Corrosie grassroots

CorrosieCorrosie
Volgende pagina

InleidingInleiding
Deze module is bestemd voor iedereen die wat meer wil weten overDeze module is bestemd voor iedereen die wat meer wil weten over
corrosie en de bestrijding ervan.corrosie en de bestrijding ervan.
Auteur:Auteur:
Bertil Scholte LubberinkBertil Scholte Lubberink

VoorwoordVoorwoord
• Door middel van deze leertaak wordt een goed inzicht verkregen in de verschillende
vormen van corrosie en de bestrijding ervan.
• Om deze module door te werken moet in ieder geval de basiskennis van
verschillende materialen begrepen zijn.
Literatuurlijst:
Roloff/ Matek Machine onderdelen ISBN 90 395 04687.Roloff/ Matek Machine onderdelen ISBN 90 395 04687.
InternetInternet
Handboek installatietechniek ISBN 90-9006977-1Handboek installatietechniek ISBN 90-9006977-1
Materiaalkunde voor technici (Budinski) ISBN 9039513252Materiaalkunde voor technici (Budinski) ISBN 9039513252
Werktuigbouwkunde, Materialen semester 1-6 ISBN 9023842170Werktuigbouwkunde, Materialen semester 1-6 ISBN 9023842170
Volgende pagina

stoppen
naar volgende pagina
terug naar inhoudsopgave
terug naar vorige pagina
Aanduiding knoppen
antwoordkeuzeantwoordkeuze
terug naar vraagterug naar vraag

InleidingInleiding modulemodule
• In de module vind je vragen en opdrachten over de theorie achter corrosieIn de module vind je vragen en opdrachten over de theorie achter corrosie
en opdrachten over hoe je corrosie kunt herkennen en bestrijden.en opdrachten over hoe je corrosie kunt herkennen en bestrijden.
• Deze theorie vind je in deze les maar ook in de boeken die op de vorigeDeze theorie vind je in deze les maar ook in de boeken die op de vorige
bladzijde staan.bladzijde staan.
• Door de aanwijzingen te volgen bij deze module ben je in staat om:Door de aanwijzingen te volgen bij deze module ben je in staat om:
LeerdoelenLeerdoelen………………

Door de aanwijzingen te volgen bij deze moduleDoor de aanwijzingen te volgen bij deze module
ben je in staat om:ben je in staat om:
• onderscheid te maken tussen verschillende vormen van corrosie.onderscheid te maken tussen verschillende vormen van corrosie.
• de verschijningsvormen van corrosie te herkennen.de verschijningsvormen van corrosie te herkennen.
• de achterliggende theorie van corrosie te verklaren.de achterliggende theorie van corrosie te verklaren.
• de juiste keuze van bescherming hiervan te kiezen.de juiste keuze van bescherming hiervan te kiezen.
• potentiaalverschillen te kunnen meten van verschillende materiaalsoorten.potentiaalverschillen te kunnen meten van verschillende materiaalsoorten.
• onderscheid te kunnen maken tussen anodische en kathodische metalen.onderscheid te kunnen maken tussen anodische en kathodische metalen.
• te kunnen plannen, oriënteren en evalueren van de leertaak.te kunnen plannen, oriënteren en evalueren van de leertaak.
• de veiligheidsaspecten bij corrosie te kunnen inschatten.de veiligheidsaspecten bij corrosie te kunnen inschatten.
• zelfstandig informatie vergaren, te ordenen en te schiften op belangrijkheid, hierbijzelfstandig informatie vergaren, te ordenen en te schiften op belangrijkheid, hierbij
gebruikmakend van de moderne informatietechnologiegebruikmakend van de moderne informatietechnologie
• goede onderlinge verbanden te leggengoede onderlinge verbanden te leggen
• projectmatig te werkenprojectmatig te werken
• samen te werken met medestudentensamen te werken met medestudenten

De werktuigbouwkundige is in staat op adequate wijze:De werktuigbouwkundige is in staat op adequate wijze:
• zijn eigen werkzaamheden voor te bereiden
• corrosie te herkennen als een probleem
• corrosie te bestrijden
• afspraken te maken
• veilig en milieubewust te werken
• zorg te dragen voor kwaliteit
• samen te werken
• tijdens werkzaamheden te communiceren
• over de werkzaamheden te rapporteren
• klantgericht te handelen
• om te gaan met problemen
• beroepscompetenties te blijven ontwikkelen
Deze module draagt bij aan de volgendeDeze module draagt bij aan de volgende
beroepscompetentiesberoepscompetenties::

ModulewijzerModulewijzer
• Lees de tekst zorgvuldig door en bekijk de foto’s.Lees de tekst zorgvuldig door en bekijk de foto’s.
• Maak een planning en laat deze beoordelen door je vakdocent of tutor.
• Neem de (oefen)vragen en opdrachten aandachtig door en maak dezeNeem de (oefen)vragen en opdrachten aandachtig door en maak deze
zoals er wordt gevraagd. Lever deze nadat je ze gemaakt hebt in bij jezoals er wordt gevraagd. Lever deze nadat je ze gemaakt hebt in bij je
vakdocent. De oefenvragen hoef je niet in te leveren.vakdocent. De oefenvragen hoef je niet in te leveren.
• Tijdens het werken aan de module moet je de planning blijven controleren.Tijdens het werken aan de module moet je de planning blijven controleren.
• Haal de betekenis van moeilijke begrippen uit de tekst.Haal de betekenis van moeilijke begrippen uit de tekst.
• Werk elk deel volledig af voordat je aan het volgende deel begint.Werk elk deel volledig af voordat je aan het volgende deel begint.
• In de module zitten twee practicumopdrachten, die je in het practicumlokaalIn de module zitten twee practicumopdrachten, die je in het practicumlokaal
maakt.maakt.
• Voor deze theoriemodule zijn 10 lesuren van 50 minuten beschikbaar.
• Voor de practicummodule zijn 4 lesuren van 50 minuten beschikbaar.
• De opdrachten beginnen met muziek, zet een koptelefoon op wanneer erDe opdrachten beginnen met muziek, zet een koptelefoon op wanneer er
meerder mensen in dezelfde ruimte aanwezig zijn.meerder mensen in dezelfde ruimte aanwezig zijn.

Nu volgt de leermoduleNu volgt de leermodule
corrosiecorrosie
Veel succesVeel succes

InhoudInhoud
• Inleiding corrosieInleiding corrosie
• Wat is corrosieWat is corrosie
• Opdrachten 1.1Opdrachten 1.1
• Chemische corrosieChemische corrosie
• Elektrochemische corrosieElektrochemische corrosie
• ElektrolytenElektrolyten
• Opdracht 1.2Opdracht 1.2
• SpanningsreeksSpanningsreeks
• Spanningsreeks (Edelheidsreeks) ten opzichte van standaard HSpanningsreeks (Edelheidsreeks) ten opzichte van standaard H
22-elektrode-elektrode
• Opdracht 1.4 (practicumopdracht)Opdracht 1.4 (practicumopdracht)
• De oorzaken van corrosie bij metalenDe oorzaken van corrosie bij metalen
• De oorzaken van corrosie bij kunststoffenDe oorzaken van corrosie bij kunststoffen
• De oorzaken van corrosie bij keramische materialenDe oorzaken van corrosie bij keramische materialen
• Opdracht 1.5
• Vormen van corrosie
• Gelijkmatige corrosie
• Opdracht 2.1
• Putvormige corrosie
• Opdracht 2.2
• Spleetcorrosie
• Opdracht 2.3
• Galvanische of contactcorrosie
• Opdracht 2.4 (practicumopdracht)
• Corrosiebestrijding
• Opdracht 3.1
• Corrosiebestrijding ontwerp
• Kathodische bescherming
• Opdracht 3.2
• Corrosiebestrijding met behulp van oppervlaktebeha
• Deklagen van zink
• Organische deklagen
• Anodiseren
• Fosfateren
• Opdracht 3.3
Klik op regel om naar desbetreffend hoofdstuk te gaanKlik op regel om naar desbetreffend hoofdstuk te gaan
• Inleiding corrosieInleiding corrosie
• Wat is corrosieWat is corrosie
• Opdrachten 1.1Opdrachten 1.1
• Chemische corrosieChemische corrosie
• Elektrochemische corrosieElektrochemische corrosie
• ElektrolytenElektrolyten
• SpanningsreeksSpanningsreeks
• Spanningsreeks (Edelheidsreeks) ten opzichte van standaard HSpanningsreeks (Edelheidsreeks) ten opzichte van standaard H
22-elektrode-elektrode
• Opdracht 1.4 (practicumopdracht)Opdracht 1.4 (practicumopdracht)
• De oorzaken van corrosie bij metalenDe oorzaken van corrosie bij metalen
• De oorzaken van corrosie bij kunststoffenDe oorzaken van corrosie bij kunststoffen
• De oorzaken van corrosie bij keramische materialenDe oorzaken van corrosie bij keramische materialen
• Opdracht 1.5
• Vormen van corrosie
• Gelijkmatige corrosie
• Opdracht 2.1
• Putvormige corrosie
• Opdracht 2.2
• Spleetcorrosie
• Opdracht 2.3
• Galvanische of contactcorrosie
• Opdracht 2.4 (practicumopdracht)
• Corrosiebestrijding
• Opdracht 3.1
• Corrosiebestrijding ontwerp
• Kathodische bescherming
• Opdracht 3.2
• Corrosiebestrijding met behulp van oppervlaktebeha
• Deklagen van zink
• Organische deklagen
• Anodiseren
• Fosfateren
• Opdracht 3.3

Deel 1: Wat is CorrosieDeel 1: Wat is Corrosie
Doel deel 1:Doel deel 1:
• De achterliggende theorie van corrosie te verklaren.De achterliggende theorie van corrosie te verklaren.
• Potentiaalverschillen te kunnen meten van verschillende materiaalsoorten.Potentiaalverschillen te kunnen meten van verschillende materiaalsoorten.
• Onderscheid kunnen maken tussen anodische en kathodische metalen.Onderscheid kunnen maken tussen anodische en kathodische metalen.
• Het kunnen plannen, oriënteren en evalueren van de leertaak.Het kunnen plannen, oriënteren en evalueren van de leertaak.
Instructie:Instructie:
• De vragen en opdrachten bij deel 1 maak je individueel.De vragen en opdrachten bij deel 1 maak je individueel.
• Neem deel 1 eerst globaal door en kijk wat je allemaal moet doen?Neem deel 1 eerst globaal door en kijk wat je allemaal moet doen?
• Bestudeer daarna deel 1 van deze leertaak.Bestudeer daarna deel 1 van deze leertaak.
• Maak voor jezelf een planning (tijdpad) hoe je dit deel aan gaat pakken.Maak voor jezelf een planning (tijdpad) hoe je dit deel aan gaat pakken.
• Maak een afspraak met je docent voor een gesprek over de planning.Maak een afspraak met je docent voor een gesprek over de planning.
• Lever nadat je de vragen en opdrachten van deel 1 hebt gemaakt in bij je vakdocentLever nadat je de vragen en opdrachten van deel 1 hebt gemaakt in bij je vakdocent
en laat dit aftekenen op jeen laat dit aftekenen op je beoordelingsformulierbeoordelingsformulier ..

