anyong lupa at tubig

2. pisikal na katangian ay binubuo ng
isang heomorpolikal na yunit, at
kadalasang nagkakaroon ng
kahulugan sa kanyang anyo sa
ibabaw at lokasyon sa tanawin,
bilang bahagi ng kalupaan,
ANYONG LUPA
NGANYO PALU

3. ang anyo ng lupang mabuhangin na katabi
ng katawang tubig ng dagat. Kilala rin ito
bilang baybayin, aplaya, tabing- dagat,
pasigan, baybay-dagat, lambay,
pundohan, at palanas. Tinatawag itong
pampangkung katabi ng ilog ang anyong
lupa, na maputik imbis na mabuhangin.
BAYBAYIN O DALAMPASIGAN

4. • mga likas na butas na may
sapat na laki at lawak na maaaring pasukin
ng tao at hayop.
yungib o kuweba

5. • Pinakatanyag na bulubundukin na may
habang umaabot sa 2,414 kilometro o 1,500
milya
Himalayas

6. BULUBUNDUKIN
•isang heograpikong lugar na binubuo
ng maraming bundok na
magkakaugnay sa heograpiya.
Kadalasang ginagamit upang
ipagsama ang mga ilang
katanginang pang-heograpiya na
may kaugnayan sa heograpiya o (sa
rehiyon).

7. Pinakamataas
na bundok sa
buong mundo
na may taas na
halos 8,850
metro.
Mt. Everest

8. pinakamalaki disyerto sa Asya
at pang-apat sa buong mundo
GOBI DESERT

9. isang lugar kung saan
walang pagtaas o
pagbaba ng lupa, patag
at pantay ang lupa rito.
Maaaring itong taniman
ng mga palay,mais,at
gulay. Isang halimbawa
nito ay ang kapatagan
ng gitnang Luzon.
KAPATAGAN

10. isang pagtaas ng lupa
sa daigdig, may
matatarik na bahagi at
hamak na mas mataas
kaysa sa burol. Ang
halimbawa nito ay
ang Banahaw.
BUNDOK

11. isang uri ng
bundok sa daigdig
na kung saan ang
tunaw na bato ay
maaaring lumabas
dito mula sa
kailaliman
ng daigdig.
BULKAN

12. ang pinakamalawak at pinakamalalim na
anyong-tubig. Maalat ang tubig nito.
Kabilang sa mga kilalang nito ay
ang Pasipiko, Atlantiko, Indiyano, Artiko,
at ang Katimugang Karagatan.
KARAGATAN

13. higit na mas mababa ito
kaysa sa bundok at ang
halimbawa nito ay ang
tanyag na Chocolate
Hills ng Bohol sa
Pilipinas. Pabilog ang hugis
nito at tinutubuan ng mga
luntiang damo sa panahon
ng tag-ulan at kung tag-
araw ay nagiging kulay
tsokolate.
BUROL

14. malawak na anyong-tubig na mas maliit lamang
ang sukat sa karagatan. Maalat ang tubig ng dagat
sapagkat nakadugtong ito sa karagatan.
Nabibilang sa mga dagat sa Pilipinas ang Dagat
Luzon, Dagat Pilipinas, Dagat Sulu, Dagat Celebes,
at Dagat Mindanao. Sa ibayong-dagat, ilan sa mga
dagat ay Dagat Timog Tsina, Dagat Dilaw, Dagat
Bering, Dagat Mediteraneo, Dagat Karibe, Dagat
Itim, at Dagat Pula.
DAGAT

15. isang kapatagan
ngunit napaliligiran
ng mga bundok.
Marami ring mga
produkto tulad ng
gulay, tabako, mani,
mais, at palay ang
maaaring itanim
dito.
LAMBAK

16. isang mahaba at makipot na anyong tubig na
umaagos patungong dagat. Nagmula ito sa
maliit na sapa o itaas ng bundok o burol.
Kabilang sa mga ito sa Pilipinas
ang Agusan, Marikina, at Agno. Sa ibang
bansa naman ang Yangtze, Ganges,
Nilo, Mississippi, at Amazon.
ILOG

17. — patag na
anyong lupa. Ang
kaibahan nito sa
lambak ay
nakalatag ito sa
isang mataas na
lugar.
TALAMPAS

18. * isang anyong-tubig na
nagsisilbing daungan ng mga barko
at iba pang sasakyang-pandagat.
Maalat din ang tubig nito sapagkat
nakadugtong ito sa dagat o sa
karagatan.
*Ang Maynila, Subic, Ormoc, Batan
gas, at Iligan ay halimbawa ng mga
look sa Pilipinas. Sa ibayong-dagat,
kabilang sa mga look
ay Bengal, Korea, at San Francisco.
LOOK

