Dat rung phuong nam 613

ÀÊËT RÛÂNG PHÛÚNG NAM 1
http://ebooks.vdcmedia.com
MUÅC LUÅC
1. XOÁM CHÚÅ NHOÃ, MÖÅT VUÂNG QUÏ XA LAÅ .......................................................................3
2. TRONG TÛÃU QUAÁN .......................................................................................................12
3. ÖNG LAÄO BAÁN RÙÆN .......................................................................................................30
4. ÀÏM KINH KHUÃNG .......................................................................................................40
5. ÖN LAÅI NGAÂY CUÄ...........................................................................................................55
6. BÛÚÁC ÀÊÌU CUÖÅC SÖËNG PHIÏU LÛU ..........................................................................68
7. GIA ÀÒNH BÖË NUÖI TÖI................................................................................................80
8. ÀI CÊU RÙÆN ...................................................................................................................87
9. ÀI LÊËY MÊÅT ...................................................................................................................97
10. TRONG LÏÌU NGÛÚÂI ÀAÂN ÖNG CÖ ÀÖÅC GIÛÄA RÛÂNG ............................................. 105
11. RÛÂNG CHAÁY............................................................................................................... 112
12. CHAÅM TRAÁN VÚÁI HÖÍ ................................................................................................. 116
13. CAÁI CHÏËT CUÃA VOÄ TOÂNG.......................................................................................... 123
14. MUÄI TÏN THUÂ............................................................................................................ 134
15. PHÛÚÂNG SÙN CAÁ SÊËU .............................................................................................. 141
16. QUA SROÁC MIÏN ....................................................................................................... 153
17. SÊN CHIM .................................................................................................................. 160
18. RÛÂNG ÀÛÚÁC CAÂ MAU ............................................................................................... 166
19. DU KÑCH TRONG RÛÂNG............................................................................................ 177
20. LÏN ÀÛÚÂNG CHIÏËN ÀÊËU ......................................................................................... 188

Àoaân Gioãi 2
Ra möåt bûúác àaâng, hoåc möåt saâng khön
(Ngaån ngûä)

1. XOÁM CHÚÅ NHOÃ, MÖÅT VUÂNG QUÏ XA LAÅ
"Coá leä tûâ höm bûúác lïn xoám chúå naây, mònh àaä bùæt àêìu cuöåc
söëng lûu laåc röìi chùng?" Nhûäng àïm giêåt mònh thûác giêëc, nùçm
nghe tiïëng gioá rñt thï lûúng tûâ caác caánh àöìng xa möng quaånh vaâ
lùæng nghe tiïëng nûúác chaãy aâo aâo dûúái chên cêìu nûúác bùæc ra con
kïnh thùèng tùæp chaåy daâi vö têån trûúác ngöi chúå naây, töi vêîn thûúâng
vú vêín nghô nhû vêåy. Töi laåc túái xoám chúå naây, tñnh ra àaä coá hún
nûãa thaáng. Möåt buöíi töëi, àoaân thuyïìn vêån taãi quên lûúng cuãa uãy
ban khaáng chiïën Nam Böå àöî laåi àêy. Anh hoåc sinh trûúâng cö-le,
ngûúâi trong ban tiïëp tïë àaä cho töi theo thuyïìn tûâ Hêåu Giang àïën
àêy, baão töi:
“Chó gheá laåi àöå nûãa giúâ cho caác chuá lïn chúå mua thûác ùn. Coá
muöën lïn búâ khöng? "
Töi lùæc àêìu. Anh beân vöî vai töi, cûúâi lúán:
“Vêåy thò töët quaá. Ngöìi trïn mui ngoá lïn búâ chúi cuäng àûúåc.
Tröng chûâng àöì àaåc, em nheá!"
Anh lêìn theo àoân àaâi bùæc sang möåt chiïëc thuyïìn khaác, vaâ leå
laâng nhû con soác, co ngûúâi treâo qua be mêëy chiïëc tam baãn, mêëy
chiïëc xuöìng nhoã cuãa nhûäng ngûúâi ài chúå àêåu ken doåc theo bïën röìi
nhaãy phoác lïn búâ.
- Àûâng ài àêu nheá! Uöëng caâ-phï xong anh seä xuöëng cho chuá
maây caái baánh!
Anh xöëc khêíu suáng mö-de àeo bïn höng, vêîy vêîy töi vaâ rûúán
hai chên, cöë noái thêåt to àïí cho töi nghe thêëy.
- Röìi! Nghe röìi... Anh cûá ài ài!
Töi bùæc tay lïn möìm àaáp laåi. Töi ngöìi àong àûa hai chên trïn
chiïëc mui thuyïìn chúã gaåo ngoáng lïn chúå. Àeân mùng-söng trong caác
hiïåu buön, caác tiïåm ùn cuãa ngûúâi Hoa kiïìu thùæp lïn saáng rûåc. Chöî
khoaãng sên röång, nhûäng ngûúâi àaân baâ nöng dên mùåc quêìn aáo baâ
ba àen, khùn rùçn àen vùæt cheáo qua vai ngöìi xïëp tûâng daäy daâi sau
nhûäng chiïëc cêìn xeá to tûúáng, nhûäng chiïëc thuáng àûång àêìy ùæp
khöng tröng roä vaâ khöng biïët àoá laâ thûác gò maâ hoå mang ra chúå baán.

Àoaân Gioãi 4
Möîi ngûúâi baán haâng àïìu thùæp möåt ngoån àeân con úã chöî mònh ngöìi.
Vaâ nhûäng ngûúâi ài chúå, cuäng coá nhiïìu ngûúâi cêìm theo trïn tay möåt
ngoån àeân. Àeân ngûúâi mua, àeân ngûúâi baán cûá nhû sao sa. Tûâ trong
àaám ngûúâi öìn aâo vaâ nhûäng aánh lûãa àeân luön luön di àöång úã tñt chöî
cuöëi chúå, böîng nöíi lïn böën àêìu ngoån àuöëc chaáy àoã rûåc cuâng vúái
tiïëng tröëng, tiïëng thanh la khua rung döìn dêåp.
- Haát Sún Àöng, chuáng maây úi!
- Laåi coi con beá nhaâo voâng lûãa ài!
- Mau lïn, chuáng maây úi!
Boån con nñt tûâ khùæp caác ngoä ngaách, tûâ trong caác chöî töëi, tûâ
dûúái thuyïìn, dûúái xuöìng treâo lïn, ba chên böën cùèng reo hoâ chaåy vïì
chöî àaám haát rong. Tûå nhiïn hai chên töi cuäng ngûáa ngaáy muöën
tuön theo. Àaä bùæt àêìu nghe tiïëng i ö cuãa ngûúâi Khaách maäi voä giúái
thiïåu caác mön trònh diïîn, vaâ tiïëng vöî tay hoan hö cuãa àaám ngûúâi
xem vêy quanh. Töi kiïîng chên lïn coi hoå laâm gò àùçng êëy. Xa quaá,
chó thêëy àêìu ngûúâi lö nhö vaâ möîi luác laåi nghe tiïëng cûúâi khoaái traá
dêåy lïn. "Lêu nay mònh xem chaán röìi. Coân laå gò caái thûá troâ êëy!" Töi
tûå nhuã thêìm nhû vêåy vaâ khinh khónh nhòn vïì àaám ngûúâi huyïn
naáo àïí neán sûå thöi thuác cûá döìn tröëng trong ngûåc.
- Thùçng An coân ngöìi àêëy khöng?
Baác taâi cöng giaâ cêìm xêu thõt vaâ möåt múá rau caãi vûâa bûúác lïn
àoân àaâi vûâa hoãi gioång öìm öìm.
- Chaáu coân àêy, baác úi!
Töi vöåi àaáp, buång húi raåo rûåc.
- Neâ, maâ maây muöën coi haát Sún Àöng khöng?
Baác laåi hoãi.
- Caác anh baão chaáu úã àêy coi chûâng thuyïìn.
Baác taâi cöng vûát xêu thõt vaâo caái röí, vùån lûng uöën xûúng söëng
nghe rùæc rùæc, húi thúã nùåc nöìng muâi rûúåu.
- Maây àaä ùn thõt nai xaâo caãi röî chûa? Saáng mai tao cho maây
nñch möåt trêån, phaãi biïët nhaá!
Röìi baác cûúâi lúán:

- Tao ài àaä khùæp ngoån nguöìn söng laåch maâ chûa thêëy ai mêåp
nhû con meå chuã quaán naây. Noá roát luön cho tao nùm ly rûúåu tùm
böìng mùæt thoã maâ khöng nhïíu ra ngoaâi möåt gioåt chûá!
- Baác coá lïn chúå uöëng caâ-phï khöng?
Töi hoãi.
- Tao maâ caâ-phï caâ phaáo gò mêåy? ÚÂ, maâ caác chaã àang laâm caâ-
phï trong caái quaán chöî àaám haát Sún Àöng àoá! Thöi, coá tao úã àêy
röìi. Cho maây lïn chúå chúi möåt laát. Nhúá àûúâng trúã xuöëng bïën
khöng? Àûâng coá ài àêu xa, coi chûâng laåc.
Trúâi úi, möåt thùçng beá tûâ loåt loâng meå àïën giúâ söëng úã thaânh phöë
nhû töi maâ coá thïí laåc trong caái chúå nhoã xûá quï naây. Töi cûúâi thêìm
trong töëi, tûâ trïn mui gieo ngûúâi nhaãy àöåp xuöëng saåp thuyïìn.
- Cûúâi gò àoá mêåy, An?
Baác nhûúáng mùæt hoãi töi.
- Khöng. Chaáu coá cûúâi gò àêu?
- Böå maây tûúãng tao say haã? Tao coân thêëy caái böng bêìn tröi
giûäa kïnh kia nhaá!... Chaâ, nûúác giêåt roâng röìi.
- Chaáu lïn àêy, baác aå!
Khöng chúâ nghe baác ûâ, thoaáng caái, töi àaä àùåt chên túái búâ.
Chao öi! Chúå gò maâ laå luâng thïë naây? Böå Têy sùæp àaánh túái núi, nïn
ngûúâi ta àem vûúân baách thuá ra phaát maäi hay sao!
Möåt con ba ba to gêìn bùçng caái nong, àùåt lêåt ngûãa, cûá ngoå
nguêåy búi búi böën chên trûúác öng cuå giaâ ngöìi lim dim àöi mùæt.
Nhûäng con ruâa vaâng to gêìn bùçng caái tö, àïìu tùm tùæp, nhû àöí úã
cuâng möåt khuön ra, nùçm ruåt cöí trong mêëy chiïëc gioã cêìn xeá. Àêy laâ
möåt con nai ngûúâi ta vûâa xeã thõt ra baán, caái thuã coân nguyïn chûa
löåt da baây giûäa àöëng thõt àoã hoãn trïn möåt têëm laá trêìm. Cua biïín
cuäng coá, ïëch cuäng coá, nghïu soâ cuäng coá. Coân caá töm thò nhiïìu lùæm,
àuã caác loaåi caá töm, khöng kïí xiïët. Töi bûúác thïm mêëy bûúác, qua
nhûäng àöëng traái khoám chñn vaâng toãa thúm muâi mêåt, thêëy hai con
truát nùçm khoanh, vaãy xïëp laåi nhû nhûäng àöìng haâo lêëp laánh. Coá
tiïëng chim gò möí nhau kïu quang quaác trong chiïëc löìng keäm chöî
töëi töëi: ngoån àeân vûâa bõ caánh chim àaánh nhau quaåt tùæt, vaâ ngûúâi
chuã baán chûa kõp thùæp lïn. Möåt chuá khó con cûá nhaãy qua nhaãy laåi
lia lõa, chúân vúân treâo lïn àöëng bñ ngö. Thêëy töi ài qua, noá nhe rùng
kheåc kheåc, ngoá töi röìi quay laåi nhoâm ngûúâi chuã, dûúâng nhû muöën

Àoaân Gioãi 6
baão töi hoãi giuâm taåi sao caái laäo rêåm rêu kia khöng thaã möëi dêy
xñch cöí ra àïí noá àûúåc tûå do ài chúi nhû töi... Àùçng chöî àaám haát
rong, möåt traâng phaáo nöíi lïn vang dêåy. Töi chùèng coân têm trñ àêu
maâ nhòn ngoá chung quanh nûäa. Töi laåi ba chên böën cùèng nhùæm
mùæt nhùæm muäi lao vïì phña tiïëng öìn aâo àang coá möåt sûác cuöën huát
khöng cûúäng àûúåc. "Mònh chó coi möåt chuát thöi!" Töi nghô buång vaâ
àûa mùæt nhòn vaâo trong ngöi quaán caâ-phï nhoã nuáp dûúái taân cêy baä
àêåu chöm chöím nhûäng gai. Caái lûng guâ cuãa anh hoåc sinh trûúâng
cö-le lêëp loá qua vai nhûäng ngûúâi dên quên tûå vïå àöåi noán bùçng röång
vaânh thaã trïî sau gaáy. Töi muöën baáo cho anh biïët töi àaä lïn àêy,
nhûng buång phên vên:
“Lúä aãnh baão xuöëng thuyïìn thò sao?... ÛÂ, maâ mònh chó cêìn coi
qua möåt chuát thöi maâ!".
- Chen àêu maâ chen dûä vêåy haã?
Möåt thùçng beá luân luân, beáo uåc õch, trúån mùæt hñch khuyãu tay
vaâo höng töi.
- Cho tao coi möåt chuát maâ!
Nghe töi noái bùçng möåt gioång nhûúâng nhõn, thùçng beá tûác thúâi
neáp ngûúâi qua àïí cho töi laách vaâo, röìi noá nhe rùng cûúâi laâm nhû töi
vúái noá àaä quen tûâ höìi naâo.
- Maây múái túái aâ? Höìi naäy vûâa diïîn troâ hai con khó keáo xe mï
lùæm!
- ÛÂ, mònh múái túái!
Töi àaáp cho coá àaáp, khöng coân chuá yá nghe noá kïí nhûäng gò bïn
tai nûäa. Ngûúâi khaách maäi voä mùåc quêìn aáo cheän maâu àen àaä baán
qua möåt lûúåt thuöëc cao, bùæt àêìu giúái thiïåu tiïët muåc "Em beá mûúâi
tuöíi nhaâo qua voâng lûãa".
- Troâ naây àïm qua coá diïîn röìi. Khöng thïí taã àûúåc maâ!
Thùçng beá luân luân beáo uåc õch laåi ró tai töi, gioång àêìy tûå haâo vïì
caái chuyïån noá àaä àûúåc xem trûúác töi. Möåt em beá gaái mùåc böå quêìn
aáo bùçng xa tanh maâu àoã, toác tïët quaã àaâo, mang àöi haâi vaãi àen
bûúác ra, cuái chaâo khaán giaã. Chiïëc voâng sùæt quêën gieã têím dêìu löìng
giûäa möåt khung göî hònh chûä nhêåt, dûång àûáng cúä ngang têìm mùæt
töi, baây giûäa hiïån trûúâng. Dûát loaåt vöî tay chung quanh, ngûúâi
Khaách giaâ cêìm ngoån àuöëc chêm vaâo chiïëc voâng quêën gieã. Tûác thúâi
möåt vêìng lûãa hònh troân nhû chiïëc baánh xe lûãa cuãa Na-tra phûåc

