2. Agenda
• Wprowadzenie – Transformacje IT: typowe wyzwania
• Transformacja poprzez projekt – szanse?
– Typowe podejścia do transformacji IT
– Czy szkolenia wspierają transformację organizacji?
• Skuteczna realizacja transformacji w IT
Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
3. Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
WPROWADZENIE – TRANSFORMACJE IT:
TYPOWE WYZWANIA
4. Wprowadzenie
• Transformacja organizacyjna (w IT)
– Bardzo dobrze zbadana teoretycznie (teoretycznie wiemy jak to robić…) – istnieją
dziesiątki prac na ten temat
– Istnieją liczne standardy (procesowe, narzędziowe) mające pomóc w realizacji takich
projektów
– Istnieją liczne firmy wyspecjalizowane w dostarczaniu usług szkoleniowych w zakresie
poszczególnych standardów oraz dysponujące know-how w obszarze IT Governance (ład
informatyczny) oraz prowadzeniu projektów zmiany organizacji IT
– Transformacje IT były w ostatnich kilkunastu latach realizowane w bardzo wielu firmach
(często wielokrotnie)
• Czemu więc – pomimo doświadczenia i wiedzy, dostępnego w firmach
podlegających zmianie oraz na rynku dostawców usług doradczych i szkoleniowych
- tak często i w tak wielu firmach percepcja zrealizowanej transformacji jest
negatywna (a przynajmniej bez oznak entuzjazmu…)???
• A co więcej – czemu w ogóle chcemy zmieniać organizację IT?
• Aaa i co to właściwie jest Transformacja IT???
Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
5. Najważniejsze wyzwania
• Obniżenie kosztów funkcjonowania organizacji IT
• Podniesienie transparentności wydatków IT
• IT jako partner w biznesie i element rozwoju biznesu.
• Zwiększenie tempa realizacji projektów
• Retencja pracowników Narzędzia
• Rozwój pracowników
Procesy
• Redukcje personelu
Ludzie
Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
6. Gdzie jesteśmy?
Gdzie chcemy być? … i po co…
Rozdział na warstwy:
popytową, aplikacyjną
(usługową) i
infrastrukturalną
Zarządzanie Popytem i Podażą
Usług IT
Aplikacje IT
Podział na Rozwój i Utrzymanie IT
Specjalizacja w funkcjach
rozwojowych i utrzymaniowych Infrastruktura IT
Development Maintainance
Specjalizacja systemowa i
administracja
dedykowanymi systemami PMO (OPM3) Service Desk
informatycznymi
Prince2 SCM
PMBOK SLM
IncM
PrbM
CapM
Wsparcie Użytkownika i
administracja
środowiskiem biurowym
System A
System B
System C
Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
7. Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
TRANSFORMACJA POPRZEZ PROJEKT –
SZANSE?
8. Transformacja organizacji w reżimie
projektu … szanse?
• Zdefiniowanie celów i wymagań dla zmiany oraz określenie miar
sukcesu
– TAK, ale konieczna jest precyzyjna wizja celu po co chcemy
zmieniać organizację, jakie efekty chcemy osiągnąć i dlaczego
jesteśmy pewni, że uzyskany efekt długoterminowo przełoży się na
poprawę funkcjonowania organizacji (bo krótkoterminowo
transformacja zawsze wpływa negatywnie na efektywność).
• Określenie harmonogramu realizacji zmiany, określenie
dostarczanych produktów i czasu ich dostarczenia
– TAK, ale często oczekiwane są szybkie i spektakularne efekty (Quick-
Wins), które (zwłaszcza w organizacjach wielokrotnie
restrukturyzowanych) nie są proste ani oczywiste.
• Jasna struktura projektu pozwala na włączenie pracowników w
proces zmiany, a budżet projektu (wewnętrzny i zewnętrzny)
daje przejrzystość kosztów realizacji zmiany
– TAK, ale w wielu organizacjach koszty wewnętrzne nie są w ogóle
mierzone. TOP Management nie oczekuje zaangażowania
pracowników, a sami pracownicy często nie czują się komfortowo,
jeśli wymaga się od nich realizacji zadań, w których są niepewni
swoich kompetencji
Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
9. Co jest prawdziwym celem
transformacji?
