Thesis about redesigning the interaction between government and public in todays digitized network society. A plea for less governmental control, a high level of citizen participation and a playful approach.

2. Guidelines for designing public
engagement in policy deliberation
Visual essay & preliminary proposals by Maurice Berix
CAS Corporate Design programme
Multiplicity & Visual Identities, Zürcher Hochschule der Künste /
Zürich University of the Arts
Graduation Study Ba Visual Communication
Willem de Kooning Art Academy
Zürich & The Hague, june 2010

3. Vertrouwen binnen de samenleving staat onder Trust in society is under pressure. Mutual trust,
druk. Onderling vertrouwen, vertrouwen in in- confidence in institutions and trust in govern-
stituties en vertrouwen in overheid en politiek ment and politics are declining more and more.
samen-
neemt steeds verder af. De bestaande represen- The existing representative democracy alone is
tatieve democratie alléén is niet meer in staat no longer able to ensure sufficient binding. To-
om voor voldoende binding te zorgen. De net- day’s network society needs additional forms
werksamenleving van nu vraagt om aanvullende of democracy. For that, citizen participation is
vatting
vormen van democratie. Burgerparticipatie is used more and more. In the year 2010, society is
daarvoor een middel wat steeds vaker wordt in- largely digitized. Social networks are not a hype
gezet. Anno 2010 is de maatschappij verregaand anymore but have become mainstream. There-
gedigitaliseerd. Sociale netwerken zijn geen fore, online citizen participation (e-participation)
summary
hype meer maar zijn mainstream geworden. assumes huge proportions. But do we use e-par-
Online burgerparticipatie (e-participatie) neemt ticipation sufficiently? Beside the fact that citizen
dan ook een enorme vlucht. Maar benutten we participation should be used more extensively, I
e-participatie wel genoeg? Behalve dat burgerpar- believe that e-participation can work better. Exist-
ticipatie veel breder moet worden ingezet, vind ing e-participation initiatives are often inaccessi-
ik dat e-participatie nog beter kan. Bestaande ble. This impedes the participation of citizens. In
e-participatie initiatieven zijn vaak ontoeganke- my opinion, a visual and playful approach pro-
lijk. Dat belemmert de deelname door burgers. vides clues for improvement. From the perspec-
Een visuele en speelse aanpak biedt volgens mij tive of Design I do proposals for that improve-
aanknopingspunten voor verbetering. Vanuit het ment. Examples from art, media and commerce
perspectief Design doe ik daarvoor voorstellen, have inspired me to develop these.
waarvoor ik me heb laten inspireren door voor-
beelden uit kunst, media en commercie.
4 5

4. Design
is about
simplifying
here the struggle there
of getting
from here
to there.
6 7

5. 1.
The government’s shifting
position in society

6. Inleiding Introduction
Eén van de prioriteiten van het provinciaal bestuur One of the priorities of the South Holland provin-
van Zuid-Holland is de wens om zichtbaar te zijn cial government is the desire to be visible in society
in de samenleving (coalitieakkoord 2007-2011). (Coalition Agreement 2007-2011). For that, the
form Daartoe profileert de provincie zich vooral als “doe
provincie”. Een organisatie die zich concentreert op
uitvoering van voor de inwoners van Zuid-Holland
province profiles itself essentially as an acting prov-
ince: as an organization that focuses on implemen-
tation of results that are tangible for the residents of
tastbare resultaten. South Holland.
Die zichtbaarheidswens heeft een duidelijke ach- This visibility wish has a clear background: the
tergrond: de regionale bestuurslaag in Nederland is regional administrative level in the Netherlands is
het minst bekend bij de burger. De meeste mensen the least known to the public. Most people do not
weten niet waar de provincie voor staat en wat zij know where the province stands for and what it
precies doet (Zicht op Zuid-Holland, 2009; Centraal does exactly (Zicht op Zuid-Holland, 2009; Centraal
Bureau voor de statistiek, 2008). Mede daardoor Bureau voor de Statistiek, 2008). This is one of the
use, function zijn de opkomstcijfers bij provinciale verkiezingen
laag en staat de legitimiteit van de provinciale be-
stuurslaag ter discussie, zo luidt een veel gehoorde
reasons for low turnout levels in provincial elections
and the questioning of the provincial government’s
legitimacy, as is a common view.
opvatting. This essay discusses the concept of “visibility”, its
Dit essay gaat in op het begrip “zichtbaarheid”, significance for regional government in the Nether-
de betekenis ervan voor de regionale overheid in lands and the question of legitimacy behind it This
Nederland en de legitimiteitsvraag die erachter zit question is universal to governments at all scales
en die universeel is voor overheden op alle schaal- in Western society. From the design point of view
niveaus in de Westerse samenleving. Vanuit de I make proposals to deal with the visibility issue
ideas,
invalshoek “design” doe ik voorstellen hoe om te and have I designed guidelines for improving the
gaan met de zichtbaarheidsopgave en ontwerp ik relationship between citizen and government.
handreikingen voor het verbeteren van de relatie
values
tussen burger en overheid. Design
The term design refers both to the styling of form
Design and to a much broader concept of planning. Design
Het begrip design betekent zowel “vormgeving” als includes everything deliberately made by humans.
“ontwerp”, wat een veel breder begrip is. Design Design is about graphic design, product design,
omvat alles wat doelbewust door mensen is ge- architecture, but also about system design. Styling
maakt. Design gaat over grafisch ontwerp, product- refers to the shape, the appearance, the outer shell.
ontwerp, architectuur, maar ook over bijvoorbeeld Good design has a logical relationship between the
systeemontwerp. Vormgeving heeft betrekking op outer skin and the underlying features, uses and
de vorm, het uiterlijk, de buitenste schil. Bij goede values. Design is about simplifying the struggle to
vormgeving is er een logische relatie tussen die achieve progress. Design in this essay is both about
buitenste schil en het onderliggende ontwerp; zijn the inside and the outside: how do you design (on
functies, gebruik en waarden. Design gaat over het a system level) an improved relationship between
vereenvoudigen van de worsteling om iets te berei- government and citizens and what does that actu-
ken. Design in dit essay gaat zowel over de binnen- ally look like?
kant als de buitenkant: hoe ontwerp je (op systeem-
niveau) een verbeterde relatie tussen overheid en
burger en hoe ziet dat er concreet vormgegeven uit? Visibility and interaction
What is visibility? The communication strategy of
Zichtbaarheid en interactie the province of South Holland (2007) is based on
Wat is zichtbaarheid? De communicatiestrategie the provincial Coalition Agreement and is entitled
van de provincie Zuid-Holland (2007) is gebaseerd “Visibility New Style – focus on the citizen”. The
10 >> p. 17 11

