Blok 17.-hepatobiliary-and-pancreatic-disorders-0309

ЭЗБАС-ийн Эмгэг бүтэц үйл судлалын
тэнхим
2015-2016 оны хичээлийн жил

Лектор: ЭЗБАС-ийн Эмгэг бүтэц үйл
судлалын тэнхимийн эрхлэгч
АУ-ны доктор, дэд профессор Э.БАЯРМАА
HEPATOBILIARY AND
PANCREATIC DISORDERS

Элэгний бичил бүтэц

Элэгний үйл ажиллагааны нэгж -
Ацинус

Элэгний синусойд бүтэц
Normal liver (trichrome stain). Note
the blood-filled sinusoids and cords
of hepatocytes; the delicate network
of reticulin fibers in the
subendothelial space of Disse stains
light blue.

Элэгний хэлтэнцрийн бүтэц

Архины шалтгаант элэгний эмгэг
(Alcohol-related disorder)
Тархварзүй:
•Хамгийн түгээмэл хэрэглэгддэг согтууруулах
бодис
Эрсдэлт хүчин зүйл:
•Хэрэглэсэн хэмжээ болон хугацаанаас
хамаарна
•Азиуд болон эмэгтэйчүүд илүүтэй гэмтэх
эрсдэлтэй
Жолооны ард зөвшөөрөгдөх дээд хэмжээ 80 мг/дЛ
Элэгний цочмог гэмтэл

Гурван төрлийн элэгний өвчин үүсгэдэгт:
1.Өөхөн хувирал (Fatty change)
2.Архины хепатит (Alcoholic hepatitis)
3.Цирроз (Cirrhosis)- дараагийн хэсэгт гарна
Архины шалтгаант элэгний эмгэг (Alcohol-related disorder)

1. Өөхөн хувирал
(Fatty change)
• Архины шалтгаант элэгний эмгэгийн
хамгийн түгээмэл тохиолддог нь
• Архины метаболизмоос үүссэн бодисууд нь
триглицеридийн нийлэгжилд оролцоно
• Нийт эсүүдийн 50%-аас дээш хувь өртвөл
өөхөн элэг (fatty liver) гэнэ
• Халуурал болон нейтрофилийн лейкоцитоз
илрэхгүй

Эмгэг бүтэц
•Макроскопт:
– Элэг хэмжээгээрээ томорсон, жин нь 3000-6000гр
хүрч болдог (хэвийн үед 1500 гр)
– Шаргал өнгөтэй,
– Зөөлөн, тослог гулгамтгай,
– Шавар шиг тогтоцтой болдог.

• Микроскопт:
–Эсийн дотор жижиг, дунд, том янз бүрийн
хэмжээний өөхөн дуслууд харагдана.
–Жижиг дуслууд нь бөөмийн эргэн тойронд
сийвэнгээр тархан байрладаг
–Том өөхөн дуслуудын улмаас бөөм хажуу
тийш шахагдана.
–Хэрвээ хэт ихээр хуримтлагдвал эсийн
мембран хагарч, доторхи липидүүд нь
гадагшлан, тосон уйланхай үүсгэх нь бий

2. Архины хепатит
(Alcoholic hepatitis)
Эмгэг жам:
•Удамшлын урьдал хүчин зүйл
•Ацеталдегидийн нөлөөгөөр элэгний эсүүд
гэмтэнэ
•Төвийн вений эргэн тойронд коллагений
нийлэгжил идэвхижнэ (perivenular fibrosis)

Эмгэг бүтэц:
•Нейтрофилийн нэвчдэс бүхий элэгний өөхөн
хувирал
•Маллорын биенцэр/архины хиалин (Mallory
body/alcoholic hyaline) юм. Энэ нь элэгний эсийн
доторх завсрын филамент болох цитокератин
гэмтсэний илрэл.
•Төвийн венийг тойрсон фиброз

Маллорын
биенцэр
Элэгний
өөхөн хувирал

Alcoholic fibrosis Centrolobular fibrosis
Masson trichrome stain

2. Архины хепатит
(Alcoholic hepatitis)
Эмнэлзүй:
•Эмзэглэлтэй элэгний томрол
•Халууралт, нейтрофилийн лейкоцитоз
•Хэвлийд шингэн хурах
•Элэгний энцефалопати
•Архины циррозд хүрэх эрсдэлтэй

Эмийн/химийн бодисын
шалтгаант элэгний өвчин
Шалтгаан Үүсэх хаврууд
, ,Винил хлорид хүнцэл радио идэвхит
тодосгогч бодис (thorium dioxide)
Ангиосаркома
Радио идэвхит тодосгогч бодис
(thorium dioxide)
Холангиосаркома
,Винил хлорид aфлатоксин (Aspergillus-
ийн хөгцөнд агуулагдана)
Элэгний эсийн
карцинома
Жирэмслэлтээс сэргийлэх уухаар
хэрэглэдэг эмүүд
Элэгний эсийн аденома

Эмийн/химийн бодисын
шалтгаант элэгний өвчин
Шалтгаан Бусад өвчин
Излниазид (хортой метаболит
үүсгэнэ), , ,халотане ацетаминофен
метилдофа
Цочмог хепатит
Жирэмслэлтээс сэргийлэх уухаар
хэрэглэдэг эмүүд (эстроген нь
элэгний доторх цөсний ялгарлыг
саатуулна)
Холестаз
Амиодарон (архины хепатиттэй
,адил маллорын биенцэр үүсэх
болон циррозын эрсдэл дагуулна)
Өөхөн хувирал
, ,Метотрексат ретиний хүчил
амиодарон
Фиброз

Бөглөрөлтөт/холестатик элэгний өвчин
(obstructive/cholestatic liver disease)
Төрөл:
• Элэгний доторх холестаз
•Элэгний гаднах холестаз

1. Элэгний доторх
(intrahepaticхолестаз
cholestasis)
:Тодорхойлолт
Элэгний доторх цөсний сувгууд бөглөрөх
:Шалтгаан
•Эмийн бодис (жирэмслэлтээс сэргийлэх уухаар
хэрэглэдэг эм, анаболик стероид)
•Неонатал хепатит
•Жирэмслэлтээс үүсэх холестаз (эстрогений
ихсэлтэй холбоотой)

2. Элэгний гаднах
(extrahepaticхолестаз
cholestasis)
Цөсний ерөнхий суваг бөглөрөхөд үүснэ
:Шалтгаан
•Цөсний хүүдийд үүссэн чулуу сувгийг бөглөх
•Анхдагч сорвижилт холангит
•Элэгний гаднах цөсний сувгийн нарийсал
•Нойр булчирхайн толгой хэсгийн хавдар

Бөглөрөлтөт/холестатик элэгний өвчин
(obstructive/cholestatic liver disease)
:Эмгэг бүтэц
•Элэг томорно
•Өнгө нь ногоовтор туяатай болно
•Цөсний сувгууд цөсөөр дүүрч тэлэгдэнэ
•Цөсний ногоон бортогууд буюу цөсний
(greenish cylinders of bile/bileтромбууд
thrombi)
•Цөсөн нуур үүсэх
•Цөсний шигдээс

