1. Marisa Álvarez Garea. E.E.I.de Godos
NUNHA ESCOLA
SURREALISTA…
“ O surrealismo é a liberdade, a
poesía e o amor”
Eugenio Granell
2. Proxecto de traballo
sobre a Arte Plástica
Surrealista
Conxunto de materiais ao redor da obra de
Eugenio Granell e Philip West
Escola de E.E.I de Godos
3. Valoramos a educación como fonte de
cultura transformada en coñecementos
e saberes, que posibiliten e potencien o
desenvolvemento de habilidades,
procedementos para pensar e interpretar
o mundo, para expresarse, para convivir,
e para ser, facilitando a
conceptualización global da realidade do
noso alumnado.
4. Pensamos a escola como un auténtico
centro de experiencias e observación,
nun sistema educativo aberto, que
concibe un currículo en espiral, onde se
poidan relacionar as distintas fontes,
áreas, linguaxe, procedementos e
actividades.
5. DESENVOLVEMENTO
DO PROXECTO
Xorde como necesidade de dar resposta
a toda á nova información que
comezamos a traballar, e como demanda
dos 10 alumnos/as e a mestra da E.E.I de
Godos, unha vez realizada a visita á
Fundación Granell en xaneiro de 2007
6. AS FASES DE EXECUCIÓN.
DESENVOLVEMENTO
DIDÁCTICO
1. Proposta de presentación e elección do tema
2. Motivación
3. Recollida de ideas previas
4. Definición do proxecto
5. Fontes de documentación e recursos
6. Aspectos organizativos e realización de actividades
7. Conclusións e avaliación
7. ELECCIÓN DO TEMA E
PROPOSTA DE PRESENTACIÓN
•Actividade prevista na Programación de aula e no
Proxecto de Centro.
•Confirmación da actividade programada polo
Dpto.Didáctico da Fundación da exposición “A bailar”
de West e fondos de Granell.
8. MOTIVACIÓN.
QUE NOS INTERESA?
•Anuncio da visita ao Museo transmitíndolles entusiasmo,
interés, e ganas de emprender unha nova aventura.
•Queremos aprender.
•Familiarizámonos cos artistas.
•O día da visita didáctica.
•Participación nun obradoiro artístico.
11. IDEAS PREVIAS.
QUE SABEMOS DE MUSEOS,PINTURA
SURREALISTA, GRANELL E WEST?
Recóllense as súas respostas en relación ás preguntas formuladas antes e
despois da visita.
Previo:
•Concepto de museo.
•Que lles din os nomes de Granell e West. Definición de surrealismo.
•Familiarizámonos cos artistas. (postais e díptico)
Posterior:
•Recóllense as impresións de todo o visto e vivido aproveitando a visita de
unha ex-compañeira.
•Este aconcecemento provoca a primeira actividade de documentación ao
ser conscientes de que non lembran os títulos dos cadros e a autoría.
12. DEFINICIÓN DO PROXECTO. QUE QUEREMOS SABER
OU FACER SOBRE ESTES AUTORES E A SÚA OBRA?
•Asunción conxunta do proceso de planificación.
•Facemos hipóteses, debatemos, argumentamos, aportamos
datos, facemos preguntas.
•Axúdanos a dar resposta ás nosas inquedanzas e peticións.
QUE QUEREMOS SABER?
•“Se pintaron máis cadros que os que vimos.”
•“Por que se chamaban surrealistas.”
•“Se West e Granell eran amigos.”
•“Os nomes dos cadros que vimos, por que non os lembramos.”
QUE QUEREMOS FACER?
•“Pintar cadros coma eles aínda que non nos saian tan ben.”
13. FONTE DE DOCUMENTACIÓN E
RECURSOS.
QUE INFORMACIÓN PRECISAMOS, QUEN PODE APORTALA E
ONDE A BUSCAR.
HABILITAMOS UN RECANTO COA ESCOLMA.
•Postais “Sopa de Arte” e dípticos informativos.
•Internet.
•Cartafol con cadros e imaxes.
•Fotos da visita.
•Libros solicitados.
- Granell. El arte de la conversación. El último surrealista español.
- Debuxos e colaxes de Eugenio Granell.
- Philip West.
14. ASPECTOS ORGANIZATIVOS E
REALIZACIÓN DE ACTIVIDADES E
MATERIAIS
Concreción da programación didáctica. Secuenciación das
distintas unidades de programación. Secuencias didácticas
puntuais e estables.
