1. 1
ΙΝ΢ΣΙΣΟΤΣΟ ΜΙΚΡΩΝ ΔΠΙΧΔΙΡΗ΢ΔΩΝ
ΓΔΝΙΚΗ ΢ΤΝΟΜΟ΢ΠΟΝΔΙΑ ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΙΩΝ ΒΙΟΣΔΧΝΩΝ
ΔΜΠΟΡΩΝ ΔΛΛΑΔΑ΢
Αριστοτέλους 46, 104 33 Αθήνα, Τηλ. 210 8846852, Fax. 210 8846853
www.imegsevee.gr, info@imegsevee.gr
Αζήλα, 7 Φεβξνπαξίνπ 2013
ΓΔΛΣΙΟ ΣΤΠΟΤ
Θέκα: ΔΡΔΤΝΑ ΙΜΔ Γ΢ΔΒΔΔ - «ΔΙ΢ΟΓΗΜΑ – ΓΑΠΑΝΔ΢ ΝΟΙΚΟΚΤΡΙΩΝ»
Η ζπγθεθξηκέλε έξεπλα εληάζζεηαη ζηηο εηδηθέο θαη έθηαθηεο έξεπλεο ηνπ ΙΜΔ ΓΣΔΒΔΔ (ζπλεξγαζία κε ηελ
εηαηξία MARC AE). Έγηλε ζε δείγκα 1207 αληηπξνζσπεπηηθψλ λνηθνθπξηψλ ζην ζχλνιν ηεο ειιεληθήο
επηθξάηεηαο ηελ πεξίνδν Γεθεκβξίνπ. Σηφρνο, ε θαηαγξαθή ησλ επηπηψζεσλ ηεο νηθνλνκηθήο θξίζεο ζην
εηζφδεκα, ηηο δαπάλεο ησλ λνηθνθπξηψλ, ζηε δήηεζε θαζψο θαη ε απνηχπσζε ηεο ζηάζεο ησλ θαηαλαισηψλ-
πνιηηψλ ζρεηηθά κε ηελ πνηφηεηα δηαβίσζεο θαη ηηο θνξνινγηθέο θαη άιιεο νηθνλνκηθέο ππνρξεψζεηο.
Τν εξψηεκα πνπ εγείξεηαη θαη απφ απηή ηελ έξεπλα είλαη ην εμήο:
Μποπεί να ςπάπξει ανάπηςξη με θέζειρ επγαζίαρ σωπίρ ζήηηζη και με ζηπαγγαλιζμό ηηρ επισειπημαηικήρ
πεςζηόηηηαρ, ιδιαίηεπα ζε μικπή και μεζαία κλίμακα; Τν 85% ησλ λέσλ θαζαξψλ ζέζεσλ εξγαζίαο ζε Διιάδα
θαη Δπξψπε δεκηνπξγήζεθαλ ηελ ηειεπηαία δεθαεηία απφ κηθξέο θαη πνιχ κηθξέο επηρεηξήζεηο (ζεηηθνί δείθηεο). Σε
αληίζεζε κε ηελ ππνρψξεζε (αξλεηηθνί δείθηεο) ζηνλ ηνκέα απηφ πνπ επέδεημαλ νη κεγάιεο επηρεηξήζεηο (Έθζεζε
Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο, Σεπηέκβξηνο 2012). Γπζηπρψο, φκσο έσο ηψξα ην «αεξφζηαην» ησλ θέληξσλ ιήςεο
απνθάζεσλ ππεξίπηαηαη ηεο γήηλεο πξαγκαηηθφηεηαο (βιέπε θνξνινγηθφ λνκνζρέδην, απμήζεηο ζε ελέξγεηα,
θνχξεκα ζπληάμεσλ θαη θνηλσληθψλ παξνρψλ).
Σπλνπηηθά, ηα βαζηθά ζπκπεξάζκαηα απφ ηελ έξεπλα θαηαγξάθνληαη σο εμήο ζηνλ παξαθάησ πίλαθα:
1) Η θνηλσλία ηνπ 50% (1/2) θάλεη ηελ εκθάληζή ηεο. Ο κηζόο πιεζπζκόο θηλδπλεύεη λα βξεζεί
ζην νηθνλνκηθό πεξηζώξην (δελ θαιύπηεη θνξνινγηθέο ππνρξεώζεηο, ρξσζηάεη δάλεην,
αγνξάδεη αγαζά ρακειόηεξεο πνηόηεηαο γηα λα αληαπεμέιζεη ζηηο ππνρξεώζεηο).
