Bu dersimizde, mutasyonlar haricinde kalan diğer çeşitlilik mekanizmalarından bir kısmına değiniyoruz. Çeşitlilik, evrimin hammaddesi olduğu için, onun biyolojik süreçlerle nasıl yaratıldığını anlamak da büyük öneme sahip. Umuyoruz ki faydalı olacaktır, iyi seyirler.

2. Çağrı Mert Bakırcı
Texas Tech Üniversitesi
Evrim Ağacı

3. • Mutasyonlar, genellikle çeşitliliğin nihai kaynağı olarak bilinirler.
• Bugüne kadar onlarca farklı ÇEŞİTLİLİK MEKANİZMASI keşfedilmiştir.

4. • Özellikle eşeyli üreyen, yani bir dişi ve erkeğe sahip olan türlerde görülen çeşitliliğin en
önemli kaynaklarından birisi, kromozom çaprazlanmasıdır (Crossing-Over).

5. • Crossing-over haricinde oldukça ilginç bir diğer çeşitlilik mekanizması daha vardır: Transpozonlar.
SIÇRAYABİLEN GEN ELEMANLARI
• İnsan genomunun %50'si, transpozonlardan oluşur!

6. • Transpozonların yanı sıra, evrimin oldukça ilginç bir diğer çeşitlilik mekanizması da
yatay gen transferi ve viral enfeksiyonlardır.

7. • Normalde genler, ebeveynlerden yavrulara, yani dikey olarak transfer edilir.
DİKEY
TRANSFER

8. • Normalde genler, ebeveynlerden yavrulara, yani dikey olarak transfer edilir.
• Ancak kimi zaman, bir bireyin kendi neslinden olan başka bir bireye gen aktarabilmesi de
mümkündür.
YATAY
TRANSFER

9. • Bir popülasyonun çeşitliliğini arttıran bir diğer mekanizma ise göçlerdir.

10. • Bir diğer evrim mekanizması: Genetik Sürüklenme
• Doğa kimi zaman kaotik olabildiği için, Doğal Seçilim’in öngördüğünün aksine, her zaman
sadece avantajlılar hayatta kalıp üremezler.
• "Avantajlı bireyler," sırf yanlış zamanda, yanlış yerde bulundukları için elenebilirler.
• "Dezavantajlı" bir birey, doğru zamanda doğru yerde bulunarak üreyebilir!

11. • Genetik Sürüklenme, daha küçük popülasyonlarda etkilidir.
• Genetik Sürüklenme, bir türün popülasyonu içerisindeki çeşitliliğin zaman içerisinde nasıl
değiştiğine doğrudan etki edebilmektedir.
• Çeşitlilik mekanizmaların çoğu, "şans" ve "tesadüf" etkisi altında gerçekleşir.
Bir şeyin rastgele olması, onun
fizik, kimya ve biyoloji
yasalarından bağımsız olduğu
anlamına gelmez.

12. • Kesin olarak öngörülemez biçimde gerçekleşen olaylar olasılık matematiği ile incelenir.
• Bu, çalışılan konunun "zayıf" veya "eksik" olduğu anlamına gelmez!
• Kuantum fiziği ve iklimbilim gibi birçok modern bilim dalı, olasılık matematiğinden gücünü alır!
• Evrimsel biyoloji de aynen böyledir!
Bir şeyin rastgele olması, onun fizik, kimya
ve biyoloji yasalarından bağımsız olduğu
anlamına gelmez.