•Actividades de consulta da información.
•De quen é o que ves?. De Granell ou de West
•“O Paxaro Flor”.
•Binomio pitórico surrealista.
•Relación título-imaxe.
•O cadáver exquisito.
•Crebacabezas e xogo de memoria.
•As pequenas esculturas.
15. OBXETIVOS DIDÁCTICOS DO
PROXECTO
•Achegarse a o mundo da pintura e das artes plásticas en xeral.
•Afondar no coñecemento sobre a pintura surrealista como xeito de expresión.
•Percibir elementos sobresaíntes da pintura surrealista.
•Aprender a observar e analizar obras de arte.
•Distinguir as obras de West e Granel.
•Coñecer características e influencias das temáticas recorrentes nas obras dos dous autores.
•Descubrir as funcións dun museo.
•Darse conta da importancia de recadar e asimilar información para poder seguir avanzando no proxecto.
•Asumir a práctica da descrición, a análise e a observación como recurso básico de traballo.
•Introducirse en xogos de normas.
•Utilizar o xogo como recurso de expresión e como outra forma de linguaxe.
•Utilizar a linguaxe plástica como medio de expresión.
•Adquirir habilidades manipulativas para construír unha escultura surrealista.
•Experimentar coa a forma, volume e cor.
•Introducirse en xogos de normas colectivos.
•Ordenar espacialmente as pezas dun crebacabezas atendendo a un criterio lóxico.
•Promover o uso das novas tecnoloxías con fins didácticas e lúdicas.
•Traballar algunha das características do texto expositivo, a partir dos emails.
•Potenciar a creatividade e imaxinación coa invención dos binomios.
•Producir o texto dun conto colectivo.
16. CONTIDOS.
- Actitudinais:
-Procedimentais:
Curiosidade por coñecer as características da pintura
Comprensión e produción de obras plásticas.
surrealista.
Utilización de distintas técnicas e contacto con
Respecto por todo tipo de producións plásticas.
distintos materiais plásticos.
Participación activa no grupo.
Elaboración de distintos materias de creación
plástica, colectiva e individualmente. Respecto polas normas establecidas nos xogos
colectivos de mesa.
Observación e descrición de obras dos autores
traballados. Respecto polas normas de actuación do grupo.
- Conceptuais:
Realización de obxectos en volume con arxila.
A pintura surrealista de Granell e West: características.
Lectura de distintos textos.
Títulos dalgunhas obras.
Consulta de distintas fontes de información.
A escultura como expresión artística.
Tratamento dos correos electrónicos como tipo de
texto. O museo como fonte de cultura.
Elaboración de crebacabezas e xogos de memoria. O binomio fantástico.
Utilización dos crebacabezas e xogos con fins O cadáver exquisito.
lúdicas. A forma, o volume e a cor.
Utilización de xogos en formato informático. A estruturación espacial.
Utilización da lingua escrita en distintos contextos O ordenador como recurso didáctico.
e tipos de texto.
Os recursos bibliográficos.
Creación dun conto colectivo.
17. ACTIVIDADES DE CONSULTA DA
INFORMACIÓN
•Lectura de información
Lectura de fragmentos seleccionados dos dípticos e dos libros
regalados.
•Visitamos internet
Consulta de distintas páxinas en xornadas alternas onde obtemos
moita información. Imprimimos algunhas imaxes.
•Fotografías e postais
Sen dúbida o material máis utilizado e de grande
axuda na realización dos nosos materiais.
•Correspondencia por correo electrónico. Traballo co texto
informativo. Adecuación do discurso segundo o contido
18. Queridos Eduardo e monitoras:
Somos os nenos e nenas de godos e Marisa, a profe.
Escribimos para dicirvos que o pasamos pipa, moi ben, e que nos gustaron moito os cuadros e todo o que vimos, e por suposto pintar. E gustaríanos
volver outro día de visita.
Cada un de nós imos ir decindo que foi o que máis nos gustou.
Adrián: De Granell as máscaras e de Philip West o cuadro da chica e o chico co suelo queimado.Pódesme dicir como se titula?
Alberto: O cuadro que tiña unha árbore e cun niño de paxaro branco, cro que de Granell.
Rebeca: o cuadro de paxaro-flor de Granell, que despois vimos en papel.
Joel: Un cuadro dun monte
Ana: De Philip West, un que era todo vermello.