Beoordeling deel 1Beoordeling deel 1
• Je wordt beoordeeld door je vakdocent. De beoordeling gebeurt op de volgendeJe wordt beoordeeld door je vakdocent. De beoordeling gebeurt op de volgende
manier:manier:
– Controleer voordat je het te beoordelen werk inlevert of je aan alleControleer voordat je het te beoordelen werk inlevert of je aan alle
randvoorwaarden hebt voldaan.randvoorwaarden hebt voldaan.
– Je vakdocent controleert of je aan alle randvoorwaarden hebt voldaan. AlleenJe vakdocent controleert of je aan alle randvoorwaarden hebt voldaan. Alleen
dan beoordeelt hij je werk.dan beoordeelt hij je werk.
– Het te beoordelen werk bestaat uit:Het te beoordelen werk bestaat uit:
• VragenVragen
• OpdrachtenOpdrachten
• Bewijzen die aantonen dat vastgelegde afspraken zijn nagekomen.Bewijzen die aantonen dat vastgelegde afspraken zijn nagekomen.
• Je vakdocent geeft per beoordelingscriterium zijn oordeel.Je vakdocent geeft per beoordelingscriterium zijn oordeel.
• Bespreek met de vakdocent de uitkomst van de beoordeling.Bespreek met de vakdocent de uitkomst van de beoordeling.
KlikKlik hierhier voor een beoordelingsformulier van deel 1voor een beoordelingsformulier van deel 1

InleidingInleiding corrosiecorrosie
• Wanneer ijzer wordt blootgesteld aan de buitenlucht gaat het geleidelijk over in eenWanneer ijzer wordt blootgesteld aan de buitenlucht gaat het geleidelijk over in een
bruin, poreus product, roest. Ook veel andere metalen worden op soortgelijke wijzebruin, poreus product, roest. Ook veel andere metalen worden op soortgelijke wijze
aangetast. Men spreekt dan meestal niet van roesten, maar van corrosie.aangetast. Men spreekt dan meestal niet van roesten, maar van corrosie.
• De corrosieproducten van koper zijn zwart of groen, van zink en lood zijn ze grijs en vanDe corrosieproducten van koper zijn zwart of groen, van zink en lood zijn ze grijs en van
aluminium zijn ze wit of geelwit en poederachtig. In al deze gevallen blijkt dat een deelaluminium zijn ze wit of geelwit en poederachtig. In al deze gevallen blijkt dat een deel
van het metaal wordt omgezet in corrosieproducten en dat daarbij metaal verloren gaat.van het metaal wordt omgezet in corrosieproducten en dat daarbij metaal verloren gaat.
In veel gevallen kunnen daarbij gaten en putten ontstaan.In veel gevallen kunnen daarbij gaten en putten ontstaan.
Koper slaat groen bij corrosie

Inleiding corrosieInleiding corrosie
• Bij onderzoek blijkt dat steeds de omgeving, het milieu, medewerking moet verlenenBij onderzoek blijkt dat steeds de omgeving, het milieu, medewerking moet verlenen
om corrosieverschijnselen mogelijk te maken. Dit milieu kan zijn de atmosfeer, waterom corrosieverschijnselen mogelijk te maken. Dit milieu kan zijn de atmosfeer, water
en een grote reeks chemische producten.en een grote reeks chemische producten.
Onderzoek heeft verder uitgewezen dat veel corrosieverschijnselen niet alleenOnderzoek heeft verder uitgewezen dat veel corrosieverschijnselen niet alleen
chemische verschijnselen zijn, maar dat zich daarbij ook elektrische processenchemische verschijnselen zijn, maar dat zich daarbij ook elektrische processen
afspelen. Men spreekt dan van elektrochemische corrosie.afspelen. Men spreekt dan van elektrochemische corrosie.
Corrosie is vrijwel nooit gewenst.Corrosie is vrijwel nooit gewenst.
Corrosie gaat altijd uit van het oppervlak van het metaal en vreet dan naar binnen.Corrosie gaat altijd uit van het oppervlak van het metaal en vreet dan naar binnen.
Een straatlantaarn die is aangetast door corrosieEen straatlantaarn die is aangetast door corrosie

Wat is corrosieWat is corrosie
• Corrosie is de achteruitgang van een materiaal of van de eigenschappen van eenCorrosie is de achteruitgang van een materiaal of van de eigenschappen van een
materiaal als gevolg van een reactie van de omgeving. Corrosie is in het algemeen eenmateriaal als gevolg van een reactie van de omgeving. Corrosie is in het algemeen een
ongewenste chemische aantasting van een metaal door zijn omgeving.ongewenste chemische aantasting van een metaal door zijn omgeving.

Opdracht 1.1Opdracht 1.1
• Maak bij de opdrachten gebruik van leerboeken, vakliteratuur en internet.Maak bij de opdrachten gebruik van leerboeken, vakliteratuur en internet.
• Vraag 1: Noem enkele voorbeelden van producten die corroderen.Vraag 1: Noem enkele voorbeelden van producten die corroderen.
• Vraag 2: Wat is een zuivere stof? Zoek dit op in boeken of op internet.Vraag 2: Wat is een zuivere stof? Zoek dit op in boeken of op internet.
• Vraag 3: Zoek op welke zuivere stoffen er zoal voorkomen in de vrijeVraag 3: Zoek op welke zuivere stoffen er zoal voorkomen in de vrije
natuur. Noem er minstens 3.natuur. Noem er minstens 3.
• Vraag 4: Als ijzer verandert in roest, hoe noemen we dat dan?Vraag 4: Als ijzer verandert in roest, hoe noemen we dat dan?
• Vraag 5: Wat is de definitie van corrosie?Vraag 5: Wat is de definitie van corrosie?
• Opdracht 1: Ga op zoek naar een concreet voorbeeld uit je eigenOpdracht 1: Ga op zoek naar een concreet voorbeeld uit je eigen
omgeving waar corrosie een rol speelt. Maak hier een foto van.omgeving waar corrosie een rol speelt. Maak hier een foto van.
• Druk op de linkDruk op de link antwoordenbladantwoordenblad en maak de vragen.en maak de vragen.
• Lever deze vervolgens in bij je vakdocentLever deze vervolgens in bij je vakdocent

Chemische corrosieChemische corrosie
• Corrosie van metaal is gewoonlijk een elektrochemisch proces, maar je kunt ookCorrosie van metaal is gewoonlijk een elektrochemisch proces, maar je kunt ook
gewoon te maken hebben met een chemische aantasting. Dit noemen we chemischegewoon te maken hebben met een chemische aantasting. Dit noemen we chemische
corrosie. Hierbij gaat een metaal een verbinding aan met zuurstof. Bijvoorbeeld:corrosie. Hierbij gaat een metaal een verbinding aan met zuurstof. Bijvoorbeeld:
• 2Fe + 02Fe + 022 2FeO2FeO
• Chemische corrosie houdt dus in dat materialen zuiver scheikundig reageren metChemische corrosie houdt dus in dat materialen zuiver scheikundig reageren met
andere stoffen.andere stoffen.
• Onedele metalen worden aangetast door zuren. Zelfs goud kan door een mengselOnedele metalen worden aangetast door zuren. Zelfs goud kan door een mengsel
van zoutzuur en salpeterzuur (koningswater) worden aangetastvan zoutzuur en salpeterzuur (koningswater) worden aangetast
• Veel materialen verbinden zich met zuurstof, vooral bij hoge temperaturen.Veel materialen verbinden zich met zuurstof, vooral bij hoge temperaturen.
• Daarom gebruiken we beschermgassen of soldeerpasta die deze oxidatie moetenDaarom gebruiken we beschermgassen of soldeerpasta die deze oxidatie moeten
voorkomen, als we lassen of solderenvoorkomen, als we lassen of solderen
Beschermgas bij het lassenBeschermgas bij het lassen
Staal dat door zout water is gaan roestenStaal dat door zout water is gaan roesten

Elektrochemische corrosieElektrochemische corrosie
• Wat er bij elektrochemische corrosie gebeurt, is dat de atomen van het metaalWat er bij elektrochemische corrosie gebeurt, is dat de atomen van het metaal
geoxideerd worden tot ionen: Er stromen elektronen van de anode naar de kathode,geoxideerd worden tot ionen: Er stromen elektronen van de anode naar de kathode,
waar ze deel kunnen nemen aan een reductieproces.waar ze deel kunnen nemen aan een reductieproces.
• In de elektrochemie betekent oxidatie het verlies van elektronen:In de elektrochemie betekent oxidatie het verlies van elektronen:
• (Fe Fe(Fe Fe2+2+
+ 2 e+ 2 e--
))
• Het atoom dat de elektronen verliest wordt een ion. Het omgekeerde proces, dus hetHet atoom dat de elektronen verliest wordt een ion. Het omgekeerde proces, dus het
proces waarbij een metaalion door de opname van één of meer elektronen weer eenproces waarbij een metaalion door de opname van één of meer elektronen weer een
metaalatoom wordt noemen we reductie:metaalatoom wordt noemen we reductie:
• (Fe(Fe2+2+
+ 2 e+ 2 e--
Fe).Fe).
• In de elektrochemische industrie is de anode (minst edele) altijd de plaats waar deIn de elektrochemische industrie is de anode (minst edele) altijd de plaats waar de
oxidatie plaatsvindt, terwijl reductie plaatsvindt aan de kathode (edelste).oxidatie plaatsvindt, terwijl reductie plaatsvindt aan de kathode (edelste).
• Als we bedenken dat de corrosiereacties elektrochemisch van aard zijn dan kunnenAls we bedenken dat de corrosiereacties elektrochemisch van aard zijn dan kunnen
we dewe de elektrochemische celelektrochemische cel als voorbeeld nemen.als voorbeeld nemen.
Elektrochemische corrosieElektrochemische corrosie
kathodekathode anodeanode

ElektrolytenElektrolyten
• Een noodzakelijke voorwaarde voor het optreden van elektrochemische corrosie is deEen noodzakelijke voorwaarde voor het optreden van elektrochemische corrosie is de
aanwezigheid van een elektrolyt. Vloeistoffen geleiden elektriciteit door deaanwezigheid van een elektrolyt. Vloeistoffen geleiden elektriciteit door de
verplaatsing van ionen. Dat water een goede geleider, komt doordat water meestalverplaatsing van ionen. Dat water een goede geleider, komt doordat water meestal
ionen van opgeloste mineralen, en waterstofionen (Hionen van opgeloste mineralen, en waterstofionen (H++
) en hydroxylionen (OH) en hydroxylionen (OH--
) bevat.) bevat.
• Bij atmosferische corrosie dient de waterdamp als elektrolyt. Dat metaal in eenBij atmosferische corrosie dient de waterdamp als elektrolyt. Dat metaal in een
woestijnklimaat weinig roest, wordt verklaard door de lage luchtvochtigheid: drogewoestijnklimaat weinig roest, wordt verklaard door de lage luchtvochtigheid: droge
lucht is een slechte elektrolyt.lucht is een slechte elektrolyt.
Bij elektrochemische corrosie is een elektrolyt noodzakelijkBij elektrochemische corrosie is een elektrolyt noodzakelijk

Galvanisch elementGalvanisch element
water + zuur
(elektrolyt)
Staal koper
elektronenelektronen
stroomstroom
(bescherm)stroom(bescherm)stroom
AnodeAnode
(Gaat eraan)(Gaat eraan)
KathodeKathode

Meerkeuzevraag 1 (oefening)Meerkeuzevraag 1 (oefening)
Onder chemische corrosie wordt verstaan:Onder chemische corrosie wordt verstaan:
Reactie met een elektrolytReactie met een elektrolyt
Reactie met een inhibitorReactie met een inhibitor
Reactie van een metaal met zuurstofReactie van een metaal met zuurstof
Reactie van metalen onderlingReactie van metalen onderling

• Vraag 1: Wat betekent in de elektrochemie oxidatie en wat gebeurt er dan ?Vraag 1: Wat betekent in de elektrochemie oxidatie en wat gebeurt er dan ?
• Vraag 2: Wat betekent in de elektrochemie reductie en wat gebeurt er dan?Vraag 2: Wat betekent in de elektrochemie reductie en wat gebeurt er dan?
• Vraag 3: Wat is het verschil tussen kathode en anode.Vraag 3: Wat is het verschil tussen kathode en anode.
• Vraag 4: Geef aan wat het verschil is tussen chemische corrosie en elektrochemischVraag 4: Geef aan wat het verschil is tussen chemische corrosie en elektrochemisch
corrosie.corrosie.
• Vraag 5: Waarom worden er tijdens het lassen en solderen beschermgassen ofVraag 5: Waarom worden er tijdens het lassen en solderen beschermgassen of
beschermstoffen gebruikt?beschermstoffen gebruikt?
• Opdracht 2: Zoek op internet naar foto’s van chemische corrosie en vanOpdracht 2: Zoek op internet naar foto’s van chemische corrosie en van
elektrochemische corrosie en voeg deze bij de vragen.elektrochemische corrosie en voeg deze bij de vragen.

SpanningsreeksSpanningsreeks
• Alle metalen vertonen onder bepaalde omstandigheden corrosieverschijnselen, hetAlle metalen vertonen onder bepaalde omstandigheden corrosieverschijnselen, het
ene materiaal heviger dan de andere. Sommige materialen worden gemakkelijkene materiaal heviger dan de andere. Sommige materialen worden gemakkelijk
aangetast de ander juist wat moeilijker.aangetast de ander juist wat moeilijker.
• We rangschikken metalen in een volgorde, waarbij het meest onedele voorop staatWe rangschikken metalen in een volgorde, waarbij het meest onedele voorop staat
en de meest edele achteraan. Er ontstaat een edelheidsreeks die deen de meest edele achteraan. Er ontstaat een edelheidsreeks die de
elektrochemische spanningsreeks wordt genoemd.elektrochemische spanningsreeks wordt genoemd.
• Dit wordt vaak gemeten ten opzichte van de koper/kopersulfaat- elektrodeDit wordt vaak gemeten ten opzichte van de koper/kopersulfaat- elektrode
(CU/CUSO(CU/CUSO44). Zo is magnesium een zeer onedel materiaal en platina een edel metaal). Zo is magnesium een zeer onedel materiaal en platina een edel metaal
Magnesium is een onedel materiaalMagnesium is een onedel materiaal
en is een anodische materiaal.en is een anodische materiaal.
Platina komt in de natuur voor alsPlatina komt in de natuur voor als
een zuiver stof en is daardoor een edelmetaaleen zuiver stof en is daardoor een edelmetaal

Spanningsreeks (Edelheidsreeks) ten opzichte van standaard HSpanningsreeks (Edelheidsreeks) ten opzichte van standaard H22--
elektrode (waterstofelektrode)elektrode (waterstofelektrode)
ElementElement Potentiaalverschil in millivoltPotentiaalverschil in millivolt
(mV).(mV).
Natrium NaNatrium Na
Magnesium MgMagnesium Mg
Aluminium AlAluminium Al
Zink ZnZink Zn
Chroom CrChroom Cr
IJzer FeIJzer Fe
Nikkel NiNikkel Ni
Lood PbLood Pb
Waterstofelektrode HWaterstofelektrode H22
Koper CuKoper Cu
Zilver AgZilver Ag
Platina PtPlatina Pt
Goud AuGoud Au
-2700-2700
-2400-2400
-1700-1700
-760-760
-740-740
-440-440
-230-230
-120-120
00
+340+340
+800+800
+1180+1180
+1500+1500
Onedeler
edeler
Klik hier voor de printversie van deze tabel