chaáy vuâ vuâ. Em beá laåi nghiïng àêìu chaâo moåi ngûúâi röìi duán chên
möåt caái, chaåy túái ba bûúác gieo mònh nhû möåt con thoi bay qua voâng
lûãa. Mùæt töi hoa lïn, chó coân thêëy caái boáng àoá lao qua lao laåi xuyïn
ngang vêìng lûãa, vaâ hai tai töi uâ ài vò tiïëng reo hoâ, tiïëng vöî tay
vang dêåy.
- Àïm qua, noá nhaâo saáu lêìn maâ bûäa nay noá tùng lïn túái taám
lêìn! Maây thêëy ghï chûa?
Thùçng beá luân luân beáo uåc õch laåi hñch töi, vïnh mùåt noái. Trong
luác ngûúâi Khaách cêìm mêëy chai rûúåu thuöëc ài voâng quanh chaâo
haâng thò em beá vûâa àûáng thúã vûâa àûa hai baân tay nhoã phuãi phuãi
nhûäng súåi toác chaáy trûúác traán. Dûúâng nhû àïm nay söë thuöëc baán
àûúåc ñt oãi quaá. Ngûúâi Khaách mùåt buöìn buöìn, àùåt mêëy chai rûúåu
thuöëc lïn caái rûúng lúán maâu àen, cöë laâm ra veã tûúi tónh:
- Öng baâ cö baác xem xong troâ naây, röìi hùéng mua giuâm sau
cuäng àûúåc. Hêìy! Taã löì lïn...
Tiïëng tröëng, tiïëng thanh la laåi khua rung döìn dêåp. Öng ta
cêìm möåt nùæm dao con saáng loaáng tung lïn bùæt tûâng chiïëc möåt, röìi
lêìn lûúåt cùæm têët caã mûúâi hai con dao êëy vaâo nhûäng khe húã àuåc
trong caái voâng sùæt coân àang rûâng rûåc lûãa. Nhûäng muäi dao nhoån
hònh laá truác àaâo lêëp laánh aánh theáp trùæng xanh tua tuãa chôa ngûúåc
vaâo trong, caâng laâm thu heåp caái khoaãng troân ban naäy vûâa àuã möåt
thên mònh ngûúâi chui qua. Ngûúâi Khaách liïëc nhòn mêëy ngûúâi àaánh
tröëng àaánh thanh la, ra hiïåu ngûâng tay. Öng ta nhûúáng mùæt heát
lïn möåt tiïëng, ruâng mònh thu ngûúâi laåi, vaâ lêåp tûác duán chên bay
qua giûäa nhûäng muäi dao tua tuãa. Töi nhùæm mùæt laåi. Trúâi úi! Chó
nhñch ra möåt phên, bêët cûá úã phña naâo thò nhûäng muäi dao sùæc nhoån
nhû gûúm kia cuäng àêm xoác luát vaâo da thõt. Öng ta lao ài lao laåi ba
lêìn nhû vêåy, maâ tröng sùæc mùåt vaâ húi thúã khöng chuát biïën àöíi.
- Ngûúâi lúán laâm khöng hay. Em beá laâm múái hay!
Ngûúâi khaách vung tay giúái thiïåu. Em beá gaái bûúác ra, nghiïng
àêìu chaâo moåi ngûúâi. Hai baân chên ài àöi haâi vaãi àen nhoã xñu khúãi
àöång giêîm lïn giêîm xuöëng möåt chöî trïn mùåt àêët lúãm chúãm nhûäng
hoân cuöåi. Töi höìi höåp quaá. Àöi möi em beá run run. Roä raâng laâ noá
àang cöë trêën tônh trûúác phuát biïíu diïîn caái troâ vö cuâng nguy hiïím
naây!
- Coá ba úã àêy, con!

Àoaân Gioãi 8
Ngûúâi Khaách noái bùçng gioång khuyïën khñch vui veã, nhûng cùåp
mùæt öng ta tröng nghiïm nghõ àaáng súå. Em beá tûác thúâi heát lïn möåt
tiïëng nhû böë, duán chên bay xuyïn qua giûäa voâng dao rûåc chaáy.
Chung quanh im phùng phùæc. Moåi ngûúâi khöng kõp vöî tay. Coá leä vò
sûå thaán phuåc cuâng vúái nöîi lo súå thay cho em beá cuâng möåt luác êåp
vaâo laâm choaáng ngúåp moåi traái tim ngûúâi. Em beá lao qua voâng dao
lêìn thûá nhêët, rêët dïî daâng. Em laåi mñm möi lao qua lêìn thûá hai.
Àïën lêìn thûá ba, thò tiïëng theát kinh hoaâng cuãa nhûäng ngûúâi xem
nöíi lïn chung quanh choái tai töi. Em beá àaä ngaä böí xuöëng, baân chên
phaãi mùæc vaâo möåt muäi dao. Ngûúâi xem chaåy uâa vaâo. Öng Khaách
giaâ öm ngang lûng con gúä chiïëc haâi àen ra khoãi muäi dao. Möåt doâng
maáu àoã tûâ trong vïët thûúng baân chên em beá tuön ra nhû suöëi.
- Khöng hïì gò maâ! Daán möåt laá thuöëc cao, khoãi ngay thöi!
Öng Khaách vûâa noái vûâa rùæc möåt ñt thuöëc cêìm maáu maâu àen
àïí haân miïång vïët thûúng, vaâ trao àûáa con gaái cho möåt baâ xêím vaác
àûa xuöëng chiïëc thuyïìn àêåu trong möåt con mûúng gêìn àêëy. Boån
treã nhoã uân uân chen lêën chaåy theo coi. Mùåc dêìu àaám haát vêîn tiïëp
tuåc biïíu diïîn, nhûng töi khöng coân loâng daå naâo xem nûäa. Töi cuäng
chaåy theo àaám treã, lêìn xuöëng meá nûúác àûáng ngoá vaâo thuyïìn. Em
beá ngöìi tûåa lûng vaâo mui, àöi mùæt to àen lay laáy nhòn xuöëng vïët
thûúng trïn mu baân chên àaä àûúåc boá möåt laá thuöëc cao. Khöng thêëy
maáu chaãy nûäa. Nhûng baân chên cûá run run, lêu lêu laåi giêåt möåt
caái, khiïën em phaãi nhùæm mùæt laåi. Baâ xêím cêìm ngoån àeân soi vaâo
chên con, troâng mùæt àoã hoe.
- Con coá àau lùæm khöng, con?
Em beá nhùæm nghiïìn mùæt, hai baân tay boáp chùåt trïn öëng
chên, lùæc lùæc àêìu. Möåt gioåt nûúác mùæt ngûúâi meå rúi xuöëng baân chên
nhoã cuãa àûáa con àau. Em beá múã choaâng mùæt ra, höët hoaãng nhòn
meå, nhû vûâa bõ möåt gioåt nûúác söi rúi truáng vaâo chên.
- Khöng coá laâm sao àêu, maá aâ? Buöët buöët möåt tñ thöi!
Vûâa noái, cö beá vûâa quúâ tay öm ngang lûng meå vaâ cöë nhoeãn
cûúâi cho meå yïn loâng. Nhûng sau àoá möåt chöëc, em laåi nhùæm mùæt
laåi. Mêëy gioåt möì höi rõn rõn tûúm ra trïn vêìng traán nhoã. Töi biïët
chùæc rùçng em beá àang àau lùæm.
Töi khöng daám àûáng nhòn nûäa, beân trúã lïn chúå. Bêëy giúâ, àaám
haát cuäng vûâa tan. Töi sûåc nhúá ra laâ mònh àaä ài lêu quaá. Töi liïìn
chaåy vaâo quaán caâ-phï. Khöng thêëy anh hoåc sinh cö-le àêu. Töi

nhùçm hûúáng àêìu ngoån cêy baâng khö, chaåy möåt maåch vïì. Àoaân
thuyïìn vêån taãi quên lûúng khöng coân chiïëc naâo àêåu úã àoá nûäa. Töi
chaåy doåc theo bïën chúå möåt quaäng, hy voång hoå vûâa rúâi ài, mònh coân
coá thïí àuöíi theo kõp. Trúâi töëi quaá. Lûãa àeân trïn söng dêìn dêìn thûa
thúát. Chúå cuäng àaä tan röìi. Töi treâo lïn möåt àöëng gaåch, àûáng ngoáng
theo laân nûúác lêëp loaáng aánh sao xuöi xuöi trïn doâng kïnh khöng
biïët chaãy vïì àêu. Möåt ngûúâi àaân baâ quaãy àöi thuâng xuöëng bïën lêëy
nûúác, àûáng laåi nhòn töi höìi lêu, röìi hoãi:
- Nhoã! Phaãi maây úã trong àoaân thuyïìn vêån taãi khöng?
- Daå, phaãi!
Töi vöåi àaáp, buång húi mûâng
- Hoå ài àêu röìi, dò?
- Trúâi úi! Maây ài àêu maâ hoå tòm maây khùæp caã chúå? Hoå ài röìi.
Ài tûâ taám hoaánh naâo röìi! Nhöí saâo tûâ höìi nûúác múái roâng.
Vaâ ngûúâi àaân baâ cheáp miïång:
- Chaâ, dûúâng nhû hoå àûúåc lïånh ài ngay hay sao êëy. Gêëp lùæm
thò phaãi?
- Dò coá nghe noái hoå ài àêu khöng?
Töi laåi hoãi laåi.
- Chuyïån quên sûå maâ, biïët sao àûúåc! Thïë maây cuäng khöng
biïët aâ? Hoå khöng noái vúái maây aâ?
- Khöng, dò aå!
- Maây coá ba maá, anh em gò trïn thuyïìn khöng?
- Khöng. Chaáu ài quaá giang thöi.
Ngûúâi àaân baâ chaânh möi ra, daâi gioång:
- Thaão naâo! ... Ngûúâi ta coá viïåc cuãa ngûúâi ta chûá. Ai baão cûá
ham chúi, ài nhûäng àêu!
Ngûúâi àaân baâ khöng noái gò nûäa, lùèng lùång xuöëng bïën gaánh
nûúác lïn chúå. Tûå nhiïn töi thêëy trong loâng rûng rûng muöën khoác...
Ban ngaây töi tha thêín ài doåc theo bïën, mong coá gùåp ngûúâi naâo
quen trong àoaân thuyïìn vêån taãi quên lûúng trúã laåi àêy khöng. Ban
àïm, töi vaâo nguã trong chúå, chui dûúái gêìm möåt thúát baán thõt lúån
cuãa ngûúâi Hoa kiïìu. Nhûäng ngûúâi àaân baâ trong chúå goåi töi laâ thùçng
beá taãn cû. Nghe àêu höìi thaáng trûúác, chúå naây chó hoåp buöíi saáng.

Àoaân Gioãi 10
Hún thaáng nay, chúå nhoám suöët ngaây, coá àïm maäi àïën chñn mûúâi
giúâ khuya múái tan. Ngûúâi taãn cû úã caác vuâng trïn àöí xuöëng uân uân
nhû nûúác. Mùåt nûúác doâng kïnh khöng mêëy luác ngúát tiïëng khua
àöång maái cheâo. Caái chúå con nùçm trïn ngaä ba kïnh cuãa xûá laâng quï
heão laánh naây trúã nïn àöng vui nhöån nhõp nhû möåt trêën nhoã. Ngûúâi
tûâ Saâi Goân chaåy xuöëng túái àêy cuäng coá. Ngûúâi vuâng Tiïìn Giang,
Hêåu Giang cuäng coá. Nhiïìu con muå àaân baâ mùåc aáo luåa trùæng bö-àï,
che duâ àêìm, nuáng na nuáng nñnh reán bûúác ài lïn chúå, mùæt cûá ngoá
xuöëng chên deáp xùng-àan, súå buân àêët vêëy bêín quêìn. Tiïìn baåc àûång
nûát vñ, nhûng mua gò cuäng chï oãng chï eo, traã giaá reã maåt. Töi chó
nghe hoå than phiïìn vúái nhau rùçng:
“Lñnh mònh dúã quaá, khöng chùån nöíi Têy", rùçng "chaåy vaâo àêy
khöng coá nûúác àaá uöëng, khöng coá nûúác ngoåt tùæm". Thêëy töi laãng
vaãng àïën gêìn chöî thuyïìn hoå, hoå nhòn choâng choåc vaâo töi, böå nhû
muöën ùn thõt:
“Ài, ài, thùçng nhoã. Moâ mêîm toan ùn cùæp haã?" Töi ûác àïën
muöën khoác. Coá ai quen, gùåp töi bêy giúâ cuäng khöng nhêån ra töi
nûäa àêu. Ngöìi boá göëi trïn cêìu nhòn xuöëng nûúác, chñnh töi cuäng khoá
nhêån ra mònh trong caái hònh thuâ quaái dõ naây. Toác töi àaä moåc daâi
gêìn phuã gaáy, hai quêìng mùæt hoäm sêu, cöí gêìy nhom nhû cöí coâ ma.
Chiïëc aáo veát-töng bùçng ka-ki trùæng cuãa anh hoåc sinh cö-le cho töi,
giúâ àêy àaä biïën thaânh maâu chaáo loâng, vaåt aáo phuã xuöëng têån göëi, cûá
kïu loaåt xoaåt theo möîi bûúác ài. Coân chiïëc quêìn àuâi bùçng vaãi àen
cuãa töi thò baåc phïëch ra, hai öëng raách te tua nhû bõ caá chöët róa. Ai
nhúâ viïåc gò, töi cuäng giuáp. Mêëy thñm baán caá nhúâ töi khiïng thuáng
muãng, xaách nûúác cho hoå thay nûúác röång caá.
- Em beá! Vaác cho qua boá mña ài!
- Em beá! Àöåi thuáng töm lïn chúå giuáp dò ài!
- Nhoã! Nhoã! Chaåy xuöëng meá kïnh cùæm laåi cêy saâo cuãa dò sùæp
tröi kia!
Keã cho töi nùæm xöi, ngûúâi cho töi goái bùæp. Khöng ai biïët töi tûâ
àêu tröi giaåt túái. Ngaây naâo töi cuäng taåt qua trûúác ngöi quaán rûúåu
möåt lêìn. Biïët àêu baác taâi cöng giaâ höm noå chùèng qua ngang maâ
gheá laåi àêy? Nhûäng ngaây àêìu muâa mûa nùm 1946 cûá ò aåch nùång nïì
lï ài tûâng bûúác khoá khùn nhû ngûúâi àaân baâ sùæp úã cûä cûá trúã daå maäi
maâ vêîn chûa àeã àûúåc. úã caái vuâng nûúác mùån miïìn têy Nam Böå naây,
ngûúâi ta mong mûa nhû boån treã con chuáng töi mong meå vïì chúå.
Mûa coá nûúác ngoåt uöëng, coá nûúác caây bûâa, nhûng àiïìu quan troång

nhêët trûúác mùæt, laâ mûa coá thïí laâm chêåm bûúác cuãa àõch trong caác
cuöåc tiïën cöng, gêy trúã ngaåi cho chuáng trïn caác neão àûúâng haânh
quên vò trún trûúåt, sònh lêìy. Trúâi caâng sùæp mûa thò caâng oi bûác khoá
chõu. Ban ngaây, mùåt trúâi àöí nùæng chang chang, noáng nhû giöåi lûãa.
Chó khi àïm àïën múái coá àöi chuát gioá lao xao tûâ hûúáng võnh Thaái
Lan thöíi túái. Thûúâng thûúâng, àïm naâo ngûúâi trong chúå cuäng xaách
chiïëu ra ngöìi doåc búâ kïnh hoáng maát, coi thuyïìn taãn cû vaâ thuyïìn
chúã Cöång hoâa vïå binh tûâ maån trïn trêíy xuöëng. Quaán rûúåu dò Tû
Beáo laâ núi tuå hoåp nhûäng ngûúâi thûác khuya nhêët, coá khi àïën möåt
hai giúâ saáng haäy coân àoã àeân vaâ ran tiïëng noái cûúâi.

