ออกแบบเสาเข็ม

1. วิศวกรรมฐานรากวิศวกรรมฐานราก
FFoundationoundation EEngineeringngineering
รองศาสตราจารยรองศาสตราจารย ดรดร.. สุขสุขสันติ์สันติ์ หอพิบูลสุขหอพิบูลสุข
สาขาวิชาวิศวกรรมโยธาสาขาวิชาวิศวกรรมโยธา
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรสุรนารีนารี

2. ฐานรากลึกฐานรากลึก :: ทฤษฎีและการออกแบบทฤษฎีและการออกแบบ
33 (DEEP FOUNDATION : THEORY AND DESIGN)(DEEP FOUNDATION : THEORY AND DESIGN)

3. 3.13.1 บทนําบทนํา
ฐานรากลึก คือ ฐานรากที่ใชเสาเข็มทําหนาที่ถายน้ําหนักหรือแรงสูชั้นดินในลักษณะแรงเสียดทานรอบ
เสาเข็ม (Skin friction) และแรงแบกทานที่ปลายเสาเข็ม (End bearing) สามารถแบงประเภทของ
เสาเข็มออกเปน 2 ประเภท ตามลักษณะการรับน้ําหนัก
1) เสาเข็มเสียดทานหรือเสาเข็มลอย (Friction/Floating pile) คือเสาเข็มที่รับน้ําหนัก
บรรทุกโดยแรงเสียดทานรอบเสาเข็มเปนสวนใหญ
2) เสาเข็มดาล (End bearing pile) คือเสาเข็มที่มีแรงตานที่ปลายเสาเข็มสูงมากเมื่อ
เปรียบเทียบกับแรงเสียดทานรอบเสาเข็ม

4. 3.13.1 บทนําบทนํา
ลักษณะงานที่ตองใชฐานรากลึก

5. 3.23.2 ประเภทของเสาเข็มประเภทของเสาเข็ม
เสาเข็มอาจจําแนกตามชนิดของวัสดุ วิธีการผลิต หรือวิธีการกอสรางไดดังนี้
ก) จําแนกตามชนิดของวัสดุ ไดแก เสาเข็มไม เสาเข็มคอนกรีต เสาเข็มคอนกรีตเสริมเหล็ก
เสาเข็มคอนกรีตเสริมเหล็กและลวดอัดแรง เสาเข็มเหล็กรูปพรรณ และเสาเข็มประกอบ
เชน เหล็กรูปพรรณชนิดทอกลมที่เติม (Filled) ดวยคอนกรีต หรือเสาเข็มคอนกรีตที่มี
แกนเหล็กรูปพรรณ เปนตน
ข) จําแนกตามวิธีการผลิต ไดแก เสาเข็มหลอในที่ (Cast-in-situ piles) และเสาเข็ม
สําเร็จรูป (Precast or Prefabricated piles) ซึ่งอาจเปนเสาเข็มคอนกรีตเสริม
เหล็ก หรือเสาเข็มคอนกรีตอัดแรง

6. 3.23.2 ประเภทของเสาเข็มประเภทของเสาเข็ม
เสาเข็มอาจจําแนกตามชนิดของวัสดุ วิธีการผลิต หรือวิธีการกอสรางไดดังนี้
ค) จําแนกตามวิธีการกอสราง ไดแก เสาเข็มเจาะ (Bored piles) เสาเข็มตอก (Driven
piles) เสาเข็มเจาะเสียบ (Pre-auger piles) และเสาเข็มเหล็กชนิดหลายทอนตอ
ติดตั้งโดยการกดหรือสั่นสะเทือน (Vibrating or Ramming) เปนตน
ง) จําแนกตามการเคลื่อนตัวของดินในระหวางการติดตั้งเสาเข็ม ไดแก เสาเข็มเคลื่อนตัว
มาก (Very large displacement pile) (เสาเข็มตอกปลายปด) เสาเข็มเคลื่อนตัว
นอย (Small displacement pile) (เสาเข็มตอกปลายเปดและเสาเข็มตอกรูปตัว H)
และเสาเข็มไมมีการเคลื่อนตัว (No displacement pile) (เสาเข็มเจาะ)

7. 3.23.2 ประเภทของเสาเข็มประเภทของเสาเข็ม
เสาเข็มคอนกรีตหลอในที่
Uncased pile Step-Tamper pile Base pile

8. 3.33.3 เสาเข็มตอกเสาเข็มตอก
เสาเข็มตอกสวนใหญจะเปนเสาเข็มคอนกรีตเสริมเหล็ก (Reinforced concrete pile) หรือ
คอนกรีตอัดแรง (Pre-stressed pile) การติดตั้งกระทําโดยใชตุมน้ําหนัก เสาเข็มตอกเปนเสาเข็มที่ไดรับ
ความนิยมมาก เนื่องจากการติดตั้งกระทําไดอยางงายดายและมีราคาต่ํา
รูปหนาตัดของเสาเข็มชนิดตางๆ
Solid square
Steel pile Hollow square Steel box
Circular (bored pile) Hexagonal
Hollow circulaIWide flange,I or H

9. 3.33.3 เสาเข็มตอกเสาเข็มตอก
ขอดีของเสาเข็มตอก
• ตรวจสอบคุณภาพของโครงสรางในเสาเข็มไดกอนตอกเสาเข็ม
• การตอกเสาเข็มจะทําใหความหนาแนนของดินเม็ดหยาบเพิ่มขึ้น สงผลใหความสามารถในการ
รับน้ําหนักบรรทุกเพิ่มขึ้น
• ระดับน้ําใตดินไมมีผลกระทบตอการติดตั้ง (ตอก) เสาเข็ม
ขอเสียของเสาเข็มตอก
• ทําใหเกิดความสั่นสะเทือนในขณะตอกเสาเข็ม และเปนผลทําใหเกิดการยกตัวสูงขึ้นของผิว
ดินใกลเคียง ซึ่งอาจเปนอันตรายตอโครงสรางในบริเวณนั้นได
• ทําใหเสาเข็มเกิดความเสียหาย ถาตอกเสาเข็มแรงเกินไป

10. 3.33.3 เสาเข็มตอกเสาเข็มตอก
Drop Hammer เปนชนิดที่ไดรับความนิยมตอเนื่องมาเปน
ระยะเวลานานจนถึงปจจุบัน ประกอบดวยตุมน้ําหนัก (ขนาดตั้งแต 2.5
- 12 ตัน) โยงยึดกับเครื่องกวานดวยสลิงและรอก การตอกทําไดโดยใช
เครื่องกวานดึงตุมน้ําหนักใหยกตัวสูงขึ้นตามระยะที่ตองการ แลวปลอย
ใหตกกระแทกเสาเข็มอยางอิสระ (Free drop) ตุมน้ําหนักประเภทนี้
ใชตอกเสาเข็มไดทุกประเภท มีคาใชจายต่ํา แตมีประสิทธิผลในการสง
ถายพลังงานไปยังเสาเข็มคอนขางต่ํา (เกิดการสูญเสียพลังงานมาก)
3.3.1 ระบบของตุมน้ําหนักที่ใชตอกเสาเข็ม
Drop Hammer
Ram
Hammer cushion
Pile cap
Pile
Pile cushion

11. 3.33.3 เสาเข็มตอกเสาเข็มตอก
Single-Acting Hammer เปนปนจั่นที่ใชไอน้ํา (Steam)
แรงอัดอากาศ (Air pressure) หรือแรงดันไฮดรอลิค (Hydraulic
pressure) ยกตุมน้ําหนักขึ้นสูงตามตองการ แลวปลอยใหตก
กระแทกเสาเข็มอยางอิสระ ปนจั่นประเภทนี้มีตุมน้ําหนักขนาดตั้งแต
2.5 - 20 ตัน และใชตอกเสาเข็มไดทุกประเภท มีประสิทธิผลสูง
3.3.1 ระบบของตุมน้ําหนักที่ใชตอกเสาเข็ม
Single-Acting Hammer
Exhaust
Cylinder
Intake
Ram
Hammer cushion
Pile cap
Pile cushion
Pile