• Welk element zal het snelst corroderen door de reactieWelk element zal het snelst corroderen door de reactie
met zuurstof uit de omgevingmet zuurstof uit de omgeving
KoperKoper
MagnesiumMagnesium
PlatinaPlatina
IJzerIJzer

• Hieronder worden een aantal uitspraken gedaan. Geef in de rechterkolom doorHieronder worden een aantal uitspraken gedaan. Geef in de rechterkolom door
middel van eenmiddel van een XX aan de uitspraak juist of niet juist is. Geef tevens aan wat hetaan de uitspraak juist of niet juist is. Geef tevens aan wat het
potentiaalverschil is tussen deze twee metalen.potentiaalverschil is tussen deze twee metalen.
• Aluminium is edeler dan IJzerAluminium is edeler dan IJzer Ja/NeeJa/Nee
• Magnesium is edeler dan NikkelMagnesium is edeler dan Nikkel Ja/NeeJa/Nee
• Nikkel is edeler dan TinNikkel is edeler dan Tin Ja/NeeJa/Nee
• Zink is onedeler dan AluminiumZink is onedeler dan Aluminium Ja/NeeJa/Nee
• Tin is edeler dan IJzerTin is edeler dan IJzer Ja/NeeJa/Nee
• Lood is edeler dan KoperLood is edeler dan Koper Ja/NeeJa/Nee
• Aluminium is edeler dan LoodAluminium is edeler dan Lood Ja/NeeJa/Nee
• Koper is onedeler dan AluminiumKoper is onedeler dan Aluminium Ja/NeeJa/Nee
• Link naar deLink naar de printversieprintversie van deze opdracht, Maak deze envan deze opdracht, Maak deze en
lever deze in bij de vakdocentlever deze in bij de vakdocent

Opdracht 1.4 (practicumopdracht)Opdracht 1.4 (practicumopdracht)
PracticumopdrachtPracticumopdracht
In de voorgaande tabel kun je de spanningsreeks aflezen ten opzichte van deIn de voorgaande tabel kun je de spanningsreeks aflezen ten opzichte van de
waterstofelektrode. Maar omdat het spanningsverschil vaak wordt gemeten tenwaterstofelektrode. Maar omdat het spanningsverschil vaak wordt gemeten ten
opzichte van de koper/kopersulfaat- elektrode (CU/CUSOopzichte van de koper/kopersulfaat- elektrode (CU/CUSO44), ga jij dat ook doen.), ga jij dat ook doen.
• Vraag bij de vakdocent om de benodigde spullen.Vraag bij de vakdocent om de benodigde spullen.
• Wat heb je nodig:Wat heb je nodig:
– ZoutZout
– Bak voor waterBak voor water
– voltmeter met meetbereik van ca. 3 Voltvoltmeter met meetbereik van ca. 3 Volt
– koper/kopersulfaat- elektrode (CU/CUSOkoper/kopersulfaat- elektrode (CU/CUSO44)
– Metalen voor de potentiaalmetingMetalen voor de potentiaalmeting
• Hiervoor neem je staal, koper, zink, aluminium en magnesium.Hiervoor neem je staal, koper, zink, aluminium en magnesium.
VoltmeterVoltmeter
Koper/ kopersulfaatKoper/ kopersulfaat
elektrodeelektrode
Metalen voor potentiaalmetingMetalen voor potentiaalmeting
Vervolg practicumopdracht zie volgende diaVervolg practicumopdracht zie volgende dia

• Wat moet je doenWat moet je doen
• Vul de bak met water en voeg daar 3 theelepels zout aan toe.Vul de bak met water en voeg daar 3 theelepels zout aan toe.
• Roer dit zolang tot het zout is opgelost in het water.Roer dit zolang tot het zout is opgelost in het water.
• Sluit de elektrode en het materiaal dat je gaat meten aan op de meter zoals op deSluit de elektrode en het materiaal dat je gaat meten aan op de meter zoals op de
figuur 1 onder staat aangegeven en zet de draaiknop op 2 volt gelijkspanning.figuur 1 onder staat aangegeven en zet de draaiknop op 2 volt gelijkspanning.
• Sluit het metaal dat je wilt meten aan op V/Sluit het metaal dat je wilt meten aan op V/ΏΏ (zie figuur 1)(zie figuur 1)
• Zet nu de koper/kopersulfaat-elektrode en het te meten metaal in het elektrolyt zoalsZet nu de koper/kopersulfaat-elektrode en het te meten metaal in het elektrolyt zoals
aangegeven op figuur 2.aangegeven op figuur 2.
• Opmerking: de koper/kopersulfaat-elektrode mag niet liggen en moet ook recht opOpmerking: de koper/kopersulfaat-elektrode mag niet liggen en moet ook recht op
staan wanneer deze niet wordt gebruikt.staan wanneer deze niet wordt gebruikt.
• Noteer op je invulblad welke spanning je meet en maak foto’s van je experiment.Noteer op je invulblad welke spanning je meet en maak foto’s van je experiment.
• Vergelijk dit met de bestaande potentiaalreeks en schrijf op wat het verschil is.Vergelijk dit met de bestaande potentiaalreeks en schrijf op wat het verschil is.
Figuur 1Figuur 1
Figuur 2Figuur 2
• Link naar deLink naar de printversieprintversie van deze opdracht, maak deze en lever dezevan deze opdracht, maak deze en lever deze
in bij de vakdocentin bij de vakdocent

De oorzaken van corrosie bij metalenDe oorzaken van corrosie bij metalen
• De vraag hoe het komt dat metalen corroderenDe vraag hoe het komt dat metalen corroderen
kan op verschillende manieren wordenkan op verschillende manieren worden
beantwoord. Een eenvoudige uitleg is dat eenbeantwoord. Een eenvoudige uitleg is dat een
metaal corrodeert doordat het als zuiver metaalmetaal corrodeert doordat het als zuiver metaal
niet in zijn natuurlijke toestand verkeert: Hetniet in zijn natuurlijke toestand verkeert: Het
corroderende metaal probeert terug te keren totcorroderende metaal probeert terug te keren tot
de ertsvorm waarin het oorspronkelijkde ertsvorm waarin het oorspronkelijk
opgedolven is.opgedolven is.
• Bijna elk metaal wordt in de natuurBijna elk metaal wordt in de natuur
aangetroffen als verbinding, bijvoorbeeld alsaangetroffen als verbinding, bijvoorbeeld als
oxide of sulfide. Slechts een klein aantaloxide of sulfide. Slechts een klein aantal
metalen (zoals goud komen in de natuur inmetalen (zoals goud komen in de natuur in
metallische vorm voor, maar alle metalen diemetallische vorm voor, maar alle metalen die
aan ertsen zijn ontleend, keren als ze de kansaan ertsen zijn ontleend, keren als ze de kans
krijgen tot de ertsvorm terug. Deze terugkeerkrijgen tot de ertsvorm terug. Deze terugkeer
tot de natuur manifesteert zich als processentot de natuur manifesteert zich als processen
die we corrosie noemen.die we corrosie noemen.
Goud (edelmetaal)
Roestige pijp

• Goud en platina noemen we edelmetalen, omdat ze bijna niet corroderen. Dat komtGoud en platina noemen we edelmetalen, omdat ze bijna niet corroderen. Dat komt
omdat ze in de natuur voorkomen als:omdat ze in de natuur voorkomen als:
ErtsErts
OxideOxide
SulfideSulfide
Zuiver metaalZuiver metaal

De oorzaken van corrosie bij kunststoffenDe oorzaken van corrosie bij kunststoffen
• In het geval van kunststoffen enIn het geval van kunststoffen en
keramische materialen is er niet zo’nkeramische materialen is er niet zo’n
duidelijke terugkeer naar een natuurlijkeduidelijke terugkeer naar een natuurlijke
toestand. Bij corrosie van kunststoffentoestand. Bij corrosie van kunststoffen
worden de bindingen in en tussen deworden de bindingen in en tussen de
organische moleculen waaruit deorganische moleculen waaruit de
kunststof bestaat, aangetast doorkunststof bestaat, aangetast door
omgevingsinvloeden. Een kunststofomgevingsinvloeden. Een kunststof
roest niet en de achteruitgang bestaatroest niet en de achteruitgang bestaat
vaak vooral uit het verlies vanvaak vooral uit het verlies van
eigenschappen.eigenschappen.
• Een veel voorkomende vorm vanEen veel voorkomende vorm van
corrosie van materialen van kunststof iscorrosie van materialen van kunststof is
het verouderen van rubber. In elkehet verouderen van rubber. In elke
autoband die meer dan drie a’vier jaarautoband die meer dan drie a’vier jaar
oud is, ontstaan haarscheurtjes enoud is, ontstaan haarscheurtjes en
barsten.barsten.
• De oorzaak is meestal aantasting doorDe oorzaak is meestal aantasting door
ozon in combinatie met UV-licht in deozon in combinatie met UV-licht in de
luchtlucht
Poreus ventiel bij een achterband
van een auto.

De oorzaken van corrosie bij keramischeDe oorzaken van corrosie bij keramische
materialenmaterialen
• Keramische materialen bestaan vaak uit verbindingen die ook in de natuurKeramische materialen bestaan vaak uit verbindingen die ook in de natuur
voorkomen zoals oxiden en sulfiden, en worden daarom door de meestevoorkomen zoals oxiden en sulfiden, en worden daarom door de meeste
omgevingsinvloeden betrekkelijk weinig aangetast. Dat kunststoffen en keramischeomgevingsinvloeden betrekkelijk weinig aangetast. Dat kunststoffen en keramische
materialen zich op het van corrosie anders gedragen dan metalen, komt ook doordatmaterialen zich op het van corrosie anders gedragen dan metalen, komt ook doordat
ze slechte geleiders van elektriciteit zijn. De corrosieprocessen die in metalenze slechte geleiders van elektriciteit zijn. De corrosieprocessen die in metalen
voorkomen zijn vaak elektrochemisch van aard, en kunnen dus alleen plaatsvindenvoorkomen zijn vaak elektrochemisch van aard, en kunnen dus alleen plaatsvinden
als er elektronen door het materiaal kunnen stromen. Keramische materialen zijnals er elektronen door het materiaal kunnen stromen. Keramische materialen zijn
slechte geleiders en zijn daardoor veel minder vatbaar voor elektrochemischeslechte geleiders en zijn daardoor veel minder vatbaar voor elektrochemische
corrosie dan metalen.corrosie dan metalen.
• Ze corroderen wel, maar niet zo gemakkelijk.Ze corroderen wel, maar niet zo gemakkelijk.
Glascorrosie bij een hotelraamGlascorrosie bij een hotelraam

De oorzaken van corrosie bij keramischeDe oorzaken van corrosie bij keramische
materialenmaterialen
• Een bekend voorbeeld van corrosie van een keramisch materiaal is de corrosie dieEen bekend voorbeeld van corrosie van een keramisch materiaal is de corrosie die
de glasbekleding in een keukenboiler ondergaat. De gebruiker mag van gelukde glasbekleding in een keukenboiler ondergaat. De gebruiker mag van geluk
spreken als de glasbekleding tien jaar meegaat. Toch bevat zo’n tank alleen maarspreken als de glasbekleding tien jaar meegaat. Toch bevat zo’n tank alleen maar
water, maar dit is al genoeg , want glas wordt door water langzaam aangetast.water, maar dit is al genoeg , want glas wordt door water langzaam aangetast.
• Corrosie van metalen heeft dus een andere oorzaak dan corrosie van kunststoffen enCorrosie van metalen heeft dus een andere oorzaak dan corrosie van kunststoffen en
keramische materialenkeramische materialen
De ramen aan de linkerzijde zijnDe ramen aan de linkerzijde zijn
aangetast door glascorrosieaangetast door glascorrosie
Glascorrosie dat een regenboogeffectGlascorrosie dat een regenboogeffect
veroorzaaktveroorzaakt