Вирүст хепатит (Viral hepatitis)
( )Хепатит А РНХ агуулсан вирүс
•Нууц үе: 15-50 (дунджаар 30)
•Халдвар дамжих зам: өтгөн-мөрөөр, заримдаа
бэлгийн замаар дамжина
•Байнгын эсвэл тахал хэлбэрээр тохиолдоно
•Халдвар тээгч үүсгэхгүй
•Бүрэн эдгэрнэ
•Эмнэлзүй: шарлалт, халуурах, дотор муухайрах,
бөөлжих, хэвлийн өвдөлт

( )Хепатит В ДНХагуулсан вирүс
•Нууц үе: 30-180 хоног
•Халдвар дамжих зам: цус, цусан бүтээгдэхүүн,
бэлгийн замаар, босоо тэнхлэгээр буюу эхээс урагт
болон хөхний сүүгээр дамжина
•Эмнэлзүй: янз бүрийн зэрэглэлийн халууралт,
ядарч сульдах, эмзэглэлтэй элэгний томрол,
судасны үрэвсэл, олон үений үрэвсэл,
мембранжилт гломерулопати, чонон хөрвөс

( )Хепатит В ДНХ агуулсан вирүс
•Эмнэлзүйн хэлбэрүүд:
– Цочмог хепатит, архаг давшилтат бус хепатит, архаг
давшилтат хепатит, цахилгаан хепатит, шинж
тэмдэггүй (халдвар тээгч)
•Хүндрэл: цахилгаан хепатит, үхжлийн дараах
элэгний цирроз, түүнээс үүдэлтэй карцинома

( )Хепатит С РНХ агуулсан вирүс
•Нууц үе: 2-26 долоо хоног
• Халдвар дамжих зам: цус, цусан бүтээгдэхүүн,
бэлгийн замаар болон шивээс хийлгэхэд халдвар
авна
•Голдуу эмнэлзүйн шинжгүй
•Зөвхөн биохимийн үзүүлэлтүүд хэвийн бус гарна
•Хүндрэл: үхжлийн дараах цирроз -> карцинома

D( )Хепатит гаж РНХ агуулсан вирүс
•Нууц үе: янз бүр
• Халдвар дамжих зам: цусаар болон бэлгийн
замаар тархана
•Репликаци хийхийн тулд хепатит В вирүсийн
гадар мембраныг ашиглана
•Хепатит В-г хурцатгана

( )Хепатит Е РНХ агуулсан вирүс
•Нууц үе: 15-45 хоног
• Халдвар дамжих зам: өтгөн мөр
•Хөгжиж байгааорнуудад элбэг
•Бохир усаар тархах нь их, Энэтхэгт түгээмэл
•Зөвхөн цочмог хепатит үүсгэнэ
•Жирэмсэн эхчүүдэд цахилгаан хэлбэрээр
тохиолдох нь бий
G ( )Хепатит сайн судлагдаагүй цусаар
,тархдаг цирроз үүсгэдэг байж

:Макро өөрчлөлт Элэг томорсон, улаан
өнгөтэй, цөс зогсонгошилтой бол ногоовтор.

:Микро өөрчлөлт
•Коагуляци үхжил-цитолиз: хэсэгчилсэн-piecemen, гүүрэн- bridging
•Хэлтэнцэрийн эвдрэл
•Эсийн үржил, төлжил
•Синусоидын урвал
•Купферийн эсийн фагоцитоз
•Хаалган зурвасын өргөсөл
•Элэгний эсийн хөөмөгшил, усархаг хувирал, “баллонжсон эс”
•Лимфоцит макрофаг эсийн нэвчдэс
•Холестаз-Купферийн эс, гепатоцит дотор
•Каунсильманы биенцэр-(Councilman body) үхжил болон апоптоз
бүхий хепатоцитүүд

Diagrammatic representation of
the morphologic features of
acute. Notice that there is very
little portal mononuclear
infiltration in acute hepatitis (or
sometimes none at all).

Коунсильманы биенцэр-(Councilman body)

Acute viral hepatitis is characterized by diffuse cell injury with swelling, and by spotty
necrosis, both of the lytic and the coagulative types.

Цахилгаан хепатит
(Fulminant hepatic failure)
8Элэгний үйл ажиллагаа алдагдснаас долоо
хоногийн дотор энцефалопати бүхий элэгний
.цочмог дутагдалд орохыг хэлнэ
:Шалтгаан
•Эмийн бодис (acetaminophen)
•Вирүст хепатит (HBV+HDV, herpesvirus, enterovirus,
parvovirus)
•Reye-ийн хам шинж
•Вильсоны өвчин
•Аутоиммуны хепатит

:Эмгэг бүтэц Макро:
•Массив субмассив үхжил, жижиг 500-700 гр
•Элэгний цуллаг хэсэг ихээр үхжсэнээс
бүрхүүл хальс нь хуйларч үрчийнэ
• ,Үхжлийн голомт зөөлөрсөн улаан
өнгөтэй харагдана
•Хэвийн хэсэг нь цөс зогсонгошилтой
ноггвор
•Заримдаа төлжил өрнөж зангилаа үүсэх

:Эмгэг бүтэц Микро:
•Үхжил их /Бүх хэлтэнцэр/
•Сараалж (Stroma) хумигдал
- Шарлалттай- холестазтай
- Шарлалтгүй хэлбэр

A, Massive necrosis, cut section of liver. The liver is small (700 g), bile-stained, soft, 
and congested.

B, Hepatocellular necrosis caused by acetaminophen overdose. Confluent necrosis is
seen in the perivenular region (zone 3) (large arrow). Residual normal tissue is indicated
by the asterisk.

(Архаг хепатит Chronic
Hepatitis)
•Эмнэлзүй лабораторийн эсвэл
биопсийн шинжилгээгээр элэгний архаг
6-үрэвсэл аас дээш сар үргэлжилсэн нь
батлагдахыг хэлнэ
:Шалтгаан
•Хепатит В ба С вирүс
•Архи
•Эмийн бодис
Элэгний архаг өвчин

Hepatitis)
• Хистологийн ангилал нь шалтгааны
,төрөл элэгний эсийн гэмтлийн болон
,үрэвслийн зэрэг фиброзын үе шатаас
хамаарна
1.БУГШМАЛ – хэлтэнцэрийн бүтэц хэвийн байна,
үрэвслийн нэвчдэс зөвхөн хаалган зурваст байна-
лимфоцит, плазмоцит, макрофаг
2.ИДЭВХИТ- хэлтэнцэрийн бүрэн бүтэн байдал
алдагдаж, гепатоцит үхжинэ, үрэвслийн нэвчдэс хаалган
зурвасаас халиж хэлтэнцэрийн гүнд нэвчинэ.