Àoaân Gioãi 12
2. TRONG TÛÃU QUAÁN
Töi thûúâng lên la àïën quaán dò Tû Beáo, búãi lyá do mong gùåp
ngûúâi quen. Nhûng coân möåt leä khaác nûäa, laâ úã àoá, töi coá thïí nghe àuã
moåi thûá chuyïån trïn àúâi. Viïåc gò vûâa xaãy ra úã bêët cûá xoá heãm naâo
quanh chúå, lêåp tûác trong quaán dò Tû Beáo moåi ngûúâi biïët ngay. Tûâ
nhûäng tin tûác noáng höíi úã mùåt trêån Vaâm Xaáng nhû "... möåt chiïën sô
ta bõ thûúng, khuác ruöåt loâi ra, anh lêëy tay nheát vaâo, khöng rïn möåt
tiïëng", cho àïën chuyïån "öng Töí sû Böì àïì truyïìn daåy pheáp maâu cho
Tïì Thiïn Àaåi Thaánh nhû thïë naâo..." töi àïìu coá thïí nghe àûúåc úã
àêy. Àoá laâ möåt ngöi quaán nhoã xïåch xaåc, tröëng trûúác tröëng sau, cêët
dûåa bïn búâ kïnh dûúái boáng möåt cêy gaáo cöí thuå. Maái laá raách thuãng
löî chöî, ban ngaây nùæng soi xuöëng mùåt chiïëc baân daâi, thaã nhûäng
boáng trûáng võt xuöëng bïn mêm ngûúâi ngöìi nhêåu, vaâ ban àïm,
ngûúâi ta coá thïí uöëng caã möåt vò sao xanh rúi trong loâng cöëc. Quaán
rûúåu dò Tû Beáo nöíi tiïëng vïì thûá rûúåu tùm ngoåt gioång, phaãng phêët
muâi chaáy khï nöìi maâ khöng nhaâ naâo cêët àûúåc, vïì taâi xaâo nêëu caác
moán thõt rûâng maâ caác laäo giaâ tñnh hay böng pheâng àaä nûác núã khen
rùçng "nhùæm xong möåt miïëng, thêëy ngûúâi phêën hûáng, treã traáng ra
ngay". Nhiïìu ngûúâi tin nhû vêåy. Chûá nhû töi, töi nghô rùçng nhûäng
ngûúâi lui túái núi àêy laâ búãi tûå thoái quen cöë hûäu cuãa hoå. Maâ baâ chuã
quaán vöën laâ möåt ngûúâi àaäi böi xúãi lúãi, khöng bao giúâ àïí phêåt loâng
bêët cûá möåt öng khaách naâo duâ khoá tñnh àïën àêu. Duy chó coá möåt
àiïìu maâ ai cuäng biïët nhûng cuäng chùèng ai noái ra, laâ trong sûå dïî
daäi haâo phoáng cuãa baâ ta, duâ thïë naâo thò thïë, möåt àöìng xu cuäng
khöng loåt àûúåc qua caánh tay nhúân nhêîy boáng múä cuãa baâ, vò baâ
khöng àïí mònh chõu thiïåt vúái ai bao giúâ. Chùèng vêåy maâ möåt höm,
baâ ta àaä baão töi:
“Tao thêëy maây söëng höím raây úã chúå naây nhû con choá hoang.
Töåi quaá! Vïì àêy maâ úã, tiïëp giuáp tao viïåc vùåt trong quaán. Maây seä
tha höì ùn, tha höì uöëng. Coân nhû cöng xaá..."
Baâ ta im lùång möåt luác, suåt sõt muäi:

“Noái chuyïån cöng xaá, hoáa ra chaáu úã àúå cho dò sao? Dò coá möåt
thên möåt mònh. Dò coi chaáu nhû con thöi. Meå con maâ tñnh chuyïån
tiïìn baåc thò coân ra caái nghôa gò!"
Töi àûáng lùång ài möåt luác lêu, baâng hoaâng khöng biïët àaáp ra
sao. Trûúác mùæt töi, doâng kïnh xanh ngùæt lùång leä chaåy huát vaâo chên
trúâi. Möåt caánh buöìm nhoã xñu böìng bïình trïn khoái nûúác, úã möåt núi
naâo xa lùæm, àöi khi khöng tröng roä, dûúâng nûãa thûåc nûãa hû. Quay
nhòn vïì hûúáng quï nhaâ, chó thêëy mêy trúâi àuân cao nhû nuái. Ngaây
mai töi seä ài vïì àêu, söëng ra sao, töi chûa biïët. Töi chùèng úã àêy thò
coân úã àêu nûäa? Töi gêåt àêìu chùèng nghô ngúåi gò.
- Vêng. Chaáu seä úã àêy vúái dò!
Töi trúã thaânh thùçng nhoã hêìu rûúåu trong quaán dò Tû Beáo bùæt
àêìu tûâ höm àoá.
- Cêìm haâo baåc àêy, ra chúå maâ cùæt toác ngay ài!
Baâ ta vûâa truyïìn lïånh cho töi, vûâa thaáo mêëy cêy kim bùng
caâi miïång tuái aáo chñch àûa lïn ngêåm ngang möìm, vaâ moác tûâ trong
miïång tuái thêm àen vò bêín múä ra möåt nùæm giêëy baåc, nhùåt möåt túâ
haâo giuái vaâo tay töi. Khi töi cùæt toác xong, trúã vïì quaán thò thêëy baâ ta
luái huái ngöìi khêu bïn chiïëc röí may.
- Laåi ûúám thûã caái quêìn àuâi coi naâo. Dò khêu cho maây àêëy.
Baâ ta àûáng dêåy, cêìm maãnh luåa àen vûâa cùæt ra tûâ öëng quêìn
daâi cuä cuãa baâ, chó cêìn khêu möåt àûúâng lûng vaâ möåt àûúâng khoeát
àaáy laâ thaânh möåt chiïëc quêìn àuâi. Töi mùåc thûã, thêëy haäy coân quaá
röång.
- Cêìm baánh xaâ-phoâng thúm cuãa dò, xuöëng bïën tùæm ài. Röìi lïn
maâ mùåc quêìn múái, con!
Baâ ta ngoåt ngaâo baão töi. Baâ ta noái vúái töi rêët ñt, lúâi leä dõu
daâng, nhûng möîi cêu laâ möåt mïånh lïånh. Sau khi tùæm rûãa xong, töi
vöåi mùåc chiïëc quêìn luåa àen ngùæn vaâo. Baâ ta ngöìi nheo mùæt, cûúâi
laâm rung rung hai taãng múä cuãa àöi goâ maá boáng nhêîy, ngùæm töi höìi
lêu.
- Tûúm àa! Saåch seä thúm tho nhû vêåy múái coá thïí hêìu khaách
àûúåc. Chûá àûáng gêìn ngûúâi ta maâ höi nhû cuá thò hoå goä chai lïn àêìu
biïët khöng? Maâ tröng maây mùåt muäi cuäng saáng laáng àêëy. Coá chûä
nghôa gò boã tuái khöng?
- Daå, chaáu àaä àöî xeáp-phi-ca thaáng saáu nùm ngoaái.

Àoaân Gioãi 14
- Thiïåt chûá? Trúâi, thùçng naây gioãi àa! Múái mûúâi böën mûúâi lùm
tuöíi maâ àöî phi-ca thò gioãi lùæm. ÚÂ, höìi tao coân con gaái, coá möåt öng
giaáo phi-ca chuá yá àïën tao, nhûng duyïn trúâi khöng àõnh. Chaâ, ngaây
xûa àöî phi-ca laâ àaä nïn öng noå öng kia röìi. Khöí cho maây, gùåp thúâi
buöíi loaån ly!... Thïë ba maá chaáu àêu?
- Daå, úã xa lùæm!
Töi àaáp caách miïîn cûúäng. Thêëy töi khöng muöën noái, baâ ta
cuäng thöi khöng hoãi. Baâ ta vöën laâ ngûúâi khön ngoan, lõch thiïåp vaâ
tûâng traãi, luön luön àoaán trûúác yá moåi ngûúâi, biïët luác naâo nïn noái,
luác naâo nïn khöng vaâ nïn chêëm dûát cêu chuyïån úã chöî naâo. Àiïìu
naây, töi nhêån ra trong nhûäng àùåc tñnh cuãa baâ ta chó qua vaâi ngaây
sau thöi. Kïí ra thò khaách rûúåu cuãa quaán dò Tû Beáo khöng thiïëu
haång naâo. Nhûäng tay vö cöng röìi nghïì, la caâ ngöìi taán doác suöët
ngaây cuäng coá. Nhûäng ngûúâi taãn cû, cùæm thuyïìn taåt lïn uöëng cheán
rûúåu röìi quaây quaã ài ngay cuäng coá. Boån con buön vaâo ngöìi chó cöët
lêëy chöî gùåp gúä, trao àöíi tin tûác caác luöìng haâng àûúng khan hiïëm,
vaâ àïí kiïëm moán xaâo nûúáng khoaái khêíu hún laâ vò cêìn rûúåu. Àöi khi,
möåt vaâi ngûúâi lñnh Cöång hoâa vïå binh coá tuöíi leán rúâi chöî truá quên
vaâo laâm möåt cöëc rûúåu khan, trûúác khi ra khoãi quaán cûá àûa öëng tay
aáo chuâi ria meáp vaâ dùån ài dùån laåi töi:
“Naây, chuá em, hïî coá ban chó huy àïën hoãi thò noái khöng coá ai
túái uöëng rûúåu àêy caã nheá! Nhúá nheá!"
Chó trong vaâi höm, töi àaä quen mùåt hêìu hïët nhûäng àïå tûã Lûu
Linh cuãa xoám chúå naây. Nhûng trong àaám ngûúâi thûúâng lui túái núi
àêy, töi chó àùåc biïåt chuá yá coá hai ngûúâi. Möåt laâ laäo Ba Nguâ. Dûúâng
nhû luác naâo cuäng coá laäo tuác trûåc trong quaán. Noái cho àuáng thò laäo
ta khöng phaãi laâ tay maånh rûúåu. Nhûng laäo coá thïí lai rai uöëng
àûúåc suöët ngaây. Nhûäng chuyïån tiïëu lêm, nhûäng chuyïån giang höì
maä thûúång, laäo kïí ài kïí laåi vúái moåi ngûúâi, töi nghe àïën thuöåc laâu
nhûng vêîn thñch nghe. Búãi möîi lêìn kïí, laäo thûúâng hay thïm thùæt
vaâo nhûäng chi tiïët bêët ngúâ khiïën töi phaãi cûúâi boâ ra; hoùåc cuäng coá
möåt àöi chöî maâ lêìn trûúác kïí daâi doâng, laäo àaä biïët kheáo leáo tûúác boã
ài cho cêu chuyïån thïm troân trônh, dïî nghe hún. Nhûäng luác àöng
khaách, laäo àûáng dêåy nhûúâng chöî cho ngûúâi múái túái. Àöi khi laäo coân
bûng höå baát àôa giuáp baâ chuã quaán. Dò Tû Beáo mïën laäo vò caái taâi
àûa chuyïån vaâ giûä khaách khöng cöng cuãa laäo, nïn thónh thoaãng baâ
ta cuäng àaäi laäo cuát rûúåu keâm theo möåt con khö caá laåt nûúáng. Ai
múâi rûúåu laäo àïìu uöëng, khöng tûâ chöëi. Nhûng chó uöëng möåt cheán
cho vui buång ngûúâi ta thöi. Khöng bao giúâ laäo uöëng àïën cheán thûá

hai. "Mònh laâ ngûúâi biïët tûå troång. Mònh coá phaãi laâ thùçng giaâ naát
rûúåu àêu!" Laäo thûúâng leâ nheâ noái möåt mònh nhû vêåy. Cûá möîi ngûúâi
möåt cheán rûúåu múâi, möîi ngaây àïm laäo Ba Nguâ coá thïí uöëng tñnh ra
àïën möåt, hai lñt! Laäo luön luön cúãi trêìn, aáo chó àïí vùæt húâ bïn vai,
baão:
“Àïí vêåy cho noá maát". Laäo chó mùåc àöåc chiïëc quêìn àuâi: da mùåt,
da lûng àoã nhû cua luöåc. Dûúâng nhû bêëm vaâo bêët cûá chöî naâo trong
thên hònh laäo cuäng coá thïí chaãy rûúåu ra ngay àûúåc... Àoá laâ ngûúâi
thûá nhêët. Ngûúâi thûá hai laâ Tû Mùæm. Khöng biïët y úã àêu, tïn thêåt
laâ gò. Chó biïët rùçng y thûúâng chúã mùæm loác, mùæm trï, àöi khi chúã caã
dûâa khö vaâ bñ rúå trong chiïëc ghe lûúân baán doåc theo caác xoám búâ
kïnh, nïn àöìng baâo goåi y laâ Tû Mùæm. Coân ngûúâi àaân baâ traåc ba
mûúi tuöíi maâ Tû Mùæm baão laâ vúå y thò khöng mêëy khi thêëy bûúác lïn
búâ. Coá lêìn, töi nghe laäo Ba Nguâ che tay lïn miïång baão vúái dò Tû
Beáo:
“Chaâ, böå thùçng Tû Mùæm coá ngaãi hay sao maâ noá chaâi àûúåc con
núäm àeåp quaá. Khöng phaãi vúå hùæn àêu. Dûát khoaát laâ khöng phaãi, baâ
chõ aå!" Tû Mùæm ngûúâi dong doãng cao, nûúác da xanh meát, toác cùæt
bom-bï, maái toác trûúác traán ruã xuöëng têån goâ maá bïn phaãi. Àöi mùæt
y rêët beá vaâ sùæc laå luâng, troâng mùæt àaão ài àaão laåi rêët nhanh vaâ
khöng hïì nhòn thùèng vaâo ai bao giúâ. Möåt buöíi saáng, luác töi àang
bûng röí töm caâng xanh tûâ chúå vïì àûúâng thò nghe tiïëng taâu bay veâ
veâ tûâ hûúáng Soác Trùng lûúån àïën. Ngûúâi trong chúå xö nhau chaåy
taán loaån. Chiïëc taâu bay àaão hai voâng trïn xoám Ngaä Ba Kïnh, bay
rêët chêåm nhûng thêåt cao, nghiïng qua nghiïng laåi quan saát röìi thaã
xuöëng möåt àöëng truyïìn àún. Nhûäng túâ truyïìn àún tuãa ra, bõ gioá
cuöën bay ài vïì maån rûâng traâm caách chúå coá àïën vaâi ngaân bûúác.
Khöng biïët boån giùåc noái gò trong êëy. Nhûng khi töi vïì àïën quaán,
thò gùåp ngay laäo Ba Nguâ àûáng chûãi oang oang:
- Töí cha thùçng Têy. Maây baãnh thò xuöëng àêy! Chûá bay trïn
trúâi thaã giêëy xuöëng thò cuäng chûa goåi laâ baãnh...
Laäo nñu röí töm cuãa töi laåi, hoãi:
- Maây coá nhùåt àûúåc túâ baáo naâo àuát trong naây khöng?
- Khöng.- Töi àaáp.
- Truyïìn àún noá kïu goåi Viïåt Minh àêìu haâng àêëy!
- Sao baác biïët? Baác nhùåt àûúåc aâ?