7. As the gap between government &
public widens, societal tension
is growing.
12 13

8. the invisible it’s legitimacy
government questioned
14 15

9. op het coalitieakkoord van het college en is getiteld strategy relies heavily on sending communication
“Zichtbaarheid Nieuwe Stijl – focus op de burger”. such as a monthly ad in the South Holland house-
De strategie leunt zwaar op zendende communica- to-door papers, journalism and the use of film. The
tiemiddelen, zoals een maandelijkse advertentie in current concept of visibility is the active: one is
de Zuid-Hollandse huis-aan-huis bladen, journa- visible by showing oneself. The second pillar of the
listieke producties en inzet van film. De gangbare provincial communication strategy is interaction,
opvatting van zichtbaarheid is de actieve: je bent but this pillar is less developed.
zichtbaar door jezelf te laten zien. De tweede pijler The dictionary defines visibility as “can be seen”
van de provinciale communicatiekoers is interactie, what beside an active meaning has a passive signifi-
maar deze pijler is minder ver uitgewerkt. cance as well: you are visible when others can see
Het woordenboek definieert zichtbaarheid als you. The Roman poet Lucretius said the following
“gezien kunnende worden” wat naast een actieve about it: “In rebus quoque apertis noscere possis, si non
betekenis vooral ook een passieve heeft: je bent advertas animum, proinde esse, quasi omni tempore
zichtbaar als anderen je kunnen zien. De Romeinse semotae fuerint, longeque remotae.” (Lucretius, De
dichter Lucretius zei er het volgende over: “In rebus Rerum Natura, 50 BC) – Even with clearly visible
quoque apertis noscere possis, si non advertas animum, things you notice that it is as if they are outside
proinde esse, quasi omni tempore semotae fuerint, time and far away, when your mind is not focused
longeque remotae.” (Lucretius, De Rerum Natura, 50 towards them. Visibility is supposedly not so much
B.C.) – Zelfs bij duidelijk zichtbare dingen merk je about “showing yourself” but rather about “being
dat het is alsof ze buiten de tijd en ver weg zijn, als seen”. And since the mind of the South Holland
je geest er niet op gericht is. Zichtbaarheid zou dus population is generally not focussed at the province,
niet zozeer gaan over “jezelf laten zien” maar veel it can be questioned if “showing yourself” in adver-
meer over “gezien worden”. En aangezien de geest tisements in local newspapers is very efficient (a.o.
van de Zuid-Hollandse bevolking over het algemeen supported by Strijp & Witte, 2003).
niet gericht is op de provincie, valt het te betwijfe-
len “jezelf laten zien” in de vorm van bijvoorbeeld An invisible government is unknown as it is unable
advertenties in huis-aan-huis bladen heel efficient is to express the matters for which it is responsible, of
(o.a. ondersteund door Strijp & Witte, 2003). which it is meaningful to society. This has lead to
apathy, as people are not interested in a government
Een onzichtbare overheid is onbekend. Zij is im- of which they do not know what it might mean
mers niet in staat om over te brengen voor welke for them. Lucretius’ assertion of the Rerum Natura
zaken zij verantwoordelijk is, van welke betekenis implies invisibility due to disinterest. And this com-
zij is voor de samenleving. Dat heeft desinteresse pletes the vicious circle.
tot gevolg; burgers zijn immers niet geïnteresseerd How to break this? Investing in visibility within the
in een overheid waarvan zij niet weten wat die voor meaning of “showing yourself” has not been suc-
hen kan betekenen. Lucretius’ bewering uit De cessful up to date. Awareness among the public has
Rerum Natura impliceert onzichtbaarheid als gevolg not increased either. A common assumption (eg.
van desinteresse. Daarmee is de vicieuze cirkel Ministry of Interior, 2002) states that interest can be
rond. achieved through interaction. Interaction is twofold:
Hoe dit te doorbreken? Investeren in zichtbaarheid give and take, send and receive, speaking and listen-
in de zin van “jezelf laten zien” is tot op heden wei- ing. Interaction is the mechanism behind building
nig succesvol gebleken. De bekendheid bij de bur- a relationship. Only when government and citizens
ger is er ook niet door toegenomen. Een gangbare engage each other in a relationship again, there can
opvatting (o.a. Ministerie van Binnenlandse Zaken, be a basis for mutual interest (Wetenschappelijke
2002) luidt, dat interesse tot stand gebracht kan Raad voor het Regeringsbeleid, 2002).
worden middels interactie. Interactie is tweezijdig:
geven en nemen, zenden en ontvangen, spreken en
luisteren. Interactie is het mechanisme achter het
16 >> p. 33 17

10. project
managers
don’t
bother
data lack of awareness
visualisa- proj. managers
info- what’s in it
tion
graphics for me?
create
“the inflated interaction:
government” prov. op- user
posed to generated national
ego low interest content trust
little
EU interaction monitor role of
with citizens public media
is not
international provin-
prov. have interested
model internat. ces are
too few unknown public
context B2B distrusts media
tasks to the
stronger organisations broader politics analysis
cities are provin- public can
ces relevant?
trust be
designed?
politicians bother representation of trust in other cultures
no direct
w. details prov. topics invisibility,
org. concern to public
e-gov.: difficult to disinterest and a
skills one front communi- questioned
office cate legitimacy
outsour-
cing exec.
depts.
consider prov. as regional
new organisations identity
poor co-op w. no clear visual hybrid
other provinces complex
issues
identity society
compari-
son other other
I mapped
my mind.
regions Dutch
slogan?
provin-
ces regional
no focus no branding
priorities
international
no mis-
sion, vision & no corporate
brand values story
grey, dull organisations
18 19

11. A hostile force field,
demanding a radical
reconsideration of the
own role, function and
position, rather than
lobbying towards the
surrounding actors.
20 21

12. invisible
unknown
disinterest
Interaction can break
this vicious circle.
22 23

13. perceive perceive
To interact:
think think
acting together
or towards
others or with
others.
(inter)act (inter)act
24 25

14. gather
get in touch meet foregather
connect relate assemble
touch base pay for
do by invite
handle socialize
treat
combine
interfere
reach out marginalize
have
patronize
affiliate
interpose manipulate
fall all over
intervene transact
condescend
associate
step in keep in line
interact communicate
assort control
consort
collude intercommunicate
conspire
To interact:
philander
womanize
move
acting together act
or towards
others or with
others.
26 27

15. 28 29

16. 30 31

17. opbouwen van een relatie. Pas wanneer overheid en A two-way relationship: the basis for trust
burger weer een relatie met elkaar aangaan kan er Trust is one of the principal requirements for a
sprake zijn van wederzijdse interesse (Wetenschap- stable society (Marková & Gillespie, 2008). In our
pelijke Raad voor het Regeringsbeleid, 2002). Western society trust is under pressure. Trust in
politics is lower than ever (National Trust Moni-
Een tweezijdige relatie: basis voor vertrouwen tor, 2009). The financial crisis has undermined
Vertrouwen is één van de basisvoorwaarden voor consumer confidence. Lack of investor trust caused
een stabiele samenleving (Marková en Gillespie, stock markets to collapse and is partly responsible
2008). In onze Westerse samenleving staat ver- for the current economic crisis. Citizen confidence
trouwen onder druk. Het vertrouwen in de politiek in experts cannot be taken for granted – govern-
is lager dan ooit (Nationale Vertrouwensmonitor ment promoted vaccination campaigns (Mexican in-
2009). De kredietcrisis heeft het consumentenver- fluenza, Q fever, cervical cancer) are critically being
trouwen ondermijnd. Gebrek aan vertrouwen van watched by the consumer. Deliberate errors in the
beleggers heeft beurskoersen doen kelderen en IPCC climate reports (The Guardian, 2010) caused
de huidige economische crisis mede veroorzaakt. trust in climate scientists to shake and provided a
Burgervertrouwen in deskundigen is geen van- breeding ground for skepticism.
zelfsprekendheid – door de overheid gepromote Governments, scientific institutions, multinationals
vaccinatiecampagnes (mexicaanse griep, Q-koorts, and banks do invest in restoring consumer confi-
baarmoederhalskanker) worden met argusogen dence. However, trust cannot be restored easily. An
gevolgd door de consument. Doelbewust aange- advertising strategy (“You can trust us ...”) makes
brachte fouten in de IPCC klimaatrapportages (The no sense. If organizations really want to achieve
Hitchhiking as an act of Guardian, 2010) doen het vertrouwen in klimaatwe- restoration of trust, they will have to enter into
mutual trust. Returning tenschappers wankelen en vormen een voedingsbo- a relationship with the consumer, the citizen. A
home from Zürich while dem voor scepsis. relationship that is based on respect, commitment
Overheden, wetenschappelijke instellingen, multi- and interest. Trust does not come overnight but
the airspace was closed
nationals en banken investeren dan ook in het her- needs time. Building trust requires an outstretched
due to the Eyjafjallajökull stel van consumentenvertrouwen. Echter, vertrou- hand, requires trust to be given (Euro RSCG Bikker,
Volcano ash cloud. wen herstel je niet zomaar. Een reclamestrategie 2009).
(“U kunt ons vertrouwen...”) heeft geen zin. Willen But there is more. Mutual trust requires entering
organisaties daadwerkelijk herstel van vertrouwen into a relationship. But no citizen is interested in a
bewerkstelligen, dan zullen zij een relatie moeten relationship with a government without a concrete
aangaan met de consument, met de burger. Een policy issue. Today’s citizen is also a consumer,
relatie die is gebaseerd op respect, betrokkenheid calculating “what’s in it for me?” Coming from
en interesse. Vertrouwen ontstaat niet van vandaag a corporate democracy, we are moving towards a
op morgen maar bouw je op. Vertrouwen krijgen shareholders’ democracy (Bakas, 2005). Spatial
vereist een uitgestoken hand, vereist vertrouwen planning, environment, infrastructure, youth care
geven (Euro RSCG Bikker, 2009). and public transport are the themes where politi-
Maar er is meer. Wederzijds vertrouwen vereist cal choices and decisions are at stake and where a
het aangaan van een relatie. Maar geen burger zit relationship with the public can be built.
te wachten op een relatie met een overheid zonder
een concrete opgave. De burger van vandaag is Trust and control
vooral ook consument, calculerend “wat heb ík er Building trust is a mutual process. Receiving trust
aan?” Van een corporate democratie begeven we equals granting trust. For the government this
ons richting een aandeelhoudersdemocratie (Bakas, implies: providing influence to citizens. The exist-
2005). Ruimtelijke planning, milieu, infrastructuur ing institutionalised influence in the form of voting
jeugdzorg en openbaar vervoer zijn de inhoudelijke and formal consultation is no longer sufficient (eg
thema’s waar politieke keuzes en besluitvorming Council for Public Administration, 2010). Voting
aan de orde zijn en waar een relatie met het publiek in a parliamentary democracy is not about specific
32 >> p. 41 33