2) Σν 93,1 % ησλ λνηθνθπξηώλ έρεη ππνζηεί κεηώζεηο εηζνδήκαηνο ην δηάζηεκα ηεο θξίζεο.
3) Σν 40% ησλ λνηθνθπξηώλ έρνπλ ζηελ νηθνγέλεηα έλα ηνπιάρηζην άηνκν ζε αλεξγία.
4) Κιίκα απαηζηνδνμίαο επηθξαηεί ζηα ειιεληθά λνηθνθπξηά – Αξλεηηθέο πξνβιέςεηο γηα
πεξαηηέξσ ζπξξίθλσζε εηζνδεκάησλ (ην 72 % ησλ λνηθνθπξηώλ αλακέλεη λέα κείσζε
εηζνδεκάησλ εληόο ηνπ 2013). Σν θιίκα απηό επηδξά ζηελ επηδείλσζε ηνπ νηθνλνκηθνύ
θύθινπ
5) Ννηθνθπξηά ζηα όξηα απνθπγήο πιεξσκώλ πξνο ην δεκόζην, Γ.Δ.Κ.Ο. δάλεηα θ.ι.π, ιόγσ
αδπλακίαο (ην 40% ησλ λνηθνθπξηώλ θαζπζηεξεί ηηο νθεηιέο γηα λα κπνξέζεη λα
αληεπεμέιζεη, ελώ ην 50% δε δηαζέηεη επαξθέο εηζόδεκα, γηα ηελ θάιπςε ησλ
ππνρξεώζεσλ).
6) ΚΡΙ΢Η ΠΟΙΟΣΗΣΑ΢ ΢ΣΗΝ ΔΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: ηζρπξή θαη θιηκαθνύκελε ηάζε
αλαδήηεζεο από ηα λνηθνθπξηά (42,5%) αιιά θαη πξνζθνξάο από ηηο επηρεηξήζεηο
πξντόλησλ θαη ππεξεζηώλ ρακειόηεξεο πνηόηεηαο. Κίλδπλνο ππνβάζκηζεο ηεο
αληαγσληζηηθόηεηαο ησλ ειιεληθώλ πξντόλησλ, ηδηαίηεξα ζηα δηεζλώο εκπνξεύζηκα αγαζά.
7) ΔΠΙΚΙΝΓΤΝΗ ΑΜΒΛΤΝ΢Η ΣΗ΢ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ΢ ΢ΤΝΔΙΓΗ΢Η΢ γηα ιόγνπο
επηβίσζεο: ε κεγάιε θνξoινγηθή επηβάξπλζε ζε πξντόληα θαη ππεξεζίεο ζε ζπλδπαζκό κε
ηελ ζπξξίθλσζε θαη ππεξθνξνιόγεζε ησλ εηζνδεκάησλ «ραιαξώλεη» ηα θνξνινγηθά ήζε
κε νξαηό ηνλ θίλδπλν κείσζεο θαη ησλ δεκόζησλ εζόδσλ. Σν 47% ηνπ πιεζπζκνύ (κε
απμεηηθέο ηάζεηο) είλαη δεθηηθό ζηε κε έθδνζε απνδείμεσλ πξνθεηκέλνπ λα πεηύρεη θάπνην

2. 2
νηθνλνκηθό όθεινο. Σν θαηλόκελν απηό ζα πξέπεη λα ιεθζεί ζνβαξά ππόςε ζηελ θαηάξηηζε
ηνπ λένπ θνξνινγηθνύ λνκνζρεδίνπ. [Γελ αληηκεησπίδεηαη κε πνηλέο θαη ρεηξνπέδεο θαη
κέηξα πεξηνξηζκνύ ηεο ξεπζηόηεηαο].
8) Η αγνξά βξίζθεηαη ζε κηα παξαηεηακέλε δεθάκελε ρεηκεξία λάξθε», δεδνκέλνπ όηη ην 70%
ησλ λνηθνθπξηώλ αλακέλεη ηηο εθπηώζεηο (2 κήλεο) γηα λα αγνξάζεη βαζηθά αγαζά.
9) Καζίδεζε ζπλεηζθνξάο ζηα εηζνδήκαηα ησλ λνηθνθπξηώλ από επηρεηξεκαηηθή
δξαζηεξηόηεηα (κόιηο ην 12,6% δειώλεη σο ΚΤΡΙΑ πεγή ην εηζόδεκα από επηρείξεζε).
