მოსწავლეებმა განივითარონ შეფარდებისა და პროპორციის გამოყენების უნარ-ჩვევები ამოცანათა ამოსახსნელად; მოსწავლეები დაეუფლონ პროპორციული სიდიდეების, პროპორციული დამოკი-დებულებების ცნებასა და სათანადო გეომეტრიულ წარმოდგენას;

1. გაკვეთილის თემა:
«პროპორცია»
მიზან
ი:
• მოსწავლეებმა განივითარონ შეფარდებისა და
პროპორციის გამოყენების უნარ-ჩვევები
ამოცანათა ამოსახსნელად;
• მოსწავლეები დაეუფლონ პროპორციული
სიდიდეების, პროპორციული დამოკი-
დებულებების ცნებასა და სათანადო
გეომეტრიულ წარმოდგენას;

2. პროპორცია ეწოდება
ორი შეფარდების ჯამსორი შეფარდების ჯამს
ორი შეფარდების ნამრავლსორი შეფარდების ნამრავლს
ორი შეფარდების ტოლობასორი შეფარდების ტოლობას
ორი შეფარდების განაყოფსორი შეფარდების განაყოფს

3. dcba :: =
d
c
b
a
=
შუა
კიდურა
კიდურა
კიდურა
შუა
შუა

4. დაასახელეთ პროპორციის
კიდური და შუა წევრები
4:167:28 =
5
30
3
18
=
18
3
11
7
= 6:248:42 =

5. პროპოციის ძირითადი
თვისება
შეამოწმეთ პროპორციის ჭეშმარიტობა
20:16=5:420 4
. =
16
.
5
80 = 80
პროპორციაში კიდური წევრების ნამრავლიპროპორციაში კიდური წევრების ნამრავლი
ტოლია შუა წევრების ნამრავლისტოლია შუა წევრების ნამრავლის

6. იპოვეთ პროპორციის კიდური და
შუა წევრების ნამრავლი.
III ряд
28:7=16:4
5
30
3
18
=
თუ პროპორციაში კიდური წევრების
ნამრავლი ტოლია შუა წევრების
,ნამრავლის მაშინ პროპორცია
ჭეშმარიტია

7. წაიკითხეთ პროპორცია და
შეამოწმე არის თუ არა
პროპორცია მოცემული ტოლობა
5
30
3
18
=
8:49:2 = 12:415:5 =

8. შუა წევრებს შევუცვალოთ ადგილები
20:16=5 :4
შეამოწმე სწორია მიღებული
პროპორცია?მოცემული პროპორციიდან კიდევ როგორ
?შეგვიძლია მივიღოთ ახალი პროპორციები
20:5=16:4;
20:16=5:4;
4:5=16:20;
4:16=5:20;
16:4=20:5;
5:4=20:16;
16:20=4:5;
5:20=4:16.

9. დასკვნა:
თუ პროპორციაში ადგილებს
შევუცვლით კიდურა და შუა
წვერებს მივიღებთ ახალ
( )ჭეშმარიტ პროპორციას

10. პროპორციის ძირითადი თვისების
გამოყენებით იპოვე უცნობი წევრი
а
. = .
130,5:а=2:1320,5
а 2 0,5.13=
________________
а=3,25

11. დავალება
№1. ( )შეადგინეთ პროპორცია თუ ეს შესაძლებელია მოცემული
შეფარდებებისაგან:
ა) 20:4 и 60:12; ბ) 6,3:0,9 и 2,8:0,4; გ) 0,25:5 и 0,3:6.
№2. (მოცემული ოთხი რიცხვიდან შეადგინეთ პროპორცია თუ ეს
)შესაძლებელია :
ა) 100; 80; 4; 5; ბ) 5; 10; 9; 4,5; გ) 45; 15; 8; 75.
№3. ორი მეთოდით შეამოწმე ტოლობათა ჭეშმარიტება:
ა) 49:14=14:4; ბ) 2,5:0,4=3,5:0,56; გ) 0,002:0,005=0,1:0,25.
№4. მოცემული ტოლობებიდან შეადგინეთ პროპორცია:
ა) 40*30=20*60; ბ) 18*8=9*16; გ) 0,4*0,125=0,25*0,2.
№5. იპოვეთ პროპორციის უცნობი წევრი:
)ა х:30=54:40; ბ) 21:а=36:12; გ) 1,2:0,9=0,2:
;
5,41,2
5,3 в
= ;7:75,1
6,3
=
х
с
75,0
4,1
25,0
=
К тесту
)ა