HIRI edo auzi bat diseinatu.

1. HIRIA edo AUZOKO DISEINUA
Hiriaren zoruaren ordenazioa edo antolamendua.
TEKNOLOGIA
- DBH -

2. Erdi Aroko Hiria: kale estu eta etxe
nahastea, harresi baten
barnealdean. Plaza / Eliza baten
inguruan.
- Lerro hiria: oinarrizkoena
- Hiriaren Zabaldia: Boulevard eta
Ensanche
Barnealdea eraberrituriko
hiria: Auzo zaharrak
desagertzen dira.
Lorategi-hiria: Naturarekin
lotura handia. Vitoria -
Gasteiz dugu adibide
zuzena.
Hiri funtzionala: oinarrizko lau funtzioekin. (
BIZI / LAN EGIN / LEKUTU / AISIA ) LE
CORBUSIER arkitekto frantsesak izan zen
hiri molde honen teorizatzailea: Brasilia
hiria (Brasileko hiriburua) honela gauzatu
zen.
HISTORIA
Le Corbusier
DESMONTANDO UNA CIUDAD, dokumentalak ikusteko:
https://www.youtube.com/watch?v=Vmqy2MLTRPY

3. Arkitektura diseinua: Eraikin diseinu eta
eraikuntzaren artea eta zientzia da arkitektura.
Natura, giza dimentsioak eta materialak kontutan
izan behar dira. Hona hemen zenbait elementu :
Helburua:
1. etxebizitza-blokeak,
etxe bakanak, obra
zibilak , e.a.
2. Barne eta kanpo
espazioa
3. Kokalekua: Inguru eta
eraikinaren arteko
erlazioa; klima, paisaia,
sarbideak.
4. Erosotasunak: berotze-
sistema, elektrizitatea,
isolamendua, eguzki
energia...e.a.
5. Materialak. Harria,
behira, altzairua,
porlana, metalak,
egurra...e.a.
6. Bete beharreko legeria.
Pompidou eraikina, Paris
T4 Madrilgo aeroportuaren harrera
toki berria. Estudio Lamenla -
Richard Rogers.

4. Inguruaren diseinua
Dekorazioa: Espazioa edertu eta
atseginagoa bihurtzea.
Barne arkitektura: Barne espazioaren
antolakuntzari deitzen zaio.: Gehien
erabiltzen diren aldeak (jangela,
egongela, sukaldea) hegoaldera, ahalik
eta eguzki-bero gehien izan dezaten.
Aitzitik, gauean erabiltzen diren gelak
iparraldera egokitu beharko dira.
Interiorismoa: etxe banaketan giro
atsegina eta dotorea lortzea
(materialen hautapena, dekoraziorako
elementuak, bizilekuen argiztapena,
pareten kolorea,... e.a.)

5. Kanpo dekorazioa: terrazak eta lorategiak:
Era antolatu batean egokitu espazioa eta
elementuak ( loreak, landareak, zuhaitzak
zuhaixkak, harriak, bidexkak, iturriak, aulki
luzeak, barbakoak... e.a.)
Japonian, lorategi landuak ikusi ditzakegu,
Idealtasun estetikoak jarraitzen dute.
Budismo ZEN sinismena oinarri
moduan,”Yugen: sinpletasun”
(dotoretasuna) eta “Yohaku no
bi”:(hutsunearen edertasuna)Lorategi bat egiteko zazpi
elementu izan behar dira
kontutan:
Asimetria
Sinpletasuna
Dotoretasun umila
Naturaltasuna
Sakonera fina
Baretasuna
Bakea