• Vul de leegstaande plekken van de onderstaande zinnen in.Vul de leegstaande plekken van de onderstaande zinnen in.
• Vraag 1: Bij corrosie van kunststoffen worden de bindingen in en tussen de organischeVraag 1: Bij corrosie van kunststoffen worden de bindingen in en tussen de organische
moleculen waaruit de kunststof bestaat, aangetast door ………………………...moleculen waaruit de kunststof bestaat, aangetast door ………………………...
• Vraag 2:Een kunststof …………..niet en de achteruitgang bestaat vaak vooral uit het verlies vanVraag 2:Een kunststof …………..niet en de achteruitgang bestaat vaak vooral uit het verlies van
…………………...…………………...
• Vraag 3: In elke autoband die meer dan drie a’vier jaar oud is, ontstaan ………….. en …………..Vraag 3: In elke autoband die meer dan drie a’vier jaar oud is, ontstaan ………….. en …………..
• Vraag 4: De oorzaak van corrosie bij kunststoffen is meestal aantasting door ………….. inVraag 4: De oorzaak van corrosie bij kunststoffen is meestal aantasting door ………….. in
combinatie met …………… in de luchtcombinatie met …………… in de lucht
• Vraag 5: Dat kunststoffen en keramische materialen zich op het van corrosie anders gedragenVraag 5: Dat kunststoffen en keramische materialen zich op het van corrosie anders gedragen
dan metalen, komt ook doordat ze …………………………van elektriciteit zijn.dan metalen, komt ook doordat ze …………………………van elektriciteit zijn.
• Vraag 6: De corrosieprocessen die in metalen voorkomen zijn vaak …………………. van aard, enVraag 6: De corrosieprocessen die in metalen voorkomen zijn vaak …………………. van aard, en
kunnen dus alleen plaatsvinden als er ………………….. door het materiaal kunnen stromen.kunnen dus alleen plaatsvinden als er ………………….. door het materiaal kunnen stromen.
• Vraag 7: Keramische materialen zijn slechte geleiders en zijn daardoor veel minder vatbaar voorVraag 7: Keramische materialen zijn slechte geleiders en zijn daardoor veel minder vatbaar voor
……………………… corrosie dan metalen.……………………… corrosie dan metalen.
• Opdracht 3: Zoek een stuk rubber dat poreus is geworden en neem dit mee naar school.Opdracht 3: Zoek een stuk rubber dat poreus is geworden en neem dit mee naar school.
Vergelijk dit met rubber dat niet is aangetast. Waarom is het poreus worden van rubberVergelijk dit met rubber dat niet is aangetast. Waarom is het poreus worden van rubber
gevaarlijk. Geef hiervan een voorbeeld.gevaarlijk. Geef hiervan een voorbeeld.
• Link naar deLink naar de printversieprintversie van deze opdracht, maak deze en levervan deze opdracht, maak deze en lever
deze in bij de vakdocentdeze in bij de vakdocent

Nabespreking deel 1Nabespreking deel 1
• Je bent nu aan het einde gekomen van het eerste deel van deze leertaak en maakJe bent nu aan het einde gekomen van het eerste deel van deze leertaak en maak
een korte evaluatie van dit deel en beantwoord daarbij de volgende vragen:een korte evaluatie van dit deel en beantwoord daarbij de volgende vragen:
– Zijn de doelen bereikt?Zijn de doelen bereikt?
– Hoe heb je jezelf georiënteerd?Hoe heb je jezelf georiënteerd?
– Klopte het tijdpad?Klopte het tijdpad?
– Hoe heb je deel 1 in zijn geheel aangepakt?Hoe heb je deel 1 in zijn geheel aangepakt?
– Kon je de informatie gemakkelijk vinden?Kon je de informatie gemakkelijk vinden?
– Wat is de conclusie en wat zijn de verbeterpunten?Wat is de conclusie en wat zijn de verbeterpunten?
• Lever deze evaluatie in bij je docent.Lever deze evaluatie in bij je docent.
• Neem de verbeterpunten mee naar deel 2.Neem de verbeterpunten mee naar deel 2.

Deel 2: vormen van corrosieDeel 2: vormen van corrosie
Doel:Doel:
• Onderscheid kunnen maken tussen verschillende vormen van corrosie.Onderscheid kunnen maken tussen verschillende vormen van corrosie.
• De achterliggende theorie van corrosie te verklaren.De achterliggende theorie van corrosie te verklaren.
• Bestudeer daarna deel 2, de theorie achter corrosie en verzamel leerboeken overBestudeer daarna deel 2, de theorie achter corrosie en verzamel leerboeken over
corrosie. Vraag hiernaar bij je docent. Kijk ook eens op het internet.corrosie. Vraag hiernaar bij je docent. Kijk ook eens op het internet.
en laat dit aftekenen op jeen laat dit aftekenen op je beoordelingsformulierbeoordelingsformulier ..

manier:manier:
• VragenVragen
• Bespreek met de vakdocent de uitkomst van de beoordeling.Bespreek met de vakdocent de uitkomst van de beoordeling.

VormenVormen vanvan corrosiecorrosie
• Er zijn een aantal verschijningsvormen van corrosie waarvan de meeste deskundigenEr zijn een aantal verschijningsvormen van corrosie waarvan de meeste deskundigen
vier belangrijke vormen onderscheiden.vier belangrijke vormen onderscheiden.
• Deze vier belangrijke vormen zijn:Deze vier belangrijke vormen zijn:
 Gelijkmatige corrosieGelijkmatige corrosie
 Putvormige corrosiePutvormige corrosie
 SpleetcorrosieSpleetcorrosie
 Galvanische of contactcorrosieGalvanische of contactcorrosie
oxidelaag
materiaalstructuur
beschermlaag oxide
oxide
Water (elektrolyt)
Al-klinknagel
oxideCu-plaat

GelijkmatigeGelijkmatige corrosiecorrosie
• Is een metaaloppervlak geheel en gelijkmatig bedekt met een corrosielaag dan is erIs een metaaloppervlak geheel en gelijkmatig bedekt met een corrosielaag dan is er
sprake van gelijkmatige corrosie. Er is over het algemeen niet veel materiaal omgezetsprake van gelijkmatige corrosie. Er is over het algemeen niet veel materiaal omgezet
naar een corrosieproduct.naar een corrosieproduct.
• Het corrosieproces gaat ook niet zo snel en de corrosielaag is snel te verwijderen.Het corrosieproces gaat ook niet zo snel en de corrosielaag is snel te verwijderen.
• De sterkte van de constructie wordt door gelijkmatige corrosie nauwelijks beïnvloed.De sterkte van de constructie wordt door gelijkmatige corrosie nauwelijks beïnvloed.
Gelijkmatige corrosieGelijkmatige corrosie

• Gelijkmatige corrosie is de eenvoudigste vorm van corrosie. De aantasting kanGelijkmatige corrosie is de eenvoudigste vorm van corrosie. De aantasting kan
een elektrochemisch karakter hebben, maar kan ook gewoon directeeen elektrochemisch karakter hebben, maar kan ook gewoon directe
aantasting zijn. Directe aantasting wil zeggen dat er geen filmlaag aanwezig isaantasting zijn. Directe aantasting wil zeggen dat er geen filmlaag aanwezig is
dat voor elektrochemische celwerking zorgt.dat voor elektrochemische celwerking zorgt.
• De meeste kunststoffen en keramische materialen corroderen door directeDe meeste kunststoffen en keramische materialen corroderen door directe
aantasting omdat dit slechte geleiders van elektronen zijn.aantasting omdat dit slechte geleiders van elektronen zijn.
• De meest voorkomende gevallen van gelijkmatige corrosie zijn die waarinDe meest voorkomende gevallen van gelijkmatige corrosie zijn die waarin
elektrochemische reacties optreden. Gewoon roesten aan de atmosfeer kanelektrochemische reacties optreden. Gewoon roesten aan de atmosfeer kan
een gelijkmatig karakter hebben en de elektrochemische reactie gaat daneen gelijkmatig karakter hebben en de elektrochemische reactie gaat dan
tussen metaalkorrels en korrelgrenzen. De volgende stappen laten dit zien.tussen metaalkorrels en korrelgrenzen. De volgende stappen laten dit zien.

• Stap 1.Stap 1. Aan het ijzeroppervlak stelt zich eenAan het ijzeroppervlak stelt zich een
evenwicht in. De ijzerionen lossen op in water. Deevenwicht in. De ijzerionen lossen op in water. De
elektronen kunnen worden doorgegeven door hetelektronen kunnen worden doorgegeven door het
oppervlak van de ijzeren plaat, op dezelfde wijzeoppervlak van de ijzeren plaat, op dezelfde wijze
als dat ze door een draad in eenals dat ze door een draad in een
elektrochemische cel zouden gaan.elektrochemische cel zouden gaan.
• Stap 2.Stap 2. De waterdruppel bevat ookDe waterdruppel bevat ook
zuurstofmoleculen uit de lucht. Deze kunnenzuurstofmoleculen uit de lucht. Deze kunnen
reageren met de elektronen die zijn vrijgekomen uitreageren met de elektronen die zijn vrijgekomen uit
de halfreactie van ijzer (zie stap 1). Bij deze reactiede halfreactie van ijzer (zie stap 1). Bij deze reactie
ontstaan hydroxide-ionen.ontstaan hydroxide-ionen.
• Stap 3.Stap 3. De waterdruppel bevat nu ijzerionen enDe waterdruppel bevat nu ijzerionen en
hydroxide-ionen. Deze vormen een neerslaghydroxide-ionen. Deze vormen een neerslag
van ijzerhydroxide. Onder invloed van water envan ijzerhydroxide. Onder invloed van water en
zuurstof kan het ijzerhydroxide verder wordenzuurstof kan het ijzerhydroxide verder worden
geoxideerd tot roest (ijzeroxide).geoxideerd tot roest (ijzeroxide).

Hoe voorkom je gelijkmatige corrosie.Hoe voorkom je gelijkmatige corrosie.
• Gelijkmatige corrosie kan worden voorkomen door de elektrolyt te verwijderen datGelijkmatige corrosie kan worden voorkomen door de elektrolyt te verwijderen dat
voor elektrochemische reacties kan zorgen. In de meeste gevallen is dit zuurstof.voor elektrochemische reacties kan zorgen. In de meeste gevallen is dit zuurstof.
• Of door een materiaal te kiezen dat tegen de corrosieve stof bestand is.Of door een materiaal te kiezen dat tegen de corrosieve stof bestand is.
• Hierbij zou je kunnen denken aan roestvast staal in plaats van staal. Let er wel op datHierbij zou je kunnen denken aan roestvast staal in plaats van staal. Let er wel op dat
niet overal kan., bijvoorbeeld bij zwembaden.niet overal kan., bijvoorbeeld bij zwembaden.

• Maak bij de opdrachten gebruik van leerboeken, vakliteratuur en internet.Maak bij de opdrachten gebruik van leerboeken, vakliteratuur en internet.
• Vraag 1: Hoe kan je zien wanneer er sprake is van gelijkmatige corrosie?Vraag 1: Hoe kan je zien wanneer er sprake is van gelijkmatige corrosie?
• Vraag 2: De aantasting kan een elektrochemisch karakter hebben, maarVraag 2: De aantasting kan een elektrochemisch karakter hebben, maar
kan ook gewoon directe aantasting zijn. Wat wordt verstaan onder directekan ook gewoon directe aantasting zijn. Wat wordt verstaan onder directe
aantasting?aantasting?
• Vraag 3: Hoe kun je gelijkmatige corrosie voorkomen?Vraag 3: Hoe kun je gelijkmatige corrosie voorkomen?
• Opdracht 3: Zoek in je omgeving thuis naar een voorbeeld van gelijkmatigeOpdracht 3: Zoek in je omgeving thuis naar een voorbeeld van gelijkmatige
corrosie en maak hier foto’s van.corrosie en maak hier foto’s van.

Putvormige corrosiePutvormige corrosie
• Putvormige corrosie is eenvoudig te definiëren als plaatselijke beschadigingen doorPutvormige corrosie is eenvoudig te definiëren als plaatselijke beschadigingen door
corrosie, gekenmerkt door putten in het oppervlak (zie figuur). Deze vorm vancorrosie, gekenmerkt door putten in het oppervlak (zie figuur). Deze vorm van
corrosie is bijzonder verraderlijk omdat de aantasting zich in hele kleine gebiedjescorrosie is bijzonder verraderlijk omdat de aantasting zich in hele kleine gebiedjes
concentreert. Het bijzondere hierbij is dat de aantasting zich niet over het oppervlakconcentreert. Het bijzondere hierbij is dat de aantasting zich niet over het oppervlak
verplaatst, maar in het materiaal dringt.verplaatst, maar in het materiaal dringt.
• Er ontstaan kratervormige naaldscherpe putten die zeer diep het materiaal in gaan.Er ontstaan kratervormige naaldscherpe putten die zeer diep het materiaal in gaan.
Soms is het oppervlak van deze putjes zo klein dat deze met het blote oog nauwelijksSoms is het oppervlak van deze putjes zo klein dat deze met het blote oog nauwelijks
te zien zijn. Putvormige corrosie treedt vaker op in stilstaande oplossingen dan inte zien zijn. Putvormige corrosie treedt vaker op in stilstaande oplossingen dan in
oplossingen die in beweging zijn; de putten lijken zich voort te planten.oplossingen die in beweging zijn; de putten lijken zich voort te planten.
Putvormige corrosie