Βαζηθή ζηήξημε ησλ λνηθνθπξηώλ απνηεινύλ ηα εηζνδήκαηα από ζπληάμεηο (42,6%)
10) Γξακαηηθέο πεξηθνπέο ζηελ θαηαλάισζε κεηά από ηελ νξηδόληηα κείσζε εηζνδεκάησλ –
Αιπζηδσηέο αληηδξάζεηο ζην ζύλνιν ηεο νηθνλνκίαο (ην 70 % ησλ λνηθνθπξηώλ έρεη θάλεη
πεξηθνπέο ζηηο δαπάλεο εηδώλ δηαηξνθήο, ελώ ην 92%, πεξηόξηζε ηηο δαπάλεο γηα έλδπζε –
ππόδεζε).
΢εκεία [1] έσο [3]
 Με βάζε ηα ζηνηρεία ηεο έξεπλαο, ην 93,1% ησλ λνηθνθπξηψλ, είρε ζεκαληηθή κείσζε ησλ εηζνδεκάησλ
κεηά ην μέζπαζκα ηεο θξίζεο (πίλαθαο 1). Ο κέζνο φξνο κείσζεο ηνπ νηθνγελεηαθνχ εηζνδήκαηνο ζε
ζρέζε κε 3 ρξφληα πξηλ θαηαγξάθεηαη ζην 38%. Οπζηαζηηθά, βξηζθφκαζηε κπξνζηά ζηελ παγίσζε
κηαο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο γηα ηα λνηθνθπξηά πνπ καο νδεγεί ζηελ «νηθνλνκία- θνηλσλία ηνπ ½»,
σζψληαο ζην πεξηζψξην θαη ηα φξηα επηβίσζεο ην ππφινηπν κηζφ ηνπ πιεζπζκνχ.
 Γξακαηηθή εηθφλα παξνπζηάδεηαη ζε ζρέζε κε ηα πνζνζηά απαζρφιεζεο. Σρεδφλ ην 40% ησλ
λνηθνθπξηψλ έρνπλ ζηελ νηθνγέλεηα έλα ηνπιάρηζην άηνκν ζε αλεξγία. Σπλαθφινπζα, νη ζπληάμεηο
απνηεινχλ γηα ην 40% ησλ λνηθνθπξηψλ ηελ θπξηφηεξε πεγή εηζνδήκαηνο, εηθφλα απνγνεηεπηηθή γηα
ηελ παξαγσγηθή δπλακηθή ηεο ρψξαο. Οη φπνηεο, δε, λέεο πεξηθνπέο ησλ ζπληάμεσλ ζα δψζνπλ ηε
ραξηζηηθή βνιή ζηα λνηθνθπξηά, ηδηαίηεξα ηα πνιπκειή.
Πίλαθαο 1- Σν νηθνγελεηαθφ εηζφδεκα κεηά ην μέζπαζκα ηεο θξίζεο
 Τν 50% ησλ λνηθνθπξηψλ, αληηκεησπίδεη πιένλ ζνβαξέο νηθνλνκηθέο δπζθνιίεο (αθνχ γηα ηελ
θάιπςε ησλ βαζηθψλ ππνρξεψζεσλ αλαγθάζηεθε λα ρξεζηκνπνηήζεη πφξνπο απφ πεγέο πέξαλ ηνπ
ηξέρνληνο εηζνδήκαηνο- δαλεηζκφ απφ θίινπο/ζπγγελείο, θάξηεο, απνηακίεπζε).
Έχει μειω θεί
93,1%
Έχει
παπαμείνει
αμετάβλητο
6,6%
Έχει αυξηθεί
0,3%

3. 3
Πίλαθαο 2- Κάιπςε ππνρξεψζεσλ έηνπο 2012
΢εκείν -[4]-
 Τν θιίκα απαηζηνδνμίαο απνηππψλεηαη γηα άιιε κηα θνξά θαη ζηελ ζπγθεθξηκέλε έξεπλα, φπνπ πάλσ
απφ ην 72% ησλ λνηθνθπξηψλ, αλακέλνπλ πεξαηηέξσ ζπξξίθλσζε ηνπ εηζνδήκαηνο ηνπο εληφο ηνπ
2013. Δπηπιένλ, ην 49% ηνπ πιεζπζκνχ δειψλεη φηη δελ ζα κπνξέζεη λα αληαπνθξηζεί ζηηο θνξνινγηθέο
ηνπ ππνρξεψζεηο. Λακβάλνληαο ππφςε πξφζθαηα ζηνηρεία ηεο ΔΛ.ΣΤΑΤ., το ποσοστό των πολιτών πος
βπίσκεται στα όπια τηρ υτώσειαρ αςξήθηκε από 16,3% το 2010 στο 22,9% τος πληθςσμού το 2011.