Àoaân Gioãi 16
- Nhùåt àêu maâ nhùåt. Thùçng Tû Mùæm noá vûâa baão thïë àêëy. Caái
thùçng coi vêåy maâ nhaát. Noá múái nghe húi taâu bay möåt chuát, àaä
xuöëng ghe cheâo ài tuöët röìi!
Tûâ àoá àïën chiïìu, gùåp ai laäo Ba Nguâ cuäng noái ài noái laåi coá bao
nhiïu chuyïån àoá. Vaâ cêu chuyïån giûäa nhûäng ngûúâi trong quaán cûá
xoay quanh vêën àïì:
“Têy sùæp tiïën cöng vaâo àêy! Liïåu chuáng ta coá chùån nöíi
khöng?"
Vaâo luác chaång vaång, trúâi böîng nöíi gioá to. Tiïëng sêëm nöí chaát
chuáa trïn nhûäng vêìng mêy àen sò möîi luác nhû muöën saâ thêëp
xuöëng ngoån cêy. Mûa bùæt àêìu rúi löåp àöåp nhûäng haåt to vaâ nùång
trïn maái laá. Nhûng chó aâo qua möåt loaåt röìi taånh ngay. Laäo Ba Nguâ
àûáng trûúác quaán, nhòn theo nhûäng laân chúáp kïu:
- Mûa ài öng! Muöën mûa thò cûá mûa ài. Sao cûá laâm khoá khùn
cho ngûúâi ta vêåy?
- Nïëu mûa to thò Têy coân chûa daám vaâo àêu, phaãi khöng anh
Ba?
Dò Tû Beáo laåch baâ laåch baåch nhû con võt maái xiïm, ra àûáng
bïn caånh laäo, vûâa thúã daâi vûâa hoãi phuå hoåa.
- Dûát khoaát laâ mûa thò noá khöng daám tiïën cöng. Noá toaân ài
giaây, gùåp àêët trún trûúåt ngaä boã meå ài. Höìi àùçng cûåu caác öíng raãi
quaã muâ u trïn löå, Têy ài ngaä laåch caåch. Thïë laâ dao, maác, maä têëu
mònh cûá xöng ra cheám noá nhû cheám chuöëi!
Töi doån rûãa baát àôa xong, khöng coân viïåc gò laâm cuäng ra àûáng
hoáng chuyïån bïn laäo. Böîng nghe dûúái kïnh coá ngûúâi hoãi:
- Quaán dò Tû coá coân gò nhêåu khöng?
- AÂ, thùçng Saáu tuyïn truyïìn!
Laäo Ba Nguâ kïu kheä. Dò Tû Beáo tûác thúâi quaát töi:
- Vaâo nhoám bïëp lïn. Con nñt maâ biïët caái gò, luác naâo cuäng chûåc
nghe.
Vaâ baâ ta àaáp voång ra kïnh.
- Vö khöëi! Coân vö khöëi!
Töi ngöìi trong bïëp vûâa nhoám lûãa, vûâa àûa mùæt nhòn ra. Nghe
tiïëng xuöìng cêåp bïën, khua löåp cöåp. Dò Tû Beáo chaåy vaâo cêìm cêy

phêët trêìn bùçng cuöëng quaâi dûâa nûúác queát laåch xaåch trïn baân rûúåu.
"Chùæc laâ coá khaách söåp àêy!"
Töi nghô thêìm nhû vêåy, vò nghe laäo Ba Nguâ daå daå hai ba
tiïëng, böå kñnh cêín lùæm. Röìi thêëy anh Saáu tuyïn truyïìn möì höi möì
kï nhïî nhaåi, tay xaách möåt bao caâ rooâng cöng vùn giêëy túâ, khom
ngûúâi bûúác qua maái gioåt, vaâo àùåt phõch caái bao lïn baân. Laäo Ba
Nguâ khïå nïå öm möåt chiïëc ba-lö to tûúáng raâng rõt nhûäng dêy da,
lêëm lem buân àêët, thêån troång ài tûâng bûúác vaâo vaâ seä saâng àùåt lïn
chiïëc choäng tre, caånh cûãa ra vaâo bïëp. Möåt ngûúâi àaân öng traåc hùm
saáu hùm baãy tuöíi, cao lïu nghïu, mùåc böå quên phuåc ka-ki maâu
rïu, thùæt lûng da röång baãn, khêíu suáng pooåc-hooåc àeo trïî bïn höng,
tay xaách àöi giaây vaãi, tay cêìm chiïëc muä vaãi kiïíu hûúáng àaåo bûúác
vaâo àûa mùæt ngùæm nghña möåt voâng trong quaán röìi thong thaã keáo
ghïë ngöìi xuöëng. Anh Saáu tuyïn truyïìn giúái thiïåu vúái dò Tû Beáo:
- Àêy laâ öng Huyânh Têën, àùåc phaái viïn cuãa Töíng haânh dinh
uãy ban khaáng chiïën Nam Böå, úã miïìn Àöng múái túái!
Dò Tû Beáo chùæp hai tay trûúác buång cuái àêìu chaâo, noái gò lñ nhñ
trong möìm khöng nghe roä, chó thêëy àöi möi run run caách caãm
àöång. Öng khaách àûáng dêåy, toeát miïång cûúâi, kheä nghiïng àêìu chaâo
àaáp lïî röìi noái caách thên mêåt tûå nhiïn:
- Kiïën cùæn buång dûä röìi àêëy! Dò coá gò cho chuáng töi laâm ba höåt
cho àúä àoái caái àaä...
Laäo Ba Nguâ buöåt miïång àaáp ngay:
- Coân nûãa raá buán tûúi. Coá thïí ùn vúái thõt boâ xaâo laá caách. Coân
nhêåu thò... àêu nhû nhaâ coân mêëy con töm caâng nûúáng, phaãi khöng
baâ chõ? Maâ rûúåu höm nay khöng àùång ngon!
Dò Tû Beáo gêåt àêìu lia lõa:
- Muöën ùn cúm cuäng àûúåc. Töi chõu khoá nêëu. Chùèng mêëy
thuúã maâ! Bùæt gaâ laâm xeá phay ùn thöi.
Anh Saáu tuyïn truyïìn vûâa lau möì höi vûâa nuöët nûúác boåt,
gioång söët ruöåt:
- Dò muöën cho ùn thûác gò cuäng àûúåc. Coá bao nhiïu cûá doån hïët
ra àêy. Nhûng phaãi gêëp lïn!
Laäo Ba Nguâ lùng xùng giuáp baâ chuã quaán pha êëm traâ, àùåt lïn
baân múâi khaách. Anh Saáu tuyïn truyïìn baão töi àem cho aãnh möåt ñt

Àoaân Gioãi 18
buán tûúi, röìi aãnh ruát trong bao caâ-rooâng ra möåt cuöån giêëy nhùåt lêëy
hai túâ röång khöí nhêët uáp lïn baân, baão töi phïët buán vaâo.
- Chaâ, coá khêíu hiïåu gò múái haã chuá Saáu?
Laäo Ba Nguâ toâ moâ hoãi.
- Phaãi! Vûâa lônh trïn quêån vïì àêy. Baác kï giuáp caái ghïë cho töi
daán lïn vaách ài.
Anh Saáu tuyïn truyïìn àûáng lïn ghïë, cêìm túâ khêíu hiïåu ngùæm
nghña cho cên bùçng hai àêìu röìi tûâ tûâ aáp vaâo vaách laá. Daán xong möåt
túâ, anh thong thaã daán nöët túâ thûá hai. Töi cêìm àeân soi lïn, nhòn
trên trên vaâo nhûäng doâng chûä khùæc göî in möåc baãn maâ töi àaä àoåc
nhiïìu lêìn trïn caác túâ khêíu hiïåu daán àêìy úã nhûäng neão àûúâng töi àaä
vûúåt qua. “Àöåc lêåp hay laâ chïët! Nûúác Viïåt Nam cuãa ngûúâi Viïåt
Nam!” Anh Saáu tuyïn truyïìn laåi löi ra möåt túâ giêëy khöí nhoã in chûä
chò, coân thúm phûác muâi mûåc àoã ty-pö, daán vaâo vaách ngang têìm
mùæt ngûúâi ngöìi úã baân. Laäo Ba Nguâ lêím nhêím àaánh vêìn:
- Khúâ... Öng... khöng, àúâ... i ài.... Khöng ài lñnh chúâ... o cho...
Khöng ài lñnh cho giùåc!
Àöi mùæt troân ra, neát mùåt trang nghiïm, laäo Ba Nguâ lêìn lûúåt
vûâa àaánh vêìn vûâa àoåc hïët nhûäng khêíu hiïåu nhû nhûäng lúâi thïì viïët
lïn bùçng maáu: Khöng ài lñnh cho giùåc! Khöng baán lûúng thûåc cho
giùåc! Khöng àûa àûúâng chó löëi cho giùåc! Ai coá dao duâng dao, coá maác
duâng maác, möîi ngûúâi dên laâ möåt ngûúâi lñnh, möîi thûúác àêët laâ möåt
chiïën haâo, sùén saâng hy sinh baão vïå nïìn àöåc lêåp cho Töí quöëc! Àoåc
xong röìi, laäo Ba Nguâ lùèng lùång bûúác àïën chöî moác aáo, lêëy caái aáo baâ
ba àen cuãa laäo giuä giuä mêëy caái. Àoaån laäo mùåc vaâo, caâi caã cuác cöí cêín
thêån. Laäo cûá àûáng nhòn lïn nhûäng doâng chûä àoã choái nhû maáu kia,
hai baân tay vuöët ài vuöët laåi nhûäng nïëp aáo nhùn nheo àaä lêu khöng
mùåc túái. Khöng biïët coá phaãi vò cún gioá to luác naäy khiïën laäo bõ laånh,
hay búãi leä naâo khaác töi khöng àûúåc roä. Chûá tröng neát mùåt lo lùæng
vaâ cûã chó trang nghiïm cuãa laäo thò töi thêëy giöëng nhû laäo àang
àûáng bïn giûúâng möåt ngûúâi bïånh thêåp tûã nhêët sinh. Kinh nghiïåm
úã nhûäng núi khaác thò vúái tònh hònh naây, chùæc chùæn laâ chó trong
voâng möåt tuêìn lïî nûäa thöi, giùåc Phaáp seä tiïën àïën àêy...
- Trúâi úi, maây coá vaâo bûng àôa thõt boâ ra giuâm tao möåt chuát
khöng? Laâm gò maâ àûáng chïët gñ ngoaâi àoá vêåy?
Dò Tû Beáo trong bïëp eo eáo goåi voång ra. Töi giêåt mònh chaåy
vaâo, suyát nûäa ngaä böí xuöëng ngaåch cûãa. Laäo Ba Nguâ khöng vaâo

giuáp töi möåt tay nhû moåi khi, laäo lùång leä ra àûáng trûúác bïën huát
thuöëc laá möåt luác röìi boã ài àêu mêët. Coi böå öng Huyânh Têën vaâ anh
Saáu tuyïn truyïìn àoái dûä. Chùèng mêëy chöëc maâ hai ngûúâi àaä laâm
saåch raá buán vaâ hai àôa thõt boâ xaâo to tûúáng. Öng Huyânh Têën vûún
vai àûáng dêåy, co duöîi chên tay, cûúâi hò hò:
- Tûâ saáng àïën giúâ, hai anh em thay nhau cheâo möåt maåch
chùèng coá höåt cúm boã buång. Ùn bûäa buán ngon quaá. Ûúác chûâng coân
möåt raá nûäa, chuáng töi cuäng nñch hïët!
Anh Saáu tuyïn truyïìn quay sang hoãi dò Tû Beáo àang chùæp
hai tay trûúác buång, àûáng bïn goác baân hêìu khaách:
- Àöå mêëy giúâ thò liïn laåc úã Thúái Bònh lïn túái?
- Súám thò cuäng chñn mûúâi giúâ. Trúâi àêët naây, ngûúåc nûúác
ngûúåc gioá, hoå coá thïí lïn khuya hún... Caác öng cûá úã laåi nghó cho àúä
mïåt.
Dò Tû Beáo àaáp thong thaã, coá yá muöën cêìm khaách.
- Coá gò nhêåu, dò mang ra vûát àoá cho chuáng töi!
Öng Huyânh Têën noái caách vui veã.
- Dùçn buång röìi, bêy giúâ coá thïí lai rai àûúåc chûá haã, àöìng chñ
Saáu?
Töi quaåt than hú laåi mêëy con töm caâng nûúáng sùén, to cúä cöí
tay ngûúâi lúán maâ dò Tû Beáo coân cêët trong chaån. Trong khi àoá, anh
Saáu tuyïn truyïìn cêìm àeân ra sau quaán ngùæt mêëy ngoån rau rùm,
coân öng Huyânh Têën thò giaânh vúái dò Tû àïí tûå tay öng ta giaä baát
muöëi úát cho vui.
- Baác Ba Nguâ ài àêu röìi haã dò Tû?
Anh Saáu tuyïn truyïìn chúåt hoãi.
- ÖËi, coá trúâi biïët öíng ài àêu! Muöën àïën thò àïën, muöën ài thò
ài.
- Nhêåu maâ thiïëu baác êëy thò khöng vui!
- Coá töi àêy, chuá Saáu aå!
Laäo Ba Nguâ tûâ ngoaâi noái voång vaâo.
- May quaá, chó lo vïì khöng kõp.

Àoaân Gioãi 20
Laäo Ba Nguâ bûúác vaâo, àùåt möåt lñt rûúåu trong nhû mùæt meâo
lïn baân, xoa xoa hai baân tay röìi àan mûúâi ngoán tay vaâo nhau,
nghiïng àêìu ngùæm chai rûúåu:
- Töi chaåy vaâo têån xoám Traâm, naâi laåi cuãa hoå àêy. Khöng mêëy
thuúã...
Àïí khaách xa uöëng rûúåu khöng àùång ngon seä mang tiïëng àêët
Raåch Giaá, Baåc Liïu mònh! Khi ba ngûúâi àaä ngöìi vaâo baân, sùæp sûãa
roát rûúåu thò coá möåt boáng ngûúâi mùåc quên phuåc maâu àen, khoaác ca-
pöët, lom khom bûúác theo aánh saáng àeân, ài vaâo quaán. Töi nhêån ra
ngay àoá laâ anh phên àöåi trûúãng Cöång hoâa vïå binh vûâa vïì àoáng
quên úã xoám trïn àaä mêëy höm nay. Öng Huyânh Têën böîng xö ghïë
àûáng dêåy, àöi mùæt troân thao laáo nhòn anh phên àöåi trûúãng, coân
anh phên àöåi trûúãng thò àûáng sûäng laåi úã chöî ngaåch cûãa, möìm haá
höëc ra. Hai ngûúâi im lùång nhòn nhau, röìi caã hai cuâng lao túái öm lêëy
nhau, tay àêëm àêëm vaâo lûng nhau thuâm thuåp:
- Trúâi úi, tao tûúãng maây chïët röìi!
- Tao cuäng tûúãng maây chïët röìi!
- Vêåy ra khöng thùçng naâo chïët caã...
Hai ngûúâi cuâng tranh nhau noái. Khöng coân nghe cêu naâo laâ
cuãa ngûúâi naâo. Nhûäng tiïëng noái bùçng gioång cûúâng traáng söi nöíi vöì
vêåp tuön ra cuâng vúái nhûäng tiïëng cûúâi vui veã, mûâng rúä cuãa àöi baån
tònh cúâ gùåp laåi, cûá xoùæn lêëy nhau.
- Sao nghe maây chïët úã mùåt trêån Goâ Cöng röìi? Ngöìi xuöëng
àêy!
Öng Huyânh Têën keáo ghïë múâi anh phên àöåi trûúãng.
- Chïët thïë naâo àûúåc? ÚÂ, mònh coá bõ thûúng úã Vaâm Laáng, Goâ
Cöng, - anh phên àöåi trûúãng löåt aáo ca-pöët neám lïn choäng, múã cuác
aáo troã vaâo vïët seåo trïn ngûåc.
- Xuyïn tûâ trûúác tröí ra sau lûng, thuãng möåt löî phöíi, cêìm
chiïëc àuäa thoåc qua àûúåc. Boåt cûá tuön ra phò phò. Caã maáu caã boåt.
Vêåy maâ chó hún thaáng sau mònh àaä dêåy, ra chó huy chiïën àêëu!
- Sûác maây thò ca-nöng bùæn cuäng khöng chïët!
Öng Huyânh Têën cûúâi hò hò...
Anh phên àöåi trûúãng bêëy giúâ múái ngùæm nhòn öng Huyânh Têën
tûâ àêìu àïën chên:

- Maây vûâa túái àêy aâ? Bêy giúâ chùæc laâm to lùæm haã? Nhûng
chûa quên sûå lùæm! Haäy coân caái maä cuãa anh sinh viïn...
Anh phên àöåi trûúãng böîng nhïëch meáp cûúâi, khöng nhòn vaâo
öng Huyânh Têën nûäa maâ chó ngoá ra ngoaâi trúâi töëi àen möåt luác röìi tûâ
tûâ quay laåi, gioång trêìm hùèn xuöëng, húi buöìn, pha àûúåm ñt nhiïìu
chua chaát:
- Nghe anh em baão laâ cêåu coá theo phaái àoaân anh Giaâu ài höåi
kiïën vúái Gúâ-ra-xêy! Thùçng Gúâ-ra-xêy bùæt cêåu boã vaâo bao böë nhêån
xuöëng cöëng Saâi Goân
- Chúå Lúán, chïët raä thêy tûâ cuöëi thaáng 10 nùm ngoaái maâ!
- ÖËi! Anh em gheát mònh, hoå bõa ra hoå noái vêåy, chûá mònh coá ài
höåi kiïën höåi möëi bao giúâ! Maâ hoå gheát cuäng phaãi thöi!
Öng Huyânh Têën noái chêåm raäi.
- Chuyïån coân daâi, hùéng uöëng möåt cöëc rûúåu mûâng àaä.
Laäo Ba Nguâ àûáng dêåy, tay phaãi ngûãa ra, tay traái cêìm chai
rûúåu múã nuát laá chuöëi cùæn vaâo möìm, àùåt chai rûúåu nùçm xuöi trïn
loâng baân tay phaãi, tûâ tûâ xoay baân tay uáp xuöëng roát rûúåu ra cöëc, khi
cöëc rûúåu vûâa àêìy, laäo nheå nhaâng uöën ngûãa baân tay àûa cöí chai
rûúåu xöëc nghiïng lïn. Doâng rûúåu nhoã vaâ thanh nhû súåi chó bõ cùæt
àûát khoãi miïång chai, tuåt xuöëng mùåt cöëc àêìy, laâm suãi böìng mêëy caái
tùm nhoã chaåy voâng quanh. Laäo roát luön böën cöëc, àïìu tùm tùæp nhû
vêåy, khöng hïì nhïíu ra baân möåt gioåt rûúåu naâo.
- Trúâi úi! Öng giaâ roát rûúåu àeåp quaá! Nhû nghïå sô biïíu diïîn
êëy!
Öng Huyânh Têën kïu lïn. Laäo Ba Nguâ vuöët ria meáp, àùåt chai
rûúåu xuöëng baân:
- Noái caác àöìng chñ tha löîi, chûá töi khöí súã vaâ hïët nghiïåp vò
rûúåu múái chó hoåc àûúåc caái troâ naây. Àaä uöëng rûúåu thò phaãi biïët roát
rûúåu, sao cho àûâng coá gioåt phñ gioåt phaåm naâo rúi vaäi xuöëng baân.
Cuäng nhû ngûúâi lñnh cêìm suáng, phaãi bùæn baách phaát baách truáng,
bùæn sao cho àûâng trêåt möåt viïn. Chúá àïí möåt thùçng Têy naâo chaåy
thoaát!
Anh Saáu tuyïn truyïìn cûúâi ha haã:
- Baác Ba bûäa nay xuêët khêíu thaânh vùn. Vö ban tuyïn truyïìn
cöng taác vúái töi ài, cha nöåi!... Caác àöìng chñ thêëy chûa, ngaán dên àêët

Àoaân Gioãi 22
Chùæc-Bùng naây chûa? Rûúåu chûa vaâo maâ lúâi chêu ngoåc àaä tuön ra
röìi!
Dò Tû Beáo vûâa cûúâi muám mñm vûâa cùæt chanh ra vùæt rûúái lïn
mêëy con töm caâng nûúáng boác voã.
- Baâ chuã uöëng vúái chuáng töi möåt ly cho vui,
Öng Huyânh Têën hai tay bûng cöëc rûúåu lïn àûa sang múâi dò
Tû Beáo. Dò Tû Beáo lùæc àêìu quêìy quêåy:
- Töi xin vö pheáp caác öng. Töi khöng uöëng àûúåc maâ! Àïí töi ài
lo cho caác öng nöìi chaáo gaâ dùçn buång àïí buöíi khuya ài àûúâng.
Böën ngûúâi chaåm cöëc, uöëng caån. Hoå huát thuöëc laá vaâ thöíi khoái
ra um nhaâ. Rûúåu àûúåc vaâi tuêìn, öng Huyânh Têën bùæt àêìu dùång
hùæng noái:
- Àêy toaân àöìng chñ, baâ con anh em caã thöi. Chùèng ai xa laå gò
maâ phaãi giêëu. Anh em hoå khöng roä, hoå gheát mònh laâ chuyïån têët
nhiïn thöi. Mònh chùèng coá ài höåi kiïën vúái thùçng Gúâ-ra-xêy àêu.
Mònh laâ caái thaá gò! Vaã laåi, noái cho cuâng, nïëu cêìn baão vïå caác "anh
lúán" thò dêîu vaâo hang coåp, mònh cuäng chùèng tûâ nan... Mònh ài laâm
cêån vïå, ngûúâi cêån vïå àöåc nhêët, àûa anh Giaâu ài gùåp thùçng àaåi taá
Nhêåt úã àònh An Laåc àïí baân vïì caác thïí thûác chuêín bõ gùåp thùçng Gúâ-
ra-xêy. Thùçng giùåc giaâ naây noá lêåp kïë hoaän binh àïí chúâ tiïëp viïån,
trong khi caác sû àoaân dên quên caách maång cuãa ta vêîn coân vêy àùåc
chung quanh Saâi Goân
- Chúå Lúán. Têët nhiïn laâ sau àoá, cuöåc höåi àaâm úã khu nhaâ Hui-
bon-hoa trong Chúå Lúán chùèng àem laåi kïët quaã naâo. Coá thïí noái laâ
anh em coân thêåt thaâ, chûá khöng phaãi ngaán gò noá àêu!
Anh phên àöåi trûúãng chaânh möi ra, khöng biïët anh cûúâi hay
khöng cûúâi, chó thêëy àöi cêìu vai rung rung:
- Khöng ngaán maâ laåi toan àònh chiïën vúái chuáng noá?
- Anh em nhiïìu ngûúâi àaä noái vaâ nghô nhû cêåu.
Öng Huyânh Têën noái chêåm raäi, gioång ön töìn.
- Trong luác toaân thïí dên chuáng quyïët xöng ra boáp chïët quên
giùåc xêm lûúåc maâ noái àònh chiïën thò ai maâ khöng ûác? Coá thïí noái
caác tûúáng laänh úã mùåt trêån Saâi Goân - Chúå Lúán khöng ai chuã trûúng
vêåy àêu!

- Khöng chuã trûúng, khöng taán thaânh maâ coá cuöåc höåi kiïën
êëy?
Anh phên àöåi trûúãng nhoãm dêåy, noái cùæt ngang...
Öng Huyânh Têën lùång thinh, roát rûúåu cho mònh, cêìm cöëc lïn
uöëng tûâng nguåm nhoã. Neát mùåt öng trúã nïn àùm chiïu, rùæn roãi laå.
Dûúâng nhû öng khöng phaãi con ngûúâi liïën thoùæng vui tñnh nhû khi
múái bûúác vaâo quaán luác chêåp töëi. Öng noái:
- Noáng laâm gò? Thong thaã mònh kïí cho cêåu nghe. Möåt lêìn
nûäa, mònh khùèng àõnh laâ khöng ai chuã trûúng àònh chiïën. Bùçng cúá
laâ trong höåi nghõ caác tûúáng laänh cuãa mùåt trêån Saâi Goân
- Chúå Lúán taåi Töíng haânh dinh cuãa uãy ban khaáng chiïën Nam
Böå taåi chúå Àïåm...
- Coá nhûäng ai naâo?
Anh phên àöåi trûúãng bêëy giúâ múái ngöìi xuöëng ghïë, chùm chuá
nghe.
- Àöng lùæm! Mònh khöng nhúá hïët... Têët nhiïn laâ coá anh Trêìn
Vùn Giaâu, anh Huyânh Vùn Tiïíng, anh Tûâ Vùn Ri, anh Hai Rêu,
anh Nguyïîn Lûu, anh Mûúâi Trñ, anh Tû Tyå vaâ anh Ba Dûúng. Cêåu
nhúá Tû Tyå khöng? Trúâi úi, coá thïí noái cha êëy laâ möåt aác-xú-nan, khùæp
ngûúâi àeo àêìy vuä khñ. Naâo dao gùm, suáng luåc, naâo gûúm Nhêåt... laåi
àeo öëng nhoâm, àöåi noán sùæt, mang ghïåt, ài giaây àinh. Tû Tyå giûä mùåt
trêån Baân Cúâ, Chúå Àuãi êëy maâ!
- Nhúá röìi! Khi mònh ruát xuöëng Myä Tho, coân nghe noái anh
Nguyïîn Lûu laänh àaåo cöng àoaân nöåi thaânh Saâi Goân
- Chúå Lúán àaánh nhiïìu trêån sûúáng lùæm, phaãi khöng?
- ÛÂ, Nguyïîn Lûu thò coân noái gò nûäa! Dên Cön Àaão vïì maâ!
- Noái ngay chöî cuöåc höåi nghõ êëy nghe naâo!
- Luác àang hoåp thò anh Ba Dûúng àaáp möåt chiïëc taâu sùæt tûâ
Bònh Xuyïn ài túái. Cêåu biïët anh Ba Dûúng chûá? Xûa nay vêîn vêåy.
Thuã laänh Bònh Xuyïn, dên anh chõ maâ luác naâo cuäng khiïm töën, ön
hoâa, ñt noái... Trong cuöåc hoåp, Ba Dûúng chó lùång leä ngöìi nghe, hai
tay tò vaâo thaânh chiïëc baân troân voâng goä, mùåt cêím thaåch, thûá mùåt
baân luác naâo cuäng laånh nhû nûúác àaá êëy. Moåi ngûúâi baân caäi lung
tung viïåc nïn ngûng bùæn hay khöng ngûng bùæn. Àúåi cho moåi ngûúâi
ngúát tiïëng, bêëy giúâ anh Ba Dûúng múái àûáng dêåy, thong thaã ruát
trong tuái aáo baânh-tö ra möåt caái chai, àùåt cöåp xuöëng giûäa mùåt baân.

Àoaân Gioãi 24
Biïët gò khöng? Trúâi úi, trong chai toaân laâ nhûäng ngoán tay ngûúâi
ngêm rûúåu. Anh noái:
“Àêy laâ yá kiïën cuãa anh em Bònh Xuyïn phaát biïíu vúái höåi
nghõ, khi nghe noái coá lïånh àònh chiïën". Röìi anh nghiïm gioång, tiïëp:
“Hoå chùåt ngoán tay thïì trûúác baân thúâ Töí quöëc, trûúác aãnh Cuå
Höì laâ nhêët àõnh àaánh àïën cuâng... Caác anh ra ngoaâi kia maâ coi
chiïëc taâu cuãa töi. Tuåi Têy úã Raåch Kiïën noá bùæn töi nhû vêåy àoá!".
- Thïë thò coân ài höåi nghõ vúái Gúâ-ra-xêy laâm choá gò nûäa?
Anh phên àöåi trûúãng vung tay, noái nhû quaát.
- Ài laâ ài, coân àaánh laâ àaánh! Hai vêën àïì khaác nhau. Vêën àïì
chuã yïëu laâ àaánh. Mònh kïí cho cêåu nghe vûâa röìi àoá. Anh em coá ai
ruát lui àêu!
Öng Huyânh Têën coân toan noái àiïìu gò nûäa àoá, chûâng nhû sùæp
noái möåt cêu quyïët liïåt lùæm thò phaãi, nhûng öng laåi thöi, mùåt lêìm
lêìm, moác thuöëc laá ra àöët huát caách bûåc doåc. Anh phên àöåi trûúãng
chêëm àêìu ngoán tay troã vaâo rûúåu veä veä lïn mùåt baân. Coân anh Saáu
tuyïn truyïìn vaâ laäo Ba Nguâ thò ngöìi àûa mùæt nhòn nhau. Töi thêëy
moåi ngûúâi im lùång, tûå nhiïn mònh cuäng àûáng ngêy ra, khöng daám
àöång cûåa. Trong quaán chó coân nghe tiïëng cuãi nöí leáp beáp vaâ tiïëng
nûúác söi reo àïìu àïìu sau bïëp. Lêu lêu, trúâi laåi chúáp lïn möåt caái.
Mùåt nûúác doâng kïnh saáng rûåc trong aánh chúáp. Nhûäng àêìu ngoån
cêy traâm vaâ chiïëc xuöìng khöng àang buöåc bïn kia búâ hiïån lïn
xanh biïëc, dûúâng nhû trúâi àêët coã cêy vaâ nhûäng gúån soáng lùn tùn
khöng ngúát vöî nheå àöi búâ kia thaãy àïìu rung rung trong sùæc xanh
kyâ aão, mùæt ngûúâi chûa kõp tröng roä àaä biïën mêët vaâo boáng töëi. Möåt
gioång haát buöìn cuãa anh thanh niïn naâo àoá, àang thaã thuyïìn tröi
theo doâng kïnh, nghe möîi luác möåt gêìn. "... Ngoaâi hiïn gioåt mûa
thu... thaánh thoát rúi... Phoâng vùæng..." Laäo Ba Nguâ tûác thúâi àûáng
dêåy, bûúác thònh thõch ra ngoaâi.
- Ghe ai cheâo laåc xaåc àoá?
Laäo hoãi. Dûúái thuyïìn coá tiïëng àaáp:
- Ài chúã cuãi vïì àêy, öng nöåi. Xeát giêëy haã?
- Dûúái ghe coá ai bïånh sùæp chïët phaãi khöng?
Laäo Ba Nguâ laåi hoãi, gioång cay àöåc.
- Coá ai bïånh gò àêu! Àûâng coá truâ maåt!