Putvormige corrosiePutvormige corrosie
• De oorzaak is de aanwezigheid van inhomogeniteiten op het oppervlak. Uit deDe oorzaak is de aanwezigheid van inhomogeniteiten op het oppervlak. Uit de
waarnemingen blijkt dat putvormige corrosie begint in bepaalde kernen, zoals kleinewaarnemingen blijkt dat putvormige corrosie begint in bepaalde kernen, zoals kleine
hiaten in een beschermende film, insluitsels of krassen. Op deze plaatsen komt hethiaten in een beschermende film, insluitsels of krassen. Op deze plaatsen komt het
chemisch actieve metaal aan de oppervlakte. Op de plaats in wording krijgt dechemisch actieve metaal aan de oppervlakte. Op de plaats in wording krijgt de
oplossing een steeds hogere concentratie aan metaalionen, en er migreren extraoplossing een steeds hogere concentratie aan metaalionen, en er migreren extra
ionen van de corrosieve stof naar de put die nog meer metaal in oplossing brengen.ionen van de corrosieve stof naar de put die nog meer metaal in oplossing brengen.
Een put lijkt op een hyperactieve corrosiecel die zich tot een heel klein gebiedEen put lijkt op een hyperactieve corrosiecel die zich tot een heel klein gebied
beperkt.beperkt.
• Het element chloor speelt hierbij een belangrijke rol. Chloor is in staat de homogeneHet element chloor speelt hierbij een belangrijke rol. Chloor is in staat de homogene
plekjes anodischer te maken. De rest van het oppervlak kan niet door de chloorplekjes anodischer te maken. De rest van het oppervlak kan niet door de chloor
worden aangetast en de gebieden rond de putten vertonen daardoor weinig sporenworden aangetast en de gebieden rond de putten vertonen daardoor weinig sporen
van aantasting. Daarom gaat de aantasting op deze plaatsen het materiaal in.van aantasting. Daarom gaat de aantasting op deze plaatsen het materiaal in.
• In de meeste gevallen is putvormige corrosie een gevolg het chemische karakter vanIn de meeste gevallen is putvormige corrosie een gevolg het chemische karakter van
de omgeving.de omgeving.
Putvormige corrosie van koelpijpen

Hoe voorkom je putvormige corrosieHoe voorkom je putvormige corrosie
• Voor toepassingen waarin er corrosieve stoffen zijn die gemakkelijk putvormigeVoor toepassingen waarin er corrosieve stoffen zijn die gemakkelijk putvormige
corrosie kunnen veroorzaken, gebruikt men gewoonlijk geen metalen die voor ditcorrosie kunnen veroorzaken, gebruikt men gewoonlijk geen metalen die voor dit
soort corrosie vatbaar zijn. Zo is bijvoorbeeld bekend dat bij austenitische RVSsoort corrosie vatbaar zijn. Zo is bijvoorbeeld bekend dat bij austenitische RVS
soorten in zout water putvormige corrosie ontstaat. Deze zal men dus niet toepassensoorten in zout water putvormige corrosie ontstaat. Deze zal men dus niet toepassen
bij toepassingen op zee.bij toepassingen op zee.

OpdrachtOpdracht 2.22.2
• Vraag 1: Wat zijn de belangrijkste kenmerken van putcorrosie?Vraag 1: Wat zijn de belangrijkste kenmerken van putcorrosie?
• Vraag 2: Waar treedt putcorrosie meestal op en wat ontstaat er dan?Vraag 2: Waar treedt putcorrosie meestal op en wat ontstaat er dan?
• Vraag 3: Wat is de oorzaak van putcorrosie?Vraag 3: Wat is de oorzaak van putcorrosie?
• Vraag 4: Welk element speelt een belangrijke rol bij putcorrosie en waarom is dit zo?Vraag 4: Welk element speelt een belangrijke rol bij putcorrosie en waarom is dit zo?
• Vraag 5: Waarom gebruikt men geen austenitische RVS soorten op zee?Vraag 5: Waarom gebruikt men geen austenitische RVS soorten op zee?
Druk op de linkDruk op de link antwoordenbladantwoordenblad en maak de vragen.en maak de vragen.
Lever deze vervolgens in bij je vakdocentLever deze vervolgens in bij je vakdocent

SpleetcorrosieSpleetcorrosie
• Ook spleetcorrosie is een vorm van plaatselijke aantasting. Bij spleetcorrosieOok spleetcorrosie is een vorm van plaatselijke aantasting. Bij spleetcorrosie
concentreert de aantasting zich op spleten tussen een metaaloppervlak en een anderconcentreert de aantasting zich op spleten tussen een metaaloppervlak en een ander
(metallisch of niet-metallisch) oppervlak.(metallisch of niet-metallisch) oppervlak.
• De corrosieve stof bevindt zich in de spleet en maakt met een van beide kantenDe corrosieve stof bevindt zich in de spleet en maakt met een van beide kanten
contact.contact.
• Spleetcorrosie treedt veel op tussen slecht afdichtende buisflenzen en onderSpleetcorrosie treedt veel op tussen slecht afdichtende buisflenzen en onder
boutkoppen, aanzetstukken en fittingen die zijn ondergedompeld in een vloeistof.boutkoppen, aanzetstukken en fittingen die zijn ondergedompeld in een vloeistof.
Spleetcorrosie bij aangetaste schroefdraadSpleetcorrosie bij aangetaste schroefdraad

• Algemeen wordt aangenomen dat spleetcorrosie ontstaat wanneer er een verschilAlgemeen wordt aangenomen dat spleetcorrosie ontstaat wanneer er een verschil
gaat ontstaan in de zuurstofconcentratie in de spleet en buiten de spleet. Hierbijgaat ontstaan in de zuurstofconcentratie in de spleet en buiten de spleet. Hierbij
verandert de chemische samenstelling van de corrosieve oplossing in hetverandert de chemische samenstelling van de corrosieve oplossing in het
stagnerende gebied van de spleet.stagnerende gebied van de spleet.
• Zodra de oplossing binnen de spleet een andere oplossing heeft dan daarbuiten, kanZodra de oplossing binnen de spleet een andere oplossing heeft dan daarbuiten, kan
er een oplossingsconcentratiecel ontstaan met het gebied binnen de spleet alser een oplossingsconcentratiecel ontstaan met het gebied binnen de spleet als
anode. Dit betekent dat in de spleet corrosie optreedt.anode. Dit betekent dat in de spleet corrosie optreedt.
Kans op spleetcorrosieKans op spleetcorrosie

• Er zijn ook onderzoeken waarbij onderzoekers geloven dat de oplossing binnen deEr zijn ook onderzoeken waarbij onderzoekers geloven dat de oplossing binnen de
spleet op zo'n manier van samenstelling verandert dat de oplossing als zodanigspleet op zo'n manier van samenstelling verandert dat de oplossing als zodanig
agressiever wordt. Spleetcorrosie wordt dus veroorzaakt door veranderingen in deagressiever wordt. Spleetcorrosie wordt dus veroorzaakt door veranderingen in de
chemische samenstelling van de corrosieve stof, of door elektrochemische activiteitchemische samenstelling van de corrosieve stof, of door elektrochemische activiteit
in het gebied van de spleet.in het gebied van de spleet.
• Net als putvormige corrosie kan ook spleetcorrosie zeer veel schade aanrichtenNet als putvormige corrosie kan ook spleetcorrosie zeer veel schade aanrichten
doordat de aantasting zich op een punt concentreert. Roestvast staal en aluminiumdoordat de aantasting zich op een punt concentreert. Roestvast staal en aluminium
worden door spleetcorrosie en stagnerende oplossingen opvallend gemakkelijkworden door spleetcorrosie en stagnerende oplossingen opvallend gemakkelijk
aangetast.aangetast.
Spleetcorrosie bij een constructiedeelSpleetcorrosie bij een constructiedeel

Hoe voorkom je spleetcorrosieHoe voorkom je spleetcorrosie
• Spleetcorrosie kan je voorkomen door goede afdichtingen en pakkingen te gebruiken.Spleetcorrosie kan je voorkomen door goede afdichtingen en pakkingen te gebruiken.
Gebruik geen pakkingen die de corrosieve vloeistof kunnen absorberen.Gebruik geen pakkingen die de corrosieve vloeistof kunnen absorberen.
• Zorg ervoor dat overal waar oppervlakken op elkaar aansluiten een pakking wordtZorg ervoor dat overal waar oppervlakken op elkaar aansluiten een pakking wordt
gebruikt en dat er zich op het metaaloppervlak geen afzetting kan vormengebruikt en dat er zich op het metaaloppervlak geen afzetting kan vormen
Voorkomen van spleetcorrosieVoorkomen van spleetcorrosie

• Vraag 1: Waarop concentreert de aantasting zich bij spleetcorrosie?Vraag 1: Waarop concentreert de aantasting zich bij spleetcorrosie?
• Vraag 2: Waar treedt spleetcorrosie vaak op?Vraag 2: Waar treedt spleetcorrosie vaak op?
• Vraag 3: Hoe kan men spleetcorrosie voorkomen?Vraag 3: Hoe kan men spleetcorrosie voorkomen?
• Opdracht: Neem twee flenzen en monteer deze op een manier zodat er geenOpdracht: Neem twee flenzen en monteer deze op een manier zodat er geen
spleetcorrosie kan ontstaan. Vraag de praktijkdocent voor de benodigde onderdelen.spleetcorrosie kan ontstaan. Vraag de praktijkdocent voor de benodigde onderdelen.
Maak hier na montage een foto van en laat de gemonteerde flenzen aan deMaak hier na montage een foto van en laat de gemonteerde flenzen aan de
vakdocent zienvakdocent zien..
Druk op de linkDruk op de link antwoordenbladantwoordenblad en maak de vragen en opdracht.en maak de vragen en opdracht.

GalvanischeGalvanische of contactcorrosieof contactcorrosie
• Wanneer twee metalen op verschillende plaatsen in de spanningsreeks inWanneer twee metalen op verschillende plaatsen in de spanningsreeks in
aanwezigheid van een elektrolyt geleidend met elkaar verbonden zijn, ontstaat er eenaanwezigheid van een elektrolyt geleidend met elkaar verbonden zijn, ontstaat er een
elektrochemische celelektrochemische cel en zal één van de twee metalen de anode worden enen zal één van de twee metalen de anode worden en
galvanische corrosie ondergaan.galvanische corrosie ondergaan.
• Galvanische corrosie treedt ook op als er aan twee ondergedompelde metalenGalvanische corrosie treedt ook op als er aan twee ondergedompelde metalen
uitwendige energie wordt toegevoerd, of als er twee gelijke metalen die elk in eenuitwendige energie wordt toegevoerd, of als er twee gelijke metalen die elk in een
verschillende oplossing staan, geleidend met elkaar worden verbonden.verschillende oplossing staan, geleidend met elkaar worden verbonden.
• Met behulp van redoxpotentiaalmetingen, zoals eerder genoemd kunnen metalen (inMet behulp van redoxpotentiaalmetingen, zoals eerder genoemd kunnen metalen (in
een gegeven elektrolyt) worden gerangschikt in een spanningsreekseen gegeven elektrolyt) worden gerangschikt in een spanningsreeks..
Galvanische corrosieGalvanische corrosie

Galvanische of contactcorrosieGalvanische of contactcorrosie
• Hoe verder twee metalen in de spanningsreeks van elkaar staan, des te groter is deHoe verder twee metalen in de spanningsreeks van elkaar staan, des te groter is de
corrosiesnelheid wanneer ze in aanwezigheid van een elektrolyt geleidend met elkaarcorrosiesnelheid wanneer ze in aanwezigheid van een elektrolyt geleidend met elkaar
verbonden worden. Het metaal dat het minst edel is gaat in oplossing.verbonden worden. Het metaal dat het minst edel is gaat in oplossing.
• Als we bijvoorbeeld zink en staal in een geleidende vloeistof plaatsen, dan lost hetAls we bijvoorbeeld zink en staal in een geleidende vloeistof plaatsen, dan lost het
zink op, omdat zink minder edel is dan staal. Het zink wordt aangetast. Negatiefzink op, omdat zink minder edel is dan staal. Het zink wordt aangetast. Negatief
geladen elektronen verplaatsen zich namelijk door het ontstane potentiaalverschil viageladen elektronen verplaatsen zich namelijk door het ontstane potentiaalverschil via
de geleider naar het staal.de geleider naar het staal.
• Het zink dat in oplossing gaat noemen we de anode en het staal noemen we deHet zink dat in oplossing gaat noemen we de anode en het staal noemen we de
kathode. Door de verplaatsing van de negatieve elektronen gaat er een stroomkathode. Door de verplaatsing van de negatieve elektronen gaat er een stroom
vloeien van de anode naar de kathode. Dit is aan te tonen met eenvloeien van de anode naar de kathode. Dit is aan te tonen met een
tussengeschakelde milliampèremeter.tussengeschakelde milliampèremeter.
• Het oplossen van het minst edele metaal gaat net zolang door als er contact is tussenHet oplossen van het minst edele metaal gaat net zolang door als er contact is tussen
de metalen en er geen bescherminglaag op de anode ontstaat.de metalen en er geen bescherminglaag op de anode ontstaat.
Galvanische corrosie van een stalen pijp
in een messing fitting

