More Related Content
Similar to 100 091109053233-phpapp02(1)
Similar to 100 091109053233-phpapp02(1) (6)
100 091109053233-phpapp02(1)
- 1. Менежерийн эдийн засаг хичээл
Өрсөлдөөнт зах зээл ба
монополь
1-в
Микро эдийн засаг хичээл
А.Гэлэгжамц
2009 он
- 4. Үнэ ба тоо хэмжээ
• Хугарлын цэгийн шинжилгээ
• Үйл ажиллагааг зогсоох гэж юу вэ?
• Үйлдвэрлэлийн үнэ болон тоо хэмжээг
хэрхэн тодорхойлдог вэ?
– Бизнесийн тэлэлт?
– Нэмэгдэл
– Үнийн өрсөлдөөн/дайн
– Өрсөлдөөн үү эсвэл монополь уу?
– Картел, OPEC
– Үнэн дэх засгийн газрын зохицуулалт
- 5. Зах зээлийн бүтэц
• Худалдан авагчдын хэмжээ болон тоо
• Худалдагчдын хэмжээ болон тоо
• Өөр бүтээгдэхүүний орлуулах байдал
• Мэдээлэл
• Зах зээлд нэвтрэх болон гарах нөхцөл
зэргээр нь ...
- 8. Төгс өрсөлдөөн
• Жижиг худалдагчид болон худалдан
авагчдын хэт бөөгнөрөл
• Хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүн,
орлуулах боломжтой
• ЗЗ-д нэвтрэх болон гарах чөлөөтэй
• Мэдээлэл хүртээмжтэй
• гэх мэт
- 11. Пүүсийн орлого
P
TR = P ⋅ Q
dTR 1
MR = = P (1 − ) d=AR=MR
dQ E
TR
AR = =P
Q
0 Q
Пүүс
- 17. Үйл ажиллагааг зогсоох болон
богино хугацааны S муруй
Π = TR − TC = P ⋅ Q − AVC ⋅ Q − TFC
Π = ( P − AVC ) ⋅ Q − TFC
P
MC
AC
AVC
Q
0
- 18. Хугарлын цэгийн
шинжилгээ
• Хугарлын цэг дээрх тоо хэмжээ
Π = TR − TC = 0
P ⋅ Q = AVC ⋅ Q + TFC
TFC
QBEP =
P − AVC
- 19. Борлуулалтын хэмжээ ба
ашиг
Π * = TR − TC
Π * = P ⋅ Q − AVC ⋅ Q − TFC
Π * = ( P − AVC )Q − TFC
TFC + Π *
Q=
P − AVC
- 20. Богино хугацаан дахь
үйлдвэрийн S муруй
Зах зээлд 2 пүүс байдаг гэж таамаглая
P P P
Sb S
Sa
0 0 0
Q Q Q
A үйлдвэр B үйлдвэр Зах зээл
- 22. Урт хугацаан дахь пүүсийн
тэнцвэр
• Урт хугацаанд пүүсд ашиглагдаж байгаа бүх
хүчин зүйлс өөрчлөгддөг /хувьсах шинж
чанартай болдог/
• Урт хугацаанд пүүс тэг ашигтай ажиллана
• Үнэ нь AC хамгийн доод түвшинд бий болно
• Урт хугацааны тэнцвэр
P LRAC
LRMC
0 Q
- 23. Урт хугацаан дахь
үйлдвэрийн S муруй
• Тогтмол зардалтай үйлдвэр
• Өсөн нэмэгдэх зардалтай үйлдвэр
• Хорогдох зардалтай үйлдвэр
- 25. Цэвэр монополь
• ЗЗ-д ганц худалдагч
• Орлуулах боломжгүй
• Нэвтрэхэд үүсэх саад
– Хууль болон ЗГ-ын зохицуулалт
– Нөөцийг хянах болон дангаар эзэмших
– Хамгийн бага үр ашиг, аргагүй монополь
- 26. Эрэлт ба орлого
TR = P (q)Q
₮ dTR dP
MR = = Q+P
dQ dQ
dP Q
= P( 1+ )
dQ P
AR 1
= P( 1+ )
Ed
1
= P( 1- )
Ed
MR Q Ed < ∞ ( Монополь)
0 Q ∴ MR < P
- 32. Монополийн тэнцвэр
• Монополийн тэнцвэр ба эрэлтийн үнийн
мэдрэмж
– Хамгийн их ашиг. Монополь нь эрэлтийн
мэдрэмжгүй түвшин хүртэл үйлдвэрлэлийн
хэмжээгээ нэмэгдүүлдэггүй. Эрэлтийн
мэдрэмжтэй хэсэгт үйл ажиллагаа явуулдаг.
• Монополийн нийлүүлэлт
– Монопольд нийлүүлэлтийн муруй байдаггүй
• Урт хугацаанд монополь нь ашигтай юм
уу эсвэл ашиггүй байдаг
- 34. Монополь үүсэх
• Патент, зөвшөөрөл, лиценз
• Цорын ганц давуу байдал
• Байрлалын давуу тал
• Зохицуулалт
• Хувилдаан
• Эдийн засгийн үр өгөөж
• Зах зээлийн нөхцөл
- 40. Трестийн эсрэг хууль
• АНУ-ын засгийн газарт монополийн
засаглалыг хязгаарлахад чиглэсэн хууль,
тогтоомжийн актуудын багц болсон
трестийн эсрэг хууль тогтоомжууд
олгосон юм.
