درس نمایه سازی و نمایه های موضوعی

1. ‫موضوعی‬ ‫های‬‫نمایه‬‫و‬ ‫ی‬‫ساز‬ ‫نمایه‬‫س‬‫ر‬‫د‬
‫محترم‬ ‫استاد‬:‫چاکلی‬ ‫ی‬‫ز‬‫نورو‬‫دکتر‬
‫دانشجو‬:‫امیدعلی‬ ‫قاسم‬
‫پاییز‬1393
‫پایگاه‬ ‫با‬ ‫آشنایی‬
‫آمریکا‬ ‫الهیات‬ ‫انجمن‬ ‫کتابخانه‬(‫اتال‬)

2. ‫در‬‫جهان‬‫امروز‬‫یکی‬‫از‬‫شیوه‬‫های‬‫دستیابی‬
‫به‬‫اطالعات‬‫مناسب‬‫و‬‫مورد‬،‫نیاز‬‫استفاده‬‫از‬
‫نمایه‬‫های‬‫تخصصی‬‫و‬‫موضوعی‬‫می‬‫باشد‬.‫با‬
‫توجه‬‫به‬‫حجم‬‫گسترده‬‫منابع‬‫و‬‫متون‬،‫تخصصی‬
‫نمایه‬‫ها‬‫همچون‬‫عالئم‬‫و‬‫نقشه‬‫های‬‫راه‬‫می‬
‫باشند‬‫که‬‫پژوهشگران‬‫را‬‫در‬‫مسیر‬‫پر‬‫پیچ‬‫و‬
‫خم‬‫تحقیق‬‫یاری‬‫می‬‫نمایند‬‫و‬‫راهگشای‬‫آنان‬
‫می‬‫باشند‬.‫به‬‫تعبیری‬‫دیگر‬‫نمایه‬‫ها‬
‫راهنمای‬‫نظام‬‫یافته‬‫مدارک‬‫می‬‫باشند‬‫که‬‫به‬
‫منظور‬‫نمایش‬‫موضوع‬‫یا‬‫مشخصه‬‫های‬‫مدارک‬‫و‬
‫برای‬‫تسهیل‬‫در‬‫بازیابی‬‫آن‬‫ها‬‫یا‬‫بخش‬‫هایی‬
‫مقدمه‬

3. ‫اطالع‬‫از‬‫وجود‬‫مدارک‬‫علمی‬‫در‬
‫زمینه‬‫های‬‫موضوعی‬‫گوناگون‬‫و‬
‫آگاهی‬‫از‬‫محتوای‬‫اطالعاتی‬‫آن‬
‫ها‬‫یکی‬‫از‬‫عوامل‬‫مهم‬‫پیشرفت‬
‫های‬‫پژوهشی‬‫است‬‫و‬‫این‬‫مهم‬‫با‬
‫به‬‫کارگیری‬‫نمایه‬‫های‬‫تخصصی‬
‫امکانپذیر‬‫است‬.‫نمایه‬‫ها‬‫نقش‬
‫مهمی‬‫در‬‫جلوگیری‬‫از‬‫تکراری‬
...‫مقدمه‬

4. ‫از‬‫سوی‬،‫دیگر‬‫یکی‬‫از‬‫رویکردهای‬‫نمایه‬‫ها‬
‫نسبت‬‫به‬‫دنیای‬‫علم‬‫و‬،‫پژوهش‬‫رهیافت‬
‫ارزیابی‬‫و‬‫سنجش‬‫بهروره‬‫علمی‬‫پژوهشگران‬‫و‬
‫دانشگاه‬‫ها‬‫و‬‫مؤسسات‬‫تحقیقاتی‬‫می‬‫باشد‬‫که‬
‫نتایج‬‫اینگونه‬‫ارزیابی‬‫ها‬‫مورد‬‫استفاده‬
‫سیاست‬‫گذاران‬‫و‬‫تصمیم‬‫گیرندگان‬‫و‬‫مدیران‬
‫بخش‬‫تحقیق‬‫و‬‫آموزش‬‫می‬‫باشد‬.‫این‬‫مسئله‬‫از‬
‫اوایل‬‫دهه‬‫ی‬1970‫به‬‫این‬‫سو‬‫در‬‫سطح‬‫سازمان‬
‫ها‬‫و‬‫کشورها‬‫توجه‬‫ویژه‬‫ای‬‫را‬‫به‬‫خود‬‫جلب‬
‫کرده‬‫است‬(Noroozi Chakoli & Rahjoo, 2014).
‫در‬‫همین‬،‫راستا‬‫یکی‬‫از‬‫نمایه‬‫های‬‫معتبر‬‫در‬
‫سطح‬‫بین‬‫المللی‬‫که‬‫از‬‫اهمیت‬‫زیادی‬‫در‬
...‫مقدمه‬