Galvanische of contactcorrosieGalvanische of contactcorrosie
• De andere factor waardoor de snelheid van galvanische corrosie bepaald wordt is deDe andere factor waardoor de snelheid van galvanische corrosie bepaald wordt is de
verhouding tussen de oppervlakten van de twee metalen (anode en kathode).verhouding tussen de oppervlakten van de twee metalen (anode en kathode).
• Een anode die klein is ten opzichte van de kathode wordt zeer sterk aangetast. JeEen anode die klein is ten opzichte van de kathode wordt zeer sterk aangetast. Je
kunt hierbij denken aan een aluminium klinknagel die twee metalen platen met elkaarkunt hierbij denken aan een aluminium klinknagel die twee metalen platen met elkaar
verbind.verbind.
• In het omgekeerde geval is de corrosiesnelheid van de anode laag, zelfs als deIn het omgekeerde geval is de corrosiesnelheid van de anode laag, zelfs als de
betrokken metalen in de spanningsreeks ver van elkaar af staan, bijvoorbeeld eenbetrokken metalen in de spanningsreeks ver van elkaar af staan, bijvoorbeeld een
stalen bout die twee aluminium platen met elkaar verbind (anode groot en kathodestalen bout die twee aluminium platen met elkaar verbind (anode groot en kathode
klein).klein).
Galvanische corrosieGalvanische corrosie

• In een staalplaat worden drie klinknagels aangebracht:In een staalplaat worden drie klinknagels aangebracht: èèn van aluminum, èèn vanèèn van aluminum, èèn van
koper en èèn van nikkel. Bij welke combinatie zal bij galvanische corrosie het staalkoper en èèn van nikkel. Bij welke combinatie zal bij galvanische corrosie het staal
nietniet worden aangetast?worden aangetast?
Bij alle drie
Bij de combinatie met de aluminium klinknagelBij de combinatie met de aluminium klinknagel
Bij de combinatie met de klinknagel van nikkel
Bij de combinatie met de koperen klinknagel

Hoe voorkom je galvanische corrosieHoe voorkom je galvanische corrosie
• Galvanische corrosie is gemakkelijk te voorkomen door constructies dieGalvanische corrosie is gemakkelijk te voorkomen door constructies die
ondergedompeld moeten worden in een elektrolyt niet uit combinaties van meerdereondergedompeld moeten worden in een elektrolyt niet uit combinaties van meerdere
materialen te maken.materialen te maken.
• Is het combineren van metalen niet te vermijden, dan dient men de twee metalenIs het combineren van metalen niet te vermijden, dan dient men de twee metalen
elektrisch van elkaar te isoleren, zodat er geen elektrisch pad is waarlangs deelektrisch van elkaar te isoleren, zodat er geen elektrisch pad is waarlangs de
elektronen van het ene naar het ander metaal kunnen stromen. Zie figuur.elektronen van het ene naar het ander metaal kunnen stromen. Zie figuur.
Galvanische isolatie van een bout

• PracticumopdrachtPracticumopdracht
• BenodigdhedenBenodigdheden
– 5 stalen spijkers,5 stalen spijkers,
– 1 stuk aluminiumfolie,1 stuk aluminiumfolie,
– 2 lengtes gestript koper van een elektrische draad2 lengtes gestript koper van een elektrische draad
– 2 lengtes zilversoldeer2 lengtes zilversoldeer
– Klein stukje schuurwol of fijn schuurpapierKlein stukje schuurwol of fijn schuurpapier
– Een bak, groot genoeg voor alle spijkersEen bak, groot genoeg voor alle spijkers
– zoutzout
Wat moet je doen:Wat moet je doen:
• Maak alle spijkers schoon met schuurwol of fijn schuurpapier.
• Maak het zilversoldeer en het koper ook hiermee schoon.
• Vouw de aluminiumfolie rond de kop van een spijker, de koperdraad om de kop
van de tweede
• spijker en het zilversoldeer om de kop van de derde spijker.
• Kijk of wikkeling goed vast zit om
• zeker te zijn dat er een goede verbinding is tussen de twee metalen.
• Om de vierde spijker zit
• niets. Wikkel vervolgens een lengte gestript koper om de lengte zilversoldeer. Zie
figuur.
• Vervolg practicum zie volgende dia.

• Vul de bak met warm water, en voeg twee theelepels zout toe en roer dit zolang totVul de bak met warm water, en voeg twee theelepels zout toe en roer dit zolang tot
het zout is opgelost in het water. Zet de bak ergens neer waar deze 24 uurhet zout is opgelost in het water. Zet de bak ergens neer waar deze 24 uur
ongestoord kan staan en waar je kunt observeren zonder de bak te verplaatsen.ongestoord kan staan en waar je kunt observeren zonder de bak te verplaatsen.
Plaats nu alle spijkers in het water (elektrolyt), en wees er zeker van dat ze elkaarPlaats nu alle spijkers in het water (elektrolyt), en wees er zeker van dat ze elkaar
niet raken.niet raken.
• Het experiment moet eruit zien als de figuur hieronder.Het experiment moet eruit zien als de figuur hieronder.
• Observeer de bak met spijkers na twee uur en maak notities op het volgende bladObserveer de bak met spijkers na twee uur en maak notities op het volgende blad
over wat je ziet. Welke materialen zijn gecorrodeerd. En zo ja hoe ziet dat er uit. Is deover wat je ziet. Welke materialen zijn gecorrodeerd. En zo ja hoe ziet dat er uit. Is de
een sneller gecorrodeerd dan de andere? Als je corrosie ziet welke kleur heeft diteen sneller gecorrodeerd dan de andere? Als je corrosie ziet welke kleur heeft dit
dan? Geef de mate van corrosie een cijfer van 0 tot 5 (0 is geen corrosie, 5 is veeldan? Geef de mate van corrosie een cijfer van 0 tot 5 (0 is geen corrosie, 5 is veel
corrosiecorrosie
• Doe dit zelfde ook weer na 12 tot 15 uur.Doe dit zelfde ook weer na 12 tot 15 uur.
• Geef in eigen woorden aan waarom het ene materiaal meer corrodeert dan hetGeef in eigen woorden aan waarom het ene materiaal meer corrodeert dan het
andere. Maak hierbij gebruik van de potentiaalreeks. Maak ook foto’s van jeandere. Maak hierbij gebruik van de potentiaalreeks. Maak ook foto’s van je
experiment.experiment.
• Link naar deLink naar de printversieprintversie van deze opdracht, maak deze en lever deze in bij devan deze opdracht, maak deze en lever deze in bij de

Nabespreking deel 2Nabespreking deel 2
• Kwam de zelf opgezochte theorie overeen met deel 2?Kwam de zelf opgezochte theorie overeen met deel 2?
• Geef aan waar de verschillen zaten.Geef aan waar de verschillen zaten.
• Konden de opdrachten zelfstandig worden uitgevoerd?Konden de opdrachten zelfstandig worden uitgevoerd?
• Zijn de doelen bereikt?Zijn de doelen bereikt?
• Hoe heb je jezelf georiënteerd?Hoe heb je jezelf georiënteerd?
• Hoe heb je deel 2 in zijn geheel aangepakt? (denk hierbij aan je oriëntatie enHoe heb je deel 2 in zijn geheel aangepakt? (denk hierbij aan je oriëntatie en
planning)planning)
• Kon je de informatie gemakkelijk vinden?Kon je de informatie gemakkelijk vinden?
• Stel voor jezelf een aantal verbeterpunten op.Stel voor jezelf een aantal verbeterpunten op.
• Hoe heb je aandacht besteedt aan de verbeterpunten van deel 1.Hoe heb je aandacht besteedt aan de verbeterpunten van deel 1.
• Zet al deze punten op papier en lever dit in bij je docentZet al deze punten op papier en lever dit in bij je docent

Deel 3: corrosiebestrijdingDeel 3: corrosiebestrijding
Doel deel 3:Doel deel 3: Bestrijden van corrosieBestrijden van corrosie
• Bestudeer daarna deel 3, de bestrijding van corrosie en verzamel leerboeken overBestudeer daarna deel 3, de bestrijding van corrosie en verzamel leerboeken over
corrosiebestrijding. Vraag hiernaar bij je docent. Kijk ook eens op het internet.corrosiebestrijding. Vraag hiernaar bij je docent. Kijk ook eens op het internet.
en laat dit aftekenen op jeen laat dit aftekenen op je beoordelingsformulier .beoordelingsformulier .

manier:manier:
• VragenVragen
• Besprek met de vakdocent de uitkomst van de beoordeling.Besprek met de vakdocent de uitkomst van de beoordeling.

CorrosiebestrijdingCorrosiebestrijding
• Volgens het Nederlands Corrosie Centrum in Rotterdam wordt voor bestrijding vanVolgens het Nederlands Corrosie Centrum in Rotterdam wordt voor bestrijding van
corrosie rekening gehouden met 3 a 4 procent van het bruto nationaal product percorrosie rekening gehouden met 3 a 4 procent van het bruto nationaal product per
jaar.jaar.
• Voor een land als Nederland komt dat neer op een jaarlijks verlies van minstens vijfVoor een land als Nederland komt dat neer op een jaarlijks verlies van minstens vijf
tot zeven miljard Euro. En dat zijn alleen nog maar de directe kosten, bestaande uittot zeven miljard Euro. En dat zijn alleen nog maar de directe kosten, bestaande uit
de vernietiging van kapitaal, gebruik van duurdere materialen en methoden omde vernietiging van kapitaal, gebruik van duurdere materialen en methoden om
corrosie te voorkomen.corrosie te voorkomen.
• De indirecte kosten bijvoorbeeld wegens een doorgeroest vat of een machine die nietDe indirecte kosten bijvoorbeeld wegens een doorgeroest vat of een machine die niet
meer kan draaien, bedragen misschien wel het dubbele.meer kan draaien, bedragen misschien wel het dubbele.
Detailopname van de afgebladderde verf
en door corrosie aangetaste staalconstructieGemetselde stenen pijler met daarop de
door corrosie aangetaste brugconstructie.

CorrosiepreventieCorrosiepreventie
• Op welke manieren kan corrosiepreventie worden uitgevoerdOp welke manieren kan corrosiepreventie worden uitgevoerd
• Door het grote aantal corrosieomgevingen waarin constructies en machines gebruiktDoor het grote aantal corrosieomgevingen waarin constructies en machines gebruikt
worden en moeten werken, zijn er ook veel methoden ontwikkeld om ze tegenworden en moeten werken, zijn er ook veel methoden ontwikkeld om ze tegen
corrosie te beschermen. De actieve bescherming grijpt in in decorrosie te beschermen. De actieve bescherming grijpt in in de
reactieomstandigheden van het gebruikte materiaal of het corrosieve medium. Dereactieomstandigheden van het gebruikte materiaal of het corrosieve medium. De
passieve bescherming zal het gebruikte materiaal afscheiden van het corrosievepassieve bescherming zal het gebruikte materiaal afscheiden van het corrosieve
medium door bijvoorbeeld een bepaalde laag op dat metaal aan te brengen.medium door bijvoorbeeld een bepaalde laag op dat metaal aan te brengen.
• Corrosiebescherming is het belemmeren van elektronentransportCorrosiebescherming is het belemmeren van elektronentransport
• Om het onderwerp corrosiebestrijding te bespreken moet er onderscheidt wordenOm het onderwerp corrosiebestrijding te bespreken moet er onderscheidt worden
gemaakt tussen drie aspecten die elk ongeveer even zwaar wegen: degemaakt tussen drie aspecten die elk ongeveer even zwaar wegen: de
materiaalkeuze, de beheersing van de omgeving en het ontwerp. Zie figuur volgendemateriaalkeuze, de beheersing van de omgeving en het ontwerp. Zie figuur volgende
dia.dia.

Factoren en methoden die van belang kunnen zijn bij corrosiebestrijding
Corrosiebestrijding
Ontwerp
Beheersing van
Omgeving
Materiaalkeuze
Tegengaan van spleten
Geen combinaties van
metalen
Corrosietoeslag
Anodische bescherming
Kathodische bescherming
Werkwijze bij lassen
pH
Temperatuur
Snelheid
Concentratie
Inhibitoren
Reiniging
Beluchting
Deklagen
Bekleding
Warmtebehandeling
Chemische
behandelingen
Corrosiegegevens
Oppervlakteafwerking

• Vraag 1: Geef aan wat actieve bescherming is en wat passieve bescherming. GeefVraag 1: Geef aan wat actieve bescherming is en wat passieve bescherming. Geef
van beide een voorbeeld.van beide een voorbeeld.
• Vraag 2: Bij corrosiebestrijding moet er onderscheidt worden gemaakt tussen drieVraag 2: Bij corrosiebestrijding moet er onderscheidt worden gemaakt tussen drie
aspecten die elk ongeveer even zwaar wegen, noem de 3 aspecten.aspecten die elk ongeveer even zwaar wegen, noem de 3 aspecten.
• Vraag 3: Welk bedrag is men in Nederland jaarlijks kwijt aan corrosiebestrijding?Vraag 3: Welk bedrag is men in Nederland jaarlijks kwijt aan corrosiebestrijding?
Druk op de linkDruk op de link antwoordenbladantwoordenblad en maak de vragen.en maak de vragen.

