Alcoholic liver cirrhosis

1. АРХИНЫ ШАЛТГААНТ ЭЛЭГНИЙ
ХАТУУРАЛ
УХТЭ-ХБЭСТ
их эмч Н.Түвшинбаяр

2. АЛКОГОЛИЗМ- АРХИНД ШУНАН ДОНТОХ
ҮЗЭГДЭЛ: АРХИНААС СЭТГЭЦ БОЛОН БИЕ
ЭРХТНИЙ ХАМААРАЛТАЙ БОЛОН ДОТОР
ЭРХТНҮҮДИЙН ӨӨРЧЛӨЛТ АГУУЛСАН
ЭРХТЭН ТОГТОЛЦООНЫ ТҮГЭЭМЭЛ
ГЭМТЭЭДЭГ БҮЛЭГ ӨВЧНИЙГ ҮҮСГЭДЭГ.

3. Архины шалтгаант элэгний өвчин -
Alcoholic liver disease
Normal
10%
Steatosis
30%
Hepatitis
50%
Cirrhosis
10%
3/14RizwanSA
¤ 1.Alcoholic steatosis (fatty liver)
¤ 2. Alcoholic hepatitis
¤ 3. Alcoholic cirrhosis

4. Архины шалтгаант элэгний хатуурал
• Дэлхий даяар жилд архи, согтууруулах ундаа хэрэглээтэй
холбоотой 3.3 сая хүн нас бардаг, бөгөөд 5.9%-г архины
шалтгаант элэгний хатуурал эзэлж байна.
• 5.1% хөдөлмөрийн чадвараа алдсан байна (DALYs).
• АНУ-д нас баралтын шалтгааны 11-р байр, ойролцоогоор
жилд 25,000 хүн циррозоор нас барж, тал хувь нь архи
шалтгаантай цирроз, Өмнөд Солонгос 31% байна.
• Энэтхэгт нас баралтын тэргүүлэх шалтгаан.
• Нас баралтын 25% нь 20-39 насны иргэд байна.
• Архи, согтууруулах ундааны хэрэглээтэй холбоотой 200 гаруй
өвчин бүртгэгдсэн байдаг.
Based on the Global status report on alcohol and health 2015.

5. Архины шалтгаант элэгний хатуурлын нас баралт
Figure 3 Alcohol-attributable liver cirrhosis deaths per 100,000 people in 2010 by global-burden-of-disease
region. Alcohol and Mortality: Global Alcohol-Attributable Deaths From Cancer, Liver Cirrhosis, and Injury
in 2015. Global Health Observatory (GHO) data

6. Архины шалтгаант элэгний хатуурал
• Анх франц эрдэмтэн Рене Лаэннека (1781-1826)
архины хамааралт элэгний хатуурал гэх нэр томьёог
хэрэглэж байсан.
-Laennec’s cirrhosis- Лаэннека-н хатуурал
-Hobnail cirrhosis-Хатингаршилт хатуурал
-Fatty cirrhosis- Өөхөн хатуурал
• Өвчний эхэн үед micronodular элэгний хатуурал үүсдэг
ба элэгний эдэд өөхөн хуримтлал үүсч элэг
хэмжээгээр томордог. > 2kg
• Өвчний төгсгөлийн үедээ элэг нь 1 kg болтлоо
жижгэрч macronodular цирроз үүсдэг. Ихэнхдээ
холимог зангилаат тохиолддог.(micronodular and
micronodular)

7. Архины шалтгаант элэгний хатуурал
• Судалгаагаар дархлааны систем суларч Т, В
лимфоцитийн идэвхижил буурдаг учир халдвар авах ,
хүндрэх эрсдэл ихэсдэгийг баталжээ.
АШЭХ-ийг байнга 2-догч халдвар дагалддаг.
Үүнд: ДОХ/ХДХВ, Сүрьеэ, Бэлгийн замын халдварт
өвчнүүд, гэмтэл, зүрх судасны өвчин, элэг нойр
булчирхайн эмгэгүүд орж байна.

8. Элэгний хатуурлын ангилал

9. Ялган оношлогоо
1. Post necrotic cirrhosis-Халдварын
шалтгаан(В,С,D вирус, шимэгч)
2. Billiary cirrhosis(ANA-бөөмийн эсрэг эсрэгбие,
SMA-гөлгөр булчингийн эсрэг эсрэгбие, anti-
LKM- элэг бөөрний микросомын эсрэг эсрэгбие)
3. Nonalcoholic steatohepatitis.
• Өвчний түүх(ЧШ, бусад ДШӨ, таргалалт, удам)
• Таргалалттай , чихрийн шижинтэй өвчтөнүүдэд мэдэгдэж
байгаа стеатогепатитийн гистологи өөрчлөлт нь архины
шалтгаант элэгний эмгэгтэй ижил байгаа юм.
• АБШЭӨЭ-ын ихэнх тохиолдол нь удамшил болон гэр
бүлийн хүчин зүйлээс хамааралтай байдаг.
• ALT ихэвчлэн хоёр дахин AST байна. АШЭӨ
• AST > 500 АБШЭӨ байдаг.

10. Оношлогоо
Инвазав оношлогоо
• Элэгний биопсийн шинжилгээ
Инвазив бус
• Архины хэрэглээг тодорхойлох сорилууд
• Ийлдэсэнд элэгний хатуурлын биомаркер тодорхойлох
шинжилгээ
• ЭХО
• Фиброскан
• СТ
• MRI

11. Оношлогоо
• Бусад шалтгаануудыг үгүйсгэх (Вирус, генетик г.м)
• Анамнез (Архи+)
Архины хэрэглээг тодорхойлох- сорилууд
• CAGE- архины хэрэглээг тодорхойлох асуумжийн сорил
• AUDIT (Архины эмгэг хэрэглээг тодорхойлох туршилтын
сорил).
• MAST (Мичиганы архины хэрэглээг тд-х скрининг тест),

12. Архины шалтгаант элэгний өвчний инвазив бус оношлогоо
CDT: Нүүрс ус дутагдалтай transferrin, MCV: Mean corpuscular volume,
TE: Transient elastography;
ARFI: Acoustic radiation force impulse imaging elastography (Siemens); CAP: Өөхлөгийг илрүүлэх параметр (Echosens); MRE: Magnetic resonance
elastography; SWE: Shear wave elastography
World J Gastroenterol. Oct 28, 2014; 20(40): 14626-14641

13. 13
Эмчилгээ
1. Архинаас татгалзах.
(90% нь 5 жил, 70 % нь 5-аас дээш жил, )
2. Nutrition Therapy-Хоол тэжээл, уургийн
бэлдмэл,Витамин В, фолийн хүчил
3.Эмийн эмчилгээ
• Үрэвслийг багасгах зорилгоор кортикостеройд
хэрэглэж болно.(Зөвхөн хүндрэлгүй АШЭХ).
• Хордлого тайлах, хүндрэлийн эмчилгээ, шинж
тэмдэгийн эмчилгээ
4. Элэг шилжүүлэн суулгах
- Архинаас бүрэн татгалзсан байх
- Бусад эрхтэн тогтолцооны гэмтэл багатай буюу
хүндрэлгүй.
- Мэс заслаас өмнө доод тал нь 6 сар архинаас
татгалзсан байх.
- 80% нь 5 хүртэл жил амьдрах магадлалтай.