Hepatitis)
Grading I-IV: Үрэвслийн идэвхжил,
үхжлийн зэрэг
Staging I-IV: Холбогч эдийн ургалт,
фиброзын ургалтын зэрэг

Микро шинж:
• Хепатоцитийн үхжил:
– Голомтлог (Piecemeal)
– Гүүрэн (Bridging).
• Синусоидын урвал.
• Хаалган зурвасын урвал
• Сорвижил (Гүүрэн
сорвижил)

HVB- Вируст гепатит
1. Элсэрхэг бөөм 2. Бүгээн шилний шинж

Ground-glass hepatocytes in chronic hepatitis B infection caused by accumulation of
hepatitis B surface antigen. Note the large pale, finely granular pink cytoplasmic
inclusions on hematoxylin and eosin staining; immunostaining (inset) confirms the
presence of surface antigen (brown).

HCV-онцлог:
-Цөсний цоргын
үржил (элгэн
доторхи).
- Лимфоид
агрегат үүсэл.

Chronic viral hepatitis due to HCV showing characteristic portal tract
expansion by a lymphoid follicle.

(Wilson’sВильсоны өвчин
disease)
• :Тодорхойлолт Цөсөөр зэс ялгарах нь
алдагдсанаас зэсний солилцоо хямран
хуримтлагдаж, олон эрхтэнг хамарсан эмгэгт
хүргэдэг өвчин.
• Аутосомын рецессивээр удамшина
• Эрэгтэй = Эмэгтэй
• Эмнэлзүй нь 3-40 насанд эхэлнэ (ихэвчлэн
)хүүхэд ахуй насанд
• Элэгний гэмтэл нь: Цочмог хепатит -> цирроз +
үүдэн вений даралт ихсэлт
Элэгний архаг өвчин-> элэгний бодисын солилцооны өвчин

disease)
:Эмгэг жам
• :Генийн мутацын улмаас
–Элэгний эсүүд нь зэсийг цөс рүү тээвэрлэх нь
гажна
–Зэс церулоплазмин уурагтай холбох нь
алдагдана
•Холбоот бус зэс нь цусаар
:эргэлдсний улмаас
–Альбуминтай сул холбоо үүсгэнэ
–Олон эд эрхтэнд зэсийн хуримтлал үүсч, хорт
нөлөө үзүүлнэ

disease)
•Kayser-Fleischer-ийн бөгж (~70%)
–Чөлөөт зэсний хуримтлал нүдний эвэрлэг
бүрхүүлийн десцементийн мембранд
хуримтлагдах
•Төв мэдрэлийн тогтолцоо
(>50%)
–Putamen-д зэс хурвал паркинсонизмтай адил
хөдөлгөөний эмгэг үүснэ
–Субталамусын бөөмд хурвал мөчдийн далайц
ихтэй хэт хөдөлгөөн

disease)
•Элэг дэлүүний томрол (~50%)
– Биопсийн шинжилгээнд зэсний агууламж ихэссэн
– Фиброзтой
•Цус задралын анеми
•Бөөрний өвчин
– Бөөрний ойрын тахир сувганцар гэмтсэнээс
Панконий хам шинж илэрнэ
Элэгний архаг өвчин-> бодисын солилцооны элэгний өвчин

Wilson's disease
Copper stain of this cirrhotic liver shows the increased content of copper within individual
hepatocytes.

Аутоиммуны хепатит
(Autoimmune hepatitis)
:Шалтгаан
•DR3 (HLA) DR4 –тэй холбоотой
•Аутоиммуны бусад эмгэгүүдтэй
холбоотой ажиглагдана (Хашитомогийн
,тироидит Грависийн өвчин)

Энэ үед үүсэх ауто
:эсрэгбиеүд
• Бөөмийн эсрэг эсрэг бие(Antinuclear
antibodies, ANA)
• Гөлгөр булчингийн эсрэг эсрэгбие(Anti-
Smooth Muscle, ASMA)
• Митохондрийн эсрэг эсрэгбие(Anti-
Mitochondrial)
• Элэг бөөрний микросомын эсрэг эсрэгбие
(anti-liver kidney microsomal autoantibodies,
anti-LKM1)

2 хэлбэртэй
•1- :р хэлбэр Дэлхий даяар тохиолдоно, энэ нь
дунд насны эмэгтэйчүүдэд ANA болон ASMA-тай
холбоотойгоор үүснэ
•2- :р хэлбэр Элбэг биш, хүүхэд болон өсвөр
насныханд anti-LKM1-тай холбоотойгоор үүснэ

Э :мнэлзүй
• 3Эмнэлзүйн илрэлээр нь хэлбэрт
:хуваана
– ,Трансаминазагийн ихсэлтэй хепатит
– Цахилгаан хепатит
– Цирроз
•Халуурах
•Шарлах
•Элэг дэлүүний томрол

Autoimmune hepatitis. A focus of lobular hepatitis with prominent plasma cells typical
for this disease.

А -1-льфа антитрипсиний
дутагдал
(Alpha-1 antitrypsin (AAT) defiecency)
• Аутосомын доминантаар удамшина
:Шалтгаан
• -Хэвийн М аллельтай хүмүүсийн ААТ ийн
төвшин хэвийн
• Z (1-Хэвийн бус аллелтай хүний ААТ буурна
2%)
• S (2-Хэвийн бус аллелтай хүний ААТ буурна
3%)
• ZZ гэсэн хомозиготд маш хүнд хэлбэрийн
,ААТ дутагдалтай уушгиний панацинар

-1-Альфа антитрипсиний
дутагдал
:Эмгэг жам
•ZZ хомозиготын хувьд ААТ нь элэгний
эсээс ялгарч чадалгүй эсүүдийн дотор
, .хуримтлагдаж тэдгээрийг гэмтээнэ
•Олон бөөмт аварга эст хепатит
•Холестаз
•Хепатоцитийн дотор хуримтлагдсан
PAS .ААТ нь эерэг будагдана
•Эцэстээ циррозд хүргэнэ
•Элэгний эсийн карцинома үүсэх

α1-Antitrypsin deficiency. A, Periodic acid–Schiff (PAS) stain after diastase digestion of
the liver, highlighting the characteristic magenta cytoplasmic granules

B, Electron micrograph showing endoplasmic reticulum dilated by aggregates of
misfolded protein.