Corrosiebestrijding
• Ontwerp
• Bij het ontwerpen van constructies kunnen we veel doen ter voorkoming van corrosie.
• Enkele aanbevelingen hiervan zijn:
• Zorg dat in een constructie geen plaatsen zijn waar regenwater of condenswater kan
blijven staan. Ook verzamelplaatsen van vuil en stof kunnen de oorzaak zijn van het
ontstaan van corrosie doordat dit vocht aantrekt.
Vatbaarder voor corrosie Verbeterd

Corrosiebestrijding
• Vermijd het toepassen van verschillende materialen in één constructie die ver vanVermijd het toepassen van verschillende materialen in één constructie die ver van
elkaar afstaan in de edelheidsreeks. Als het niet anders kan dan moeten zeelkaar afstaan in de edelheidsreeks. Als het niet anders kan dan moeten ze
worden geïsoleerd ten opzichte van elkaar.worden geïsoleerd ten opzichte van elkaar.
A. onaanvaardbaar B. aanvaardbaar

Corrosiebestrijding
• Vermijd in een constructie het ontstaan van nauwe openingen en spleten door eenVermijd in een constructie het ontstaan van nauwe openingen en spleten door een
juiste laskeuze.juiste laskeuze.

• In de tekening hieronder zie je een viertal lasconstructies.In de tekening hieronder zie je een viertal lasconstructies.
Waar zal de kans op corrosie het grootst zijn?Waar zal de kans op corrosie het grootst zijn?
• Bij constructie 1Bij constructie 1

Corrosiebestrijding
• Voorkom dat plaatsen in een constructie onbereikbaar zijn bij toekomstigVoorkom dat plaatsen in een constructie onbereikbaar zijn bij toekomstig
onderhoud.onderhoud.

Corrosiebestrijding
• Zorg dat bij toepassing van verschillende materialen het minst edele een groterZorg dat bij toepassing van verschillende materialen het minst edele een groter
oppervlak heeft ten opzichte van het edeler materiaal.oppervlak heeft ten opzichte van het edeler materiaal.
• Vermijd in leidingen scherpe bochten en vernauwingen. De turbulentie die dit metVermijd in leidingen scherpe bochten en vernauwingen. De turbulentie die dit met
zich meebrengt bevordert namelijk corrosie.zich meebrengt bevordert namelijk corrosie.
• vermijd sterke plaatselijke verhitting omdat corrosie meestal snel met devermijd sterke plaatselijke verhitting omdat corrosie meestal snel met de
temperatuurverhoging toeneemt.temperatuurverhoging toeneemt.
• Bij verbindingen voorkeur geven aan gelaste verbindingen boven bouten ofBij verbindingen voorkeur geven aan gelaste verbindingen boven bouten of
klinken. Bouten of klinken kan spleetcorrosie veroorzaken.klinken. Bouten of klinken kan spleetcorrosie veroorzaken.
Lichte aantasting van staal Sterke aantasting van staal

Corrosiebestrijding
• Ontwerp tanks, reactorvaten en dergelijke zodanig dat ze gemakkelijk te legenOntwerp tanks, reactorvaten en dergelijke zodanig dat ze gemakkelijk te legen
zijn. Zorg ervoor dat er bij het legen geen vloeistof achter kan blijven.zijn. Zorg ervoor dat er bij het legen geen vloeistof achter kan blijven.
• Ontwerp op een dusdanige manier dat onderhoud en inspectie eenvoudig enOntwerp op een dusdanige manier dat onderhoud en inspectie eenvoudig en
goedkoop is uit te voeren.goedkoop is uit te voeren.
Zorg voor een goede drainage
Zorg ervoor dat inspectie mogelijk is

Corrosiebestrijding
• Kathodische beschermingKathodische bescherming
• Er kan bij het ontwerp ook gewerkt worden met kathodische bescherming.Er kan bij het ontwerp ook gewerkt worden met kathodische bescherming.
• Kathodische bescherming kan op enkele manieren worden toegepast.Kathodische bescherming kan op enkele manieren worden toegepast.
• Door het te beschermen onderdeel elektrisch te verbinden met onedeler metaalDoor het te beschermen onderdeel elektrisch te verbinden met onedeler metaal
(opofferanode). Veel gebruikt bij ondergrondse tanks en schepen.(opofferanode). Veel gebruikt bij ondergrondse tanks en schepen.
Kathodische bescherming van een boot
met behulp van een opofferanode

Kathodische bescherming met behulp vanKathodische bescherming met behulp van
opofferanodeopofferanode
• Kathodische bescherming is een vorm van galvanische corrosie.Kathodische bescherming is een vorm van galvanische corrosie.
• Zoals in de figuur te zien is een ingegraven stalen tank via een geïsoleerde koperenZoals in de figuur te zien is een ingegraven stalen tank via een geïsoleerde koperen
geleider verbonden met de eveneens begraven anoden van bijvoorbeeld magnesiumgeleider verbonden met de eveneens begraven anoden van bijvoorbeeld magnesium
(of van een ander actief materiaal), zodat het anodemateriaal corrodeert terwijl de(of van een ander actief materiaal), zodat het anodemateriaal corrodeert terwijl de
tank die immers de kathode vormt, gespaard blijft.tank die immers de kathode vormt, gespaard blijft.
• De tank krijgt hierdoor een zo laag potentiaal dat corrosie stopt.De tank krijgt hierdoor een zo laag potentiaal dat corrosie stopt.
Kathodische bescherming in bodem
Tank (kathode) anode
meetkastje
beschermstroom
maaiveld
voorzien van
geschikte bekleding

• Een ondergrondse stalen tank (met epoxy coating) wordt elektrischEen ondergrondse stalen tank (met epoxy coating) wordt elektrisch
geleidend verbonden met een stuk magnesium(legering). Hierdoorgeleidend verbonden met een stuk magnesium(legering). Hierdoor
wordt:wordt:
• de tank de anode en gaat er een stroom lopen van het magnesium naarde tank de anode en gaat er een stroom lopen van het magnesium naar
de tank.de tank.
• de tank de anode en gaat er een stroom lopen van de tank naar hetde tank de anode en gaat er een stroom lopen van de tank naar het
magnesium.magnesium.
• de tank de kathode en gaat er een stroom lopen van het magnesiumde tank de kathode en gaat er een stroom lopen van het magnesium
naar de tank.naar de tank.
• de tank de kathode en gaat er een stroom lopen van de tank naar hetde tank de kathode en gaat er een stroom lopen van de tank naar het
magnesium.magnesium.

• Ga op zoek naar constructies waarbijGa op zoek naar constructies waarbij geengeen rekening is gehouden met het aspectrekening is gehouden met het aspect
corrosie.corrosie.
• Ga tevens op zoek naar constructies waarbij wel rekening is gehouden met aspectGa tevens op zoek naar constructies waarbij wel rekening is gehouden met aspect
corrosie.corrosie.
• Maak van beide foto’s en geef aan wat men bij de foute constructies verkeerd heeftMaak van beide foto’s en geef aan wat men bij de foute constructies verkeerd heeft
gedaan.gedaan.
• Jij bent specialist in corrosiebestrijding. Nu komt er een man bij je in het bedrijf en dieJij bent specialist in corrosiebestrijding. Nu komt er een man bij je in het bedrijf en die
heeft een probleem dat zijn boot veel last ondervindt van roest en met name aan hetheeft een probleem dat zijn boot veel last ondervindt van roest en met name aan het
deel dat in het water ligt. Wat kan deze man volgens jou het beste doen. Voorzie hemdeel dat in het water ligt. Wat kan deze man volgens jou het beste doen. Voorzie hem
van een aantal adviezen, voor wat hij het beste kan doen. De boot vaart enkel envan een aantal adviezen, voor wat hij het beste kan doen. De boot vaart enkel en
alleen in zoet water.alleen in zoet water. Maak hierbij gebruik van internet.Maak hierbij gebruik van internet.
• Neem een plaat koper en een plaat staal. Monteer deze platen op elkaar op eenNeem een plaat koper en een plaat staal. Monteer deze platen op elkaar op een
manier zodat er geen galvanische corrosie kan ontstaan. Laat de uitgevoerdemanier zodat er geen galvanische corrosie kan ontstaan. Laat de uitgevoerde
opdracht zien aan de je vakdocent.opdracht zien aan de je vakdocent.
Druk op de link antwoordenblad enDruk op de link antwoordenblad en plak de foto’s op
een A4 met argumentatie en lever deze in bij je
vakdocent

Corrosiebestrijding
• Beheersing van de omgevingBeheersing van de omgeving
• Factoren zoals temperatuur, stroomsnelheid en concentratie van chemicaliën zijnFactoren zoals temperatuur, stroomsnelheid en concentratie van chemicaliën zijn
belangrijk om van te voren te weten, maar er zij ook voor de handliggende factorenbelangrijk om van te voren te weten, maar er zij ook voor de handliggende factoren
waarnaar gekeken moet worden.waarnaar gekeken moet worden.
• Zo blijkt het vaak nodig roestvast staal te gebruiken voor de opslag en transport vanZo blijkt het vaak nodig roestvast staal te gebruiken voor de opslag en transport van
zoiets onschuldigs als gedistilleerd water. Opgeloste gassen kunnen de PH vanzoiets onschuldigs als gedistilleerd water. Opgeloste gassen kunnen de PH van
gedistilleerd water tot 2 a'3 verlagen (pH waarde < 7 maakt water zuur.gedistilleerd water tot 2 a'3 verlagen (pH waarde < 7 maakt water zuur.
• Het komt voor dat tanks voor organische oplossingen bezwijken als gevolg vanHet komt voor dat tanks voor organische oplossingen bezwijken als gevolg van
corrosie. De meeste organische oplosmiddelen hebben geen effect op staal, maarcorrosie. De meeste organische oplosmiddelen hebben geen effect op staal, maar
het komt voor dat gechloreerde oplosmiddelen zeer lage concentraties water alshet komt voor dat gechloreerde oplosmiddelen zeer lage concentraties water als
verontreiniging bevatten, en daaruit kan in combinatie met het oplosmiddel zoutzuurverontreiniging bevatten, en daaruit kan in combinatie met het oplosmiddel zoutzuur
ontstaan.ontstaan.
• Het is van cruciaal belang dat buizen en vaten die in contact komen met corrosieveHet is van cruciaal belang dat buizen en vaten die in contact komen met corrosieve
stoffen regelmatig worden schoongemaaktstoffen regelmatig worden schoongemaakt..

Corrosiebestrijding met behulp van
oppervlaktebehandeling
• Mocht geen enkel betaalbaar in een corrosieve omgeving voldoen, dan kan eenMocht geen enkel betaalbaar in een corrosieve omgeving voldoen, dan kan een
ontwerper oppervlaktebehandeling overwegen. Dit kunnen onder andere zijn:ontwerper oppervlaktebehandeling overwegen. Dit kunnen onder andere zijn:
 Deklagen van zinkDeklagen van zink
 Organische deklagenOrganische deklagen
 FosfaterenFosfateren
 AnodiserenAnodiseren
 EmaillerenEmailleren
• Voor de bescherming tegen corrosie is het noodzakelijk dat deze laag volkomenVoor de bescherming tegen corrosie is het noodzakelijk dat deze laag volkomen
afsluit tegen lucht en vocht en een hechte verbinding krijgt met het te beschermenafsluit tegen lucht en vocht en een hechte verbinding krijgt met het te beschermen
oppervlak . Om een goede hechting te krijgen tussen bijvoorbeeld staal en deoppervlak . Om een goede hechting te krijgen tussen bijvoorbeeld staal en de
beschermlaag is het erg belangrijk dat het te beschermen oppervlak goed gereinigdbeschermlaag is het erg belangrijk dat het te beschermen oppervlak goed gereinigd
wordt. Aanwezige roest, walshuid,olie, vocht of vuil moeten daarom grondig wordenwordt. Aanwezige roest, walshuid,olie, vocht of vuil moeten daarom grondig worden
verwijderd.verwijderd.
• Als de reiniging niet goed plaatsvindt dan hecht de laag namelijk niet goed aan hetAls de reiniging niet goed plaatsvindt dan hecht de laag namelijk niet goed aan het
metaal. Aantasting ter plaatse van het vuil vindt dan plaats, waardoor demetaal. Aantasting ter plaatse van het vuil vindt dan plaats, waardoor de
beschermlaag loslaat.beschermlaag loslaat.