Irene: A pintura de West da muller que subía polas escaleiras con tacóns.
Marisa: É moi dificil elixir un, pero voume mollar e digo que o paxaro flor de Granell e de West o da parella que baila sobre os osos, coido que se
titula a bailar.
Estamos dándolle voltas para ver que imos facer sobre a nosa visita, o que vos prometemos é que tan pronto o teñamos seredes os primeiros en velo.
Unha aperta grande, grande.
Os nenos e nenas de godos e Marisa
Dende a Fundación Granell estamos moi gustosos de respostar as cuestións plantexadas por uns nenos tan atentos, xa vemos que as explicacións
realizadas non caeron en saco roto, senón que soubestes aproveitalas moiben.
Psámolo xenial con vos, e estamos desexando que voltades outra vez, claro que máis adiante, para que teñamos novas exposicións e preparemos
outros xogos. de seguido respostarmo-las vosas cuestións:
a pregunta de Adrian que dicia que lle gustara o cadro do chan queimado, dicir que se trata do cadro de West co título "incendiary device".
Resposta para Alberto, a árbore con niño braco, creemos que é un cadro de West, que se titula cascada.
Para Rebeca, está claro, O páxaro -Flor, é un cadro XENIAL, xa vistes que ben o pasamos, poñéndolle tantos complementos.
Joel, sentimos, non poder respostarche, pero tes que darnos máis datos, sobre "o cadro dun monte".....pero pode ser "ascending-descending", que
son unhas montañas nunha cama, e cunha nube que lles chove enrriba.
Para Marisa, tamén o páxaro-flor....que vou dicir.... e a parella bailando sobre osos, titúlase "pisadas".
Agardamos que nos sigades escribindo, e contandonos moitas cousas.
Un abraciño grande para todos e todas.
Eduardo e o equipo de didáctica.
19. -----Mensaje original-----
De: eei.godos@edu.xunta.es [mailto:eei.godos@edu.xunta.es]
Enviado el: martes, 06 de marzo de 2007 11:01
Para: Granell Fundación Granell. Eduardo
Asunto: Nenos e nenas de Godos.
Hola, bos días. Como estades?
Somos os nenos e nenas de Godos (Caldas de Reis) e Marisa.
Estamos facendo moitas cousa de Granell e de Philip West.
Fixemos unha reprodución cada un do Paxaro-Flor, e tamén nunha fotocopia fomos dicindo e escribindo cousa que víamos no cuadro, xogamos
coas postais a ordenalas e meter cada unha no sobre de Granell ou de West, e agora
estamos pintando con acuarelas un puzle de moitas pezas do paxaro-Flor, e está quedando moi bonito. Cando teñamos yodo acabado Marisa
´lévacho ao museo, pero de momento podemos mandar un día escaneado as reproduccións do Paxaro-Flor.
Eduardo agora querémosche pedir un favor, queriamos se nos deixas un libro cos cuadros de Granell e West , e prometemos que o coidamos e
non o rompemos. porque queremos ver moitos cuadros de eles. Miramos en internet e nos atopamops moitas cousa, ao mellor ti pódesnos dicir
unha páxina onde veña moita información. Se nos deixas o libro (catálogo), Marisa podería ilo buscar e despois devolvémoscho.
Chao, e moitas grazas por todo.
JOEL, ADRIÁN, ALBERTO, REBECA, ANA, IRENE, SAMUEL, RAMóN; IVÁN, PABLO E
MARISA.
HOLAA.
Que tal estades?
Faime moitisima ilusión recibir o voso correo, é xeniallll.
Estou encantado con todo o que me contades, e deseoso de velo todo. O que pasa e que non vos puiden contestar antes porque estou a tope de
traballo, e non dou feito. mañán pola mañán falo coas responsables de publicacións polos vosos catálogos, para que veña Marisa a recollelos, e xa
non tedes voltar a traelos, porque volos regalamos para o centro. Asi que mañán, xa vos escribo e xa vos conto como facemos.
Moitas grazas por todo.
sodes xeniais.
un abraziño.
EDU
20. DE QUEN É O QUE VES DE
GRANELL OU DE WEST?
•Xogo de clasificación das postais mesturadas por autor.
•Serve como reforzo á fase de ideas previas, facéndoos
conscientes dos erros e da necesidade de documentarse para
resolver dúbidas a partir das discusións xurdidas. (Avaliación
inicial).
