1. Mô ph ng m ch i n t v i Isis_Proteus Page 1 of 12
MÔ PH NG M T CHƯƠNG TRÌNH ƠN GI N C A PIC
B NG ISIS_PROTEUS
I. Gi i thi u
Như các b n u bi t, i n t hay nh ng lĩnh v c khác: i n, th y l c,…thi t k
m ch là vi c làm thư ng xuyên.Nhưng mu n bi t m ch b n thi t k ra ho t ng như th
nào, có sai sót gì không, trư c khi ti n hành làm m ch th t thì b n làm th nào ?.Câu tr
l i, ó là dùng các ph n m m mô ph ng (Simulation).Tuy nó chưa t chính xác tuy t
i như m ch th t nhưng cũng thõa mãn ph n nào lòng tham vô áy c a chúng ta.
Trong lĩnh v c i n t , mô ph ng m ch i n t , có r t nhi u ph n m m h tr
như Proteus, Multisim, Circuit Maker,… a s các hãng cung c p các ph n m m này u
có phiên b n dùng th (Demo) cho khách hàng, nhưng kh n i m y b n demo này
thư ng có gi i h n th i gian dùng qúa ng n, ho c là cho phép thi t k và mô ph ng
nhưng l i không cho Save,… i lo i là h mu n chúng ta ph i mua b n quy n s d ng
chúng.Ai ch ng mu n dùng phiên b n chính th c, nhưng v i chúng ta, giá c a nó trên
tr i nên b t t dĩ chúng ta ph i ăn c p b ng cách dùng b n ã ư c crack thôi.
Có nhi u ph n m m h tr mô ph ng như v y thì ta nên ch n lo i nào ?, Multisim
mô ph ng r t t t nhưng nó l i không h tr cho các MCU, ây mình ch gi i thi u cơ
b n v i các b n v ph n m m Proteus. Proteus là ph n m m c a hãng Labcenter
Electronics, nó mô ph ng ư c cho h u h t các linh ki n i n t thông d ng, c bi t có
h tr cho c các MCU như PIC, 8051, AVR, Motorola.Các b n có th t i b n demo t i
a ch http://www.labcenter.co.uk , ây là b n demo, nhà cung c p không cho phép
chúng ta Save k t qu làm ư c.
2. Mô ph ng m ch i n t v i Isis_Proteus Page 2 of 12
II. Trình t mô ph ng
Sau ây là trình t mô ph ng m t chương trình ơn gi n cho Vi i u khi n PIC
1. Các thành ph n cơ b n
Sau khi cài t Proteus, vào Start menu, kh i ng isis c a Proteus:
Giao di n chính:
H p hi n th hình linh ki n
H p hi n th danh sách linh ki n
3. Mô ph ng m ch i n t v i Isis_Proteus Page 3 of 12
Các toolbar chính:
Thanh s 1
• C m 1: T o nhanh m t trang thi t k , m trang thi t k ã t o, lưu trang thi t k
• C m 2: In c trang, ch n vùng in tùy ý
• C m 3: Chia lư i i m trang thi t k
• C m 4: Zoom linh ki n v gi a trang, phóng to trang, thu nh trang, fix trang,
zoom vùng tùy ch n
• C m 5: C t, copy, paste trang
• C m 6: Copy, move, quay, xóa linh ki n trên trang
• C m 7: Ch dùng bi u tư ng u, ch n linh ki n
Thanh s 2
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
• 1.Component, cho phép ch n linh ki n sau khi nh p nút P h p tho i DEVICES
• 2.Ch m i m trên trang
• 3.T o nhãn: nh p trái chu t lên dây d n và t tên
• 4.Text:nh p trái chu t và vi t
• 5.T o bus:nh p trái kéo n i m khác, l i nh p trái r i nh p ph i.Ph i t label
cho cùng tên cho các dây d n s d ng chung bus
• 6.I don’t use
• 7.Nh p trái lên linh ki n xem edit component
• 8.Ngu n, t, bus,…
• 9.Chân linh ki n
• 10.Simulation Graph, I don’t use
• 11.Tape recorder, I don’t know
• 12.Generator: DC, xung, sin, …
• 13.Voltage Probe, gi ng vôn k thư ng nhưng ch có 1 u dây, hi n s tr c ti p
• 14.Current Probe, như trên nhưng cho giá tr dòng
• 15.D ng c o: oscilloscope, vôn k AC,DC, ampe k AC,DC,…
• 16.V ư ng 2D
• 17.V h p 2D
• 18.V ư ng tròn 2D
• 19.V cung tròn 2D
• 20.V a giác 2D
• 21.Text 2D, nh p trái vào trang và type
• 22.I don’t use
• 23.I don’t know
Thanh s 3
Quay trái, ph i, i x ng chân ngang d c linh ki n trên h p hi n
th hình linh ki n
4. Mô ph ng m ch i n t v i Isis_Proteus Page 4 of 12
Thanh s 4
i u khi n start, step by step, pause, stop quá trình mô ph ng
Còn m t thanh toolbar gi a như trên hình n a, nhưng thanh này ch y u dùng
liên quan n t o m ch in, ta không c p ây.