19. — bahagi ng
lupa na malapit
sa tabing
dagat.
BAYBAYIN

20. — matataas at
matatarik na
bundok na
magkakadikit at
sunud-sunod.
BULUBUNDUKIN

21. — mga lupain
na
napalilibutan
ng tubig.
PULO

22. — mga likas na
butas na may
sapat na laki at
lawak na
maaaring pasukin
ng tao at hayop.
YUNGIB

23. — pahaba at
nakausling
anyong lupa na
naliligiran ng
tubig.
TANGWAY

24. — mas maliit
sa tangway.
TANGOS

25. ay isang malawak na
look.
Ilan sa mga tanyag nito
ay ang nasa
Leyte at Lingayen sa
Pilipinas, at Persiko at
Mehiko sa ibang bansa.
GOLPO

26. — mainit
na anyong
lupa.
DISYERTO

27. isang anyong tubig na
napapaligiran ng lupa.
Ang Laguna de
Bay, Lanao, at Naujan ay
mga halimbawa ng mga
nito sa Pilipinas. Ang mga
halimbawa sa ibang
bansa naman ay
ang Michigan, Victoria,
at Baikal.
LAWA

28. — mga grupo ng malalaki at maliliit na
pulo na napapaligiran ng katubigan
KAPULUAN

29. isang makitid na daang-tubig
na nag-uugnay sa dalawang
malaking anyong tubig tulad
ng dagat o karagatan.
May kabuuang 200 ang nito
sa Pilipinas dahil sa pagiging
kapuluan nito. Kabilang dito
ang San Juanico sa Silangang
Kabisayaan.
KIPOT

30. Isang matarik na
pagbaba ng tubig sa
isang sapa. Kabilang
sa mga ito ay
ang Maria Cristina sa
Pilipinas at Angel sa
Timog Amerika.
TALON

31. laguna ay isang mababaw na anyong-
tubig na nakahiwalay mula sa mas-
malaking anyong-tubig sa pamamagitan
ng mga pulong barrera (barrier islands)
o bahura.
DANAW

32. ang pangunahing bahagi ng anyong tubig, at
prinsipal na bahagi ng kalawakan ng tubig o
hidrospera. Tinatayang nasa 72% ng ibabaw ng
Daigdig (isang lawak ng mga 361 kilometro
kwadrado) ang natatakpan ng karagatan, isang
patuloy na bahagi ng tubig na nakaugaliang
hinahati sa ilang mga pangunahing mga karagatan
at maliliit na mga dagat. Ang World Oceans Day
ay ipinagdiriwang taon-taon tuwing Hunyo 8
KARAGATAN

33. itinuturing na pinakamataas na
talampas sa buong mundo (16,000
talampakan) at tinaguriang “Roof of the
World” ay nasa Asya.
Tibetan Plateau

34. ang pinakamalaking archipelagic state
sa buong mundo na binubuo ng humigit
kumulang na 13,000 mga pulo
Indonesia

35. pinakamahabang ilog sa Gitnang Asya,
2,620 kilometro
Amu Darya

36. hilagang Iran, Kazakhstan,
Turkmenistan, Azerbaijan, Armenia, at
Gergia, 371,000 kilometro kwadrado) na
pinakamalaking lawa sa mundo
Caspian Sea

37. Matatagpuan sa timog silangang
Siberia, 31,500 kilometro
kwadrado) na siyang
pinakamalalim na lawa;
LAKE BAIKAL
KEAL KALBAI

38. Ang hanggangan nito ay sa pagitan ng
mga bansang Israel at Jordan, 1,049
kilometro kwadrado) na pangalawa sa
pinakamaalat na anyong tubig sa buong
daigdig.
DEAD SEA
DADE EAS

39. Ang hangganan ng mga bansang
Uzbekistan at Kazakhstan, 64,750
kilometro kwadrado), ang
pinakamalaking lawa sa Asya.
ARAL SEA LARA AES

40. Matatagpuan sa Kazakhstan, Turkmenistan,
Iran, Azerbaijan, Armenia at Georgia at
itinuturing na Pinakamalaki at
Pinakamahabang Lawa sa Buong Mundo
CASPIAN SEA

41. Matatagpuan sa Siberia at
itinuturing na Pinakamalalim na
Lawa sa Mundo.
LAKE BAIKAL

42. ang tawag sa pinakamalaking dibisyon
ng lupain sa daigdig.
KONTINENTE

43. distansyang angular na natutukoy sa
hilaga o timog ng equator.
LATITUDE

44. Matatagpuan sa China at tinatawag na
River of Sorrow
Huang Ho

45. Matatagpuan sa Silangang bahagi ng
Mediterranean patungo sa Tigris-Euphrates
Rivers hanggang Persian Gulf at sinasabing
Pinag-usbungan ng Kauna-unahang
Kabihasnan
FERTILE CRESCENT

