SlideShare a Scribd company logo
1 of 30
Download to read offline
A        ΦIEPΩMA

     KYPIAKH 2 MAPTIOY 1997

  2-31 AΦIEPΩMA
         ⅷ N. Γ. Πεντζίκης, ένας ασυ-
         νήθιστος άνθρωπος. H πολυ-
         διάστατη προσωπικ τητα του
         λογοτέχνη και ζωγράφου.
         Tης Γιώτας Mυρτσιώτη
         ⅷ Xρονολ γιο Nίκου Γαβριήλ
         Πεντζίκη.
         Tου Γαβριήλ Nικολάου Πε-
         ντζίκη
         ⅷ O N. Γ. Πεντζίκης απαντάει
         σε 31 ερωτήσεις της Isadora
         Rosenthal-Kamarinea.
         ⅷ Tο συγγραφικ έργο του N.
         Γ. Πεντζίκη, μια Oδύσσεια
         χωρίς Iθάκη.
         Tου X. Δ. Γουνελά
         ⅷ K ντογλου και Πεντζίκης.
         Kοινά σημεία και διαφορές
         στο έργο τους.
         Tου Στρατή Πασχάλη
         ⅷ O «Kοχλίας» του Πεντζίκη.
         H καθοριστική συμβολή του
         στο πρωτοποριακ περιοδικ .           O Nίκος Γαβριήλ στο σπίτι του (Bασ. Oλγας 197) το 1984 (φωτ.: Γιώργος Πούπης).
         Tης M. Θεοδοσοπούλου




                                                N. Γ. Πεντζίκης, ένας
         ⅷ Ψηφαρίθμηση, η ιδι μορ-
         φη τεχνοτροπία που χρησιμο-
         ποίησε ο N. Γ. Πεντζίκης.
         Tης Nίκης Λοϊζίδη
         ⅷ Iδι ρρυθμος μποέμ. H πο-
         λύπλευρη προσωπικ τητα του
         N. Γ. Πεντζίκη.
         Tου Kάρολου Tσίζεκ



                                               ασυνήθιστος άνθρωπος
         ⅷ Διάδοχος των Bυζαντινών.
         Tο λογοτεχνικ και ζωγραφι-
         κ έργο του.
         Tων Aλεξάνδρου Kοσματ -
         πουλου, N. Δ. Tριανταφυλλ -
         πουλου, Γιάννη Mενεσίδη,
         Aνδρέα Φωκά, Γιάννη Zήκα
         ⅷ Tο Aγιον Oρος του Πεντζίκη.                 H πολυδιάστατη προσωπικ τητα του λογοτέχνη και ζωγράφου
         Tου Aρχιεπισκ που Aυ-
         στραλίας κ. Στυλιανού
         ⅷ Στύφνος, Στρύχνος ή ο                «Aγωνίζομαι να συμπεριλάβω ασήμαντες       Oι δεκάδες επισκέψεις του στην Aθω-    γράφους και λογοτέχνες. Nα αποκα-
         Eλλέβορος Eρυθροσέπαλος;             λεπτομέρειες που σημείωσα, γιατί μ νο έτσι   νική Πολιτεία τροφοδοτούσαν τον        λύψει την ευαίσθητη πτυχή της προ-
         Περίπατοι και εκδρομές περί          καταλαβαίνω τι μπορεί να λάβει κάποια ε-     πνευματικ του κ σμο, τη βαθιά του      σωπικ τητάς του μέσα απ την αλλη-
         την Kαβάλα με τον N. Γ. Πε-          ν τητα η κομματιασμένη απ τις καθημερι-      πίστη στην Oρθοδοξία, που εκφράζε-     λογραφία του. Nα φέρει στην επιφά-
                                              νές αντιφάσεις ύπαρξη».
         ντζίκη.
                                                     «O Πεθαμένος και η Aνάσταση»,
                                                                                           ται στο συγγραφικ και εικαστικ του     νεια τις πολιτικές του αναζητήσεις μ’
         Tου Hλία X. Παπαδημητρα-                        Nίκος Γαβριήλ Πεντζίκης           έργο. Aπ τους εκπροσώπους του «ε-      ένα ανέκδοτο κείμενο. Nα αντλήσει
         κ πουλου                                                                          σωτερικού μονολ γου», στη χώρα         απ τους ανθρώπους που τον έζησαν
         ⅷ Aλληλογραφία του N. Γ. Πε-                                                      μας, ο Nίκος Γαβριήλ Πετζίκης άφησε    μύχιες πτυχές του χαρακτήρα του.
                                              ΠOΛYΠΛOKH, πολύπλευρη και πολυ-
         ντζίκη με τους Eλύτη, Tσίλλη,                                                     κείμενα σοφίας και μνήμης. Tοπία,      Nα αναλύσει την πνευματικ τητα και
         Παπατζώνη και Kουράκη.               διάστατη η προσωπικ τητα του ζω-
                                              γράφου και λογοτέχνη Nίκου Γα-               πρ σωπα κι ον ματα έγιναν πεζογρα-     τη θεολογική του προσέγγιση. Nα ε-
         Tου Γαβριήλ Nικολάου Πε-                                                          φήματα, ποιήματα, λεπτές πινελιές κι   παναφέρει, γενικά, στη μνήμη τη δη-
         ντζίκη                               βριήλ Πεντζίκη σημάδεψε την πνευ-
                                              ματική ζωή της Θεσσαλονίκης απ               ο «Συναξαριστής» πηγή έμπνευσης        μιουργική του πορεία. Ως φ ρος τι-
         ⅷ «Eκτοτε δεν είχα πια κανέ-
                                              το 1935 έως τις μέρες μας. Bαθιά πο-                                                μής στην π λη για την οποία, πως έ-
         να πάρεδ σε με το κ μμα».                                                                                                λεγε είχε «σαπίσει σκεπτ μενος».
         Aνέκδοτο κείμενο του N. Γ.           τισμένος απ τις ρίζες του τ που                    Eπιμέλεια αφιερώματος:
         Πεντζίκη.                            του, γνώστης της τοπιογραφίας και                   ΓI·TA MYPTΣI·TH                   «Aναπαύομαι ευτυχής στην ήσυχη σιωπή,
         Tου Nίκου Γαβριήλ Πεντζίκη           της ιστορίας, εμβάθυνε με το χει-                                                   ακούγοντας βουβά σα πρ σωπα, ον ματα,
         ⅷ Πάνω στα βάσανα που επι-           μαρρώδη λ γο του την ορθ δοξη                                                       τοπία, παρουσιάζει η άβυσσος της μνήμης
                                              παράδοση.                                    που προσέδωσε στους πίνακές του ά-     καταλαβαίνοντας μιαν άλλη χρονική διάρ-
         βάλλει ο άνθρωπος στον άν-
         θρωπο.                                 Eικ νες και σύμβολα που εναλλάσ-           πειρους αριθμούς, χρώματα, σύμβο-      κεια, που μου επιβάλλει να παραδεχθώ ως
                                              σονται στις συγγραφικές και ζωγρα-           λα και σχήματα. Tη διττή προσωπικ -    ορθ τερο το λογικά εσφαλμένο, γιατί η στε-
                                              φικές του δημιουργίες, φανερώνουν            τητα του Nίκου Γαβριήλ Πεντζίκη ε-     νή λογική δεν μπορεί να καταλάβει ποτέ τον
  Eξώφυλλο: Nοέμβριος 1992. H φωτογραφία
  βγήκε στο συνοικιακ φωτογραφείο «Φωτο-      την πρωτοποριακή του σκέψη, την              πιχειρούν να προσεγγίσουν οι «Eπτά     μυστικ συμβολισμ των αριθμών.
  Kρ νος» που ο N. Γ. Πεντζίκης φωτογρά-                                                   Hμέρες», τέσσερα χρ νια μετά το          «Oμιλήματα» Nίκος Γαβριήλ Πεντζίκης
                                              αρχαιογνωσία, τη μελέτη του στο βυ-
  φιζε τα έργα του μετά την περάτωσή τους.
                                              ζάντιο, τις επιδράσεις του απ τη βυ-         θάνατ του.
  Oταν την είδε η σύζυγ ς του έμεινε άφωνη,
  καταλαβαίνοντας τι ο άντρας της δεν ήταν    ζαντινή αγιογραφία, την αισι δοξη              Σ’ ένα εκτενές αφιέρωμα που επι-      Σημείωση: Tα ανέκδοτα κείμενα του N.
  πια του κ σμου τούτου.                      και ελπιδοφ ρα θεώρηση του νοήμα-            διώκει να αφουγκραστεί το συγγρα-       Γ. Πεντζίκη (σελ. 8-9, 26-31) έχουν γρα-
                                                                                           φικ του έργο. Nα ανιχνεύσει τη ζω-      φεί απ τον συγγραφέα στο πολυτονικ
                                              τος της ζωής. O Nίκος Γαβριήλ Πε-                                                    σύστημα. Eδώ, για λ γους τεχνικούς, εί-
       Yπεύθυνος «Eπτά Hμερών»:               ντζίκης ταυτίστηκε με τη «μητέρα             γραφική του και ακροθιγώς την ψη-       ναι στο μονοτονικ . Zητούμε την κατα-
             BHΣ. ΣTAYPAKAΣ                   Θεσσαλονίκη», αλλά γοητεύτηκε απ             φαρίθμηση. Nα κάνει ανάδραση στο        ν ηση των αναγνωστών μας.
                                              το «άχρονο θαύμα» του Aγίου Oρους.           έργο απ τους ομ τεχνούς του, ζω-

2 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 2 MAPTIOY 1997
Xρονολ γιο N. Γ. Πεντζίκη
Eπιμέλεια – σύνταξη χρονολογίου:
Γαβριήλ Nικολάου Πεντζίκης

  1908: Γέννηση του Nίκου Γα-
βριήλ Πεντζίκη στη Θεσσαλονίκη.
Παρασκευή 17/30 Oκτωβρίου.
Στερνοπαίδι του Γαβριήλ (γεν.
1868) και της Mαίρης (γεν. 1879) έ-
πειτα απ τρεις κ ρες: Xρυσούλα
(η μετέπειτα ποιήτρια Zωή Kαρέλ-
λη), Eλενίτσα και Kλειώ. Πλούσια
αστική οικογένεια. Πατέρας φαρ-
μακοποι ς, ίδρυσε το πρώτο επι-
στημονικ φαρμακείο της π λης.
Mητέρα διδασκάλισσα, ανέπτυξε
σημαντική κοινωνική δράση. Mέ-
νουν στο σπίτι πάνω απ το φαρ-
μακείο (Eγνατίας 112, νυν 106).
Aργ τερα μετακομίζουν στην ιδι -
κτητη έπαυλη του πατέρα του,
στην οδ Mαυροκορδάτου 3 (κα-
τεδαφίστηκε στις αρχές της δεκα-
ετίας του 1970).
  1919: Πηγαίνει για πρώτη φορά
στο σχολείο στην έκτη δημοτικού
στο σχολείο Στεφάνου Nούκα· μέ-
χρι τ τε διδασκ ταν κατ’ οίκον.
  1920–26: Παρακολουθεί την
πρώτη τάξη του γυμνασίου στο B΄
Γυμνάσιο και τις υπ λοιπες στο A΄
Eξατάξιο Γυμνάσιο (διατηρητέο
κτίριο επί της Bασ. Oλγας). Στενή
φιλία με συμμαθητή του Kώστα
Σαρρή, μετέπειτα γιατρ ακτινο-
λ γο, που θα διαρκέσει ολ κληρη
ζωή.
  1921: Oικογενειακ ταξίδι στο
Bελιγράδι, στη Bουδαπέστη και
στη Bιέννη.
  1922: Γράφει μια Παγκ σμια Γε-
ωγραφία που εγκρίνεται απ το υ-
πουργείο Παιδείας. H έγκριση α-
νακαλείται ταν διαπιστώνεται η
ηλικία του συγγραφέα. Γράφει
τους πρώτους του στίχους, επη-
ρεασμένος απ το δημοτικ τρα-
γούδι.
  1925: Oικογενειακ ταξίδι στη
Σερβία και στην Aυστρία.
  1926: Παίρνει το Aπολυτήριο Γυ-
μνασίου (βαθμ ς: Kαλώς). Aναχω-
ρεί για σπουδές Oπτικής και Φαρ-      «Θεσσαλονίκη, πισθεν κατοικιών». Aκουαρέλλα, 1949. Συλλογή Γ. N. Πεντζίκη (φωτ.: Φ. Σαρρή / ΦAOΣ).
μακευτικής στο Παρίσι. Γνωριμία
με Ψυχάρη.                            της οικογένειας επιδεινώνεται        τίωση. Eπισκέπτεται το Aγιον          δελφ ς του Mιλτιάδης Σαράντη
  1927: 27 Φεβρουαρίου: Θάνατος       σταθερά. Eπειτα απ λίγα χρ νια       Oρος για πρώτη φορά. Mέχρι το         Πεντζίκης.
του πατέρα. O NΓΠ τον πληροφο-        αναγκάζονται να εγκαταλείψουν        τέλος της ζωής του θα το επισκε-        1936: Δημοσιεύονται πεζογρα-
ρείται μ νον ταν επιστρέφει για       το πατρικ σπίτι και να εγκαταστα-    φθεί 94 φορές. Aρχίζει να ζωγρα-      φήματά του στο περιοδικ «Tο 3ο
τις θερινές διακοπές. Aρχίζουν οι-    θούν στην οδ Λυσιμάχου 2. Δια-       φίζει.                                Mάτι». Σε δημοσίευμα τον μήνα
κονομικές δυσχέρειες για την οι-      δέχεται επίσημα τον πατέρα του         1934: Γράφει το μυθιστ ρημα         Iούλιο εμφανίζεται για τελευταία
κογένεια. O NΓΠ συνεχίζει τις         στο φαρμακείο, το οποίο για μία      «Aντρέας Δημακούδης (ένας νέος        φορά το ψευδώνυμο Σταυράκιος
σπουδές του στο Παρίσι ώς το τέ-      εικοσαετία θα αποτελέσει το κατ’     μονάχος)» που θα εκδοθεί την ε-       Kοσμάς που χρησιμοποιούσε μέ-
λος της ακαδημαϊκής χρονιάς.          εξοχήν λογοτεχνικ στέκι και φυ-      π μενη χρονιά με το ψευδώνυμο:        χρι τώρα. Γνωριμία και φιλία με
Παίρνει πτυχίο φυσιολογίας οπτι-      τώριο λογοτεχνών της νεώτερης        Σταυράκιος Kοσμάς.                    Γιώργο Σαραντάρη.
κής.                                  γενιάς.                                1935: Δημοσιεύεται στο περιοδι-       1937: Δημοσιεύεται στο περιοδι-
  1928–29: Mετεγγράφεται στο            1931: Γνωριμία με Στρατή Δού-      κ «Tο 3ο Mάτι» το ποίημα «H Γυ-       κ «Mακεδονικές Hμέρες» το πε-
Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου         κα. H αδιάπτωτη φιλία τους αποτυ-    ναίκα που προπονείται στο κολύ-       ζογράφημα «O Mουγκ ς κι ο ποιη-
 που σπουδάζει Φαρμακευτική και       πώνεται στο κείμενο «Tο Bασιλ -      μπημα». Δημοσιεύονται πεζογρα-        τής».
Bοτανική. Παίρνει το πτυχίο με        πουλο που δεν βλέπει ούτε ακού-      φήματα στο περιοδικ «Mακεδονι-          1938: Γράφει το μυθιστ ρημα «O
βαθμ Λίαν Kαλώς (Assez Bien).         ει» (περιοδικ «Kοχλίας», 1947)       κές Hμέρες» και σε τοπικές εφη-       Πεθαμένος και η Aνάσταση». Δη-
Πολλές απ τις εμπειρίες και τα        και τον πίνακα «Θάνατος Iδομενέ-     μερίδες. Mεταφράζει μαζί με τη        μοσιεύεται απ σπασμα στο περιο-
βιώματα αυτής της διετίας μετου-      ως» (τέμπερα, 1983) που ο NΓΠ        Zωή Kαρέλλη μια διάλεξη του           δικ «Mακεδονικές Hμέρες».
σιώνονται στο πρώτο του μυθιστ -      ζωγράφισε ταν πληροφορήθηκε          Xουάν Γκρις για «Tο 3ο Mάτι». Mε-       1941: Eπιστρατεύεται ως αγύ-
ρημα «Aντρέας Δημακούδης (ένας        το θάνατο του Δούκα.                 ταφράζει απ σπασμα απ το μυθι-        μναστος. Eκπαιδεύεται στο Λη-
νέος μονάχος)», (1935).                 1933: Nοσηλεύεται στο Σανατ -      στ ρημα του E. Dujardin «Oι δάφ-      γουρι της Aργολίδας. Πριν προ-
  1930: H οικονομική κατάσταση        ριο Aσβεστοχωρίου για προφυμα-       νες κ πηκαν». Aυτοκτονεί ο εξά-                   Συνέχεια στην 4η σελίδα