2. Thi t k m ch mô ph ng
Chúng ta s thi t k m ch mô ph ng cho chương trình m s l n cái button n
xu ng và hi n th lên 1 led 7 o n, như v y ch hi n th ư c t 0 n 9 thôi.M ch mô
ph ng như sau:
u tiên chúng ta s l y t t c các linh ki n c n dùng ra h p tho i DEVICES, có 2
cách:
• Nh p vào bi u tư ng u tiên c m 7 trên thanh s 1
• Nh p vào bi u tư ng s 1 trên thanh s 2 , r i nh p vào ch P h p tho i
DEVICES
Ta s có h p tho i Pick Devices hi n ra như sau:
5. Mô ph ng m ch i n t v i Isis_Proteus Page 5 of 12
Gõ tên linh ki n c n l y vào ô Keywords (Ví d Pic16F877 hay 16f u ư c,
mi n sao có t trong tên linh ki n và thây nó xu t hi n là ư c)
Hình linh ki n và sơ chân m ch in hi n ra bên c nh khi b n nh p vào dòng
ch a tên linh ki n, ch n, b n nh p OK ho c nh p úp vào tên linh ki n, lúc này trên
h p tho i DEVICES s xu t hi n tên linh ki n ã ch n:
6. Mô ph ng m ch i n t v i Isis_Proteus Page 6 of 12
Tương t như v y, b n gõ vào resistor ch n ra i n tr 4k7, i n tr 220, gõ
vào 7seg ch n ra led 7 o n lo i common cathode, gõ vào button ch n ra nút b m,
k t qu như sau:
7. Mô ph ng m ch i n t v i Isis_Proteus Page 7 of 12
Còn ngu n và t ta s ưa vào sau.
l y linh ki n ra trang thi t k , nh p vào tên linh ki n trong h p tho i
DEVICES, dùng thanh công c thay i cho phù h p sau ó sang
nh p trái vào trang thi t k t linh ki n, ví d ta t con Pic trư c:
di chuy n nó n v trí mong mu n, có 2 cách :
• Ta nh p ph i vào nó (lúc này nó có màu ), ch n ti p bi u tư ng move trong
c m s 6 trên thanh s 1 (nút th 2 tính t trái qua), lúc này linh ki n dính
và di chuy n theo chu t, di chuy n n v trí thích h p r i nh p trái là xong
• Ta nh p ph i vào nó (lúc này nó có màu ), sau ó nh p và gi chu t trái, kéo
n v trí mong mu n và th ra, th là ok
Tương t cho các linh ki n còn l i, các b n ưa h t ra trang thi t k , ngu n và t
các b n l y ra b ng cách nh p vào bi u tư ng trên thanh công c s 2, lúc này h p
tho i DEVICES s hi n ra danh sách linh ki n trong ó có ngu n và t, các b n l y ra
trang thi t k như thư ng. tr v danh sách linh ki n ban u, b n nh p vào bi u tư ng
trên thanh công c s 2, di chuy n các linh ki n n v trí thích h p chu n b i
dây, ta ư c:
8. Mô ph ng m ch i n t v i Isis_Proteus Page 8 of 12
i dây, các b n nh p trái vào chân linh ki n th nh t, di chu t n và nh p trái
lên chân linh ki n th hai. xóa nhanh m t linh ki n, nh p úp ph i lên linh ki n ó,
xem và s a thông s linh ki n, nh p ph i r i nh p trái lên linh ki n.M ch hoàn ch nh như
sau:
9. Mô ph ng m ch i n t v i Isis_Proteus Page 9 of 12
Như v y là toàn b m ch mô ph ng ã ư c v xong.Nhưng con Pic ho t ng
ư c, c n ph i có m t chương trình nào ó vi t cho nó, vì nó là con vi i u khi n l p
trình ư c mà.Proteus cho phép mô ph ng MCU nói chung b ng cách n p vào nó file.hex
File.hex c a chương trình trên như sau, các b n copy qua Notepad và save l i v i
uôi m r ng là .hex:
:1000000000308A0052280000FF00030E8301A10087
:100010000A08A0008A010408A2007708A300780853
:10002000A4007908A5007A08A6007B08A70083131E
:1000300083120B1E1D288B183028220884002308E9
:10004000F7002408F8002508F9002608FA00270818
:10005000FB0020088A00210E8300FF0E7F0E09009E
:100060008A110A1240280A108A100A1182070634DF
:100070005B344F3466346D347D3407347F346F34F1
:100080002808083C031C492828083320F800880069
:10009000A80A2808093C031D4E28A8018B108A11C4
:1000A0000A121D2884011F30830583161F149F1414
:1000B0001F159F1107309C0001308600003088001A
:1000C000C03083128B040B16831601133F3083124A
:0600D000880069286300AE
:02400E00F13F80
:00000001FF
;PIC16F877A
ây mình save l i v i tên file là dem1-9dungngatngoai.hex.
