum
Vergunning
Reinout.de.kraker@blickwinkel.nl - 0611075369
2. Take care bnb
Van vluchteling naar gastOplossing
Scenario:
Rechts staat in cijfers geschetst hoe dit zou kunnen werken.
In dit voorbeeld staat in blauwe cijfers afgebeeld wat het
aanbod aan woningen deze gemeente weet te realiseren.
In goud staat de taakstelling dat de gemeente heeft om
statushouders te huisvesten.
In januari gaat dat prima: 15 mensen zoeken een plek, en elke
maand zijn er 15 plekken beschikbaar. In de volgende maanden
sluit dat echter niet aan: dit wordt afgebeeld in het roze.
De oplossing voor de ondercapaciteit wordt geboden in groen:
dit zijn plekken die door Take care bnb bij particulieren worden
gerealiseerd.
Huisvesting van statushouders moet uiteindelijk duurzamer
gebeuren dan enkele maanden. De statushouders hebben
recht op zelfstandige een zelfstandige woonplek met
huurbescherming. Dit is in dit voorbeeld zichtbaar in juli: er is
duurzame woonruimte gerealiseerd voor 20 personen extra.
Met Take care bnb hebben mensen vele maanden eerder een
plek om zich thuis te voelen en te beginnen met integreren,
de taal te leren en een positieve omgeving te ervaren:
opvangcentra slagen hier niet altijd in.
In het onderste plaatje wordt een langer termijn plaatje
geschetst: wanneer het lukt Take care bnb duurzaam te
organiseren kan dit het beslag op het aanbod aan sociale
huurwoningen verminderen: zichtbaar gemaakt in de lagere
blauwe cijfers. Dit is belangrijk, zeker om dat aantal
statushouders de komende jaren sterk zal toenemen.
capaciteit take care bnb
capaciteit take care bnb
tekort capaciteit gemeente
tekort capaciteit gemeente
capaciteit gemeente
capaciteit gemeente
verplichte capaciteit
verplichte capaciteit
15
15
15
15
Jan
15
15
19
19
24
24
May
12
10
20
Sep
15
15
5
5
18
18
Mar
35
35
20
20
15
15
Jul
15
15
2
2
17
17
Feb
15
15
20
20
16
16
Jun
15
15
10
10
20
20
Apr
15
15
2
2
17
17
Aug
18
Okt
10
16
23
Nov
10
15
30
10
17
Dec
Fase 1:
Take care bnb zorgt voor buffer-capaciteit
Fase 2:
Take care bnb neemt een deel van de
gemeente-capaciteit over.
Reinout.de.kraker@blickwinkel.nl - 0611075369
3. Anne
Moshen
Take care bnb
Van vluchteling naar gastFinanciering
Scenario:
Een bank, zoals De Rabobank kan met dit systeem de
maandelijkse hypotheekinkomsten veiligstellen. In dit
voorbeeld moet Anne per maand €700 aflossen. Om dit
systeem een succes te maken geeft de bank een korting van
€100,- per maand. Dit kan ook gedaan worden door een partij
die de logistiek levert in ruil voor partnerschap, zoals Airbnb
zelf.
Anne kon haar hypotheek makkelijk betalen. Door
omstandigheden lukt dat nu niet meer. Zij biedt via Take care
bnb nu een kamer in haar huis aan en betaalt de maanden dat
zij een gast heeft nog maar de helft!
Moshen heeft een tijd in de asielzoekersopvang gezeten en
heeft nu een verblijfsvergunning. Er is in de gemeente waar
hij toegewezen is pas over 3 maanden ruimte. Hij kan zolang
te gast zijn bij Anne, waar hij €125 per maand betaalt. Hij kan
alvast Nederlands leren, en op zoek naar werk en een sociaal
netwerk.
De gemeente heeft een achterstand van enkele honderden
vergunninghouders die geen plek hebben. Voor €125 per maand
kunnen zij Moshen een plek geven voordat het leegstaande
kantoor is omgebouwd tot een appartementencomplex. De
gemeente betaalt ook mee aan de online marktplaats voor
vraag en aanbod van woonruimte.
Investering Belang
Maandelijksehypotheek
lasten:€700
* € 100 hypotheek korting
* 1/2 kosten platform
* Promotie
* €600 hypotheekinkomsten
* Merkbewijs: aandeel in
drie lokale partijen.
* Woonplek d.m.v. kamer
verhuur
* €350 = 1/2 hypotheeklasten * Hoeft niet te verhuizen
* €125 kamerhuur
* Kan alvast integreren en
meedoen
* €125 kamerhuur
* 1/2 kosten platform
* Promotie
* Invulling aan taakstelling
* Beter geïntegreerde
bevolking
Verhuurder
Vergunning-
houder
Lokale
overheid
Reinout.de.kraker@blickwinkel.nl - 0611075369
Commerciële
partner
4. Take care bnb
Van vluchteling naar gastNetwerk
“Een heel bijzonder idee en wat mij betreft zeker
de moeite waard om er verder over te praten. Als
je wil kan ik het doorzetten naar Airbnb.”
“Wat een mooi idee. En zeker goed om verder over
te denken en te praten. Ik zou het wel leuk vinden
als het bijdraagt aan je superhost status.”
“Misschien kan Airbnb het een beetje aanvullen?
als sponsor?”
- Airbnb leden.
“A great idea that could work very well when you
find the right partners. This could really contribute
to the integration of refugees in local societies”
Adrian Groglopo, Doctor and senior lecturer of Social
Science at the University of Gothenburg
“Een creatief idee, en het lijkt me fantastisch
wanneer we dit weten te realiseren. Maar zonder
medewerking van COA en Vluchtelingenwerk
wordt het heel moeilijk.”
Laurens Ivens, Wethouder Wonen SP
Gemeente Amsterdam
“Het klinkt interessant, graag hoor ik er meer van!
Binnenkort heb ik een fractievergadering waar ik
met mijn fractiegenoten zal overleggen.”
Amarins Komduur, Gemeenteraadslid PvdA
Gemeente Pijnacker-Nootdorp
“Gemeentes worstelen met de taakstelling. Vooral
voor empty-nesters een heel interessante optie hier
met aanbod in te springen.”
Prof. Dr. Peter boelhouwer, Wetenschappelijk directeur /
hoogleraar housing systems, sectie Volkshuisvesting en
woningmarkt
“Voordat vluchtelingen een vergunning hebben
kunnen ze het centrum niet uit. Wanneer ze een
vergunning hebben ze moeten ze het centrum uit.”
Mariska Diks, Centraal Orgaan opvang asielzoekers
Reinout.de.kraker@blickwinkel.nl - 0611075369
Contact:
Reinout de Kraker
M: Reinout.de.kraker@blickwinkel.nl
T: +31 611 075 369
L: nl.linkedin.com/in/dekraker/en