Υπνινγίδεηαη φηη ε εληεηλφκελε αλεξγία, νη πεξαηηέξσ κεηψζεηο ζηηο θνηλσληθέο κεηαβηβάζεηο, θαη ηηο
θνξναπαιιαγέο ζα επηηείλνπλ ην πξφβιεκα. Πξνθαλείο νη ζπλέπεηεο ζηε δήηεζε θαη ζηηο επηρεηξήζεηο.
Πίλαθαο 3- Δηζνδεκαηηθή πξνζδνθία γηα ην 2013
΢εκείν -[5]-
 Τν 40% πεξίπνπ ησλ λνηθνθπξηψλ, ιφγσ ηεο απνκείσζεο ησλ εηζνδεκάησλ, αλέθεξε φηη έρεη
θαζπζηεξεκέλεο νθεηιέο, κεγαιχηεξν κέξνο ησλ νπνίσλ αθνξά ηηο πάγηεο αλάγθεο ηνπ λνηθνθπξηνχ (θσο,
λεξφ, ελέξγεηα), ηηο νθεηιέο πξνο εθνξία θαη ηηο δαλεηαθέο ππνρξεψζεηο.
0 1 0 2 0 3 0 4 0 5 0 6 0
Χπηζιμοποίηζα σπήμαηα από αποηαμίεςζη
Γανείζηηκα από ζςγγενείρ/ θίλοςρ
Χπηζιμοποίηζα πιζηωηική κάπηα
Ρεςζηοποίηζα / πούληζα μέπορ πεπιοςζιακών ζηοισείων
Απεςθύνθηκα ζε ηπάπεζερ (διακανονιζμό παλαιών οθειλών, νέο
θοποδάνειο)
Απεςθύνθηκα ζε ενεσςποδανειζηήπιο
56,5
33,1
15,8
8,8
19,3
3,4
Αύξηζη
3,9%
Μείωζη
72,6%
Καμιά αλλαγή
17,2%
ΓΑ
6,3%

4. 4
Πίλαθαο 4- Καζπζηεξεκέλεο νθεηιέο
 Τν 81% ησλ εξσηψκελσλ ζεσξεί φηη νη ηηκέο ησλ αγαζψλ πνπ αγνξάδνπλ (θαιάζη λνηθνθπξάο)
απμήζεθαλ ηελ ηειεπηαία ρξνληά, κηα ρξνληά πνιχ κεγάιε χθεζεο (ζπξξίθλσζε 6,5 % ΑΔΠ)
 Με ηα ζπγθεθξηκέλα ζηνηρεία θαη ηελ θαηάιιειε αλαγσγή είλαη πξνθαλέο φηη πάλσ απφ 20% ηνπ
πιεζπζκνχ δελ κπνξεί λα θαιχςεη ηηο βαζηθέο αλάγθεο επηβίσζεο αιιά θαη ππνρξεψζεηο (ζε ζρέζεηο κε
ηξάπεδεο- εθνξίεο, έλαξμε επηηεδεχκαηνο- Τεηξεζίαο). Δίλαη ραξαθηεξηζηηθφ φηη ζην ζχλνιν ηνπ
πιεζπζκνχ ην 47% δειψλεη φηη έρεη νηθνλνκηθέο ππνρξεψζεηο πξνο ηξάπεδεο.