• Musimy zdawać sobie sprawę z rzeczywistych oczekiwań względem programu
transformacyjnego.
• Jawne cele transformacji
– Wzrost jakości świadczonych usług IT
– Skrócenie czasu realizacji projektów i innych usług informatycznych
– Zwiększenie bezpieczeństwa informacyjnego
– Wzrost efektywności kosztowej
• Ukryte cele transformacji
– Show-off menadżera
– Cięcia kosztów i redukcje etatów
– Walki wewnętrzne i budowa PR (zwłaszcza po zmianie na kluczowych stanowiskach
menadżerskich)
• Kluczowe jest zrozumienie ograniczeń organizacji i różnych elementów
wpływających na potencjalne decyzje dotyczące realizacji zmiany np.:
– Spadek/wzrost kursu akcji,
– Chęć skokowej poprawy wyniku finansowego przed wejściem na giełdę,
– Polityka kadrowa,
– Uwarunkowania motywacyjne (zarówno systemowe [np. struktura MBO] jak i historyczne – dlaczego
ludzie pracują akurat w tej organizacji)
– Uwarunkowania personalne
– Uwarunkowania właścicielskie (np. relacje pomiędzy podmiotami w grupie kapitałowej)
Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
10. Model zmiany: Virginia Satir
Rys. za Steven M. Smith Satir Change Model
Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
11. Oczekiwany harmonogram
• Rzeczywista zmiana kultury organizacyjnej trwa około 4-5
lat.
• Kadencja członka zarządu w Polsce (w wielu spółkach) trwa
ok. 3 lata
• Okres ochronny dla menadżera w większości firm to 3-6
miesięcy
• Często uruchomienie transformacji poprzedza
kilkumiesięczny audyt (bilans otwarcia) i zastanawianie się
nad wizją/strategią działania.
• Kiedy projekt transformacyjny w końcu startuje - okres
ochronny menadżera często dobiega właśnie końca
• Od transformacji oczekuje się więc często spektakularnych
efektów na wczoraj
• Typowy okres, w którym top-management chce zobaczyć
efekty zmian to około 2-3 miesiące
Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
12. Koszt transformacji
• Dla projektu transformacji brakuje często precyzyjnego
Business Case, a jeśli nawet taki istnieje to zazwyczaj skupia
się na zestawieniu ograniczenia kosztów (np. labour opex) z
założeniem, że jakość świadczonych usług poprawi się lub co
najmniej nie ulegnie zmianie (więcej za mniej)
• W większości organizacji (zwłaszcza większych) nie ma
żadnego systemu pomiaru czasu pracy, a wiele z istniejących
systemów pomiaru jest bardzo ogólnych i nieprecyzyjnych.
• W większości organizacji (zwłaszcza większych) nie ma
wdrożonego i działającego modelu rozliczania usług
wzajemnych, co dodatkowo utrudnia określenie efektywności
kosztowej dla poszczególnych usług (a tym samym
określenie policzalnego wpływu transformacji na kluczowe
usługi)
• Koszty transfomacji są często niedoszacowane albo pomijane
• Korzyści płynące z transformacji są często wyolbrzymiane
Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
13. Typowe podejścia
Bilans Model
Strategia i Plan zmiany Wdrożenie
Otwarcia docelowy (TO- Stabilizacja
Wizja (Transition) zmiany
(CSA) BE)
IT Governance
Struktura
Architektura IT
Organizacyjna
Efektywność Automatyzacja
Procesy
IT pracy
• Strategia i wizja jest wymyślana często w bardzo wąskim gronie top-management (czasem ze wsparciem
doradców)
• Bilans otwarcia oraz model docelowy są często realizowane ze wsparciem (lub przez) zewnętrznych doradców
• Za plan zmiany i jej wdrożenie najczęściej odpowiadają menadżerowie operacyjni
• Stabilizacja jest często pomijana i oczekiwane są rezultaty od razu po zakończeniu wdrożenia
• Modele teoretyczne bardzo często pomijają aspekt ludzki transformacji
• Modele proponowane są zależne od kompetencji dostawcy (np. dostawcy narzędzi rekomendują narzędzia
jako rozwiązanie problemów organizacji
Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
14. Szkolenia jako element transformacji
• Organizacja skupia się często na przebudowie procesów (doradcy) lub
nowych narzędziach (szkolenia)
• Czasami można spotkać podejście zakładające zaadresowanie
czynnika ludzkiego poprzez szkolenia
– Świetny jest ten ITIL (Prince2, PMBOK, COBIT itd.). To przeszkólmy z tego ludzi, a po
takim szkoleniu i certyfikacji oni będą świetnymi menadżerami (kierownikami projektów,
pracownikami itd.)