• Чөлөөт болон үл хязгаарласан
өрсөлдөөнийг худалдааны дүрэм
болгож хадгалахыг өөрийн зорилгоо
болгосон эдийн засгийн эрх чөлөөний
бүх талыг хамарсан бичиг баримт юм.
- 43. Үнийн ялгаварлал
• 3-р зэргийн үнийн ялгаварлал
P P P
MC
MR
MR AR MR AR
0 Q 0 Q 0 Q
Хэрэглэгч 1 Хэрэглэгч 2 Монополь
- 44. Үнийн ялгаварлал
• Төгс үнийн ялгаварлал (1-р зэргийн)
– Дурын үнийг тогтоож чадах
– Бүх илүүдэл үйлдвэрлэгчийн илүүдэл болдог
– Парето үр ашиг
q
Π = ∫ p (q )dq − TC (q )
0
dΠ dTC (q )
= p(q) − =0
dq dq
p (q ) = MC (q )
- 46. Монополь болон төгс өрсөлдөөнийг
харьцуулах нь
Төгс өрсөлдөөн Монополь өрсөлдөөн
Пүүсийн Q P эсвэл Q
сонголт
Ашиг хамгийн P = MC MR=MC
их байлгах
Богино хугацаанд Урт/богино хугацаанд
Хамгийн их ашиг/алдагдалтай, урт ашиг/алдагдалтай ажиллана,
төгс өрсөлдөөнт ЗЗ-тэй
ашиг хугацаанд тэг ашигтай харьцуулахад Q нь бага, P нь
ажиллана өндөр байна
Бүтээгдэхүүний шинж чанар Зөвхөн нэг пүүс, хориг саад,
Шинж ижил, нэвтрэхэд хориг онцгой бүтээгдэхүүн
саадгүй, олон тооны пүүс
Технологийн Тэг хүртлэх ашиг; ихэвчлэн P Өндөр ашиг; P болон Q нь
үр ашиг буурах ба Q нэмэгдэнэ өөрчлөгдөхгүй
ЭЗ-ийн үр Маш их;
Үл буцах алдагдал
ашиг ЭЗ-ийн үр ашигтай
- 51. Ашигласан ном, сурах бичгийн жагсаалт
А.Бакей “Микро эдийн засгийн ухаан” 2009 он УБ хот
В.Норжванчиг “Эдийн засгийн ухаан” 2005 он УБ хот
Б.Баяраа, Д.Гансүлд “Микро эдийн засаг” 2006 он УБ хот
С.Авирмэд “Микро эдийн засаг” 2005 он УБ хот
Ц.Цэцэгмаа “Жижиг үйлдвэрийн эдийн засаг, менежмент” 2004 он УБ хот
Д.Энх-Амгалан “Микро эдийн засаг гарын авлага” 2002 он УБ хот
М. Фогил “Микро эдийн засаг” 2002 он УБ хот
Б.Алтанцэцэг ба бус “Микро экономикс” 2001 он УБ хот
Л. Г.Рейнольдс “Микро эдийн засгийн ухаан” 1992 он УБ хот
Б.Баярдаваа “Микро экономикс” 2005 он УБ хот
Б.Батбаяр “Микро эдийн засаг” 2005 он УБ хот
Т.Нарантуяа Микроэкономикс сэдэвчилсэн тайлбар толь” 2006 он УБ хот
С.Алтангэрэл “Микро эдийн засгийн ухаан” 2007 он УБ хот
Кэмпбелл Р.Макконнелл, Стэнли Л.Брю “Экономикс” 2005 он УБ хот
N.Gregory Mankiw “Essentials of economics” 2004
Hal R. Varian “Intermediate Microeconomics” Sixth Edition
Walter Nicholson “Microeconomic Theory”
William A. McEachern “Microeconomics”
Robert S. Pindyck, Daniel L. Rubinfeld “Microeconomics” 5th Edition
Jeffrey Perloff “Microeconomics” 5th Edition 2008
Joseph Nellis, David Parker “Principles of Business Economics” 2006
Saul Estrin, Laidler David, Michael Dietrich “Microeconomics” 2008
Hugh Gravelle, Ray Rees “Microeconomics” 3th Edition 2004
Krister Ahlersten “Essentials of Microeconomics: Exercises” 2008
R.Preston McAfee, J. Stanley Johnson “Introduction to Economic Analysis” 2005
David A.Dilts “Introduction to Microeconomics” 2003
Ariel Rubinstein “Lecture Notes in Microeconomic Theory” 2006
Guoqiang Tian “Lecture Notes on Microeconomic Theory” 2008
Nolan H. Miller “Notes on Microeconomic Theory” 2006
Libby Rittenberg, Timothy Tregarthen “Principles of Microeconomics” 2009
ГЭХ МЭТ ...