18. Letting go
control is
a need for
progress.
34 35

19. Letting go
control is fun.
36 37

20. Letting go control
requires courage.
38 39

21. Citizen Control
opgebouwd kan worden. issues and projects, but about multiyear programs.
And formal consultation is always at the end of a
Vertrouwen en controle decision-making process. In that stage, influence is
Delegated Power Vertrouwen opbouwen is dus een wederzijds pro-
ces. Vertrouwen krijgen staat gelijk aan vertrouwen
geven. Voor de overheid impliceert dat: burgers
beïnvloedingsmogelijkheden geven. De bestaande
hardly possible.
But more possibilities of influencing governmental
policy exist. A common format is the participation
ladder model of American managerial specialist
geïnstitutionaliseerde beïnvloeding in de vorm Mr.. Sherry R. Arnstein. He distinguishes influence
van stemrecht en inspraak voldoet niet meer (o.a. on the degree of participation: informing, consult-
Partnership
Raad voor het Openbaar Bestuur, 2010). Stemmen ing, advising, coproduction and delegated decision
in een parlementaire democratie gaat nooit over making (Arnstein, 1969). Formal participation is at
concrete thema’s en projecten, maar over meerja- the level of “consultation”. In this case, the govern-
rige programma’s. En formele inspraak vindt altijd ment places itself above the people. More radical
plaats aan het einde van een besluitvormingstraject. forms of participation such as coproduction and
Beïnvloeding is dan nauwelijks meer mogelijk. delegated decision making require a fundamentally
Placation
Maar er zijn meer mogelijkheden van beïnvloeding. different attitude from the government, like an
Een veel gebruikte indeling is het model van de attitude of equality or even a serving, facilitating
participatieladder van de Amerikaanse bestuurskun- attitude.
dige Sherry R. Arnstein. Deze onderscheidt beïn- Recapitulating: if the government is really inter-
vloedingsmogelijkheden naar mate van participatie: ested in citizen confidence, then it must first give
informeren, raadplegen, adviseren, coproduceren trust to the public and for that it must partially give
en meebeslissen (Arnstein, 1969). Formele in- up control.
Consultation spraak bevindt zich op het niveau van “raadplegen”.
De overheid plaatst zichzelf hierbij boven de burger.
Verdergaande participatievormen zoals coprodu-
ceren en meebeslissen vereisen een fundamenteel
andere houding van de overheid. Een houding van
gelijkwaardigheid of zelfs een dienende, facilite-
Informing
rende houding.
Resumerend: als de overheid daadwerkelijk geïnte-
resseerd is in burgervertrouwen, dan zal die over-
heid eerst vertrouwen moeten geven en daarvoor
deels de controle uit handen geven.
Therapy
Manipulation
40 >> p. 44 41

22. 2.
A changing role for
the government

23. Probleemdefinitie en hypothese Problem definition and hypothesis
De Westerse samenleving is sterk in beweging. Western society is rapidly changing. In recent
In de afgelopen decennia is onze maatschappij decades our society depillarised, secularised, indi-
ontzuild, geseculariseerd, geïndividualiseerd en vidualised, and our prosperity and consumption
zijn onze welvaart en consumptie enorm toegeno- level have increased enormously. Massive growth
men. Massale groei van media en internet stonden of media and the Internet were a basis of globaliza-
aan de wieg van globalisering, evenals een enorme tion and caused a dramatic increase of our mobility.
toename van onze mobiliteit. Deze ontwikkelingen These developments have not always been positive.
zijn niet op alle fronten een positieve geweest. Daar- In the last decade we also experienced a number
naast hebben we in het laatste decennium enkele of economic crises, starting with the burst of the
economische crises gekend, te beginnen met het Internet bubble in 2001 to the current financial and
uiteenspatten van de internetbubble in 2001 tot en economic crisis of 2009/2010.
met de huidige financiële en economische crisis van Against this background, we see societal tensions
2009/2010. increasing. Tolerance towards other cultures is
Tegen deze achtergrond zien we een toename van declining, as is our trust in society, other people
spanningen. De verdraagzaamheid jegens andere and the government (National Trust Monitor, 2009,
culturen neemt af, evenals ons vertrouwen in de Scientific Council for Government Policy, 2009,
samenleving, de medemens en de overheid (Natio- Council for Public Administration, 2010). The
nale Vertrouwensmonitor, 2009; Wetenschappelijke current democratic framework offers insufficient
Raad voor het Regeringsbeleid, 2009; Raad voor het solutions to meet these problems.
openbaar bestuur, 2010). De huidige democratische
kaders bieden tot op heden onvoldoende oplossin- The hypothesis for my research is: the current
gen voor deze problematiek. representative democracy is insufficient to provide
adequate binding and stability in society. The cur-
De hypothese voor mijn research luidt: het hui- rent network society calls for an alternative demo-
dige democratische bestel van de representatieve cratic legitimacy. Promoting interaction between
democratie is niet meer in staat om voor voldoende citizens and government can be a valuable addition
binding en stabiliteit in de samenleving te zorgen. to the existing democratic system. Existing (digital)
De huidige netwerksamenleving vraagt om een interaction – e-participation, see www.burgerlink.
alternatieve democratische legitimiteit. Het bevorde- nl – doesn’t reach and bind the citizen sufficiently.
ren van interactie tussen burger en overheid kan If e-participation has to play a significant role in the
een waardevolle aanvulling zijn op het bestaande democracy of the 21st century, then a number of
democratische bestel. Bestaande (digitale) interactie preconditions must be met. These conditions relate
– e-participatie, zie www.burgerlink.nl – weet de to the degree of participation (position on Arnstein’s
burger echter maar zeer beperkt te bereiken en te participation ladder) and the integral design of the
binden. Wil e-participatie daadwerkelijk een rol van participatory process (system design, interaction
betekenis gaan spelen in de democratie van de 21ste design and visual design).
eeuw, dan zal aan een aantal randvoorwaarden moe-
ten worden voldaan. Die randvoorwaarden hebben The digital revolution and the network society
betrekking op de mate van participatie (positie op At home, my laptop is always turned on. I use my
de participatieladder van Arnstein) en het integrale computer to look up timetables and to book tickets,
design van het participatieproces (systeemontwerp, to reserve accommodation, for the purchase of
interactieontwerp en visueel ontwerp). books and other consumer products. For comparing
restaurants and consumer electronics, to purchase
De digitale revolutie en de netwerksamenleving and to offer second-hand goods. For reviews of
Bij mij thuis staat mijn laptop altijd aan. Ik gebruik cultural events. Recipes and formulations. The exact
mijn computer voor het opzoeken van dienstre- text of that hit from the 70s, video clips, to view
gelingen, voor het boeken van vliegtickets, het photos of friends, acquaintances and strangers. In
44 >> p. 49 45

