SlideShare a Scribd company logo
1 of 10
1
Амьд биеийн
үндсэн шинж
LOGO
www.thmemgallery.com Company Logo
Эзэмших чадвар
le
to
Эсийн хуваагдлуудыг нэрлэж, тэдгээрийн ижил ба ялгаатай талыг
харьцуулах1
2
3
4
.
Митоз мейоз хуваагдалын үйл явцыг зураглан
тайлбарлаж , тэдгээрийн биологийн ач
холбогдолыг хамтран ярилцах
Биеийн ба бэлгийн эсийн хуваагдлын учир шалтгааныг
илрүүлэх
Амьд биеийн үржил, түүний хэлбэрүүдийг ургамал амьтны
Жишээн дээр ойлгож ач холбогдолыг тайлбарлах
LOGO
Үржил гэдэг нь амьд биеийг амьгүй
зүйлээс ялгах үндсэн шинж бөгөөд бие
бадгалийн өөртэйгөө ижил удамыг
төрүүлэх чанар юм.
3
Үржил нь олон хэлбэрээр явагдах
боловч түүний үндэс нь эсийн хуваагдал
болно. Энэхүү хуваагдалын ачаар
гэмтэж бэртсэн эд, эрхтэн нөхөн төлжиж
эдгэрнэ.
LOGO
Эсийн хуваагдаж бий болохоос авахуулаад
үхэх хүртлэх хугацааг түүний амьдралын
мөчлөг гэнэ. Энэ мөчлөг нь эсийн хуваагдал,
интерфаз гэсэн 2 үе шаттай.
LOGO
Эсүүд нь хуваагдаж үржих бэлтгэлээ
интерфазын шатанд хангана. Интерфаз нь
3 хэсгээс тогтоно.
G1- (gар- завсар, зай гэсэн утгатай англи үг) үе
шатаар эхлэнэ. Цитоплазм доторх эрхтэнцэрүүд
нийлэгжиж тоогоо олшруулна. Жишээ нь: рибосом,
гольждийн аппарат, лизосом, эндоплазмын тор,
митохондри зэрэг болно. Мөн рРНХ, зРНХ, мРНХ
бөөмхөнөөс үүснэ. Эс дэх бодисын солилцоо,
уургийн нийлэгжил эрчимтэй явагдаж, эс томорно.
LOGO
6
S-(synthesis-нийлэгжих гэсэн утгатай
англи үг) ДНХ нийлэгжинэ, хромосом
(хроматин) – хос хроматидаас тогтдог
болно. Шинээр би болсон ДНХ-ийн
молекул нэг шинэ, нөгөө нь хуучин
гинжнээс тогтоно. Чухам үүнд бие
махбодын удамшлын мэдээллээ хадгалах,
шинж тэмдэгээ дараа үедээ дамжуулан
хөгжих биологийн мөн чанар оршино.
S-(synthesis-нийлэгжих гэсэн утгатай
англи үг) ДНХ нийлэгжинэ, хромосом
(хроматин) – хос хроматидаас тогтдог
болно. Шинээр би болсон ДНХ-ийн
молекул нэг шинэ, нөгөө нь хуучин
гинжнээс тогтоно. Чухам үүнд бие
махбодын удамшлын мэдээллээ хадгалах,
шинж тэмдэгээ дараа үедээ дамжуулан
хөгжих биологийн мөн чанар оршино.
LOGO
LOGO
G2- шат эхлэх бөгөөд энэ хугацаанд эс
хуваагдах бэлтгэлээ хангаж дуусгана.
Митозоор хуваагдахын тулд ДНХ
нийлэгжсэн байхаас гадна центриолууд
хоёрчлогдох, хуваагдлын ээрүүл
хэлбэрт утсыг бий болгох үүрэгтэй
уургууд бас бий болсон байх ёстой. Мөн
ГФА-ийн хэлбэрээр тодорхой хэмжээний
эрчим хүч хуримтлагдахаас гадна эс
хуваагдахад бэлэн болно.
АНХААРАЛ ТАВИН
СОНССОН ТА БҮХЭНД
БАЯРЛАЛАА.
Амжилт хүсье.
LOGOБиологийн багш: Д.Энхтуяа

More Related Content

What's hot

Biologiin torol zvil.dulamjab
Biologiin torol zvil.dulamjabBiologiin torol zvil.dulamjab
Biologiin torol zvil.dulamjaboyunbileg08
 