΢εκείν -[6]-
 Έλα αθφκε πην ελδηαθέξνλ ζηνηρείν είλαη ε δξακαηηθή επίπησζε πνπ επήιζε ζηηο θαηαλαισηηθέο
ζπλήζεηεο. Σρεδφλ ην 70 % ησλ εξσηεζέλησλ δήισζε φηη έρεη θάλεη πεξηθνπέο αθφκε θαη ζηα είδε
δηαηξνθήο, ην 80% ζηηο κεηαθηλήζεηο, ην 92% ζηηο δαπάλεο έλδπζεο- ππφδεζεο θαη ην 83,2 ζηε
ζέξκαλζε ηνπ λνηθνθπξηνχ. Σρεδφλ ην 90% ηνπ πιεζπζκνχ έρεη θάλεη πεξηθνπέο ζε φ, ηη αλαθέξεηαη σο
δαπάλεο γηα «δηαζθέδαζε θαη δηαρείξηζε ειεχζεξνπ ρξφλνπ» (εζηηαηφξηα, θαθέ, ζηλεκά, ηαμίδηα,
αξηνπνηεία). Δπηπξφζζεηα, ην 42,5% ησλ λνηθνθπξηψλ δήισζε φηη αγνξάδεη πξντφληα ρακειφηεξεο
πνηφηεηαο.
 Η θξίζε πνηφηεηαο δηέπεη πιένλ φιεο ηηο νηθνλνκηθέο ζπλαιιαγέο (δήηεζε θαη πξνζθνξά ρακειφηεξεο
πνηφηεηαο αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ). Τν γεγνλφο απηφ νδεγεί καθξνπξφζεζκα ζηε κείσζε ηεο
αληαγσληζηηθφηεηαο θαη ηεο δπλαηφηεηαο εμσζηξέθεηαο ησλ επηρεηξήζεσλ αιιά θαη ζηελ ππνβάζκηζε ηεο
πνηφηεηαο δσήο ησλ θαηαλαισηψλ.
Πίλαθαο 6- Πνηφηεηα αγαζψλ κέζα ζηελ θξίζε
σειπόηεπη
42,5%
καλύηεπη
1,1%
ίδια
56,1%
ΓΑ
0,3%
ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΑΓΑΘΩΝ
έγκαιπα
60,2%
Καθςζηεπημένερ
οθειλέρ 39,8%

5. 5
΢εκείν -[7]-
 Η άκβιπλζε ηεο θνξνινγηθήο ζπλείδεζεο επηηείλεηαη ιφγσ ηεο νηθνλνκηθήο δπζπξαγίαο (αλάγθε
γηα επηβίσζε).
Τν 47% ησλ λνηθνθπξηψλ παξαδέρεηαη φηη κπνξεί θαη λα κε ιάκβαλε απφδεημε πξνθεηκέλνπ λα
επηβαξπλζεί ιηγφηεξν.
 Η ραιάξσζε ηεο θνξνινγηθήο ζπλείδεζεο είλαη πην εκθαλήο θαη ηείλεη απμαλφκελε ζηηο πεξηπηψζεηο
πνιπκειψλ νηθνγελεηψλ πνπ έρνπλ απμεκέλν θίλδπλν γηα ηελ νηθνλνκηθή ηνπο επηβίσζε.
 Η αλάγθε βηνπνξηζκνχ, ε κεγάιε θνξνινγηθή επηβάξπλζε ζε πξντφληα θαη ππεξεζίεο ζε ζπλδπαζκφ κε
ηελ ζπξξίθλσζε ησλ εηζνδεκάησλ θαη ηελ πεξηζηνιή ησλ θνηλσληθψλ παξνρψλ, ραιαξψλεη ηα
θνξνινγηθά ήζε κε νξαηφ ηνλ θίλδπλν κείσζεο θαη ησλ δεκφζησλ εζφδσλ. Τν θαηλφκελν απηφ ζα πξέπεη
λα ιεθζεί ππφςε ζηελ θαηάξηηζε ηνπ λένπ θνξνινγηθνχ λνκνζρεδίνπ.
 Απφ ηα πνηνηηθά ραξαθηεξηζηηθά παξαηεξείηαη επίζεο κεγάιε αζηάζεηα φζνλ αθνξά ηε ζπκπεξηθνξά ηνπ
52% πνπ πξνο ην παξφλ επηζπκεί ηε θνξνινγηθή επηαμία.
 Τν 49 % απνδνθηκάδεη ηελ πηνζέηεζε πνιηηηθήο θνηλσληθνχ απηνκαηηζκνχ γηα ηε δπλαηφηεηα κε πιεξσκήο
ζε πεξηπηψζεηο κε έθδνζεο απνδείμεσλ.
Πίλαθαο 7- Φνξνινγηθή ζπκκφξθσζε (πιεξσκή ρσξίο απφδεημε)
΢εκείν -[8]-
 Η αγνξά νδεγείηαη ζε κηα παξαηεηακέλε «εηήζηα ρεηκεξία λάξθε».
