Nota-nota ringkas mengenai landskap untuk Tingkatan 6 Atas

1. SENI VISUAL STPM 2013
Nota-nota Ringkas Mengenai
Landskap
> Tingkatan 6 Atas <

2. DEFINISI LANDSKAP
• Landskap ialah istilah daripada Bahasa Belanda bermaksud pemandangan desa
• Landskap merupakan apa-apa yang terdapat di permukaan bumi sama ada elemen
semulajadi seperti tumbuh-tumbuhan, tasik, gunung-ganang, sungai, laut, air terjun,
paya, dan hutan belantara, atau elemen buatan manusia seperti jalanraya, rumah,
bangunan, kolam buatan.
• Landskap merujuk Kamus Dewan 1989 bermaksud keadaan taman dan sekitar
sesebuah rumah.
• Landskap merujuk Kamus Landskap 2005 bermaksud elemen yang terdapat di muka
bumi yang terhasil daripada kejadian alam semula jadi seperti gunung dan lautan
atau yang terhasil daripada aktiviti ekonomi, kebudayaan dan politik seperti
perlombongan, pembandaran dan sebagainya yang dapat dipersepsi oleh individu

3. JENIS LANDSKAP
Landskap
Kediaman
Landskap
Institusi
Landskap
kawasan
rekreasi
Landskap
Kawasan
Bersejarah
Landskap
Kawasan
perindustrian
Landskap di
taman-taman
tema
Landskap
laluan/jalan

4. SEJARAH LANDSKAP
PERKEMBANGAN LANDSKAP
• Landskap bermula dari zaman batu lagi. Ini berdasarkan bukti penemuan lukisan-lukisan di gua
batu oleh ahli sejarah.
• Ahli kaji purba sering menemui tinggalan bekas minyak wangi dan kilang memproses minyak
wangi dari kawasan kajian. Di dapati bahawa tumbuhan digunakan untuk hiasan dan bau-bauan.
• Taman al-Hambra di Sepanyol yang di bina pada akhir abad ke 11 dan 13 merupakan taman
tersohor pada masa itu. Reka bentuk bangunan dan landskap bercirikan islam.
PERKEMBANGAN LANDSKAP DI MALAYSIA
• Perkembangan landskap Malaysia bermula seawal zaman Kesultanan Melayu Melaka(abad ke
14dan 15) Berdasarkan pengisahan Munsyi Abdullah yang menyatakan kewujudan taman
larangan pada zaman Kesultanan melayu melaka dan keindahan taman bunga pada zaman
kesultanan kelantan abad ke 16 dikenali dengan (Tanah Serendah Sekebun Bunga).

5. Hasil peninggalan penjajah Portugis, Belanda dan British di tanah melayu
wujudlah landskap di mana merekalah yang memperkenalkan konsep rekreasi
dan kawasan lapang. Peninggalan yang masih wujud hingga kini seperti
Taman Botani, Pulau Pinang (1884)
Taman Tasik Perdana, Kuala Lumpur (1888)
Taman Tasik Taiping, Perak (1880)

6. • Mereka juga membawa tumbuhan eksotik dari negara mereka.
• Landskap di perkampungan orang melayu pada masa dahulu berkait rapat
dengan alam semulajadi persekitarannya.Mengekalkan keadaan semulajadi,
Landskap yang di buat seperti menyediakan kawasan lapang untuk kenduri.
Tumbuhan yang selalu di tanam ialah kelapa, kerana banyak kegunaannya
di samping itu juga kelapa di tanam sebagai menandakan kelahiran anak
disayangi.
• Landskap di Malaysia lebih tersusun dan teratur pada akhir tahun 1970 an.
Dimana pengindahan untuk kawasan kediaman rasmi, jalan-jalan,
bangunan-bangunan awam, taman-taman rekreasi dan istana.
• Kesedaran timbul untuk mewujudkan banyak kawasan lapang dan kawasan
untuk orang awam. Contohnya
a) Taman Tasik Titiwangsa Kuala Lumpur
b) Taman Tasik Permaisuri Kuala Lumpur

7. • Kini Landskap menjadi cara hidup masyarakat malaysia, undang-undang juga disediakan
di mana menetapkan setiap pembangunan yang hendak dibangunkan mesti mempunyai
landskap. Peruntukan undang-undang dan garis panduan bagi memastikan penanaman
pokok (Akta Perancang Bandar dan Desa, 1976, Bahagian VA) , penerapan elemen-elemen
landskap sebagai pelembut dan penyeri persekitaran (Garis Panduan Landskap
Negara 1995) ,Pelaksanaan akta atau undang-undang yang diperuntukan bagi
mengekalkan sebahagian daripada pokok besar yang sedia ada di tapak (Bahagian 35A,
Akta Perancang Bandar dan Desa,1976) dan Wawasan untuk menjadikan Malaysia
sebagai “Negara Taman” pada tahun 2005.
• Landskap di Malaysia terus berkembang di mana kerajaan telah mewujudkan badan yang
bertangungjawab untuk menguruskan landskap seperti
Unit Landskap di Jabatan Perancangan Bandar dan Desa pada
tahun 1981
Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan
Jabatan Landskap Negara (1 januari 1996)