5. ‫این‬‫پایگاه‬‫یکی‬‫از‬‫عمده‬
‫ترین‬‫پایگاه‬‫های‬‫اطالعات‬
‫دینی‬‫شامل‬‫مجموعه‬‫ای‬‫از‬
‫مقاالت‬‫در‬‫همه‬‫ی‬‫زمینه‬
‫های‬‫موضوعی‬‫دینی‬‫می‬
‫باشد‬‫که‬‫در‬‫سال‬1949
‫تأسیس‬‫شده‬‫است‬.‫در‬‫پاره‬
‫پایگاه‬ ‫معرفی‬

6. ‫انتخاب‬‫مجالت‬‫بر‬‫اساس‬،‫جایگاه‬
‫اهمیت‬‫و‬‫شایستگی‬‫علمی‬‫آن‬‫ها‬
‫انجام‬‫می‬‫شود‬.‫از‬‫نظر‬‫موضوعی‬‫یک‬
‫پایگاه‬‫اطالعات‬‫مذهبی‬‫است‬‫که‬‫توسط‬
‫کتابخانه‬‫انجمن‬‫الهیات‬‫آمریکا‬
‫تهیه‬‫گردیده‬‫و‬‫اطالعات‬‫کتابشناختی‬
‫مربوط‬‫به‬‫مقاله‬‫های‬،‫مجالت‬‫و‬
‫کتابها‬‫را‬‫نمایه‬‫و‬‫به‬‫صورت‬‫دیسک‬
‫فشرده‬‫تولید‬‫و‬‫از‬‫طریق‬‫پیوسته‬
‫پایگاه‬ ‫منابع‬ ‫انتخاب‬

7. ‫این‬‫پایگاه‬‫اطالعاتی‬‫شامل‬‫بیش‬‫از‬1800000
‫پیشینه‬‫به‬‫شرح‬‫ذیل‬‫می‬‫باشد‬:
1769‫مجله‬‫تخصصی‬‫در‬‫زمینه‬‫علوم‬‫دینی‬‫که‬
593‫مورد‬‫آن‬‫اخیرا‬‫نمایه‬‫گردیده‬‫است‬.
‫بیش‬‫از‬657200‫پیشینه‬‫مربوط‬‫به‬‫مقاالت‬
‫مجالت‬
‫بیش‬‫از‬266000‫پیشینه‬‫مربوط‬‫به‬‫مقاله‬‫ها‬
‫بیش‬‫از‬599000‫پیشینه‬‫مربوط‬‫به‬‫بررسی‬‫ها‬
‫بیش‬‫از‬299700‫پیشینه‬‫مربوط‬‫به‬‫کتابها‬
‫بسیاری‬‫از‬‫مقاالت‬‫و‬‫نقد‬‫کتاب‬‫ها‬‫توسط‬
‫متخصصین‬‫الهیات‬‫و‬‫متکلمان‬‫انتخاب‬‫شده‬‫است‬
‫پایگاه‬ ‫منابع‬ ‫ساختار‬