                                                                                                                KYPIAKH 2 MAPTIOY 1997 - H KAΘHMEPINH   3
Συνέχεια απ την 3η σελίδα
λάβει να τελειώσει τη βασική εκ-
παίδευση, υπογράφεται η συνθη-
κολ γηση με τους Γερμανούς.
Aπ την εμπειρία αυτή προέρχεται
το ποίημα «Συμβάν» (1944). Δημο-
σιεύεται το πεζογράφημα «Aγρύ-
πνια» (γραμμένο το 1939).
  1943: Θάνατος της γιαγιάς του
Eλένης Iωαννίδου (29 Mαΐου). Tην
αλλάζει και την ντύνει ο ίδιος ο
NΠΓ. Eμπειρία καθοριστική για τη
μετέπειτα εξέλιξή του. Tον Σε-
πτέμβριο–Nοέμβριο γράφει τη σει-
ρά ποιημάτων «Eικ νες» που θα
εκδοθούν την επ μενη χρονιά.
Eγγράφεται στο Kομμουνιστικ
K μμα.
  1944: Πρώτη έκδοση του μυθι-
στορήματος «O Πεθαμένος και η
Aνάσταση». Tη διακ σμηση του βι-
βλίου έκανε ο ζωγράφος Σπύρος
Παπαλουκάς. Πρώτη έκδοση της
ποιητικής συλλογής «Eικ νες».
Γράφει το ποίημα «Συμβάν». Πα-
ρουσιάζει για πρώτη φορά ζωγρα-
φική του εργασία μαζί με άλλους
Θεσσαλονικείς καλλιτέχνες στο
ανθοπωλείο Eυρυβιάδη Kωνστα-
ντινίδη.
  1945: Δημοσιεύονται πεζογρα-
φήματά του στο περιοδικ «Φιλο-
λογικά Xρονικά». Kυκλοφορεί το
πρώτο τεύχος του περιοδικού               O πατέρας του N. Γ. Πεντζίκη, Γαβριήλ Πεντζίκης, σε φω-   H μητέρα του N. Γ. Πεντζίκη, Mαίρη Πεντζίκη, το γένος
«Kοχλίας» του οποίου ο NΓΠ απο-           τογραφία του 1885.                                        Iωαννίδου.
τελεί βασικ συνεργάτη. Aπ το
1945 ώς το 1948 ο NΓΠ θα δημοσι-            1949: Γράφει την «Πραγματο-         σιευθούν συνολικά δέκα ποιήμα-        συγγραφή του μυθιστορήματος
εύσει εκεί σχέδια, πρωτ τυπα πε-          γνωσία» (κείμενο σε συνέχεια)         τα, μεταξύ των οποίων τα «Συμ-        «H Aρχιτεκτονική της Σκ ρπιας
ζογραφήματα, τεχνοκριτικά σημει-          που δημοσιεύεται στο περιοδικ         βάν», «O Nικοτσάρας», «O Bατά-        Zωής» που θα ολοκληρωθεί την ε-
ώματα, ατομικές και συλλογικές            «Mορφές» απ τον Iούνιο του            τζης Aυτοκράτωρ της Nικαίας στο       π μενη χρονιά. Mαζί με τον φίλο
μεταφράσεις. Tαξίδι στην Aθήνα            1949 ώς τον Mάρτιο του 1950. H        Σταυρ Xαλκιδικής» και «Aτένιση        του ζωγράφο Γιώργο Παραλή μέ-
με πλοίο απ Eπανωμή που φτά-              συγγραφή του κειμένου ολοκλη-         Θησαυρού».                            νουν ενάμιση μήνα στο Aγιον
νει ύστερα απ διήμερη πεζοπο-             ρώνεται τον Δεκέμβριο του 1949.         1951: Aτομική έκθεση ζωγραφι-       Oρος ζωγραφίζοντας. Aτομική
ρία.                                      Eγκαταλείπει τα λάδια και ζωγρα-      κής στο Eμπορικ και Bιομηχανικ        Eκθεση στο Γαλλικ Iνστιτούτο
  1946: Δημοσιεύεται στο περιοδι-         φίζει μ νο τέμπερες.                  Eπιμελητήριο Θεσσαλονίκης. Mε         Θεσσαλονίκης. Γέννηση του γιου
κ «Φιλολογικά Xρονικά» το ποίη-             1950: Πρώτη έκδοση της «Πραγ-       τις πενιχρές εισπράξεις της έκθε-     του Γαβριήλ.
μα «Πάνω στα βάσανα που επιβάλ-           ματογνωσίας» με σχέδιο εξωφύλ-        σης παραθερίζει με τη σύζυγ του         1953: Δημοσιεύει στο περιοδικ
λει ο άνθρωπος στον άνθρωπο».             λου του ζωγράφου Γιάννη Σβορώ-        στη Nέα Σκιώνη Xαλκιδικής. Eντυ-      «Mορφές» τα πεζογραφήματα
Συχνά ταξίδια στην Aθήνα. Γράφει          νου. Kυκλοφορεί το βιβλίο «Tα         πώσεις και εμπειρίες απ τον πα-       «Nοσταλγία του Kαλοκαιριού», «H
το πεζογράφημα «Iωνάς Nε που-             Bυζαντινά Mνημεία της Θεσσαλο-        ραθερισμ     αυτ ν διαφαίνονται       Πρώτη πύκνωση», «Πύκνωση στο
λος ή κάπως έτσι». Δημοσιεύεται           νίκης» του Bασίλη Δεδούση (διευ-      στο «Mυθιστ ρημα της Kυρίας           πρ σωπο», αποσπάσματα της
στον «Kοχλία» μετάφραση ποιη-             θυντή του περιοδικού «Mορφές»)        Eρσης». Διάλεξη «Περί Kασσάν-         πρώτης μορφής του «Mυθιστορή-
μάτων του Oσίου Συμεών του Nέ-            που βασίζεται στις ξεναγήσεις του     δρας».                                ματος της Kυρίας Eρσης». Aρχίζει
ου Θεολ γου και του αποσπάσμα-            NΓΠ. Δημοσιεύεται στις «Mορ-            1952: Tου απονέμεται η γαλλική      να εργάζεται στην ελβετική εται-
τος «Mάχη στη Tζιβρίτζη Kλεισού-          φές» το ποίημα «Mετά τον ύπνο».       τιμητική διάκριση Palmes d’           ρία φαρμάκων Geigy SA, ως σύμ-
ρα» της έμμετρης Xρονογραφίας             Στα επ μενα τρία χρ νια θα δημο-      Officier d’ Academie. Aρχίζει τη      βουλος προώθησης προϊ ντων. H
του Eφραίμ, καθώς και ομαδικές                                                                                        υπαλληλική του εργασία συνεπά-
μεταφράσεις αποσπασμάτων του                                                                                          γεται συχνά ταξίδια και περιοδείες
Tζέιμς Tζ ις και του Mιχαήλ Ψελ-                                                                                      ανά την B ρειο Eλλάδα. Mετακο-
λού. Aναγκάζεται να συνεταιριστεί                                                                                     μίζει απ την οδ Λυσιμάχου 2
στο φαρμακείο επειδή είχε ξεκά-                                                                                       στην Kαλαμαριά και μετά λίγους
μει λη την πραμάτεια του κατά το                                                                                      μήνες στην οδ Λαχανά 57, στο
διάστημα της Kατοχής.                                                                                                 Συνοικισμ Δ ξης.
  1947: Δημοσιεύει τεχνοκριτικά                                                                                         1955: Aντιγράφει, διορθώνει και
σημειώματα στην εφημερίδα «Tο                                                                                         τακτοποιεί την πρώτη γραφή της
Φύλλο του Λαού», πεζογραφήματα                                                                                        «Aρχιτεκτονικής της Σκ ρπιας
στον «Kοχλία» και στην εφημερίδα                                                                                      Zωής». Δημοσιεύεται απ σπασμα
«H Δευτέρα». Δημοσιεύεται η με-                                                                                       στο περιοδικ «Σημερινά Γράμμα-
λέτη του «O ζωγράφος Σπύρος                                                                                           τα».
Παπαλουκάς» στο περιοδικ «O                                                                                             1958: Θάνατος της μητέρας (5
Aιώνας μας», που θα κυκλοφορή-                                                                                        Mαΐου). Kυκλοφορεί το περιοδικ
σει ως ανάτυπο την επ μενη χρο-                                                                                       «Διαγώνιος» του Nτίνου Xριστια-
νιά. Δημοσιεύεται στον «Kοχλία» η                                                                                     ν πουλου, που συχνά θα δημοσι-
μετάφραση του «Iγγιτουρ ή η τρέ-                                                                                      εύσει συνεργασίες του NΓΠ. Πρώ-
λα του Eλβεν ν» του Mαλαρμέ.                                                                                          τη ατομική έκθεση στην Aθήνα
  1948: Γάμος με τη Nίκη Λαζαρί-                                                                                      (γκαλερί «Zυγ ς»). H χρονιά απο-
δου (γεν. 1920). Δημοσιεύεται στο                                                                                     τελεί καμπή στο ζωγραφικ του
περιοδικ «O Aιώνας μας» η μελέ-                                                                                       έργο: ο NΓΠ εγκαταλείπει οριστικά
τη του για τον Nίκο Xατζηκυριά-                                                                                       τα λάδια και αφιερώνεται στην τέ-
κο–Γκίκα και κυκλοφορεί ως ανά-           Tο πατρικ σπίτι στην οδ Mαυροκορδάτου 3 (φωτ.: N. Γ. Πεντζίκη, γύρω στα     μπερα. Σε ανάτυπο της «Διαγωνί-
τυπο.                                     1968).                                                                      ου» κυκλοφορεί η παρουσίαση του

4 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 2 MAPTIOY 1997
Eκδρομή με τη        δοση του «Mυθιστορήματος της
                                                                                              σύζυγ του            Kυρίας Eρσης».
                                                                                              Nίκη, στο δάσος        1967: Στις αρχές της χρονιάς ο-
                                                                                              Kουρί το 1949.       λοκληρώνει το οδοιπορικ «Ψιλή
                                                                                              Tη στάση             ή Περισπωμένη». Δημοσιεύεται
                                                                                              του N. Γ. Πεντζί-    στον «Tαχυδρ μο» η μελέτη του
                                                                                              κη υπαγ ρευσε        Γιώργου Σεφέρη «Oι Ωρες της Kυ-
                                                                                              η επιθυμία του       ρίας Eρσης». Συμμετέχει στην 9η
                                                                                              να αποτυπωθεί
                                                                                                                   Πανελλήνια Eκθεση. Xρονιά ορ -
                                                                                              στη φωτογραφία
                                                                                              το σακκίδι του.
                                                                                                                   σημο στη ζωή του NΓΠ: μετά την
                                                                                              Πρ κειται για        επιστροφή απ παραθερισμ στο
                                                                                              το «σακκίδιο         Σταυρ    Xαλκιδικής, αισθάνεται
                                                                                              στρατιωτικ           «νεκρ ς εν τω κ σμω». Aρχίζει
                                                                                              εγγλέζικο»           την καθημερινή ενασχ ληση με
                                                                                              που βρίσκεται        τον «Συναξαριστή» του Aγίου Nι-
                                                                                              στα εγκατάλοι-       κοδήμου του Aγιορείτη που θα ε-
                                                                                              πα του Iωάννη        ξακολουθήσει μέχρι την τελευταία
                                                                                              Kνίτελλη.            μέρα της ζωής του. Eφεξής, η κα-
                                                                                                                   θημερινή αυτή ενασχ ληση θα ο-
«Στα 1946, ταν συχνοκατέβαινα                                                                                      δηγήσει στη σύνταξη μιας «Mι-
στην Aθήνα», σημειώνει ο N. Γ. Πε-                                                                                 κρής» και μιας «Mεγάλης Περίλη-
ντζίκης.                                                                                                           ψης» και θα αποτελέσει τον άξονα
                                                                                                                   της συγγραφικής και ζωγραφικής
ζωγραφικού έργου του NΓΠ απ                                                                                        του έκφρασης. Aρχίζει να χρησι-
τον Hλία Πετρ πουλο (β΄ έκδοση:                                                                                    μοποιεί ραπιντογράφο. Διάλεξη
1980). Mετακομίζει σε ιδι κτητο                                                                                    στην Kαβάλα, με τίτλο «Ωφελήμα-
διαμέρισμα στην οδ Kρήτης 47                                                                                       τα απ τον Συναξαριστή». Δημοσι-
(παλαιά αρίθμηση 53).                                                                                              εύεται στη «Διαγώνιο» το κείμενο
  1959: Δημοσιεύονται στη «Δια-                                                                                    «O πολυβ τανος Πεντζίκης» του
γώνιο» τα πεζογραφήματα «Bορο-                                                                                     N.Δ. Kαρούζου.
φρύνη ή η κυρία Mαριγώ» και                                                                                          1968: Θάνατος Kώστα Σαρρή. O
«Eφυγε στις 8.10΄ μ.μ.» (αφιερωμέ-                                                                                 NΓΠ τον ζωγραφίζει ωσάν στρου-
νο στον Nίκο Kαχτίτση). Eπαγγελ-                                                                                   θίο. Φιλοτεχνεί μνημ συνη επι-
ματικ ταξίδι στην Eλβετία. Πουλά                                                                                   γραφή. Δημοσιεύεται το κείμενο
το φαρμακείο και αποδεσμευμέ-                                                                                      «Aθως, η δεύτερη πανοπλία». Διά-
νος εξακολουθεί να εργάζεται                                                                                       λεξη στην Kαβάλα.
στην Geigy SA ως επιστημονικ ς        που θα ζήσει ώς το θάνατ του.        στηκε ο NΓΠ. Oι «Σημειώσεις Eκα-          1969: Παραιτείται απ την εται-
συνεργάτης.                          Aπ τον Σεπτέμβριο ώς τον Iανου-       τ Hμερών» δημοσιεύονται στο             ρία Geigy SA και συνταξιοδοτείται
  1960: Συμμετέχει σε ομαδική έκ-    άριο του 1996, γράφει τις «Σημει-     περιοδικ «Iωλκ ς» σε συνέχειες          απ το TΣAY. Aπρίλιος: Παρουσία-
θεση 7 ζωγράφων της Θεσσαλονί-       ώσεις Eκατ Hμερών». Συμμετέχει        απ τον Iούνιο ώς τον Aπρίλιο της        ση τρ που εργασίας και ανέκδο-
κης στην «Tέχνη». Δημοσιεύεται       στην 8η Πανελλήνια Eκθεση.            επ μενης χρονιάς. Συμμετέχει            της δουλειάς σε εκδήλωση του
στο περιοδικ «Eνδοχώρα» το πε-         1966: Προβάλλεται στη Γαλλία η      στην ομαδική έκθεση ζωγράφων            Iνστιτούτου Γκαίτε στην Aθήνα.
ζογράφημα «Aπ σπασμα σε τρεις        τηλεοπτική παραγωγή ORTF/Jean         της Θεσσαλονίκης στην «Tέχνη».          Προλ γισε ο καθ. Γ. Π. Σαββίδης.
Συνέχειες», γραμμένο στα τέλη        Marie Drot, «Salonique ou la foi      Δημοσιεύεται η μελέτη του «O K -        Tο έργο του αρχίζει να γίνεται ευ-
της δεκαετίας του ’40. Tο κείμενο    mystique», στην οποία συνεργά-        σμος των Bυζαντινών». Πρώτη έκ-                     Συνέχεια στην 6η σελίδα
αυτ , με τίτλο «Eγκατάλοιπα Iωάν-
νου Kνίτελλη» θα κυκλοφορήσει
μεταθανατίως το 1994 σε πειρατι-
κή έκδοση. Παραθερίζει στον Aγιο
Nικ λαο Xαλκιδικής. Eπαγγελματι-
κ ταξίδι στην Eλβετία. Γράφει μέ-
σα σε 40 ημέρες την εν τητα των
ποιημάτων «Aνακομιδή».
  1961: Στο Λεύκωμα του «Zυγού»
συμπεριλαμβάνονται 3 πίνακες
του NΓΠ. Δημοσιεύεται το κείμενο
«Eσωτερική Kατάθεση περί του
ποιητού Γιώργου Σεφέρη» στον
«Tιμητικ τ μο για τα 30 χρ νια
της “Στροφής”». Δημοσιεύεται
στη «Διαγώνιο» η ποιητική συλλο-
γή «Aνακομιδή» που κυκλοφορεί
και ως ανάτυπο με εξώφυλλο του
συγγραφέα.
  1963: Πρώτη έκδοση του μυθι-
στορήματος «H Aρχιτεκτονική της
Σκ ρπιας Zωής».
  1964: Διορθώνει και τακτοποιεί
την πρώτη γραφή του «Mυθιστο-
ρήματος της Eρσης». Παραθερι-
σμ ς στη Λήμνο. Διάλεξη «Περί
Λήμνου» στη Θεσσαλονίκη τον
Mάρτιο της επ μενης χρονιάς,
που δημοσιεύθηκε μετά στο πε-
ριοδικ «Tαχυδρ μος». Zωγραφί-
ζει δέκα πίνακες που με ισάριθ-
μους του Γιώργου Mανουσάκη θα
κοσμήσουν το Hμερολ γιο 1966
της AΓET Oλυμπος–Hρακλής.
  1965: Mετακομίζει στη Bασ.         Mάιος 1958. Γκαλερί Zυγ ς. Πρώτη ατομική έκθεση στην Aθήνα. O N. Γ. Πεντζίκης κουβεντιάζει με τον Aλέκο Kοντ που-
Oλγας 197 (παλαιά αρίθμηση 223)      λο, τον Kλέαρχο Λουκ πουλο και τον Παύλο M σχο. Πίσω απ τον M σχο διακρίνεται ο πίνακας «O Bασιλιάς Aμύντας».

                                                                                                                  KYPIAKH 2 MAPTIOY 1997 - H KAΘHMEPINH   5
Συνέχεια απ την 5η σελίδα
ρύτερα γνωστ . Διαλέξεις σε Θεσ-
σαλονίκη, Ξάνθη, Kαβάλα. Zωγρα-
φίζει κατά παραγγελία του Γιώρ-
γου Σεφέρη τον πίνακα «Iωνάς και
Kολοκύνθη».
  1970: Πρώτη έκδοση του «Mητέ-
ρα Θεσσαλονίκη». Πρώτη έκδοση
της συλλογής κειμένων θεώρησης
«Προς Eκκλησιασμ ν». Πρώτη έκ-
δοση της συλλογής πεζογραφημά-
των (1936–1968) «Συνοδεία». Δεύ-
τερη έκδοση του «O Πεθαμένος
και η Aνάσταση». Tαξίδι στην Kύ-
προ που συμμετέχει στην Aντι-
προσωπευτική Eκθεση Eλληνικής
Zωγραφικής.
  1971: Δημοσιεύεται στο περιοδι-
κ «Nέα Πορεία» η μελέτη «Προ-
σπάθεια εντ πισης της βυζαντινής
τέχνης στο σήμερα», το πεζογρά-
φημα «H Kοπέλα στο σταθμ », και
το κείμενο του Στρατή Δούκα
«Προοράσεις απ’ το πρ σωπο του
NΓΠ». Συμμετέχει στην έκθεση
ζωγραφικής Greek Art Today στο
Λονδίνο. Kυκλοφορεί η «Bιβλιο-
γραφία N.Γ. Πεντζίκη» (1935–1971)
της Σοφίας Σκοπετέα. Tου απονέ-
μεται ο Aργυρούς Σταυρ ς του
Tάγματος του Φοίνικος. H AΘΠ ο
Oικουμενικ ς Πατριάρχης Aθηνα-
γ ρας του απονέμει το οφφίκιο
του Mεγάλου Aρχοντος Mυρεψού
της του Xριστού Mεγάλης Eκκλη-            O Nίκος Γαβριήλ Πεντζίκης στο γραφείο του στην οδ Bασ. Oλγας 197. H απαρχή του πίνακα. Διακρίνονται οι λογα-
σίας.                                     ριασμοί της ψηφαρίθμησης στα φύλλα πλάι στον πίνακα. Tο πρώτο σχέδιο, ο Πεντζίκης το δούλευε καθιστ ς. Oταν έ-
  1972: Πρώτη έκδοση του «Oμι-            βαζε τις πινελιές της τέμπερας, ήταν πάντα ρθιος, ελαφρά γερμένος προς τα μπρος (φωτ.: Γιάννης Bανίδης).
λήματα» (περιλαμβάνει κείμενα
του 1938, 1939 και μεταγενέστε-           ξεργασία του ανέκδοτου κειμένου      του «Mητέρα Θεσσαλονίκη». Aτο-        τρα, που διαβάζει το κείμενο
ρα). Aρχίζει τακτική συνεργασία           «Πλίνθοι, κέραμοι και ξύλα» μέσω     μικές εκθέσεις στη «Mικρή Στοά        «Γλώσσα, γράμματα και αριθμοί».
με το περιοδικ «Eυθύνη». Zω-              του Συναξαριστή. Tμήμα του δη-       Tέχνης» και στη «Mικρή Πινακο-        Γράφει το κείμενο «Kύπριος
γραφίζει επί παραγγελία έξι πίνα-         μοσιεύεται στην εφημερίδα «Tα        θήκη της Διαγωνίου» στη Θεσσα-        Eκκλησιασμ ς». Γράφει τη μελέτη
κες που τυπώνονται σε πολλαπλά            Nέα». Δημοσιεύονται στην «Eυθύ-      λονίκη. Συνέντευξη στο περιοδικ       «Aριθμητικές και άλλες εξισώσεις
και διακοσμούν τα δωμάτια του             νη» τα κείμενα «η Πορτοκαλλέ-        «Διαβάζω» με τίτλο «Ποτέ δε θα        στο διήγημα “Φλώρα ή Λαύρα” του
ξενοδοχείου Mακεδονία Παλλάς.             νια», «Σε εξαλλαγή», «Δωδεκαή-       γίνω λογοτέχνης».                     Παπαδιαμάντη» για τον τιμητικ
  1973: Πρώτη έκδοση του «Σημει-          μερο Σχ λιο» και «Γαλάζια Φράου-       1979: Γράφει τα πεζά «Hμέρες        τ μο «Φώτα Oλ φωτα».
ώσεις Eκατ Hμερών». Συμμετέχει            λα».                                 του Πάσχα», «Nέκρωση και Zωή»,          1982: Aτομική έκθεση ζωγραφι-
στην ομαδική έκθεση ζωγραφικής              1976: Aτομική έκθεση στην γκα-     «Kινητά και Aκίνητα», «Σκηνογρα-      κής στην γκαλερί «Kοχλίας» στη
στην Eλληνοαμερικανική Eνωση.             λερί «Kρεωνίδη» στην Aθήνα.          φία ημερομηνίας τακτής» και «Mια      Θεσσαλονίκη. Tρίτη έκδοση του
H μελέτη του για τον Xατζηκυριά-          Γράφει τα πεζογραφήματα «Mια         απεικ νιση» που θα δημοσιευθούν       «O πεθαμένος και η ανάσταση» με
κο–Γκίκα αναδημοσιεύεται στον             Πτήση» και «Eπέτειος». Διάλεξη       την επ μενη χρονιά. Δημοσιεύο-        εξώφυλλο και οπισθ φυλλο του
τιμητικ τ μο «H τέχνη του N. Xα-          στην Eταιρία Σπουδών Mωραΐτη         νται τα κείμενα «Mέρες εφτά» και      συγγραφέα. Γράφει πάντα με βά-
τζηκυριάκου–Γκίκα». Aυτοτελής             «Yποσυνειδήτου κλίμαξ και σουρ-      «Διπλές χαρακιές». Συμμετέχει σε      ση τον Συναξαριστή τα κείμενα
έκδοση της μελέτης του Γιώργου            ρεαλισμ ς». Συμμετέχει στο Διε-      ομαδική έκθεση στην Γκαλερί           «Mνήμης Eπίσκεψη» και «Yδάτων
Σεφέρη «Oι Ωρες της Kυρίας                θνές Συνέδριο Bυζαντινών Σπου-       «Πανσέληνος» Θεσσαλονίκη. Aγο-        υπερεκχείλιση». Eπανέκδοση του
Eρσης». Δημοσιεύεται στο «Nεο-            δών με την ανακοίνωση «Mυστικι-      ρά εξοχικής κατοικίας στο χωρι        πεζογραφήματος «Bοροφρύνη ή η
ελληνικ Λ γο» η διάλεξη «Eνας             στικές Aπ ψεις πάνω στην τοιχο-      Aγιος Aντώνιος που θα τους φιλο-      κυρία Mαριγώ». Kυκλοφορεί ο τ -
καλ ς περίπατος» και κυκλοφορεί           ποιία των Eκκλησιών της Aρτας».      ξενήσει τακτικά την επ μενη δε-       μος Modern Greek Poetry του Kί-
ως ανάτυπο με εξώφυλλο του συγ-             1977: Δεύτερη έκδοση του μυθι-     καετία.                               μων Φράιαρ, με μεταφράσεις έρ-
γραφέα.                                   στορήματος «Aντρέας Δημακού-           1980: Πρώτη έκδοση της συλλο-       γων του NΓΠ.
  1974: Aπ 1ης Iανουαρίου, του            δης» μαζί με άλλα κείμενα που τιτ-   γής «Παλαι τερα Ποιήματα και            1983: Tηλεοπτική εκπομπή «H
παρέχεται ισ βια μηνιαία τιμητική         λοφορούνται «Mαρτυρίες χαμού         Nεώτερα Πεζά» που συμπεριλαμ-         Mεγάλη Eβδομάδα κατά NΓΠ». Kυ-
σύνταξη. Πρώτη έκδοση του                 και δεύτερης πανοπλίας». Δεύτε-      βάνει τα ποιήματα της συλλογής        κλοφορεί απ τις εκδ σεις «Aγρα»
«Aρχείον (Bιβλίον έρωτος, ήτοι            ρη έκδοση της «Πραγματογνω-          «Eικ νες», κείμενα του «Kο-           σε αυτοτελή μορφή το «Π λεως
της αγάπης που χαρίζει ως φως οι-         σίας» μαζί με 7 μεταγενέστερα        χλία» και τα πεζά της προηγούμε-      και Nομού Δράμας Παραμυθία»
κουμενικ ο Kύριος)». Δημοσιεύε-           «κείμενα γεωγραφίας μυθοπλα-         νης χρονιάς. Eκθεση της ζωγραφι-      που θα τιμηθεί με το πρώτο Kρατι-
ται στην «Eυθύνη» το κείμενο              στικής». Γράφει τα πεζά «Φαεινή      κής δουλειάς του απ κοινού με         κ Bραβείο Mυθιστορήματος. Kυ-
«Γύρω απ μια ζωγραφιά». Zωγρα-            και Nικ δημος» και «Eρωτηίδα»        τη δουλειά του μαθητή του, Γιάν-      κλοφορεί επίσης σε αυτοτελή έκ-
φίζει τον πίνακα «Hγέτης και Πύρ-         που δημοσιεύονται στην «Eυθύ-        νη Mενεσίδη. Kυκλοφορεί η ελλη-       δοση η μετάφραση του «Iγγιτουρ
γος» που παριστάνει τον Kωνστα-           νη». Γέννηση της εγγονής του         νική μετάφραση του βιβλίου του        ή η τρέλα του Eλβεν ν» του Mα-
ντίνο Kαραμανλή μπροστά στον              Eλισάβετ–Mαρίας.                     Jacques Lacarriere «Tο ελληνικ        λαρμέ. Kυκλοφορεί η μονογραφία
Λευκ Πύργο.                                 1978: Ξανακοιτάζει και διορθώ-     καλοκαίρι», που υπάρχει εκτενής       του Γιώργου Δανιήλ «Homage to
  1975: Συμμετέχει στην Πανελλή-          νει την «Aρχιτεκτονική της Σκ ρ-     αναφορά στον NΓΠ.                     Byzantium: the Life and Works of
νια Kαλλιτεχνική Eκθεση. Συνερ-           πιας Zωής» εν ψει της δεύτερης         1981: Tαξίδι και παραμονή 5 ε-      Nikos Gabriel Pentzikis». Tρίτη έκ-
γασία του δημοσιεύεται στον τ μο          έκδοσής της που κυκλοφορεί ε-        βδομάδων στην Aυστραλία έπειτα        δοση του «Mυθιστορήματος της
«Mνήμη K ντογλου». Συμμετέχει             ντ ς του έτους μαζί με μεταγενέ-     απ πρ σκληση του Aρχιεπισκ -          Kυρίας Eρσης» με εξώφυλλο του
στην ομαδική έκθεση 12 Θεσσαλο-           στερα κείμενα. Mεταξύ αυτών          που Στυλιανού. Δημοσιεύεται στο       συγγραφέα. Aφιέρωμα στον NΓΠ
νικέων ζωγράφων που διοργάνω-             πρωτοδημοσιεύεται το διήγημα         περιοδικ «Δραμινά Xρονικά» το         του περιοδικού «H λέξη». Kυκλο-
σε η «Tέχνη» και περι δευσε στη           «H κυρά Θαλασσινή». Δεύτερη έκ-      πεζογράφημα «Π λεως και Nομού         φορεί η ανατύπωση του «Kοχλία»
B ρεια Eλλάδα. Γράφει το πεζο-            δοση του «Mυθιστορήματος» της        Δράμας Παραμυθία». Συμμετέχει         απ το EΛIA.
γράφημα «Mην Nοέμβριος», επε-             Kυρίας Eρσης». Δεύτερη έκδοση        στο A΄ Συμπ σιο Ποίησης στην Πά-        1984: Δεύτερη έκδοση της συλ-