24. ... Maar de moderne mens lijkt weinig aandacht
te hebben voor de naaste. Nu is men vooral met
zichzelf bezig. We zijn geneigd van de ander
weg te kijken en onze ogen en oren te sluiten
voor de omgeving. Tegenwoordig zijn zelfs bu-
ren soms vreemden. Je spreekt elkaar zonder
gesprek, je kijkt naar elkaar zonder de ander te
zien. Mensen communiceren via snelle korte
boodschapjes. Onze samenleving wordt steeds
individualistischer. Persoonlijke vrijheid is
los komen te staan van verbondenheid met de
gemeenschap. Maar zonder enig ‘wij-gevoel’
wordt ons bestaan leeg. Met virtuele ontmoe-
tingen is die leegte niet te vullen; integendeel,
afstanden worden juist vergroot. Het ideaal
van het bevrijde individu heeft zijn eindpunt
bereikt. We moeten trachten een weg terug te
vinden naar wat samenbindt. [...]
De moderne technische mogelijkheden lijken
mensen wel dichter bij elkaar te brengen maar
ze blijven op ‘veilige’ afstand, schuilgaand
achter hun schermen. Wij kunnen nu spreken
zonder te voorschijn te komen, zonder zelf
gezien te worden, anoniem ...*
* Modern technical means seem to bring together people, but they stay at
a ‘safe’ distance, hiding behind their screens. Now we can speak without
showing ourselves, without getting seen, anonymous...
Queen Beatrix, Christmas Speech 2009
46 47

25. reserveren van accommodatie, voor de aanschaf van order to determine my route or to orientate myself
boeken en andere consumptieartikelen. Voor het in a strange city. To enjoy myself with games –
vergelijken van restaurants en consumentenelek- alone or with others, for my part on the other side
tronica, om tweedehands artikelen aan te schaf- of the world. I consult libraries via the Internet,
fen en aan te bieden. Voor recensies van culturele download publications or I book online. I check
evenementen. Recepten en bereidingswijzen. De the stock at IKEA, I maintain contacts on LinkedIn
exacte tekst van die hit uit de jaren ’70, videoclips, and Facebook. I consult colleagues at “Ambtenaar
bekijken van vakantiefoto’s van vrienden, bekenden 2.0” and Yammer. I share information on Flickr,
en wildvreemden. Om mijn route te bepalen of Youtube, Slideshare and Delicious. And I’m far
om mij te oriënteren in een vreemde stad. Om me from complete.
The te vermaken met spelletjes – alleen of met ande-
ren, desnoods aan de andere kant van de wereld.
Ik raadpleeg bibliotheken via internet, download
Digital communication has brought the world into
our homes. Prosperity for the masses caused our
publicaties of reserveer online. Ik check de voorraad mobility and mobility need to grow enormously.
government bij IKEA, ik onderhoud contacten via LinkedIn en
Facebook. Ik consulteer collega’s via Ambtenaar 2.0
en Yammer. Ik deel informatie op Flickr, Youtube,
The result is that distances no longer exist and that
via the Internet everyone is interconnected. Also,
the growth of Internet enabled today’s informa-
Slideshare en Delicious. En ik ben nog lang niet tion society, exemplified by the explosive growth
is part of compleet.
Digitale communicatie heeft de wereld in onze
huiskamers gebracht. Welvaart voor de massa heeft
onze mobiliteit en mobiliteitsbehoefte enorm doen
of Wikipedia, which currently comprises over 400
million pages.
These trends are reflected in the explosive growth
of virtual social networks in recent years. Some
that digitised
groeien. Het gevolg is dat afstanden niet meer figures: in 2008 Twitter grew by 1382%. Facebook
bestaan en dat via internet iedereen met elkaar currently has 400 million active users, a number
is verbonden. Ook heeft de groei van internet de that grew daily in 2009 with 700,000 members.
huidige informatiemaatschappij mogelijk gemaakt, Averagely, one Facebook user has 130 online
network
geïllustreerd door de explosieve groei van Wikipe- Facebook contacts. This brings the entire Facebook
dia, dat momenteel 400.000.000 pagina’s kent. community within reach in four mouse clicks. In
Deze tendensen worden weerspiegeld in de explo- the Netherlands, the popular Hyves social network
sieve groei die virtuele sociale netwerken hebben has over 9 million active members.
society.
doorgemaakt in de afgelopen jaren. Enkele cijfers: So nowadays, virtual social networks are very im-
in 2008 groeide Twitter met 1382%. Facebook heeft portant in society. We use these networks to share
momenteel 400.000.000 actieve gebruikers, een information, to establish contacts and maintain
aantal dat in 2009 dagelijks groeide met 700.000 them. Although virtual networks cannot replace
leden. Gemiddeld heeft een Facebook-gebruiker 130 physical networks at all, they are an important sup-
online Facebook-contacten. Daarmee is de complete plement to them, more and more needed to manage
Facebook-gemeenschap in vier muisklikken bereik- the gigantic amount of information we have to deal
baar. In Nederland is Hyves het populairste sociale with every day.
netwerk met ruim 9 miljoen actieve leden.
Virtuele sociale netwerken hebben dan ook een A changing position of the government
grote betekenis in de samenleving van vandaag. We A generation that is used to be permanently on-line
gebruiken deze netwerken om informatie te delen is coming up. To always stay connected with each
en om contacten te leggen en te onderhouden. other and to permanently have access to all informa-
Hoewel virtuele netwerken de fysieke netwerken tion. The government is part of that digitized net-
geenszins hebben vervangen, vormen ze wel een work society. This requires a new etiquette between
wezenlijke aanvulling daarop, voor steeds meer government and society. Representative democracy
mensen noodzakelijk om de gigantische hoeveel- alone, where voters once every four years are asked
heid informatie die we dagelijks te verwerken to express their confidence in the parliament, no
48 49