12. 3.33.3 เสาเข็มตอกเสาเข็มตอก
Double-Acting Hammer เปนปนจั่นที่ใชไอน้ํา แรงอัด
อากาศ หรือแรงดันไฮดรอลิค ในการยกตุมน้ําหนักขึ้นและเรง
ความเร็วในการตกกระแทก ปนจั่นชนิดนี้จึงมีประสิทธิภาพสูงมาก
และมีขนาดเล็กกวา Single-Acting Hammer
3.3.1 ระบบของตุมน้ําหนักที่ใชตอกเสาเข็ม

13. 3.33.3 เสาเข็มตอกเสาเข็มตอก
Diesel Hammer ทํางานโดยการอัดฉีดน้ํามันเขาไปในหอง
เผาไหมในขณะที่ตุมน้ําหนักกําลังตกกระแทกเสาเข็ม ทําใหเกิดการจุด
ระเบิดสวนผสมระหวางอากาศและน้ํามัน ดันใหตุมน้ําหนักเคลื่อนที่
กลับขึ้นไปยังตําแหนงเดิม ปนจั่นประเภทนี้ไมเหมาะสมกับการตอก
เสาเข็มในชั้นดินออนที่หนามาก เนื่องจากการจุดระเบิดเกิดไดอยางไม
เต็มที่ (เสาเข็มเคลื่อนตัวมาก) ปนจั่น Diesel Hammer ที่มีใชใน
ประเทศไทย (ขนาด 1.8 - 4.5 ตัน) จึงไมเหมาะที่จะใชในการตอก
เสาเข็มขนาดใหญ
3.3.1 ระบบของตุมน้ําหนักที่ใชตอกเสาเข็ม
Diesel Hammer
Ram
Hammer cushion
Pile cap
Pile cushion
Pile
Anvil

14. 3.43.4 เสาเข็มเจาะแหงเสาเข็มเจาะแหง
เสาเข็มเจาะแหง มีความแตกตางจากเสาเข็มตอกตรงที่เสาเข็มประเภทนี้เปนเสาเข็มที่หลอในที่ เสาเข็ม
เจาะแหงเหมาะสําหรับชั้นดินที่มีระดับน้ําใตดินต่ํามาก และเปนดินเชื่อมแนน (Cohesive soils) ที่มีกําลัง
ตานทานแรงเฉือนสูงปานกลาง เชน ดินเหนียว หรือดินเหนียวปนทราย ความเชื่อมแนนจะปองกันไมให
หลุมเจาะพังทลาย
เสาเข็มประเภทนี้เหมาะสําหรับดินในแถบภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย ซึ่งมีความแข็ง
มากและไมสามารถทําการตอกเสาเข็มใหไดความลึกตามตองการ และสามารถประยุกตใชกับดินเหนียวออน
ในแถบกรุงเทพมหานครและปริมณฑลได แตตองระวังมิใหทําการเจาะหลุมเจาะจนถึงชั้นทราย อันจะเปน
สาเหตุใหเกิดการพังทลายของหลุมเจาะ เนื่องจากปรากฏการณทรายเดือด (Boiling)

15. 3.43.4 เสาเข็มเจาะแหงเสาเข็มเจาะแหง
Casing
ขั้นตอนการทําเสาเข็มเจาะแหงสามารถสรุปอยางคราวๆ ไดดังนี้
1) ติดตั้งปลอกเหล็กความยาวประมาณ 1 - 2 เมตร เพื่อปองกันการพังทลายของปากหลุมเจาะ (ดิน
บริเวณปากหลุมจะมีความเคนประสิทธิผลต่ํา สงผลใหกําลังตานทานแรงเฉือนมีคาคอนขางต่ํา)

16. 3.43.4 เสาเข็มเจาะแหงเสาเข็มเจาะแหง
2) เจาะหลุมเจาะผานปลอกเหล็กโดยใชหัวเจาะ (Drill rig) จนถึงความลึกที่ตองการ หัวเจาะจะมี
ลักษณะเปนเกลียว ในขณะเจาะดินจะติดขึ้นมาตามเกลียว ดังนั้นจึงตองยกหัวเจาะขึ้นเมื่อดินติดเต็มเกลียว
เพื่อสะบัดดินออก และทําการเจาะตอ

17. 3.43.4 เสาเข็มเจาะแหงเสาเข็มเจาะแหง
3) ใสเหล็กแกน โดยพื้นที่หนาตัดรวมของเหล็กแกนตองมีคาไมนอยกวา 0.5 เปอรเซ็นต ของหนาตัด
เสาเข็ม (ตามมาตรฐาน วสท.)

18. 3.43.4 เสาเข็มเจาะแหงเสาเข็มเจาะแหง
4) เทคอนกรีตลงในหลุมเจาะโดยใชทอ Drop chute

19. 3.43.4 เสาเข็มเจาะแหงเสาเข็มเจาะแหง
การขุดเปดหนาดิน
5) ขุดเปดหนาดินจนถึงระดับฐานรากโดยประมาณ

20. 3.43.4 เสาเข็มเจาะแหงเสาเข็มเจาะแหง
6) เททรายปรับระดับและคอนกรีตหยาบหนาประมาณ 5-10 เซนติเมตร เมื่อคอนกรีตหยาบแข็งตัว
ประมาณ 2-3 วัน ทําการทุบหัวเสาเข็ม และทําความสะอาด

21. 3.43.4 เสาเข็มเจาะแหงเสาเข็มเจาะแหง
7) ตรวจสอบความสมบูรณของเสาเข็มทุกตนดวยวิธีการวัดคลื่น (Seismic test)

22. 3.43.4 เสาเข็มเจาะแหงเสาเข็มเจาะแหง
8) ประกอบแบบเหล็กและใสเหล็กเสริม เพื่อเตรียมเทคอนกรีต

23. 3.43.4 เสาเข็มเจาะแหงเสาเข็มเจาะแหง
ฐานรากเสาเข็มพรอมเหล็กเสาตอมอ
9) ใสเหล็กเสริมเสาตอมอ และเทคอนกรีต ฐานรากที่หลอแลวเสร็จและพรอมประกอบเสาตอมอ

24. 3.43.4 เสาเข็มเจาะแหงเสาเข็มเจาะแหง
ขอดีของเสาเข็มเจาะแหง
• ขั้นตอนการทํางานไมกอใหเกิดมลพิษทางเสียงและการสั่นสะเทือนแกอาคารและบานเรือนที่อยู
ใกลบริเวณกอสราง
• วิศวกรสามารถสังเกตเห็นลักษณะชั้นดินและการเปลี่ยนแปลงของชั้นดินขณะที่เจาะหลุม
• ผูรับจางสามารถเปลี่ยนขนาดและความยาวของเสาเข็มเจาะใหสอดคลองกับสภาพดินในบาง
พื้นที่ที่มีความแตกตางจากขอมูลที่ไดจากหลุมสํารวจ
• ฐานรากเสาเข็มสามารถเจาะทะลุชั้นกรวดขนาดใหญหรือแมแตหินได

25. 3.43.4 เสาเข็มเจาะแหงเสาเข็มเจาะแหง
ขอเสียของเสาเข็มเจาะแหง
• การกอสรางและควบคุมงานที่ไมดีจะทําใหไดเสาเข็มที่มีคุณภาพต่ํา และสงผลใหเสาเข็มไม
สามารถรับน้ําหนักบรรทุกไดตามที่ออกแบบ
• เสาเข็มเจาะจะมีความเสียดทานระหวางดินและเสาเข็มนอยกวาเสาเข็มตอก เนื่องจากการตอก
เสาเข็มจะทําใหดินเคลื่อนตัวออกดานขาง สงผลใหแรงดันดินดานขางเพิ่มขึ้น ในขณะที่ การ
ทําเสาเข็มเจาะจําเปนตองขุดดินออก ทําใหแรงดันดินดานขางมีคาเทาเดิมหรือนอยลง
• แรงตานทานที่ปลายเสาเข็มของเสาเข็มเจาะจะมีคานอยกวาเสาเข็มตอก เนื่องจากการตอก
เสาเข็มทําใหดินที่ปลายเข็มแนนขึ้น

