Basiscursus moestuinieren | Marc Nevens | Greenburo

1. Basis cursus Moestuinieren
Marc Nevens
Iedereen kan
tuinieren

2. Voorwoord
 Schepen Jens Vanhooren
 Milieu ambtenaar Siebe Verholle
 Volkstuinpark verantwoordelijken
 Fabienne Defever
 Ludwig Boey
 Andy Vercruysse
Marc Nevens

3. Doel van de cursus
 Hoe succesvol je eigen moestuin opstarten en
onderhouden
 Basisprincipes van je moestuin
 Voor iedereen met weinig ervaring of tijd
 Natuurlijke manier – respect voor de natuur
 Biologisch (ecologisch)
 Afspraken maken + overzicht werkzaamheden
 Er is ruimte voor vele vragen
Marc Nevens

4. Enkele afspraken
 Parkeren
 Groenteafval
 Sluikstorten
 Honden
 Kinderen
 Waterpompen
 Onderhoud
Marc Nevens

5. 25 april 2014

7. What is already done
 Grondwerken
 Waterputten
 Afboording percelen
 21 juni: opstart
 Groepsaankoop prei + witloof
 8 oktober: drink@vtpbredene
 Onderhoud
 Opstart beplanting
 Parkeerstrook + veiligheid
 Bijenkast
Marc Nevens

8. To be done 2018
 Tuinhuis
 Serre
 Beweging
 Nieuwe container
 Beplanting
 Doelgroepen
Marc Nevens

9. Ontwerp
Marc Nevens

10. Beplanting
 Kruiden en fruitperken
 Bessen
 Fruitperken
Marc Nevens

11. Vragen?

12. Data basiscursus
Cursus in 3 delen
vandaag: deel 1
06/03/2018: deel 2
13/02/2018: deel 3
Marc Nevens

13. Inhoud basiscursus
 Inleiding
 Basiskennis
 Vruchtwisseling
 Teeltplan
 Groentefamilies
 Ziekten en plagen
Marc Nevens
 Biodiversiteit
 Composteren
 Materialen
 Verwerking producten
 Werkzaamheden
 Nieuwe vormen

14. Basiskennis
 Klimaat
 Grond
 Bodemvruchtbaarheid
 Laboanalyse
 Grondverbetering
 Kringloopverwerking
Marc Nevens

15. Klimaat
Minimum eisen:
 Licht
 Warmte
 Vocht
Marc Nevens

16. Klimaat
 Licht
 Warmte
 Vocht
Marc Nevens

17. Grond
Fijn
Marc Nevens
Klei Leem Zand Veen
Grof

18. Grond
 Vroegheid
 Zandgrond: droogt snel, vlugge opwarming
 Primeurgroenten en kruiden
 Opbrengst
 Zwaardere grond  hogere productie
 Vocht en mineralen beter behouden
 Regelmatige groei
 Betere kwaliteit
 Kolen en prei
Marc Nevens

19. Marc Nevens

20. Bodemvruchtbaarheid
 Definitie: “Vermogen van de grond om de planten te
voorzien van voedingsstoffen”
 Afhankelijk van 3 factoren:
 Chemische
 Fysische
 Biologische
Marc Nevens

21. Chemische bodemvbh.
 Zuurtegraad (PH):
 afhankelijk van kalkgehalte in de grond
 Aanwezigheid van mineralen  Meststoffen
 Basisvoedsel voor de planten
Marc Nevens

22. PH of zuurtegraad
Marc Nevens

23. PH of zuurAanwezigheid van
mineralen  Meststoffen
tegraad
PH < 7,0 = ZUUR
PH > 7,0 = BASISCH
PH 6,5 <Streefzone> PH
7,5 afhankelijk van de grondsoort
Marc Nevens

24. Marc Nevens
Zand: PH 5,8 – 6,2
Zandleem: PH 6,2 – 6,6
Leem: PH 6,7 – 7,3
Klei: PH 7,2 – 7,7

25. Bodemanalyse 02/06/2016
Marc Nevens

26. PH of zuurtegraad
Marc Nevens
Meten is weten!

27. Labo analyse
 Uitvoering door een erkend labo
 Streefwaarden
 PH
 Mineralen
 Humus
 Advies
Marc Nevens

28. Voorbeeld Zure grond
 Zure ‘grofzand’-grond met PH-waarde 5,0
 Streefwaarde = 5,8<>6,2
 Bekalkingsadvies: 1,5 (per 10m²)
 Zuurbindende waarde kalk = 50 (50 kg op 100 kg)
 Formule:
 1,5 x 100/50= 3 kg kalk per 10m²
Marc Nevens

29. Voorbeeld Alkalische grond
 Zure ‘lemigzand’-grond met PH-waarde 7,5
 Streefwaarde = 6,2<>6,8
 Bekalkingsadvies: 0,0 (per 10m²)
 Zuurbindende bemesting of turf toevoegen
Marc Nevens

30. Fysische bodemvbh.
 Koolstof & Humusgehalte
 Gehalte aan organische stof eigenschappen:
 Grondwaterspiegel - drainage
 Doorgroei wortelen
 Zuurstofgehalte
 Beïnvloed de korrelgrootte en samenstelling
Marc Nevens

31. Humus = compost
Marc Nevens

32. Compost
 Compost = grondverteraar
 Omzetting organisch reststof  stabiel eindproduct
 Micro-organismen
 Kleine ongewervelde dieren
Marc Nevens

33. Compost
 Wat mag er niet in een compostbak?
 Gekookt voedsel
 Brood
 Vet, saus en olie
 Vlees- en visresten
 Kattebak vulling en dierlijk afval
 Aarde en zand
 Beenderen
 Niet verteerbare materialen
Marc Nevens

34. Compost
 Minimum vereisten
Marc Nevens

35. Compost
Marc Nevens

36. Compost
 Bemestingsadvies:
 Compensatie van natuurlijke humusafbraak
 Jaarlijks breekt de humus in de grond af
 Compensatie door toevoeging compost
 Vb: 2715 g per 10m²
 Afhankelijk van de grondsoort
 Compost is klaar na min 8 maanden
 kiemtest
Marc Nevens

37. Kringloopverwerking
Marc Nevens

38. Neushoornkever
Marc Nevens

39. Biologische bodemvbh.
 Bodemleven is belangrijk:
 Mineralisatie
 Luchtinbreng
 Micro-organismen:
 Wormen
 Bacteriën
 Schimmels
 Zwammen
 Vruchtwisseling: tegen ziekten en plagen
Marc Nevens

40. Samenvatting
 Voor goede planten:
 Klimaat : Licht | Water | Warmte
 Grond: verschillende types zand, leem, klei
 Bodemvruchtbaarheid:
 Chemisch : ideale zuurtegraad PH 7,2 < > 7,8
 Fysisch: Koolstof Humus gehalte
 Biologisch: bodemleven en vruchtwisseling
Marc Nevens

41. NPK wat is datte?
 Wat zijn mestoffen?
 Producten van biologische of niet biologische oorsprong
 Bevorderen groei gewassen
 Worden aan de bodem toegevoegd
 Voedingselementen
Marc Nevens

42. Essentiële Elementen
 3 Essientiële elementen nodig voor de groei
 Koolstof
 Water(stof)
 Zuurstof
 Plant is hieruit opgebouwd
 Aanwezig in de natuur
 Koolstof (C): in de grond  humus
 Zuurstof (O): in de lucht
 Waterstof (H): hemelwater
Marc Nevens

43. Samenstelling N P K
 Stikstof (N): stimuleert groei van de plant
 Basis van Chlorofyl – Bladeren en stengels: groen
 Te weinig: gele bladeren, slechte groei
 Te veel:
 grote slappe bladeren
 > schimmels
 Vatbaar voor vorst
 Opschieten
 Dierlijk mest (kippen), bloedmeel, hoornmeel
Marc Nevens

44. Samenstelling N P K
 Fosfor (P): ontwikkeling scheuten, wortelen,
bloemknoppen
 Ademhaling + energievoorziening plant
 Wortelontwikkeling
 Bloei, zaadvorming, afrijping
 Houdbaarheid, knolvorming
 Te weinig: slechte beworteling, paars blad
 Stalmest, beendermeel, natruimfosfaat
Marc Nevens

45. Samenstelling N P K
 Kalium of Kali (K):waterhuishouding
 Nodig voor het transport van voedingsstoffen
 Stevigheid
 Wortels en knollen bevorderen, vruchtvorming
 Verhoogt weerstand tegen schimmelvorming
 Te weinig: verdorring, slechte knolvorming
 Te veel: planten bevatten te veel water
 Stalmest (urine), houtas, patentkali
Marc Nevens

46. Samenstelling N P K
 Magnesium(Mg):
 Belangrijk voor fotosynthese – Zonlicht: omzetting licht 
energie
 Bevordert opname andere elementen
 Te weinig: verkleuring blad, zeker in zandgrond
 Dolemietkalk, zeewierkalk, stalmest, kieseriet
Marc Nevens

47. Samenstelling N P K
 Calsium(Ca):
 Voedselopname
 Beheersing zuurtegraad
 Te weinig: verarming grond, daling humusgehalte
 Te veel: te hoge PH
 Dolemietkalk, zeewierkalk, Kippemest, houtas
Marc Nevens

48. Sporenelementen
 Ijzer (Fe): aanmaak bladgroen
 Mangaan (Mn): fotosyntese, stofwisseling
 Borium (B): transport voedingsstoffen
 Molybdeen (Mo): stikstofvoorziening
 Silicium (Si): maakt planten steviger
Marc Nevens

49. Soorten meststoffen
 Niet Biologische
 Basis van Water en Zouten
 Enkelvoudige en samengestelde
 Stikstof (N):
 Ammoniaksulfaat, Chilisalpeter, Kalkcyanide
 Fosfor (P):
 Metaalslakken
 Kalium (K):
 Potassulfaat, Patentkalie, Kiezeriet
Marc Nevens

50. In de handel
Marc Nevens

51. Organische meststoffen
Marc Nevens

52. Gebruik
 Voorbeeld:
 27N 8P 12K
 27%N = 27 gr Stikstof in 100 gr product
Marc Nevens

53. Vragen?