Narzędzia
• Szkolenia mogą być tylko uzupełnieniem procesu wdrożenia zmiany,
ale nie zastąpią samej zmiany.
• Nieskuteczne są szkolenia bez :
– Odpowiedniej motywacji pracowników (woli uczenia i rozumienia sensu
przekazywanej wiedzy)
– Akceptacji metod działania przedstawianych na szkoleniu i woli używania
ich w realnej działalności operacyjnej
– Dostarczenia przez organizację narzędzi umożliwiających realizację
nabytych na szkoleniu umiejętności w praktyce
– Wyboru szkolenia, którego zakres nie odbiega zdecydowanie od ograniczeń
organizacyjnych w procesach będących wynikiem transformacji
– Uczyli mnie cztery dni jak robić diagram sieciowy projektu na karteczkach post-it, ale ja
przecież używam MS Project, który nie ma użytecznej funkcjonalności diagramu
sieciowego. Więc i tak harmonogram robię na widoku wykresu Gantt-a
Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
15. Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
SKUTECZNA REALIZACJA
TRANSFORMACJI IT
16. Czy powołanie projektu jest konieczne?
• Powołanie projektu nie jest konieczne, ale bardzo pomoże w
sprawnym przeprowadzeniu zmiany
• Niezbędna jest precyzyjna (i szczera!) diagnoza celów,
motywacji i oczekiwań oraz zdefiniowanie kryteriów w
stosunku do których sukces/porażka transformacji będzie
oceniana.
Procesy
• Skuteczna transformacja skupia się przede wszystkim na
zespole pracowników, którzy będą realizować zadania w
nowej rzeczywistości, a w mniejszym stopniu na procesie i
narzędziach
Kluczowa dla całego projektu zmiany jest trafna diagnoza
potencjalnych przyczyn oporu wobec niego. W jej trakcie warto z
dystansem spojrzeć na przyjęte na etapie formułowania wizji i
strategii założenia, a hipotezy potwierdzać
Pracownicy z obszaru utrzymania są niechętni zmianom, a ci z obszaru rozwoju
aplikacji entuzjastycznie do nich nastawieni. Dodatkowo mamy problem z
kierownikami – w nowej organizacji będzie ich znacznie mniej niż do tej pory, co
spowoduje odejścia najlepszych ludzi i spadek motywacji ich obecnych podwładnych
Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
17. Projekt transformacji IT rządzi się tymi
samymi prawami co projekt IT…
Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
18. Zakres
• Określenie celów i zakresu transformacji oraz zarządzanie zmianą
tego zakresu jest kluczowe dla powodzenia projektu.
• Najczęściej tego rodzaju projektu są oceniane z punktu widzenia
odczuwanej satysfakcji interesariuszy oraz realizacji kilku twardych
miar (najczęściej w wymiarze kosztowym)
• Zmiany są wpisane w projekty transformacyjne. Pierwotnie
planowany zakres może różnić się o ok. 20-75% od pierwotnie
planowanego.
Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
19. Harmonogram
Plan
Wejście Model
Budowa Bilans wdrożeni
3-4 do 3-5 6-8 6-18 docelow 3-6 6-18 Wdrożen 22-30 Stabiliza
Wizji/Str Otwarcia a
tyg organiza tyg tyg. tyg. y (TO- tyg. tyg. ie tyg. cja
ategii (CSA) (transiti
cji BE)
on)
12-17 tygodni 9-24 tygodnie 28-48 tygodni
Ocena sytuacji Plan działań Organizacja działająca w
nowym modelu
50-90 tygodni trwa cały proces (od roku do roku i 9 miesięcy) – nie licząc stabilizacji proces trwa ok.. 6,5-15,5 miesiąca
• Warto realnie ocenić działania i ich przewidywany czas trwania. Pamiętajmy, że liderzy zmian (zwłaszcza na
poziomie zarządu) mogą zazwyczaj poświęcić temu projektowi nie więcej niż 30-40% czasu, a zdarzają się
okresy, kiedy poświęcają mu 5-10% czasu lub wcale.
• Organizacja często oczekuje sukcesów zdecydowanie szybciej niż po roku – komunikujmy produkty projektu po
każdej fazie, a w niektórych organizacjach nawet częściej po ich ukończeniu.
• Kluczowy dla organizacji jest moment wdrożenia nowych procesów/organizacji określenia tej właśnie daty
oczekują najczęściej interesariusze. Natomiast nie można utożsamiać tej daty z osiągnięciem przez organizację
poprawionych wyników (np. KPI)
Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
20. Budżet
• Transformację wykonamy własnymi siłami i nie będzie nas nic
kosztować…
• Niezależnie od decyzji o składzie zespołu realizującego poszczególne elementy
procesu transformacji – czy korzystamy z usług dostawców zewnętrznych, czy też
nie – prędzej czy później zadane zostanie pytanie „a ile to wszystko nas kosztuje i
czy zyski przewyższają koszty…”
• Zespół wewnętrzny oddelegowany do realizacji transformacji nie jest w stanie
realizować dotychczasowych zadań operacyjnych. A to oznacza problemy albo dla
projektu transformacyjnego albo dla produktów dostarczanych przez organizację
• Konieczny jest pomiar czasu pracy i budżet zasobowy na projekt, nawet jeśli w
kulturze organizacji takie budżety nie były dotychczas stosowane
• Określenie budżetu na projekt transformacyjny, a potem jego skuteczne
monitorowanie i zarządzanie zmianą stanowi jeden z kluczowych czynników
sukcesu…
Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
21. Integracja w zarządzaniu projektem
transformacyjnym
• Wszystko jest możliwe i łatwe. Zwłaszcza z punktu widzenia osób, które
nie odpowiadają za realizację…
• Skuteczna realizacja transformacji wymaga integracji różnego rodzaju zasobów.
Istnieje tendencja do delegowania łatwych elementów zmiany na osoby
nieprzygotowane do ich realizacji np.:
– Komunikacja
– Regulaminy organizacyjne
– Konstrukcja struktur organizacyjnych
• Stosowane narzędzia pozostają nadal narzędziami – czyli ich nieprawidłowe użycie
nie przynosi spodziewanych efektów. Często niektóre rozwiązania są traktowane
jak magiczne, czyli zapewniające sukces automatycznie np.:
– Narzędzia komunikacyjne (email, newsletter, warsztat lub grupa focusowa, roadshow itp.)
– Narzędzia informatyczne (systemy wspierające zarządzanie – zarządzanie projektami,
CMDB, zarządzanie incydentami itp.)
– Narzędzia HR (systemy motywacyjne, ścieżki karier, modele kompetencyjne itp.)
– Narzędzia procesowe (BPM, SixSigma, PMBOK, BABOK, ISO, ITIL, COBIT, CMMI itp.)
Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting
22. Dziękuję za uwagę
A jak proces transformacji IT wygląda Państwa zdaniem?
Jakub Lesiński
Carrywater Consulting
email: jakub.lesinski@carrywater.pl
tel. kom. (+48) 512 482 267
Transformacje IT poprzez projekty: najlepsze praktyki
Jakub Lesiński, Carrywater Consulting