Алт
- 2. Атомын дугаар 79
Атом масс 196.966569 г/моль
Өнгө Алтан шар
Электрон
байгуулалт
[Xe] 4f14 5d10 6s1
Бүрхүүл дэх
электроны тоо
2, 8, 18, 32, 18, 1
Алт түүний шинж чанар
Физик шинж чанар
Бодисын төлөв Хатуу
Нягт 19.3 г/см³
Хайлах температур
(1064.18 °C, 1947.52 °F),
1337.33 K
Буцлах температур (2856 °C, 5173 °F), 3129 K
Хайлалтын хувийн
дулаан
12.55 кЖ/моль
Ууршилтын хувийн
дулаан
324 кЖ/моль
Дулаан багтаамж
(25 °C) 25.418
кЖ/(моль·K)
Оронт торны бүтэц
(Сингони)
Талдаа төвтэй куб
- 3. Алт нь Au гэж тэмдэглэгддэг, атомын дугаар нь 79, нэгэн төрлийн химийн
элемент юм. Аurum буюу Үүрийн туяа гэсэн утгатай Латин үгнээс гаралтай.
Алт нь байгаль дээр цэврээр (дангаараа) орших ба хувийн жин ихтэй (хүнд),
зөөлөн, гялалзсан шар өнгөтэй металл юм Байгальд маш ховор тохиолдолд
6; 8;12; ханатай талст хэлбэрээр оршдог. Ихэнхдээ байгальд нунтаг тоос,
үйрмэг, нимгэн хуудас, нарийн үслэг төрхтэйгээр газрын давхаргад судал,
бусад металл болон чулуулагтай холимог хадан тогтцын
хэлбэртэйгээр1,1•10³ppm нягтралтайгаар оршдог. Цул хадан болон хавтан
хэлбэрээр хэзээ ч оршдоггүй гэж үздэг. Алт нь уян хатан, давтагдах,
сунгагдах, цутгагдах өвөрмөц чанартай бөгөөд дулаан цахилгааны маш сайн
дамжуулдаг. Атмосферийн нөлөөнд тэсвэртэй, бараг бүх төрлийн хүчлийн
үйлчлэлд тэсвэртэй онцгой шинж чанартай металл юм. Алт озонтой давсны
хүчилд урвалд орон Au2 нэгдлийг үүсгэх ба цианы уусмалд задарч Au4
нэгдлийг үүсгэдэг учир алтыг ялган авахад цианы хүчлийг хэрэглэх
тохиолдол байдаг.
Алтны шинжүүд
- 4. Байгалийн алт
2009 он хүртэл хүн төрөлхтөн нь алтны үндсэн
ба шороон ордоос 161,000 т алт олборлоод
байна. Голдуу өрөл, ялтас, утас, мөн талст
хэлбэртэй олддог.
Алт нь хүн төрөлхтний түүхийн туршид, үнэт
металл гэж тооцогдон арилжааны хэрэгсэл,
хадгаламж, гоёл чимэглэлд өргөн хэрэглэгдсээр
ирсэн ба орчин үед шүдний эмнэлэг,
электроникийн салбарт их хэмжээгээр
ашиглагдаж байна. Нянгийн эсрэг үйлчилгээ
үзүүлдэг учир эмнэлэгт өргөн хэрэглэсээр
ирсэн. Алт нь янз бүрийн металлтай холилдох
чадвах маш өндөр бөгөөд энэ чанарыг нь
ашиглан төрөл бүрийн үнэт хайлшийн үндсэн эд
болгон хэрэглэдэг юм.