8. ‫این‬‫پایگاه‬‫یک‬‫ابزار‬‫عالی‬
‫پژوهش‬‫برای‬‫پاسخگویی‬‫به‬
‫نیازهای‬،‫پژوهشگران‬،‫استادان‬
‫دانشجویان‬‫در‬‫مقاطع‬‫کارشناسی‬
‫و‬‫تحصیالت‬،‫تکمیلی‬‫کتابخانه‬
،‫ها‬‫کتابداران‬‫و‬‫رهبران‬
‫مذهبی‬‫است‬.‫عالوه‬‫بر‬‫این‬‫این‬
‫پایگاه‬‫برای‬‫مؤسساتی‬‫که‬‫در‬
‫استفاده‬ ‫و‬ ‫مخاطبان‬
‫کنندگان‬

9. ‫تأسیس‬‫این‬‫پایگاه‬
‫به‬‫سال‬1949‫می‬
‫باشد‬‫لیکن‬‫پوشش‬
‫زمانی‬‫منابع‬‫آن‬‫از‬
‫سال‬1908‫میالدی‬
‫زمانی‬ ‫پوشش‬

10. ‫موضوعات‬‫تحت‬‫پوشش‬‫این‬‫پایگاه‬‫به‬
،‫الهیات‬،‫ادیان‬‫مذاهب‬‫و‬‫زیر‬
‫شاخه‬‫ها‬‫و‬‫مسائل‬‫مربوط‬‫به‬‫آن‬
‫منحصر‬‫می‬‫باشد‬(‫شمس‬‫بد‬,1391).
‫این‬‫پایگاه‬‫دارای‬‫پیشینه‬‫های‬
‫کتابشناختی‬‫از‬‫بورس‬‫های‬‫تحصیلی‬
‫به‬‫نمایندگان‬‫ادیان‬،‫اصلی‬
،‫ادیان‬‫مذاهب‬‫و‬،‫زبانها‬‫کتب‬
،‫مقدس‬‫باستان‬‫شناسی‬‫و‬‫آثار‬
‫استفاده‬ ‫و‬ ‫مخاطبان‬
‫کنندگان‬

11. ‫اطالعات‬ ‫سازی‬ ‫روزآمد‬
‫پایگاه‬
‫این‬‫پایگاه‬‫به‬
‫صورت‬‫فصلی‬(‫سه‬
‫ماهه‬)‫و‬‫در‬‫فواصل‬
‫زمانی‬‫منتهی‬‫به‬
‫ماه‬‫های‬،‫فوریه‬

12. ‫به‬ ‫دسترسی‬ ‫های‬ ‫راه‬
‫پایگاه‬
‫بسیاری‬‫از‬‫محصوالت‬‫این‬‫پایگاه‬
‫از‬‫طریق‬‫وب‬‫سایت‬‫کتابخانه‬
‫انجمن‬‫الهیات‬‫آمریکا‬‫و‬‫به‬
‫طور‬‫مستقیم‬‫در‬‫دسترس‬‫نیست‬‫و‬
‫امکان‬‫استفاده‬‫آن‬‫ها‬‫از‬‫طریق‬
‫اشتراک‬‫میسر‬‫می‬‫باشد‬.‫این‬
‫امر‬‫به‬‫دو‬‫صورت‬‫اشتراک‬‫از‬
‫طریق‬‫مؤسسه‬‫ابسکو‬‫و‬‫عضویت‬‫و‬

13. ‫دستیابی‬‫به‬‫دو‬‫محصول‬‫این‬‫پایگاه‬‫به‬
‫صورت‬‫رایگان‬‫از‬‫طریق‬‫وب‬‫سایت‬‫آن‬
‫میسر‬‫است‬.‫این‬‫دو‬‫محصول‬‫عبارتند‬‫از‬:
•‫پژوهش‬‫های‬‫مربوط‬‫به‬
‫روحانیون‬Research in Ministry® (RIM®)
•‫منابع‬‫قدیمی‬‫که‬‫به‬‫صورت‬‫دیجیتال‬‫و‬
‫اشتراکی‬‫گردآمده‬‫اند‬Cooperative
Digital Resources Initiative (CDRI).
‫نشانی‬‫دسترسی‬:
https://www.atla.com/products/catalog/Pages/rdb-db.aspx
‫رایگان‬ ‫محصوالت‬

