9. ΑΠΟ ΤΗ ΣΔΜ ΣΤΗΝ ΠΓΔΜ
• Ανεξαρτητοποίηση Ομόσπονδων
κρατών της Γιουγκοσλαβίας
• Απογαλακτισμός Σκοπίων από
Βελιγράδι > λόγοι
Μέσα
α. πολιτική αυτονόμηση
β. ενίσχυση εθνικής ταυτότητας
10. Από Σλαβομακεδόνες σε
Μακεδόνες
• Γιατί όχι Σλάβοι (μετεξέλιξη
εθνικής ταυτότητας)
• Επιστολή Γκλιγκόροφ σε
Economist
• Απογαλακτισμός από Βουλγαρία
11. ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΣΜΟΣ
• Η ιστορία ως μέσο και όχι
αυτοσκοπός
• Διεκδίκηση εδαφών με βάση την
«ιστορική παρουσία»
• «Νομιμοποίηση» διεκδικήσεων
12. ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ
Στο πέρασμα της ιστορίας οι σύγχρονοι
εθνικιστές προπαγανδίζουν
ξαναγράφοντας την ιστορία,
διαμορφώνοντας την σύμφωνα με
καθορισμένους στόχους. Στη σύγχρονη
εποχή και υπό ορισμένες προϋποθέσεις
και συνθήκες μπορούν να δημιουργηθούν
έθνη μέσα από μία διαδικασία εθνογένεσης
13. ΕΘΝΟΓΕΝΕΣΗ
Η δημιουργία ενός έθνους μπορεί να λάβει χώρα σε
βάρος της ιστορικής αλήθειας και των ιστορικών
γεγονότων τα οποία καθίστανται στόχος των
εθνικιστών. Η αναθεωρητική πολιτική των Σκοπίων
αποτελεί νεωτερική έκφραση ενός επιθετικού
εθνικισμού, οριζόμενου ως ένα μαχητικό ιδεολογικό
κίνημα το οποίο στοχεύει να ενώσει τα μέλη μίας
ομάδας ανθρώπων που μοιράζονται μία κοινή
κουλτούρα. Αυτό υπαγορεύει τη σύζευξη με υπαρκτές
ή ανύπαρκτες μειονότητες σε όμορες χώρες
προκειμένου να κατατεθούν αιτήματα για μεταβολή
του εδαφικού καθεστώτος. Υπό αυτό το πρίσμα η
ιστορία αποτελεί το μέσο, την πρωτογενή ύλη του
αναθεωρητισμού και όχι έναν στόχο από μόνη της.
14. ΑΛΥΤΡΩΤΙΣΜΟΣ
1970: η ηγεσία της διασποράς μιλούσε δημόσια για
την ατομική και συλλογική ευθύνη υλοποίησης του
στόχου απελευθέρωσης και ενοποίησης
ολόκληρης της Μακεδονίας
2000: Καθώς φτάνουμε στο τέλος της χιλιετίας το
Μακεδονικό έθνος βρίσκεται στην ίδια κατάσταση
με την περασμένη χιλιετία. Είναι ευθύνη μας να
αποτελέσουμε τη συνείδηση και ραχοκοκαλιά των
απανταχού Μακεδόνων, ειδικά αυτών στην
ελεύθερη Δημοκρατία της Μακεδονίας και όσων
διαβιούν στις υπό κατοχή περιοχές από την
Αλβανία, τη Βουλγαρία, την Ελλάδα και τη Σερβία.
15. Ιστορικά δεδομένα
• Μη παρουσία αρχαίων Μακεδόνων στο
έδαφος της ΠΓΔΜ.