эсийн мембрант бүтэцгүй эрхтэнцэрүүд
эсийн мембрант бүтэцгүй  эрхтэнцэрүүдэсийн мембрант бүтэцгүй  эрхтэнцэрүүд
эсийн мембрант бүтэцгүй эрхтэнцэрүүдOidov Tungaa
 
General mechanism of eukaryotic cell cycle
General mechanism of  eukaryotic cell cycleGeneral mechanism of  eukaryotic cell cycle
General mechanism of eukaryotic cell cycleBanzragch Dorjsembe
 
амьд биеийн бүтцийн түвшин [Hicheel de.blogspot.com]
амьд биеийн бүтцийн түвшин [Hicheel de.blogspot.com]амьд биеийн бүтцийн түвшин [Hicheel de.blogspot.com]
амьд биеийн бүтцийн түвшин [Hicheel de.blogspot.com]kuzkolilo
 
хромосомын тоо
хромосомын тоохромосомын тоо
хромосомын тооOidov Tungaa
 
эсийн онол,эсийн ангилал
эсийн онол,эсийн ангилал эсийн онол,эсийн ангилал
эсийн онол,эсийн ангилал Oidov Tungaa
 
Biochemistry l 2
Biochemistry l 2Biochemistry l 2
Biochemistry l 2Ikkee
 
ургамлын өсөлт хөгжлийн механизм
ургамлын өсөлт хөгжлийн механизмургамлын өсөлт хөгжлийн механизм
ургамлын өсөлт хөгжлийн механизмOyuka Oyu
 
эс тест
эс тестэс тест
эс тестbyambka1
 
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшинамьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшинOyuka Oyu
 

What's hot (20)

Biol l 1
Biol l 1Biol l 1
Biol l 1
 
Sem2
Sem2Sem2
Sem2
 
10р анги bio
10р анги bio10р анги bio
10р анги bio
 
Biologiin torol zvil.dulamjab
Biologiin torol zvil.dulamjabBiologiin torol zvil.dulamjab
Biologiin torol zvil.dulamjab
 
Zaah hicheel
Zaah hicheelZaah hicheel
Zaah hicheel
 
Sem3
Sem3Sem3
Sem3
 
эсийн мембрант бүтэцгүй эрхтэнцэрүүд
эсийн мембрант бүтэцгүй  эрхтэнцэрүүдэсийн мембрант бүтэцгүй  эрхтэнцэрүүд
эсийн мембрант бүтэцгүй эрхтэнцэрүүд
 
General mechanism of eukaryotic cell cycle
General mechanism of  eukaryotic cell cycleGeneral mechanism of  eukaryotic cell cycle
General mechanism of eukaryotic cell cycle
 
Protozoa (нэг эстэн)
Protozoa (нэг эстэн)Protozoa (нэг эстэн)
Protozoa (нэг эстэн)
 
амьд биеийн бүтцийн түвшин [Hicheel de.blogspot.com]
амьд биеийн бүтцийн түвшин [Hicheel de.blogspot.com]амьд биеийн бүтцийн түвшин [Hicheel de.blogspot.com]
амьд биеийн бүтцийн түвшин [Hicheel de.blogspot.com]
 
хромосомын тоо
хромосомын тоохромосомын тоо
хромосомын тоо
 
баярмаа
баярмаабаярмаа
баярмаа
 
митоз
митозмитоз
митоз
 
эсийн онол,эсийн ангилал
эсийн онол,эсийн ангилал эсийн онол,эсийн ангилал
эсийн онол,эсийн ангилал
 
Biochemistry l 2
Biochemistry l 2Biochemistry l 2
Biochemistry l 2
 
1. esiin butets
1. esiin butets1. esiin butets
1. esiin butets
 
эсийн судалгаа
эсийн судалгааэсийн судалгаа
эсийн судалгаа
 
ургамлын өсөлт хөгжлийн механизм
ургамлын өсөлт хөгжлийн механизмургамлын өсөлт хөгжлийн механизм
ургамлын өсөлт хөгжлийн механизм
 
эс тест
эс тестэс тест
эс тест
 
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшинамьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
амьд биеийн бүтэц зохион байгуулалтын түвшин
 

Viewers also liked

Requisitos que deben cumplir los productores para solicitar la autorización d...
Requisitos que deben cumplir los productores para solicitar la autorización d...Requisitos que deben cumplir los productores para solicitar la autorización d...
Requisitos que deben cumplir los productores para solicitar la autorización d...ExternalEvents
 
