Otwarte dane - czym są, dlaczego są istotne i jak z nich można korzystać. Prezentacja na webinarium otwierające cykl "Otwieramy Warszawę" - luty 2015.

1. Dokument udostępniony na licencji Creative
Commons Uznanie Autorstwa 3.0 Polska.
http://creativecommons.org/licences/by/3.0/pl/
Otwarte dane dla każdego
(wprowadzenie dla użytkowników,
twórców danych i programistów)
Łukasz Jachowicz
@ljachowicz

2. Dane:
- fakty, informacje, często nieprzetworzone
- mogą być sortowane, łączone z innymi danymi,
przetwarzane ręcznie lub komputerowo
- niegdyś w formie papierowej, dziś prawie wyłącznie w wersji
elektronicznej
- coraz częściej zbierane maszynowo i aktualizowane na
bieżąco
Na przykład: rozkład jazdy, lokalizacja przystanków
autobusowych, książka telefoniczna, liczba wolnych miejsc w
szpitalu czy na parkingu, rejestr umów ministerstwa…
O czym właściwie mówimy?

3. Kiedyś przetwarzane przez nielicznych…

4. …dziś może korzystać z nich każdy.

5. Część instytucji daje dostęp do swoich zbiorów…

6. …nie zawsze w formie przyjaznej komukolwiek

7. Czasem nawet systemy bywają przydatne…

8. …do wyszukiwania oszustw…

9. …do sprawdzenia kupowanego auta…

10. jednak mają mało funkcji i nie dają dostępu do czystych danych

11. Strona internetowa z rozkładem nie da nam wygody
≠

12. A programista nie zawsze przepisze dane z PDF.

13. Szansą na rozwój przydatnych usług jest otwartość danych.

14. Otwarte dane
• Są aktualne.
• Da się z nich korzystać.
• Wolno z nich korzystać.

15. Otwarte dane
• Są aktualne.
─ zawierają najświeższe informacje
─ wiadomo, kiedy zostały zaktualizowane i co zmieniono
• Da się z nich korzystać.
─ są kompletne
─ podstawowe (zebrane u źródła), nieprzetworzone
─ są udostępnione w standardowy (otwarty) sposób
─ są przetwarzalne maszynowo
• Wolno z nich korzystać.
─ dostępne dla każdego, bez rejestracji czy umowy
─ dostęp nieograniczony patentem, © czy ™
─ dostęp dla wszystkich: firm, NGOs i osób prywatnych

16. Jakie dane można otwierać?
• Czas – czyli podstawa działania GPS.
• Dane transportowe: rozkłady, lokalizacje, opóźnienia.
• Lokalizacje WiFi.
• Parkingi, remonty, korki.
• Geodane.
• Finanse publiczne.
• Wyniki wyborów.
• Bazy patentowe.
• Materiały edukacyjne.
• Bezpieczeństwo (pożary, przestępstwa)
• Dane o szkołach.
• Prawo.
• GUS.

17. Co może będzie otwarte w Warszawie?
• Liczba rowerów do wypożyczenia.
• Lokalizacje pojazdów ZTM: tramwaje, autobusy.
• Stopień zapełnienia parkingów Park&Ride.
• Średnia zajętość parkometrów.
• Dane o hotspotach WiFi.
• Ewidencja adresowa: apteki, urzędy, hotele…
• Dane systemów kolejkowych Qmatic.
• Rozkład jazdy ZTM.
• Dane z fotoradarów.
• Mapy, mapy, mapy…

18. Co zyskaMY?
• Dostęp do informacji, za których wytworzenie
zapłaciliśmy.
• Ułatwiony dostęp do danych, które dziś są
porozrzucane po dziesiątkach instytucji (np. mapa
cen mieszkań + przestępczość + jakość szkół +
dostępność szpitali + komunikacja).
• Możliwość monitorowania działań instytucji
publicznych.
• Aplikacje ułatwiające życie: rozkłady jazdy, plany
dnia biorące pod uwagę ruch w mieście, alarmy
o próbie sprzedaży naszego mieszkania,
przypominacze o wygasaniu ważności badań
technicznych, ostrzeżenia o burzach w naszej
okolicy połączone z zamykaczami okien itp.

19. Otwarte dane z
punktu widzenia
instytucji

20. Dane vs Otwarte Dane
0
1
2
3
4
5
6
7
Dane Otwarte dane
Koszt
Korzyść

21. • Konieczność
skatalogowania
i uporządkowania zbiorów
• Uporządkowanie kwestii
licencyjnych (mapy)
• Koszt wdrożenia systemu
udostępniania danych
• Zmiana przyzwyczajeń
• Uporządkowanie danych
• Ograniczenie silosowości
• Koniec duplikowania prac
• Dostęp pracowników i klientów
do aktualnych danych
• Uniezależnienie się od
dostawcy IT
• Niezależna weryfikacja danych
• Pierwszy krok ku
interoperacyjnosci
• Przerzucenie części kosztów
e-usług na programistów
Koszty i korzyści otwierania danych

22. Jak udostępniać dane?
• Przeprowadź inwentaryzację zbiorów danych.
• Przygotuj system do udostępniania (na zewnątrz lub
do wewnątrz) – np CKAN.org
• Zacznij od danych, z których korzystasz przy więcej
niż jednym biurku/departamencie.
• Uporządkuj dane: aktualizacja, czyszczenie,
ustrukturyzowanie.
• Wykorzystuj system wewnętrznie: ma być źródłowy
również dla Twojej instytucji.
• Otwórz dostęp read-only dla świata: cała baza +
API.
• Pamiętaj, skan w pliku PDF jest nieużywalny (choć
gdy nie ma nic innego…)

23. Czy ktokolwiek to robi?
• data.gov – blisko 140 tysiące zbiorów
• data.gov.uk: 23’300 zbiorów
• data.gov.au: 5’200 zbiorów
• dataSF.org: 844 zbiory
• data.London.gov.uk: 585 zbiorów
• data.worldbank.org: 203 zbiory
• data.rennes-metropole.fr: 187 zbiorów
• data.Vancouver.ca: >130 zbiorów
Zaczątki: Poznań, Wrocław, Kraków, CRIP

24. Otwarte dane z punktu
widzenia programisty

25. Korzyści
• swobodny dostęp do najdroższej części
typowego oprogramowania: danych
• dziesiątki gotowych bibliotek do zarządzania
danymi
• przewaga konkurencyjna: dane lokalne
(Transportoid/JakDojade vs Google Transport)
i lokalni użytkownicy
• konkurowanie jakością produktu, nie jakością
kontaktów z decydentami

26. Możliwość łączenia porozrzucanych dziś danych
Otwarte geodane + otwarte bazy dotyczące hoteli
+ otwarte bazy dotyczące zabytków + otwarte
informacje o rozkładach jazdy komunikacji
publicznej + otwarte dane archiwalne o korkach
i opóźnieniach = aplikacja podpowiadająca
najlepszy hotel pod kątem stosunku ceny do
wygody

27. Początki… (Housing maps – 2005)

28. Farmitracker

29. StreetBump

30. Toilet
Finder

31. Bike
City
Guide

32. carambla

33. nearhood

34. Second Take
(w tworzeniu)

35. Wyzwól kreatywność

36. CKAN.org

37. Projekt współfinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach Programu Innowacje Społeczne.
Dziękuję
za uwagę
Lukasz @ Jachowicz.com
@ljachowicz