1. არჩევნები
1.ყოველ ადამიანს აქვს უფლება მონაწილეობდეს თავისი ქვეყნის მართვა-გამგეობაში ან
უშუალოდ, ანდა თავისუფლად არცეული წარმომადგენლთა მეშვეობით.
2. ყოველ ადამიანს აქვს უფლება თანაბარ საფუძველზე შევიდეს თავისი ქვეყნის სახელმწიფო
სამსახურში.
3.ხალხის ნება უნდა იყოს საფუძველი მთავრობის ძალაუფლებისა; ეს ნება უნდა
გამოიხატებოდეს პერიოდულ და გაუყალბებელ არჩევნებში,რომლებიც უნდა ტარდებოდეს
საყოველთაო და თანასწორი საარცევნო უფლების პირობებში,ფარული კენჭისყრით, ანდა
სხვა თანაბარმნიშვნელოვანი ფორმების მეშვეობით, რომლებიც უზრუნველყოფენ ხმის
მიცემის თავისუფლებას.
ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაცია, მუხლი 21
არჩევნების თემატიკა მნიშვნელოვანია არა მარტო ჩვენი ქვეყნისთვის,არამედ ზოგადად
მსოფლიოსთვისთვის. ჩვენს ქვეყანაში ასეთი სურათია, რომ ვცხოვრობთ არჩევნებიდან
არჩევნებამდე. დაპირებებიდან დაპირებებამდე. რაოდენ მნიშვნელოვანია თავისუფალი
არჩევნების ჩატარება დემოკრატიის განვითარებისთვის ამაზე აღარ გავამახვილებ თქვენს
ყურადღებას.მე-9 კლასის სამოქალაქო განათლების სახელმძღვანელოში გამოკვეთილია
არჩევნების თემა(პრაქტიკუმთან ერთად)
ამ ასაკობრივ ჯგუფებში კარგია მოსწავლეები, თუ გაითავისებენ როგორ გააკეთონ სწორი
არჩევანი, სწორი კრიტერიუმებით.პირველ რიგში უნდა გაარკვიონ რა არის სწორი და
არასწორი კრიტერიუმები არჩევანის გაკეთებისას და რამდენიმე სუბიექტის სამოქმედო
გეგმის გაცნობის შემდეგ აკეთებენ გააზრებულ გადაწყვეტილებას.ამ ასაკიდან ისინი
სწავლობენ გააზრებული გადაწყვეტილების მიღებას და ასევე აცნობიერებენ
პასუხისმგებლობას, რომ ყველამ შევასრულოთ ჩვენი ვალდებულება არჩევნებზე წასვლის
გზით. გაიაზრონ მათ სრულწლოვანების ასაკში არჩევნებში მონაწილეობის ვალდებულება.
საინტერესო ინიციატივა ჰქონდა პრეზიდენტს. ჩაატარა კონკურსი სკოლის მოსწავლეებს
შორის: „შენი ხმა, ჩვენი მომავალია“. მოსწავლეებმა აქტიური კამპანია აწარმოეს
უფროსებისთვის,რომ ისისნი აუცილებლად წავიდნენ არჩევნებზე და მოიხადონ
მოქალაქეობრივი ვალდებულება. დაჯილდოვდა ფინალში გასული ჯგუფები. ასეთ
პროექტში მონაწილე მოსწავლე ნამდვილად არ იქნება პასიური მოქალაქე სრულწლოვანების
ასაკის შესრულებისას. ეს მათთვის არის ნამდვილი მოთელვა.ასევე მნიშვნელოვანია
პროგრამა U 18, რომელიც რამდენიმე ქვეყანაში დაინერგა
რამდენიმე ქვეყანაში დაინერგა პროგრამა U 18, პროგრამა აწარმოებს სკოლის ასაკის
ბავშვების გამოკითხვას. პოლიტიკოსებისთვის მნიშვნელოვანია წინასაარჩევნოდ გაიგონ
2. მოსწავლეების აზრი,თუ რომელ პარტიას უჭერენ ისინი მხარს. ეს იმიტირებული არჩევნები
ტარდება სკოლებში რომელიმეარასასწავლო დღეს.
ჩვენ შეგვიძლია შევქმნათ რამდენიმე სუბიექტის წინასაარჩევნო პროგრამა (თვითონ
მასწავლებლებმა) ჩავრთოთ მოსწავლეები დისკუსიაში. ვისაუბროთ მათთვის გასაგებ მარტივ
ენაზე. აუხსნათ, თუ რამდენად დიდი მნიშვნელობა აქვს მათ ეფექტურ
ჩართულობას.მნიშვნელოვანია, აგრეთვე მათი მოსმენა და მხარდაჭერა.ეს გაკვეთილი
საშუალებას გვაძლევს აგრეთვე მოიხსნას გულგრილობა და სრულწლოვანების ასაკში ისინი
აქტიურად ჩაერთონ პოლიტიკურ ცხოვრებაში.მნიშვნელოვანია აგრეთვე მზადების პროცესი
არჩევნებისათვის,ასევე თვითონ საარჩევნო პროცესი (ტექნიკური მხარე, ხმების დათვლა
....).საინტერესოა შინაარსიც რომელსაც ეს სუბიექტები აჟღერებენ.რელევანტურია იმის
ჩვენება რა კავშირია მათ არჩევანსა და პოლიტიკურ ცხოვრებას შორის.
საუბარია საარჩევნო ასაკის დაწევაზე, თუმცა დიდი აზრთა სხვადასხვაობაა ამასთან
დაკავშირებით. ინგლისის მაგალითმა დააფიქრა მსოფლიო.ინგლისში რეფერენდუმსი
მონაწილეობა მიიღო იმ მოქალაქეებმა, რომლებიც დიდიხანია მონაწილეობს არცევნებში და
გამობრძმედილია.(ანუ უფრო ასაკოვანმა ხალხმა).მათმა დიდმა ნაწილმა მხარი დაუჭირა
ინგლისის გამოყოფას ევროკავშირიდან.ახალგაზრდების დიდმა ნაწილმა კი, რომლებიც
მხარს უჭერდნენ ევროკავშირში დარჩენას უბრალოდ არ ჩათვალეს საჭიროდ მონაწილეობა
მიეღოთ არჩევნებში.რეფერენდუმის შედეგი კი 50 წელი ძალაშია. სამწუხაროდ სწორედ ამ
ახალგაზრდებს მოუწევთ იმ რეალობაში ცხოვრება,რომელსაც ისინი არ ეთანხმებოდნენ,
მაგრამ დაიზარეს მონაწილეობის მიღება.
ამერიკის სკოლებში მძაფრი დებატები იმართება პოლიტიკურ თემებზედა მათი
გამოცდილებაც შესაბამისად მაღალია ამ სფეროში.
მნიშვნელოვანია, რომ სამოქალაქო განათლების მასწავლებლებმა ჩვენს ირგვლივ დავნერგოთ
დემოკრატიული სტანდარტები, უზრუნველყოთ დემოკრატიული პროცესების განვითარება,
ყველას ჩართულობა, ცოდნის გადაცემა და ა.შ.