La asociatividad en el caso del pallar de Ica, aplicación de la sociología so...
La asociatividad en el caso del pallar de Ica, aplicación de la sociología so...La asociatividad en el caso del pallar de Ica, aplicación de la sociología so...
La asociatividad en el caso del pallar de Ica, aplicación de la sociología so...ExternalEvents
 
INDICACIONES GEOGRÁFICAS La experiencia europea
INDICACIONES GEOGRÁFICAS La experiencia europeaINDICACIONES GEOGRÁFICAS La experiencia europea
INDICACIONES GEOGRÁFICAS La experiencia europeaExternalEvents
 
K11019 SAMANT SINGH
K11019 SAMANT SINGHK11019 SAMANT SINGH
K11019 SAMANT SINGHChetan Kumar
 
Monitoring Food Prices Using Mobile Technologies through the FENIX Platform
Monitoring Food Prices Using Mobile Technologies through the FENIX PlatformMonitoring Food Prices Using Mobile Technologies through the FENIX Platform
Monitoring Food Prices Using Mobile Technologies through the FENIX PlatformFAO
 
Proyecto Piloto “Denominación de Origen Cacao Arriba”; resultados, problemas,...
Proyecto Piloto “Denominación de Origen Cacao Arriba”; resultados, problemas,...Proyecto Piloto “Denominación de Origen Cacao Arriba”; resultados, problemas,...
Proyecto Piloto “Denominación de Origen Cacao Arriba”; resultados, problemas,...ExternalEvents
 
Presentación aulas iconicas_y_metaforicas
Presentación aulas iconicas_y_metaforicasPresentación aulas iconicas_y_metaforicas
Presentación aulas iconicas_y_metaforicasMilton Bogota
 
Country Presentation (Turkey)
Country Presentation (Turkey)Country Presentation (Turkey)
Country Presentation (Turkey)FAO
 
Tsahim hicheel 1111
Tsahim hicheel 1111Tsahim hicheel 1111
Tsahim hicheel 1111odgerel_9161
 
МОНГОЛ улсын үндсэн хууль 2,5,6-р бүлэг
МОНГОЛ улсын үндсэн хууль 2,5,6-р бүлэгМОНГОЛ улсын үндсэн хууль 2,5,6-р бүлэг
МОНГОЛ улсын үндсэн хууль 2,5,6-р бүлэгKun Martice
 
Mongol ulsiin undsen huuliin erh zui.lekts
Mongol ulsiin undsen huuliin erh zui.lektsMongol ulsiin undsen huuliin erh zui.lekts
Mongol ulsiin undsen huuliin erh zui.lektsAltangerel Bilguun
 
1992 оны үндсэн хууль
1992 оны үндсэн хууль1992 оны үндсэн хууль
1992 оны үндсэн хуульDashdorj Jambal
 
амьд биеийн үржлийн хэлбэр
амьд биеийн үржлийн хэлбэрамьд биеийн үржлийн хэлбэр
амьд биеийн үржлийн хэлбэрDolgormaa Doogii
 

Viewers also liked (20)

Requisitos que deben cumplir los productores para solicitar la autorización d...
Requisitos que deben cumplir los productores para solicitar la autorización d...Requisitos que deben cumplir los productores para solicitar la autorización d...
Requisitos que deben cumplir los productores para solicitar la autorización d...
 
La asociatividad en el caso del pallar de Ica, aplicación de la sociología so...
La asociatividad en el caso del pallar de Ica, aplicación de la sociología so...La asociatividad en el caso del pallar de Ica, aplicación de la sociología so...
La asociatividad en el caso del pallar de Ica, aplicación de la sociología so...
 
INDICACIONES GEOGRÁFICAS La experiencia europea
INDICACIONES GEOGRÁFICAS La experiencia europeaINDICACIONES GEOGRÁFICAS La experiencia europea
INDICACIONES GEOGRÁFICAS La experiencia europea
 
K11019 SAMANT SINGH
K11019 SAMANT SINGHK11019 SAMANT SINGH
K11019 SAMANT SINGH
 
Monitoring Food Prices Using Mobile Technologies through the FENIX Platform
Monitoring Food Prices Using Mobile Technologies through the FENIX PlatformMonitoring Food Prices Using Mobile Technologies through the FENIX Platform
Monitoring Food Prices Using Mobile Technologies through the FENIX Platform
 
Proyecto Piloto “Denominación de Origen Cacao Arriba”; resultados, problemas,...
Proyecto Piloto “Denominación de Origen Cacao Arriba”; resultados, problemas,...Proyecto Piloto “Denominación de Origen Cacao Arriba”; resultados, problemas,...
Proyecto Piloto “Denominación de Origen Cacao Arriba”; resultados, problemas,...
 