6 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 2 MAPTIOY 1997
λογής πεζογραφημάτων «Συνο-                                                                                     Συνεχίζει την καθημερινή ψηφα-
δεία». Συμμετοχή στην έκθεση ζω-                                                                                ριθμητική ανάλυσης των ποιημά-
γραφικής Pittura Contemporanea                                                                                  των του Aρχιεπισκ που Aυστρα-
Ellenica στο Σπολέτο της Iταλίας.                                                                               λίας Στυλιανού. Πρ θεσή του, να
Διαβάζει ποιήματά του στο ραδι -                                                                                εκδοθεί το έργο ως μελέτη. Δεν
φωνο. Aτομική έκθεση στην γκα-                                                                                  θα προλάβει να το ολοκληρώσει.
λερί «Nέες Mορφές». Aφιέρωμα                                                                                      1990: Oμιλία στο Iδρυμα Γουλαν-
στον NΓΠ του περιορικού «Γράμ-                                                                                  δρή–Xορν. «Σχέση της ψηφαρίθ-
ματα και Tέχνες». Kυκλοφορεί το                                                                                 μησης με την προσευχή». Kυκλο-
φυλλάδιο «O NΓΠ ως Tιθων ς» με                                                                                  φορεί ο τ μος των αναλέκτων
εξώφυλλο της Aθηνάς Σχινά και                                                                                   «Yδάτων Yπερεκχείλιση». Eκθεση
μελέτη της ίδιας για τη ζωγραφική                                                                               στην γκαλερί «Παρατηρητής». Ψη-
του NΓΠ. Tηλεοπτικ αφιέρωμα                                                                                     φίζει για τελευταία φορά· συνολι-
της εκπομπής «Mον γραμμα» της                                                                                   κά έχει εξασκήσει το εκλογικ του
EPT.                                                                                                            δικαίωμα 39 φορές.
  1985: Tηλεοπτική εκπομπή «H                                                                                     1991: Συμμετέχει στη συζήτηση
EPT στη B ρειο Eλλάδα». Συνέ-                                                                                   στρογγύλης τραπέζης για το μυθι-
ντευξη στο περιοδικ «Tέταρτο».                                                                                  στ ρημα, που διοργανώνει το Γαλ-
Zωγραφίζει τον πίνακα «H Θεσσα-                                                                                 λικ Iνστιτούτο Aθηνών. Δεύτερη
λονίκη με καπέλο την περισπωμέ-                                                                                 έκδοση του «Aρχείου». Mεγάλη α-
νη». Oμώνυμο κείμενο δημοσιεύε-                                                                                 ναδρομική έκθεση στη Δημοτική
ται στο περιοδικ «Σύναξη». Eπα-                                                                                 Πινακοθήκη Πάτρας.
νέκδοση εκτ ς εμπορίου του «Mη-
                                                                                                                  1992: Δεύτερη έκδοση του
τέρα Θεσσαλονίκη» με εξώφυλλο
                                                                                                                «Oμιλήματα» με πρ λογο του
τον πίνακα και εικονογράφηση
                                                                                                                Aρχιμ. Bασιλείου Iβηρίτη. Συμμε-
τους πίνακες της Θεσσαλονίκης
                                                                                                                τέχει στη Συνάντηση Πεζογρα-
του 1966. Zωγραφίζει τον πίνακα
                                                                                                                φίας που διοργανώνεται στο πλαί-
«Θεσσαλονίκη, γη μακάρων». Aνα-
                                                                                                                σιο των Δημητρίων. Kυκλοφορεί η
φορά στο έργο του NΓΠ στο βιβλίο
                                                                                                                γαλλική μετάφραση τού «O πεθα-
του Περικλή Σφυρίδη «Oι ζωγρά-
                                                                                                                μένος και η Aνάσταση» (Le jeune
φοι της Διαγωνίου». Συμμετέχει
                                                                                                                homme, la mort et la resurr-
στην έκθεση «Zωγραφική, Γλυπτι-
                                                                                                                ection») απ τον Bruno Dulibine.
κή – Xαρακτική» στην Eθνική Πινα-
                                                                                                                Bαθιά συγκλονισμένος απ τη
κοθήκη και στην ομαδική 8 ζωγρά-
                                                                                                                διατυπωμένη πρ θεση των Aρχών
φων της Θεσσαλονίκης στο Bελλί-
                                                                                                                να φτιάξουν χωματερή στο χωρι
δειο Πολιτιστικ Kέντρο. Oμιλία
                                                                                                                Nυφ πετρες του Mιγδονικού Λε-
στην Tρίπολη. Oμιλία «Περί λ γων
                                                                                                                κανοπεδίου, τ πο που θεωρούσε
και μύθων» στην Πολυτεχνική
                                                                                                                μυθικά ιερ , εκφράζει την επιθυ-
Σχολή της Θεσσαλονίκης.
                                                                                                                μία να γράψει μυθιστ ρημα με τίτ-
  1986: Συμμετέχει σε έκθεση ζω-
                                                                                                                λο «Nυφ πετρες» και θέμα τις
γραφικής της «Tέχνης» στο Kιλ-
                                                                                                                3.256 γυναίκες που ερωτεύθηκε
κίς. Tαξίδι σε Bέλγιο, Γαλλία, Γερ-
                                                                                                                στη ζωή του. Δεν προλαβαίνει να
μανία, Oλλανδία, Aγγλία. Eπισκέ-
                                                                                                                το βάλει μπροστά.
πτεται το Στρασβούργο για πρώτη
φορά μετά 57 χρ νια. Kυκλοφορεί                                                                                   1993: Πεθαίνει απ καρδιακή α-
το λεύκωμα «Δώδεκα Zωγράφοι           Στρασβούργο, Σεπτέμβριος 1986. O N. Γ. Πεντζίκης μπροστά στην Πανσι ν     νακοπή στις 13 Iανουαρίου. Kη-
                                      Eλίζα, που έμενε ως φοιτητής κι που τοποθετείται το δωμάτιο του Aντρέα    δεύεται την επομένη και ενταφιά-
της Θεσσαλονίκης». Δεύτερη έκ-
                                      Δημακούδη.                                                                ζεται στο Kοιμητήριο του Iερού
δοση του «Προς Eκκλησιασμ ν».
Aναδρομική έκθεσή του στο Bα-                                                                                   Kοινοβίου του Eυαγγελισμού της
                                      Mακεδονίας – Θράκης του απονέ-      της ET. Διάλεξη στο ίδρυμα Γου-       Θεοτ κου, στην Oρμύλια της Xαλ-
φοπούλειο Πνευματικ Kέντρο.
  1987: Συμμετέχει στην πανελλή-      μει Δίπλωμα Tιμής.                  λανδρή – Xορν. Tου απονέμεται το      κιδικής.
νια έκθεση ζωγραφικής με τα έγα         1989: Tηλεοπτικ αφιέρωμα της      Bραβείο Xέρντερ στη Bιέννη. Tα-
«Eυχή προς μια ασθενή κυρία»          εκπομπής «Tέχνη και Πολιτισμ ς»     ξίδι σε Aυστρία, Bέλγιο, Γαλλία.      Copyright © 1997: Γαβριήλ Nικολάου Πεντζίκης
(τέμπερα), «Πύλη και Xώνη» (τέ-
μπερα) και «Bάπτιση» (σινική και
κραγι νια). Kυκλοφορεί αυτοτε-
λώς το πεζογράφημα «Aίτημα
Hγουμένου προς Aυτοκράτορα».
Oμιλία στη Φλώρινα «Eκκλησιαστι-
κές μορφές στον μακεδονικ α-
γώνα». Συμμετέχει με τον Γ.Θ. Bα-
φ πουλο και τον Tάκη Bαρβιτσιώ-
τη στη συζήτηση για το περιοδικ
«Mακεδονικές Hμέρες» στο Bα-
φοπούλειο.
  1988: Aτομική έκθεση στο βι-
βλιοπωλείο «Aγκάθι» στην Aθήνα.
Aφιέρωμα του περιοδικού «Σύνα-
ξη». Kυκλοφορεί η ποιητική συλ-
λογή «Ποιήματα (Παλαιοντολογι-
κά)» που θησαυρίζει μέγα μέρος
της ποιητικής του δουλειάς, κυ-
ρίως τα ποιήματα που δημοσιεύ-               O Nίκος
θηκαν στο περιοδικ «Mορφές»                  Γαβριήλ
και την «Aνακομιδή». Δεύτερη έκ-          Πεντζίκης
δοσή του «Σημειώσεις Eκατ Hμε-         με τη σύζυγ
ρών». Aναγορεύεται επίτιμος δι-        του Nίκη στο
δάκτωρ του Aριστοτελείου Πανε-           σαλ νι του
πιστημίου. Στην τελετή διαβάζει         σπιτιού τους
το πεζογράφημα «Συναξάρι της                στη Bασ.
19ης Oκτωβρίου». O υπουργ ς                   Oλγας.

                                                                                                               KYPIAKH 2 MAPTIOY 1997 - H KAΘHMEPINH      7
Tο πορτρέτο του καλλιτέχνη
              O N. Γ. Πεντζίκης απαντάει σε 31 ερωτήσεις της Isadora Rosenthal – Kamarinea
  1) Eπώνυμο: Πεντζίκης
  2) Oνομα: Nικ λαος
  3) Mέρα, μήνας, έτος και τ πος
γεννήσεως:
  Hμέρα Παρασκευή, 17–30 Oκτω-
βρίου 1908, εν Θεσσαλονίκη.
  4) Oικογένεια (πατέρας, μητέρα,
επάγγελμα και προσωπικ τητα του
πατέρα χαρακτηριστικά της μητέ-
ρας, αδέλφια):
  Πατέρας Γαβριήλ φαρμακοποι ς,
ιδρυτής του πρώτου επιστημονικού
φαρμακείου στη Θεσσαλονίκη, στα
1887. Eίχε φθάσει να έχει 11 κατα-
στήματα. Φαρμακέμπορος που συ-
ναγωνιζ ταν τους συναδέλφους
του     της    Kωνσταντινούπολης.
Eστελνε φάρμακα μέχρι Bελιγράδι
και Δυρράχειο. Πέθανε 59 ετών. H
μητέρα κ ρη Eλληνίδος και Γερμα-
νού μουσικού, που τον δεύτερο
χρ νο του γάμου διαζεύχθηκαν για
λ γους θρησκευτικού δ γματος. H
γιαγιά μεγάλωσε τα παιδιά της κ -
ρης της αφήνοντάς τα μνήμη αξέ-
χαστη. H μητέρα ανέπτυξε μεγάλη
κοινωνική δράση. Tρεις αδελφές
πριν απ τον μονάκριβο γιο που α-
ντιπροσώπευα.
  5) Παιδική ηλικά. Πού την περά-
σατε;
  Πήγα σχολείο μονάχα στην έκτη
του δημοτικού, διδασκ μενος κατ’
οίκον. Tο σπίτι του πατέρα μου με
πολλούς κήπους μεγάλους, τεχνητά
λιμανάκια, δεξαμενές, βρύσες και
άλλα εξαρτήματα, εξοχικ , παραθα-
λάσσιο. O πατέρας αγαπούσε πολύ
τη θάλασσα και μου κληροδ τησε
αυτή την αγάπη. Mικρ παιδί έπαιξα
πολύ. Eίχα αποκλειστικά δική μου
βαρκούλα.                                 Θεσσαλονίκη, στο θρυλικ φαρμακείο. Oρθιοι ο Nίκος Γαβριήλ Πεντζίκης και ο Στρατής Δούκας. Eδώ έγινε η πρώτη
  6) Σπουδές:                             γνωριμία τους το 1931, που εξελίχθηκε σε μακρ χρονη φιλία.
  Mε σκοπ να διαδεχτώ τον πατέ-
ρα μου σπούδασα φαρμακευτική,             ταλάβω χριστοκεντρικά τις σύγχρο-     φορές στο Aγιον Oρος. Παντού -         1972. Tο μυστήριο της εξομολογή-
στη Γαλλία (Παρίσι, Στρασβούργο)          νες υπαρξιακές τάσεις. Tο ανορθο-     που στον τ πο μας σώζονται βυζα-       σεως επιτρέπει στο άτομο που έχα-
και επί εν έτος οπτικά. Mικρ ς ήθε-       λογιστικ πνεύμα. Mε τη βοήθεια        ντινά μνημεία. Eπίσης στην Aυ-         σε την κοινωνική του προσωπικ τη-
λα να γίνω εξερευνητής ταξιδιώτης.        του Oμήρου και των αγιολογικών        στρία, Σερβία, Γερμανία, Eλβετία,      τα, να αισθάνεται ως πρ σωπο σε
Δεκατεσσάρων ετών έγραψα μια              κειμένων, εδραιώθηκε μέσα μου ο       Iταλία και Γαλλία.                     σχέση με το Θε και την Kοινωνία
Παγκ σμια Γεωγραφία για τα σχο-           πέραν του ατ μου μύθος, που απο-        12) Zωή στο εξωτερικ . Πού, π τε     του Aγίου Πνεύματος.
λεία.                                     τελεί την αγαπητική γέφυρα ανάμε-     και τι σας απασχ λησε εκεί;              14) Πώς διάκεισθε προς τη μο-
  7) Eπιδράσεις:                          σα σε παρελθ ν και μέλλον και στέ-      Tον έρωτά μου ως φοιτητής στο        ντέρνα λογοτεχνία;
  Oι νεοέλληνες κλασικοί. O Xάμ-          κει σαν σταυρική μοναδική διέξοδο     Στρασβούργο, περιέγραψα στο              Σαν άνθρωπος του καιρού μου
σουν, ο Iψεν, ο Kίρκεγκορ, ο Γιένς        στο εγώ.                              πρώτο μου βιβλίο, που τιτλοφορεί-      σηκώνω λα τα σύγχρονα πάθη και
Πέτερ Γιάκομπσεν. Mετά οι Pώσοι             10) Ποιες σχολές και τάσεις ακο-    ται «Aντρέας Δημακούδης, (ένας         καθημερινά δοκιμάζουμαι απ πει-
και κυρίως ο Δοστογιέφσκι και ο           λουθήσατε;                            νέος μονάχος)». Eίναι το μ νο βι-      ρασμούς και αγωνίζουμαι, πως οι
Γκ γκολ. Aπ τους Γάλλους ο Σατο-            Eγραψαν τι συνέχισα τον Tζοϋ-       βλίο που εξέδωσα με το ψευδώνυ-        πιο μοντέρνοι και σύγχρονοι, οι έ-
μπριάν, ο Pαμπελέ και ο Φλομπέρ. O        σικ εσωτερικ μον λογο. Bέβαια,        μο: «Σταυράκιος Kοσμάς». Xαρα-         χοντες χάσει την ακεραι τητα και
αγγλ φωνος Tζέιμς Tζ ις. Aκολού-          οι εξελίξεις του ρεύματος του συμ-    κτηρίζεται με τον θάνατο του ατ -      συνέπειά τους. Mε μ νη διαφορά -
θως οι Bυζαντινοί ιστορικοί και χρο-      βολισμού με επηρέασαν προκαλώ-        μου με τα συναισθήματα του συμ-        τι μέσα σ’ αυτ ν τον εκμηδενισμ ,
νογράφοι. Oι Πατέρες της Eκκλη-           ντας και το βαθύτερο αίτιο της κοι-   βολιστικού κλίματος. Mετά απ αυ-       παρ’ λο που εμμένω στον β ρβορο
σίας και περισσ τερο απ’ λα ο Συ-         νωνικής μου αποτυχίας και του εξω-    τ το βιβλίο ο άξων του τρ που του      των έργων μου, με ζωντανεύει και
ναξαριστής.                               στρακισμού. H οδ ς της αποκατά-       γραψίματ ς μου αλλάζει. Kινούμαι       με κάνει αισι δοξο η ελπίδα που χα-
  8) Aπ π τε αρχίσατε να γράφετε;         στασής μου είναι καθαρά θρησκευ-      σε μια περιοχή εκτ ς παντ ς ορίου      ρίζει η πίστη.
  Mετά τα δεκατέσσερα. Ποίηση σε          τική και ορθ δοξη. Yπερεκτιμώ         προσωπικής θελήσεως.                     15) Tι τεχνοτροπία ακολουθείτε;
στίχους που δεν ήταν ποτέ σωστοί.         τους Aγιορείτες μοναχούς και τους       13) Πώς χαρακτηρίζετε εσείς την        Zωγραφίζοντας είτε γράφοντας
Kρυστάλλης. Δημοτικ Tραγούδι.             βάνω κορ να στο αμαρτωλ μου κε-       τέχνη σας;                             ακολουθώ μια μέθοδο μνημοτεχνι-
Tο πρώτο πεζογράφημά μου στα              φάλι. Oι νηπτικοί πατέρες της «Φι-      Ως εξομολ γηση, συμφωνώντας          κή ανάλογη προς το κομποσκοίνι
1934.                                     λοκαλίας» μου ανανέωσαν το αίμα       με τον Hγούμενο της Σταυρονικήτα       των προσευχών των καλογήρων.
  9) Ποιοι συγγραφείς και κριτικοί        μου.                                  πάτερ Bασίλειο, που έγραψε σχετι-      Bασίζεται στη βυζαντινή ψηφαρίθ-
σας επηρέασαν περισσ τερο;                  11) Tαξίδια:                        κή κριτική για το βιβλίο μου «Oμιλή-   μηση (υπολογισμ ς των γραμμάτων
  Oι Bυζαντινοί με βοήθησαν να κα-          Σχεδ ν σε λη την Eλλάδα και 38      ματα» στο περιοδικ «Eυθύνη» το         εν ς κειμένου αρχινώντας απ το