• Κάθοδος Σλάβων σε μεταγενέστερο
στάδιο
• Έλλειψη αρχαιολογικών ευρημάτων
• Παρουσία Μακεδόνων στην ελληνική
επικράτεια
• Γλωσσικό ζήτημα
16. SOPHIA ECHO
Ο αδελφός μου Atanas ζει στο Prilep εδώ και 40 χρόνια & έχει βουλγαρική
εθνική συνείδηση. Όταν επισκέπτεται τη Σόφια με τους φίλους του χλευάζει
τους ανεγκέφαλους στα Σκόπια, ειδικά τους φασίστες, που νομίζουν ότι δεν
καταλαβαίνουμε τη γλώσσα που μιλάνε. Όπως λέει και ο αδελφός μου ο
Zhivko, η διαφορά ανάμεσα στις δύο γλώσσες είναι η αντίστοιχη ανάμεσα
στα βρετανικά & αμερικανικά αγγλικά. Πέρυσι 6 άτομα από τη Βουλγαρία
επισκεφτήκαμε την Οχρίδα, όπου γνωρίσαμε κάποιους ντόπιους. Αυτοί μας
είπαν ότι πολλοί στην περιοχή διατηρούν τις βουλγαρικές ρίζες τους,
ωστόσο δεν το δημοσιοποιούν, προκειμένου να μη χάσουν τις δουλειές
τους. Δύο από τους φίλους τους, οδηγοί λεωφορείων στο επάγγελμα,
απολύθηκαν όταν τους άκουσαν να μιλούν σε βούλγαρους ξεναγούς για το
σημαντικό ποσοστό Βουλγάρων που ζουν εκεί. Το αστείο είναι ότι αυτός που
τους κατέδωσε στο αφεντικό τους, ένα άτομο που εκφράζει με φανατισμό τα
αντιβουλγαρικά του αισθήματα, δεν χρειάστηκε διερμηνέα για να μεταφέρει
τα λόγια τους λέξη προς λέξη στον προϊστάμενό τους. Αυτά συμβαίνουν όταν
έχεις μία φασιστική νοοτροπία και δεν σου αξίζει ακόμη και ο χώρος που
ζεις. Ευτυχώς πολλοί νέοι στην Οχρίδα μιλούν τη βουλγαρική γλώσσα &
όταν κάποιος άγνωστος πλησιάζει πάντα αστειευόμαστε για τις μακεδονικές
διαλέκτους που υπάρχουν. Αυτοί το πιστεύουν αν και δεν είναι πλέον
σίγουροι αν οι νέοι της πόλης τους κοροϊδεύουν. Ανυπομονώ να επιστρέψω
και πάλι εκεί και να δω τους φασίστες που νομίζουν ότι ο κόσμος τούς
ανήκει.
17. Βουλγαρική Στάση
2006: Βούλγαρος ΥΠΕΞ (Ivailo Kalfin) > υπό όρους
στήριξη της ενταξιακής πορείας της ΠΓΔΜ στην ΕΕ >
προϋπόθεση “να επιδείξουν τα Σκόπια συνεργατικό
πνεύμα, στο πλαίσιο των σχέσεων καλής γειτονίας,
εξάλειψη των φαινομένων παραποίησης της
βουλγαρικής ιστορίας και πολιτισμικής παράδοσης”.
Αντιβουλγαρική προπαγάνδα
Συγκρατημένη πολιτική Σόφιας > λόγοι > Ατλαντισμός,
σχέσεις με ΗΠΑ, πολυεπίπεδη συνεργασία στο
στρατιωτικό πεδίο και ανάθεση σε βουλγαρικές
κατασκευαστικές του εκσυγχρονισμού των
αμερικανικών εγκαταστάσεων στη χώρα (Νόβο Σέλο).
18. ΕΜΠΛΟΚΗ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ
2003: Σύλληψη & κακοποίηση Βούλγαρων πολιτών από
αστυνομικούς και πολίτες στα Σκόπια > αιτία;
αυτοπροσδιορίστηκαν ως Βούλγαροι / αρνήθηκαν την
ύπαρξη μακεδονικής μειονότητας στη Βουλγαρία. Στη
δεύτερη περίπτωση, αυτής της Anna Paskova, η επίθεση
έγινε από τους επιβάτες ενός λεωφορείου. Το θύμα
κατήγγειλε ξυλοδαρμό από τους αστυνομικούς,
απόπειρα βιασμού από αστυνομικό, ενώ της αρνήθηκαν
νομική εκπροσώπηση στο δικαστήριο.
• Επιθέσεις κατά Βουλγάρων / όσων αυτοπροσδιορίζονται
ως Βούλγαροι στην ΠΓΔΜ.
19. ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
2009: Διορισμός από βούλγαρο πρωθυπουργό Μ.
Μπορίσοφ του ιστορικού και αρνητή της
αναγνώρισης της μακεδονικής εθνότητας &
γλώσσας Μ. Ντιμιτρόφ ως υπουργού άνευ
χαρτοφυλακίου με αρμοδιότητες που αφορούν
τη βουλγαρική διασπορά
• Όξυνση σχέσεων με τη Σόφια
• Ενίσχυση εθνικιστικών κομμάτων στη Βουλγαρία
> δυσκολία συμβιβασμού
• ΜΜΕ και ιστορικοί έχουν εκφραστεί δημόσια
κατά της τακτικής της κυβέρνησης των Σκοπίων
να οικειοποιείται τη βουλγαρική ιστορία.