- Hûâ, vêåy maâ tûúãng thùçng naâo àang mùæc dõch mùæc gioá gò dûúái
ghe àoá chúá. Böå sùæp chïët sao maâ rïn khûâ khûâ vêåy? Bêy giúâ khöng
phaãi laâ luác haát caái gioång meâo ûúát àoá nûäa, nghe chûa?
Khöng coá tiïëng traã lúâi. Tiïëng cheâo khua möîi luác möåt xa. Laäo
Ba Nguâ thúã phò phò, bûúác vaâo quaán cúãi aáo ra neám bïn choäng caái
xoaåch. Anh Saáu tuyïn truyïìn liïëc sang öng Huyânh Têën vaâ anh
phên àöåi trûúãng, cöë nñn cûúâi. Khi thêëy hai ngûúâi naây cuäng àang
nhõn cûúâi nhû mònh, anh Saáu tuyïn truyïìn khöng nñn nöíi nûäa, beân
phò möåt tiïëng vaâ möåt traâng cûúâi ha haã vuåt nöí ra.
- Chuá Saáu, chuá cûúâi töi caái gò?
Laäo Ba Nguâ toan ngöìi xuöëng ghïë laåi thöi, mùæt laäo daán vaâo àöi
möi àang cûúâi rung rung trong aánh àeân àoã kheá cuãa anh Saáu.
- Ha! ha! ha!... Ai cûúâi gò baác àêu!
- Böå laäo giaâ naây noái bêåy aâ? Hûâ, chuá laâm tuyïn truyïìn chuá haá
chùèng biïët "Quöëc gia hûng vong, thêët phu hûäu traách", sao? Nûúác
nhaâ coân mêët, àïën möåt thùçng meå rûúåt nhû laäo àêy cuäng coân coá
traách nhiïåm maâ!
Bêy giúâ thò öng Huyânh Têën, anh phên àöåi trûúãng vaâ caã dò Tû
Beáo vûâa úã bïëp quïåt möì höi traán bûúác ra cuäng àïìu cûúâi lïn thaânh
tiïëng. Khi laäo Ba Nguâ hiïíu ra rùçng àoá laâ nhûäng traâng cûúâi taán
thûúãng, laäo beân vuöët ria quay mùåt vaâo trong töëi laãm nhaãm möåt
mònh:
- Coá húi löë bõch möåt chuát! Nhûng töi giaâ röìi, thêëy àêu thò noái
àoá vêåy thöi. Naâo, baâ chõ àaä cùæt tiïët gaâ chûa? Töi giuáp möåt tay.
- Thöi, caám ún. Chaáo sùæp doån ra àûúåc röìi àêëy!
Dò Tû Beáo noái bùçng gioång thanh thanh keáo daâi laâm duyïn
kiïíu nhû coân treã. Baâ ta seä saâng xùæn tay aáo lïn, baân tay beáo nuác
cêìm chai rûúåu roát liïn tiïëp ra böën chiïëc cöëc. Böën cöëc rûúåu roát böìng
mùæt thoã àïìu tùm tùæp, xïëp möåt haâng ngay ngùæn dûúái aánh àeân lung
linh, tûúãng nhû rûúåu sùæp traân caã ra ngoaâi nhûng tuyïåt nhiïn
khöng hïì thêëy coá möåt gioåt rûúåu naâo rúi xuöëng mùåt baân...
Àïm höm àoá, maäi àïën mûúâi hai giúâ khuya vêîn khöng thêëy
xuöìng liïn laåc dûúái Thúái Bònh lïn. Öng Huyânh Têën söët ruöåt khöng
chúâ àûúåc nûäa, beân cêåy anh Saáu tuyïn truyïìn tòm ngûúâi àûa öng ài.
Laäo Ba Nguâ xung phong nhêån laänh chiïëc tam baãn cuãa anh Saáu
tuyïn truyïìn cheâo àûa öng Huyânh Têën. Anh phên àöåi trûúãng lêu

Àoaân Gioãi 26
ngaây gùåp baån cuä, vêîn coân nêën naá úã laåi haân huyïn maäi cho àïën luác
chia tay. Coân dò Tû Beáo thò chùèng nhûäng dûát khoaát khöng nhêån
moán tiïìn bûäa rûúåu, laåi coân biïëu öng Huyânh Têën vaâ laäo Ba Nguâ möîi
ngûúâi möåt àoân baánh teát nhên töm thõt mang theo loát daå doåc àûúâng.
Töi thu doån baát àôa xong, vûâa haå caánh liïëp xuöëng thò nghe tiïëng
Tû Mùæm hoãi voång tûâ dûúái bïën:
- Quaán coân thûác haã, dò Tû?
- Coân thûác. Nhûng maâ chùèng coá gò ùn àêu...
Dò Tû Beáo àaáp caách miïîn cûúäng.
- Khöng sao! Khöng sao! Röìi khùæc coá thöi maâ!
Tû Mùæm àaä lïn búâ, tûå tay chöëng caánh liïëp cûãa, vaâo quaán cêìm
àeân ra soi xuöëng bïën cho muå vúå hùæn bûúác lïn.
- Chaâo dò Tû! Khuya röìi maâ chuáng töi coân laâm phiïìn dò quaá.
Vúå Tû Mùæm chuám chñm cûúâi, noái möåt cêu lêëy loâng baâ chuã
quaán, àoaån tûâ töën nhêëc chiïëc ghïë ra, roán reán ngöìi xuöëng. Àuáng
nhû laäo Ba Nguâ noái, cûá tröng hai ngûúâi naây, khoá ai tin rùçng hoå laâ
möåt cùåp vúå chöìng. Tû Mùæm thò vûâa höi vûâa bêín, vûâa haâ tiïån vûâa
vuä phu. Coân muå vúå hùæn, tuy ùn vêån möåc maåc ra veã möåt ngûúâi lam
luä, nhûng tûâ caách noái nùng cho àïën daáng ài, caách àûáng thò roä ra laâ
ngûúâi haång phong lûu àaâi caác. Thêëy töi che tay lïn miïång ngaáp,
muå ta vöî vöî nheå vaâo lûng töi:
- Chõu khoá thûác möåt chuát. Röìi qua cho tiïìn saáng mai ùn
baánh.
Tû Mùæm xuöëng thuyïìn xaách lïn chai "cöåt nhaâ vuöng" vaâ möåt
xêu cua biïín. Hùæn ài thùèng vaâo bïëp, vêët xêu cua xuöëng caånh loâ,
mùæt àaão möåt voâng ra têån sên sau. Töi ài sau lûng hùæn, thêëy vêåy
beân hoãi:
- Chuá kiïëm röí hay caái gò, baão töi lêëy cho.
- A! Khöng, - Tû Mùæm giêåt mònh quay laåi.
- Qua coi nhaâ coân gò nhêåu àûúåc nûäa khöng thöi maâ. - röìi hùæn
cêìm chai rûúåu ra, ruã ró noái vúái dò Tû Beáo àang loay hoay cêìm khùn
lau cöëc bïn baân:
- Nêëu nöìi chaáo cua ùn chúi ài, dò Tû!
- Chaáo cua laâm gò! Nhaâ vûâa nêëu nöìi chaáo gaâ cho mêëy öng
khaách. Hoå chó huáp möîi ngûúâi vaâi muöíng, vò trûúác àoá àaä nñch hïët raá

buán röìi, coân ùn uöëng gò nûäa. Trúâi, nöìi chaáo gaâ nêëu àêåu xanh, ngoåt
lùæm. Àïí hêm noáng laåi thöi!
Dò Tû Beáo miïång noái, tay khoaát ra hiïåu baão töi vaâo nhoám bïëp
loâ.
- Vêåy thò nûúáng vaâi con cua nhaá chúi! Coân bao nhiïu biïëu dò!
Tû Mùæm àaão mùæt noái. Röìi hùæn hoãi tröëng khöng:
- Chaâ, khêíu hiïåu ai múái daán àêy nhó?
Dò Tû Beáo khöng àaáp. Tñnh baâ ta vöën nhû vêåy, ai hoãi riïng
baâ thò baâ noái, khöng thò thöi. Muå vúå tïn laái buön cau mùæt lûúâm hùæn
möåt caái, tûâ trong hai con ngûúi phaát ra nhûäng tia saáng quùæc, nhoån
nhû nhûäng muäi kim. Nïëu töi khöng chuá yá muå tûâ trûúác, thò khöng
thïí naâo bùæt gùåp caái lûúâm dûä döåi trong thoaáng chúáp êëy. Tû Mùæm tûác
thúâi cûúâi hïì hïì, noái laãng:
- Cheâo raä caã tay maâ bûäa nay chùèng baán àûúåc mêëy. Chó toaân
baán chõu cho vaâi ngûúâi múái quen.
Muå vúå hùæn hoãi xin quaã chanh vaâ möåt thòa àûúâng trùæng, röìi tûå
tay roát thûá rûúåu têy cuãa muå ra cöëc, cho àûúâng vaâo, hêm noáng cöëc
rûúåu trong baát nûúác söi sau khi àaä thaã vaâo cöëc möåt laát chanh röìi
cêìm caái àôa àêåy lïn.
- Chaáu khöng biïët uöëng rûúåu àêu!
Muå cûúâi chuám chñm ngoá dò Tû
- Thuöëc giaãi caãm àêëy. Ài nhiïìu, mïåt, uöëng möåt cöëc naây noá ra
möì höi, khoeã ngûúâi laåi ngay!
Tû Mùæm ngöìi huát thuöëc phò pheâo. Hùæn laåi hoãi dò Tû:
- ÚÂ, luác naäy thêëy baác Ba Nguâ cheâo tam baãn àûa öng naâo ài
àêu vêåy, hûã dò?
Dò Tû Beáo nhûúáng löng maây, laâm mùåt quan troång. Baâ ta
khöng nhòn Tû Mùæm, nghiïng ngûúâi xuöëng gêìn bïn con muå vúå
hùæn, ngoán tay troã àùåt ngang möìm:
- Àûâng coá löå bñ mêåt nhaá. Öng êëy lúán lùæm àêëy. Cêëp Nam Böå
maâ! Chaâ, öng khó gò, quïn röìi.
Àoaån baâ ta quay vaâo cûãa bïëp hoãi töi:
“Öng höìi naäy laâm chûác gò, maây nhúá khöng?"

Àoaân Gioãi 28
Töi khöng muöën traã lúâi, nhûng buöåc loâng phaãi àaáp cho coá
àaáp:
“Chaáu khöng nghe noái!".
- ÖËi! Noá con nñt, biïët caái gò maâ dò hoãi noá!
Tû Mùæm cûúâi hïì hïì, nhõp chên rung àuâi. Muå vúå Tû Mùæm ngoá
ra bïën, liïëc hùæn möåt caái, thong thaã àûa baân tay ngoán buáp mùng
veán múá toác mai:
- Baán mêëy chöî maâ khöng ghi cheáp gò caã. Mai möët àêy quïn
ài, laâm sao àoâi àûúåc. Khöí quaá!
Muå moác trong tuái ra quyïín söí con vaâ cêy buát maáy, àùåt lïn
baân. Tû Mùæm rúâi ghïë àûáng dêåy, bûúác ra ngoaâi töëi. Nghe hùæn noái
voång vaâo:
“Khuya röìi maâ khöng mûa àûúåc, oi bûác quaá. Àûáng àêy möåt
chöëc cho maát. Dò Tû, hïî àûúåc chaáo thò dò nhêëc ra, nûúáng luön vaâi
con cua, nghe dò!"
Thêëy töi laåi ngaáp, dò Tû Beáo beân baão töi xuöëng chiïëc thuyïìn
mui öëng cuãa dò vêîn àêåu trong mûúng, ài nguã trûúác ài. Muå vúå Tû
Mùæm vêîy töi àïën, giuái vaâo tay töi túâ giêëy baåc nùm haâo. Töi khöng
lêëy, àùåt traã lïn baân...
- Cêìm ài maâ!
Con muå cûúâi cûúâi, nhòn töi coá húi ngaåc nhiïn.
- ÖËi! Noá khöng lêëy thò thöi, kïå noá! Thùçng naây coá phaãi nhû
ngûúâi ta àêu!
Dò Tû Beáo coá yá bûåc tûác vò tiïëc höå cho töi. Töi bûúác ra ngoaâi,
khöng nghe baâ ta noái gò vïì mònh nûäa, beân ài thùèng ra mûúng chui
xuöëng thuyïìn, ruác vaâo noáp. Muöîi vo ve kïu dêåy trong nhûäng luâm
coã ruä ngoån xuöëng hai búâ mûúng. Töi tûúãng nùçm xuöëng laâ àaánh möåt
giêëc thùèng cùèng, hoáa ra laåi khöng nguã àûúåc. Khöng hiïíu sao caái
lûúâm cuãa muå vúå Tû Mùæm cûá nhû xoaáy vaâo oác töi, khiïën töi súâ súå.
Chûa bao giúâ töi thêëy möåt ngûúâi àaân baâ noái nùng mïìm moãng, nhoã
nheå maâ laåi coá àöi mùæt laå luâng, vûâa àeåp vûâa àaáng súå nhû vêåy. Caác
baâ baán caá trong chúå caäi nhau nhûäng luác giêån dûä, mùæt long lïn soâng
soåc vêîn khöng coá neát gò àaáng súå nhû mùæt con muå naây. Àöåc lêåp hay
laâ chïët! Nûúác Viïåt Nam cuãa ngûúâi Viïåt Nam! Nhûäng doâng chûä rùæn
roãi khùæc göî in möåc baãn trïn caác túâ khêíu hiïåu maâ anh Saáu tuyïn
truyïìn vûâa daán vaâo vaách tûâ chêåp töëi böîng laåi hiïån ra, nhaãy muáa

trûúác mùæt töi. Trong tai töi, nghe mú höì nhaåc àiïåu buöìn buöìn cuãa
tiïëng gioá phêíy àöång ngoån dûâa núi möåt laâng quï xa naâo àoá úã maån
Tiïìn Giang maâ töi khöng coân nhúá roä... Töi laåi thêëy öng Huyânh Têën
toeát miïång ra cûúâi. Gûúng mùåt öng àang cûúâi böîng töëi sêìm laåi.
"Anh em coá ai ruát lui àêu!" Tiïëng muöîi vo ve möîi luác möåt xa dêìn.
Töi nguã thiïëp ài luác naâo khöng biïët nûäa.

Àoaân Gioãi 30
3. ÖNG LAÄO BAÁN RÙÆN
Hai àïm sau àoá, trúâi mûa liïn tiïëp. Phêìn vò trúâi mûa, khöng
mêëy ngûúâi ài chúå, phêìn vò coá lïånh cuãa thön böå Viïåt Minh cêëm hoåp
chúå àïm, àïì phoâng boån Viïåt gian traâ tröån vaâ xaä khöng kiïím tra
àûúåc, nïn xoám chúå Ngaä Ba Kïnh vaâo luác quaá àoã àeân àaä trúã nïn
buöìn thóu buöìn thiu. Chó coân quaán caâ phï dûúái taán cêy baä àêåu,
mêëy tiïåm huã tiïëu cuãa ngûúâi Hoa kiïìu úã chöî daäy phöë ngoái nùçm bïn
trong chúå ngoá ra kïnh vaâ quaán dò Tû Beáo laâ coá aánh àeân, laác àaác
boáng ngûúâi lui túái. Chúå chó àöng ban ngaây, nhûng ngûúâi cuäng chó
nhoám hoåp lûa thûa. Nhiïìu gia àònh àaä ruåc rõch taãn cû xuöëng Thúái
Bònh. Mêëy höm trûúác, nhûäng luác trúâi im gioá, àûáng úã búâ kïnh coá thïí
nghe tiïëng trêìm trêìm cuãa suáng àaåi baác bùæn tûâ xa. Saáng nay, nhiïìu
ngûúâi coân nghe caã tiïëng suáng àaåi liïn cuãa taâu giùåc úã hûúáng Ngaä
Nùm. Dò Tû Beáo àoáng cûãa quaán, nghó möåt ngaây àïí thu veán cöng
núå, ài àoâi caác moán tiïìn rûúåu chõu cuãa ngûúâi quanh xoám.
Buöíi trûa raãnh röîi, töi cuäng moâ vaâo chúå chúi, nghe ngoáng
tònh hònh. Phoâng thöng tin trûúác kia laâ núi tuå hoåp àöng ngûúâi
nhêët. Vêåy maâ höm nay cuäng chùèng coá mêëy ngûúâi vaâo xem tin tûác,
búãi chó toaân nhûäng tin tûác cuä. Möåt àöi doâng tin múái, viïët tay daán
vöåi lïn àoá thò cuäng chùèng hún gò sûå hiïíu biïët cuãa moåi ngûúâi, chùèng
àaáng chuá yá vaâ hêëp dêîn bùçng nhûäng tin àöìn nhaãm vö cùn cûá, thêåm
chñ nhiïìu khi coân vö lyá nûäa kia. Lûåc lûúång phoâng thuã cuãa ta thïë
naâo? Ngaây mai röìi seä ra sao? Phêìn àöng ngûúâi ta àïën àoá àïí tûå àùåt
ra nhûäng cêu hoãi vaâ tûå nghô ra nhûäng cêu traã lúâi. Boån con gaái
bûng caã nhûäng röí quaã maäng cêìu xiïm, vaác caã nhûäng boá mña vaâo
dûång trong phoâng thöng tin àïí ngöìi baán. Chuáng noá chúi àaánh
chuyïìn chuyïìn hoùåc roác mña xaã bûâa baäi, la heát, caäi nhau oãm toãi maâ
cuäng chùèng ai rêìy la gò. Töi ngaán ngêím quaá, boã phoâng thöng tin,
lûäng thûäng ài doåc ra búâ kïnh. Chúåt thêëy laäo Ba Nguâ àûáng dûúái göëc
cêy baä àêåu to nhêët úã gêìn meá nûúác, töi beân men àïën.
- Baác vïì bao giúâ àoá?
Töi hoãi cho coá hoãi, chûá àaä nghe dò Tû Beáo noái àïm qua vúái con
muå vúå Tû Mùæm rùçng laäo vïì tûâ chiïìu.