Хемахроматоз
(hemochromatosis)
Хемахроматоз нь төмрийн илүүдэл
,шимэгдлийн улмаас элэг нойр
, , ,булчирхай зүрх үе дотоод шүүрлийн
булчирхайнуудын цуллаг хэсэгт
.хуримтлал үүсэхээр илэрдэг өвчин
:Ангилал
•Анхдагч буюу удамшлын
•Хоёрдогч

(hemochromatosis)
:Анхдагч хемохроматоз
•Аутосомын рецессивээр удамшина
•6-р хромосомын богино мөрөн дэхь
C282Y, H63Dгений мутацаас үүдэлтэй
•HLA –A3-тай холбоотой
•60-аас дээш насны эрчүүдэд
давамгайлна
•Эмэгтэйчүүдийн хувьд цэвэршсэнээс
10-20 жилийн дараагаар өвчлөх нь
(тохиолдоно сарын тэмдгийн үед төмөр
)алддаг учраас

(hemochromatosis)
:Эмгэг жам
• Нарийн гэдсэнд хяналтгүйгээр
төмөр шимэгдэнэ
•Төмөр ион нь устөрөгчийн чөлөөт
,радикал үүсгэж улмаар эд эсийг
гэмтээнэ
•Олон эрхтэнд төмрийн хуримтлал
. ( ),үүснэ Элэг гол бай эрхтэн нойр
, , , ,булчирхай зүрх үе арьс өнчин
тархи

(hemochromatosis)
• :Макрод Элэг томорсон, хар хүрэн өнгөтэй
болж, жижиг зангилаанууд үүссэн байна.
• :Микрод Хепатоцит, сэртэнт эс, эндотел,
хаалган замын хистоцит, цөсний цоргын хучуур
эсүүдэд хемосидериний хуримтлал, элэгний
сорвижил (liver fibrosis) тус тус илэрнэ. Электрон
микроскопт хепатоцитийн сийвэнгийн цөсний
туйлтай ойр хэсэгт нь хемосидерин, ферритиний
мөхлөгүүд харагдана.

Цөсний анхдагч цирроз
(primary biliary cirrhosis)
• Элэгний гурвал дахь цөсний суваг нь
мөхлөгөнцөрт үрэвслийн улмаас эвдэрч
циррозд хүргэдэг эмгэг
:Тархвар зүй
• (Аутоиммуны өвчин аутоиммуны бусад
)өвчинтэй хавсарч тохиолдох нь элбэг
•40-50 насныханд элбэг
•Эмэгтэйчүүдэд давамгайлна
Элэгний архаг өвчин-> Аутоиммуны холангиопати

, :Шалтгаан эмгэг жам
•Элэгний хэлтэнцэр дэхь цөсний сувгийн
хучуур эсүүдийн митохондрийн мембран
дахь ферментийн комплексийн дэд
CD8 Tнэгжийн эсрэг эсүүд ауто
.эсрэгбиеийг нийлэгжүүлнэ
•Улмаар аутоиммуны урвалаар
идэвхижиж тухайн эсүүдийг гэмтээнэ
•Архаг үрэвслийн улмаас циррозд хүргэх
ба элэгний эсийн карцинома үүсэх

Primary biliary cirrhosis. This sagittal section demonstrates liver enlargement,
nodularity indicative of cirrhosis, and green discoloration due to cholestasis.

Primary biliary cirrhosis. A portal tract is markedly expanded by an
infiltrate of lymphocytes and plasma cells surrounding a destructive
granulomatous reaction centered on a bile duct (the “florid duct lesion”).

Ductular reaction
(arrows) in primary
biliary cirrhosis. In the
earlier stagesof disease,
thesestructuresmay help
maintain bileflow past
destroyed segmentsof
biliary tree, but later they
may contributeto
subsequent scarring.

:Эмгэг жам
•Загатнаа
•Шарлалт
•Элэгний томрол
•Эмзэглэлтэй элэг дэлүүний томрол
•Үений үрэвсэл
•Зэсний солилцоо алдвагдвал эвэрлэг
Kayser-Fleischer -бүрхүүлд ийн бөгж үүснэ

Анхдагч сорвижилт холангит
(primary sclerosing cholangitis)
• ,Элэгний дотор заримдаа элэгний гаднах
цөсний сувгуудын үрэвслийн улмаас цөсний
,сувгууд сорвижиж бөглөрөхөөр илэрдэг эмгэг
•Архаг бүдүүн гэдэсний үрэвсэлт өвчинтэй
(холбоотой үүсэх нь элбэг ялангуяа шархлаат
)хэлбэртэй
• : HLA-DR52a,Удамшлын урьдчилсан нөхцөл
HLA-Cw7
•Эрчүүдэд илүүтэй үүснэ
• 45-Голдуу аас доош насанд илэрнэ

Primary sclerosing cholangitis. A degenerating bile duct is entrapped in a dense, “onion-
skin” concentric scar.

Imaging studies of a patient with primary sclerosing cholangitis. A, Magnetic resonance
cholangiography shows focal dilatation in some bile ducts (bright, broad areas) and stricturing of
others (thinning or absence). B, Endoscopic retrograde cholangiography of the same patient shows
nearly identical features as in A. The endoscope is visible, giving a sense of scale.

Анхдагч сорвижилт холангит
(primary sclerosing cholangitis)
:Эмнэлзүй
•Шарлалт
• (Загатнаа арьсанд цөсний давс болон
)хүчлүүд хуримтлагдана
•Элэг дэлүүний томрол
:Хүндрэл
•Цирроз
•Холангиосаркома

(cirrhosis)Элэгний хатуурал
• +Нэвчмэл фиброз зангилаат төлжил
•Үл эргэх шинж чанартай өөрчлөлт
•Элэгний хэвийн бүтэц алдагдана

:Шалтгаан
Ямар ч шалтгаанаар үүссэн элэгний архаг
гэмтлийн эцсийн үр дагавар
• (Хепатит В ба С вирүс үхжлийн дараах
)цирроз
•Архи ( )хамгийн түгээмэл шалтгаан
•Хемахроматоз
•Вильсоны өвчин
• -1-Альфа антитрипсиний дутагдал
•Цөсний дахилтат бөглөрөл
•Шалтгаан тодорхойгүй

• :Макроскопт
– Эхэн үедээ хэмжээгээр томорно
– Хатуурал даамжрах тусам жижгэрдэг
– :Гадаргуу жигд бус
– :Тогтоц хатуу
– : (Өнгө ихэвчлэн шар өөхөн хувиралтай
)холбоотой
– :Элэгний ирмэг мохой
– :Зангилааны хэмжээгээр
• (3 )- Laennec-Жижиг зангилаат мм хүртэл ийн цирроз
болон үүдэн замын циррозын үед ажиглагдана
• (3 - )-Том зангилаат мм аас дээш Үхжлийн дараах
циррозын үед ажиглагдана
• :Холимог зангилаат янз бүрийн хэмжээтэй зангилаанууд
холилдон оршино

• :Микроскопт
– :Фиброз
• Зангилаануудын хоорондох хэсгээр фиброз
.буюу холбогч эд үүснэ
• Өвчин даамжрах тусам улам нэмэгдэж элэгний
( -хэвийн бүтцүүдийг алдагдуулна Диссе ийн
, , )зай синусоид судасжилт зэргийг
– :Төлжлийн зангилаа
• Гэмтлийн хүчин зүйлд үзүүлэх хепатоцитүүдийн хариу
урвал
• Фиброзын багцаар хүрээлэгдэнэ
• Тухайн хэсэгт үүдэн гурвал болон синусоидууд
агуулагдахгүй
• Орчмын хэвийн бүтцүүдийг дарж шахснаар үүдэн
вений болон синусоидын доторх даралт ихслийн
шалтгаан болно