•Aparecen novas formas de xogo complicando as regras iniciais.
“Xogo de pedir”.
•Creamos o ripio do enunciado para incluir como pareado de
repetición no xogo.
21. CONVERSAMOS, DEBATEMOS…
“O REGALO”
Todos coinciden en que é de Granell, agás un neno que di:
-É de West, porque son cousas que se parecen bastante ás que vemos,
son cousas máis coñecidas.
-Non, por que son figuras coma as de Granell que fai con eses puntos i
esas cores.
22. CONVERSAMOS, DEBATEMOS…
“ASCENDING, DESCENDING”
-É de West por que aparecen
cousas que se parecen ao que son, e
Granell pintaba un pouco máis
estraño, bueno, que non se sabe
tanto que é así.
-Sí é de West por que pintaba con
viñetas e por que me acordo de
velo na sala pequena.
-É por que fai figuras e persoas.
-Si, as viñetas eran dos cuadros de
West.
23. “O PAXARO FLOR”.
REPRODUCIÓNS, ESCRITURA DOS PRINCIPAIS ELEMENTOS,
CREBACABEZAS XIGANTE E CREACIÓN DUN CONTO COLECTIVO.
•Coa reprodución da obra atendemos á demanda formulada na
fase de definición.
•Actuamos de copistas, polo que cómpre un traballo serio de
observación e análise do cadro de Granell. Facemos correccións e
borradores ata o resultado final.
•Ampliamos a información sobre os elementos recurrentes que
utiliza Granell na súa pintura.
•O paxaro como elemento que representa a liberdade e que nos
permite “poder voar coa imaxinación”.
24.
25. CREACIÓN DUN BINOMIO
SURREALISTA.
•Relacionamos dous tipos de linguaxe.
•Relación título-contido.
COCHE-MUJER
CROCODILO-CASA
REGADEIRA-PAXARO
26. ACTIVIDADE DE RELACIÓN
TÍTULO-IMAXE
•Libre creación de títulos segundo a suxestión da obra pitórica.
•O título como texto informativo, como adianto do tema
tratado.
•Elaboramos un material de lectura dentro dun contexto
significativo.
27. O CADAVER EXQUISITO
•Resposta á fase de definición. Que queremos facer?
•Creación plástica colectiva.
•Importancia de documentarnos ante unha dúbida.
28. CREBACABEZAS E XOGO DE
MEMORIA EN SOPORTE PAPEL E
INFORMÁTICO
•Os comentarios que van xurdindo durante os xogos aportan información de
gran valor para poder facer unha avaliación desde o inicio do proceso.
30. CONCLUSIÓNS
• A presente situación de aprendizaxe traballou unha temática socialmente relevante, permitíndolles e
axudándoos a comprender a realidade que os envolve, provocando a súa integración no entramado social.
• Con este proxecto foi posible poñer en contacto e distintas linguaxes, permitíndonos utilizar información
de distintas áreas, medios e fontes en contextos variados.
•Produciuse unha exploración e curiosidade espontánea, motivada polo afán de ampliar os seua coñecementos
e aprendizaxes.
•Buscaron recursos para superar as lagoas informativas, falta de datos e erros.
•Coa temática traballada foi posible abrir o centro ao contorno físico, social e cultural, potenciando deste xeito
a observación, a exploración, a experimentación, a interpretación e a expresión da realidade.
•O xogo e a actividade lúdica tiveron un lugar relevante durante todo o proceso de aprendizaxe, no que o erro
tamén é considerado parte importante deste , dexando que os nenos e nenas manifesten os seus intereses,
necesidades e experiencias.
•Promoviuse o traballo colaborativo, o intercambio de puntos de vista, dándolles a posibilidade de que
expresaran e argumentaran as súas opinións; para ser quen de buscar solucións creativas, individualmente e en
grupo, a problemas prácticos da súa vida cotiá e do seu contorno. Todo isto nun clima de respecto e aceptación
mutua, colaboración e solidariedade.
• Alumnado e profesora descubrimos, coñecemos e aprendemos moitísimo da pintura surrealista, gozando
31. •Adrián, Rebeca, Alberto, Joel,
Ana, Irene, Samuel, Ramón,
Pablo, Iván e Marisa quixemos
compartir este material con
todas e todos vós.
•Contacto:
E.E.i. de Godos . O Reguengo. Caldas de Reis. (Pontevedra)
Telf: 620 835 166 e-mail: