1. reisreportage
Peru
Onontdekt
duikavontuur
De zodiac wordt omringd door dertig zeeleeuwen en ik word door zestig ogen in gladde natte koppen
bekeken. Ik vraag me af of ik echt overboord zal rollen om tussen ze te gaan zwemmen. Zij vragen zich
ook af of ik in het water kom zodat ze me beter kunnen bekijken. Eenmaal te water blijkt dat ze niet
alleen kijken met hun grote ogen, maar ook met hun tanden en flippers.
Tekst: Linda Engels | Fotografie: Karin Brussaard > www.karinbrussaard.nl
8 juni/juli 2010 Duikmagazine juni/juli 2010 Duikmagazine 9

2. OnOntdeKt duiKaVOndtuur
reisreportage
Duiken in Peru staat nog volledig in steeds zes dagen per week elf uur per volgen, want hij springt als een dolfijn Krabben en bijten
de kinderschoenen. Sowieso is het dag in haar winkel werkt. En geen regelmatig uit het water. We hopen dat Onder water raken we verstrikt in een
toerisme langs de ruim 2000 kilometer haar op haar hoofd die aan stoppen hij ons ook onder water vergezelt, kelpwoud. Door de flinke deining valt
lange kustlijn grotendeels afwezig. De denkt. Werken houdt haar jong en maar dat doet hij helaas niet. We het niet mee om de wand te bereiken.
grootste trekpleisters van Peru liggen gezond. Omdat we nu niet in een hotel duiken net buiten Pucusana rondom Die wand blijkt roze te zijn, verstopt
in de Andes waar de overblijfselen of resort verblijven, maken we kennis het eiland Galapagos. Dit eiland heeft onder witte anemonen. In de spleten
van de rijke cultuur van de Inca’s kan met de Peruaanse levensstijl. Voor ons de vorm van een schildpad en dankt die alle richtingen op gaan, wemelt het
worden bezocht. Alle reisbureaus natje en droogje zijn we immers daar zijn naam aan. van het leven. Kleurige garnalen lopen
richten hun programma’s in op deze aangewezen op de lokale midden-
plekken en zij laten de zee letterlijk stand. Gewapend met een taalgids
links liggen. De Humboldt stroming is lukt het ons om hier in te voorzien.
een van de redenen waarom de kust
van Peru zich niet heeft ontwikkeld Vissen en vogels
tot een aaneenschakeling van vakan- Vanuit Lima rijden we iedere dag naar
tieresorts. Deze koude zeestroming Pucusana, een visserstadje ten zuiden
vindt zijn oorsprong in Antarctica en van Lima. Een natuurlijke baai biedt
stroomt via Chili langs Peru om dan beschutting voor tientallen vissers-
westwaarts te buigen richting de boten. Belangrijkste inkomstenbron is
Galapagos-eilanden. hier duidelijk de visvangst. De
Bepakt en bezakt met droogpakuitrus- grootste bedrijvigheid speelt zich af
ting reizen wij af naar Lima. Ons duik- rondom de visafslag waar van ‘s
centrum is Nature Expeditions, het ochtends vroeg tot ‘s avonds laat vis
enige duikcentrum langs de gehele wordt aangevoerd. De visafslag kan
kust. En ook dit duikcentrum is nog niet alleen rekenen op menselijk
volop in ontwikkeling. Het huis van belangstelling, ook tientallen peli-
José, een van de eigenaren van Nature kanen houden zich continu rondom
Expeditions, doet dienst als kantoor de visafslag op, hopend een stukje
en opslagruimte. Wij verblijven ook bij mee te kunnen pikken. We zien ook
José thuis. Vanaf begin 2010 zijn ze een zeeleeuw in de haven rond-
een samenwerking met een hotel in zwemmen. Als wij uitvaren om te gaan
Miraflores, één van de betere wijken duiken, zwemt hij achter onze boot
van Lima, gestart. We worden gastvrij aan. Telkens steekt zijn grote kop met
ontvangen door José en zijn moeder, glinsterende ogen uit het water.
