Για το μάθημα των εικαστικών της Α΄ Λυκειου

1. ΟΓΚΟΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΣ ΣΤΗ
ΓΛΥΠΤΙΚΗ

2. “Εξιδανίκευση της φύσης”
Αρμονία, Συμμετρία
• Τα χαρακτηριστικά δε φαίνεται να εκφράζουν ποτέ κάποιο έντονο
συναίσθημα. Οι μεγάλοι αυτοί τεχνίτες χρησιμοποιούσαν το σώμα
και τις κινήσεις του για να εκφράσουν εκείνο που ο Σωκράτης
αποκαλούσε «λειτουργία της ψυχής».
• Φρόντιζαν να μας δείχνουν τους αρμούς του σώματος να μας κάνουν
να καταλάβουμε, όσο σαφέστατα γίνεται, τη λειτουργία του. Όλα
αυτά συμβαίνουν χωρίς να γίνεται το άγαλμα άκαμπτο και άψυχο.
• Υπάρχει σαφήνεια και καθαρότητα στις μορφές.

5. Δραματική εντύπωση
Στην ελληνιστική εποχή η τέχνη είχε πιθανότητα χάσει σε μεγάλο
βαθμό την παλιά της σχέση με την μαγεία και με τη θρησκεία.
Οι καλλιτέχνες ενδιαφέρονταν μόνο για τα προβλήματα της ίδιας της
τέχνης τους και το πρόβλημα της απεικόνισης μιας τόσο δραματικής
πάλης, με όλη την κίνηση, την έκφραση και την έντασή της, ήταν
ακριβώς το είδος της δουλειάς που θα στάθμιζε την τόλμη του
καλλιτέχνη.
Η σύνθεση είναι πολυαξονική, οι μορφές στρέφονται προς
διαφορετικά επίπεδα και αλληλοκαλύπτονται

9. • Σταθερότητα-μεταβλητότητα
• Σαφήνεια-πολλαπλότητα
• Λιτότητα-συνθετότητα, διάταξη
• Νομοτέλεια-αυθορμησία
• Ηρεμία-ένταση
• Ενότητα-διάσπαση

12. Ο κενός χώρος αποτελεί μέρος της γλυπτικής σύνθεσης, ίσης
αξίας με το “γεμάτο” χώρο του γλυπτού.
Ένα γλυπτό για να αποκαλυφθεί όλο, χρειάζεται από το θεατή να
είναι ενεργητικός να κινηθεί γύρω του, για να το παρατηρήσει
από όλες τις πλευρές. Αυτό το γλυπτό λέγεται περίοπτο.

18. Το λεξιλόγιο της γλυπτικής περιλαμβάνει όρους όπως
είναι:
 Η μάζα: είναι η υλική υπόσταση όλου του έργου μαζί με τα κενά και τις σκιές του.
 Ο όγκος: είναι το σώμα του έργου. Μπορεί να είναι συμπαγής, σπασμένος, διαρθρωμένος ή
«πλαστικός».
 Η γραμμή: ορίζει το περίγραμμα του όλου σχήματος και των επιμέρους επιπέδων. Μπορεί να
είναι καθαρή και κλειστή όταν η μορφή είναι στατική, η σπασμένη και κυματοειδής, όταν η
μορφή της είναι δυναμική.
 Τα επίπεδα: είναι τα τμήματα των επιφανειών. Οι επιφάνειες μπορεί να είναι επίπεδες,
αποστρογγυλεμένες, κυρτές, κοίλες, ομαλές ή ταραγμένες, λείες, ή αδρές. Μαζί δίνουν μορφή
στις μάζες και ορίζουν τους όγκους.
 Ο θετικός και ο αρνητικός χώρος: θετικός είναι ο χώρος του οποίου καταλαμβάνει ο όγκος του
γλυπτού. Αρνητικός είναι ο χώρος που περιστοιχίζει τον όγκο, αλλά και τα κενά που υπάρχουν
πάνω στο ίδιο γλυπτό