- Vïì tûâ luác vïì êëy!
Laäo cûúâi khaâ khaâ, àaáp gioång àaä coá cheán.
- Coân maây, baâ chuã cuãa maây bûäa nay ài àêu maâ maây suát xiïìng
daåo chúi àoá?
- Baâ ài àoâi núå. Àêu nhû töëi múái vïì...
- Vö nhaâ laäo ùn thõt rùæn möåt bûäa chúi ài!
- Rùæn àêu maâ ùn? Baác bùæt àûúåc rùæn aâ?
Töi hoãi vêåy, chûá nghe noái thõt rùæn laâ töi àaä laånh xûúng söëng
röìi.
- Rùæn kia chûá àêu, mêåy!
Laäo vöî möåt caái vaâo lûng töi, troã ra kïnh
- Ghe chúã rùæn dûúái U Minh vûâa lïn àêëy!
Töi tröng theo ngoán tay laäo chó. Möåt chiïëc thuyïìn nhoã, mui
laá, àang àeâ soáng reä vaâo búâ. Trûúác muäi thuyïìn, möåt thùçng beá traåc
mûúâi böën mûúâi lùm tuöíi, mùåc quêìn àuâi, cúãi trêìn àûáng duán hai
chên, hai tay cêìm cêy saâo daâi chöëng xuöëng nûúác. Bïn chên thùçng
beá coá con choá sùn, sùæc löng maâu tro, àang chöìm lïn chöìm xuöëng,
àuöi ngoùæt qua ngoùæt laåi, hoáng moäm lïn búâ. Àùçng sau laái, möåt öng
cuå giaâ cao to, vaåm vúä, chñt khùn àêìu ròu maâu àoã, aáo baâ ba àen thaã
cuác, vaåt aáo bay phêìn phêåt, àang nghiïng ngûúâi quaåt maái cheâo àûa
thuyïìn cêåp bïën.
- Rùæn ùn àûúåc sao baác?
Töi hoãi laäo Ba Nguâ.
- Trúâi úi, thùçng naây naá quaá! Chûa ùn bao giúâ aâ? Thõt rùæn
ngon vaâ böí söë möåt àêëy. Con nñt úã àêy àïìu nïëm muâi thõt rùæn tûâ höìi
coân trong buång meå.
- Chaáu chûa ùn lêìn naâo!
- Ngon tuyïåt! Ngon tuyïåt! Rùæn höí àêët nêëu chaáo àêåu xanh
nûúác cöët dûâa thò phaãi biïët nhaá! Giaâ baãy mûúi tuöíi ùn moán êëy thêëy
treã traáng ra nhû con trai mûúâi baãy. Sú saâi thò rùæn nûúác, rùæn böng
suáng ûúáp xò dêìu, cùåp gùæp nguyïn caã con maâ nûúáng, beã tûâng khuác
cêìm tay xeá ra chêëm muöëi úát nhêåu. Thõt ngoåt khöng gò bùçng. Cêìu
kyâ thò rùæn höí àêët, meâo mun chûng thuöëc bùæc, goåi laâ "long höí höåi".
Thûúâng thûúâng thò hoùåc bùm xaâo xaã úát, hoùåc nêëu ca-ri nûúác dûâa...

Àoaân Gioãi 32
Khöëi caách ùn. Nhûng gò thò gò, cuäng khöng bùçng nêëu chaáo. Moán
phöí thöng nhêët maâ! Vûâa böí laåi vûâa maát!
- Nûúáng thò coân thúm, chûá nêëu chaáo khöng tanh sao, baác?
- Ùn röìi múái biïët, thõt rùæn thúm nhû thõt gaâ, laåi gioân dai,
khöng búã nhû thõt gaâ. Coá phaãi nêëu suöng àêu maâ tanh! Naây nheá,
laâm löng xong, chùåt khuác thaã vaâo nöìi chaáo luöåc lêëy nûúác ngoåt. Röìi
mònh gùæp ra chûá. Mònh xeá thõt ra, bùm nhoã ûúáp haânh toãi, haåt tiïu,
nûúác mùæm. Röìi mònh bùæc chaão múä cho söi lïn, thaã toãi vaâo. ÊËy, bêëy
giúâ mònh múái xaâo hùæn ta! Xong, mònh múái muác chaáo ra baát, röìi
mònh xuác hùæn ta, mònh cho vaâo chaáo khoùæng khoùæng mêëy caái... Röìi
mònh rùæc lïn möåt ñt haåt tiïu... E heâm! E heâm!... Thöi, maây seä khùæc
biïët thöi. Ghe àaä cêåp búâ röìi kia!
- Ra xem rùæn, chuáng maây úi!
Möåt gioång treã con böîng hö hoaán lïn. Töi nghe tiïëng quen
quen, quay laåi àaä thêëy thùçng beá luân luân beáo uåc õch àang dùæt möåt
àaám treã con chaåy bùng qua sên chúå, lao xuöëng bïën.
- Chaâo öng baån giaâ! Coá con rùæn höí naâo khöng?
Laäo Ba Nguâ vêîy tay hoãi. Öng cuå giaâ chñt khùn àêìu ròu maâu
àoã àaä ra àûáng trûúác muäi thuyïìn. Nghe hoãi, öng liïìn àaáp, gioång
sang saãng:
- Kyâ naây khöng coá. Toaân rùæn rùçn ri coác, rùçn ri caá khöng thöi.
Nhûng àûúåc caái rùæn beáo lùæm!
Àaáp xong, öng baão thùçng beá cêìm saâo ban naäy:
- Coâ úi! Lêëy caái gioã bûå ra cho tña ài con.
Thùçng beá chui vö mui, àêíy hai caái gioã tre ra khoang trûúác.
Öng giaâ dùång hùæng möåt tiïëng, xùæn tay aáo, heá saåp thuyïìn thoâ caánh
tay trêìn vaâo khoang. Boån treã nhoã tûác thúâi kïu lïn:
“Eo öi!" vaâ xö nhau luâi laåi, vûâa luâi vûâa tranh nhau ngoãng cöí
nhoâm túái. Öng cuå giaâ thong thaã löi tûâ trong khoang ra tûâng con
rùæn möåt, boã vaâo gioã. Con naâo con nêëy to cúä bùæp tay öng. Coá möåt con
rùæn gò to nhû bùæp chên ngûúâi lúán noá cûá ruác vaâo khoang khiïën öng
phaãi khom lûng thoâ tay vaâo, nùæm cöí noá trò möåt luác múái keáo ra
àûúåc.
- Öng giaâ coá buâa, tuåi bay úi!
- ÚÁ... úá... con rùæn quêën caánh tay öíng kia kòa!

- Kheáo noá cùæn, öng úi!
- Rùæn ngûúâi ta khêu miïång caã röìi. Cùæn quaái gò!
Boån treã nhoã chöìm lïn chöìm xuöëng theo tûâng àöång taác caánh
tay löi cuãa öng cuå giaâ. Coá àûáa bò boäm löåi xuöëng nûúác ngêåp ngang
àêìu göëi, àûáng ngoá vaâo trong. Coá àûáa mùåt taái xanh taái xaám vò súå,
nhûng vêîn thñch xem, cûá nhêëp nha nhêëp nhöím giêîm buân suâng suåc
úã chöî meá nûúác. Khi öng giaâ bêåm möi nêng caái gioã nùång trõch vaác
lïn vai thò con choá sùn lêåp tûác phoáng möåt caái, nhaãy lïn búâ. Boån treã
con chaåy giaåt ra hai bïn, laâm nûúác bùæn tung toáe. Öng giaâ lêìn lûúåt
vaác caã hai caái gioã to tûúáng lïn bïën, àùåt xuöëng göëc möåt cêy baä àêåu.
Nhûäng ngûúâi mua àaä chûåc sùén chung quanh. Ai troã con rùæn naâo,
öng giaâ thoâ tay vaâo gioã bùæt ra con rùæn êëy. Noái bao nhiïu tiïìn, hoå
traã bêëy nhiïu, khöng kyâ keâo ngaä giaá nhû kiïíu ngûúâi úã caác chúå tónh.
Möîi con rùæn baán xong àûúåc siïët chùåt cöí bùçng möåt súåi laåt vaâ trao
cho ngûúâi mua xaách ài. Laäo Ba Nguâ choån maäi múái mua àûúåc möåt
con ûng yá. Chao öi, nom con rùæn maâ kinh! Buång deåt to cúä bùæp vïë,
khöng daâi lùæm, non meát rûúäi thöi, maâ caái àêìu thò beá nhû möåt quaã
baâng khö. Laäo hêët con rùæn nùçm vùæt ra sau gaáy, möåt tay boáp ngang
cöí, möåt tay nùæm gêìn choát àuöi, àûa túái trûúác. Con rùæn göìng mònh
nöíi vaãy lïn chúm chúãm nhû gai mñt, söëng lûng uöën qua uöën laåi
trïn vai laäo Ba Nguâ, khiïën töi phaát khiïëp...
- Ài! Theo laäo vïì nhaâ laâm bûäa chaáo cho biïët!
Laäo nhûúáng mùæt baão töi.
- Àïí luác khaác, baác aå! Bûäa nay chaáu bêån tröng quaán cho dò
Tû...
Töi kiïëm cúá thoaái thaác.
- Hï hï! Maây tröng caái chúå thò coá, chûá tröng gò quaán! Thöi,
khöng thñch ùn thò thöi. Khöng ai eáp maây!
Laäo bûúác ài mêëy bûúác coân quay laåi nhòn töi, cûúâi khaâ khaâ:
- Chó lo chûâng maây quen muâi röìi, khöng àúåi múâi, maây cuäng
xaách baát xaách àuäa chaåy túái thöi!
Töi trúã vïì quaán nuöët vöåi ba höåt cúm nguöåi, xem chai, cöëc, baát
àôa coá suy suyïín moán naâo khöng, röìi quú caái aáo veát-töng khoaác vaâo
ngûúâi, àoáng cûãa quay ra chúå. Trúâi àaä xïë.
Mùåt trúâi àaä xuöëng ngang ngoån cêy traâm bïn kia búâ kïnh.
Öng cuå giaâ baán rùæn vêîn coân ngöìi dûúái göëc cêy baä àêåu, taân laá xanh

Àoaân Gioãi 34
um ngaã daâi boáng àen trïn mùåt àêët. Boån con nñt ban saáng bêy giúâ
cuäng khöng thiïëu mùåt àûáa naâo, àêu nhû coân coá thïm mêëy thùçng
múái túái. Chuáng chen nhau ngöìi trûúác hai gioã rùæn, mùåt maây nhem
nhuöëc, àoã lú àoã lûãng vò bïu nùæng, vò möì höi vaâ buåi bùåm. Àûáa thò
khoanh tay lïn göëi, daán mùæt vaâo nhûäng con vêåt boâ saát kinh túãm
àang loá àêìu ra mùæt gioã; àûáa thò caäi nhau, tiïëng noái tiïëng cûúâi chñ
choáe. Öng cuå giaâ vêîn ngöìi àoá, tay chêåm raäi nhöìi thuöëc laá vaâo noä
têíu: caán têíu vûâa daâi vûâa quùn queo tröng rêët laå. Gûúng mùåt öng
khoaáng àaåt, rêët dïî mïën. Laân da raám nùæng hun hun maâu àêët thoá
vêîn coân cùng nhû da mùåt ngûúâi treã, chó úã àöi khoáe mùæt vaâ trïn
vêìng traán cao laâ coá xïëp mêëy àûúâng nhùn. Rêu öng khöng daây lùæm,
nhûng chùæc nhû rïî tre vaâ àen nhaánh. Àöi mùæt to, saáng quùæc, nuáp
dûúái cùåp chên maây rêåm àen. Khi öng cùæn têíu thuöëc vaâo möìm, möi
dûúái húi trïî ra, meáo xïåch möåt bïn vò khöëi nùång cuãa caái têíu hònh
thuâ kyâ dõ vaâ húi to quaá cúä, thò tröng öng nhû coá veã dûä túån. Töi ngöìi
saát vaâo göëc cêy, bïn öng cuå giaâ lûåc lûúäng êëy. Böå quêìn aáo baâ ba àen
àaä baåc thïëch vò daäi dêìu nùæng mûa sûúng gioá cuãa öng coân mang
nguyïn muâi hùng hùæc cuãa laá coã cêy rûâng têån nhûäng vuâng àêët
hoang sú, vaâ muâi khoái nöìng lûãa bïëp trong chiïëc thuyïìn con lûu
àöång. Thêëy töi múái túái, thùçng beá luân luân beáo uåc õch hêët haâm nhaáy
töi, röìi ngoá vaâo gioã rùæn:
- Súå khöng?
Töi cûúâi, khöng àaáp. Noái súå thò noá chï mònh nhaát, maâ noái
khöng thò khöng àuáng.
- A, noá súå röìi tuåi bay úi!
Möåt àûáa lêåp tûác kïu lïn. Hònh nhû öng cuå giaâ khöng biïët coá
àaám treã nhoã ngöìi chung quanh. Àöi mùæt to, àen nhaánh àùm àùm
nhòn vaâo khoaãng khöng trûúác mùåt. Khöng biïët öng àang nghô gò.
Boån treã nhoã thêëy öng dïî daäi, khöng rêìy la gò, vaâ nhên coá töi múái
túái, chuáng muöën toã ra baåo daån hún nïn caâng nghõch túån. Chuáng
nheo mùæt, theâ lûúäi, coá àûáa coân giaã vúâ toan thoâ tay vaâo gioã löi rùæn ra
àïí neám vaâo töi. Möîi lêìn coá àûáa treã naâo nhñch laåi gêìn gioã rùæn thò con
choá sùn nùçm bïn chên chuã laåi nhöím dêåy, vûún cöí ra nhe rùng gûâ...
gûâ... mêëy tiïëng. Rùæn quêën nhau trong gioã nùçm im nhû nguã. Nghe
tiïëng choá gûâ, nhûäng con rùæn àang loá àêìu ra mùæt gioã vöåi giêåt mònh
ruåt vaâo, uöën eáo cûåa quêåy laâm cho rùæn lúán, rùæn beá trong gioã chuyïín
lung tung. Mêëy àûáa lò lúåm nhêët, cúãi trêìn truöìng ngöìi chêìu hêîu bïn
gioã rùæn, liïìn co chên bêåt ngûãa ra sau. Chuáng noá cûúâi hñ hñ möåt caách
khoaái traá. Nhûng cuäng coá àûáa ngöìi úã chöî xa hún laåi mïëu maáo muöën

khoác. Thùçng beá luân luân beáo uåc õch cêìm caái que nhöím túái nhöím lui,
quú quú ra böå sùæp choåc vaâo gioã. Con choá sùn laåi vûún cöí ra gûâ...
gûâ... mêëy tiïëng. Laác àaác coá vaâi chiïëc xuöìng cêåp bïën, hoåp buöíi chúå
chiïìu. Nùm ba ngûúâi àaân öng cúãi trêìn, aáo vùæt vai tûâ trong daäy tiïåm
ài men ra, àûáng laåi dûúái boáng cêy hoáng maát. Trúâi oi quaá! Chiïìu röìi
maâ nùæng vêîn choái chang. Khöng möåt laân gioá àöång. Nhûäng chiïëc laá
baä àêåu nhû daán chùåt lïn nïìn trúâi, töi ngûãa cöí nhòn lïn àïën moãi
mùæt vêîn khöng tòm ra möåt choát laá naâo nhuác nhñch.
- Taâu bay baâ con úi!
Möåt ngûúâi àaân öng böîng höët hoaãng kïu lïn, nhúán nhaác ngoáng
chung quanh.
- Im! Àïí nghe coi naâo! Im nghe chûá!
Moåi ngûúâi nñn lùång. Öng cuå giaâ baán rùæn nhêëc caái têíu thuöëc ra
khoãi miïång, ngoá xuöëng chên, cûúâi muãm móm. Tiïëng vu vu cuãa möåt
con ong bêìu àñt vaâng bay trong voâm nhaánh laá rêåm rõt, nghe hïåt
tiïëng maáy bay.
- Möì töí con ong. Laâm ngûúâi ta giêåt mònh!
Ngûúâi àaân öng kïu lïn ban naäy nhùn nhoá noái möåt cêu chûäa
theån. Tûâ hûúáng biïín Àöng dêåy lïn nhûäng tiïëng êìm... êìm... nöëi
nhau, nghe rung rinh caã chên trúâi.
- Chùæc laâ taâu giùåc, baâ con úi!
- In nhû maáy bay neám bom chûá!
- Mònh nghe giöëng tiïëng sêëm...
- Àïí nghe maâ... Laâm gò maâ oá lïn nhû giùåc túái vêåy?
Mêëy ngûúâi àaân öng caäi nhau möåt chöëc röìi keã ngöìi xuöëng göëc
cêy cêìm aáo quaåt phe phêíy, ngûúâi ài túái ài lui trong boáng rêm hûâng
hûåc húi noáng tûâ mùåt àêët xöng lïn, lùång leä khöng noái gò nûäa. Thùçng
beá luân luân beáo uåc õch böîng nhöím dêåy.
- Taâu giùåc, caác chuá úi! Nghe ò... ò... àêëy!
- Thùçng con nñt, àûâng coá noái bêåy! Böå maây úã ngoaãi vö sao maâ
daám noái àoá laâ taâu?
Ngûúâi àaân öng toác chúm chúãm nhû gai trûâng mùæt quaát. Rêì...
êì êìm! Rêìm...! Rêìm... Rêìm êì... êìm! Böën tiïëng nöí bêët thêìn nghe àiïëc
tai. Nhûäng tiïëng nöí chaát oác, rïìn rïìn nhû tiïëng suáng àaåi baác, gêìn
lùæm. Àaám con nñt theát lïn, cùæm cöí chaåy tuáa ài. Mêëy ngûúâi àaân öng