een kwieke 79-jarige dame die nog Blijkbaar vindt hij het leuk om ons te
10 juni/juli 2010 Duikmagazine juni/juli 2010 Duikmagazine 11

3. OnOntdeKt duiKaVOndtuur
reisreportage
over elkaar, maar ook over krabben ontdekt. Hij weet ook een andere
heen. In sommige spleten vinden we porseleinkrab te vinden. Op de voet
oranje murenes en ook die worden van een grote oranje anemoon probeert
omgeven door deze garnalen. Ik vind dit kleine bruine krabbetje zich te
het bijzonder om in dit groene water verbergen. Geen wonder dat we die zelf
van vijftien graden Celsius murenes te niet hadden gevonden.
zien, voor mijn gevoel horen die in Slijmvissen komen veel voor hier.
meer tropisch of in ieder geval blauw Diverse soorten zwemmen af en aan en
water thuis. Getooid in de kleuren van draaien schichtig hun kop weg als we
de Peruaanse vlag (rood-wit), kruipen dichtbij komen. Vissen zijn hier abso-
de porseleinkrabben rond. Zij hangen luut geen duikers gewend.
op hun kop in de rotsspleten. Als ik met
mijn lamp op ze schijn, vallen ook de Kolossale zeeleeuw
harige armen op waarmee ze continu Varend van de ene duikstek naar de
voedsel vangen en naar hun mond andere verbazen we ons ook over de
transporteren. vele vogels. Isla Galapagos heeft steile
De gewone krabben zitten kennelijk in kliffen waartegen Peruaanse genten
hun paartijd. Het is knokken om een zitten geplakt. Op de wat vlakkere
vrouwtje en als hij er dan eentje heeft delen verzamelen zich pelikanen en
veroverd, houdt hij die uit alle macht meeuwen en vliegt de zwarte Inca stern
vast om te kunnen paren. Hierbij hangt af en aan. Mijn verbazing is echter
het kleinere vrouwtje ondersteboven compleet als de kapitein van onze boot
tegen het mannetje aan zodat hun naar een paar vogels in zee wijst. We
onbeschermde buiken elkaar raken en varen iets dichterbij en ze verdwijnen
waarbij het mannetje zijn voorpoten onder water. Als ze even later weer
stevig vast om haar heen klemt. Ook naar boven komen, blijken het geen
zien we vruchten van een paring: een vogels maar Humboldt pinguïns te zijn.
vrouwtje met een hele dot eitjes onder Op het eiland woont ook een groepje
haar staart. zeeleeuwen. Vooral mannetjes, maar we
Als Stefan Austermühle met ons zien ook meerdere vrouwtjes en een
meeduikt, laat hij ons nog meer soorten aantal jonge beesten. Soms zien we ze
krabben zien dan we zelf al hadden bij de boot aan de oppervlakte
12 juni/juli 2010 Duikmagazine juni/juli 2010 Duikmagazine 13

4. OnOntdeKt duiKaVOndtuur
reisreportage
water op jacht gaat naar vissen, ontbreekt en zijn oude vinnen zijn helpen en wijs op mijn beurt de vis aan
krabben en slakken. Dit moeten wij inmiddels weer nieuwerwets: zwarte hem aan. En ook deze verdwijnt in zijn
zien! Na enkele telefoontjes en nog wat rubberen jetfins. Gewapend met een net. Toch zijn de vissen hem ook meer-
gesprekken, heeft José geregeld dat we lange stok waarvan het uiteinde twee dere malen te snel af is. Na zo’n drie
mee kunnen! Om de visser te vinden, scherpe punten heeft, zwemt hij op een kwartier houden wij het voor gezien en
volgen we de luchtslang vanaf de boot meter of zeven diepte langs de rots- laten de visser in alle rust verder gaan
naar beneden. Aan het einde van de blokken. Zijn ogen zijn scherper dan de met zijn jacht die nog enkele uren zal
slang treffen we hem aan met een onze, want ineens steekt hij zijn stok duren.
ouderwetse ovale duikbril en met de tussen de rotsen en deze komt inclusief
luchtslang simpelweg tussen zijn een octopus weer terug. Als hij het Speelse honden
tanden geklemd. Wat nou comfortabel beest in zijn net wil stoppen, protes- De laatste ochtend varen we vanuit
mondstuk.... Ook de rest van uitrusting teert de octopus nog flink en spuit een Lima zelf naar Isla Palomino, een van
is bijzonder. Zijn loodgordel is gemaakt lading zwarte inkt uit. Later zwemmen de eilanden aan de kust. Op dat eiland
van een oude autoband en een metalen we over de zandbodem en hij wijst ons zouden er meer zeeleeuwen zijn dan in
ketting en ook op zijn borst en rug een platvis aan. Gebiologeerd kijken Pucusana. Onderweg komen we heel
heeft hij een blok lood gebonden. Zijn we toe hoe hij zijn stok pijlsnel in het wat pelikanen en genten tegen, enkele
pak gaat zo te zien al de nodige jaren zand steekt en de vis geen schijn van pinguïns en af en toe en zeeleeuw.
mee en wordt met stukjes tape bij kans heeft. Als ik zelf een platvis zie Eerlijk gezegd geloof ik niet dat het
elkaar gehouden. Een trimvest liggen besluit ik de man een handje te duiken hier het hoogtepunt van onze
Iedere duik
worden
we weer
door
andere
dieren
verrast
verschijnen. Toch schrik ik van mijn gevolgd. Tijdens de duik komen er nog zeesterren, zee-egels, krabben, baarsjes
eerste ontmoeting met een zeeleeuw meerdere keren twee zeeleeuwen om en allerhande anemonen. Andere
onder water. Net voor het kelpwoud ons heen zwemmen en als we op ontmoetingen hebben we met schorpi-
dalen we af naar de bodem en dan dezelfde plaats een nachtduik maken, oenvissen, murenes, octopussen,
draai ik een cirkel om mijn buddy te krijg ik een tik van zijn flipper tegen congeralen, platvissen en roggen.
zoeken. Ik zie een schim en denk dat zij mijn hoofd. Ik dacht eerst dat mijn
dat is. Ik draai me wat verder om en buddy wat onvoorzichtig over me heen Onderwatervisser
bedenk me dat ze wel erg groot is zwom, maar als ik omhoog kijk waar ze Al varend van en naar de duikstekken
geworden: een kolossale zeeleeuw uithangt zie ik nog net de achterkant hebben we enkele malen een vissers-
zwemt vlak langs me heen. Dit kost me van een zeeleeuw over me heen bootje gezien waarop een compressor
de nodige lucht en als ik nogmaals zwemmen. Iedere duik worden we is gebouwd. Volgens onze gids José
draai zie ik mijn buddy lachen. Zij had weer door een ander dieren verrast. De verbindt een dunne tuinslang de
het hele schouwspel van een afstandje vaste bewoners zijn de slijmvissen, compressor met een visser die zo onder
14 juni/juli 2010 Duikmagazine juni/juli 2010 Duikmagazine 15

5. OnOntdeKt duiKaVOndtuur
reisreportage
nog aan de oppervlakte om adem te
halen. Ik ga op haar luchtbellen af, Praktische
want zien kan ik haar niet tussen al die inFOrMatie
kolossen. De zeeleeuwen hebben Reizen: KLM vliegt rechtstreeks
vooral interesse in haar flitsers en vanaf Amsterdam naar Lima. Het is
zwemmen tot aan de domepoort van de ook mogelijk via Madrid (Iberia en
camera. LAN Chili) of de Verenigde Staten
Ineens hebben ze in de gaten dat er (diverse maatschappijen) te reizen.