26. การทําเสาเข็มเจาะที่มีความยาวเสาเข็มมากมีความจําเปนอยางมากสําหรับอาคารสูง เนื่องจากเปนการ
ประหยัดอยางมากเมื่อเปรียบเทียบกับการใชเสาเข็มหลายตน ตัวอยางเชน อาคารสูงหลายอาคารในแถบ
กรุงเทพมหานครใชเสาเข็มเจาะที่มีความยาวมากถึง 40-60 เมตร ซึ่งมีการเจาะผานชั้นดินเหนียวกรุงเทพ
และทะลุชั้นทรายชั้นที่ 1 ลงไปติดตั้งในชั้นดินเหนียวแข็งหรือในชั้นทรายชั้นที่ 2
การทําเสาเข็มเจาะแหงความยาวมากจึงไมเหมาะสมสําหรับชั้นดินเหนียวในแถบกรุงเทพมหานคร
เพราะอาจทําใหเกิดการพังทลายของหลุมเจาะ (Caving) ในชั้นทรายกอนและขณะเทคอนกรีต นอกจากนี้
ชั้นดินเหนียวออนอาจเกิดการปูดบวมขณะเทหรือหลังเทคอนกรีต
3.53.5 การทําเสาเข็มเจาะในชั้นดินการทําเสาเข็มเจาะในชั้นดิน
ที่เกิดการพังทลายของหลุมเจาะที่เกิดการพังทลายของหลุมเจาะ

27. 3.53.5 การทําเสาเข็มเจาะในชั้นดินการทําเสาเข็มเจาะในชั้นดิน
ที่เกิดการพังทลายของหลุมเจาะที่เกิดการพังทลายของหลุมเจาะ
ลักษณะการเสียรูปของเสาเข็มในชั้นทราย

28. วิธีการแกปญหาการเสียรูปของเสาเข็มสามารถกระทําไดสองแบบ คือ
3.53.5 การทําเสาเข็มเจาะในชั้นดินการทําเสาเข็มเจาะในชั้นดิน
ที่เกิดการพังทลายของหลุมเจาะที่เกิดการพังทลายของหลุมเจาะ
1) การใชปลอกเหล็ก
2) การเจาะเปยกโดยการใชของเหลวสําหรับการเจาะ (Drilling fluid) เชน สารละลาย
เบนโทไนตหรือสารละลายโพลีเมอร

29. วิธีการใชปลอกเหล็ก
1) เจาะหลุมจนถึงชั้นดินที่มีปญหา (ดินเหนียวออนหรือทรายสะอาด)
2) กดปลอกเหล็กลงในหลุมเจาะจนทะลุชั้นดินที่มีปญหา การกดปลอกเหล็กอาจใชระบบ
สั่นสะเทือน เสนผานศูนยกลางของปลอกเหล็กโดยทั่วไปจะประมาณ 50-150 เซนติเมตร
3.53.5 การทําเสาเข็มเจาะในชั้นดินการทําเสาเข็มเจาะในชั้นดิน
ที่เกิดการพังทลายของหลุมเจาะที่เกิดการพังทลายของหลุมเจาะ

30. 3.53.5 การทําเสาเข็มเจาะในชั้นดินการทําเสาเข็มเจาะในชั้นดิน
ที่เกิดการพังทลายของหลุมเจาะที่เกิดการพังทลายของหลุมเจาะ
3) ใชหัวเจาะที่มีขนาดเล็กกวาปลอกเหล็ก เจาะหลุมผานปลอกเหล็กจนถึงระดับความลึกที่
ตองการ
4) ใสเหล็กเสริมและเทคอนกรีต พรอมทั้งยกปลอกเหล็กขึ้น ขั้นตอนนี้ตองใชความระมัดระวัง
อยางมาก เนื่องจากการยกปลอกเหล็กขึ้นเร็วเกินไปอาจทําใหดินแทรกในเสาเข็มเจาะ
Vibratory
Driver
Water Table
Caving Soil
Cohesive Soil

31. 3.53.5 การทําเสาเข็มเจาะในชั้นดินการทําเสาเข็มเจาะในชั้นดิน
ที่เกิดการพังทลายของหลุมเจาะที่เกิดการพังทลายของหลุมเจาะ
วิธีการเจาะเปยก (Slurry method)
1) ขุดหลุมเจาะประมาณ 3 เมตร
2) เติมสวนสารละลายระหวางน้ําและเบนโทไนต/สารละลายโพลีเมอรเพื่อใชเปนของเหลว
สําหรับเจาะ (Drilling slurry) ของเหลวนี้จะชวยปองกันการพังของหลุมเจาะ
3) ใชหัวเจาะเจาะทะลุชั้นดินจนไดความลึกที่ตองการ ในขณะเจาะตองใสของเหลวสําหรับเจาะ
เพิ่มอยูเสมอ
Cohesive Soil
Caving Soil
Soil
Slurry

32. 3.53.5 การทําเสาเข็มเจาะในชั้นดินการทําเสาเข็มเจาะในชั้นดิน
ที่เกิดการพังทลายของหลุมเจาะที่เกิดการพังทลายของหลุมเจาะ
วิธีการเจาะเปยก (Slurry method)
4) ใสเหล็กเสริมลงในหลุมเจาะ
5) เทคอนกรีตลงในหลุมเจาะผานทอ Tremie โดยที่ปลายทออยูที่กนหลุม คอนกรีตจะดัน
ของเหลวสําหรับเจาะขึ้นมาที่ปากหลุมเจาะ
Cohesive Soil Sump
Caving Soil
Cohesive Soil
Caving Soil

33. 3.63.6 เสาเข็มกดเสาเข็มกด
เสาเข็มกด เปนเสาเข็มที่ติดตั้งโดยการใชแมแรง (Hydraulic jack) กดเสาเข็มใหจมลงในดิน
เสาเข็มที่ใชอาจเปนเสาเข็มคอนกรีตเสริมเหล็กหรือทอเหล็กตอเปนทอนๆ ละประมาณ 1.0 เมตร เสนผาน
ศูนยกลางตั้งแต 10-20 เซนติเมตร เสาเข็มประเภทนี้นิยมใชสําหรับเสริมกําลังรับน้ําหนักบรรทุกของฐานราก
เดิม

34. 3.63.6 เสาเข็มกดเสาเข็มกด
ขั้นตอนการติดตั้งเสาเข็มกดในฐานราก สามารถสรุปอยางคราวๆ ไดดังนี้
1) ขุดหลุมจนถึงระดับฐานราก

35. 3.63.6 เสาเข็มกดเสาเข็มกด
2) เจาะรูที่ฐานรากเดิมดวยหัวเจาะเพชร ใหมีขนาดใหญกวาขนาดเสนผานศูนยกลางของเสาเข็มที่ใช
ในการเสริมฐานราก ประมาณ 5-10 เซนติเมตร เสาเข็มเหล็กตองมีความหนามากพอที่จะปองกันการกัด
กรอน (Corrosion) เพื่อใหมีอายุการใชงานนานเทาที่ตองการ

36. 3.63.6 เสาเข็มกดเสาเข็มกด
Reaction beam
Reaction
column
Hydraulic
jack
Steel
pile
3) กดเสาเข็มลงในรูดวยแมแรง (Hydraulic jack) โดยใชคานคอดินเปนคานรับแรง (Reaction
beam)

37. 3.63.6 เสาเข็มกดเสาเข็มกด
4) เทมอรตาลงในเสาเข็มเหล็ก เพื่อเพิ่มความแข็งแรงของเสาเข็ม กะเทาะคอนกรีตหุมเสาตอมอจน
ถึงเหล็กเสริมและนําเหล็กรูปตัวซีมาเชื่อมตอเขากับเหล็กแกน เพื่อเพิ่มแรงยึดเกาะระหวางเสาตอมอกับฐาน
รากใหม เจาะรูที่เสาตอมอและรอยเหล็กเสริมผาน และทําการเชื่อมเหล็กเสริมใหเปนตะแกรงใหมีระยะหาง
เพียงพอที่จะตานทานโมเมนตดัด

38. 3.63.6 เสาเข็มกดเสาเข็มกด
5) ประกอบไมแบบและเทคอนกรีต

39. 3.63.6 เสาเข็มกดเสาเข็มกด
6) ปรับยกเสาตอมอบางตนที่เกิดการทรุดตัวมากเกินไป โดยการติดตั้งค้ํายันบนฐานรากใหมกับคาน
และตัดเสาตอมอโดยใชสวาน

40. 3.63.6 เสาเข็มกดเสาเข็มกด
7) หลังจากตัดเสาตอมอแลว ประกบแผนเหล็กเรียบเขาที่ผิวบนและผิวลางของตอมอ และติดตั้งแม
แรง