Δκθαλήο είλαη απφ ηελ έξεπλα θαη ε ξαγδαία κεηαβνιή ησλ θαηαλαισηηθψλ εζψλ: νη θαηαλαισηέο ζε
κεγάιν πνζνζηφ (68,8%) αλακέλνπλ ηηο εθπηψζεηο πξνθεηκέλνπ λα θάλνπλ ηηο αγνξέο ηνπο. Σνχην
ζεκαηνδνηεί γηα ην εκπφξην κηα λεθξή, αγνξαζηηθνχ ελδηαθέξνληνο, πεξίνδν πέξαλ ησλ 10 κελψλ.
 Απηφ πνπ πξνθχπηεη, είλαη φηη νη θαηαλαισηέο ζαθέζηαηα θαη δελ αλαδεηνχλ πεξηζζφηεξν ρξφλν γηα
έξεπλα αγνξάο (shop around) αιιά ελδηαθέξνληαη γηα νηθνλνκηθέο θαη ζπκθέξνπζεο ιχζεηο. Καη κφλν ην
γεγνλφο απηφ αλαδεηθλχεη ην έσιν ηεο επηρεηξεκαηνινγίαο (ηνπιάρηζηνλ γηα ηα επφκελα 3 ρξφληα)
ζρεηηθά κε ηε δηεχξπλζε ηνπ σξαξίνπ ιεηηνπξγίαο ησλ θαηαζηεκάησλ (Κπξηαθέο).
 Όπσο θαίλεηαη ζηνλ πίλαθα 7, ην 22% ησλ λνηθνθπξηψλ δειψλεη φηη πξνκεζεχηεθε βαζηθά αγαζά κέζσ
ησλ δηθηχσλ «ρσξίο κεζάδνληεο» θαη ην 6% κέζσ θνηλσληθψλ παληνπσιείσλ.
0 10 20 30 40 50 60 70 80
ηο έσω ζηηήζει
ηο αποδέσομαι, αν μος ηο
πποηείνοςν
όσι
ΓΑ
30,2
17,0
52,1
0,7

6. 6
Πίλαθαο 8- Δλαιιαθηηθνί ηξφπνη πξνκήζεηαο βαζηθψλ αγαζψλ
΢εκείν -[9]-
 Σεκαληηθή ηάζε ζπξξίθλσζεο έσο θαη κεδεληζκνχ ησλ εζφδσλ ησλ λνηθνθπξηψλ απφ επηρεηξεκαηηθή
δξαζηεξηφηεηα κειψλ ηνπο. Μφιηο ην 12,6% δειψλεη σο θχξηα πεγή εηζνδήκαηνο ηελ επαγγεικαηηθή/
επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηφηεηα. Αλαδεηθλχεηαη θαη απφ απηφ ην ζηνηρείν ε απνδπλάκσζε ηεο
παξαγσγηθήο θαη νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο, αιιά θαη πφζν ζεκαληηθά επεξεάδεηαη ε δήηεζε θαη ε
βησζηκφηεηα ησλ λνηθνθπξηψλ απφ ην ζπλερή ζηξαγγαιηζκφ ησλ ζπληάμεσλ. Ο πεξηνξηζκφο ηεο
δήηεζεο γεληθφηεξα είλαη θαη ε βαζηθή αηηία ζπξξίθλσζεο έσο θαη κεδεληζκνχ εηζνδεκάησλ απφ
επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηφηεηα.
Πίλαθαο 9 –Κχξηα πεγή εηζνδήκαηνο
΢εκείν -[10]-
 Η κείσζε ηεο θαηαλαισηηθήο δαπάλεο είλαη αμηνζεκείσηε ζε φινπο ηνπο θιάδνπο. Ο θιάδνο ηεο έλδπζεο
– ππφδεζεο πιήηηεηαη πεξηζζφηεξν θαζψο ην 92,5 % ησλ λνηθνθπξηψλ θαηέγξαςε δξαζηηθέο πεξηθνπέο
ζηελ ελ ιφγσ δαπάλε. Μεγάιεο απψιεηεο θαηαγξάθεθαλ ζηνλ θιάδν ηεο εζηίαζεο κε, ζρεδφλ ην 93 %
ησλ λνηθνθπξηψλ, λα πεξηνξίδεη ηηο δαπάλεο γηα ηηο ζπγθεθξηκέλεο ππεξεζίεο, ελψ ην 88 % ησλ
λνηθνθπξηψλ κείσζε ηηο εμφδνπο ηνπ γηα θαθέ- ζηλεκά (πνπ ζεσξνχληαη νηθνλνκηθέο ιχζεηο ςπραγσγίαο).