46. ang zero-degree
latitude at
humahati sa globo
sa hilaga at timog
na hemisphere
EQUATOR

47. mga distansyang angular
na natutukoy sa silangan
at kanluran ng Prime
Meridian.
LONGITUDE

48. ang zero-degree
longitude.
Prime Meridian

49. Pinakamalaki ang
kontinente ng
___________kung
ihahambing sa
ibang mga
kontinente sa
daigdig.
ASYA

50. Matatagpuan sa Pilipinas at Isa sa
Pitong Kahanga-hangang Lugar sa
Mundo
BANAUE RICE TERRACES

51. Ito ay binubuo ng mga bansang dating
Soviet Central Asia (Kazakhstan,
Kyrgyzstan, Tajikistan, Azerbaijan,
Turkmenistan, Uzbekistan, Georgia,
Armenia) Mongolia at Siberia. Kilala
ang rehiyong ito sa katawagang Central
Asia o Inner Asia.
HILAGANG ASYA

52. Matatagpuan sa Kabundukan ng Hindu Kush,
Timog Asya at Kilalang landas na tinahak at
ginamit ng mga mangangalakal at
manlalakbay sa kasaysayan upang marating
ang India
KHYBER PASS

53. Dito matatagpuan ang hangganan ng
mga kontinenteng Africa, Asya at Europa.
Dito nakalatag ang mga bansang Arabo
(Saudi Arabia, Lebanon, Jordan, Syria,
Iraq at Kuwait), Gulf States (Yemen,
Oman, United Arab Emirates, Qatar, at
Bahrain), Iran, Israel, Cyprus, at Turkey.
Kanlurang Asya

54. Matatagpuan sa Borneo/Isa sa mga
ipinagmamalaking kagubatan ng Timog-
Silangang Asya
BORNEO RAINFOREST

55. ang India; mga bansang Muslim ng
Afghanistan, Pakistan at Bangladesh;
mga bansang Himalayan ng Nepal at
Bhutan; at mga bansang
pangkapuluan ng Sri Lanka at
Maldives kabilang dito.
TIMOG ASYA

56. matatagpuan sa Kabundukan ng
Himalayas sa Timog Asya at
Pinakamataas na Bundok sa Buong
Mundo.
MOUNT EVEREST

57. Ito ay nakilala bilang Farther India at Little China
dahil sa impluwensya ng mga nasabing kabihasnan
sa kultura nito. Ang rehiyong ito ay nahahati sa
dalawang sub-regions: ang mainland Southeast
Asia (Myanmar, Thailand, Vietnam, Laos,
Cambodia) at insular kabilang ang Pilipinas,
Indonesia, Malaysia, Brunei, Singapore, East
Timor).
Timog-Silangang Asya

58. Ito ay binubuo ng China,
Japan, North Korea, South
Korea, at Taiwan.
Silangang Asya

63. APAT NA KATANGI-TANGING DAGAT AT LAWA
ang matatagpuan sa Asya

64. BIYAYANG HATID
NG ANYONG
LUPA

65. 1
.
Panirahan ng Tao

66. 2
.
Likas na tanggulan o depensa ng
isang lugar

67. 3
.
Proteksyon o harang sa malalakas
na bagyo at sigwa

68. 4
.
Yamang - mineral

69. 5
.
Bungang – kahoy, herbal na
gamot at hilaw na materyales

70. 6
.
Panirahan ng mga hayop lalo
na ng wildlife

71. 7
.
Pananim

72. 8
.
Pastulan

73. Day 1 VEGETATION COVER
1. Anu ang Vegetation? Anu-ano ang ibat-ibang
uri ng vegetation cover ng Asya? Ilarawan ang
bawat isa. MAGDALA NG LARAWAN NG
HALIMBAWA NG MGA VEGETATION COVER NG
ASYA.
2. Ibigay ang kahulugan ng mga ss na salita:
a. Steppe
b. Savanna
c. Taiga
d. Tundra
e. Tropical rainforest
f. Prairie

74. 3. Bakit iba-iba ang vegetation cover sa iba-
ibang bahagi ng Asya? Ilahad ang mga
dahilan.
4. Sa anong paraan na ang vegetation cover
ng isang bansa ay nakaaapekto sa aspektong
cultural (pamumuhay,pananamit, kilos,
paniniwala at kaugalian) ng mamamayang
naninirahan ditto? Magbigay ng ilang
halimbawa.