14. =‫ام‬ ‫آی‬ ‫آر‬ RIM
‫آر‬‫آی‬‫ام‬‫که‬‫دسترسی‬‫به‬‫آن‬‫رایگان‬
‫است‬‫شامل‬‫نمایه‬‫ها‬‫و‬‫چکیده‬‫های‬
‫پروژه‬‫ها‬‫و‬‫طرح‬‫های‬‫بیش‬‫از‬100‫دکتر‬
‫است‬.‫این‬‫پایگاه‬‫قابلیت‬‫های‬‫جستجو‬
‫از‬‫طریق‬،‫نویسنده‬،‫عنوان‬‫مشاور‬
‫پایان‬‫نامه‬/‫پروژه‬،‫ها‬‫مراکز‬‫آموزشی‬
‫و‬‫سرعنوان‬‫های‬‫موضوعی‬‫اتال‬‫است‬.
‫همچنین‬‫اعمال‬‫محدودیت‬‫هایی‬‫در‬‫جستجو‬
‫همانند‬‫سال‬‫نشر‬‫وجود‬‫دارد‬‫و‬‫تمام‬
‫موضوعات‬‫مربوط‬‫به‬‫الهیات‬‫را‬‫پوشش‬‫می‬

15. ‫پایگاه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫جستجو‬
‫عالوه‬‫بر‬،‫این‬‫چکیده‬‫ها‬‫می‬‫تواند‬
‫بوسیله‬‫کلمات‬،‫کلیدی‬‫عملگرهای‬‫منطقی‬
‫بولی‬‫و‬‫جستجوهای‬‫مجاورت‬‫و‬‫تو‬‫در‬‫تو‬
‫جستجو‬‫شوند‬.‫نمونه‬‫ای‬‫از‬‫جستجوی‬‫تو‬
‫در‬‫تو‬‫در‬‫زیر‬‫آمده‬‫است‬:
(TERMA OR TERMB) NEAR TERMC
TERMA* (for multi-character wildcarding)
TERM??X? (for single-character wildcarding)
‫آر‬‫آی‬‫ام‬‫پیشتر‬‫به‬‫صورت‬‫چاپی‬‫منتشر‬
‫می‬‫شد‬‫و‬‫سالهای‬1981‫تا‬1983‫و‬1998
‫را‬‫پوشش‬‫می‬‫دهد‬‫و‬‫امروزه‬‫به‬‫صورت‬
‫پیوسته‬‫در‬‫دسترس‬‫می‬‫باشد‬‫و‬‫به‬‫صورت‬

16. ‫در‬ ‫جستجو‬ ‫صفحه‬ ‫از‬ ‫نمایی‬
‫ام‬ ‫آرآی‬

17. ‫نتایج‬ ‫صفحه‬ ‫از‬ ‫نمایی‬
‫ام‬ ‫آرآی‬ ‫در‬ ‫جستجو‬

18. ‫سی‬‫دی‬‫آر‬‫آی‬‫متعلق‬‫به‬‫کتابخانه‬
‫انجمن‬‫الهیات‬،‫آمریکا‬‫و‬‫انجمن‬
‫دانشکده‬‫های‬‫الهیات‬‫آمریکاست‬.
‫مخزنی‬‫از‬‫منابع‬‫دیجیتال‬‫می‬‫باشد‬
‫که‬‫توسط‬‫کتابخانه‬‫های‬‫عضو‬‫شکل‬
‫گرفته‬‫است‬.‫تأسیس‬‫سی‬‫دی‬‫آر‬‫آی‬‫با‬
‫کمک‬‫مالی‬‫و‬‫سخاوتمندانه‬‫بنیاد‬
‫هنری‬‫لویس‬‫امکان‬‫پذیر‬‫شده‬‫است‬‫و‬
‫در‬‫حال‬‫حاضر‬‫یک‬‫برنامه‬‫در‬‫حال‬
=‫آی‬ ‫آر‬ ‫دی‬ ‫سی‬ CDRI

