1. ARGI ITURRIAK
Gorputz batzuk argia igorteko propietatea daukie, horregaitik
argi iturri esaten jake, eta naturalak, ( adibidez eguzkia) edo
artifizialak, (adibidez bonbillek), izan daitekez.
ARGIAREN HEDAPENA
Argia beti uhin moduan hedatzen da, eta bidean aurkitzen dauzan
gorputzak argitzen dauz. Argiaren hedapenak honango ezaugarri
honeek daukaz.
Argia norabide guztietan hedatzen da, horregaitik, ilunpetan
dagoan gela batean lanpara bat iziotzen dogunean, gela guztia
argitzen da.

2. Argia zuzen hedatzen da, horregaitik, ilunpetan dagoan gela
batean besaulki bat esku-argi argituta ere, besaulkiaren atzean
dagoana ilunpetan egongo da horaindik. Horregaitik sortzen dira
gerizpeak.
Argiaren hedapenaren abiadurea argiak zeharkatzen dauan
ingurunearen araberakoa da. Adibidez, aireak urak baino
dentsitate txikiagoa dauka, horregaitik argia bizkorrago
hedatzen da airean.
GORPUTZ EZ-ARGIDUNAK
Argia argi iturrietatik gorputz ez- argidunetara hedatzen da,
adibidez arroketara, uretara edo izaki bizidunengana. Gorputz
argituek ez dabe bardin jokatzen argia jasoten dabenean.

3. Gorputz gardenek, adibidez, erakuslehio bateko beirak edo aire
garbiak, argi izpiei pasatsen izten deutsee. Horregaitik, horreen
atzean dagozan objetuak garbi ikusten dira.
Gorputz zeharrargiek, adibidez, hainbat beirak eta plastikok,
argi izpi batzuei bakarrik izten deutsee pasatzen. Horregaitik,
horreen atzean dagozan objektuak lausotuta ikusten doguz.
Gorputz opakuek ez deutsee argi izpiei argi pasatzen izten.
Horregaitik ez da ikusten horreen atzean dagoana.

4. ARGIAREN ISLAPENA
Argiak gorputz bategaz talka egiten dauanean, argi izpi batzuk
errebotatu egiten dabe edo, argia islatu egiten da. Objetuen
egitureak eta koloreak eragina daukie islapenean:
Egiturearin jagokonez, gainazal leunek, adibidez, baldosek, izpiak
norabide bakar baten islatzen dabez.
Koloreari jagokonez, gorputz argiek (adibidez, edurrak) jasoten
daben argiaren parterik handiena islatzen dabe. Gorputz ilunek
(adibidez, ikatzak) argi gitxiago islatzen dabe.
ARGIA XURGATZEA
Argiak gorputz bategaz talka egiten dauanean, izpi batzuk
gorputzak xurgatzen dauz. Xurgatutako izpien argi energia bero
energia bihurtzen da, eta gorputzaren tenperatureak gora egiten
dau.

5. ARGIAREN ERREFRAKZINOA
Argia ingurune garden batetik bestera igarotean abiadurea eta
norabidea zeozertxo aldatzen dira. Argia ingurune batetik
bestera aldatzean gertatzen dan fenomeno horri errefrakzioa
deitzen jako.
Lenteak argi izpiak errefraktatzen dabezan gorputz gardenak
dira eta horreen bidez ikusten doguzan objetuen neurria
aldatzen dabe. Formearen arabera, lenteak konbergenteak eta
dibergenteak dira.
SOINUAREN HEDAPENA
Soinu uhinak, argi uhinen antzera, soinuaren igorpen iturritik
hedatzen dira. Soinuaren hedapenak honango ezugarri honeek
daukaz:
Soinua norabide guztietan eta zuzen hedatzen da.

6. Hedapen abiadurea uhinek zeharkatzen daben inguruaren
araberakoa da. Ingurunea zenbat eta dentsoagoa izan, orduan
eta bizkorrago hedatzen da soinua.
SOINUAREN EZAUGARRIAK
Soinuaren hiru ezaugarriri esker gertatzen da: intentsitate edo
bolumena, tonua eta tinbrea.
Intentsotatearen edo bolumenaren bidez, soinu ozenak,
adibidez, kamioi baten klaxona, eta soinu ahulak, adibidez, katu
baten urrumea, bereizten dira.
Tonuaren bidez, soinu altuak eta baxuak bereiztu daitekez.
Tinbrea soinua igorten dauan gorputzaren araberako ezaugarria
da. Tronpeta batek eta flauta batek tonu eta intentsitate
berberako soinua igorten badabe, ezaugarri honi esker
bereiztuko dogu soinua zer musika tresnak sortu dauan.

7. OIHARTZUNA
Oihartzuna soinu uhinek gorputz bategaz zut talka egiten
dabenean sortzen da. Soinu uhinak islatu eta jatorrira itzultzen
dira.
SOINUA ETA ZARATA
Soinua norabide guztietan eta zuzen hedatzen dan energia bat
da.
Zaretea entzun gura ez dogun edozein soinu gogaikarri dala esan
daikegu.
EGILEA: NAHIA TORRES