41. 3.63.6 เสาเข็มกดเสาเข็มกด
Shoring
I-Beam
Existing pier
Shoring
8) ทําการยกปรับระดับเสาตอมอพรอมกันทุกตน โดยการยกปรับระดับเปนขั้นๆ ทุกครั้งที่มีการปรับ
ระดับ ตองขันตัวค้ํายัน (Shoring) ตามเสมอ
9) หลังจากไดระดับความสูงตามตองการแลว นําแมแรงออก และใสเหล็กตัว I เขาที่กึ่งกลางของเสา
ตอมอ และหลอเสาตอมอใหกลับสูสภาพเดิม

42. 3.73.7 การถายน้ําหนักของเสาเข็มเดี่ยวการถายน้ําหนักของเสาเข็มเดี่ยว
เสาเข็มเดี่ยวถายน้ําหนักจากโครงสรางสูดินโดยผาน
ความเสียดทานระหวางเสาเข็มและดิน (Skin friction) และ
แรงแบกทานที่ปลายเข็ม (End bearing) ความเสียดทาน
ระหวางเสาเข็มและดิน คือผลรวมของแรงเสียดทานอันเกิด
จากแรงยึดเกาะ (Adhesion) ระหวางเสาเข็มและดินตลอด
ความยาวเสาเข็ม สวนแรงแบกทานที่ปลายเข็ม คือกําลังรับ
แรงแบกทานของดินที่ปลายเข็ม
1LΔ
2LΔ
3LΔ
4LΔ

43. 3.73.7 การถายน้ําหนักของเสาเข็มเดี่ยวการถายน้ําหนักของเสาเข็มเดี่ยว
วิธีการประมาณความสามารถในการรับน้ําหนักของเสาเข็มเดี่ยว สามารถแบงไดสามวิธี ดังนี้
1) การวิเคราะหแบบสถิตยศาสตร โดยอาศัยผลทดสอบคุณสมบัติของดินในหองปฏิบัติการ
หรือในสนาม
2) การวิเคราะหแบบพลศาสตร ซึ่งคํานวณกําลังรับน้ําหนักจากการตอกเสาเข็ม หรือจาก
การสงผานของคลื่น
3) การทดสอบความสามารถในการรับน้ําหนักบรรทุกของเสาเข็มในสนาม (Pile load
test)

44. 3.73.7 การถายน้ําหนักของเสาเข็มเดี่ยวการถายน้ําหนักของเสาเข็มเดี่ยว
การออกแบบเสาเข็ม มีหลักการที่ตองพิจารณาดังนี้
1) วัสดุที่ใชทําเสาเข็มตองมีความแข็งแรงพอสําหรับตานน้ําหนักบรรทุก
2) เมื่อเสาเข็มรับน้ําหนักบรรทุก ดินรอบขางและใตเสาเข็มตองไมเกิดการวิบัติเนื่องจาก
แรงเฉือน (Shear failure)
3) การทรุดตัวของเสาเข็มตองไมเกินคาการทรุดตัวยอมให

45. 3.83.8 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตร
เสาเข็มในชั้นดินเหนียวสวนมากจะเปนเสาเข็มเสียดทาน ซึ่งรับน้ําหนักบรรทุกโดยแรงเสียดทานรอบ
เสาเข็มเปนสวนใหญ เพื่อความสะดวกในการออกแบบ (ไมตองพิจารณาความดันน้ําสวนเกินที่เกิดขึ้นขณะ
รับน้ําหนักบรรทุก) ซึ่งมักจะคํานวณน้ําหนักบรรทุกประลัยจากกําลังตานทานแรงเฉือนรวม (Total shear
strength analysis) แมวาการคํานวณโดยใชกําลังตานทานแรงเฉือนประสิทธิผลจะใหความละเอียด
ถูกตองมากกวา

46. 3.83.8 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตร
พิจารณาเสาเข็มมีความแข็งแรงสูงมาก และไมเกิดการวิบัติของเสาเข็มขณะรับน้ําหนัก น้ําหนัก
บรรทุกประลัย (Failure load, Qf) ของเสาเข็มคํานวณไดจากผลรวมของแรงตานเนื่องจากแรงเสียดทาน
ระหวางเสาเข็มและดินเหนียว (Qs) และแรงตานทานที่ปลายเข็ม (Qb)
sf b
Q Q Q= +
( )p s s c uf b b
P W c A N A S qA+ = + +
เมื่อ Pf คือน้ําหนักบรรทุกประลัยสุทธิ Wp คือน้ําหนักของเสาเข็ม As คือพื้นที่รอบรูปของเสาเข็ม
Ab คือพื้นที่หนาตัดปลายเสาเข็ม Su คือกําลังตานทานแรงเฉือนที่ปลายเสาเข็ม cs คือหนวยแรง
ยึดเกาะเฉลี่ยระหวางผิวเสาเข็มและดิน Nc คือแฟคเตอรกําลังรับแรงแบกทาน และ q คือน้ําหนัก
กดทับ (Overburden pressure)

47. 3.83.8 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตร
เนื่องจากน้ําหนักของเสาเข็ม (Wp) มีคาใกลเคียงกับ qAb ดังนั้น น้ําหนักบรรทุกประลัยสุทธิ (Pf) มี
คาเทากับ
sf b
P P P= +
s s s uf
P Q c A Sα= = =
c ub b
P N S A=
โดยที่
เมื่อ α คือแฟคเตอรยึดเกาะ (Adhesion factor) คา Pb คํานวณไดโดยการแทนคา Nc ดวย 9.0
สําหรับเสาเข็มที่มีอัตราสวนความยาวตอเสนผานศูนยกลางมากกวา 5.0 คา Nc ของเสาเข็มที่มีอัตราสวน
ความยาวตอเสนผานศูนยกลางนอยกวา 5.0

48. 3.83.8 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตร
ความสัมพันธระหวาง Nc กับอัตราสวนความยาวตอขนาดของเสาเข็ม (Skempton, 1951)
0 1 2 3 4 5
5
6
7
8
9
10
Bearingcapacityfactor,Nc
Ratio of pile length to pile diameter
คา Nc ของเสาเข็มที่มีอัตราสวนความยาวตอเสนผานศูนยกลางนอยกวา 5.0

49. การตอกเสาเข็มลงในชั้นดินเหนียวกอใหเกิดความดันน้ําสวนเกิน นํามาซึ่งการเปลี่ยนแปลงของกําลัง
ตานทานแรงเฉือน และทําใหดินในสนามกลายสภาพเปนสภาพปนใหม (Remolded state) และเกิดการ
บวมตัวของผิวดิน ปรากฏการณนี้มีผลอยางมากตอแรงยึดเกาะระหวางเสาเข็มและดิน
คาแฟคเตอรยึดเกาะของดินเหนียวออนจึงมีคาสูง และอาจมีคามากกวา 1.0 สําหรับดินเหนียวออน
มาก ในทางตรงกันขาม คาแฟคเตอรยึดเกาะจะมีคานอยลงตามกําลังตานทานแรงเฉือนหรืออัตราสวนการอัด
ตัวมากกวาปกติ (Overconsolidation ratio) ของดิน
3.83.8 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตร
แฟคเตอรยึดเกาะสําหรับเสาเข็มตอกและเสาเข็มเจาะ

50. 3.83.8 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตร
ความสัมพันธระหวาง Su กับ α (Horpibulsuk and Kampala, 2007)

51. 3.83.8 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตร
คา α ที่ไดจากการทดสอบกําลังเสาเข็ม (Visic, 1977)

52. 3.83.8 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตร
คาแฟคเตอรยึดเกาะมีคาแปรผันอยางมากกับชนิดของดิน ความสัมพันธที่เสนอโดย American
Petroleum Institute (API) มีความสอดคลองกับผลทดสอบที่เสนอโดยนักวิจัยอื่นๆ มาก ความสัมพันธ
ดังกลาวแสดงไดดังนี้
1.0α =
25kPa1 0.5
50kPa
uSα
⎛ ⎞
⎜ ⎟
⎜ ⎟
⎜ ⎟
⎝ ⎠
−= −
0.5α =
สําหรับ Su < 25 kPa (500 lb/ft2)
สําหรับ 25 kPa (500 lb/ft2) < Su < 75 kPa (15 lb/ft2)
สําหรับ Su > 75 kPa (1500 lb/ft2)