n p file này vào Pic, b n nh p ph i r i nh p trái lên con Pic, có h p tho i
Edit Component sau:
Type vào ây thay Nh p vào ây ch
i t n s th ch anh c p ư ng d n n file.hex
cho Pic c ab n
10. Mô ph ng m ch i n t v i Isis_Proteus Page 10 of 12
Trong chương trình mình vi t ã khai báo s d ng th ch anh 4MHz, do v y ta
thay i 1MHz thành 4MHz và nh p vào bi u tư ng cái folder load file
dem1-9dungngatngoai.hex ã lưu lúc trư c vào, k t qu như sau:
Nh p OK là xong
3. Ch y mô ph ng
Khâu thi t k m ch ã hoàn t t, ph n mong ch ã n, mô ph ng xem con Pic có
làm ư c nh ng gì ta mong ch hay không.M c ích vi t chương trình c a ta là khi
chương trình ho t ng, u tiên con led 7 o n s hi n s 0, sau ó m i l n nút b m ư c
n xu ng, con led l i m t l n tăng thêm 1 ơn v , khi vư t qua 9, nó l i quay v m t 1.
Chúng ta b t u ch y mô ph ng, dùng thanh i u khi n
b t u, r t ơn gi n như m Windows Media Player v y ó
các b n, nh p vào nút Simulate, ta ư c gì:
11. Mô ph ng m ch i n t v i Isis_Proteus Page 11 of 12
Thú v th t, úng như ta mong ch , con led 7 o n ang hi n th s 0.Bây gi b n
nh p vào nút b m 12 cái liên ti p xem th nào nhé :
12. Mô ph ng m ch i n t v i Isis_Proteus Page 12 of 12
Th t chính xác, bây gi con led 7 o n ang ch s 3, úng như ta mong
mu n.Như v y là chương trình mô ph ng m ch ã thành công r i.
4. Sample Designs
Proteus ã thi t k m u r t nhi u và y Sample ngư i dùng tham kh o
cũng như cho th y nh ng kh năng mô ph ng c a chương trình này. m Sample
ra xem, các b n vào Help > Sample Designs xem:
H p tho i Proteus Sample Files hi n ra:
Cái này r t gi ng Windows Explorer nên xem r t d dàng.Trong này có nhi u
Sample r t hay, v a xem l i v a bi t thêm tên c a nhi u linh ki n n a.
III. M t s chú ý
Trong ph n m m này tuy m t s linh ki n có m t nhưng v n không ho t ng
ư c (mình g p ph i bi n tr , có cái dùng ư c, có cái không), có th dùng lo i tương
ương.Con Pic16f877a không có trong này hãy dùng con thay th là Pic16f877.M t i m
n a là khi i nh ng ư ng dây gi ng nhau, các b n ch c n v cho ư ng dây u, còn l i
ch vi c nh p úp vào chân linh ki n u l p l i quá trình v cho nhanh.
Trên ây là nh ng bư c cơ b n và vài chú ý nh giúp s d ng ph n m m mô
ph ng m ch i n t Proteus.Cái chính là vi c t v t và tìm tòi c a các b n.Hy v ng các
b n s không còn c m th y quá b ng khi s d ng ph n m m này.