Σρεδφλ ην 70% έθηαζε ζην ζεκείν λα θάλεη πεξηθνπέο αθφκε θαη ζηελ θαηαλάισζε εηδψλ δηαηξνθήο. Οη
ζρεηηθέο κεηψζεηο, έρνπλ ζπκπαξαζχξεη φρη κφλν ηηο εκπνξηθέο αιιά θαη ηηο παξαγσγηθέο επηρεηξήζεηο, ηα
-1 1 5 -6 5 -1 5 3 5 8 5
Αγοπέρ από ηο διαδίκηςο
Αναμονή για πποζθοπέρ- εκπηώζειρ
Ανηαλλαγέρ αγαθών- ςπηπεζιών ζε είδορ
Κοινωνικά πανηοπωλεία
Αγοπέρ από ηο δίκηςο «σωπίρ μεζάζονηερ» (μέζω δήμων και
άλλων θοπέων)
83,1
31,2
88,3
93,9
78
16,9
68,8
11,7
6,1
22,0
Όσι Ναι
0 5 1 0 1 5 2 0 2 5 3 0 3 5 4 0 4 5 5 0
Μιζθόρ
Σύνηαξη
Έζοδα / κέπδη από επισείπηζη
Διζόδημα από ενοίκια
Δπίδομα
Βοήθεια από ζςγγενείρ
Αποηαμίεςζη
Άλλο
37,6
42,3
12,6
1,5
2,3
2,4
0,6
0,7

7. 7
έζνδα ηνπ θξάηνπο απφ ηε θνξνινγία, ηηο ζέζεηο εξγαζίαο θαη θαη επέθηαζε θαη ηα αζθαιηζηηθά ηακεία.
Δηδηθφηεξα νη κεηψζεηο εκθαλίδνληαη ζηνλ πίλαθα 10.
Πίλαθαο 10- Η κείσζε ηεο θαηαλάισζεο αλά εηζνδεκαηηθή θαηεγνξία
Εηήζιο οικογενειακό ειζόδημα
Μέχρι 10000€
10001€ -
18000€
18001€ -
25000€
25001€ -
30000€
Άνω ηων
30000€
Είδη διαηποθήρ 79,1 73,7 61,1 59 35,1
Ποηά / ηζιγάπα /
καπνόρ
56 50,9 51,7 44,9 33,8
Οικιακά είδη - έπιπλα
-ηλεκηπικέρ ζςζκεςέρ
71,5 73,4 71,9 67,9 59,7
Μεηακίνηζη 80,9 80,7 75,4 82,1 66,2
Θέπμανζη 87,3 85,2 81,8 80,8 61
Λογαπιαζμοί ζπιηιού 76,1 74,7 60,6 66,7 45,5
Υγεία – θάπμακα 35,1 26,1 21,7 23,1 13
Εκπαίδεςζη 16,3 16,3 13,8 12,8 3,9
Ένδςζη – Υπόδηζη 93,1 94,2 92,1 94,9 81,8
Εζηιαηόπια / ηαβέπνερ 93,6 94,2 93,6 91 84,4
Kαθέ, μπαπ, ζινεμά
κλπ
90,1 90 88,7 88,5 75,3
Ταξίδια 90,1 91,2 88,2 88,5 76,6
Δώπα, είδη δώπων 90,1 93,5 90,6 89,7 74
Απηοποιεία 75,8 70,7 68 71,8 44,2
 Μέζα ζε απηά ηα πιαίζηα, γίλεηαη αληηιεπηφ, φηη έζησ θαη κηα κηθξή επηπξφζζεηε αχμεζε ησλ ηηκνινγίσλ
ηεο ΓΔΗ θαη ησλ θνξνινγηθψλ ππνρξεψζεσλ ζα επηθέξεη λέεο κεγάιεο αξλεηηθέο κεηαβνιέο ζηελ
θαηαλάισζε εηδψλ δηαηξνθήο, ζα δεκηνπξγνχζε πνιχ κεγαιχηεξέο θνηλσληθέο επηβαξχλζεηο ζε ζρέζε κε
νπνηαδήπνηε άιιε θαηεγνξία αγαζψλ. Σα λνηθνθπξηά, δελ είλαη πιένλ ζε ζέζε λα επσκηζηνχλ λέεο
απμήζεηο ζε αγαζά κε αλειαζηηθή δήηεζε, ηα νπνία εθ ησλ πξαγκάησλ είλαη πξψηεο αλάγθεο θαη ζα
επεξεάζνπλ δπζαλάινγα ηνλ νηθνγελεηαθφ πξνυπνινγηζκφ. Δλδεηθηηθφ είλαη φηη ζηελ εξψηεζε, ζε
πνηα θαηεγνξία αγαζψλ – ππεξεζηψλ κηα ελδερφκελε αχμεζε ηηκψλ ζα δεκηνπξγνχζε κεγαιχηεξν
πξφβιεκα, ην 70% ζρεδφλ ησλ λνηθνθπξηψλ εθηηκά φηη ε νπνηαδήπνηε επηβάξπλζε ζηα είδε
δηαηξνθήο ζα επηθέξεη κεγάιεο δπζθνιίεο ζηνλ νηθνγελεηαθφ πξνυπνινγηζκφ. Σν 40% εθηηκά φηη ε
αχμεζε θφζηνπο ζέξκαλζεο ζα επηθέξεη κεγάιεο δπζθνιίεο.