Corrosiebestrijding met behulp van
oppervlaktebehandeling
• Het reinigen kan op verschillende manieren. Hieronder staat een tabel voorHet reinigen kan op verschillende manieren. Hieronder staat een tabel voor
het reinigen.het reinigen.
mechanischmechanisch ChemischChemisch
BorstelenBorstelen
StralenStralen
SlijpenSlijpen
SchurenSchuren
Vetvrij makenVetvrij maken Voor vuil enVoor vuil en
roestverwijderingroestverwijdering
BrandbareBrandbare
oplosmiddelen:oplosmiddelen:
BenzineBenzine
PetroleumPetroleum
BenzolBenzol
OnbrandbareOnbrandbare
oplosmiddelen:oplosmiddelen:
TetrachloorkoolstofTetrachloorkoolstof
TrichloorethyleenTrichloorethyleen
perchloorethyleenperchloorethyleen
Beitsen voor staal:Beitsen voor staal:
ZwavelzuurZwavelzuur
ZoutzuurZoutzuur
FosforzuurFosforzuur

Deklagen van zinkDeklagen van zink
• Omdat zink als bedekkingsmetaal voor staalconstructies het meest gebruikt wordtOmdat zink als bedekkingsmetaal voor staalconstructies het meest gebruikt wordt
zullen we de bedekkingsmethoden hoofdzakelijk in relatie tot zink behandelen.zullen we de bedekkingsmethoden hoofdzakelijk in relatie tot zink behandelen.
• Zinklagen kunnen op staal worden aangebracht volgens de volgende methoden:Zinklagen kunnen op staal worden aangebracht volgens de volgende methoden:
 thermisch verzinkenthermisch verzinken
 sendzimir verzinkensendzimir verzinken
 sherardiserensherardiseren
 zinkspuitenzinkspuiten
 elektrolytisch verzinkenelektrolytisch verzinken

Thermisch verzinkenThermisch verzinken
• Het thermisch verzinken is een dompelproces waarbij constructies ofHet thermisch verzinken is een dompelproces waarbij constructies of
constructiedelen korte tijd worden ondergedompeld in het vloeibare zink bij eenconstructiedelen korte tijd worden ondergedompeld in het vloeibare zink bij een
temperatuur van 450 tot 465 ºC.temperatuur van 450 tot 465 ºC.
• Er vormt zich daarbij op het staal een zink-ijzerlegeringslaag, afgedekt door eenEr vormt zich daarbij op het staal een zink-ijzerlegeringslaag, afgedekt door een
zuivere zinklaag waarvan de totale laagdikte meestal ligt tussen de 50 en 150 µm.zuivere zinklaag waarvan de totale laagdikte meestal ligt tussen de 50 en 150 µm.
• Om een goede hechting te verkrijgen moet het werkstuk in het bad blijven, totdat hetOm een goede hechting te verkrijgen moet het werkstuk in het bad blijven, totdat het
de badtemperatuur heeft aangenomen.de badtemperatuur heeft aangenomen.
Het thermisch verzinken van hekwerken
Het thermisch verzinken
van kettingen

Sendzimir verzinkenSendzimir verzinken
• Het sendzimir verzinkproces noemen we ook wel continu thermisch verzinken. Bij ditHet sendzimir verzinkproces noemen we ook wel continu thermisch verzinken. Bij dit
proces wordt staalband na oxiderende en reducerend te zijn gegloeid continuproces wordt staalband na oxiderende en reducerend te zijn gegloeid continu
verzinkt, waarbij zinklagen met een dikte van 15 tot 30 µm worden verkregen.verzinkt, waarbij zinklagen met een dikte van 15 tot 30 µm worden verkregen.
• Bandstaal en draad wordt vanaf de rol na een voorbehandeling door een bad metBandstaal en draad wordt vanaf de rol na een voorbehandeling door een bad met
gesmolten zink geleid.gesmolten zink geleid.
• Er vormt zich bij dit proces geen zink-ijzerlegeringslaag, kwalitatief is thermischEr vormt zich bij dit proces geen zink-ijzerlegeringslaag, kwalitatief is thermisch
verzinken daarom beter.verzinken daarom beter.

SherardiserenSherardiseren
• Het sherardiseren is een diffusieproces waarbij op stalen voorwerpen zink-Het sherardiseren is een diffusieproces waarbij op stalen voorwerpen zink-
ijzerlegeringslagen worden verkregen door de inwerking van zinkstof bij eenijzerlegeringslagen worden verkregen door de inwerking van zinkstof bij een
temperatuur van ongeveer 400 ºC in een roterende trommel. Daarbij wordt eentemperatuur van ongeveer 400 ºC in een roterende trommel. Daarbij wordt een
laagdikte van 25 tot 25 µm, afhankelijk van hoelang er getrommeld wordt.laagdikte van 25 tot 25 µm, afhankelijk van hoelang er getrommeld wordt.
• Het proces geeft een slijtvaste en roestwerende laag.Het proces geeft een slijtvaste en roestwerende laag.
• Er worden voornamelijk kleine massaonderdelen als bouten, moeren, ringen enEr worden voornamelijk kleine massaonderdelen als bouten, moeren, ringen en
schroeven en dergelijke mee behandeld.schroeven en dergelijke mee behandeld.
• Een gelijksoortig proces is alumineren waarbij in plaats van zinkstof aluminiumpoederEen gelijksoortig proces is alumineren waarbij in plaats van zinkstof aluminiumpoeder
wordt gebruikt.wordt gebruikt.
Voorwerpen die met behulp van het
sherardiseerproces zijn verzinkt.

• Bij sherardiseren ontstaat op het voorwerp een zink-ijzer-legeringslaagBij sherardiseren ontstaat op het voorwerp een zink-ijzer-legeringslaag
door:door:
diffusiediffusie
fluxenfluxen
reducerend gloeienreducerend gloeien
de roterende bewegingde roterende beweging

ZinkspuitenZinkspuiten
• Bij het zinkspuiten, het zogenaamde schooperen wordt poeder met behulp vanBij het zinkspuiten, het zogenaamde schooperen wordt poeder met behulp van
metalliseerpistolen op het vooraf gestraalde staaloppervlak gespoten. We kunnenmetalliseerpistolen op het vooraf gestraalde staaloppervlak gespoten. We kunnen
dan een zinklaagdikte bereiken die tussen de 25 en 250 µm ligt.dan een zinklaagdikte bereiken die tussen de 25 en 250 µm ligt.
• Deze methode wordt toegepast als de vorm of constructie (lasspanningen) zodanig isDeze methode wordt toegepast als de vorm of constructie (lasspanningen) zodanig is
dat onderdompeling in een bad vervorming geeft, of als dat door afmeting nietdat onderdompeling in een bad vervorming geeft, of als dat door afmeting niet
mogelijk is.mogelijk is.
• Bijna alle metalen lenen zich voor deze methode en ze kan op alle metalen wordenBijna alle metalen lenen zich voor deze methode en ze kan op alle metalen worden
toegepast. De beschermende metaallaag is poreus, dus een extra beschermendetoegepast. De beschermende metaallaag is poreus, dus een extra beschermende
verflaag is nodig.verflaag is nodig.
Het zinkspuiten van stalen constructiesHet zinkspuiten van stalen constructies

Bij zinkspuiten wordt het zink aangebracht door:Bij zinkspuiten wordt het zink aangebracht door:
Het in gesmolten toestand op te spuitenHet in gesmolten toestand op te spuiten
Het in poedervorm op te spuiten.Het in poedervorm op te spuiten.
Het samen met een zuur op te spuitenHet samen met een zuur op te spuiten
Het vast te smelten na opbrengenHet vast te smelten na opbrengen

ElektrolytischElektrolytisch verzinkenverzinken
• Bij elektrolytisch verzinken wordt langs elektrolytische weg een zinklaagBij elektrolytisch verzinken wordt langs elektrolytische weg een zinklaag
neergeslagen op het metaaloppervlak. Dit galvanische proces wordt galvaniserenneergeslagen op het metaaloppervlak. Dit galvanische proces wordt galvaniseren
genoemd.genoemd.
• De zinklagen die met dit proces zijn aangebracht, hebben meestal een dikte dieDe zinklagen die met dit proces zijn aangebracht, hebben meestal een dikte die
varieert van 1 tot 25 µm.varieert van 1 tot 25 µm.
• De te beschermen producten moeten wel stroom kunnen geleiden. Als ze nietDe te beschermen producten moeten wel stroom kunnen geleiden. Als ze niet
geleidend zijn, moeten ze geleidend worden gemaakt.geleidend zijn, moeten ze geleidend worden gemaakt.
Voorwerpen die een zinklaag hebben verkregen door elektrolytisch verzinken

OrganischeOrganische deklagendeklagen
• Bij organische deklagen hebben we het over producten die hun origine hebben in deBij organische deklagen hebben we het over producten die hun origine hebben in de
natuur en dan vooral uit de olie. De bedoeling van al deze producten is het afsluitennatuur en dan vooral uit de olie. De bedoeling van al deze producten is het afsluiten
van het metaal ten opzichte van de buitenlucht en corrosieve materialen. Afhankelijkvan het metaal ten opzichte van de buitenlucht en corrosieve materialen. Afhankelijk
van de omgeving en het type corrosieve materiaal moet bekeken worden welkevan de omgeving en het type corrosieve materiaal moet bekeken worden welke
beschermlaag voldoende is. Organische deklagen zijn onder te verdelen in 3beschermlaag voldoende is. Organische deklagen zijn onder te verdelen in 3
groepen:groepen:
 Olie en vetOlie en vet
 BitumenBitumen
 VerfVerf

Organische deklagen
• De verschillende producten hebben elk een verschillende toepassing. Zo worden olieDe verschillende producten hebben elk een verschillende toepassing. Zo worden olie
en vet bijvoorbeeld gebruikt bij werkstukken en gereedschapsonderdelen, zoals heten vet bijvoorbeeld gebruikt bij werkstukken en gereedschapsonderdelen, zoals het
bed van een draaibank.bed van een draaibank.
• Bitumen daarentegen is veel dikker dan olie of vet en wordt daarom bijvoorbeeldBitumen daarentegen is veel dikker dan olie of vet en wordt daarom bijvoorbeeld
gebruikt om de onderkant van een auto te beschermen.gebruikt om de onderkant van een auto te beschermen.
• Als laatste groep hebben we de verf. Deze groep is echter nog weer onder teAls laatste groep hebben we de verf. Deze groep is echter nog weer onder te
verdelen in verschillende soorten verf.verdelen in verschillende soorten verf.
Olie of vet
Onderkant van auto wordt beschermd met bitumen

OrganischeOrganische deklagendeklagen
• De verschillende soorten die binnen deze groep voorkomen zijn:De verschillende soorten die binnen deze groep voorkomen zijn:
• OlievervenOlieverven
• AlkydharsvervenAlkydharsverven
• Chemisch resistente verven.Chemisch resistente verven.
 VinylharsvervenVinylharsverven
 Chloor-rubbervervenChloor-rubberverven
 BitumineuzevervenBitumineuzeverven
 EpoxyvervenEpoxyverven
 PolyurethaanvervenPolyurethaanverven
• Op constructiestaal bestaat een verfsysteem meestal uit een:Op constructiestaal bestaat een verfsysteem meestal uit een:
 grondlaaggrondlaag
 één of meer tussenlagenéén of meer tussenlagen
 toplaagtoplaag

PoedercaotenPoedercaoten
• Poedercoatings zijn bij uitstek geschikt om staal, thermisch verzinkt staal ofPoedercoatings zijn bij uitstek geschikt om staal, thermisch verzinkt staal of
aluminium te voorzien van een corrosiewerende laag.aluminium te voorzien van een corrosiewerende laag.
• Zeer belangrijk voor een coating is dat het een optimale hechting (voorbehandeling =Zeer belangrijk voor een coating is dat het een optimale hechting (voorbehandeling =
stralen) heeft aan de ondergrond. Het moet een als goede basis dienen voor hetstralen) heeft aan de ondergrond. Het moet een als goede basis dienen voor het
verdere lakwerk. Bij poedercoatenverdere lakwerk. Bij poedercoaten wordt via elektrostatische weg poeder aangebrachtwordt via elektrostatische weg poeder aangebracht
op een al dan niet verzinkt werkstuk. Vervolgens wordt het werkstuk gemoffeld. Deop een al dan niet verzinkt werkstuk. Vervolgens wordt het werkstuk gemoffeld. De
zeer duurzame coating die dan ontstaat, beschermt het onderliggende metaal enzeer duurzame coating die dan ontstaat, beschermt het onderliggende metaal en
geeft het object een mooi, glanzend uiterlijk.geeft het object een mooi, glanzend uiterlijk.
Poedercaoten wordt via elektrostatische weg aangebrachtPoedercaoten wordt via elektrostatische weg aangebracht

PoedercaotenPoedercaoten
• Poedercoatings beschikken over goede mechanische eigenschappen. Ze zijnPoedercoatings beschikken over goede mechanische eigenschappen. Ze zijn
elastisch, stoot en slijtvast. Het maakt deze techniek uitstekend geschikt voorelastisch, stoot en slijtvast. Het maakt deze techniek uitstekend geschikt voor
toepassing op plaatsen met een vehoogde kans op beschadiging zoals intoepassing op plaatsen met een vehoogde kans op beschadiging zoals in
trapportalen, openbare ruimten, hekwerken, lichtmasten etc.trapportalen, openbare ruimten, hekwerken, lichtmasten etc.
• Het poedercoaten heeft een aantal eigenschappen die het gebruik erg voordeligHet poedercoaten heeft een aantal eigenschappen die het gebruik erg voordelig
maken. Deze eigenschappen zijn onder andere:maken. Deze eigenschappen zijn onder andere:
– Zeer duurzaamZeer duurzaam
– UV-bestendigUV-bestendig
– Nagenoeg geen emissie-uitstoot (zeer milieuvriendelijk)Nagenoeg geen emissie-uitstoot (zeer milieuvriendelijk)
– Zeer fraaie afwerking van productenZeer fraaie afwerking van producten
Poedercoaten wordt veelal toegepast bij hekwerkenPoedercoaten wordt veelal toegepast bij hekwerken

Corrosie grassroots

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

More from Menno Schaafsma

More from Menno Schaafsma (13)

Corrosie grassroots