26. krijgen te managen. longer suffices. The government stands not above
the community but it is part of it, being in the mid-
Een veranderende positie van de overheid dle of it. The government should leave its ivory tow-
Er groeit nu een generatie op die gewend is om er and take a position on an equal basis. This means
altijd online te zijn. Om altijd met elkaar in verbin- I have my doubts of the “primacy of politics”.
ding te staan en om permanent beschikking te heb- By the way, I strongly emphasize that I do not dis-
ben over alle informatiebronnen. Ook de overheid pute the government institute as such. The complex
maakt deel uit van deze gedigitaliseerde netwerksa- society, the ongoing battle for space, an equitable
menleving. Dat vraagt om nieuwe omgangsvormen distribution of burdens and benefits require plan-
tussen overheid en samenleving. De representatieve ning, coordination and direction. Final decision
democratie, waarbij kiezers eens per vier jaar wordt making on public services remains a government
gevraagd hun vertrouwen uit te spreken over de responsibility.
volksvertegenwoordiging alléén voldoet niet meer.
De overheid staat niet boven de samenleving maar E-participation in the Netherlands
maakt er deel van uit, zit er midden in. De over- The network society requires a different position of
heid moet zijn ivoren toren verlaten en een positie the government. This is not a new insight. Citizen
innemen op basis van gelijkwaardigheid. Daarmee participation exists for long. With the increased
plaats ik kanttekeningen bij het “primaat van de po- communication potential of the Internet and of so-
litiek”. Overigens: nadrukkelijk stel ik het instituut cial media, citizen participation got a new impetus
overheid als zodanig niet ter discussie. De complexe in e-participation: citizen participation with the use
maatschappij, het voordurende gevecht om ruimte, of digital means to improve public services and the
een rechtvaardige verdeling van lusten en lasten functioning of the community (Burgerlink, 2010).
vereisen planning, afstemming en regie. Finale On the Burgerlink web site (www.burgerlink.nl) a
besluitvorming over collectieve voorzieningen blijft large number of e-participation initiatives is collect-
een overheidsverantwoordelijkheid. ed, most of them on a local scale. Currently (April
2010) Burgerlink has registered 369 initiatives.
E-participatie in Nederland
Dat de netwerksamenleving een andere positie So, there are plenty of intentions. But do they work?
vraagt van de overheid is geen nieuw inzicht. Does e-participation actually lead to a changed
Burgerparticipatie bestaatlanger dan vandaag. Met relationship between citizens and government?
de toegenomen communicatiemogelijkheden die Towards a greater mutual trust? To better policy and
internet en social media bieden heeft burgerpartici- better supported policy making? And what about
patie een nieuwe impuls gekregen en de vorm van the initiatives themselves: do people know how to
e-participatie: participatievormen, waarbij digitale find them? What about the degree of participation?
middelen worden gebruikt om burgers hun centrale Some findings from a analysis of 313 e-participation
plaats in te kunnen laten nemen bij de verbetering initiatives (TNO, 2009):
van de publieke dienstverlening, in het openbaar • The vast majority of e-participation initiatives
bestuur en in het functioneren van de gemeenschap are very recent. Although of approximately half
(Burgerlink, 2010). of the initiatives the starting year is unknown,
Op de website van Burgerlink (www.burgerlink.nl) it seems e-participation gets well off the ground
is een groot aantal veelal lokale e-participatie initia- since 2007. This is important because building
tieven verzameld. Op dit moment (april 2010) zijn a (trustful) relationship takes time. A time span
er 369 bij Burgerlink geregistreerde initiatieven. of several years is common.
• 64% of the studied initiatives has no subject
Intenties zijn er dus ruimschoots. Maar werkt where participation is focuses upon. This is
het ook? Leidt e-participatie daadwerkelijk tot een a concern because of my assertion that no
veranderde verhouding tussen burger en overheid? citizen is interested in a relationship with the
Tot een groter wederzijds vertrouwen? Tot beter en government on its own. The connection with a
50 >> p. 54 51

27. Most of the initiatives are at the bottom
of the participation ladder and concern
informing, consulting and communicating.
Co-producing and collective decisionmaking
are clearly underrepresented.
52 53

28. beter gedragen beleid? En de afzonderlijke initiatie- specific task seems essential. offline campagne. 779 personen hebben de enquête are less valued and have a low participation level. A
ven: weten mensen ze te vinden? Hoe zit het met • Most of the initiatives are at the bottom of the via internet ingevuld. few random examples:
de participatiegraad? Enkele bevindingen uit een participation ladder and concern informing, Het derde initiatief wat ik hier noem is het even- • Ally, the Almere Hyves page (Hyves is the larg-
analyse van TNO van 313 e-participatie initiatieven consulting and communicating. Coproduc- eens genomineerde Breda-Morgen. Hier kunnen est Dutch social network). With 1880 members
(TNO, 2009): ing and collective decision making are clearly inwoners van Breda hun dromen presenteren, er a pretty popular Hyves page. It is striking that
• Verreweg de meeste e-participatie initiatieven underrepresented. steun voor verweven, ze doen uitgroeien tot een on the (only) web site poll two thirds of the
zijn van zeer recente datum. Hoewel van on- Figures on the actual level of participation are dif- uitgewerkt plan en er uiteindelijk een gesprek met visitors indicate that they like an Almere Hyves
geveer de helft van de initiatieven het startjaar ficult to obtain. A brief analysis of some e-partici- de gemeente over aangaan. De reacties van zowel page, while written comments are predomi-
onbekend is, lijkt e-participatie vanaf 2007 pation initiatives shows that the number of people burgers als van professionals zijn zonder uitzonde- nantly critical. Active is the page in no way.
goed van de grond te komen. Dit is een belang- actually actively participating is rather low. For ring positief. Breda-Morgen (www.breda-morgen. • “Boskoop Actief”, a digital system where a va-
rijk gegeven, omdat het opbouwen van een instance, the project “De Amstel verandert” (winner nl) is actief vanaf september 2008. Sindsdien is riety of social topics is raised, and on which all
(vertrouwens)relatie tijd vergt. Daarmee zijn al e-participation award 2009) refers to the 60,000 de website 11.000 keer bezocht (unieke bezoeken, Boskoop citizens can respond in various ways.
snel meerdere jaren gemoeid. residents of Oost Watergraafsmeer (Amsterdam). november 2009). Desondanks blijft het aantal dro- The response however is low. For example,
• 64% van de onderzochte initiatieven heeft geen The initiators are enthusiastic about the participa- men dat is uitgegroeid tot een stadsgesprek met de only 29 people responded to a poll about the
duidelijk beleidsterrein waar het zich op richt. tion process. Personally, I wonder whether this gemeente erg bescheiden: vijf in totaal. Hoewel de best location of a public work of art. And to
Een aandachtspunt vanwege mijn bewering enthousiasm is justified: the website was visited initiatiefnemers onderstrepen dat kwaliteit belang- a statement about cultural facilities only two
dat geen burger geïnteresseerd is in een relatie by 3500 people. It is not clear whether those were rijker is dan kwantiteit, denk ik dat het initiatief responses were received.
met de overheid an sich. De relatie met een unique visitors or not. A total of 318 participants meer tijd vergt om in omvang te groeien. The report “We gooien het de inspraak in” (literally:
concrete opgave lijkt wezenlijk. created a profile on the web site and 87 people have “We throw it into consultation”) on citizen par-
• Het merendeel van de initiatieven bevindt zich actively participated in the online discussion. Maar dit zijn alle drie initiatieven aan de bovenkant ticipation of the National Ombudsman (Nationale
aan de onderkant van de participatieladder en The initiative “Zo’n burgemeester wil Almelo” van de participatieladder. Meer traditionele vormen Ombudsman, 2009) is particularly critical about the
heeft betrekking op informeren, raadplegen en (Such a mayor Almelo wants, nominee e-Partic- van interactie kennen een veel geringere waarde- quality of citizen participation in the Netherlands.
communiceren. Coproduceren en meebeslis- ipation Award 2009) provides insight into the ring en deelname van burgers. Een paar willekeu- The Ombudsman concludes that citizens want to
sen zijn duidelijk ondervertegenwoordigd. participation rate as well. The initiative involved the rige voorbeelden: become more involved in public affairs, but they are
Cijfers over daadwerkelijke participatie zijn moeilij- completion of a survey on the preferred (personal) • Ally, de Hyves-pagina van de gemeente often disappointed by public consultations.
ker te achterhalen. Een beknopte analyse van enkele characteristics for a new mayor. The campaign was Almere. Met 1880 leden een aardig populaire
e-participatie initiatieven laat zien dat het aantal launched both off-line and on-line. A total of ap- Hyves-pagina. Opvallend is, dat op de (enige)
burgers dat daadwerkelijk actief participeert is erg proximately 2200 people completed the survey – on poll van de website 2/3 van de bezoekers
laag is. Zo heeft het project “De Amstel verandert” a population of 75,000. Most of the surveys – 65% aangeeft het leuk te vinden om een gemeente-
(winnaar e-participatie award 2009) betrekking op – were completed via the offline campaign. 779 hyves aan te treffen, terwijl de inhoudelijke
de 60.000 inwoners van Oost-Watergraafsmeer persons have completed the survey via the Internet. commentaren overwegend kritisch zijn. Actief
(Amsterdam). De initiatiefnemers zijn erg enthou- The third initiative I present here is the also nomi- is de pagina geenszins.
siast over de participatiegraad. Ik zelf vraag me af nated “Breda-Morgen”. Here, residents of Breda can • Boskoop-actief, een digitaal systeem waar al-
of dat enthousiasme gerechtvaardigd is: de website present their dreams, get them supported, have lerlei maatschappelijke onderwerpen aan de
is door 3500 mensen bezocht. Het is niet duidelijk them developed into a elaborated plan and finally orde worden gesteld, waarop alle Boskopers
of dat unieke bezoekers zijn. In totaal hebben 318 discuss them with the city council. The reactions of op verschillende manieren kunnen reageren.
deelnemers een profiel aangemaakt op de website citizens and professionals are all positive. Breda- De respons is echter laag. Zo hebben slechts
en hebben 87 personen actief deelgenomen aan de Morgen (www.breda-morgen.nl) is active since 29 mensen gereageerd op de vraag waar
online discussie. September 2008. Since then the web site is visited volgens hen een kunstwerk het beste geplaatst
Ook het initiatief “Zo’n burgermeester wil Almelo 11,000 times (unique visits, November 2009). kan worden. En op een stelling over culturele
(nominee e-participatie award 2009) biedt inzicht Nevertheless, the number of dreams which has voorzieningen zijn slechts twee reacties bin-
in de participatiegraad. Bij dit initiatief ging het developed to a city meeting is very modest: only five nengekomen.
om het invullen van een enquête over de gewenste in total. Although the promoters emphasize that De rapportage “We gooien het de inspraak in”
(persoons)kenmerken van de nieuwe burgemeester. quality is more important than quantity, I think the over burgerparticipatie van de Nationale Ombuds-
De campagne was zowel offline als online opgezet. initiative will take more time to grow in size. man (Nationale Ombudsman, 2009) is bijzonder
In totaal hebben ca 2.200 personen de enquête kritisch over de kwaliteit van burgerparticipatie in
ingevuld – op een bevolking van 75.000. Het me- But these are all three initiatives at the top of the Nederland. De ombudsman concludeert dat bur-
rendeel van de enquêtes – 65% – is ingevuld via de participation ladder. More traditional interactions gers graag meer betrokken willen worden bij het
54 >> p. 58 55

29. You / Now / Here
Meeting in Real Life, in natural presence
You / Now / notHere
Telephone, chat, videoconference; Synchronous mediated presence;
Social network technologies
You / notNow / Here
Traces of having been there; Architecture (which can be understood
as information and communication technology); Places for natural
presence
You / notNow / notHere
Email, letters, packages; Asynchronous mediated presence; Social
network technologies; Transaction technologies
notYou / Now / Here
All strangers around me; Surveillance and identification technologies
notYou / Now / notHere
Mass media news programs
notYou / notNow / Here
Environments without momentum, genuine space
notYou / notNow / notHere
Everything I do not know; World Wide Web; Social network
technologies; Transaction and Automation technologies
56 57

30. openbaar bestuur, maar dat zij vaak teleurgesteld YUTPA model
zijn over inspraakprocedures. To establish guidelines for good design of e-partic-
ipation projects, I used the YUTPA model about
YUTPA model trust in communication and design of communica-
Om te komen tot richtlijnen voor een goed ontwerp tion scientist and design-researcher Dr. Caroline
van e-participatie projecten heb ik gebruik gemaakt Nevejan.
van het YUTPA model over vertrouwen in commu-
nicatie van communicatiewetenschapper en design- The YUTPA model is described in the dissertation
researcher Dr. Caroline Nevejan. “Presence and the Design of Trust”. Quotation from
this publication: “Because human beings are for the
Het YUTPA model is beschreven in de dissertatie most part thinking actors in their relation to tech-
“Presence and the Design of Trust”. Citaat hieruit: nology, I propose to analyse and design products
Mensen treden in hun relatie tot de technologie and processes from a conceptual framework, which
hoofdzakelijk op als handelend persoon, als ‘thin- I have called YUTPA. YUTPA is the acronym for
king actors’. Daarom stel ik voor om producten en ‘being with You in Unity of Time, Place and Action’.
processen te ontwerpen en te analyseren vanuit een You, time, place and action can be understood as
conceptueel kader, dat ik YUTPA heb genoemd. dimensions that can have different values between
YUTPA is het acroniem voor ‘being with You in You and not–You, Now and not–Now, Here and
Unity of Time, Place and Action’. You, time, place not–Here, Do and not–Do. The word unity refers
en action kunnen worden begrepen als dimensies to the specific set of relations between these four
die verschillende waarden aannemen tussen: You dimensions that is designed in a certain product or
en not–You, Now en not–Now, Here en not–Here,
Do en not–Do. Unity (eenheid) refereert aan de
specifieke configuratie van de relatie tussen deze
vier dimensies zoals deze is ontwikkeld in een
process, which makes certain interactions possible
while it excludes others.” (Nevejan, 2007). Nevejan
indicates that in the design of larger communica-
tion processes the four dimensions You, Time,
YUTPA:
bepaald product of proces. Deze configuratie maakt Place and Action can be adjusted. A maximum of
You in Unity
bepaalde interacties mogelijk en sluit andere uit You, Here, Now and Action offers the best opportu-
(Nevejan, 2007, vertaling MB). Nevejan geeft aan nities for building trust. As each of the four dimen-
dat bij het ontwerpen van grotere communicatiepro- sions moves more towards the ‘Not’ state, these
cessen de vier dimensies You, Time, Place en Action opportunities diminish.
afgestemd kunnen worden. Een maximum van You,
with Time,
Here, Now en Action biedt de beste mogelijkheden You/Not You
voor het opbouwen van vertrouwen. Naarmate elk The dimension You is about whether there is natu-
van de vier dimensies meer opschuift richting ‘Not’ ral presence. When I have a relationship with the
nemen deze mogelijkheden af. person with whom I communicate, there is ‘You’.
The nature and depth of that relationship may vary.
You/Not You This implies a sliding scale between (maximum)
De dimensie You gaat over de vraag of er sprake is
van natural presence, natuurlijke tegenwoordigheid.
Wanneer ik een relatie heb met de persoon met wie
You and completely Not You.
Now/Not Now
Place and
ik communiceer is er sprake van ‘You’. De aard en The Time dimension is about synchronicity in
diepgang van die relatie kunnen verschillen. Daar- communication. Synchronous communication acts
mee is er een glijdende schaal tussen (maximaal)
You en volledig Not You.
in the present, while in asynchronous communica-
tion sending and receiving are pulled apart in time.
Also for the dimension Time there is a sliding scale
Action.
Now/Not Now between fully synchronous communication and
De dimensie Time gaat over synchroniciteit in (infinite) asynchronous communication. As the
communicatie. Synchrone communicatie handelt response time increases Now shifts towards more
58 >> p. 64 59

31. Breda-Morgen offers a
good basis for building
trust between public and
government according to
the YUTPA model.
60 61

32. Twitter barely
offers a basis for
building a trustful
relationship with
the public.
62 63

33. in het heden, terwijl bij asynchrone communicatie Not Now. de vorm van onafhankelijke deskundigheid. Ook from the municipality. In a relatively late stage the
zenden en ontvangen in de tijd uit elkaar getrokken een initiatief kan steun verwerven. Bij voldoende municipality gets involved (by organizing town
zijn. Ook voor de dimensie Time geldt dat er een Here/Not Here ondersteuning verplicht de gemeente zich om een meetings). Despite the considerable number of ide-
glijdende schaal is tussen volledig synchrone com- The dimension Place refers to whether communi- gesprek aan te gaan met de initiatiefnemers (zoge- as and activity on the site, the number of five town
municatie en (oneindig) asynchrone communicatie. cation between people in the same place, or not. heten stadsgesprekken). meetings still very low. Conclusion: Breda-Morgen
Naarmate de responstijd toeneemt verschuift Now Distance determines the balance between Here and You/Not You: mensen die dromen initiëren zoeken gets a relatively low score on the dimension You.
meer in de richting van Not Now. Not Here. The concept of Place needs a broader daarvoor steun in hun omgeving. Veel van de uitge- Now / Not Now: Like most e-participation projects,
interpretation than just geographical distance. It is deelde pluimen zijn naar verwachting afkomstig uit communication is asynchronous (with the exception
Here/Not Here also about accessibility or spiritual distance. het persoonlijke netwerk van de initiatiefnemers. of the town meetings, which take place off-line).
De dimensie Place heeft betrekking op de vraag of Maar er is ook ruimte voor vreemden om te reage- Certainly compared to other e-participation projects,
communicatie tussen mensen op dezelfde plaats ge- Act/Not Act ren. Mensen waarmee (nog) geen relatie is opge- the response time is short – several weeks to several
schiedt of niet. Afstand is bepalend voor de balans The action perspective is equally decisive for the bouwd. Communicatie verloopt in eerste instantie months to move from dream to town meeting. In
tussen Here en Not Here, waarbij dit begrip een extent to which trust can be built. The dimension nog los van de gemeente. Pas in een relatief laat addition, the web site is transparent about the re-
ruimere interpretatie behoeft dan slechts geografi- Do varies from maximum freedom of action (eg. stadium komt de gemeente in beeld (bij het orga- sponse. The score on the dimension Time is high.
sche afstand. Het gaat hier ook over bereikbaarheid full regulatory powers) to completely passive. niseren van stadsgesprekken). Ondanks het heel Here / Not Here: Off-line communication, actual
of over spirituele afstand. behoorlijke aantal ideeën en activiteit op de site, is meeting is present in the ‘initiative’ stage and
With the values that the parameters You, Time and het aantal van vijf stadsgesprekken nog erg gering. during town meetings. The actual meeting, or the
Act/Not Act Place can take, eight different spaces are defined, Conclusie: Breda-morgen scoort betrekkelijk laag op prospect of it, is valuable for building trust. Breda-
Het handelingsperspectief is evenzeer bepalend which are described on pages 56/57. de dimensie You. Morgen scores reasonably well, compared to other
voor de mate waarin vertrouwen opgebouwd kan Now/Not Now: Zoals de meeste e-participatie participation projects.
worden. De dimensie Do loopt uiteen van maximale E-participation in the Netherlands projecten is de communicatie asynchroon (met Act / Not Act: acting is paramount to Breda-Mor-
handelingsvrijheid (bijvoorbeeld volledig beslis- using the YUTPA model uitzondering van de stadsgesprekken, die offline gen. Participation is at the level of coproducing. In
singsbevoegd) tot volledig passief. I analysed some of the ten nominees for the E- plaatsvinden). Zeker in vergelijking met andere e- terms YUTPA this means a high score.
Participation Award 2009, in terms of YUTPA. participatieprojecten is de responstijd kort – enkele Conclusion: with a relatively high score on the di-
Met de waarden die de parameters You, Time en Those ten nominees may be regarded as the pearls weken tot enkele maanden om te komen van droom mensions of Time, Place and Action, Breda-Morgen
Place kunnen aannemen worden acht verschillende of e-participation in the Netherlands (Burgerlink, tot stadsgesprek. Daarnaast is de website transpa- offers a good basis for building trust between public
ruimtes gedefinieerd, die zijn beschreven op de 2010). The following is a brief analysis. rant over de responstijd. Score op de dimensie Time and government according to the YUTPA model.
pagina’s 56/57. is hoog.
Breda-Morgen (www.breda-morgen.nl) Here/Not Here: Offline communicatie, ontmoeting Twitter Maxime Verhagen
E-participatie in Nederland This aforementioned project is an interactive site is aan de orde in het stadium ‘initiatief’ en bij de (www.twitter.com/maximeverhagen)
volgens het YUTPA model from and for the citizens of Breda. The goal is to stadsgesprekken. Ontmoeting, danwel het perspec- Maxime Verhagen was the first minister to become
Enkele van de tien genomineerde projecten voor connect people in order to conduct the city collec- tief daarop, is waardevol voor het opbouwen van active on Twitter, and keeps up his Twitter-account
de E-participatie Award 2009 heb ik geanalyseerd tively, to collect initiatives of Breda citizens and to vertrouwen. Breda-Morgen scoort hier in vergelij- daily, on which he responds to questions and com-
in termen van YUTPA. De tien nominees mogen improve the quality of the city together. (Burgerlink, king met ander initiatieven redelijk goed op. ments from others as well. Some Tweets are also
worden beschouwd als de parels van e-participatie 2010) Breda-Morgen offers the possibility to submit Act/Not Act: handelen staat voorop bij Breda-Mor- displayed on the web site www.hierisministerver-
in Nederland (Burgerlink, 2010). Hieronder volgt so-called dreams. With sufficient support these gen. Participatie ligt op het niveau van co-produce- hagen.nl (Burgerlink, 2010)
een beknopte analyse. dreams may promote to ‘initiative’, after which the ren. Dat is ook in YUTPA-termen een hoge score. You / Not You: Minister Maxime Verhagen has
municipality offers support in the form of inde- Conclusie: met een relatief hoge score op de di- 27,500 followers. The minister himself follows 75
Breda-morgen (www.breda-morgen.nl) pendent expertise. An initiative can gain support as mensies Time, Place en Action biedt Breda-Morgen people. Most of the minister’s followers know him
Dit al eerder genoemde project is een interactieve well. With sufficient support the municipality com- volgens het YUTPA model een goede basis voor as a public person only. In most cases one cannot
site van en voor Bredanaars. Het doel is mensen mits itself to organize a meeting with the initiators het opbouwen van een vertrouwensrelatie tussen speak of a relationship, and certainly not between
met elkaar verbinden om samen de stad te bestu- (so-called town meetings). publiek en overheid. Verhagen and the public in general. YUTPA score
ren, initiatieven van Bredanaars bij elkaar brengen You / Not You: people who start dreams seek sup- on the dimension You is very low.
en samen de kwaliteit van Breda te verbeteren. (Bur- port in their environment. Many of the support is Twitter Maxime Verhagen Now / Not Now: Twitter is a fast, cursory medium.
gerlink, 2010) Breda-Morgen biedt de mogelijkheid expected to come from the initiators’ personal net- (www.twitter.com/maximeverhagen) Response times are short, almost like a synchro-
om zogeheten dromen in te zenden. Bij voldoende work. But there is also the possibility for strangers Maxime Verhagen was de eerste minister die actief nous chat session. Twitter scores high on the
steun promoveren deze dromen tot ‘initiatief’, to respond, people with whom no relationship is werd op Twitter, en houdt bijna elke dag actief zijn dimension Time.
waarna de gemeente ondersteuning aanbiedt in built (yet). Communication is initially quite apart account bij, waarbij hij ook reageert op vragen en Here / Not Here: Twitter takes place entirely on-
64 >> p. 70 65

34. A high YUTPA
score thanks to the
organised off-line
meetings.
66 67

35. The
dimension
YOU is
completely
absent.
68 69

36. opmerkingen van andere Twitteraars. Sommige line. Actual meeting is not present. The score on Here/Not Here: ook hier is de offline component could fill in a questionnaire about the characteris-
Tweets worden daarnaast weergegeven op de web- the dimension Place is low. van het project verantwoordelijk voor een hoge tics a new mayor would need. (Burgerlink, 2010)
site www.hierisministerverhagen.nl (Burgerlink, Act / Not Act, although there is interaction with score op de dimensie Place. You / Not You: The campaign consisted of inter-
2010) Twitter, here its impact is low. Twitter is about Act/Not Act: handelen staat voorop bij De Amstel viewing people on-line or off-line. The dimension
You/Not You: Minister Verhagen heeft 27.500 following and being followed. Action is hardly pos- Verandert. Participatie ligt op het niveau van co- You – as fas as building a trustful relationship is
volgers. Zelf volgt de minister 75 mensen. Het sible. The YUTPA score is low. produceren. Dat is ook in YUTPA-termen een hoge concerned – is completely absent.
merendeel van de volgers van de minister kent hem Conclusion: In terms YUTPA, the Maxime Ver- score. Now / Not Now: The whole campaign took place
slechts als publiek persoon. Van een relatie is in de hagen Twitter offers barely basis for building a Conclusie: De Amstel Verandert scoort op alle di- over a period of several weeks. Then it took five
meeste gevallen geen sprake, zeker niet tussen Ver- trustful relationship with the public. mensies van het YUTPA model behoorlijk hoog. De months to the actual nomination of a mayor. That is
hagen en het publiek. YUTPA score op de dimensie offline ontmoetingen zijn daar voor een belangrijk a realistic time span and therefore a good score on
You is zeer laag. De Amstel Verandert (www.deamstelverandert.nl) deel verantwoordelijk voor. De YUTPA score is the dimension Time.
Now/Not Now: Twitter is een snel en vluchtig On the De Amstel Verandert web site (translation: hoog. Here / Not Here: The focus of the campaign was on
medium. Responstijden zijn kort, soms bijna syn- The Amstel river in change) one can propose all his the offline surveys (65%). This implies a high score
chroon zoals bij een chatsessie. Daarmee scoort dit ideas about the future of the Amstel area. The site Zo’n burgemeester wil Almelo on the dimension Place.
initiatief hoog op de dimensie Time. offers background information about the Amstel (www.zonburgemeesterwilalmelo.nl) Act / Not Act: the use of the survey instrument
Here/Not Here: Twitter speelt zich volledig online area as well as an online library. (Burgerlink, 2010). De gemeente Almelo is in 2009 een campagne ge- facilitated the interaction. The municipality is trans-
af. Van daadwerkelijke ontmoeting is geen sprake. De Amstel Verandert is the winner of the 2009 E- start om burgers te betrekken bij het selectieproces. parent in presenting the survey results. It remains
De score op de dimensie Place is laag. Participation Award. Op de website ‘Zo’n burgemeester wil Almelo’ kon- unclear however to what extent the results have
Act/Not Act: hoewel er ook bij Twitter interactie mo- You / Not You: The online section of the Amstel den burgers van de gemeente een enquête invullen played a role in selecting the candidate mayor.
gelijk is, is de impact ervan in dit geval laag. Twitter Changes remains relatively anonymous. Organised welke karaktereigenschappen een nieuwe burge- Conclusion: on the dimensions Time and Place this
gaat over volgen en over gevolgd worden. Actie is meetings offer better prospects for the dimension meester zou moeten bezitten. (Burgerlink, 2010) initiative scores relatively high, but the dimensions
nauwelijks aan de orde. De YUTPA score is laag You. The five meetings that were organised had a You/Not You: De campagne bestond uit het online and You and Act the YUTPA score is lower. Overall,
Conclusie: in YUTPA termen biedt de Twitter van turnout of up to 80 people (not of all encounters, of offline enquêteren van mensen. De dimensie You the project has a fairly low YUTPA score.
Maxime Verhagen erg weinig basis voor het opbou- the number of participants was recorded on the – in de zin van de mogelijkheid tot het bouwen of
wen van een vertrouwensrelatie met het publiek. web site). Compared to the amount of people who onderhouden van een relatie – is volledig afwezig.
to whom the Amstel area is relevant, the attendance Now/Not Now: de gehele campagne vond plaats
De Amstel Verandert (www.deamstelverandert.nl) was very low, but it is also important to note, that binnen een tijdsbestek van enkele weken. Vervol-
Op de website van De Amstel Verandert kun je al everyone had the opportunity to participate. gens duurde het vijf maanden tot de daadwerkelijke
je ideeën kwijt over de toekomst van de Amstel. Op Now / Not Now, because of the limited time frame kandidaatstelling van een burgemeester. Dat is een
de site is verder een bibliotheek met achtergrond- within which the project was implemented and realistische periode en daarmee een goede score op
informatie te vinden over de Amstel. (Burgerlink, because of the meetings that were organised, the de dimensie Time.
2010). De Amstel Verandert is de winnaar van de score on the dimension Time is high. Here/Not Here: het zwaartepunt van de campagne
E-participatie Award 2009. Here / Not Here: the offline component of the lag op de offline enquêtes (65%). Daarmee is de
You/Not You: het online deel van de Amstel Veran- project is responsible for a high score on the Place score op de dimensie plaats hoog.
dert blijft betrekkelijk anoniem. De georganiseerde dimension. Act/Not Act: het gebruik van het enquête-instru-
ontmoetingen bieden betere perspectieven voor de Act / Not Act: Acting is paramount to De Amstel ment bevorderde de interactie. De gemeente is
dimensie You. De vijf georganiseerde ontmoetingen Verandert. Participation is at the level of coproduc- transparant in het presenteren van de enquête
hadden een opkomst van maximaal ca 80 personen ing. That is a high score in YUTPA terms. resultaten. Het blijft echter onhelder tot op welke
(niet van alle ontmoetingen is het aantal deelne- Conclusion: De Amstel Verandert scores quite high hoogte de resultaten hebben meegespeeld bij het
mers vastgelegd op de website). Ten opzichte van de on all dimensions of the YUTPA model. The off- selecteren van de kandidaat-burgemeester.
hoeveelheid mensen die de Amsteloevers aangaan line meetings are largely responsible for this. Conclusie: op de dimensies Time en Place scoort
zijn de bezoekersaantallen erg laag, maar het is ook het initiatief relatief hoog, maar op de dimensies
belangrijk om te constateren, dat er voor iedereen Zo’n Burgemeester wil Almelo You en Act blijft de YUTPA score achter. Over het
de mogelijkheid was om deel te nemen. (www.zonburgemeesterwilalmelo.nl) geheel genomen heeft het initiatief een behoorlijk
Now/Not Now; vanwege het beperkte tijdsbestek The municipality of Almelo in 2009 launched a lage YUTPA score.
waarbinnen het project is uitgevoerd en vanwege campaign to get citizens involved in the selection
de georganiseerde ontmoetingen is de score op de process. On the web site “Zo’n burgemeester wil
dimensie Time hoog te noemen. Almelo” (Such a mayor Almelo wants) citizens
70 >> p. 80 71

37. The YUTPA model shows that actual meeting can
be a valuable addition to e-participation and is an
important factor in building trust.
72 73

38. Transparency in
communication,
such as applying
“tracking
and tracing”
provides a better
acceptance of
asynchronity in
communication.
74 75

39. Unity of Place
is principally
responsible for
the sense of a
shared interest.
76 77

40. The ability to
act is essential
for successful
e-participation.
78 79