Τα απνηειέζκαηα ηεο έξεπλαο ηεθκεξηψλνπλ γηα άιιε κηα θνξά ηηο ζέζεηο ηεο Γ΢ΔΒΔΔ φζνλ αθνξά ηηο
ζπλέπεηεο ηεο ζθιεξήο πεξηνξηζηηθήο πνιηηηθήο πνπ εθαξκφδεηαη, θαη πνπ πξνθαιεί αιπζηδσηέο επηπηψζεηο ζηε
παξαγσγή, ηελ θαηαλάισζε, ηελ επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηφηεηα, ηηο επελδχζεηο, θα σο εθ ηνχησλ θαη ζ ηελ
απαζρφιεζε. Τα ζηνηρεία απνηππψλνπλ κε ην πην παξαζηαηηθφ ηξφπν φηη ηα ειιεληθά λνηθνθπξηά, φρη κφλν
αληηκεησπίδνπλ ήδε κεγάιεο δπζθνιίεο, αιιά θαη φηη δελ ζα αληέμνπλ ζε επηπιένλ επηβαξχλζεηο ζε ΓΔΗ, θφξνπο
θαη εηζνδεκαηηθέο πεξηθνπέο, αληηδξψληαο απξφβιεπηα, αζχκκεηξα θαη καδηθά.
Η Γεληθή Σπλνκνζπνλδία Δπαγγεικαηηψλ, Βηνηερλψλ, Δκπφξσλ Διιάδαο, εθηηκά φηη νη λέεο θνξνινγηθέο
ξπζκίζεηο θαη ε αθνινπζνχκελε κε φιν θαη κεγαιχηεξε έληαζε πνιηηηθή εζσηεξηθήο ππνηίκεζεο έρεη πιένλ
θζάζεη ζηα ηζηνξηθά ηεο φξηα, ελψ έρεη εμσζήζεη ζηα νηθνλνκηθά ηνπο φξηα θαηαλαισηέο θαη επηρεηξήζεηο.
Μεγάιε πηζαλφηεηα γηα ηελ πιεηνςεθία ησλ λνηθνθπξηψλ πνπ «ππνθέξνπλ» ηα φξηα απηά λα είλαη κε
αλαζηξέςηκα. Η πξνψζεζε ζηνρεπκέλσλ παξεκβάζεσλ ζε φ, ηη αθνξά ζηελ θηλεηηθφηεηα ηεο νηθνλνκίαο
(επελδχζεηο) ζε κηθξή θιίκαθα, ηε δίθαηε θαηαλνκή βαξψλ, ηε κείσζε ηνπ Φ.Π.Α (ηδηαίηεξα ζηελ εζηίαζε) θαη ηελ
άζθεζε πνιηηηθψλ απαζρφιεζεο γηα ηελ ξαρνθνθαιηά ηεο απαζρφιεζεο πνπ είλαη νη κηθξνκεζαίεο επηρεηξήζεηο
απνηειεί επηηαθηηθή αλάγθε.
Ο Πξφεδξνο ηνπ Γ.Σ.
Αζεκαθφπνπινο Γεκήηξεο