nog een duiker beneden is dan word ik Bij vertrek vanaf Lima moet je lucht-
aan een inspectie onderworpen. Ze havenbelasting betalen ($ 31).
reis gaat worden. Al was het maar bijten in de lampen van mijn videoca- Visum: Nee, alleen een geldig
omdat we kilometers lang de skyline mera en filmen is al snel onmogelijk, paspoort
van Lima in beeld hebben. Als we het omdat ze veel te dichtbij komen. Valuta: Nueva Sol. Voor één euro
eiland naderen, horen we een brul. Het Slechts flarden van bruine zeeleeu- krijg je ongeveer vier soles.
lijkt een beetje op supporters die wenlijven krijg ik gefilmd en af en toe Taal: Spaans. Engels wordt alleen in
voortdurend ‘boeeeeeeh’ roepen, omdat een wat snorharen als ze hun neus de toeristische gebieden gesproken.
het Nederlands elftal belabberd speelt. tegen de poort van mijn camera duwen. Klimaat: Langs de kust heerst een
En waar de andere eilanden geheel Razendsnel komen ze aanzwemmen, woestijnklimaat waar het praktisch
zandkleurig zijn, zien we op het draaien daarbij enkele keren om hun nooit regent. Temperatuur varieert
bewuste eiland donkere vlekken die as en verdwijnen over mijn hoofd of van 24 graden in de zomer tot 14 in
echt zeeleeuwen blijken te zijn. onder mijn lijf door. Op een gegeven de winter. Achter de Andes ligt het
Volgens Stefan is dit een broedkolonie moment zie ik ze niet meer. Mijn buddy tropisch regenwoud met hoge
die uit enkele duizenden dieren wijst achter mij en als ik me omdraai temperaturen en veel neerslag.
bestaat. zie ik de hele groep daar. Ze lijken Duiken: Alleen Nature Expeditions
Al snel komt er een groepje van zo’n verrast dat ik ze weer heb gevonden en biedt de mogelijkheid om te duiken.
dertig zeeleeuwen naar de boot toe om het spel van onderzoeken wat voor Dit wordt gedaan in Pucusana, een
te kijken wat wij zijn. Het is vaag wie vreemd wezen ik ben gaat door. De ene plaatsje ten zuiden van Lima, en
nu naar wie kijkt. Ik vind het eigenlijk zeeleeuw bijt zachtjes in mijn kapje (ik voor de kust van Lima met de
doodeng om overboord te gaan, het zijn ben blij dat ik niet blootshoofds duik) zeeleeuwen. De watertemperatuur
er wel heel erg veel.... Met een plons en probeert deze omhoog te trekken. bedraagt 14 graden in de winter en
laten we ons achterover rollen en we Tegelijkertijd trekt een andere 17 graden in de zomer. Het zicht in
zijn direct omsingeld. Nieuwsgierig zeeleeuw aan mijn vinnen en probeert het groene zeewater bedraagt
komen ze een kijkje nemen en al snel deze naar beneden te trekken. Dit gaat meestal tussen de 7 en 10 meter.
buitelen ze om ons heen waarbij ze echter zeer speels en voorzichtig en Hoewel er geen stroming staat
continu met elkaar praten. Mijn buddy kan ik naderhand geen bijtsporen in maakt de deining het duiken soms
zakt af, terwijl ik aan oppervlakte blijf mijn lampen of vinnen ontdekken. Aan lastig.
kijken. Maar daar is de lol snel af, want het einde van de middag ben ik zelf Info: www.nature-expeditions-peru.com
ze zijn haar gevolgd naar een diepte uitgespeeld en klim opgetogen terug
van zo’n zes meter. Ze komen alleen aan boord van de boot.
16 juni/juli 2010 Duikmagazine juni/juli 2010 Duikmagazine 17