Àoaân Gioãi 36
kia, coá ngûúâi cuäng quyánh quaáng toan chaåy, nhûng cuäng coá ngûúâi
vêîn àûáng yïn nghe ngoáng. Töi quen tiïëng suáng tiïëng bom tûâ mêëy
thaáng nay, nïn chó co ngûúâi thuåp xuöëng; khi dûát tiïëng nöí, töi liïìn
àûáng lïn quan saát chung quanh. Nïëu àoá laâ suáng giùåc bùæn thò cuäng
phaãi trêìm tônh xem chuáng túái tûâ hûúáng naâo röìi hùéng chaåy traánh
chûá! Dûúái kïnh, thuyïìn xuöìng tranh nhau taách bïën, giêìm cheâo va
khua löåp cöåp. Möåt vaâi chiïëc tam baãn nheå hai cheâo àaä rúâi ài xa lùæc.
Öng cuå giaâ baán rùæn vêîn ngöìi àoá, phò pheâo têíu thuöëc laá, mùåt bònh
thaãn nhû khöng. Öng àûa mùæt nhòn lïn nïìn trúâi röìi hoãi töi:
- Chaáu khöng vïì nhaâ aâ?
- Chaáu úã gêìn àêy thöi. Àêëy, chöî caái quaán àêëy!
Töi àaáp, gioång vui vui, buång coá húi raåo rûåc möåt chuát vò thêëy
öng giaâ chuá yá túái mònh. Öng cuå giaâ thong thaã àûáng dêåy, buáng tay
booác... booác... mêëy caái. Con choá sùn ve vêíy àuöi, chöìm hai chên
trûúác lïn suãa oang oang, vuåt lao ài nhû möåt muäi tïn. Möåt luác sau,
con choá quay vïì dùæt theo thùçng beá cêìm saâo chöëng trûúác muäi
thuyïìn ban saáng.
- Tòm àûúåc chuá Voä Toâng khöng?
Öng giaâ hoãi.
- Ngûúâi ta baão chuá ài röìi. Àïm qua trúâi mûa, coá con beo vaâo
bùæt gaâ dûúái xoám Sêåy, chuá Voä Toâng rònh bùæt àûúåc. Àêu nhû chuá chúã
con beo ra baán ngoaâi Ngaä Baãy...
Töi àaä toan vïì, nhûng nghe thùçng beá noái vêåy beân àûáng naán
laåi, nghe hai cha con troâ chuyïån.
- Coâ aâ, khiïng gioã xuöëng ghe ài, con!
- Khöng baán nûäa sao, tña?
- Thöi! Khiïng ài...
- Têy túái gêìn röìi sao, tña?
- Têy àêu maâ Têy. Döng sùæp túái röìi. Döng lúán lùæm àêëy con!
- Luác naäy coá mêëy tiïëng seát nöí trïn khöng, kinh quaá húã tña?
- ÛÂ , thöi nhanh nhanh lïn, con.
Luác bêëy giúâ, gioá bùæt àêìu thöíi rao rao nghe maát maát. Con choá
sùn àaä phoáng xuöëng thuyïìn, àûáng sau laái ngoác moäm lïn nhòn trúâi.
Cha con öng cuå giaâ baán rùæn vûâa kõp khiïng hai chiïëc gioã xuöëng

thuyïìn thò cún döng uân uân thöëc túái. Mêy úã àêu tûâ dûúái rûâng xa, luác
naäy coân khöng tröng thêëy, giúâ àaä àuân lïn àen sò nhû nuái, bao truâm
gêìn kñn khùæp bêìu trúâi. Tûâng taãng mêy khoái àen laâ laâ haå thêëp
xuöëng mùåt kïnh laâm töëi sêìm nhûäng ngoån soáng àang bùæt àêìu gaâo
theát, chöìm chöìm tung boåt trùæng xoáa. Tûâng àaân coâ bay vuân vuåt theo
mêy, ngûãa mùåt tröng theo gêìn nhû khöng tröng kõp. Xoám chúå Ngaä
Ba Kïnh dûúâng nhû beá laåi, thu mònh cuái raåp xuöëng mùåt àêët. Mêëy
chiïëc xuöìng ba laá, mêëy chiïëc tam baãn cuãa ngûúâi trïn phöë buöåc dûúái
chên cêìu nûúác tröìi lïn huåp xuöëng theo lûúån soáng nhaâo, dûång muäi
ngoác lïn nhû ngûåa muöën bûát dêy cûúng. Chiïëc thuyïìn chúã rùæn cuãa
cha con öng giaâ àaä cheâo giaåt sang bïn kia búâ, xuöi xuöëng möåt
quaäng xa, lùæc lû chui vaâo möåt con kïnh nhoã, hai bïn búâ moåc chen
chuác nhûäng cêy traâm voã trùæng, caânh laá rêåm raåp. Töi toan chaåy ài
thò chúåt thêëy dûúái göëc cêy baä àêåu coá möåt chiïëc tuái da beo. Thöi,
àuáng laâ cuãa öng giaâ boã quïn àêy röìi. Töi chöåp lêëy, cùæm cöí phoáng
theo búâ kïnh, vûâa huá vûâa ngoùæt sang búâ kia. Khöng ai nghe tiïëng
töi huá goåi caã. Gioá thöíi êìm êìm uâ uâ nhû coá haâng nghòn chiïëc cöëi xay
luáa khöíng löì àang quay thùèng caánh trïn trúâi. Búâ kïnh chöî töi àûáng
tröëng huïëch tröëng hoaác khöng möåt luâm cêy buåi coã. Nhiïìu luác, töi coá
caãm giaác nhû gioá sùæp nhêëc böíng töi lïn, thöíi tung ài. Daäy phöë ngoá
mùåt ra kïnh chuyïín mònh nghe rùng rùæc, cöåt göî haâng hiïn lay lay
nhû àûa theo möåt chiïëc voäng vö hònh. Ngoái bõ cuöën tung lïn, bay
khua laãng caãng trïn noác nhaâ nghe àïën phaát súå.
Khöng vïì àïën quaán kõp nûäa röìi. Töi vûâa thúã vûâa khom ngûúâi
chaåy vaâo caái miïëu cö höìn nùçm xï xïë phña dûúái chúå, chöî cêy àa cöí
thuå caânh laá rêåm xuâm xoâa àang quùçn lïn vêåt xuöëng nhû soáng. Trúâi
àêët möîi luác möåt töëi sêìm laåi. Vuä truå quay cuöìng trong cún gioá maänh
liïåt. Nhûäng tia chúáp xeá raåch bêìu trúâi àen kõt phaát ra nhûäng tiïëng
nöí kinh thiïn àöång àõa chung quanh ngöi miïëu. Töi thu ngûúâi laåi
nhû möåt con truát, ngöìi saát vaâo chên bïå thúâ. Tûúâng miïëu xêy bùçng
àaá töí ong, maái lúåp ngoái traát vûäa rêët chùæc nhûng töi bùæt àêìu caãm
thêëy khöng an toaân chuát naâo. Chaâ, giûäa luác trúâi seát maâ laåi daåi döåt
tòm chöî truá êín ngay dûúái möåt göëc cêy to...
Töi vöën gheát nhûäng chuyïån hoang àûúâng quaái àaãn, khöng
bao giúâ tin rùçng coá ma quyã, nhûng khöng hiïíu sao trong giúâ phuát
naây böîng thêëy trong ngûúâi rúân rúån. Pho tûúång "Öng Tiïu" mùåt vùçn
vïån, àêìu moåc ba caái sûâng, chiïëc lûúäi theâ daâi quaá röën, àûáng ngay
trïn àêìu töi. Möîi lêìn trúâi chúáp, töi àïìu ngûãa mùåt nhòn lïn pho
tûúång vúái möåt nöîi lo súå vaâ toâ moâ khöng cûúäng àûúåc. Töi dùång hùæng

Àoaân Gioãi 38
möåt tiïëng roä to, phuãi àñt àûáng dêåy bûúác ra ngöìi ngay úã cûãa miïëu.
Möåt vaâi haåt mûa bay cheáo hùæt vaâo mùåt töi laånh buöët nhû nûúác àaá.
Bêìy kiïën àêët boâ ra boâ vaâo caånh chên töi, chuáng quú rêu troâ chuyïån
gò vúái nhau möåt caách bònh thaãn, laåi coân ruã nhau luä lûúåt boâ ra ngoaâi
thïìm miïëu chûá khöng cuöëng cuöìng chaåy ruác vaâo töí nhû nhûäng khi
trúâi sùæp mûa to. Caái tuái da beo àûång vêåt gò húi nùång thò phaãi. Hònh
nhû möåt con dao, búãi caái sûâng loá ra ngoaâi cöìm cöåm thuác vaâo höng
töi. "Thûã múã ra coi caái gò trong naây?". Töi vûâa nghô thïë, böîng nghe
tûâ trong loâng mònh vùng vùèng coá tiïëng baão:
“Àûâng àöång chaåm àïën cuãa caãi cuãa ngûúâi ta. Toâ moâ vêåy,
khöng töët àêu!". Töi ngöìi im möåt luác, baân tay ngûáa ngaáy khöng
chõu yïn laåi nùæn nùæn caái tuái. Bêy giúâ töi laåi nghe caái tiïëng vùng
vùèng ban naäy cuâng phuå hoåa theo yá nghô cuãa töi:
“Xem chuát thöi maâ! Vaã chùng, mònh coá àõnh lêëy gò trong caái
tuái naây àêu!". Thïë laâ caái tuái da beo maâ töi àaä nheát nûãa trong nûãa
ngoaâi vaâo tuái aáo veát-töng, tûå naäy giúâ haäy coân nùçm yïn àaä bõ baân
tay töi löi phùng ra tûác khùæc.
- A! Caái dao gùm!
Töi chúåt kïu khe kheä vaâ tûâ tûâ ruát lûúäi dao ra khoãi chiïëc bao
da laáng boáng vò àêîm möì höi ngûúâi lêu nùm. AÁnh theáp xanh xanh
cuãa lûúäi dao sùæc nhû nûúác loáa lïn möîi lêìn trúâi chúáp. Caán dao bùçng
sûâng, naåm khêu àöìng àoã coá chaåm hoa vùn rêët àeåp. Caán bùçng sûâng
gò nhû sûâng nai. Coân nhûäng gò khaác nûäa trong caái tuái bñ êín naây?
"Bïì naâo mònh cuäng àaä múã ra röìi. Xem möåt chuát thò coá laâm sao!" Sûå
toâ moâ naáo nûác caâng thöi thuác töi hùm húã lêåt ra. Àêy laâ möåt goái lûúäi
cêu àuã cúä, mûúâi hai chiïëc caã thaãy, goái trong möåt maãnh giêëy dêìu cúä
baân tay. Möåt cuåc àaá vaâ möåt miïëng theáp deåt deåt to vaâ daâi, hún mùåt
bao diïm. Àêy nûäa laâ möåt goái thuöëc. Thuöëc gò maâ deão quaánh, xin
xón vaâng vaâng, muâi hùng hùæc, àûa lïn muäi ngûãi thêëy buöìn nön. Töi
boã laåi vaâo tuái da beo têët caã caác thûá linh tinh êëy, chó trûâ caái dao
gùm, röìi thùæt miïång tuái thêåt chùåt bùçng súåi dêy gên khö quùæt vaâ
trún tuöåt. Cêìm chùåt caán dao trong tay, töi böîng thêëy ngûúâi mònh
nhû cao lúán hùèn lïn, dûúâng nhû sûác khoãe tùng lïn vaån böåi, töi
nghe maåch maáu chaåy rêm ran trong nhûäng àêìu ngoán tay. Trúâi
chúáp nhoaáng nhoaâng. Töi thong thaã àûáng dêåy röìi bêët thêìn quay
phùæt laåi, trûâng trûâng nhòn vaâo ngöi miïëu.
Pho tûúång kinh khuãng vêîn lùång leä àûáng trïn bïå thúâ, leâ chiïëc
lûúäi daâi maâu maáu xuöëng röën, böën chiïëc rùng nanh trùæng loâa nhe ra

nhû cûúâi. Möåt luác sau, gioá dõu dêìn, röìi tùæt hùèn. Trïn ngoån àa töëi
sêìm maâ cún gioá cuöìng vûâa gaâo ruá ghï ngûúâi ban naäy, mêëy con
chim chaâo maâo xön xao chuyïìn caânh nhaãy nhoát, hoát lñu lo. Nùæng
vaâng maâu da chanh phuã lïn cêy coã möåt thûá aánh saáng dõu mùæt,
trong suöët vaâ lung linh dûúâng nhû coá thïí súâ àûúåc. Töi trúã ra búâ
kïnh, ài doåc daâi theo bïën möåt luác, hy voång seä gùåp laåi chiïëc thuyïìn
con cuãa öng cuå giaâ baán rùæn. Nhûng ngoáng hoaâi maâ vêîn khöng thêëy
tùm daång chiïëc thuyïìn vaâ cha con öng giaâ àêu caã. Nhòn vïì núi tñt
tùæp, chó thêëy aánh phaãn quang cuãa raáng chiïìu sùæp tùæt tûâ mùåt nûúác
doâng kïnh hùæt lïn nhûäng luâm buåi ven búâ. Sûåc nhúá ra rùçng dò Tû
Beáo sùæp vïì, töi beân gêëp bûúác trúã laåi quaán àïí lo bûäa cúm chiïìu.

Dat rung phuong nam 613

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (14)

Similar to Dat rung phuong nam 613

Similar to Dat rung phuong nam 613 (20)

Dat rung phuong nam 613