8 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 2 MAPTIOY 1997
α=1 και καταλήγοντας στο ω=24). H                                                                O Nίκος Γαβριήλ     κ δημο, κυρίως για το μέγα έργο
μέθοδος αυτή επιτρέπει την εξε-                                                                  Πεντζίκης           της παρ’ αυτού νέας μορφής που έ-
ρεύνηση περιοχών της μνήμης που                                                                  μεταμορφωμέ-        λαβε ο παλαι ς Συναξαριστής, που
σχετίζονται με τις έννοιες του πλή-                                                              νος – πως           έχει γίνει δεύτερο σώμα μου. Tον
θους, του χώρου και χρ νου, φτά-                                                                 ο αφηγητής          Oμηρο ως αφετηρία προσανατολι-
νοντας στη ρυθμική αντίληψη του                                                                  του «Mυθιστο-       σμού στον ωκεαν των παθών μου.
 ντος, που επαληθεύει τους μύ-                                                                   ρήματος             Tον Oσιο Mάξιμο τον Oμολογητή,
θους.                                                                                            της Kυρίας          γιατί ο στοχασμ ς του, ο ουσιωδέ-
  16) Ποια γραμμή ή φιλοσοφική                                                                   Eρσης–
                                                                                                                     στερος μεταξύ ανθρωπίνων, με χει-
                                                                                                 απ τη μέση
κατεύθυνση διακρίνει το έργο σας;                                                                                    ραγωγεί στην αποκατάσταση της ε-
                                                                                                 και κάτω σε
  H υπαγωγή λων των ιδεών και                                                                    φιδ χορτο/δρα-      ν τητας των σκέψεων και στοχα-
σκέψεων στον κλειστ , άγονο και έ-                                                               κοντιά              σμών μου ως ναυαγού.
ρημο χώρο του MHΔEN (θανάτου),                                                                   (Dracunculus          28) Ποιους αγαπάτε τώρα;
που έτσι διά της αφομοιώσεως και                                                                 vulgaris).            Tιμώ την Kαρέλλη για τη συνέπειά
πέψεως του βιολογικού φορτίου                                                                                        της. Tον Kαβάφη για την βύθεια ει-
που του προσκομίζω, καθίσταται α-                                                                                    λικρίνειά του. Tου ερωτικούς Aλε-
ξία θετική, που συνάπτοντας γά-                                                                                      ξανδρινούς μυθιστοριογράφους, ι-
μους με λες τις αριθμητικές αξίες,                                                                                   δωμένους υπ το πρίσμα του Aγίου
φτάνει στη χαρούμενη γέννηση των                                                                                     Πατριάρχου Φωτίου, στη «Mυρι βι-
εκατομμυρίων και δισεκατομμυρίων                                                                                     βλ » του. Tον Oμηρο πάντα. Tον
και αστρονομικών ετών φωτ ς, ως                                                                                      Pαμπελέ. Tον Πίνδαρο και τον Eυρι-
νέου παιδίου και προ αιώνων Θεού.                                                                                    πίδη για τις «Bάκχες» του.
  17) Eχει το έργο σας μια ή περισ-                                                                                    29) Ποιο απ τα είδη του γραπτού
σ τερες πλευρές;                                                                                                     λ γου σάς αντιπροσωπεύει περισ-
  H μια του πλευρά είναι η σειρά                                                                                     σ τερο;
των αισθητικών εκφραστικών επι-                                                                                        H πεζογραφία εκ παραλλήλου με
τευγμάτων. H άλλη η νοητική των ο-                                                                                   τη ζωγραφική, μια και εφαρμ ζω και
σίων πατέρων της Oρθοδοξίας, που                                                                                     στις δύο την αυτή μνημοτεχνική μέ-
ενέτασσαν τους εαυτούς των στη                                                                                       θοδο.
φιλοσοφία, λογαριάζοντάς την ως                                                                                        30) Ποιο έργο σας αγαπάτε πιο
αδιάλειπτο στοχασμ και μελέτη                                                                                        πολύ;
θανάτου. Tι αφάνταστη ομορφιά                                                                                          Tο τελευταίο μου, που κυκλοφ -
προσλαμβάνει τ τε η θέα του παρα-                                                                                    ρησε πέρυσι στις 4 του Mάη και λέ-
μικρ τερου ζωυφίου, στο φωτειν                                                                                       γεται «Aρχείον· βιβλίον έρωτος ήτοι
ζ φο του ψυχικού χάους.                                                                                              της Aγάπης που χαρίζει ως φως οι-
  18) Eίναι απ λυτα μέσα στην πα-                                                                                    κουμενικ ο Kύριος». Eλπίζω, βασι-
ράδοση;                                ντικείμενο με το υποκείμενο. Kαμιά     κλεκτών μαθητών του Kυρίου, ατε-
                                       άλλη φιλοσοφική τάση απ την Aνα-       νίζοντας την αστραπή της Θε τη-        ζ μενος στον γκο της ανέκδοτης
  Πιστεύω τι η δουλειά μου, συνε-                                                                                    μέχρι σήμερα εισέτι δουλειάς μου,
χίζοντας το δρ μο του Παπαδιαμά-       γέννηση και μετά, αλλά προβολή και     τάς του.
                                       πίστη της διδασκαλίας του Aγίου          26) Tι γνώμη έχετε για τη σημερι-    να βγουν στο μεϊντάνι κι άλλα βι-
ντη, βοηθά στην ενεργοποίηση των                                                                                     βλία μεταγενεστέρως, που να τ’ α-
ερειπίων του Σολωμού, πέρα απ τα       Πατρ ς Γρηγορίου του Παλαμά, που       νή λογοτεχνία;
                                       εξέθρεψε τη Xριστιανοσύνη κατά           Oταν δεν βιάζεται να ενταχθεί σε     γαπήσω σαν διαδοχικά στερνοπαί-
 ρια παντ ς μοντέρνου ιδεαλισμού                                                                                     δια περισσ τερο το καθένα.
ή ματεριαλισμού, διά του φωτισμού      την περίοδο τη θανατερή τής σκλα-      φ ρμουλες ιδεαλιστικής ή ματερια-
                                       βιάς. H σκέψη μου δεν είναι αφηρη-     λιστικής δυστυχίας, προσφέρει πολ-       31) Ποιο είναι κατά τη γνώμη σας
της εκκλησιαστικής μας παράδο-                                                                                       το καλύτερο;
σης, που ως καύσιμο προσφέρεται        μένη αλλά νομιναλιστική.               λά σον αφορά την φορμαλιστική έ-
                                         22) Tι νομίζετε τι δίνει το έργο     ρευνα και γνώση των μέσων που συ-        Tο εκάστοτε αποπερατούμενο.
προς τούτο η αμαρτωλή μου ανηθι-
κ τητα.                                σας;                                   ντείνουν στην έκφρασή της και δια-
                                         Aγάπη. Δηλαδή μία ισχυρή αντα-       τύπωση.                                Σημείωση: Tο ερωτηματολ γιο απεστάλη α-
  19) Σας επηρέασε ο αρχαίος ελ-                                                                                       π     την καθ. Isadora Rosenthal -
ληνικ ς πολιτισμ ς;                    νάκλαση του παντοκρατορικού φω-          27) Ποιους Eλληνες συγγραφείς
                                                                                                                       Kamarinea, καθηγήτρια της Nεοελληνικής
  Oι αρχαίοι μύθοι είναι στοιχείο      τ ς, διά μέσου της δυστυχίας του α-    αγαπήσατε περισσ τερο;                   Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Mπ -
που ζωντανεύει τον οίκο του Θεού,      τομικού μου κατεξευτελισμού, που         Παπαδιαμάντη, Σολωμ , τον χρο-         χουμ, το Δεκέμβριο του 1974. Oι απαντή-
και επομένως χρήσιμοι και αναγκαί-     έτσι μεταβάλλεται, εν τω μέτρω των     νογράφο Oσιο Θεοφάνη (που θά-            σεις του N.Γ. Πεντζίκη χρονολογούνται α-
οι σο το λάδι των καντηλιών και τα     δυνάμεών μου, σε μ ρφωμα ανε-          πρεπε ν’ αντικαταστήσει τον Θου-         π τα Xριστούγεννα του ίδιου έτους.
χρώματα της διακ σμησής του και        κλάλητου χαράς.                        κυδίδη στα σχολεία), τον πολυγρα-
τα φυσικά άνθη με τα οποία στολί-        23) Tι θέλετε να εκφράσετε γρά-      φώτατο Oσιο Aγιορείτη Πατέρα Nι-       Copyright © 1997: Γαβριήλ Nικολάου Πεντζίκης.
ζουν τις άγιες εικ νες. Eίναι τεκμή-   φοντας;
ρια της ανθρωπίνης γνωστικής ανά-        Tην χαρά της εν Xριστώ τω Θεώ
λωσης διά του σπερματικού λ γου,       Zωής, που ον μασε θυγατέρα του
που δεν έπαψε απ γεννήσεως του         την π ρνη, και κάθε άνθρωπο που
K σμου, να ενεργεί, ώστε ο Kλήμης      νοιώθει την φρίκη και την ερημιά
ο Aλεξανδρεύς να φτάνει να λέγει       του εκπεσμού του, και δεν μπορεί
για τον Oμηρο, που αγαπώ πολύ ο ί-     να βασίζεται στις ίδιες δυνάμεις για
διος, τι είχε υποψίαν τινά της         μετάνοια και διαρκώς ζητεί χατήρια
Aγίας Tριάδος.                         απ τον ουραν και προπραγμάτω-
  20) H γαλλική επανάσταση;            ση του κάθε κεφιού του.
  Mετά τον αιώνα του Διαφωτισμού         24) Πιστεύετε τι η λογοτεχνία έ-
και το πλήρες ξεχώρισμα μεταξύ υ-      χει διδακτική αποστολή;
ποκειμένου και αντικειμένου, το ι-       Bεβαι τατα. Διδάσκει τη μέθη
στορικ αυτ γεγον ς περιορίζο-          που μας οδηγεί στο Θε και αποκα-
ντας τη μυθική έκταση του ανθρω-       θιστά την εν τητά μας με το σύ-
πίνου ντος στο συναίσθημα το ε-        μπαν. Eίναι μια μέθοδος διδασκα-
ρωτικ και άμεσο, ασφαλώς με επη-       λίας εν ον ματι του ωραίου.
ρέασε πάρα πολύ ρίχνοντάς με σε          25) Πώς βλέπετε την εποχή μας;
μιάν άβυσσο ερωτικών περιπετειών;        Σαν σημείο κάμψεως, στροφής
  21) H παλη τερη ή η νέα φιλοσο-      στους ανήφορους του Oρους Θα-
φία;                                   βώρ, της Aγίας Φωτεινής και κατά-
  H φιλοσοφία η μοντέρνα π.χ. του      λαμπρης Mεταμορφώσεως, που η
Xάιντεγκερ, που προσπαθεί εν ον -      λάμψη της ή διαχρονική ανατρέπει
ματι του γλωσσικού οργάνου, ως         τα σώματα λων των άμεσων αξιών,
σώματος ενιαίου, να επανασυνδέ-         πως ακριβώς βλέπουμε ν’ αναπο-        O πρύτανις του Πανεπιστημίου της Bιέννης απονέμει στον Nίκο Γαβριήλ Πε-
σει με κάθε θυσία της λογικής το α-    δογυρίζονται τα σώματα των πιο ε-      ντζίκη το Bραβείο Xέρντερ. Mάιος 1989

                                                                                                                    KYPIAKH 2 MAPTIOY 1997 - H KAΘHMEPINH        9
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf
ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf

More Related Content

What's hot

ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΘΕΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΩ Ν
ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΘΕΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΩ ΝΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΘΕΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΩ Ν
ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΘΕΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΩ Νarischatzis
 
Οδυσσέας Ελύτης - Πίνοντας ήλιο κορινθιακό
Οδυσσέας Ελύτης - Πίνοντας ήλιο κορινθιακόΟδυσσέας Ελύτης - Πίνοντας ήλιο κορινθιακό
Οδυσσέας Ελύτης - Πίνοντας ήλιο κορινθιακόvserdaki
 
Φίλιππος, Τάκης Σινόπουλος, Γ΄ Λυκείου
Φίλιππος, Τάκης Σινόπουλος, Γ΄ ΛυκείουΦίλιππος, Τάκης Σινόπουλος, Γ΄ Λυκείου
Φίλιππος, Τάκης Σινόπουλος, Γ΄ ΛυκείουEleni Vakana
 
Γιάννης Μαγκλής "Γιατί"
Γιάννης Μαγκλής  "Γιατί"Γιάννης Μαγκλής  "Γιατί"
Γιάννης Μαγκλής "Γιατί"gina zaza
 
ρηματα επίσταμαι, δύναμαι, μέμνημαι, κειμαι, κάθημαι θεωρια
ρηματα επίσταμαι, δύναμαι, μέμνημαι, κειμαι, κάθημαι  θεωριαρηματα επίσταμαι, δύναμαι, μέμνημαι, κειμαι, κάθημαι  θεωρια
ρηματα επίσταμαι, δύναμαι, μέμνημαι, κειμαι, κάθημαι θεωριαEleni Kots
 
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣKeti Viska
 
Ο τόπος μας του Γιάννη Ρίτσου, Εργασίες μαθητών
Ο τόπος μας του Γιάννη Ρίτσου, Εργασίες μαθητώνΟ τόπος μας του Γιάννη Ρίτσου, Εργασίες μαθητών
Ο τόπος μας του Γιάννη Ρίτσου, Εργασίες μαθητώνΣΟΦΙΑ ΦΕΛΛΑΧΙΔΟΥ
 
ελενη τελικο (αποθηκεύτηκε αυτόματα)
ελενη τελικο (αποθηκεύτηκε αυτόματα)ελενη τελικο (αποθηκεύτηκε αυτόματα)
ελενη τελικο (αποθηκεύτηκε αυτόματα)Eleni Kots
 
ΠΑΘΗΤΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ
ΠΑΘΗΤΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙΠΑΘΗΤΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ
ΠΑΘΗΤΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙGeorgia Sofi
 
ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ "Η ΑΠΟΚΡΙΑ" Βερλέτης
ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ "Η ΑΠΟΚΡΙΑ" ΒερλέτηςΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ "Η ΑΠΟΚΡΙΑ" Βερλέτης
ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ "Η ΑΠΟΚΡΙΑ" Βερλέτηςpemptoussia
 
Ενότητα 4, διατροφή και υγεία
Ενότητα 4, διατροφή και υγείαΕνότητα 4, διατροφή και υγεία
Ενότητα 4, διατροφή και υγείαGeorgia Dimitropoulou
 
Το απαρέμφατο ειδικό-τελικό, ταυτοπροσωπία -ετεροπροσωπία (θεωρία-ασκήσεις) Α...
Το απαρέμφατο ειδικό-τελικό, ταυτοπροσωπία -ετεροπροσωπία (θεωρία-ασκήσεις) Α...Το απαρέμφατο ειδικό-τελικό, ταυτοπροσωπία -ετεροπροσωπία (θεωρία-ασκήσεις) Α...
Το απαρέμφατο ειδικό-τελικό, ταυτοπροσωπία -ετεροπροσωπία (θεωρία-ασκήσεις) Α...mvourtsian
 
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ Georgia Sofi
 

What's hot (20)

ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΘΕΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΩ Ν
ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΘΕΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΩ ΝΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΘΕΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΩ Ν
ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΘΕΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΩ Ν
 
η ιστορια του δαχτυλιδιου
η ιστορια του δαχτυλιδιουη ιστορια του δαχτυλιδιου
η ιστορια του δαχτυλιδιου
 
Οδυσσέας Ελύτης - Πίνοντας ήλιο κορινθιακό
Οδυσσέας Ελύτης - Πίνοντας ήλιο κορινθιακόΟδυσσέας Ελύτης - Πίνοντας ήλιο κορινθιακό
Οδυσσέας Ελύτης - Πίνοντας ήλιο κορινθιακό
 
Φίλιππος, Τάκης Σινόπουλος, Γ΄ Λυκείου
Φίλιππος, Τάκης Σινόπουλος, Γ΄ ΛυκείουΦίλιππος, Τάκης Σινόπουλος, Γ΄ Λυκείου
Φίλιππος, Τάκης Σινόπουλος, Γ΄ Λυκείου
 
Γιάννης Μαγκλής "Γιατί"
Γιάννης Μαγκλής  "Γιατί"Γιάννης Μαγκλής  "Γιατί"
Γιάννης Μαγκλής "Γιατί"
 
ρηματα επίσταμαι, δύναμαι, μέμνημαι, κειμαι, κάθημαι θεωρια
ρηματα επίσταμαι, δύναμαι, μέμνημαι, κειμαι, κάθημαι  θεωριαρηματα επίσταμαι, δύναμαι, μέμνημαι, κειμαι, κάθημαι  θεωρια
ρηματα επίσταμαι, δύναμαι, μέμνημαι, κειμαι, κάθημαι θεωρια
 
Αλέξανδρος Σούτσος, Ο επιστάτης των εθνικών οικοδομών επί Ι. Καποδίστρια. Κεί...
Αλέξανδρος Σούτσος, Ο επιστάτης των εθνικών οικοδομών επί Ι. Καποδίστρια. Κεί...Αλέξανδρος Σούτσος, Ο επιστάτης των εθνικών οικοδομών επί Ι. Καποδίστρια. Κεί...
Αλέξανδρος Σούτσος, Ο επιστάτης των εθνικών οικοδομών επί Ι. Καποδίστρια. Κεί...
 
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
 
Εμμανουήλ Ροΐδης, Τα υαλοπωλεία. Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Γυμνασίου
Εμμανουήλ Ροΐδης, Τα υαλοπωλεία. Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Γυμνασίου  Εμμανουήλ Ροΐδης, Τα υαλοπωλεία. Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Γυμνασίου
Εμμανουήλ Ροΐδης, Τα υαλοπωλεία. Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Γυμνασίου
 
Ο τόπος μας του Γιάννη Ρίτσου, Εργασίες μαθητών
Ο τόπος μας του Γιάννη Ρίτσου, Εργασίες μαθητώνΟ τόπος μας του Γιάννη Ρίτσου, Εργασίες μαθητών
Ο τόπος μας του Γιάννη Ρίτσου, Εργασίες μαθητών
 
ελενη τελικο (αποθηκεύτηκε αυτόματα)
ελενη τελικο (αποθηκεύτηκε αυτόματα)ελενη τελικο (αποθηκεύτηκε αυτόματα)
ελενη τελικο (αποθηκεύτηκε αυτόματα)
 
ΠΑΘΗΤΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ
ΠΑΘΗΤΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙΠΑΘΗΤΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ
ΠΑΘΗΤΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ
 
ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ "Η ΑΠΟΚΡΙΑ" Βερλέτης
ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ "Η ΑΠΟΚΡΙΑ" ΒερλέτηςΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ "Η ΑΠΟΚΡΙΑ" Βερλέτης
ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ "Η ΑΠΟΚΡΙΑ" Βερλέτης
 
Ένας στοργικός ηγέτης, Ξενοφών, Αγησίλαος 7.1-3, Εν. 7 Αρχαίων Β΄ Γυμνασίου
Ένας στοργικός ηγέτης, Ξενοφών, Αγησίλαος 7.1-3, Εν. 7 Αρχαίων Β΄ ΓυμνασίουΈνας στοργικός ηγέτης, Ξενοφών, Αγησίλαος 7.1-3, Εν. 7 Αρχαίων Β΄ Γυμνασίου
Ένας στοργικός ηγέτης, Ξενοφών, Αγησίλαος 7.1-3, Εν. 7 Αρχαίων Β΄ Γυμνασίου
 
Ενότητα 4, διατροφή και υγεία
Ενότητα 4, διατροφή και υγείαΕνότητα 4, διατροφή και υγεία
Ενότητα 4, διατροφή και υγεία
 
Συζητώντας για την εργασία και το επάγγελμα, 5 ενότητα Νεοελληνικής Γλώσσας Β...
Συζητώντας για την εργασία και το επάγγελμα, 5 ενότητα Νεοελληνικής Γλώσσας Β...Συζητώντας για την εργασία και το επάγγελμα, 5 ενότητα Νεοελληνικής Γλώσσας Β...
Συζητώντας για την εργασία και το επάγγελμα, 5 ενότητα Νεοελληνικής Γλώσσας Β...
 
Το απαρέμφατο ειδικό-τελικό, ταυτοπροσωπία -ετεροπροσωπία (θεωρία-ασκήσεις) Α...
Το απαρέμφατο ειδικό-τελικό, ταυτοπροσωπία -ετεροπροσωπία (θεωρία-ασκήσεις) Α...Το απαρέμφατο ειδικό-τελικό, ταυτοπροσωπία -ετεροπροσωπία (θεωρία-ασκήσεις) Α...
Το απαρέμφατο ειδικό-τελικό, ταυτοπροσωπία -ετεροπροσωπία (θεωρία-ασκήσεις) Α...
 
α΄στάσιμο
α΄στάσιμοα΄στάσιμο
α΄στάσιμο
 
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
 
Ευριπίδη Ελένη, Δ΄ Επεισόδιο, στίχοι 1500-1592
Ευριπίδη Ελένη, Δ΄ Επεισόδιο, στίχοι 1500-1592Ευριπίδη Ελένη, Δ΄ Επεισόδιο, στίχοι 1500-1592
Ευριπίδη Ελένη, Δ΄ Επεισόδιο, στίχοι 1500-1592
 

Similar to ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf

Kavvadias afierwma Kathimerini
Kavvadias afierwma KathimeriniKavvadias afierwma Kathimerini
Kavvadias afierwma KathimeriniSpyros
 
Nίκος Καζαντζάκης Ένα ανήσυχο πνεύμα, ένας ασυμβίβαστος στοχαστής
Nίκος Καζαντζάκης  Ένα ανήσυχο πνεύμα, ένας ασυμβίβαστος στοχαστήςNίκος Καζαντζάκης  Ένα ανήσυχο πνεύμα, ένας ασυμβίβαστος στοχαστής
Nίκος Καζαντζάκης Ένα ανήσυχο πνεύμα, ένας ασυμβίβαστος στοχαστήςArgyro Mochianaki
 
Οδυσσέας Ελύτης
Οδυσσέας ΕλύτηςΟδυσσέας Ελύτης
Οδυσσέας Ελύτηςmt18
 
ELITIS ODYSSEAS
ELITIS ODYSSEASELITIS ODYSSEAS
ELITIS ODYSSEASxsklavent
 
Κώστας Καρυωτάκης, η ζωή και το έργο του (http://blogs.sch.gr/epapadi/)
Κώστας Καρυωτάκης, η ζωή και το έργο του (http://blogs.sch.gr/epapadi/)Κώστας Καρυωτάκης, η ζωή και το έργο του (http://blogs.sch.gr/epapadi/)
Κώστας Καρυωτάκης, η ζωή και το έργο του (http://blogs.sch.gr/epapadi/)Παπαδημητρακοπούλου Τζένη
 
Μανόλης Αναγνωστάκης, Θεσσαλονίκη, Μέρες του 1969 μ.Χ
Μανόλης Αναγνωστάκης, Θεσσαλονίκη, Μέρες του 1969 μ.Χ Μανόλης Αναγνωστάκης, Θεσσαλονίκη, Μέρες του 1969 μ.Χ
Μανόλης Αναγνωστάκης, Θεσσαλονίκη, Μέρες του 1969 μ.Χ Vassiliki Yiannou
 
οδυσσέας ελύτης ( 1911 1996)
οδυσσέας ελύτης ( 1911 1996)οδυσσέας ελύτης ( 1911 1996)
οδυσσέας ελύτης ( 1911 1996)skourti
 
«φωνή πατρίδας μέσα από την ποίηση»
«φωνή πατρίδας μέσα από την ποίηση»«φωνή πατρίδας μέσα από την ποίηση»
«φωνή πατρίδας μέσα από την ποίηση»George Thodis
 
τάκης σινόπουλος
τάκης σινόπουλοςτάκης σινόπουλος
τάκης σινόπουλοςmpaschoudi89
 
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ 1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ 1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ 1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ 1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣSaltis Moisis
 
Ο Κωσταντινος καβαφης παρουσιαση
Ο Κωσταντινος  καβαφης παρουσιασηΟ Κωσταντινος  καβαφης παρουσιαση
Ο Κωσταντινος καβαφης παρουσιασηkaramoula
 
νίκος καζαντζάκης
νίκος καζαντζάκηςνίκος καζαντζάκης
νίκος καζαντζάκηςptsgkar
 
το μυστικό της κοντέσσας βαλέρα ινας
το μυστικό της κοντέσσας βαλέρα ιναςτο μυστικό της κοντέσσας βαλέρα ινας
το μυστικό της κοντέσσας βαλέρα ιναςEleni Papadopoulou
 
αγγελοσ σικελιανοσ
αγγελοσ σικελιανοσαγγελοσ σικελιανοσ
αγγελοσ σικελιανοσDimitra Stagia
 
Ζωγραφική και γλυπτική τον 19ο αιώνα, εργασία των μαθητών του 6ου Γυμνασίου Τ...
Ζωγραφική και γλυπτική τον 19ο αιώνα, εργασία των μαθητών του 6ου Γυμνασίου Τ...Ζωγραφική και γλυπτική τον 19ο αιώνα, εργασία των μαθητών του 6ου Γυμνασίου Τ...
Ζωγραφική και γλυπτική τον 19ο αιώνα, εργασία των μαθητών του 6ου Γυμνασίου Τ...Rafi Boul
 
ΝIκοs Καζαντζάκηs
ΝIκοs ΚαζαντζάκηsΝIκοs Καζαντζάκηs
ΝIκοs ΚαζαντζάκηsMatoula Mk
 
οδυσσέας ελύτης ( 1911 1996)
οδυσσέας ελύτης ( 1911 1996)οδυσσέας ελύτης ( 1911 1996)
οδυσσέας ελύτης ( 1911 1996)skourti
 
B4 πραβίτα νεοελλλογοτεχνία
B4 πραβίτα νεοελλλογοτεχνίαB4 πραβίτα νεοελλλογοτεχνία
B4 πραβίτα νεοελλλογοτεχνία4lykkerk
 
Αφιέρωμα στον Καραγκιόζη
Αφιέρωμα στον ΚαραγκιόζηΑφιέρωμα στον Καραγκιόζη
Αφιέρωμα στον Καραγκιόζηevlampo
 

Similar to ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf (20)

Kavvadias afierwma Kathimerini
Kavvadias afierwma KathimeriniKavvadias afierwma Kathimerini
Kavvadias afierwma Kathimerini
 
Nίκος Καζαντζάκης Ένα ανήσυχο πνεύμα, ένας ασυμβίβαστος στοχαστής
Nίκος Καζαντζάκης  Ένα ανήσυχο πνεύμα, ένας ασυμβίβαστος στοχαστήςNίκος Καζαντζάκης  Ένα ανήσυχο πνεύμα, ένας ασυμβίβαστος στοχαστής
Nίκος Καζαντζάκης Ένα ανήσυχο πνεύμα, ένας ασυμβίβαστος στοχαστής
 
Οδυσσέας Ελύτης
Οδυσσέας ΕλύτηςΟδυσσέας Ελύτης
Οδυσσέας Ελύτης
 
ELITIS ODYSSEAS
ELITIS ODYSSEASELITIS ODYSSEAS
ELITIS ODYSSEAS
 
Κώστας Καρυωτάκης, η ζωή και το έργο του (http://blogs.sch.gr/epapadi/)
Κώστας Καρυωτάκης, η ζωή και το έργο του (http://blogs.sch.gr/epapadi/)Κώστας Καρυωτάκης, η ζωή και το έργο του (http://blogs.sch.gr/epapadi/)
Κώστας Καρυωτάκης, η ζωή και το έργο του (http://blogs.sch.gr/epapadi/)
 
Μανόλης Αναγνωστάκης, Θεσσαλονίκη, Μέρες του 1969 μ.Χ
Μανόλης Αναγνωστάκης, Θεσσαλονίκη, Μέρες του 1969 μ.Χ Μανόλης Αναγνωστάκης, Θεσσαλονίκη, Μέρες του 1969 μ.Χ
Μανόλης Αναγνωστάκης, Θεσσαλονίκη, Μέρες του 1969 μ.Χ
 
οδυσσέας ελύτης ( 1911 1996)
οδυσσέας ελύτης ( 1911 1996)οδυσσέας ελύτης ( 1911 1996)
οδυσσέας ελύτης ( 1911 1996)
 
«φωνή πατρίδας μέσα από την ποίηση»
«φωνή πατρίδας μέσα από την ποίηση»«φωνή πατρίδας μέσα από την ποίηση»
«φωνή πατρίδας μέσα από την ποίηση»
 
τάκης σινόπουλος
τάκης σινόπουλοςτάκης σινόπουλος
τάκης σινόπουλος
 
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ 1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ 1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ 1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ 1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ
 
Κώστας Καρυωτάκης
Κώστας ΚαρυωτάκηςΚώστας Καρυωτάκης
Κώστας Καρυωτάκης
 
Ο Κωσταντινος καβαφης παρουσιαση
Ο Κωσταντινος  καβαφης παρουσιασηΟ Κωσταντινος  καβαφης παρουσιαση
Ο Κωσταντινος καβαφης παρουσιαση
 
νίκος καζαντζάκης
νίκος καζαντζάκηςνίκος καζαντζάκης
νίκος καζαντζάκης
 
το μυστικό της κοντέσσας βαλέρα ινας
το μυστικό της κοντέσσας βαλέρα ιναςτο μυστικό της κοντέσσας βαλέρα ινας
το μυστικό της κοντέσσας βαλέρα ινας
 
αγγελοσ σικελιανοσ
αγγελοσ σικελιανοσαγγελοσ σικελιανοσ
αγγελοσ σικελιανοσ
 
Ζωγραφική και γλυπτική τον 19ο αιώνα, εργασία των μαθητών του 6ου Γυμνασίου Τ...
Ζωγραφική και γλυπτική τον 19ο αιώνα, εργασία των μαθητών του 6ου Γυμνασίου Τ...Ζωγραφική και γλυπτική τον 19ο αιώνα, εργασία των μαθητών του 6ου Γυμνασίου Τ...
Ζωγραφική και γλυπτική τον 19ο αιώνα, εργασία των μαθητών του 6ου Γυμνασίου Τ...
 
ΝIκοs Καζαντζάκηs
ΝIκοs ΚαζαντζάκηsΝIκοs Καζαντζάκηs
ΝIκοs Καζαντζάκηs
 
οδυσσέας ελύτης ( 1911 1996)
οδυσσέας ελύτης ( 1911 1996)οδυσσέας ελύτης ( 1911 1996)
οδυσσέας ελύτης ( 1911 1996)
 
B4 πραβίτα νεοελλλογοτεχνία
B4 πραβίτα νεοελλλογοτεχνίαB4 πραβίτα νεοελλλογοτεχνία
B4 πραβίτα νεοελλλογοτεχνία
 
Αφιέρωμα στον Καραγκιόζη
Αφιέρωμα στον ΚαραγκιόζηΑφιέρωμα στον Καραγκιόζη
Αφιέρωμα στον Καραγκιόζη
 

ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Pdf

  • 1. A ΦIEPΩMA KYPIAKH 2 MAPTIOY 1997 2-31 AΦIEPΩMA ⅷ N. Γ. Πεντζίκης, ένας ασυ- νήθιστος άνθρωπος. H πολυ- διάστατη προσωπικ τητα του λογοτέχνη και ζωγράφου. Tης Γιώτας Mυρτσιώτη ⅷ Xρονολ γιο Nίκου Γαβριήλ Πεντζίκη. Tου Γαβριήλ Nικολάου Πε- ντζίκη ⅷ O N. Γ. Πεντζίκης απαντάει σε 31 ερωτήσεις της Isadora Rosenthal-Kamarinea. ⅷ Tο συγγραφικ έργο του N. Γ. Πεντζίκη, μια Oδύσσεια χωρίς Iθάκη. Tου X. Δ. Γουνελά ⅷ K ντογλου και Πεντζίκης. Kοινά σημεία και διαφορές στο έργο τους. Tου Στρατή Πασχάλη ⅷ O «Kοχλίας» του Πεντζίκη. H καθοριστική συμβολή του στο πρωτοποριακ περιοδικ . O Nίκος Γαβριήλ στο σπίτι του (Bασ. Oλγας 197) το 1984 (φωτ.: Γιώργος Πούπης). Tης M. Θεοδοσοπούλου N. Γ. Πεντζίκης, ένας ⅷ Ψηφαρίθμηση, η ιδι μορ- φη τεχνοτροπία που χρησιμο- ποίησε ο N. Γ. Πεντζίκης. Tης Nίκης Λοϊζίδη ⅷ Iδι ρρυθμος μποέμ. H πο- λύπλευρη προσωπικ τητα του N. Γ. Πεντζίκη. Tου Kάρολου Tσίζεκ ασυνήθιστος άνθρωπος ⅷ Διάδοχος των Bυζαντινών. Tο λογοτεχνικ και ζωγραφι- κ έργο του. Tων Aλεξάνδρου Kοσματ - πουλου, N. Δ. Tριανταφυλλ - πουλου, Γιάννη Mενεσίδη, Aνδρέα Φωκά, Γιάννη Zήκα ⅷ Tο Aγιον Oρος του Πεντζίκη. H πολυδιάστατη προσωπικ τητα του λογοτέχνη και ζωγράφου Tου Aρχιεπισκ που Aυ- στραλίας κ. Στυλιανού ⅷ Στύφνος, Στρύχνος ή ο «Aγωνίζομαι να συμπεριλάβω ασήμαντες Oι δεκάδες επισκέψεις του στην Aθω- γράφους και λογοτέχνες. Nα αποκα- Eλλέβορος Eρυθροσέπαλος; λεπτομέρειες που σημείωσα, γιατί μ νο έτσι νική Πολιτεία τροφοδοτούσαν τον λύψει την ευαίσθητη πτυχή της προ- Περίπατοι και εκδρομές περί καταλαβαίνω τι μπορεί να λάβει κάποια ε- πνευματικ του κ σμο, τη βαθιά του σωπικ τητάς του μέσα απ την αλλη- την Kαβάλα με τον N. Γ. Πε- ν τητα η κομματιασμένη απ τις καθημερι- πίστη στην Oρθοδοξία, που εκφράζε- λογραφία του. Nα φέρει στην επιφά- νές αντιφάσεις ύπαρξη». ντζίκη. «O Πεθαμένος και η Aνάσταση», ται στο συγγραφικ και εικαστικ του νεια τις πολιτικές του αναζητήσεις μ’ Tου Hλία X. Παπαδημητρα- Nίκος Γαβριήλ Πεντζίκης έργο. Aπ τους εκπροσώπους του «ε- ένα ανέκδοτο κείμενο. Nα αντλήσει κ πουλου σωτερικού μονολ γου», στη χώρα απ τους ανθρώπους που τον έζησαν ⅷ Aλληλογραφία του N. Γ. Πε- μας, ο Nίκος Γαβριήλ Πετζίκης άφησε μύχιες πτυχές του χαρακτήρα του. ΠOΛYΠΛOKH, πολύπλευρη και πολυ- ντζίκη με τους Eλύτη, Tσίλλη, κείμενα σοφίας και μνήμης. Tοπία, Nα αναλύσει την πνευματικ τητα και Παπατζώνη και Kουράκη. διάστατη η προσωπικ τητα του ζω- γράφου και λογοτέχνη Nίκου Γα- πρ σωπα κι ον ματα έγιναν πεζογρα- τη θεολογική του προσέγγιση. Nα ε- Tου Γαβριήλ Nικολάου Πε- φήματα, ποιήματα, λεπτές πινελιές κι παναφέρει, γενικά, στη μνήμη τη δη- ντζίκη βριήλ Πεντζίκη σημάδεψε την πνευ- ματική ζωή της Θεσσαλονίκης απ ο «Συναξαριστής» πηγή έμπνευσης μιουργική του πορεία. Ως φ ρος τι- ⅷ «Eκτοτε δεν είχα πια κανέ- το 1935 έως τις μέρες μας. Bαθιά πο- μής στην π λη για την οποία, πως έ- να πάρεδ σε με το κ μμα». λεγε είχε «σαπίσει σκεπτ μενος». Aνέκδοτο κείμενο του N. Γ. τισμένος απ τις ρίζες του τ που Eπιμέλεια αφιερώματος: Πεντζίκη. του, γνώστης της τοπιογραφίας και ΓI·TA MYPTΣI·TH «Aναπαύομαι ευτυχής στην ήσυχη σιωπή, Tου Nίκου Γαβριήλ Πεντζίκη της ιστορίας, εμβάθυνε με το χει- ακούγοντας βουβά σα πρ σωπα, ον ματα, ⅷ Πάνω στα βάσανα που επι- μαρρώδη λ γο του την ορθ δοξη τοπία, παρουσιάζει η άβυσσος της μνήμης παράδοση. που προσέδωσε στους πίνακές του ά- καταλαβαίνοντας μιαν άλλη χρονική διάρ- βάλλει ο άνθρωπος στον άν- θρωπο. Eικ νες και σύμβολα που εναλλάσ- πειρους αριθμούς, χρώματα, σύμβο- κεια, που μου επιβάλλει να παραδεχθώ ως σονται στις συγγραφικές και ζωγρα- λα και σχήματα. Tη διττή προσωπικ - ορθ τερο το λογικά εσφαλμένο, γιατί η στε- φικές του δημιουργίες, φανερώνουν τητα του Nίκου Γαβριήλ Πεντζίκη ε- νή λογική δεν μπορεί να καταλάβει ποτέ τον Eξώφυλλο: Nοέμβριος 1992. H φωτογραφία βγήκε στο συνοικιακ φωτογραφείο «Φωτο- την πρωτοποριακή του σκέψη, την πιχειρούν να προσεγγίσουν οι «Eπτά μυστικ συμβολισμ των αριθμών. Kρ νος» που ο N. Γ. Πεντζίκης φωτογρά- Hμέρες», τέσσερα χρ νια μετά το «Oμιλήματα» Nίκος Γαβριήλ Πεντζίκης αρχαιογνωσία, τη μελέτη του στο βυ- φιζε τα έργα του μετά την περάτωσή τους. ζάντιο, τις επιδράσεις του απ τη βυ- θάνατ του. Oταν την είδε η σύζυγ ς του έμεινε άφωνη, καταλαβαίνοντας τι ο άντρας της δεν ήταν ζαντινή αγιογραφία, την αισι δοξη Σ’ ένα εκτενές αφιέρωμα που επι- Σημείωση: Tα ανέκδοτα κείμενα του N. πια του κ σμου τούτου. και ελπιδοφ ρα θεώρηση του νοήμα- διώκει να αφουγκραστεί το συγγρα- Γ. Πεντζίκη (σελ. 8-9, 26-31) έχουν γρα- φικ του έργο. Nα ανιχνεύσει τη ζω- φεί απ τον συγγραφέα στο πολυτονικ τος της ζωής. O Nίκος Γαβριήλ Πε- σύστημα. Eδώ, για λ γους τεχνικούς, εί- Yπεύθυνος «Eπτά Hμερών»: ντζίκης ταυτίστηκε με τη «μητέρα γραφική του και ακροθιγώς την ψη- ναι στο μονοτονικ . Zητούμε την κατα- BHΣ. ΣTAYPAKAΣ Θεσσαλονίκη», αλλά γοητεύτηκε απ φαρίθμηση. Nα κάνει ανάδραση στο ν ηση των αναγνωστών μας. το «άχρονο θαύμα» του Aγίου Oρους. έργο απ τους ομ τεχνούς του, ζω- 2 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 2 MAPTIOY 1997
  • 2. Xρονολ γιο N. Γ. Πεντζίκη Eπιμέλεια – σύνταξη χρονολογίου: Γαβριήλ Nικολάου Πεντζίκης 1908: Γέννηση του Nίκου Γα- βριήλ Πεντζίκη στη Θεσσαλονίκη. Παρασκευή 17/30 Oκτωβρίου. Στερνοπαίδι του Γαβριήλ (γεν. 1868) και της Mαίρης (γεν. 1879) έ- πειτα απ τρεις κ ρες: Xρυσούλα (η μετέπειτα ποιήτρια Zωή Kαρέλ- λη), Eλενίτσα και Kλειώ. Πλούσια αστική οικογένεια. Πατέρας φαρ- μακοποι ς, ίδρυσε το πρώτο επι- στημονικ φαρμακείο της π λης. Mητέρα διδασκάλισσα, ανέπτυξε σημαντική κοινωνική δράση. Mέ- νουν στο σπίτι πάνω απ το φαρ- μακείο (Eγνατίας 112, νυν 106). Aργ τερα μετακομίζουν στην ιδι - κτητη έπαυλη του πατέρα του, στην οδ Mαυροκορδάτου 3 (κα- τεδαφίστηκε στις αρχές της δεκα- ετίας του 1970). 1919: Πηγαίνει για πρώτη φορά στο σχολείο στην έκτη δημοτικού στο σχολείο Στεφάνου Nούκα· μέ- χρι τ τε διδασκ ταν κατ’ οίκον. 1920–26: Παρακολουθεί την πρώτη τάξη του γυμνασίου στο B΄ Γυμνάσιο και τις υπ λοιπες στο A΄ Eξατάξιο Γυμνάσιο (διατηρητέο κτίριο επί της Bασ. Oλγας). Στενή φιλία με συμμαθητή του Kώστα Σαρρή, μετέπειτα γιατρ ακτινο- λ γο, που θα διαρκέσει ολ κληρη ζωή. 1921: Oικογενειακ ταξίδι στο Bελιγράδι, στη Bουδαπέστη και στη Bιέννη. 1922: Γράφει μια Παγκ σμια Γε- ωγραφία που εγκρίνεται απ το υ- πουργείο Παιδείας. H έγκριση α- νακαλείται ταν διαπιστώνεται η ηλικία του συγγραφέα. Γράφει τους πρώτους του στίχους, επη- ρεασμένος απ το δημοτικ τρα- γούδι. 1925: Oικογενειακ ταξίδι στη Σερβία και στην Aυστρία. 1926: Παίρνει το Aπολυτήριο Γυ- μνασίου (βαθμ ς: Kαλώς). Aναχω- ρεί για σπουδές Oπτικής και Φαρ- «Θεσσαλονίκη, πισθεν κατοικιών». Aκουαρέλλα, 1949. Συλλογή Γ. N. Πεντζίκη (φωτ.: Φ. Σαρρή / ΦAOΣ). μακευτικής στο Παρίσι. Γνωριμία με Ψυχάρη. της οικογένειας επιδεινώνεται τίωση. Eπισκέπτεται το Aγιον δελφ ς του Mιλτιάδης Σαράντη 1927: 27 Φεβρουαρίου: Θάνατος σταθερά. Eπειτα απ λίγα χρ νια Oρος για πρώτη φορά. Mέχρι το Πεντζίκης. του πατέρα. O NΓΠ τον πληροφο- αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τέλος της ζωής του θα το επισκε- 1936: Δημοσιεύονται πεζογρα- ρείται μ νον ταν επιστρέφει για το πατρικ σπίτι και να εγκαταστα- φθεί 94 φορές. Aρχίζει να ζωγρα- φήματά του στο περιοδικ «Tο 3ο τις θερινές διακοπές. Aρχίζουν οι- θούν στην οδ Λυσιμάχου 2. Δια- φίζει. Mάτι». Σε δημοσίευμα τον μήνα κονομικές δυσχέρειες για την οι- δέχεται επίσημα τον πατέρα του 1934: Γράφει το μυθιστ ρημα Iούλιο εμφανίζεται για τελευταία κογένεια. O NΓΠ συνεχίζει τις στο φαρμακείο, το οποίο για μία «Aντρέας Δημακούδης (ένας νέος φορά το ψευδώνυμο Σταυράκιος σπουδές του στο Παρίσι ώς το τέ- εικοσαετία θα αποτελέσει το κατ’ μονάχος)» που θα εκδοθεί την ε- Kοσμάς που χρησιμοποιούσε μέ- λος της ακαδημαϊκής χρονιάς. εξοχήν λογοτεχνικ στέκι και φυ- π μενη χρονιά με το ψευδώνυμο: χρι τώρα. Γνωριμία και φιλία με Παίρνει πτυχίο φυσιολογίας οπτι- τώριο λογοτεχνών της νεώτερης Σταυράκιος Kοσμάς. Γιώργο Σαραντάρη. κής. γενιάς. 1935: Δημοσιεύεται στο περιοδι- 1937: Δημοσιεύεται στο περιοδι- 1928–29: Mετεγγράφεται στο 1931: Γνωριμία με Στρατή Δού- κ «Tο 3ο Mάτι» το ποίημα «H Γυ- κ «Mακεδονικές Hμέρες» το πε- Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου κα. H αδιάπτωτη φιλία τους αποτυ- ναίκα που προπονείται στο κολύ- ζογράφημα «O Mουγκ ς κι ο ποιη- που σπουδάζει Φαρμακευτική και πώνεται στο κείμενο «Tο Bασιλ - μπημα». Δημοσιεύονται πεζογρα- τής». Bοτανική. Παίρνει το πτυχίο με πουλο που δεν βλέπει ούτε ακού- φήματα στο περιοδικ «Mακεδονι- 1938: Γράφει το μυθιστ ρημα «O βαθμ Λίαν Kαλώς (Assez Bien). ει» (περιοδικ «Kοχλίας», 1947) κές Hμέρες» και σε τοπικές εφη- Πεθαμένος και η Aνάσταση». Δη- Πολλές απ τις εμπειρίες και τα και τον πίνακα «Θάνατος Iδομενέ- μερίδες. Mεταφράζει μαζί με τη μοσιεύεται απ σπασμα στο περιο- βιώματα αυτής της διετίας μετου- ως» (τέμπερα, 1983) που ο NΓΠ Zωή Kαρέλλη μια διάλεξη του δικ «Mακεδονικές Hμέρες». σιώνονται στο πρώτο του μυθιστ - ζωγράφισε ταν πληροφορήθηκε Xουάν Γκρις για «Tο 3ο Mάτι». Mε- 1941: Eπιστρατεύεται ως αγύ- ρημα «Aντρέας Δημακούδης (ένας το θάνατο του Δούκα. ταφράζει απ σπασμα απ το μυθι- μναστος. Eκπαιδεύεται στο Λη- νέος μονάχος)», (1935). 1933: Nοσηλεύεται στο Σανατ - στ ρημα του E. Dujardin «Oι δάφ- γουρι της Aργολίδας. Πριν προ- 1930: H οικονομική κατάσταση ριο Aσβεστοχωρίου για προφυμα- νες κ πηκαν». Aυτοκτονεί ο εξά- Συνέχεια στην 4η σελίδα KYPIAKH 2 MAPTIOY 1997 - H KAΘHMEPINH 3
  • 3. Συνέχεια απ την 3η σελίδα λάβει να τελειώσει τη βασική εκ- παίδευση, υπογράφεται η συνθη- κολ γηση με τους Γερμανούς. Aπ την εμπειρία αυτή προέρχεται το ποίημα «Συμβάν» (1944). Δημο- σιεύεται το πεζογράφημα «Aγρύ- πνια» (γραμμένο το 1939). 1943: Θάνατος της γιαγιάς του Eλένης Iωαννίδου (29 Mαΐου). Tην αλλάζει και την ντύνει ο ίδιος ο NΠΓ. Eμπειρία καθοριστική για τη μετέπειτα εξέλιξή του. Tον Σε- πτέμβριο–Nοέμβριο γράφει τη σει- ρά ποιημάτων «Eικ νες» που θα εκδοθούν την επ μενη χρονιά. Eγγράφεται στο Kομμουνιστικ K μμα. 1944: Πρώτη έκδοση του μυθι- στορήματος «O Πεθαμένος και η Aνάσταση». Tη διακ σμηση του βι- βλίου έκανε ο ζωγράφος Σπύρος Παπαλουκάς. Πρώτη έκδοση της ποιητικής συλλογής «Eικ νες». Γράφει το ποίημα «Συμβάν». Πα- ρουσιάζει για πρώτη φορά ζωγρα- φική του εργασία μαζί με άλλους Θεσσαλονικείς καλλιτέχνες στο ανθοπωλείο Eυρυβιάδη Kωνστα- ντινίδη. 1945: Δημοσιεύονται πεζογρα- φήματά του στο περιοδικ «Φιλο- λογικά Xρονικά». Kυκλοφορεί το πρώτο τεύχος του περιοδικού O πατέρας του N. Γ. Πεντζίκη, Γαβριήλ Πεντζίκης, σε φω- H μητέρα του N. Γ. Πεντζίκη, Mαίρη Πεντζίκη, το γένος «Kοχλίας» του οποίου ο NΓΠ απο- τογραφία του 1885. Iωαννίδου. τελεί βασικ συνεργάτη. Aπ το 1945 ώς το 1948 ο NΓΠ θα δημοσι- 1949: Γράφει την «Πραγματο- σιευθούν συνολικά δέκα ποιήμα- συγγραφή του μυθιστορήματος εύσει εκεί σχέδια, πρωτ τυπα πε- γνωσία» (κείμενο σε συνέχεια) τα, μεταξύ των οποίων τα «Συμ- «H Aρχιτεκτονική της Σκ ρπιας ζογραφήματα, τεχνοκριτικά σημει- που δημοσιεύεται στο περιοδικ βάν», «O Nικοτσάρας», «O Bατά- Zωής» που θα ολοκληρωθεί την ε- ώματα, ατομικές και συλλογικές «Mορφές» απ τον Iούνιο του τζης Aυτοκράτωρ της Nικαίας στο π μενη χρονιά. Mαζί με τον φίλο μεταφράσεις. Tαξίδι στην Aθήνα 1949 ώς τον Mάρτιο του 1950. H Σταυρ Xαλκιδικής» και «Aτένιση του ζωγράφο Γιώργο Παραλή μέ- με πλοίο απ Eπανωμή που φτά- συγγραφή του κειμένου ολοκλη- Θησαυρού». νουν ενάμιση μήνα στο Aγιον νει ύστερα απ διήμερη πεζοπο- ρώνεται τον Δεκέμβριο του 1949. 1951: Aτομική έκθεση ζωγραφι- Oρος ζωγραφίζοντας. Aτομική ρία. Eγκαταλείπει τα λάδια και ζωγρα- κής στο Eμπορικ και Bιομηχανικ Eκθεση στο Γαλλικ Iνστιτούτο 1946: Δημοσιεύεται στο περιοδι- φίζει μ νο τέμπερες. Eπιμελητήριο Θεσσαλονίκης. Mε Θεσσαλονίκης. Γέννηση του γιου κ «Φιλολογικά Xρονικά» το ποίη- 1950: Πρώτη έκδοση της «Πραγ- τις πενιχρές εισπράξεις της έκθε- του Γαβριήλ. μα «Πάνω στα βάσανα που επιβάλ- ματογνωσίας» με σχέδιο εξωφύλ- σης παραθερίζει με τη σύζυγ του 1953: Δημοσιεύει στο περιοδικ λει ο άνθρωπος στον άνθρωπο». λου του ζωγράφου Γιάννη Σβορώ- στη Nέα Σκιώνη Xαλκιδικής. Eντυ- «Mορφές» τα πεζογραφήματα Συχνά ταξίδια στην Aθήνα. Γράφει νου. Kυκλοφορεί το βιβλίο «Tα πώσεις και εμπειρίες απ τον πα- «Nοσταλγία του Kαλοκαιριού», «H το πεζογράφημα «Iωνάς Nε που- Bυζαντινά Mνημεία της Θεσσαλο- ραθερισμ αυτ ν διαφαίνονται Πρώτη πύκνωση», «Πύκνωση στο λος ή κάπως έτσι». Δημοσιεύεται νίκης» του Bασίλη Δεδούση (διευ- στο «Mυθιστ ρημα της Kυρίας πρ σωπο», αποσπάσματα της στον «Kοχλία» μετάφραση ποιη- θυντή του περιοδικού «Mορφές») Eρσης». Διάλεξη «Περί Kασσάν- πρώτης μορφής του «Mυθιστορή- μάτων του Oσίου Συμεών του Nέ- που βασίζεται στις ξεναγήσεις του δρας». ματος της Kυρίας Eρσης». Aρχίζει ου Θεολ γου και του αποσπάσμα- NΓΠ. Δημοσιεύεται στις «Mορ- 1952: Tου απονέμεται η γαλλική να εργάζεται στην ελβετική εται- τος «Mάχη στη Tζιβρίτζη Kλεισού- φές» το ποίημα «Mετά τον ύπνο». τιμητική διάκριση Palmes d’ ρία φαρμάκων Geigy SA, ως σύμ- ρα» της έμμετρης Xρονογραφίας Στα επ μενα τρία χρ νια θα δημο- Officier d’ Academie. Aρχίζει τη βουλος προώθησης προϊ ντων. H του Eφραίμ, καθώς και ομαδικές υπαλληλική του εργασία συνεπά- μεταφράσεις αποσπασμάτων του γεται συχνά ταξίδια και περιοδείες Tζέιμς Tζ ις και του Mιχαήλ Ψελ- ανά την B ρειο Eλλάδα. Mετακο- λού. Aναγκάζεται να συνεταιριστεί μίζει απ την οδ Λυσιμάχου 2 στο φαρμακείο επειδή είχε ξεκά- στην Kαλαμαριά και μετά λίγους μει λη την πραμάτεια του κατά το μήνες στην οδ Λαχανά 57, στο διάστημα της Kατοχής. Συνοικισμ Δ ξης. 1947: Δημοσιεύει τεχνοκριτικά 1955: Aντιγράφει, διορθώνει και σημειώματα στην εφημερίδα «Tο τακτοποιεί την πρώτη γραφή της Φύλλο του Λαού», πεζογραφήματα «Aρχιτεκτονικής της Σκ ρπιας στον «Kοχλία» και στην εφημερίδα Zωής». Δημοσιεύεται απ σπασμα «H Δευτέρα». Δημοσιεύεται η με- στο περιοδικ «Σημερινά Γράμμα- λέτη του «O ζωγράφος Σπύρος τα». Παπαλουκάς» στο περιοδικ «O 1958: Θάνατος της μητέρας (5 Aιώνας μας», που θα κυκλοφορή- Mαΐου). Kυκλοφορεί το περιοδικ σει ως ανάτυπο την επ μενη χρο- «Διαγώνιος» του Nτίνου Xριστια- νιά. Δημοσιεύεται στον «Kοχλία» η ν πουλου, που συχνά θα δημοσι- μετάφραση του «Iγγιτουρ ή η τρέ- εύσει συνεργασίες του NΓΠ. Πρώ- λα του Eλβεν ν» του Mαλαρμέ. τη ατομική έκθεση στην Aθήνα 1948: Γάμος με τη Nίκη Λαζαρί- (γκαλερί «Zυγ ς»). H χρονιά απο- δου (γεν. 1920). Δημοσιεύεται στο τελεί καμπή στο ζωγραφικ του περιοδικ «O Aιώνας μας» η μελέ- έργο: ο NΓΠ εγκαταλείπει οριστικά τη του για τον Nίκο Xατζηκυριά- τα λάδια και αφιερώνεται στην τέ- κο–Γκίκα και κυκλοφορεί ως ανά- Tο πατρικ σπίτι στην οδ Mαυροκορδάτου 3 (φωτ.: N. Γ. Πεντζίκη, γύρω στα μπερα. Σε ανάτυπο της «Διαγωνί- τυπο. 1968). ου» κυκλοφορεί η παρουσίαση του 4 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 2 MAPTIOY 1997
  • 4. Eκδρομή με τη δοση του «Mυθιστορήματος της σύζυγ του Kυρίας Eρσης». Nίκη, στο δάσος 1967: Στις αρχές της χρονιάς ο- Kουρί το 1949. λοκληρώνει το οδοιπορικ «Ψιλή Tη στάση ή Περισπωμένη». Δημοσιεύεται του N. Γ. Πεντζί- στον «Tαχυδρ μο» η μελέτη του κη υπαγ ρευσε Γιώργου Σεφέρη «Oι Ωρες της Kυ- η επιθυμία του ρίας Eρσης». Συμμετέχει στην 9η να αποτυπωθεί Πανελλήνια Eκθεση. Xρονιά ορ - στη φωτογραφία το σακκίδι του. σημο στη ζωή του NΓΠ: μετά την Πρ κειται για επιστροφή απ παραθερισμ στο το «σακκίδιο Σταυρ Xαλκιδικής, αισθάνεται στρατιωτικ «νεκρ ς εν τω κ σμω». Aρχίζει εγγλέζικο» την καθημερινή ενασχ ληση με που βρίσκεται τον «Συναξαριστή» του Aγίου Nι- στα εγκατάλοι- κοδήμου του Aγιορείτη που θα ε- πα του Iωάννη ξακολουθήσει μέχρι την τελευταία Kνίτελλη. μέρα της ζωής του. Eφεξής, η κα- θημερινή αυτή ενασχ ληση θα ο- «Στα 1946, ταν συχνοκατέβαινα δηγήσει στη σύνταξη μιας «Mι- στην Aθήνα», σημειώνει ο N. Γ. Πε- κρής» και μιας «Mεγάλης Περίλη- ντζίκης. ψης» και θα αποτελέσει τον άξονα της συγγραφικής και ζωγραφικής ζωγραφικού έργου του NΓΠ απ του έκφρασης. Aρχίζει να χρησι- τον Hλία Πετρ πουλο (β΄ έκδοση: μοποιεί ραπιντογράφο. Διάλεξη 1980). Mετακομίζει σε ιδι κτητο στην Kαβάλα, με τίτλο «Ωφελήμα- διαμέρισμα στην οδ Kρήτης 47 τα απ τον Συναξαριστή». Δημοσι- (παλαιά αρίθμηση 53). εύεται στη «Διαγώνιο» το κείμενο 1959: Δημοσιεύονται στη «Δια- «O πολυβ τανος Πεντζίκης» του γώνιο» τα πεζογραφήματα «Bορο- N.Δ. Kαρούζου. φρύνη ή η κυρία Mαριγώ» και 1968: Θάνατος Kώστα Σαρρή. O «Eφυγε στις 8.10΄ μ.μ.» (αφιερωμέ- NΓΠ τον ζωγραφίζει ωσάν στρου- νο στον Nίκο Kαχτίτση). Eπαγγελ- θίο. Φιλοτεχνεί μνημ συνη επι- ματικ ταξίδι στην Eλβετία. Πουλά γραφή. Δημοσιεύεται το κείμενο το φαρμακείο και αποδεσμευμέ- «Aθως, η δεύτερη πανοπλία». Διά- νος εξακολουθεί να εργάζεται λεξη στην Kαβάλα. στην Geigy SA ως επιστημονικ ς που θα ζήσει ώς το θάνατ του. στηκε ο NΓΠ. Oι «Σημειώσεις Eκα- 1969: Παραιτείται απ την εται- συνεργάτης. Aπ τον Σεπτέμβριο ώς τον Iανου- τ Hμερών» δημοσιεύονται στο ρία Geigy SA και συνταξιοδοτείται 1960: Συμμετέχει σε ομαδική έκ- άριο του 1996, γράφει τις «Σημει- περιοδικ «Iωλκ ς» σε συνέχειες απ το TΣAY. Aπρίλιος: Παρουσία- θεση 7 ζωγράφων της Θεσσαλονί- ώσεις Eκατ Hμερών». Συμμετέχει απ τον Iούνιο ώς τον Aπρίλιο της ση τρ που εργασίας και ανέκδο- κης στην «Tέχνη». Δημοσιεύεται στην 8η Πανελλήνια Eκθεση. επ μενης χρονιάς. Συμμετέχει της δουλειάς σε εκδήλωση του στο περιοδικ «Eνδοχώρα» το πε- 1966: Προβάλλεται στη Γαλλία η στην ομαδική έκθεση ζωγράφων Iνστιτούτου Γκαίτε στην Aθήνα. ζογράφημα «Aπ σπασμα σε τρεις τηλεοπτική παραγωγή ORTF/Jean της Θεσσαλονίκης στην «Tέχνη». Προλ γισε ο καθ. Γ. Π. Σαββίδης. Συνέχειες», γραμμένο στα τέλη Marie Drot, «Salonique ou la foi Δημοσιεύεται η μελέτη του «O K - Tο έργο του αρχίζει να γίνεται ευ- της δεκαετίας του ’40. Tο κείμενο mystique», στην οποία συνεργά- σμος των Bυζαντινών». Πρώτη έκ- Συνέχεια στην 6η σελίδα αυτ , με τίτλο «Eγκατάλοιπα Iωάν- νου Kνίτελλη» θα κυκλοφορήσει μεταθανατίως το 1994 σε πειρατι- κή έκδοση. Παραθερίζει στον Aγιο Nικ λαο Xαλκιδικής. Eπαγγελματι- κ ταξίδι στην Eλβετία. Γράφει μέ- σα σε 40 ημέρες την εν τητα των ποιημάτων «Aνακομιδή». 1961: Στο Λεύκωμα του «Zυγού» συμπεριλαμβάνονται 3 πίνακες του NΓΠ. Δημοσιεύεται το κείμενο «Eσωτερική Kατάθεση περί του ποιητού Γιώργου Σεφέρη» στον «Tιμητικ τ μο για τα 30 χρ νια της “Στροφής”». Δημοσιεύεται στη «Διαγώνιο» η ποιητική συλλο- γή «Aνακομιδή» που κυκλοφορεί και ως ανάτυπο με εξώφυλλο του συγγραφέα. 1963: Πρώτη έκδοση του μυθι- στορήματος «H Aρχιτεκτονική της Σκ ρπιας Zωής». 1964: Διορθώνει και τακτοποιεί την πρώτη γραφή του «Mυθιστο- ρήματος της Eρσης». Παραθερι- σμ ς στη Λήμνο. Διάλεξη «Περί Λήμνου» στη Θεσσαλονίκη τον Mάρτιο της επ μενης χρονιάς, που δημοσιεύθηκε μετά στο πε- ριοδικ «Tαχυδρ μος». Zωγραφί- ζει δέκα πίνακες που με ισάριθ- μους του Γιώργου Mανουσάκη θα κοσμήσουν το Hμερολ γιο 1966 της AΓET Oλυμπος–Hρακλής. 1965: Mετακομίζει στη Bασ. Mάιος 1958. Γκαλερί Zυγ ς. Πρώτη ατομική έκθεση στην Aθήνα. O N. Γ. Πεντζίκης κουβεντιάζει με τον Aλέκο Kοντ που- Oλγας 197 (παλαιά αρίθμηση 223) λο, τον Kλέαρχο Λουκ πουλο και τον Παύλο M σχο. Πίσω απ τον M σχο διακρίνεται ο πίνακας «O Bασιλιάς Aμύντας». KYPIAKH 2 MAPTIOY 1997 - H KAΘHMEPINH 5
  • 5. Συνέχεια απ την 5η σελίδα ρύτερα γνωστ . Διαλέξεις σε Θεσ- σαλονίκη, Ξάνθη, Kαβάλα. Zωγρα- φίζει κατά παραγγελία του Γιώρ- γου Σεφέρη τον πίνακα «Iωνάς και Kολοκύνθη». 1970: Πρώτη έκδοση του «Mητέ- ρα Θεσσαλονίκη». Πρώτη έκδοση της συλλογής κειμένων θεώρησης «Προς Eκκλησιασμ ν». Πρώτη έκ- δοση της συλλογής πεζογραφημά- των (1936–1968) «Συνοδεία». Δεύ- τερη έκδοση του «O Πεθαμένος και η Aνάσταση». Tαξίδι στην Kύ- προ που συμμετέχει στην Aντι- προσωπευτική Eκθεση Eλληνικής Zωγραφικής. 1971: Δημοσιεύεται στο περιοδι- κ «Nέα Πορεία» η μελέτη «Προ- σπάθεια εντ πισης της βυζαντινής τέχνης στο σήμερα», το πεζογρά- φημα «H Kοπέλα στο σταθμ », και το κείμενο του Στρατή Δούκα «Προοράσεις απ’ το πρ σωπο του NΓΠ». Συμμετέχει στην έκθεση ζωγραφικής Greek Art Today στο Λονδίνο. Kυκλοφορεί η «Bιβλιο- γραφία N.Γ. Πεντζίκη» (1935–1971) της Σοφίας Σκοπετέα. Tου απονέ- μεται ο Aργυρούς Σταυρ ς του Tάγματος του Φοίνικος. H AΘΠ ο Oικουμενικ ς Πατριάρχης Aθηνα- γ ρας του απονέμει το οφφίκιο του Mεγάλου Aρχοντος Mυρεψού της του Xριστού Mεγάλης Eκκλη- O Nίκος Γαβριήλ Πεντζίκης στο γραφείο του στην οδ Bασ. Oλγας 197. H απαρχή του πίνακα. Διακρίνονται οι λογα- σίας. ριασμοί της ψηφαρίθμησης στα φύλλα πλάι στον πίνακα. Tο πρώτο σχέδιο, ο Πεντζίκης το δούλευε καθιστ ς. Oταν έ- 1972: Πρώτη έκδοση του «Oμι- βαζε τις πινελιές της τέμπερας, ήταν πάντα ρθιος, ελαφρά γερμένος προς τα μπρος (φωτ.: Γιάννης Bανίδης). λήματα» (περιλαμβάνει κείμενα του 1938, 1939 και μεταγενέστε- ξεργασία του ανέκδοτου κειμένου του «Mητέρα Θεσσαλονίκη». Aτο- τρα, που διαβάζει το κείμενο ρα). Aρχίζει τακτική συνεργασία «Πλίνθοι, κέραμοι και ξύλα» μέσω μικές εκθέσεις στη «Mικρή Στοά «Γλώσσα, γράμματα και αριθμοί». με το περιοδικ «Eυθύνη». Zω- του Συναξαριστή. Tμήμα του δη- Tέχνης» και στη «Mικρή Πινακο- Γράφει το κείμενο «Kύπριος γραφίζει επί παραγγελία έξι πίνα- μοσιεύεται στην εφημερίδα «Tα θήκη της Διαγωνίου» στη Θεσσα- Eκκλησιασμ ς». Γράφει τη μελέτη κες που τυπώνονται σε πολλαπλά Nέα». Δημοσιεύονται στην «Eυθύ- λονίκη. Συνέντευξη στο περιοδικ «Aριθμητικές και άλλες εξισώσεις και διακοσμούν τα δωμάτια του νη» τα κείμενα «η Πορτοκαλλέ- «Διαβάζω» με τίτλο «Ποτέ δε θα στο διήγημα “Φλώρα ή Λαύρα” του ξενοδοχείου Mακεδονία Παλλάς. νια», «Σε εξαλλαγή», «Δωδεκαή- γίνω λογοτέχνης». Παπαδιαμάντη» για τον τιμητικ 1973: Πρώτη έκδοση του «Σημει- μερο Σχ λιο» και «Γαλάζια Φράου- 1979: Γράφει τα πεζά «Hμέρες τ μο «Φώτα Oλ φωτα». ώσεις Eκατ Hμερών». Συμμετέχει λα». του Πάσχα», «Nέκρωση και Zωή», 1982: Aτομική έκθεση ζωγραφι- στην ομαδική έκθεση ζωγραφικής 1976: Aτομική έκθεση στην γκα- «Kινητά και Aκίνητα», «Σκηνογρα- κής στην γκαλερί «Kοχλίας» στη στην Eλληνοαμερικανική Eνωση. λερί «Kρεωνίδη» στην Aθήνα. φία ημερομηνίας τακτής» και «Mια Θεσσαλονίκη. Tρίτη έκδοση του H μελέτη του για τον Xατζηκυριά- Γράφει τα πεζογραφήματα «Mια απεικ νιση» που θα δημοσιευθούν «O πεθαμένος και η ανάσταση» με κο–Γκίκα αναδημοσιεύεται στον Πτήση» και «Eπέτειος». Διάλεξη την επ μενη χρονιά. Δημοσιεύο- εξώφυλλο και οπισθ φυλλο του τιμητικ τ μο «H τέχνη του N. Xα- στην Eταιρία Σπουδών Mωραΐτη νται τα κείμενα «Mέρες εφτά» και συγγραφέα. Γράφει πάντα με βά- τζηκυριάκου–Γκίκα». Aυτοτελής «Yποσυνειδήτου κλίμαξ και σουρ- «Διπλές χαρακιές». Συμμετέχει σε ση τον Συναξαριστή τα κείμενα έκδοση της μελέτης του Γιώργου ρεαλισμ ς». Συμμετέχει στο Διε- ομαδική έκθεση στην Γκαλερί «Mνήμης Eπίσκεψη» και «Yδάτων Σεφέρη «Oι Ωρες της Kυρίας θνές Συνέδριο Bυζαντινών Σπου- «Πανσέληνος» Θεσσαλονίκη. Aγο- υπερεκχείλιση». Eπανέκδοση του Eρσης». Δημοσιεύεται στο «Nεο- δών με την ανακοίνωση «Mυστικι- ρά εξοχικής κατοικίας στο χωρι πεζογραφήματος «Bοροφρύνη ή η ελληνικ Λ γο» η διάλεξη «Eνας στικές Aπ ψεις πάνω στην τοιχο- Aγιος Aντώνιος που θα τους φιλο- κυρία Mαριγώ». Kυκλοφορεί ο τ - καλ ς περίπατος» και κυκλοφορεί ποιία των Eκκλησιών της Aρτας». ξενήσει τακτικά την επ μενη δε- μος Modern Greek Poetry του Kί- ως ανάτυπο με εξώφυλλο του συγ- 1977: Δεύτερη έκδοση του μυθι- καετία. μων Φράιαρ, με μεταφράσεις έρ- γραφέα. στορήματος «Aντρέας Δημακού- 1980: Πρώτη έκδοση της συλλο- γων του NΓΠ. 1974: Aπ 1ης Iανουαρίου, του δης» μαζί με άλλα κείμενα που τιτ- γής «Παλαι τερα Ποιήματα και 1983: Tηλεοπτική εκπομπή «H παρέχεται ισ βια μηνιαία τιμητική λοφορούνται «Mαρτυρίες χαμού Nεώτερα Πεζά» που συμπεριλαμ- Mεγάλη Eβδομάδα κατά NΓΠ». Kυ- σύνταξη. Πρώτη έκδοση του και δεύτερης πανοπλίας». Δεύτε- βάνει τα ποιήματα της συλλογής κλοφορεί απ τις εκδ σεις «Aγρα» «Aρχείον (Bιβλίον έρωτος, ήτοι ρη έκδοση της «Πραγματογνω- «Eικ νες», κείμενα του «Kο- σε αυτοτελή μορφή το «Π λεως της αγάπης που χαρίζει ως φως οι- σίας» μαζί με 7 μεταγενέστερα χλία» και τα πεζά της προηγούμε- και Nομού Δράμας Παραμυθία» κουμενικ ο Kύριος)». Δημοσιεύε- «κείμενα γεωγραφίας μυθοπλα- νης χρονιάς. Eκθεση της ζωγραφι- που θα τιμηθεί με το πρώτο Kρατι- ται στην «Eυθύνη» το κείμενο στικής». Γράφει τα πεζά «Φαεινή κής δουλειάς του απ κοινού με κ Bραβείο Mυθιστορήματος. Kυ- «Γύρω απ μια ζωγραφιά». Zωγρα- και Nικ δημος» και «Eρωτηίδα» τη δουλειά του μαθητή του, Γιάν- κλοφορεί επίσης σε αυτοτελή έκ- φίζει τον πίνακα «Hγέτης και Πύρ- που δημοσιεύονται στην «Eυθύ- νη Mενεσίδη. Kυκλοφορεί η ελλη- δοση η μετάφραση του «Iγγιτουρ γος» που παριστάνει τον Kωνστα- νη». Γέννηση της εγγονής του νική μετάφραση του βιβλίου του ή η τρέλα του Eλβεν ν» του Mα- ντίνο Kαραμανλή μπροστά στον Eλισάβετ–Mαρίας. Jacques Lacarriere «Tο ελληνικ λαρμέ. Kυκλοφορεί η μονογραφία Λευκ Πύργο. 1978: Ξανακοιτάζει και διορθώ- καλοκαίρι», που υπάρχει εκτενής του Γιώργου Δανιήλ «Homage to 1975: Συμμετέχει στην Πανελλή- νει την «Aρχιτεκτονική της Σκ ρ- αναφορά στον NΓΠ. Byzantium: the Life and Works of νια Kαλλιτεχνική Eκθεση. Συνερ- πιας Zωής» εν ψει της δεύτερης 1981: Tαξίδι και παραμονή 5 ε- Nikos Gabriel Pentzikis». Tρίτη έκ- γασία του δημοσιεύεται στον τ μο έκδοσής της που κυκλοφορεί ε- βδομάδων στην Aυστραλία έπειτα δοση του «Mυθιστορήματος της «Mνήμη K ντογλου». Συμμετέχει ντ ς του έτους μαζί με μεταγενέ- απ πρ σκληση του Aρχιεπισκ - Kυρίας Eρσης» με εξώφυλλο του στην ομαδική έκθεση 12 Θεσσαλο- στερα κείμενα. Mεταξύ αυτών που Στυλιανού. Δημοσιεύεται στο συγγραφέα. Aφιέρωμα στον NΓΠ νικέων ζωγράφων που διοργάνω- πρωτοδημοσιεύεται το διήγημα περιοδικ «Δραμινά Xρονικά» το του περιοδικού «H λέξη». Kυκλο- σε η «Tέχνη» και περι δευσε στη «H κυρά Θαλασσινή». Δεύτερη έκ- πεζογράφημα «Π λεως και Nομού φορεί η ανατύπωση του «Kοχλία» B ρεια Eλλάδα. Γράφει το πεζο- δοση του «Mυθιστορήματος» της Δράμας Παραμυθία». Συμμετέχει απ το EΛIA. γράφημα «Mην Nοέμβριος», επε- Kυρίας Eρσης». Δεύτερη έκδοση στο A΄ Συμπ σιο Ποίησης στην Πά- 1984: Δεύτερη έκδοση της συλ- 6 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 2 MAPTIOY 1997
  • 6. λογής πεζογραφημάτων «Συνο- Συνεχίζει την καθημερινή ψηφα- δεία». Συμμετοχή στην έκθεση ζω- ριθμητική ανάλυσης των ποιημά- γραφικής Pittura Contemporanea των του Aρχιεπισκ που Aυστρα- Ellenica στο Σπολέτο της Iταλίας. λίας Στυλιανού. Πρ θεσή του, να Διαβάζει ποιήματά του στο ραδι - εκδοθεί το έργο ως μελέτη. Δεν φωνο. Aτομική έκθεση στην γκα- θα προλάβει να το ολοκληρώσει. λερί «Nέες Mορφές». Aφιέρωμα 1990: Oμιλία στο Iδρυμα Γουλαν- στον NΓΠ του περιορικού «Γράμ- δρή–Xορν. «Σχέση της ψηφαρίθ- ματα και Tέχνες». Kυκλοφορεί το μησης με την προσευχή». Kυκλο- φυλλάδιο «O NΓΠ ως Tιθων ς» με φορεί ο τ μος των αναλέκτων εξώφυλλο της Aθηνάς Σχινά και «Yδάτων Yπερεκχείλιση». Eκθεση μελέτη της ίδιας για τη ζωγραφική στην γκαλερί «Παρατηρητής». Ψη- του NΓΠ. Tηλεοπτικ αφιέρωμα φίζει για τελευταία φορά· συνολι- της εκπομπής «Mον γραμμα» της κά έχει εξασκήσει το εκλογικ του EPT. δικαίωμα 39 φορές. 1985: Tηλεοπτική εκπομπή «H 1991: Συμμετέχει στη συζήτηση EPT στη B ρειο Eλλάδα». Συνέ- στρογγύλης τραπέζης για το μυθι- ντευξη στο περιοδικ «Tέταρτο». στ ρημα, που διοργανώνει το Γαλ- Zωγραφίζει τον πίνακα «H Θεσσα- λικ Iνστιτούτο Aθηνών. Δεύτερη λονίκη με καπέλο την περισπωμέ- έκδοση του «Aρχείου». Mεγάλη α- νη». Oμώνυμο κείμενο δημοσιεύε- ναδρομική έκθεση στη Δημοτική ται στο περιοδικ «Σύναξη». Eπα- Πινακοθήκη Πάτρας. νέκδοση εκτ ς εμπορίου του «Mη- 1992: Δεύτερη έκδοση του τέρα Θεσσαλονίκη» με εξώφυλλο «Oμιλήματα» με πρ λογο του τον πίνακα και εικονογράφηση Aρχιμ. Bασιλείου Iβηρίτη. Συμμε- τους πίνακες της Θεσσαλονίκης τέχει στη Συνάντηση Πεζογρα- του 1966. Zωγραφίζει τον πίνακα φίας που διοργανώνεται στο πλαί- «Θεσσαλονίκη, γη μακάρων». Aνα- σιο των Δημητρίων. Kυκλοφορεί η φορά στο έργο του NΓΠ στο βιβλίο γαλλική μετάφραση τού «O πεθα- του Περικλή Σφυρίδη «Oι ζωγρά- μένος και η Aνάσταση» (Le jeune φοι της Διαγωνίου». Συμμετέχει homme, la mort et la resurr- στην έκθεση «Zωγραφική, Γλυπτι- ection») απ τον Bruno Dulibine. κή – Xαρακτική» στην Eθνική Πινα- Bαθιά συγκλονισμένος απ τη κοθήκη και στην ομαδική 8 ζωγρά- διατυπωμένη πρ θεση των Aρχών φων της Θεσσαλονίκης στο Bελλί- να φτιάξουν χωματερή στο χωρι δειο Πολιτιστικ Kέντρο. Oμιλία Nυφ πετρες του Mιγδονικού Λε- στην Tρίπολη. Oμιλία «Περί λ γων κανοπεδίου, τ πο που θεωρούσε και μύθων» στην Πολυτεχνική μυθικά ιερ , εκφράζει την επιθυ- Σχολή της Θεσσαλονίκης. μία να γράψει μυθιστ ρημα με τίτ- 1986: Συμμετέχει σε έκθεση ζω- λο «Nυφ πετρες» και θέμα τις γραφικής της «Tέχνης» στο Kιλ- 3.256 γυναίκες που ερωτεύθηκε κίς. Tαξίδι σε Bέλγιο, Γαλλία, Γερ- στη ζωή του. Δεν προλαβαίνει να μανία, Oλλανδία, Aγγλία. Eπισκέ- το βάλει μπροστά. πτεται το Στρασβούργο για πρώτη φορά μετά 57 χρ νια. Kυκλοφορεί 1993: Πεθαίνει απ καρδιακή α- το λεύκωμα «Δώδεκα Zωγράφοι Στρασβούργο, Σεπτέμβριος 1986. O N. Γ. Πεντζίκης μπροστά στην Πανσι ν νακοπή στις 13 Iανουαρίου. Kη- Eλίζα, που έμενε ως φοιτητής κι που τοποθετείται το δωμάτιο του Aντρέα δεύεται την επομένη και ενταφιά- της Θεσσαλονίκης». Δεύτερη έκ- Δημακούδη. ζεται στο Kοιμητήριο του Iερού δοση του «Προς Eκκλησιασμ ν». Aναδρομική έκθεσή του στο Bα- Kοινοβίου του Eυαγγελισμού της Mακεδονίας – Θράκης του απονέ- της ET. Διάλεξη στο ίδρυμα Γου- Θεοτ κου, στην Oρμύλια της Xαλ- φοπούλειο Πνευματικ Kέντρο. 1987: Συμμετέχει στην πανελλή- μει Δίπλωμα Tιμής. λανδρή – Xορν. Tου απονέμεται το κιδικής. νια έκθεση ζωγραφικής με τα έγα 1989: Tηλεοπτικ αφιέρωμα της Bραβείο Xέρντερ στη Bιέννη. Tα- «Eυχή προς μια ασθενή κυρία» εκπομπής «Tέχνη και Πολιτισμ ς» ξίδι σε Aυστρία, Bέλγιο, Γαλλία. Copyright © 1997: Γαβριήλ Nικολάου Πεντζίκης (τέμπερα), «Πύλη και Xώνη» (τέ- μπερα) και «Bάπτιση» (σινική και κραγι νια). Kυκλοφορεί αυτοτε- λώς το πεζογράφημα «Aίτημα Hγουμένου προς Aυτοκράτορα». Oμιλία στη Φλώρινα «Eκκλησιαστι- κές μορφές στον μακεδονικ α- γώνα». Συμμετέχει με τον Γ.Θ. Bα- φ πουλο και τον Tάκη Bαρβιτσιώ- τη στη συζήτηση για το περιοδικ «Mακεδονικές Hμέρες» στο Bα- φοπούλειο. 1988: Aτομική έκθεση στο βι- βλιοπωλείο «Aγκάθι» στην Aθήνα. Aφιέρωμα του περιοδικού «Σύνα- ξη». Kυκλοφορεί η ποιητική συλ- λογή «Ποιήματα (Παλαιοντολογι- κά)» που θησαυρίζει μέγα μέρος της ποιητικής του δουλειάς, κυ- ρίως τα ποιήματα που δημοσιεύ- O Nίκος θηκαν στο περιοδικ «Mορφές» Γαβριήλ και την «Aνακομιδή». Δεύτερη έκ- Πεντζίκης δοσή του «Σημειώσεις Eκατ Hμε- με τη σύζυγ ρών». Aναγορεύεται επίτιμος δι- του Nίκη στο δάκτωρ του Aριστοτελείου Πανε- σαλ νι του πιστημίου. Στην τελετή διαβάζει σπιτιού τους το πεζογράφημα «Συναξάρι της στη Bασ. 19ης Oκτωβρίου». O υπουργ ς Oλγας. KYPIAKH 2 MAPTIOY 1997 - H KAΘHMEPINH 7
  • 7. Tο πορτρέτο του καλλιτέχνη O N. Γ. Πεντζίκης απαντάει σε 31 ερωτήσεις της Isadora Rosenthal – Kamarinea 1) Eπώνυμο: Πεντζίκης 2) Oνομα: Nικ λαος 3) Mέρα, μήνας, έτος και τ πος γεννήσεως: Hμέρα Παρασκευή, 17–30 Oκτω- βρίου 1908, εν Θεσσαλονίκη. 4) Oικογένεια (πατέρας, μητέρα, επάγγελμα και προσωπικ τητα του πατέρα χαρακτηριστικά της μητέ- ρας, αδέλφια): Πατέρας Γαβριήλ φαρμακοποι ς, ιδρυτής του πρώτου επιστημονικού φαρμακείου στη Θεσσαλονίκη, στα 1887. Eίχε φθάσει να έχει 11 κατα- στήματα. Φαρμακέμπορος που συ- ναγωνιζ ταν τους συναδέλφους του της Kωνσταντινούπολης. Eστελνε φάρμακα μέχρι Bελιγράδι και Δυρράχειο. Πέθανε 59 ετών. H μητέρα κ ρη Eλληνίδος και Γερμα- νού μουσικού, που τον δεύτερο χρ νο του γάμου διαζεύχθηκαν για λ γους θρησκευτικού δ γματος. H γιαγιά μεγάλωσε τα παιδιά της κ - ρης της αφήνοντάς τα μνήμη αξέ- χαστη. H μητέρα ανέπτυξε μεγάλη κοινωνική δράση. Tρεις αδελφές πριν απ τον μονάκριβο γιο που α- ντιπροσώπευα. 5) Παιδική ηλικά. Πού την περά- σατε; Πήγα σχολείο μονάχα στην έκτη του δημοτικού, διδασκ μενος κατ’ οίκον. Tο σπίτι του πατέρα μου με πολλούς κήπους μεγάλους, τεχνητά λιμανάκια, δεξαμενές, βρύσες και άλλα εξαρτήματα, εξοχικ , παραθα- λάσσιο. O πατέρας αγαπούσε πολύ τη θάλασσα και μου κληροδ τησε αυτή την αγάπη. Mικρ παιδί έπαιξα πολύ. Eίχα αποκλειστικά δική μου βαρκούλα. Θεσσαλονίκη, στο θρυλικ φαρμακείο. Oρθιοι ο Nίκος Γαβριήλ Πεντζίκης και ο Στρατής Δούκας. Eδώ έγινε η πρώτη 6) Σπουδές: γνωριμία τους το 1931, που εξελίχθηκε σε μακρ χρονη φιλία. Mε σκοπ να διαδεχτώ τον πατέ- ρα μου σπούδασα φαρμακευτική, ταλάβω χριστοκεντρικά τις σύγχρο- φορές στο Aγιον Oρος. Παντού - 1972. Tο μυστήριο της εξομολογή- στη Γαλλία (Παρίσι, Στρασβούργο) νες υπαρξιακές τάσεις. Tο ανορθο- που στον τ πο μας σώζονται βυζα- σεως επιτρέπει στο άτομο που έχα- και επί εν έτος οπτικά. Mικρ ς ήθε- λογιστικ πνεύμα. Mε τη βοήθεια ντινά μνημεία. Eπίσης στην Aυ- σε την κοινωνική του προσωπικ τη- λα να γίνω εξερευνητής ταξιδιώτης. του Oμήρου και των αγιολογικών στρία, Σερβία, Γερμανία, Eλβετία, τα, να αισθάνεται ως πρ σωπο σε Δεκατεσσάρων ετών έγραψα μια κειμένων, εδραιώθηκε μέσα μου ο Iταλία και Γαλλία. σχέση με το Θε και την Kοινωνία Παγκ σμια Γεωγραφία για τα σχο- πέραν του ατ μου μύθος, που απο- 12) Zωή στο εξωτερικ . Πού, π τε του Aγίου Πνεύματος. λεία. τελεί την αγαπητική γέφυρα ανάμε- και τι σας απασχ λησε εκεί; 14) Πώς διάκεισθε προς τη μο- 7) Eπιδράσεις: σα σε παρελθ ν και μέλλον και στέ- Tον έρωτά μου ως φοιτητής στο ντέρνα λογοτεχνία; Oι νεοέλληνες κλασικοί. O Xάμ- κει σαν σταυρική μοναδική διέξοδο Στρασβούργο, περιέγραψα στο Σαν άνθρωπος του καιρού μου σουν, ο Iψεν, ο Kίρκεγκορ, ο Γιένς στο εγώ. πρώτο μου βιβλίο, που τιτλοφορεί- σηκώνω λα τα σύγχρονα πάθη και Πέτερ Γιάκομπσεν. Mετά οι Pώσοι 10) Ποιες σχολές και τάσεις ακο- ται «Aντρέας Δημακούδης, (ένας καθημερινά δοκιμάζουμαι απ πει- και κυρίως ο Δοστογιέφσκι και ο λουθήσατε; νέος μονάχος)». Eίναι το μ νο βι- ρασμούς και αγωνίζουμαι, πως οι Γκ γκολ. Aπ τους Γάλλους ο Σατο- Eγραψαν τι συνέχισα τον Tζοϋ- βλίο που εξέδωσα με το ψευδώνυ- πιο μοντέρνοι και σύγχρονοι, οι έ- μπριάν, ο Pαμπελέ και ο Φλομπέρ. O σικ εσωτερικ μον λογο. Bέβαια, μο: «Σταυράκιος Kοσμάς». Xαρα- χοντες χάσει την ακεραι τητα και αγγλ φωνος Tζέιμς Tζ ις. Aκολού- οι εξελίξεις του ρεύματος του συμ- κτηρίζεται με τον θάνατο του ατ - συνέπειά τους. Mε μ νη διαφορά - θως οι Bυζαντινοί ιστορικοί και χρο- βολισμού με επηρέασαν προκαλώ- μου με τα συναισθήματα του συμ- τι μέσα σ’ αυτ ν τον εκμηδενισμ , νογράφοι. Oι Πατέρες της Eκκλη- ντας και το βαθύτερο αίτιο της κοι- βολιστικού κλίματος. Mετά απ αυ- παρ’ λο που εμμένω στον β ρβορο σίας και περισσ τερο απ’ λα ο Συ- νωνικής μου αποτυχίας και του εξω- τ το βιβλίο ο άξων του τρ που του των έργων μου, με ζωντανεύει και ναξαριστής. στρακισμού. H οδ ς της αποκατά- γραψίματ ς μου αλλάζει. Kινούμαι με κάνει αισι δοξο η ελπίδα που χα- 8) Aπ π τε αρχίσατε να γράφετε; στασής μου είναι καθαρά θρησκευ- σε μια περιοχή εκτ ς παντ ς ορίου ρίζει η πίστη. Mετά τα δεκατέσσερα. Ποίηση σε τική και ορθ δοξη. Yπερεκτιμώ προσωπικής θελήσεως. 15) Tι τεχνοτροπία ακολουθείτε; στίχους που δεν ήταν ποτέ σωστοί. τους Aγιορείτες μοναχούς και τους 13) Πώς χαρακτηρίζετε εσείς την Zωγραφίζοντας είτε γράφοντας Kρυστάλλης. Δημοτικ Tραγούδι. βάνω κορ να στο αμαρτωλ μου κε- τέχνη σας; ακολουθώ μια μέθοδο μνημοτεχνι- Tο πρώτο πεζογράφημά μου στα φάλι. Oι νηπτικοί πατέρες της «Φι- Ως εξομολ γηση, συμφωνώντας κή ανάλογη προς το κομποσκοίνι 1934. λοκαλίας» μου ανανέωσαν το αίμα με τον Hγούμενο της Σταυρονικήτα των προσευχών των καλογήρων. 9) Ποιοι συγγραφείς και κριτικοί μου. πάτερ Bασίλειο, που έγραψε σχετι- Bασίζεται στη βυζαντινή ψηφαρίθ- σας επηρέασαν περισσ τερο; 11) Tαξίδια: κή κριτική για το βιβλίο μου «Oμιλή- μηση (υπολογισμ ς των γραμμάτων Oι Bυζαντινοί με βοήθησαν να κα- Σχεδ ν σε λη την Eλλάδα και 38 ματα» στο περιοδικ «Eυθύνη» το εν ς κειμένου αρχινώντας απ το 8 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 2 MAPTIOY 1997
  • 8. α=1 και καταλήγοντας στο ω=24). H O Nίκος Γαβριήλ κ δημο, κυρίως για το μέγα έργο μέθοδος αυτή επιτρέπει την εξε- Πεντζίκης της παρ’ αυτού νέας μορφής που έ- ρεύνηση περιοχών της μνήμης που μεταμορφωμέ- λαβε ο παλαι ς Συναξαριστής, που σχετίζονται με τις έννοιες του πλή- νος – πως έχει γίνει δεύτερο σώμα μου. Tον θους, του χώρου και χρ νου, φτά- ο αφηγητής Oμηρο ως αφετηρία προσανατολι- νοντας στη ρυθμική αντίληψη του του «Mυθιστο- σμού στον ωκεαν των παθών μου. ντος, που επαληθεύει τους μύ- ρήματος Tον Oσιο Mάξιμο τον Oμολογητή, θους. της Kυρίας γιατί ο στοχασμ ς του, ο ουσιωδέ- 16) Ποια γραμμή ή φιλοσοφική Eρσης– στερος μεταξύ ανθρωπίνων, με χει- απ τη μέση κατεύθυνση διακρίνει το έργο σας; ραγωγεί στην αποκατάσταση της ε- και κάτω σε H υπαγωγή λων των ιδεών και φιδ χορτο/δρα- ν τητας των σκέψεων και στοχα- σκέψεων στον κλειστ , άγονο και έ- κοντιά σμών μου ως ναυαγού. ρημο χώρο του MHΔEN (θανάτου), (Dracunculus 28) Ποιους αγαπάτε τώρα; που έτσι διά της αφομοιώσεως και vulgaris). Tιμώ την Kαρέλλη για τη συνέπειά πέψεως του βιολογικού φορτίου της. Tον Kαβάφη για την βύθεια ει- που του προσκομίζω, καθίσταται α- λικρίνειά του. Tου ερωτικούς Aλε- ξία θετική, που συνάπτοντας γά- ξανδρινούς μυθιστοριογράφους, ι- μους με λες τις αριθμητικές αξίες, δωμένους υπ το πρίσμα του Aγίου φτάνει στη χαρούμενη γέννηση των Πατριάρχου Φωτίου, στη «Mυρι βι- εκατομμυρίων και δισεκατομμυρίων βλ » του. Tον Oμηρο πάντα. Tον και αστρονομικών ετών φωτ ς, ως Pαμπελέ. Tον Πίνδαρο και τον Eυρι- νέου παιδίου και προ αιώνων Θεού. πίδη για τις «Bάκχες» του. 17) Eχει το έργο σας μια ή περισ- 29) Ποιο απ τα είδη του γραπτού σ τερες πλευρές; λ γου σάς αντιπροσωπεύει περισ- H μια του πλευρά είναι η σειρά σ τερο; των αισθητικών εκφραστικών επι- H πεζογραφία εκ παραλλήλου με τευγμάτων. H άλλη η νοητική των ο- τη ζωγραφική, μια και εφαρμ ζω και σίων πατέρων της Oρθοδοξίας, που στις δύο την αυτή μνημοτεχνική μέ- ενέτασσαν τους εαυτούς των στη θοδο. φιλοσοφία, λογαριάζοντάς την ως 30) Ποιο έργο σας αγαπάτε πιο αδιάλειπτο στοχασμ και μελέτη πολύ; θανάτου. Tι αφάνταστη ομορφιά Tο τελευταίο μου, που κυκλοφ - προσλαμβάνει τ τε η θέα του παρα- ρησε πέρυσι στις 4 του Mάη και λέ- μικρ τερου ζωυφίου, στο φωτειν γεται «Aρχείον· βιβλίον έρωτος ήτοι ζ φο του ψυχικού χάους. της Aγάπης που χαρίζει ως φως οι- 18) Eίναι απ λυτα μέσα στην πα- κουμενικ ο Kύριος». Eλπίζω, βασι- ράδοση; ντικείμενο με το υποκείμενο. Kαμιά κλεκτών μαθητών του Kυρίου, ατε- άλλη φιλοσοφική τάση απ την Aνα- νίζοντας την αστραπή της Θε τη- ζ μενος στον γκο της ανέκδοτης Πιστεύω τι η δουλειά μου, συνε- μέχρι σήμερα εισέτι δουλειάς μου, χίζοντας το δρ μο του Παπαδιαμά- γέννηση και μετά, αλλά προβολή και τάς του. πίστη της διδασκαλίας του Aγίου 26) Tι γνώμη έχετε για τη σημερι- να βγουν στο μεϊντάνι κι άλλα βι- ντη, βοηθά στην ενεργοποίηση των βλία μεταγενεστέρως, που να τ’ α- ερειπίων του Σολωμού, πέρα απ τα Πατρ ς Γρηγορίου του Παλαμά, που νή λογοτεχνία; εξέθρεψε τη Xριστιανοσύνη κατά Oταν δεν βιάζεται να ενταχθεί σε γαπήσω σαν διαδοχικά στερνοπαί- ρια παντ ς μοντέρνου ιδεαλισμού δια περισσ τερο το καθένα. ή ματεριαλισμού, διά του φωτισμού την περίοδο τη θανατερή τής σκλα- φ ρμουλες ιδεαλιστικής ή ματερια- βιάς. H σκέψη μου δεν είναι αφηρη- λιστικής δυστυχίας, προσφέρει πολ- 31) Ποιο είναι κατά τη γνώμη σας της εκκλησιαστικής μας παράδο- το καλύτερο; σης, που ως καύσιμο προσφέρεται μένη αλλά νομιναλιστική. λά σον αφορά την φορμαλιστική έ- 22) Tι νομίζετε τι δίνει το έργο ρευνα και γνώση των μέσων που συ- Tο εκάστοτε αποπερατούμενο. προς τούτο η αμαρτωλή μου ανηθι- κ τητα. σας; ντείνουν στην έκφρασή της και δια- Aγάπη. Δηλαδή μία ισχυρή αντα- τύπωση. Σημείωση: Tο ερωτηματολ γιο απεστάλη α- 19) Σας επηρέασε ο αρχαίος ελ- π την καθ. Isadora Rosenthal - ληνικ ς πολιτισμ ς; νάκλαση του παντοκρατορικού φω- 27) Ποιους Eλληνες συγγραφείς Kamarinea, καθηγήτρια της Nεοελληνικής Oι αρχαίοι μύθοι είναι στοιχείο τ ς, διά μέσου της δυστυχίας του α- αγαπήσατε περισσ τερο; Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Mπ - που ζωντανεύει τον οίκο του Θεού, τομικού μου κατεξευτελισμού, που Παπαδιαμάντη, Σολωμ , τον χρο- χουμ, το Δεκέμβριο του 1974. Oι απαντή- και επομένως χρήσιμοι και αναγκαί- έτσι μεταβάλλεται, εν τω μέτρω των νογράφο Oσιο Θεοφάνη (που θά- σεις του N.Γ. Πεντζίκη χρονολογούνται α- οι σο το λάδι των καντηλιών και τα δυνάμεών μου, σε μ ρφωμα ανε- πρεπε ν’ αντικαταστήσει τον Θου- π τα Xριστούγεννα του ίδιου έτους. χρώματα της διακ σμησής του και κλάλητου χαράς. κυδίδη στα σχολεία), τον πολυγρα- τα φυσικά άνθη με τα οποία στολί- 23) Tι θέλετε να εκφράσετε γρά- φώτατο Oσιο Aγιορείτη Πατέρα Nι- Copyright © 1997: Γαβριήλ Nικολάου Πεντζίκης. ζουν τις άγιες εικ νες. Eίναι τεκμή- φοντας; ρια της ανθρωπίνης γνωστικής ανά- Tην χαρά της εν Xριστώ τω Θεώ λωσης διά του σπερματικού λ γου, Zωής, που ον μασε θυγατέρα του που δεν έπαψε απ γεννήσεως του την π ρνη, και κάθε άνθρωπο που K σμου, να ενεργεί, ώστε ο Kλήμης νοιώθει την φρίκη και την ερημιά ο Aλεξανδρεύς να φτάνει να λέγει του εκπεσμού του, και δεν μπορεί για τον Oμηρο, που αγαπώ πολύ ο ί- να βασίζεται στις ίδιες δυνάμεις για διος, τι είχε υποψίαν τινά της μετάνοια και διαρκώς ζητεί χατήρια Aγίας Tριάδος. απ τον ουραν και προπραγμάτω- 20) H γαλλική επανάσταση; ση του κάθε κεφιού του. Mετά τον αιώνα του Διαφωτισμού 24) Πιστεύετε τι η λογοτεχνία έ- και το πλήρες ξεχώρισμα μεταξύ υ- χει διδακτική αποστολή; ποκειμένου και αντικειμένου, το ι- Bεβαι τατα. Διδάσκει τη μέθη στορικ αυτ γεγον ς περιορίζο- που μας οδηγεί στο Θε και αποκα- ντας τη μυθική έκταση του ανθρω- θιστά την εν τητά μας με το σύ- πίνου ντος στο συναίσθημα το ε- μπαν. Eίναι μια μέθοδος διδασκα- ρωτικ και άμεσο, ασφαλώς με επη- λίας εν ον ματι του ωραίου. ρέασε πάρα πολύ ρίχνοντάς με σε 25) Πώς βλέπετε την εποχή μας; μιάν άβυσσο ερωτικών περιπετειών; Σαν σημείο κάμψεως, στροφής 21) H παλη τερη ή η νέα φιλοσο- στους ανήφορους του Oρους Θα- φία; βώρ, της Aγίας Φωτεινής και κατά- H φιλοσοφία η μοντέρνα π.χ. του λαμπρης Mεταμορφώσεως, που η Xάιντεγκερ, που προσπαθεί εν ον - λάμψη της ή διαχρονική ανατρέπει ματι του γλωσσικού οργάνου, ως τα σώματα λων των άμεσων αξιών, σώματος ενιαίου, να επανασυνδέ- πως ακριβώς βλέπουμε ν’ αναπο- O πρύτανις του Πανεπιστημίου της Bιέννης απονέμει στον Nίκο Γαβριήλ Πε- σει με κάθε θυσία της λογικής το α- δογυρίζονται τα σώματα των πιο ε- ντζίκη το Bραβείο Xέρντερ. Mάιος 1989 KYPIAKH 2 MAPTIOY 1997 - H KAΘHMEPINH 9