Ứng dụng GIS và phương pháp phân tích đa chỉ tiêu xác định bãi chôn lấp chất thải rắn cho quận Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh

1. ỨNG DỤNG GIS VÀ PHƢƠNG PHÁP PHÂN
TÍCH ĐA CHỈ TIÊU
XÁC ĐỊNH VỊ TRÍ BÃI CHÔN LẤP CHẤT THẢI
RẮN CHO
QUẬN THỦ ĐỨC, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
GVHD : TS.Trần Tuấn Tú
HVTH : Đinh Công Hoàng
Đỗ Thị Bích Ngọc
Nguyễn Thị Thiện Nhơn
(*HỘI THẢO ỨNG DỤNG GIS TOÀN QUỐC 2011)

2. 1
• GIỚI THIỆU
2
• KHU VỰC NGHIÊN CỨU
3
• PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
4
• KẾT QUẢ, THẢO LUẬN
MỤC LỤC

3. 1
• GIỚI THIỆU
Đất đai cung cấp cho con ngƣời
tài nguyên đồng thời cũng thực
hiện chức năng chứa
đựng các loại chất thải trong
quá trình sinh sống và phát
triển của con ngƣời
Diện tích đất đai của các đô
thị dành cho mục đích sản
xuất kinh doanh phi nông
nghiệp càng nhiều, vậy thì
“chỗ nào sẽ dành cho rác”?

4. Các bãi rác thƣờng đƣợc hình
thành một cách tự phát, làm mất
mỹ quan đô thị, lãng phí sử dụng
đất và ô nhiễm môi trƣờng.

5. Quận Thủ Đức – Tp.HCM
 Tốc độ phát triển tƣơng đối nhanh và có nhiều khu công nghiệp đƣợc
xây dựng trong thời gian gần đây.
 Bên cạnh đó, vấn đề rác thải đang là nỗi lo trong công tác quản lý đất
đai và môi trƣờng.
Vì vậy, biện pháp lâu dài là cần phải quy hoạch xác định vị trí
một bãi chôn lấp chất thải rắn có quy mô phù hợp và đáp ứng các yêu
cầu về môi trƣờng.
Mục tiêu của nghiên cứu này là ứng dụng GIS và phƣơng pháp phân
tích đa chỉ tiêu lựa chọn địa điểm bố trí bãi chôn lấp CTRSH trên địa
bàn quận Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh.

6.  Diện tích: 47,76 km2.
 Về tiếp giáp :
+ Bắc giáp với huyện Thuận An
và huyện DĩAn của tỉnh Bình
Dƣơng,
+ Nam tiếp giáp với quận 2,
+ Tây đƣợc sông Sài Gòn bao
bọc, ngăn cách với quận 12 và quận
Bình Thạnh.
+ Đông giáp với quận 9.
 Quận Thủ Đức hiện nay có 12
phƣờng
2
• KHU VỰC NGHIÊN CỨU
2.1 Vị trí địa lý

7. 2.2. Hiện trạng một số bãi rác ở quận Thủ Đức
Tại quận Thủ Đức, các trạm trung chuyển rác không những đang lấn sâu vào các
khu dân cư, chợ (như bãi rác “nổi tiếng” về ô nhiễm môi trường trên đường Kha
Vạn Cân, khu phố 7, phường Hiệp Bình Chánh) mà còn tấn công vào cả bệnh viện
đa khoa, khu nhà lưu trú của công nhân (như trạm trung chuyển nằm trên đường Lê
Văn Chí, khu phố 1 phường Linh Trung)
Hình 2. Trạm trung chuyển rác nằm cạnh
khu chợ trên đường Kha Vạn Cân, khu phố
7 phường Hiệp Bình Chánh, quận Thủ Đức
Hình 3. Rác thải vứt lung tung
trên Quốc lộ 1K

8. 3
• PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Bƣớc 1: Thu
thập tài liệu, số
liệu khu vực
nghiên cứu và
tài liệu chuyên
môn.
Bƣớc 2:
Chuẩn bị
dữ liệu đầu
vào.
Bƣớc 3: Xác
định các yêu
cầu về địa điểm
và chỉ tiêu giới
hạn.
Bƣớc 4:
Tính trọng
số cho các
chỉ tiêu.
Bƣớc 5: Lựa
chọn sơ bộ
Bƣớc 6: Lựa
chọn chính
xác

10. 1. Điểm thu gom
2. Trạm điện
3. Giao thông chính
4. Sông ngòi
5. Khu công nghiệp
6. Hiện trạng sử
dụng đất
4.1. Chuẩn bị dữ liệu đầu vào
4 KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

11. Môi trƣờng
( Giảm thiểu tác
động)
Khoảng cách
đến nguồn nƣớc
mặt
Khoảng cách tới
đƣờng giao
thông chính
Khoảng cách
đến khu công
nghiệp
Kinh tế
(Giảm thiểu chi phí
xây dựng và vận
hành BCL)
Khoảng cách tới
trạm cung cấp
điện
Khoảng cách tới
điểm thu gom
rác
Hiện trạng sử
dụng đất
Xã hội
(Giảm thiểu tác
động)
Khoảng cách
đến khu dân cƣ
Chấp thuận của
cộng đồng
Chấp thuận của
chính quyền địa
phƣơng
4.2. Các chỉ tiêu lựa chọn địa điểm bãi chôn lấp CTR

12. 4.3. Trọng số cho các chỉ tiêu
CR =
RI
CI
Tính tỷ số CR(Consistency Ratio) < 0,1
Trong đó:
CI : Chỉ số nhất quán
RI : Chỉ số ngẫu nhiên
Bảng 3. Ma trận mức độ ưu tiên và trọng số của 3 nhóm chỉ tiêu

13. b. Trọng số cho các chỉ tiêu trong từng nhóm
Bảng 4. Mức độ ưu tiên và trọng số các chỉ tiêu trong nhóm “Môi trường”
Bảng 5. Mức độ ưu tiên và trọng số các chỉ tiêu trong nhóm “Kinh tế”
Bảng 6. Mức độ ưu tiên và trọng số các chỉ tiêu trong nhóm “Xã hội”

14. Môi
trƣờn
g,
0.458Kinh
tế,
0.126
Xã
hội,
0.416
Nước
mặt
0.542
Giao
thông
0.164
KCN
0.298
Môi trƣờng
Trạm
điện, 0.184
Điểm thu
gom, 0.116HTSDD, 0.7
3
Kinh tế
Khu
dân
cƣ, 0.2
Cộng
đồng,
0.503
Chính
quyền,
0.317
Xã hội
0.248
0.075
0.136
0.023
0.015
0.092
0.083
0.209
0.132
0
0.05
0.1
0.15
0.2
0.25
0.3
c. Trọng số chung của các chỉ tiêu

15. Lựa chọn sơ bộ a. Xác định các chỉ tiêu để đánh giá sơ bộ4.4

16. Bãi chôn lấp X
Khu dân cƣ A
Khu dân cƣ B
Distance/Straight Line
b. Tạo các lớp raster về khoảng cách
 Sau đó tiến hành
phân khoảng - gán
điểm cho các lớp kết
quả bằng công cụ
ReclassifyD = 0 < 2000 < 3000 0
Các lớp hiện
trạng đƣợc chuyển
đổi định dạng từ
vector sang raster và
tiến hành phân loại
lại rồi gán điểm.
 Thực hiện phân tích khoảng cách theo các chỉ tiêu

17. • Từ những trọng số đã tính và các lớp raster điểm
thành phần của các chỉ tiêu, dùng công cụ Raster
Calculator, tạo ra một lớp raster tổng với kết quả là
điểm cho từng pixel.
• Nhân lớp raster tổng vừa có được với từng trọng số
chung của từng chỉ tiêu.
• 1 chỉ tiêu nữa phải được xem xét là bãi chôn lấp
phải có diện tích >= 25 ha.
• Thực hiện phép lọc, loại được những vùng có diện
tích < 25 ha
c. Xác định các khu vực tiềm năng

19. 1 Tam Bình 1
2 Tam Phú 1
3 Tam Phú 2

20. 4.5. Lựa chọn chính xác
Dựa trên 2 chỉ tiêu :
• Sự chấp thuận của cộng đồng
• Sự chấp thuận của chính quyền địa phương.
Bảng 9. Tổng hợp ý kiến của cộng đồng và địa phương

21. • Trên cơ sở ứng dụng GIS và MCA đánh giá 12 chỉ
tiêu, nghiên cứu này đã đề xuất 3 vị trí tiềm năng ở
các phường Tam Bình và phường Tam Phú phù hợp
cho việc bố trí bãi chôn lấp CTRSH trên địa bàn
quận Thủ Đức.
• Sự chấp thuận của chính quyền và người dân địa
phương cũng là điều rất quan trọng để lựa chọn
được địa điểm bố trí bãi chôn lấp chất thải rắn phù
hợp nhất.
KẾT LUẬN