53. 3.83.8 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตร
การตอกเสาเข็มลงในชั้นดินเหนียวแข็งถึงแข็งมาก (Stiff to very stiff clay) กอใหเกิดชองวางที่
สวนบนเสาเข็มโดยรอบ และมีผลกระทบอยางมากตอความสามารถในการรับน้ําหนักของเสาเข็ม โดยเฉพาะ
อยางยิ่งสําหรับเสาเข็มมีความยาวนอยกวา 20 เทาของเสนผานศูนยกลาง ผูออกแบบอาจใชคาแฟคเตอรแรง
ยึดเกาะเทากับ 0.4 สําหรับเสาเข็มที่มีความยาวระหวาง 8 ถึง 20 เทาของเสนผานศูนยกลาง และใชสมการ
ดานลาง สําหรับเสาเข็มที่มีความยาวมากกวา 20 เทาของเสนผานศูนยกลาง
1.0α =
25kPa1 0.5
50kPa
uSα
⎛ ⎞
⎜ ⎟
⎜ ⎟
⎜ ⎟
⎝ ⎠
−= −
0.5α =
สําหรับ Su < 25 kPa (500 lb/ft2)
สําหรับ 25 kPa (500 lb/ft2) < Su < 75 kPa (15 lb/ft2)
สําหรับ Su > 75 kPa (1500 lb/ft2)

54. 3.83.8 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นดินเหนียวโดยวิธีสถิตยศาสตร
สําหรับเสาเข็มเจาะ Skempton (1966) แนะนําใหใชคา α = 0.45 และเสนอสมการคํานวณน้ําหนัก
บรรทุกประลัยไวดังนี้
0.45s u sP S A=
9 ub b
P wA S=
เมื่อ w คือตัวคูณปรับลดกําลัง ซึ่งมีคาเทากับ 0.8 และ 0.75 สําหรับเสาเข็มที่มีขนาดเล็กกวาและใหญกวา
1.0 เมตร ตามลําดับ

55. น้ําหนักประลัยสุทธิของเสาเข็มในชั้นทรายคํานวณไดเชนเดียวกับวิธีการคํานวณของเสาเข็มในชั้นดิน
เหนียว เมื่อพิจารณาวาน้ําหนักของเสาเข็ม (Wp) มีคาประมาณ 0.5γBNγ จะได
3.93.9 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตร
sf b
P P P= +
tans s s s vsP A f A Kσ δ= = ′
qb b b b vb
P A q A Nσ= = ′
โดยที่
เมื่อ σ′vb คือความเคนประสิทธิผลในแนวดิ่งที่ปลายเสาเข็ม σ′vs คือความเคนประสิทธิผลในแนวดิ่งเฉลี่ย
ตลอดความยาวเสาเข็ม K คือสัมประสิทธิ์ความดันดินดานขาง δ′ คือมุมเสียดทานระหวางเสาเข็มและ
ทราย และ Nq คือแฟคเตอรกําลังรับแรงแบกทาน

56. 3.93.9 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตร
ผิวสัมผัส δ′ / φ′
ทราย/คอนกรีตผิวหยาบ 1.0
ทราย/คอนกรีตผิวเรียบ 0.8 - 1.0
ทราย/เหล็กผิวหยาบ 0.7 - 0.9
ทราย/เหล็กผิวเรียบ 0.5 - 0.7
ทราย/ไม 0.8 - 0.9
มุมเสียดทานระหวางเสาเข็มและทราย (Stas and Kulhawy, 1984)

57. 3.93.9 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตร
สัมประสิทธิ์ความดันดินดานขาง (Stas and Kulhawy, 1984)
ชนิดของเสาเข็มและวิธีการติดตั้ง K/K0
เสาเข็มฉีดน้ํา (Jetted pile) 0.5 - 0.67
เสาเข็มหลอในที่ (Cast-in-situ) 0.67 - 1.0
เสาเข็มตอกชนิดเคลื่อนตัวนอย 0.75 - 1.25
เสาเข็มตอกชนิดเคลื่อนตัวมาก 1 - 2

58. 3.93.9 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตร
ลักษณะการวิบัติของเสาเข็มโดยทฤษฎีของ Berezantzev et al. (1961)
Berezantzev et al. (1961) สมมติวาลิ่มการวิบัติที่
ปลายเสาเข็มมีปลายแหลมทํามุม 90 องศา (ลิ่มการวิบัติ
ทํามุมเอียง 45 องศา กับแนวนอน) และสมมติวาที่จุด
วิบัติ ความเคนกดทับสุทธิที่ปลายเสาเข็ม (qT) มีคา
เทากับผลรวมของน้ําหนักดิน (W) และความเสียดทาน
เนื่องจากแรงดันดินดานขาง (T)

59. 3.93.9 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตร
การเปลี่ยนแปลงของ Nq กับมุมเสียดทานภายใน (ดัดแปลงจาก Berezantzev et al., 1961)
25 30 35 40 45
10
50
100
500
1000
Nq
Internal friction angle (Degree)
Poulos (2001) กลาววา อัตราสวนระหวาง
ความยาวตอเสนผานศูนยกลางของเสาเข็ม มี
อิทธิพลตอความสัมพันธดังกลาวนอยมาก จึงได
ปรับปรุงและสรางความสัมพันธระหวางแฟคเตอร
กําลังรับแรงแบกทาน (Nq) และมุมเสียดทาน
ภายใน

60. 3.93.9 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตร
โซนการวิบัติและการเปลี่ยนแปลงปริมาตรเนื่องจากการตอกเสาเข็ม (Meyerhof, 1959)
Meyerhof (1959) แสดงใหเห็นวาความกวางของ
โซนที่แนนขึ้นเนื่องจากการตอกเสาเข็ม (Zone of
volume change, b) มีคาประมาณ 6 ถึง 8 เทา
ของเสนผานศูนยกลางเสาเข็ม และความกวางของ
โซนการวิบัติ (Failure zone, a) มีคาประมาณ 4
เทาของเสนผานศูนยกลางเสาเข็ม

61. 3.93.9 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตร
การเปลี่ยนแปลงมุมเสียดทานภายในของทราย เนื่องจากการตอกเสาเข็ม (Kishida, 1963)
Kishida (1963) สมมติวาการเปลี่ยนแปลงมุม
เสียดทานภายในของทรายมีคาลดลงเปนเสนตรง
ตามระยะหางของเสาเข็ม และมีคาคงที่เมื่อ
ระยะหางมีคาเทากับ 3.5 เทาของเสนผาน
ศูนยกลาง

62. Kishida and Meyerhof (1965) เสนอความสัมพันธระหวางมุมเสียดทานภายในหลังตอกเสาเข็ม
กับมุมเสียดทานภายในของทรายกอนตอกเสาเข็มดังนี้
3.93.9 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตร
0
1
40
2
φ
φ
+ °′
=′
เมื่อ φ′1 คือมุมเสียดทานภายในหลังตอกเสาเข็ม และ φ′0 คือมุมเสียดทานภายในกอนตอกเสาเข็ม
มุม 40 องศา ในสมการ บงบอกวาการตอกเสาเข็มในทรายที่มีมุมเสียดทานภายในเทากับ 40 องศา จะไม
กอใหเกิดการเปลี่ยนแปลงปริมาตร

63. 3.93.9 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตร
25 30 35 40 45
10
50
100
500
1000
Nq
Internal friction angle (Degree)
Poulos (2001) แนะนําวา ผูออกแบบสามารถใชรูปดาน
ซายมือ ประมาณคา Nq ไดทั้งกับเสาเข็มตอกและเสาเข็ม
เจาะ แตตองมีการปรับแกคาของมุมเสียดทานภายในกอน
โดยที่มุมเสียดทานภายในปรับแกหาไดจาก
สําหรับเสาเข็มตอก มีคาเทากับ องศา
สําหรับเสาเข็มเจาะ มีคาเทากับ (φ′0 – 3°) องศา
0
1
40
2
φ
φ
+ °′
=′