• :Микроскопт
– Шалтгаанаас хамаарсан бусад
:өөрчлөлтүүд
• В хепатитийн шалтгаантай циррозын үед
элэгний цуллаг хэсэгт лимфоцитийн
нэвчдэстэй
• Зүрхний гаралтай циррозын үед вений судсыг
+хүрээлсэн их хэмжээний фиброз улаан эсүүд
• Цөсний анхдагч циррозын үед цөсний сувгийн
+ +эргэн тойронд фиброз мөхлөгөнцөр цөсөн
нуур
• Архины шалтгаант циррозын үед цуллагт их
хэмжээний нейтрофилийн нэвчдэстэй

:Хүндрэлүүд
•Элэгний дутагдал
– Цус бүлэгнэлтийн фактор болон
уургуудын дутагдал
– Элэгний энцефалопати
– Сийвэнгийн уургийн багасал
•Үүдэн вений даралт ихсэлт
– Асцит
– Улаан хоолойн вений судас өргөсөх
– Хүйг тойрсон венийн судсууд өргөсөх
– Шулуун гэдэсний вений судас өргөсөх

:Хүндрэлүүд
• ( )Хэвлийд шингэн хурах асцит
– Үүдэн вений даралт ихслийн үр дагавар
– Сийвэнгийн альбумин багаслын үр дагавар
– Хоёрдогч хиперальдостеронизмын үр дагавар
•Элэг бөөрний хам шинж
– Бөөрний өөрийгөө хянах чадвар алдагдан
судсууд нь хүчтэй агшихад үүснэ
– Цуллаг хэсгийн эмгэг өөрчлөлтгүй тул эргэх
чанартай
•Эрчүүдэд хиперэстринизм
– 17-кетостеоид болон эстерогенийг элэг задалж
чадахгүй болоход үүснэ
– Эмэгтэй хэлбэрийн үсжилт
– Хөх томрох
– ,Хөвчрөл болон бэлгийн дур өөрчлөгдөх төмсөг

:Эмнэлзүй
•Шинж тэмдэггүй байж болно
•Хоолны дуршилгүй болох
•Жингийн алдагдал
•Ядарч сульдах
•Элэгний дутагдал
• ( 1-Нас баралт үүний шалтгаан нь элэгний
, 2-давшилтат дутагдал үүдэн вений даралт
, 3- )ихсэлт элэгний эсийн карцинома

(livercell/hepatocellularadenoma)
Элэгний хавдар -> Хоргүй хавдар
Тодорхойлолт
•Элэгний эсийн хоргүй хавдар
Тархвар зүй
•Эмэгтэйчүүдэд илүүтэй тохиолдоно
:Шалтгаан
•Уухаар хэрэглэдэг жирэмслэлтээс хамгаалах
бэлдмэл (хамгийн түгээмэл тохиолдох
)шалтгаан
•Нийллэг стероид бэлдмэл
•Von Gierke-ийн гликогеноз
•Хэрвээ дээрхи бэлдмэлүүдийн хэрэглээг зогсооволэргэх
хандлагат ай

:Макроскопт
•Судасжилт ихтэй
•Эрүүл эдээс сайтар зааглагдсан харагдана
• “ , ”Элэгний цуллагт шигтгэсэн савласан мэт
харагдана
• ,Аяндаа болон бага зэргийн гэмтэл
жирэмслэлтийн үед хэвлийн хөндий рүү цус
алдах эрсдэлтэй

Артерийн судсаар хангагдсан, хаалган зурвасгүй элэгний эсүүдийн
баганууд харагдаж байна.

:Эмгэг бүтэц : 3 .Микроскопт хэлбэрт хуваана
•HNF1-α мутацтай хэлбэр:
•Өөхөн хувиралтай,
•Хорт хавдарт шилжих эрсдэлгүй
•Элэгний хэвийн бүтцийн зохион байгуулалт
алдагдсан
•Иммунохистохимид хавдрын эсүүд
LFABP–аар будагдахгүй (Хэвийн эсүүд
)эерэг байна

•β-Катениний мутацтай:
•Эсийн болон эдийн зохион байгуулалтын алдагдал
бүхий дисплазитай
•Заримдаа карциноматой андуурагдам хэсгүүдийг
хүртэл агуулна
•Иммунохистохими: β-Катенинаар үйлчлэхэд
хавдрын эсүүдийн мембран төдийгүй бөөм эерэг
будагдана.

•Үрэвслийн шалтгаант элэгний эсийн аденома:
•Бүтцийн дийлэнхи хэсгийг нь элэгний эсүүд болон цусны
судас эзэлнэ
•Маш бага хэмжээний строматай
•Строма нь фибринлэг бөгөөд үүнд мононуклеар эсүүдийн
нэвчдэс агуулагдана
•Синусоидууд болон судсууд нь өргөссөн байна
•Хавдрын эсүүд нь С урвалжит уургийг ихээр
нийлэгжүүлэх тул иммунохистохимид хүчтэй
эерэг гарна

Хэвийн эсүүд
Хавдрын эсүүд
С урвалжит уургийн эсрэг эсрэгбие ашигласан
иммунохистохимийн шинжилгээ

(angioma)Ангиома
Хөндийт хемангиома (cavernous hemangioma)
•Хамгийн элбэг тохиолддог элэгний хоргүй
хавдар
•CTscan-аар оношлоход амархан
•Ховор тохиолдолд хэвлийн хөндий рүү цус
алдах шалтгаан болно
•Аль ч насныханд ажиглагдана

Giant cavernous hemangioma of the liver

Cavernous haemangioma in liver

Цөсний сувгийн хамартома
(Bile duct/biliary hamartoma)
•Хоргүй хавдар төстэй цөсний сувгийн дутуу
хэлбэржилт
•Von Meyenburg- :ийн комплекс Өөрөөр мөн
цөсний сувгийн бичил хамартоманууд гэх
бөгөөд үүнийг олон уйланхайт өвчний
.ангилалд хамааруулдаг
•CTscan MRI– .болон аар оношилно Олон тоот
хамартома нь хавдрын үсэрхийлэл эсвэл
.бичил буглаатай андуурагдам байдаг
• ,Жижиг хэмжээтэй голдуу олон тоогоор

Gross pathologic appearance of a large bile duct hamartoma.

Micrograph of a bile
duct hamartoma.
Trichrome stain.

Голомтот зангилаат хиперплази
(focal nodularhyperplasia)
Тодорхойлолт
•Хавдар төст төлөв
Тархвар зүй
•Эмэгтэйчүүдэд илүүтэй тохиолдоно
•Ихэвчлэн тохиолдлоор оношлогдоно
:Шалтгаан
•Шалтгаан тодорхойгүй
•Элэгний эсийн гэмтлийн хариу урвал байх
талтай

Голомтот зангилаат хиперплази
(focal nodularhyperplasia)
• ,Зангилаат хэлбэртэй голдуу ганц тоотой
үүснэ
•Нимгэн бүрхүүлээр эрүүл эдээс
тусгаарлагдана
•Эрүүл эдээс илүү цайвар харагдана
•Төвийн хэсэг нь хонхойсон одлог хэлбэртэй
сорвиос тогтоно
•Захын хэсэг рүүгээ цацраг үүсгэсэн
ширхэгэн таславч агуулна
• ,Зузаан ханатай том судсуудыг агуулна
•Элэгний цуллагийн хаана ч тохиолдож болно

Элэгний эсийн карцинома
(hepatocellularcarcinoma)
Элэгний хавдар -> Анхдагч хортой хавдар
•Хамгийн элбэг тохиолддог элэгний анхдагч
хавдар
•Тохиолдлын тоо нэмэгдсээр байгаа
•50-60 насныханд зонхилно
•Эрэгтэйчүүдэд давамгайлна

:Шалтгаан
•HBV, HCV-ийн архаг халдвартай холбоотой
үхжлийн дараах цирроз
•Архины цирроз
•Афлатоксин (Aspergillus- )ийн хөгцөндагуулагдана
• ,Удамшлын хемохроматоз Вильсоны өвчин
• -1-Альфа антитрипсиний дутагдал
•Цөсний анхдагч цирроз
•Тирозинеми

:Эмгэг жам
•Ихэвчлэн өмнө оршиж байсан циррозтой
холбоотой үүснэ
•Эдгээрээс хамгийн түгээмэл шалтгаан нь
-хепатит С ба В ийн халдварын шалтгаан
үхжлийн дараах цирроз байдаг

• , ,Голомтот олон голомтот тархмал нэвчсэн өмөн
•Өмнө оршиж байсан циррозтой эсвэл циррозгүй
( )дийлэнхитэй циррозын суурин дээр үүснэ
• Элэгний вен эсвэл үүдэн вен лүү цөмрөх нь их
:Микроскопт
•Хорт хавдрын эсүүдийн дотор цөс харагдана
:Лабораторид сийвэнд α-фетопротеиний маркер
эерэг гарна

Элэгний эсийн карцинома. Элэгний баруун дэлбэнгийн
ихэнхи хэсгийг эзэлсэн олон голомтот карцинома

Тэлж гаж хэлбэртэй болсон цөсний сувганцарууд нь
“ацинусын хуурамч аварга зай” үүсгэж, хепатоцитийн сараалжын
Зузаарснаас элэгний эдийн хэвийн зохион байгуулалт алдагджээ.

:Эмнэлзүй
•1/3-д эмнэлзүй илрэхгүй
•Хамгийн түгээмэл эхний шинж тэмдэг нь
хэвлийн өвдөлт
•Элэгний эсүүдийн некрозын улмаас өвчтөн
халуурна
•Циррозын суурин дээр үүссэн элэгний
хурдацтай томорно
•Хэвлийн хөндийд шингэн хурах

Цөсний сувгийн карцинома
(Cholangiocarcinoma)
• Өөрөөр мөн цөсний сувгийн хучуур эсийн
гаралтай аденокарцинома
:Шалтгаан
• Clonorchis sinensis шимэгчийн халдвар
• Архаг шархлаат колит
• Архаг цөс зосгонгошил
• Цөсны том сувгийн архаг үрэвсэлт өвчнүүд
• Анхдагч сорвижилт холангит

:Байрлал
• :Элэгний гаднах
– Баруун зүүн цөсний цоргоны уулзвар дахь
Klatskin-элэгний үүдэвч орчимд байрласанг нь
(60%)ийн хавдар гэнэ
– (20-30%)Цөсний ерөнхий цоргоноос гаралтай
• : 10%Элэгний доторхи үлдсэн
– Тавилан муутай

: :Эмгэг бүтэц Макроскопт
:Элэгний гаднах байрлалтай үед
•Бөглөрөл үүсгэх тул голдуу жижиг хэмжээтэй
байхдаа оношлогдоно
•Цөсний цоргоны хананд хатуу саарал зангилаа
байдлаар харагдана
• :Ургалт
– Ургацаг төст эсвэл хөхлөг маягтай
– Заримдаа хана руу цөмрөх нь бий
:Элэгний доторхи байрлалтай үед
• Циррозгүй элгэнд тохиолдоно
• Элэгний дотор хэсэгт үүдэн тогтолцооны дагуу
салбарласан хавдарын ургалт үүсгэнэ

:Микроскопт
•Байрлалаас үл хамааран аденокарциномагийн ерөнхий
шинжийг агуулна
•Эдгээр хавдрын эсүүд нь голдуу салс ялгаруулна
•Хавдрын эсүүдийн ялгарал нь сайнаас дунд зэргийн
байна
•Хавдрын эсүүд нь булчирхайлаг эсвэл сувганцар бүтэц
үүсгэнэ
•Тунгалаг руу эсвэл мэдрэлийн ширхэг тойрч ургах нь
,их ингэснээр элэгний гадна болон дотор хэсгээр
үсэрхийлэл өгөх нөхцөл нь бүрдэнэ

Cholangiocarcinoma. A, Multifocal cholangiocarcinoma in a liver from a patient with
infestation by the liver fluke Clonorchis sinensis.

Сорвижил бүхий строма руу хорт хавдрын булчирхайнуудын ургалт цөмөрсөн
харагдаж байна.

Мэдрэл тойрсон хорт хавдрын булчирхайн ургалт. Төвийн мэдрэлийн
ширхэгийг хүрээлэн титэм төст харагдаж байна.

(Angiosarcoma)Ангиосаркома
• (Винил хлорид хамгийн түгээмэл
), , thorium dioxide-шалтгаан хүнцэл ийн
улмаас үүснэ

(Angiosarcoma)Ангиосаркома

Элэгний хоёрдогч хорт хавдар
• Доорх анхдагч голомтуудаас үсэрхийлэх
.замаар үүснэ
– Ходоод гэдэсний замын өмөн
– Нойр булчирхайн өмөн
– Уушгины өмөн
– Хөхний өмөн
• Олон голомттой
• Төвийн хэсэг нь ихэвчлэн үхжилтэй байх
тул хонхорхой мэт харагдана
Элэгний хавдар -> Хоёрдогч хортой хавдар

(gallstone/Цөсний чулуу
cholelithiasis)
• :Эрсдэлт хүчин зүйлс
– Таргалалт
– Хөгшрөл
– Эмэгтэйчүүдэд давамгайлна
– Чихрийн шижин
– Жирэмслэлт
:Хэлбэрүүд
• :Холестеролын чулуу
– Нийт тохиолдлын 75 % -ийг эзэлнэ
– Холестролын агууламж ихэссэнтэй холбоотой
– Найрлагань голдуу холимог байна(кальцийн
карбонат, билирубиний нөсөө, CH гэх мэт)
Цөсний хүүдийн эмгэг-> Цөсний хүүдийн чулуу

Төвдөө цөсний нөсөө агуулсан шар өнгөтэй холестролын чулуу

cholelithiasis)
• :Нөсөөний чулуу
• Хар нөсөөт чулуу:
– Архаг цус задралын анемийн үед ажиглагдана(жишээ:
хадуурт эс анеми, удамшлын сфероцит)
– Холбоот билирубин нь холбоот бус билирубин болж хувирах
нь ихсэх
– Улмаар энэ нь кальцитай нэгдэж хар өнгөтэй кальцийн
билирубинатын чулуу болно
• Бор нөсөөт чулуу:
– Цөсний ерөнхий цоргын халдварын улмаас үүснэ
– Азиудад элбэг
– Халдвар үүсгэгчийн нөлөөгөөр холбоот билирубин холбоот
бус болж хувирахад үүсдэг бор нөсөөт чулуу

Хар нөсөөт чулуу

cholelithiasis)
:Хүндрэл
•Цөсний хүүдийн үрэвсэл
•Карциномагийн эрсдэл
•Холангит
•Нарийн гэдэс рүү чулуу орох
•Нойр булчирхайн цочмог үрэвсэл
•Цөсний ерөнхий цоргын бөглөрөл

Цөсний хүүдийн цочмог үрэвсэл
(Acute cholecystitis)
•50-60 насныханд түгээмэл
:Шалтгаан
• 95%Нийт тохиолдлын нь цөсний хүүдийн
чулуутай холбоотой үүснэ
• : - ,Бусад шалтгаан ДОХ ын вирүс
,цитомегаловирүсийн халдвар хүнд зэргийн
,шингэний дутагдал ишеми
Цөсний хүүдийн эмгэг-> Цөсний хүүдийн цочмог үрэвсэл

:Эмгэг жам 4Чулууны улмаас үрэвсэх үед үе шатаар
.явагдана
1- :р үе
•Чулуу цөсний сувагт гацах
– Хоолны цочроогч нөлөөгөөр цөсний
хүүдий агшина
– Чулуу цөсний суваг руу шахагдана
• Хэвлийн дээд хэсэгт өвдөх
– Бөглөрсөн цөсний сувгийн эсрэг цөсний
хүүдий агшсанаас өвдөлт үүснэ
• ,Өвдөлт намдахгүйгээр дотор муухайрах
бөөлжих

:Эмгэг жам 4Чулууны улмаас үрэвсэх үед үе шатаар
.явагдана
2- :р үе
•Чулуу цөсний сувагт нөлөөлж эхэлнэ
•Бөглөрлөөс хойшхи хэсэгт салст
цугларна
•Хурсан салс нь химийн цочроогчийн
нөлөө үзүүлнэ
•Нянгийн ургалт үүсэх таатай нөхцөл
бүрдэнэ
– Голдуу E.Coli, ховор тохиолдолд Enterococcus,
Bacteroides fragilis, Clostridium
•Өвдөлт хэвлийн баруун дээд буланг хамарна

:Эмгэг жам 4 .Чулууны улмаас үрэвсэх үед үе шатаар явагдана
3- :р үе
•Нянгийн халдвар цөсний хүүдийн ханыг
хамарч эхэлнэ
•Хэсэг газрын хэвлийн гялтангийн үрэвсэл
,үүсч зөөлөрнө
•Murphy-ийн шинж илэрнэ
•Нейтрофилийн лейкоцитоз
•Хэрвээ чулуу цөсний цоргоос унавал өвдөлт
намжина
• 4-Хэрвээ унахгүй бол р үе үргэлжилнэ
4- :р үе
•Сувгийн хөндий чулуугаар бөглөрснөөс
түүний ханан дахь судсууд дарагдаж үхжилд
хүргэнэ

• ,Цөсний хүүдий голдуу томорсон чинэрч
хатуурсан байна
• :Өнгө
– Цайвар улаан эсвэл толботсон
– Нил ягаанаас саарал хар хүртэл өнгөтэй болно
•Салст бүрхүүл нь ихэвчлэн фибринт өнгөрөөр
( ) ,фибринт экксудат хучигдсан хүнд зэргийн
.үед фибринт идээт өнгөрөөр хучигдана
• ( alculous cholecystitis)Чулуутай с болон чулуугүй
( alculous cholecystitis)-холецистит ас ийн хооронд
үрэвслийн хувьд төдий л ялгаа байхгүй
( )чулуунаас өөр

• Чулуутай холецистит ( alculous cholecystitis):с
– :Чулууны байрлал Хүүдийн хүзүү хэсэг эсвэл
цөсний сувгаас олдоно
– :Чулууны тоо ганц эсвэл олон
– , ,Цөсний хүүдийн хөндийд фибрин идээ цусны
хольц бүхий булингартай цөс агуулагдана
• Хэрвээ цөсний хүүдийн доторх агууламж
цэвэр идээнээс тогтож байвал цөсний
(Gallbladderempyema)хүүдийн бээр .гэнэ
– ,Хөнгөн зэргийн үед хана нь хавагнаж зузаарсан
цусархаг харагдана
– Хүнд зэргийн үед ногоон саарал үхжилт эрхтэн
болж хувирдгийг илжрэлт холецистит
(Gangrenous cholecystitis) .гэнэ
– Үрэвсэлд нейтрофилүүд давамгайлан
.оролцоно
• Acute emphysematous cholecystitis

Нойр булчирхайн гажгууд
(abnormalities of pancreas)
Бөгжин нойр
(annularбулчирхайн
pancreas):
•Нойр булчирхайн арын
болон хэвлийн хэсгийн
үүсгэврүүд нь дээд
гэдсийг тойрч бөгжилсөн
гажиг
•Уг гажиг нь нарийн
гэдэсний гажигтай
хавсрах нь элбэг
Нойр булчирхайн гадаад шүүрлийн хэсэг

Нойр булчирхайн гажгууд
(abnormalities of pancreas)
(aberrant pancreaticТөөрсөн нойр булчирхайн эд
tissue):
• ,Хетеротопик үлдэц хористома зэрэг нь
хамаарагдана
• :Байрлал
– Ходоодны хананд ( )хамгийн түгээмэл
– Дээд гэдэс
– Өлөн гэдэс
– Цутгалан гэдэс
– Мекелийн цүлхэн
– Цөсний хүүдий
– Улаан хоолой

Нойр булчирхайн цочмог
үрэвсэл
(Acute pancreatitis)
:Шалтгаан
•Бодисын солилцооны шалтгаан
– Архидалт
– Хиперлипопротеинеми
– Хиперкальцеми
– Эмийн бодис
– Удамшил

үрэвсэл
:Шалтгаан
•Механик хүчин зүйл
– Осол гэмтэл
– Цөсний чулуу
– Эмчилгээний гаралтай гэмтэл
•Судастай холбоотой
– Шок
– -Атеро эмболизм
• Халдварын хүчин зүйл
– Coxsackievirus, mycoplasmapneumoniae, гахайн хавдар