6. ARKITEKTURA ESTILO GARRANTZITSUENAK
ESTILOAK URTEAK ADIBIDEAK EZAUGARRIAK
E r r o m a n i k o a
900
1100
Fromistako San Martin eliza, Toroko kolejiata, Ripolleko
Monasterioa, Santiagoko”POrtico da Gloria”, Silosko
Monasterioa, Avilako San Vicente, Jacako Katedrala, …
Europako mendebaldeko estiloa, legarrezko horma sendoz eraikitako elizak, bereizgarri
nagusi dituena. Leihoak txikiak dira eta arku erdizirkularrak zutabe zilindriko sendoetan
bermatzen dira. Estilo idor, astun eta urria da.
G o t i k o a
1100
1500
Katedralak: Burgos, Leon, Toledo, Salamanca, Parisko
Notre Dame, …
Europako iparraldean hasi zen erabiltzen elizagintza, eraikuntza-teknika berri batzuen
arabera: arku zorrotza eta arbotanteak. Egiturak luzeak dira, arinak eta estilizatuak, eta
arkitektura-multzoak oso ederrak eta harmonikoak. Giza adimenaren sorkuntza
ausartenetakotzat hartua da.
A r a b i a r r a
1200
1490
Cordobako Mezkita, Granadako Alhambra Mahomaren jarraitzaileen artea da. Hainbat estilo bideratu dira beren artean
B e r p i z k u n d e a
1400
1600
Florentziako katedraleko kupula eta Duomo. Ubeda (Jaen,
hiri zaharra)
Italian sorte zen. Florentzia aldean bereziki, eta bizkor zabaldu zen Europako
mendebaldean. Artista esanguratsuenak: Bruneleschi eta Alberti. Estilo honen arabera,
Antzinako Erromako estiloak eta teknikak saiatu ziren berreskuratzen eta moldatzen.
B a r r o k o a
1600
1700
Pragako San Nikolas eliza Estilo klasikoak, erromatarra, eta Berpizkundekoa, hartu eta berriro definitzen saiatu zen.
Monarkiek (dekorazio joriko jauregi handiak) eta Eliza katolikoak bultzada estiloa.
N e o k l a s i z i s m o a
1700
1830
Parisko Panteoia Haren osagarri nagusiak dira Grezia eta Erromako arkitektura klasikoaren proportzioak eta
xehetasunak.
I n d u s t r i a i r a u l t z a
g a r a i a
1840
1890
Parisko Eiffel Dorreo, Chicagoko etxe-orratza. Industria iraultzak eragina izan zuen era berean arkitekturan, berrikuntza handiak ekarri
zituen neurrian: material berriak (altzairua, kristala, hormigoia) , eraikuntza-sistema
modernoak, asmakari handiak (igogailua, esate baterako)
A r t N o u v e a u
M o d e r n i s m o a
A r t D e c o
1890
1920
Antonio Gaudiren obra, Otto Wagnerren obra, Vienako
Eskola.
“Arte berria” izenaz ere deitua, naturako gaiak dira haren inspirazio-iturri nagusia, landareak,
loreak, eta zuhaitzak bereziki. Dekorazio handiko eraikinak dira, erritmo kurbatuetan
oinarrituak. Dekorazio funtzionala da era berean.
F u n t z i o n a l i s m o a
1930
1940
1970
Le Corbusierren modulo-eraikinak. Arkitekto esanguratsuenak: Le Corbusier, Walter Cropius eta Mies Van der Rohe. Modulor
(proportzionaltasun sistema) izan zen Le Corbusierren ekarri handiena. Eraikinaren
funtzionaltasuna da arkitektura eskola honen oinarri nagusia; alferreko dekorazio joria
erabat kentzeko joera du. Espazio zabalak bilatzen ditu eta saiatzen da konpartimendu
itxiak kentzen.
B a u h a u s E s k o l a
Bauhaus Dessau H. Van de Veldek eta W. Gropiusek sortu zuten Bauhaus Diseinu Eskola Alemaniako
Dessauko hirian. Haien teoriaren arabera, eraiki edo proiektatzen zen orok eduki behar
zuen funtzio bat eta, gainera, ederra izan behar zuen berez.
C h i c a g o k o
e s k o l a .
A r k i t e k t u r a
O r g a n i k o a
F. Lloyd Wrighten-en Falling water Ur-jauziaren gaineko
etxea. Pensilvania EEBB
Arkitektura organikoa funtzionalismoaren kontrakarrean etorri ze; eraikinak Naturan
integratzen saiatu zen, formaren eta erabilitako materialen bidez paisaiaren osagarri
bihurtzeraino. F. Ll. Wright izan zuen bultzatzaile nagusi; honek, gainera, garrantzi handia
eman zion eraikinaren barnealdeari.
P o s t m o d e r n i s m o a
1970 Pompidou Eraikina, Paris Beirazko eta altzairuzko eraikinak, kolore bizi deigarriekin batzuetan, zerbitzu atal batzuk
(eskailerak, hodiak…) eraikinetik kanpo daude. Biziki deigarriak egiten ditu xehetasun honek
estilo honetako eraikinei.
E g u n g o e t a
e t o r k i z u n e k o
a r k i t e k t u r a
1997
2010
Bilboko Guggenheim Museoa.
Kuala Lumpurko Dorreak (Malasia)
Arkitektoak eraikinak ingurunean integratzen saiatzen dira. Kontuan hartzen dute
ingurugiroko inapaktua, energiaren aurrezkia, material berriak, isolatzaile terminkoak eta
akustikoak, sarrera egiten diote eguzki energiari…
INFORMAZIO GEHIGARRIA

7.  Gure auzoak izan ahal dituen atalak:
1. Etxeak/Eraiknak: barne eta kanpoko diseinua:
etxea, etxe-orratza, eliza, …
2. Garraioak + Seinalitika, kale ordenazioa:
Autobusa, kotxea, tranbia, metroa, …
3. Argitasun sistema, semaforoak, + ENERGIA ITURRIA:
Farolak, semaforoak, Zentral elektrikoa, …
4. Hiri –altzariak + segurtasuna eta araudiak (bankuak,
zabuak, …)+ non jarri ze distantziara, …
5. Estoldak, ur hornidura, iturriak, serbitzuak, +
ZABORTEGIA (bertziklapen planta, + HONDAKIN URAK
ARAZTEA
6. …
HELBURUAK
NOLA DEITUKO DA? ________________
GOAZEN GURE HIRIA DISEINATZERA !!!

8. METROPOLIS filmetik
Friedrich Anton Christian Lang (1890- 1976)
Austriaco zinema zuzendaria, gidoigilea eta
noizbehinkako ekoizlea izan en. Alemaniako zinema-
eskola espresionistan parte hartuta (Metropolis, Das
Testament des Dr. Mabuse eta M film ezagunak sortu
zituen), Hollywoodera joan zen XX. mendeko 30eko
hamarkadan
Metropolis filmea:
Etxe orratz izugarriak, hegazkinak eta trenak abiadura
bizian, gizakiak jantzi ilunekin, robotak… Joh Fredersen
enpresari boteretsua da filmeko protagonista, Metropolis
hiriko agintari nagusia. Babelgo Dorrean du bulegoa,
eta bertatik mundu moderno eta teknifikatua ikusten du.
Goi mailako gizartearen bizitokiaren azpian, ordea,
katakonbatan, langileria dago, esplotazioaren menpe.
Gizateriaren Ondare gisa aitortutako filma da Metropolis,
eta zinemaren historian bisualki eragin handien izan
duenenetako bat dela diote.
Info gehiago:
http://irutxulo.hitza.info/2014/09/17/m
etropolis-filmaren-inguruko-erakusketa-
ireki-dute-san-telmo-museoan/
http://es.wikipedia.org/wiki/Metr%C3%
B3polis_(pel%C3%ADcula)
FILMEA ikusteko
https://www.youtube.com/watch?v=
pT4A-76CS28