64. 3.93.9 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตรในชั้นทรายโดยวิธีสถิตยศาสตร
ขอบเขตของคาความเคนที่ผิวและปลายเสาเข็มในชั้นทราย (API 1984)
ชนิดของดิน fsl (ตันตอตร.ม.) qbl (ตันตอตร.ม.)
ทรายหลวมถึงหลวมมาก และดินตะกอนหลวม 4.8 190
ดินตะกอนแนน ทรายหลวม ทราย/ดินตะกอนแนนปานกลาง 6.7 290
ดินตะกอนแนน ทรายแนนปานกลาง ทราย/ดินตะกอนแนน 8.0 480
ทรายแนน ทราย/ดินตะกอนแนนมาก 9.6 960
กรวดแนน ทรายแนนมาก 11.5 1200
API (1984) ไดแนะนําคาขอบเขตของความเคนที่ปลายเข็ม (qbl) และผิว (fsl ) สําหรับการออกแบบ
เสาเข็มในชั้นทราย คา qb ตองมีคาไมเกิน qbl และ fs ตองมีคาไมเกิน fsl

65. 3.103.10 พื้นที่หนาตัดและพื้นที่รอบรูปของเสาเข็มพื้นที่หนาตัดและพื้นที่รอบรูปของเสาเข็ม
เสาเข็มหนาตัดปด (Closed-section pile) คือ เสาเข็มซึ่งผิวสัมผัสระหวางดินและเสาเข็มเกิดขึ้น
ตามแนวเสนรอบรูปของเสาเข็มไดอยางสมบูรณ เสาเข็มประเภทนี้ไดแกเสาเข็มทุกชนิด ยกเวนเสาเข็มรูปตัว
H (H pile) และเสาเข็มกลวง (Open-end pipe pile) การคํานวณพื้นที่หนาตัดปลายเสาเข็มและพื้นที่
รอบรูปเสาเข็มของเสาเข็มหนาตัดปดกระทําไดอยางงายดาย
เสาเข็มหนาตัดเปด (Open-section pile) คือ เสาเข็มที่มีผิวสัมผัสระหวางดินและเสาไมคอยดี
เสาเข็มประเภทนี้ไดแก เสาเข็มกลวง และเสาเข็มรูปตัว H พื้นที่สัมผัสที่ไมดีนี้กอใหเกิดความยุงยากในการ
คํานวณพื้นที่หนาตัดปลายเสาเข็มและพื้นที่รอบรูปเสาเข็ม

66. 3.103.10 พื้นที่หนาตัดและพื้นที่รอบรูปของเสาเข็มพื้นที่หนาตัดและพื้นที่รอบรูปของเสาเข็ม
Paikowsky and Whitman (1990) ; Miller and Lutenegger (1997) พบวา ปจจัยที่มี
อิทธิพลตอการเกิดหัวจุกดินมีดวยกันหลายประการ ไดแก ชนิดของดิน ความเคนในสนาม เสนผาน
ศูนยกลางและความยาวของเสาเข็ม วิธีการตอกเสาเข็ม อัตราการตอก และอื่นๆ
Paikowsky and Whitman (1990) กลาววา หัวจุกดินจะเกิดก็เมื่ออัตราสวนระหวางความยาว
เสาเข็มตอเสนผานศูนยกลางเสาเข็มมากกวา 10 ถึง 20 และ 25 ถึง 35 สําหรับดินเหนียวและทราย
ตามลําดับ

67. 3.103.10 พื้นที่หนาตัดและพื้นที่รอบรูปของเสาเข็มพื้นที่หนาตัดและพื้นที่รอบรูปของเสาเข็ม
การเกิดหัวจุกดินในเสาเข็มหนาตัดเปด
สําหรับเสาเข็มรูปตัว H ชองวางระหวางปกของ
เสาเข็มรูปตัว H มีนอยกวาชองวางภายใน
เสาเข็มมาก ดังนั้นระยะจมเพียงเล็กนอยก็
กอใหเกิดหัวจุกดิน ดังนั้นในการวิเคราะห
คํานวณ Ab และ As โดยสมมติวาหัวจุกดินเกิด
ไดอยางสมบูรณ

68. วิธีการนี้ใชไดกับเฉพาะเสาเข็มในชั้นทราย แรงแบกทานประลัยที่ปลายเสาเข็มมีคาประมาณ
3.113.11 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัย
จากผลทดสอบในสนามจากผลทดสอบในสนาม
3.11.1 การทดสอบการทะลุทะลวงดวยกรวย
เมื่อ qc คือกําลังตานทานที่ปลายกรวยเฉลี่ยตลอดความลึกจาก 4B เหนือปลายเสาเข็มถึง 1B ต่ํา
กวาปลายเสาเข็ม (B คือความกวางของเสาเข็ม) จากการศึกษาพบวา ถาใชอัตราสวนปลอดภัยเทากับ 2.5 ใน
การออกแบบ การทรุดตัวภายใตสภาวะการใชงานจะมีคาไมเกิน 12 มิลลิเมตร
cb b
P A q=

69. แรงเสียดทานรอบเสาเข็มสามารถคํานวณไดโดยใชทฤษฎีสถิตยศาสตร หรือจากผลทดสอบในสนาม
ดังจะแสดงตอไปนี้
3.113.11 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัย
จากผลทดสอบในสนามจากผลทดสอบในสนาม
3.11.1 การทดสอบการทะลุทะลวงดวยกรวย
สําหรับเสาเข็มเคลื่อนตัวมาก แรงเสียดทานประลัยรอบเสาเข็มสามารถคํานวณไดดังนี้
สําหรับเสาเข็มเคลื่อนตัวนอย เชน เสาเข็มรูปตัว H แรงเสียดทานประลัยคํานวณไดดังนี้
( ) 2kN/m
200
c av
s
q
f =
( ) 2kN/m
400
c av
s
q
f =

70. Meyerhof (1956) ไดเสนอความสัมพันธระหวางแรงเสียดทานประลัยรอบเสาเข็ม (fs) และกําลัง
ตานทานที่ปลายเข็ม (qb) กับคา SPT ซึ่งสามารถใชไดกับทั้งเสาเข็มในชั้นดินเหนียวและทราย ตอมา
Decourt (1982 และ 1995) ไดพัฒนาความสัมพันธดังกลาวในรูปของสมการดังตอไปนี้
3.113.11 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัย
จากผลทดสอบในสนามจากผลทดสอบในสนาม
3.11.2 การทดสอบการทะลุทะลวงมาตรฐาน
2
60
(2.8 10) kN/msf Nα= +
2
60
( ) kN/mb b b
q K N=
เมื่อ N60 คือคาตัวเลขทะลุทะลวงมาตรฐานในสนาม α เทากับ 1 สําหรับเสาเข็มเคลื่อนตัวในดินทุกชนิด และ
สําหรับเสาเข็มไมเคลื่อนตัวในดินเหนียว และเทากับ 0.5 - 0.6 สําหรับเสาเข็มไมเคลื่อนตัวในดินเม็ดหยาบ
60
( )b
N คือคาเฉลี่ยของตัวเลขทะลุทะลวงมาตรฐานที่บริเวณปลายเข็ม และ Kb คือแฟคเตอรปลายเข็ม

71. 3.113.11 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัย
จากผลทดสอบในสนามจากผลทดสอบในสนาม
3.11.2 การทดสอบการทะลุทะลวงมาตรฐาน
ชนิดของดิน เสาเข็มเคลื่อนตัว เสาเข็มไมเคลื่อนตัว
ทราย 325 165
ดินตะกอนปนทราย 205 115
ดินตะกอนปนดินเหนียว 165 100
ดินเหนียว 100 80
แฟคเตอรปลายเข็ม (Decourt, 1995)

72. 3.123.12 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็มในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็ม
สัญลักษณที่ใชในสมการตอกเสาเข็มมีดังตอไปนี้
Wh คือน้ําหนักของตุมน้ําหนัก
Wp คือน้ําหนักของเสาเข็ม
Y คือระยะยกของตุมน้ําหนัก
R คือกําลังตานทานการตอก ซึ่งมีคาเทากับน้ําหนักบรรทุกประลัย
s คือระยะจมของเสาเข็มตอการตอกหนึ่งครั้ง
A คือพื้นที่หนาตัดของเสาเข็ม
L คือความยาวของเสาเข็ม
E คือโมดูลัสยืดหยุนของเสาเข็ม