8. • Untuk menambah lagi
tenaga mahir mengenai
landskap. Kerajaan telah
membuat pusat latihan
mengenai landskap di
mana dengan tujuan untuk
menyediakan tenaga mahir
dalam bidang landskap.
Maka wujudlah kursus atau
mata pelajaran landskap.
Di Universiti , Institut, Kolej,
Politeknik telah
mengadakan subjek
landskap untuk dipelajari.
• Kini telah wujud matapelajaran
Landskap di sekolah-sekolah
menengah harian biasa .
Bermula pada tahun 2002
dimana matapelajaran
Vokasional diperkenalkan di
sekolah harian biasa iaitu
matapelajaran Landskap dan
Nurseri untukpelajar tingkatan 4
dan 5.
• Sekarang ini bagai cendawan
tumbuh di mana sektor swasta
turut terlibat dengan tertubuhnya
pelbagai syarikat yang memberi
khidmat , latihan, nasihat tentang
landskap ,

9. Antara Pusat Ilmuan yang
menyediakan subjek landskap seperti
di :
Kerajaan juga telah mewujudkan
Universiti Sains Malaysia
Universiti Putra Malaysia
Universiti Institut Teknologi Mara
Univertsiti Teknologi Malaysia
Politeknik
Kolej Komuniti
Institut Pertanian
Hari landskap pada setiap 3/3
Acara tahunan pesta flora
Acara tahunan ekspo landskap di
taman tasik perdana
Acara Tahunan MAHA di Serdang
Bunga raya sebagai bunga
kebangsaan
Majlis daerah untuk mengurus
landskap daerah
Bandaraya Putra Jaya sebagai
landskap contoh yang terbaik

10. ELEMEN LANDSKAP
Dalam mereka bentuk landskap, terdapat empat elemen asas yang digunakan dalam
landskap.
Tumbuh-tumbuhan
Air
Rupa bumi
Struktur dan binaan

11. Tumbuhan-tumbuhan landskap terdiri daripada pelbagai jenis dan spesis.
Tumbuhan landskap berfungsi sebagai :-
Dari segi fizikal Dari segi estetika
• Melembut pemandangan seni bina
bangunan
• Merangka pemandangan
• Membentuk ruang
• Menyatu pelbagai elemen landskap
• Mengikat bangunan dan struktur
dengan permukaan bumi
• Memberi teduhan
• Mengawal hakisan
• Meredakan iklim
• Mengarah pergerakan
• Pengadang angin dan cahaya
TUMBUH-TUMBUHAN

12. AIR
• Air sering digunakan dalam sesuatu kawasan landskap. Dengan adanya air dapat
melembutkan suasana, menyejukkan persekitaran, menghasilkan bunyi , air juga boleh
digunakan dalam landskap untuk aktiviti seperti memancing , bersampan dan permainan
dalam air.
RUPA BUMI
• Rupa Bumi dalam Landskap semulajadi dan Landskap Buatan,
• Landskap Semulajadi
• Merangkumi lembah, tasik, bukit, gunung, paya, dan sebagainya.
• Landskap Buatan
• Melibatkan seperti busut, batas tanaman, kolam kecil, kawasan berair, sungai buatan,

13. Merupakan binaan yang
• Keras
• Padu
• Bersifat tetap
Struktur yang biasa
di kawasan landskap
seperti
• Siar kaki
• Gazebo
• Wakaf
• Pintu gerbang
• Pergola
• Lampu
• Papan Tanda
• Kerusi
• Meja
• Binaan simen
ferro
STRUKTUR DAN BINAAN

14. PRINSIP
LANDSKAP
Dalam mereka bentuk landskap, prinsip
digunakan bagi mengabungkan elemen-elemen
landskap dalam merekabentuk
landskap.
Prinsip-prinsip seperti:
 Keringkasan
 Keanekaan
 Keseimbangan
 Penumpuan
 Turutan
 Skala

15. A. KERINGKASAN
• Menggunakan beberapa jenis elemen sahaja seperti tumbuhan, air , struktur
binaan dalam bentuk yang mudah, ringkas dan terhad.
B. KEANEKAAN
• Penggunaan pelbagai jenis elemen yang digabungkan. Pelbagaian dari segi
saiz, bentuk, warna dan tekstur.
C. KESEIMBANGAN
• Keseimbangan merupakan pembahagian yang sama bagi ruang landskap.
Pembahagian yang sama seperti :
 Saiz
 Tinggi
 Bentuk

16. D. PENUMPUAN
• Menumpukan terhadap satu-satu elemen khusus yang mempunyai ciri-ciri yang
menarik dan menonjol dalam landskap.
• Contoh Tumpuan dari segi
 Unik
 Warna
 Tinggi
 Senibina
E. TURUTAN
• Penggunaan elemen yang berulang-ulang.
• F. SKALA
• Perbandingan saiz di antara elemen-elemen yang ada serta perbandingan saiz di
antara manusia dan persekitaran.

17. LANDSKAP (TAMAN)
Lihatlah taman-taman yang indah hasil kreativiti pereka landskap di serata
dunia. Hasil kreativiti pereka landskap menghasilkan taman-taman yang
sangat indah. Pelbagai rekabentuk, susunan warna, pelbagai jenis pokok
digunakan untuk menghasilkan taman indah. Taman yang memukau mata
yang memandang. Tetapi bukanlah satu yang mudah untuk menghasilkan
taman indah, memerlukan belanja yang besar, kreativiti dan penyelenggaraan
yang baik.