19. ‫تعداد‬‫پیشینه‬‫های‬‫این‬‫پایگاه‬
14520‫پیشینه‬‫است‬.‫اطالعات‬‫مربوط‬
‫به‬‫این‬‫بخش‬‫فقط‬‫برای‬‫مقاصد‬
‫تاریخی‬‫است‬‫و‬‫روزآمد‬‫نمی‬‫شود‬.
‫انواع‬‫پیشینه‬‫های‬‫این‬‫پایگاه‬
‫شامل‬‫تصاویر‬،‫دیجیتال‬‫حکاکی‬‫های‬
‫روی‬،‫چوب‬،‫عکس‬،‫اسالید‬،‫پاپیروس‬
‫سکه‬،‫ها‬‫نقشه‬،‫ها‬‫کارت‬،‫پستال‬
‫نسخه‬‫های‬،‫خطی‬‫چاپ‬،‫دستی‬‫هنر‬‫و‬
‫آی‬ ‫آر‬ ‫دی‬ ‫سی‬ ‫معرفی‬

20. ...‫آی‬ ‫آر‬ ‫دی‬ ‫سی‬ ‫معرفی‬
‫در‬‫این‬‫بخش‬‫امکان‬‫محدود‬‫کردن‬
‫جستجو‬‫به‬‫یک‬‫مجموعه‬‫یا‬‫جستجو‬
‫در‬‫کل‬‫مجموعه‬‫ها‬‫وجود‬‫دارد‬.
‫در‬‫این‬‫پایگاه‬43‫مجموعه‬‫وجود‬
‫دارد‬.‫همچنین‬‫جستجو‬‫براساس‬
‫کلید‬،‫واژه‬،‫عنوان‬‫توصیفگرها‬
‫و‬‫موضوع‬‫میسر‬‫است‬.
‫برای‬‫مشاهده‬‫این‬‫مجموعه‬‫ها‬‫به‬

21. ‫سی‬ ‫جستجو‬ ‫صفحه‬ ‫از‬ ‫نمایی‬
‫آی‬ ‫آر‬ ‫دی‬

22. ‫در‬ ‫جستجو‬ ‫صفحه‬ ‫نتایج‬ ‫از‬ ‫نمایی‬
‫آی‬ ‫آر‬ ‫دی‬ ‫سی‬

23. ‫پیشینه‬ ‫یک‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫نمونه‬
‫آی‬ ‫آر‬ ‫دی‬ ‫سی‬ ‫در‬

24. Noroozi Chakoli, A., & Rahjoo, A. (2014). Scientometrics, International Special
Indexes, scientific evaluation. Journal of Information Processing and Management,
29(4), 1037-1068 .
Noroozi Chakoli, A., & rezaei, m. (2014). Scientometrics, International Special
Indexes, scientific productivity evaluation. Journal of Information Processing and
Management, 30(1), 3-39 .
‫شمس‬‫بد‬,‫م‬.(1391).‫منابع‬‫مرجع‬‫تخصصی‬‫چاپی‬‫و‬
‫الکترونیکی‬(‫انگلیسی‬)‫علوم‬‫انسانی‬/‫همراه‬‫با‬‫چکیده‬‫فارسی‬.
‫تهران‬:‫سازمان‬‫اسناد‬‫و‬‫کتابخانه‬‫ملی‬‫جمهوری‬‫اسالمی‬‫ایران‬.
https://www.atla.com/products/catalog/Pages/rdb-db.aspx
http://rim.atla.com/scripts/starfinder.exe/5452/rimmarc.txt
http://rim.atla.com/scripts/starfinder.exe/5452/rimmarc.txt
http://rim.atla.com/star/rimonline_login.htm
http://rim.atla.com/scripts/starfinder.exe/0
https://www2.atla.com/digitalresources/searcha.asp
https://www2.atla.com/digitalresources/
https://www2.atla.com/digitalresources/limitcoll.asp
‫منابع‬