73. 3.123.12 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็มในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็ม
สูตรที่ 1
สมมติฐาน
ก) ตุมน้ําหนักและเสาเข็มเปนวัสดุที่รับพลังงานเนื่องจากการกระแทก (Impinging particle)
ข) ตุมน้ําหนักสงผานพลังงานทั้งหมดไปกับการตกกระแทก
ค) เมื่อมีการกระแทกเกิดขึ้น กําลังตานทาน R ที่กระทําตอเสาเข็มเกิดขึ้นทันที และมีคาคงที่ตลอดการเคลื่อน
ตัวของเสาเข็ม
พลังงานที่เกิดจากการกระแทกมีคาเทากับ WhY และพลังงานตานการเคลื่อนตัวมีคาเทากับ Rs ดังนั้น
h
W Y Rs=

74. 3.123.12 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็มในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็ม
สูตรที่ 2
สมมติฐาน
ก) ตุมน้ําหนักและเสาเข็มเปนวัสดุที่รับพลังงานเนื่องจากการกระแทก (Impinging particle)
ข) ตุมน้ําหนักสงผานพลังงานทั้งหมดไปกับการตกกระแทก
ค) ทันทีที่มีการกระแทกของตุมน้ําหนัก กําลังตานทานมีคาเพิ่มขึ้นจนกระทั่งถึงคา R โดยมีพฤติกรรมเปน
แบบยืดหยุน หลังจากนั้น เสาเข็มจะเคลื่อนตัวตอไปดวยกําลังตานทานที่คงที่ จนกระทั่งไดระยะจมคาหนึ่ง
เสาเข็มก็จะเกิดการเคลื่อนตัวกลับ (Rebound) และกําลังตานทานจะมีคาลดลงจนกระทั่งเปนศูนย

75. 3.123.12 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็มในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็ม
ไดอะแกรมกําลังตานทานและการเคลื่อนตัวของเสาเข็ม
s
O
E C
c
D
BA
Displacement
R
พลังงานทั้งหมดที่ใชในการกระแทก = OABD
= OABC + BDC
( /2)h
W Y R s c= +
เมื่อ c คือการเคลื่อนตัวแบบยืดหยุนของเสาเข็ม
สําหรับ Drop Hammer:
สําหรับ Single Acting-Hammer:
( 1.0)h
W Y R s= +
( 0.1)h
W Y R s= +

76. 3.123.12 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็มในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็ม
สูตรที่ 3
สมมติฐาน
สมมติฐานเชนเดียวกับสมมติฐานของสูตรที่ 2
ถาแรงกระแทกมีคานอยกวาความตานทานของดิน ตุมน้ําหนักจะกระเดงกลับ และจะไมเกิดการเคลื่อนตัวของ
เสาเข็ม เสาเข็มจะเริ่มเคลื่อนตัวเมื่อตุมน้ําหนักสงถายน้ําหนักเทากับพื้นที่ OAE ถาพลังงานที่พอดีทําให
เสาเข็มเริ่มเคลื่อนตัวเกิดจากการยกตุมน้ําหนักสูง Y0 พลังงานเนื่องจากตุมน้ําหนักมีคาเทากับ WhY0 แต
เนื่องจาก OAE = CBD = Rc/2 ดังนั้น WhY0 = Rc/2 และจากสมการที่ จะได( /2)h
W Y R s c= +
0h h
W Y Rs W Y= +
เมื่อ Y0 เปนคาที่ประมาณไดจากการบันทึกผลการตอกเสาเข็ม โดยการสรางความสัมพันธระหวางระยะยกตุม
น้ําหนัก (Y) และระยะจมของเสาเข็ม (s)

77. 3.123.12 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็มในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็ม
ความสัมพันธระหวางระยะตกกระทบและระยะจม เพื่อใชหา Y0
Heightoffallofhammer(H)
Set (s)
H0
คา Y0 หาไดจากจุดตัดแกน y

78. 3.123.12 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็มในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็ม
Morrison (1868) พบวา คากําลังตานทานของดินสามารถหาไดจากคาระยะจมสองคา (s1 และ s2) ซึ่งเปน
คาที่ไดจากระยะตกกระทบเทากับ Y1 และ Y2 ตามลําดับ
1 1
/2h
W Y Rs Rc= +
2 2
/2h
W Y Rs Rc= +
ดังนั้น
1 2 1 2
( ) ( )h
W Y Y R s s− = −

79. 3.123.12 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็มในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็ม
สูตรที่ 4
สมมติฐาน
ก) ตุมน้ําหนักและเสาเข็มเปนวัสดุที่รับพลังงานเนื่องจากการกระแทก (Impinging particle) ซึ่งมี
สัมประสิทธิ์การพักฟน (Coefficient of restitution) เทากับ er
ข) สมการพลังงานแสดงดังนี้
h
W Y Rs U= +
เมื่อ U คือพลังงานที่สูญเสียเนื่องจากการตอกเสาเข็ม

80. 3.123.12 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็มในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็ม
ค) พลังงานที่สูญเสียเนื่องจากการตอกเสาเข็มเกิดเนื่องจากการกระแทกเพียงอยางเดียว
ตามกฎของนิวตัน พลังงานที่สูญเสียเนื่องจากกระแทกของวัสดุสองชนิด ซึ่งมีมวล M และ m มีความเร็ว V
และ v คือ โดยการแทนคา M = Wh/g, m = Wp/g, V = (2gY)0.5 และ
v = 0 จะได และเมื่อแทนคานี้ลงในสมการ จะได
2 2(1 ) ( )
2( )
re Mm V v
M m
− −
+
2(1 )
( )
r p h
ph
e W W Y
U
W W
−
=
+ h
W Y Rs U= +
2( )
( )
r ph h
ph
W Y W e W
Rs
W W
+
=
+
2
( )
h
ph
W Y
Rs
W W
=
+ถาสมมติให er = 0 จะได สมการของ Dutch หรือสมการของ Eytewein

81. 3.123.12 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็มในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็ม
สูตรที่ 5
สมมติฐาน
ก) พลังงานที่สูญเสียเนื่องจากการตอกเสาเข็มคํานวณไดจาก WY = Rs + U
ข) ขณะที่ตอกเสาเข็ม จะเกิดการสูญเสียพลังงานเนื่องจากการอัดตัวแบบยืดหยุนในเสาเข็ม ราวกับวามีแรง
R มากระทํา
การอัดตัวแบบยืดหยุนของเสาเข็มหาไดจาก RL/AE และพลังงานยืดหยุนมีคาเทากับ R2L/2AE ดังนั้น U
= R2L/2AE และ
2
2h
R LW Y Rs
AE
= + สมการของ Weibach (1850)

82. 3.123.12 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็มในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็ม
สูตรที่ 6
สมมติฐาน
ก) พลังงานที่กระแทกเสาเข็ม มีคาเทากับ kWhY โดยที่ k คือประสิทธิภาพของชุดตอกเสาเข็ม ซึ่งมีคา
นอยกวา 1.0 เนื่องจากการสูญเสียอันเกิดจากความฝดและการสูญเสียอื่นๆ ขณะตอกเสาเข็ม
ข) พลังงานที่สูญเสียเกิดเนื่องจากการอัดตัวของเสาเข็ม คํานวณไดเชนเดียวกับในสูตรที่ 5
ค) พลังงานที่สูญเสียเกิดเนื่องจากการกระแทกของวัสดุสองชนิด คํานวณไดเชนเดียวกับในสูตรที่ 4
ดังนั้น สมการพลังงานคือ
สมการของ Janbu (1953 )
2
2(1.5 0.3 / )
h
p h
kW Y R L Rs
AEW W
= +
+

83. 3.123.12 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็มในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็ม
สามารถเขียนในรูปแบบอยางงายไดดังนี้
h
u
W Y
R
K s
=
1 1u d
d
K C
C
λ
⎡ ⎤
⎢ ⎥
⎢ ⎥
⎢ ⎥
⎢ ⎥⎣ ⎦
= + +
0.75 0.15 p
d
h
W
C
W
= +
2
h
W YL
AEs
λ =
เมื่อ

84. 3.123.12 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็มในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็ม
สูตรที่ 7
สมมติฐาน
ก) พลังงานที่กระแทกเสาเข็มมีคาเทากับ kWhY
ข) พลังงานที่สูญเสียเนื่องจากการอัดตัวแบบยืดหยุนของเสาเข็มมีคาเทากับ (2kWhYL/AE)0.5
ดังนั้น สมการพลังงานคือ
สมการของ Danish
0.5
2
2
h
h
kW YLRkW Y Rs
AE
⎛ ⎞
⎜ ⎟
⎜ ⎟
⎜ ⎟⎜ ⎟
⎝ ⎠
= +