үрэвсэл
•Шалтгаан болон эмгэг жамаас
хамааран нойр булчирхайн цочмог
,үрэвсэл нь бага зэргийн хаван
,үрэвслээс эхлээд хүнд зэргийн үхжил
цус алдалт хүртэл янз бүрээр тохиолдож
.болно

• :Гарч болох бүтцийн өөрчлөлтүүдэд
– Бичил судасны нэвчимхий чанар ихсэж
хавагнах
– Липид хайлуулагч ферментийн нөлөөгөөр
өөхөн үхжил үүсэх
– Цочмог үрэвслийн хариу урвал
– Уураг задлагч ферментийн нөлөөгөөр
нойр булчирхайн цуллаг хэсэг гэмтэх
– Хэрвээ цусны судсууд гэмтвэл завсрын
эдийн цус алдалт
• Эдгээр өөрчлөлтүүдийн аль нь илрэх нь
үрэвслийн хүч болон үргэлжлэх

Дунд зэргийн нойр булчирхайн цочмог үрэвсэл: Завсрын эдийн хаван, нойр
завсрын эд дэхь болон орчмын холбогч эд дэхь өөхний эдийн үхжил үүснэ. Үүссэн
өөхний хүчлүүд нь саванжих урвалд орно.

• :Хүнд зэргийн үед Нойр булчирхайн
цочмог үхжилт үрэвсэл (acute
necrotizing pancreatitis) үүсч, цуллаг хэсэг
(ацинус + сувгууд + Лангерхансын арал)
гэмтэнэ.
• Ферментийн нөлөөгөөр цусны судас гэмтэж,
цус харвалтын голомт нь эрүүл шаргал эдийн
суурин дээр улаан хүрэн,
• Өөхөн эдийн үхжлийн голомт нь шохойлог
цайвар болж тус тус харагдана.

Нойр булчирхайн цочмог үрэвсэл: Нойр булчирхайн толгойн хэсэг дэхь цус
алдалтын голомт нь бараантаж, өөхөн эдийн үхжлийн голомтлог нь цайвартаж,
хэвийн эд нь шаргал өнгөтэй тус тус ялгарч харагдаж байна.

• Нойр булчирхайн ферментүүд хэвлийн
хөндий рүү асгарснаас:
– Сэмжний өөх
– Чацархайн өөх
– Арьсан доорх өөхөн эдийн үхжил үүснэ.
• Хэвлийн хөндийд бор туяатай, бага
зэргийн булингар бүхий шар ус
хуримтлагдана.
• Маш хүнд тохиолдолд: Нойр
булчирхайн цусархаг үрэвсэл (hemorrhagic
pancreatitis) үүснэ. Энэ үед нойр
булчирхайн цуллаг хэсэг маш ихээр
үхжиж, нэвчмэл цус харвалттай байдаг.

үрэвсэл
:Эмнэлзүй
•Халуурах
•Дотор муухайрах
•Бөөлжих
•Хэвлийн дээд хэсгээр хутгалж байгаа мэт
,хүчтэй хатгуулж өвдөж өвдөлт нуруу луу
дамжина
•Цусны эзэлхүүн багаслын шок

үрэвсэл
:Хүндрэл
•Нойр булчирхайн үхжил
•Нойр булчирхайн хуурамч уйланхай
•Нойр булчирхайн буглаа
•Нойр булчирхайн гаралтай асцит

Нойр булчирхайн архаг үрэвсэл
(Chronic pancreatitis)
•Эрчүүдэд давамгайлна
:Шалтгаан
•Ихэвчлэн шалтгаан тодорхойгүй
• :Одоогоор мэдэгдээд байгаа шалтгаанууд
– Архидалт
– Уйланхайт сорвижил
– (Хоолны тэжээлийн дутагдал хөгжиж байгаа
)орнуудад
– Аутоиммуны өвчин

:Эмгэг жам
•Нойр булчирхайн цочмог үрэвсэл дахиснаар
цоргын бөглөрөл үүсэх
•Зарим тэлэгдсэн сувгуудад шохойжилт
(явагдах энэ нь рентгенд гинжин нуурны шинж
)илэрнэ

•Цуллаг хэсэг фиброзжино
•Нойр булчирхайн гадаад шүүрлийн сувгуудын
янз бүрийн хэмжээтэй тэлэгдэл үүснэ
• ,Лангерхансын арлууд хэмжээгээрээ жижгэрч
тоогоороо цөөрнө
•Хэлтэнцрүүдийг болон сувгуудыг хүрээлэн
.архаг үрэвслийн эсүүдийн нэвчдэс үүснэ
•Хэлтэнцэр доторх болон хоорондох сувгууд
,тэлэгдэж тэдгээрийн хөндийд уурган
бөглөөсүүд хуралдана

•Сувгийн хучуур эсүүд нь хатингарших эсвэл
, ,хиперплази эсвэл метаплазид орж сувгийн хөндий
дэхь бүрэлдэхүүн өтгөрнө
•Ацинусууд цөөрнө
•Сорвижсон эдийн суурин дээр үлдсэн Лангерхансын
.арлууд нь томорсон эсвэл хоорондоо нэгдэнэ
•Эцэстээ эдгээр нь алга болно
• ,Макрод булчирхай хатуурсан зарим тэлсэн
,булчирхайнууд нь нүдэнд харагдахуйц болж хөндийд
.нь шохойжсон цул агуулагдана

Нойр булчирхайн архаг үрэвсэл. Их хэмжээний архаг үрэвслийн нэвчдэс бүхий
фиброзон дунд үлдсэн Лангерхансын арлын үлдэгдэл (зүүн тал), сувгууд
(баруун тал), цөөн тооны ацинар эдийн хэсгүүд тус тус харагдаж байна.

Архины шалтгаант архаг нойр булчирхайн үрэвсэлтэй өвчтөний нойр
булчирхайн тэлэгдсэн сувагт хүчилсэг, өтгөрсөн шүүрлийн материал
хуримтлагдсан нь харагдаж байна

Унших ном, сурах бичиг
1. Үзүүлбэрт эмгэг судлал 428-474 хуудас
2. Basic Pathology 517-563p
3. Essential pathology 395-438p

ГепатитГепатит ЦиррозЦирроз БиеБие
дааждааж
ҮзүүлбэртҮзүүлбэрт
эмгэгэмгэг
судлалсудлал
428-444428-444
хуудасхуудас
445-458445-458
467-474467-474
BasicBasic
PathologyPathology
517-523517-523
523-546523-546
550-563550-563
EssentialEssential
PathologyPathology
395-416395-416
417-429417-429
430-438430-438
PathologicPathologic
Basis ofBasis of
DiseaseDisease
846-853846-853
853-878853-878
878-892878-892

Анхаарал хандуулсанд
баярлалаа!

Blok 17.-hepatobiliary-and-pancreatic-disorders-0309

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

Similar to Blok 17.-hepatobiliary-and-pancreatic-disorders-0309

Similar to Blok 17.-hepatobiliary-and-pancreatic-disorders-0309 (20)

Blok 17.-hepatobiliary-and-pancreatic-disorders-0309

Editor's Notes