20. ΑΙΤΙΑ ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗΣ
ΣΚΟΠΙΩΝ- ΣΟΦΙΑΣ
α. Προσπάθεια αποσλαβοποίησης της ιστορίας στην ΠΓΔΜ
β. Πολιτική καταστολής της βουλγαροφιλίας στα Σκόπια
γ. Ενεργοποίηση βουλγαρικής διπλωματίας
δ. Σκλήρυνση γραμμής Σόφιας, ώστε να εξασφαλιστούν τα
δικαιώματα όσων στην ΠΓΔΜ αυτοπροσδιορίζονται ως
Βούλγαροι.
ε. Αξιολόγηση ενταξιακής πορείας της ΠΓΔΜ με όρους
στ. Ενεργοποίηση Βούλγαρων ευρωβουλευτών
Αξιωματούχοι του βουλγαρικού ΥΠΕΞ δήλασαν ότι δεν θα σιγήσουν
στις διώξεις Βουλγάρων και όσων εκφράζουν φιλοβουλγαρικά
αισθήματα στην ΠΓΔΜ,
Τα περιστατικά βίας δεν αξιολογούνται ως μεμονωμένα.
21. (bTV, 10-8-09) > Μ. Ντιμιτρόφ
Κρίση ταυτότητας στην ΠΓΔΜ. Το έθνος και το κράτος (ΠΓΔΜ)
δημιουργήθηκαν το 1944 με βάση το βουλγαρικό πληθυσμό που
κατοικεί στην περιοχή. Στο παρελθόν ο αυτοπροσδιορισμός ως
Βούλγαρου επέφερε φυλάκιση 3 - 5 ετών, ώστε να προστατευθεί
η εθνική ταυτότητα που δημιουργήθηκε από τον Τίτο. Σήμερα οι
Βούλγαροι αλλά και όσοι αυτοπροσδιορίζονται ως Βούλγαροι
διώκονται ποικιλοτρόπως. Αυτό συνιστά μία πολιτική καταστολής
και μία προσπάθεια να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο
επαναβουλγαροποίησης, όπως το προσδιόρισε ο ίδιος ο Κίρο
Γκλιγκόροφ. Είναι θετικό ότι η παρούσα ηγεσία του βουλγαρικού
ΥΠΕΞ δήλωσε πως θα επανεξετάσει την πολιτική της χώρας
έναντι της ευρωατλαντικής πορείας της ΠΓΔΜ. Η κυρίαρχη
αντίληψη στη βουλγαρική πολιτική σκηνή είναι ότι η πολιτική
πλήρους στήριξης της ΠΓΔΜ θα πρέπει να μεταβληθεί. Το
πρόβλημα είναι δικό τους και όχι δικό μας. Η ΠΓΔΜ προσπαθεί
να μεταφέρει τα εσωτερικά της προβλήματα, την κρίση ταυτότητάς
της στη Βουλγαρία, την Ελλάδα και την Αλβανία.
22. Αλβανική συνιστώσα
• Πιέσεις για επίλυση του ζητήματος
του ονόματος
• Εθνοτικές συγκρούσεις (2001)
• Αποστασιοποίηση Αλβανικών
κομμάτων
• Απειλές για ανεξαρτητοποίηση
23. ΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΠΓΔΜ ΚΑΤΑ
ΕΛΛΑΔΑΣ
• Παραβίαση Ενδιάμεσης Συμφωνίας 1995
• Αφορμή η Σύνοδος ΝΑΤΟ Βουκουρέστι
• Τυπικά δεν ασκήθηκε βέτο
• Ζήτημα αμφισβήτησης εδαφικού
καθεστώτος και όχι νομικό ζήτημα
24. Η διπλωματία των διαβατηρίων
• 5773 άτομα έλαβαν τη βουλγαρική υπηκοότητα από τις
αρχές του 2010 > 4200 από αυτούς είναι Σκοπιανοί
• 75 000 άτομα έλαβαν βουλγαρική υπηκοότητα τα τελευταία
20 χρόνια > 50 000 από αυτούς είναι Σκοπιανοί
• Οι κάτοχοι βουλγαρικών διαβατηρίων στην ΠΓΔΜ
αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη μειονότητα μετά
τους Αλβανούς
• Τα Σκόπια ανησυχούν & αρνούνται αυτές τις
αυξητικές τάσεις
• «Οι Βούλγαροι στην ΠΓΔΜ είναι πολίτες πιστοί στη
χώρα»
25. ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ
(προτάσεις)
• Δημοκρατία Βόρειας Μακεδονίας;
• Βόρεια Δημοκρατία της Μακεδονίας;
• Γεωγραφικός προσδιορισμός αλλά…
• Σλαβομακεδόνες;
• Αμερικανικός παράγοντας
• ΕΕ (πιέσεις από ΕΚ και Επιτροπή)