85. 3.123.12 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็มในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็ม
สูตรที่ 8
พลังงานที่สูญเสียถูกสมมติวาเกิดจาก
ก) ระบบของตุมน้ําหนัก
ข) การกระแทก
ค) การอัดตัวแบบยืดหยุนของเสาเข็ม (cp)
ง) การอัดตัวของหมอนรองหัวเสาเข็ม (cc)
จ) การอัดตัวของดิน (cq)
ถา L′, A′, และ E′ คือความยาว พื้นที่ และโมดูลัสเทียบเทาของหมอนรองหัวเสาเข็ม ตามลําดับ สมการ
พลังงานสามารถแสดงไดดังนี้
2 2 2(1 )
2 2 2( )
q
ph h
ph
Rce R L R LkW Y Rs kW YW
AE A EW W
− ′= + + + +
+ ′ ′

86. 3.123.12 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็มในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็ม
2 2 2(1 )
2 2 2( )
q
ph h
ph
Rce R L R LkW Y Rs kW YW
AE A EW W
− ′= + + + +
+ ′ ′
เมื่อแทนคา และ ลงในสมการดานบน จะไดp
RL c
AE
= c
RL c
A E
′ =
′ ′
สมการนี้เรียกวา สมการของ Hiley
2( ) 1( )
2( )
ph h
p c q
ph
k W e W W Y
R s c c c
W W
⎡ ⎤
⎢ ⎥
⎢ ⎥
⎣ ⎦
+
= + + +
+

87. 3.123.12 การประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยวการประมาณน้ําหนักบรรทุกประลัยของเสาเข็มเดี่ยว
ในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็มในชั้นทรายดวยสมการตอกเสาเข็ม
รูปแบบของสมการ Hiley ที่พบบอย คือ
/2
h
c p q
W Y
R
s c c c
η
⎡ ⎤⎛ ⎞
⎢ ⎥⎜ ⎟
⎢ ⎥⎝ ⎠⎣ ⎦
=
+ + +
2( )/( )r p ph h
k W e W W Wη = + +
0.72
p
RLc
A
=
2
1.8
c
RL
c
A
=
3.60q
Rc
A
=
เมื่อ
โดยที่ L2 คือความหนาของกระสอบรองหัวเสาเข็ม (เมตร)
โดยที่ R, L และ A มีหนวยเปนตัน เมตร และตารางเซนติเมตร ตามลําดับ

88. 3.133.13 น้ําหนักบรรทุกยอมใหของเสาเข็มเดี่ยวน้ําหนักบรรทุกยอมใหของเสาเข็มเดี่ยว
Whitaker and Cooke (1966) ศึกษาอิทธิพลของรูปรางเสาเข็มตอพฤติกรรมการรับน้ําหนัก โดย
ติดตั้งมาตรวัดแรง (Load cell) ที่ผิวและปลายเสาเข็ม
ผลทดสอบแสดงใหเห็นวาเมื่อมีน้ําหนักบรรทุกกระทําบนเสาเข็ม แรงเสียดทานรอบเสาเข็มจะเกิดขึ้น
อยางรวดเร็วและมีความสัมพันธเชิงเสนตรงกับการเคลื่อนตัว แรงเสียดทานนี้เกิดขึ้นอยางเต็มที่ เมื่อเกิดการ
เคลื่อนตัวของเสาเข็มเพียงแค 0.5 เปอรเซ็นต ของเสนผานศูนยกลางเสาเข็ม ตอจากนั้น แรงเสียดทานนี้
อาจมีคาคงที่หรือลดลง ตามการเคลื่อนตัวของเสาเข็ม ในขณะที่ แรงแบกทานที่ปลายเข็มจะเกิดขึ้นอยาง
เต็มที่ เมื่อเกิดการทรุดตัวประมาณ 10 - 20 เปอรเซ็นต ของเสนผานศูนยกลางที่ปลายเข็ม

89. 3.133.13 น้ําหนักบรรทุกยอมใหของเสาเข็มเดี่ยวน้ําหนักบรรทุกยอมใหของเสาเข็มเดี่ยว
ความสัมพันธระหวางน้ําหนักและการทรุดตัวของเสาเข็มเจาะ
Total
Shaft
Base
Settlement
Load
Total
Shaft
Base
Settlement
Load
(a) เสาเข็มแรงเสียดทาน (b) เสาเข็มดาล

90. 3.133.13 น้ําหนักบรรทุกยอมใหของเสาเข็มเดี่ยวน้ําหนักบรรทุกยอมใหของเสาเข็มเดี่ยว
น้ําหนักบรรทุกยอมให สามารถคํานวณไดดังนี้
s b
a
s b
PPP
FS FS
≤ +
เมื่อ FSs คืออัตราสวนปลอดภัยสําหรับแรงเสียดทาน ควรมีคาอยูระหวาง 1.2 ถึง 1.5
FSb คืออัตราสวนปลอดภัยสําหรับแรงแบกทานที่ปลายเข็ม ควรมีคาไมนอยกวา 3.0
ผูออกแบบตองคํานึงถึงอัตราสวนปลอดภัยโดยรวมของเสาเข็มดวย น้ําหนักบรรทุกยอมใหควรมีคาเทากับ
s b
a
P P
P
FS
+
≤
เมื่อ FS คืออัตราสวนปลอดภัยรวม ควรมีคาอยูระหวาง 2.0 ถึง 2.5

91. 3.143.14 แรงฉุดลงของเสาเข็มแรงฉุดลงของเสาเข็ม ((Negative Skin FrictionNegative Skin Friction :: NFNF))
แรงฉุดลงของเสาเข็ม คือแรงเสียดทานที่เกิดขึ้นระหวางมวลดินกับเสาเข็ม อันเปนผลจากการที่ดิน
บริเวณรอบเสาเข็มเกิดการเคลื่อนตัวมากกวาการทรุดตัวของเสาเข็ม สภาพที่ทําใหเกิดแรงฉุดลง คือปลาย
เสาเข็มวางตัวในชั้นที่มีการทรุดตัวนอยและมีชั้นดินอัดตัวสูง (Highly compressive soil) เชน ดิน
เหนียวออน วางตัวอยูดานบน แรงฉุดลงจะเกิดในชั้นดินเหนียวออน ตั้งแตหัวเสาเข็มจนถึงจุดสะเทิน
(Neutral point) ซึ่งเปนจุดที่การเคลื่อนตัวของมวลดินกับเสาเข็มประมาณเทากัน

92. 3.143.14 แรงฉุดลงของเสาเข็มแรงฉุดลงของเสาเข็ม ((Negative Skin FrictionNegative Skin Friction :: NFNF))
การเกิดแรงฉุดลงเนื่องจากการถมดิน

93. 3.143.14 แรงฉุดลงของเสาเข็มแรงฉุดลงของเสาเข็ม ((Negative Skin FrictionNegative Skin Friction :: NFNF))
3.14.1 สาเหตุของการเกิดแรงฉุดลง (Cause of Negative Skin Friction)
ในชั้นดินกรุงเทพ
1) ผลของการอัดตัวคายน้ําปฐมภูมิอันเนื่องจากความเคนที่กระทําบนผิวดิน เชน การถมดิน ฉุด
ใหเสาเข็มจมลง ในกรณีนี้ จุดสะเทิน (Neutral point) จะอยูบริเวณเสนขอบเขตระหวาง
ดินเหนียวออนกับดินเหนียวแข็งปานกลาง
2) การสูบน้ําบาดาลทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงความเคนประสิทธิผลในแนวดิ่ง เนื่องจากการ
ลดลงของความดันน้ํา (Pore pressure)
3) ผลจากการตอกเสาเข็ม เนื่องจากการตอกเสาเข็มเปนการรบกวนดินรอบขาง และทําใหเกิด
ความดันน้ําสวนเกิน (Excess Pore Pressure) ซึ่งมีผลทําใหดินเกิดการทรุดตัวดวย
น้ําหนักของดินเอง กรณีเชนนี้ มักเกิดกับดินที่มีคาความไวตัว (Sensitivity) สูง