Presentación aulas iconicas_y_metaforicas
Presentación aulas iconicas_y_metaforicasPresentación aulas iconicas_y_metaforicas
Presentación aulas iconicas_y_metaforicas
 
Country Presentation (Turkey)
Country Presentation (Turkey)Country Presentation (Turkey)
Country Presentation (Turkey)
 
Tsahim hicheel 1111
Tsahim hicheel 1111Tsahim hicheel 1111
Tsahim hicheel 1111
 
МОНГОЛ улсын үндсэн хууль 2,5,6-р бүлэг
МОНГОЛ улсын үндсэн хууль 2,5,6-р бүлэгМОНГОЛ улсын үндсэн хууль 2,5,6-р бүлэг
МОНГОЛ улсын үндсэн хууль 2,5,6-р бүлэг
 
Undsen huuli
Undsen huuliUndsen huuli
Undsen huuli
 
үндсэн хуулийн өөрчлөлтүүд
үндсэн хуулийн өөрчлөлтүүдүндсэн хуулийн өөрчлөлтүүд
үндсэн хуулийн өөрчлөлтүүд
 
Hunii erh
Hunii erhHunii erh
Hunii erh
 
амьтны бэлгийн үржил
амьтны бэлгийн үржиламьтны бэлгийн үржил
амьтны бэлгийн үржил
 
хүний эрх
хүний эрххүний эрх
хүний эрх
 
хүний эрх
хүний эрххүний эрх
хүний эрх
 
Mongol ulsiin undsen huuliin erh zui.lekts
Mongol ulsiin undsen huuliin erh zui.lektsMongol ulsiin undsen huuliin erh zui.lekts
Mongol ulsiin undsen huuliin erh zui.lekts
 
1992 оны үндсэн хууль
1992 оны үндсэн хууль1992 оны үндсэн хууль
1992 оны үндсэн хууль
 
амьд биеийн үржлийн хэлбэр
амьд биеийн үржлийн хэлбэрамьд биеийн үржлийн хэлбэр
амьд биеийн үржлийн хэлбэр
 
бэлгийн үржил
бэлгийн үржилбэлгийн үржил
бэлгийн үржил
 

Similar to Amid bieiin vndsen shinj

Митоз хуваагдал. Митоз хуваагдал гэж юу вэ?
Митоз хуваагдал. Митоз хуваагдал гэж юу вэ?Митоз хуваагдал. Митоз хуваагдал гэж юу вэ?
Митоз хуваагдал. Митоз хуваагдал гэж юу вэ?tuvshinmisheel22
 
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэн
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм  сийвэнэсийн бүтэц бүрхүүл бөөм  сийвэн
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэнOidov Tungaa
 
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэн
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм  сийвэнэсийн бүтэц бүрхүүл бөөм  сийвэн
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэнOidov Tungaa
 
Tsahim hicheel 1111
Tsahim hicheel 1111Tsahim hicheel 1111
Tsahim hicheel 1111odgerel_9161
 
Tsahim hicheel 1111
Tsahim hicheel 1111Tsahim hicheel 1111
Tsahim hicheel 1111odgerel_9161
 
Tsahim hicheel 2
Tsahim hicheel 2Tsahim hicheel 2
Tsahim hicheel 2atuya68
 
Biology1
Biology1Biology1
Biology1atuya68
 
Biology1
Biology1Biology1
Biology1atuya68
 
Tsahim hicheel 2
Tsahim hicheel 2Tsahim hicheel 2
Tsahim hicheel 2atuya68
 
эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд
эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүдэсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд
эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүдOidov Tungaa
 

Similar to Amid bieiin vndsen shinj (12)

Митоз хуваагдал. Митоз хуваагдал гэж юу вэ?
Митоз хуваагдал. Митоз хуваагдал гэж юу вэ?Митоз хуваагдал. Митоз хуваагдал гэж юу вэ?
Митоз хуваагдал. Митоз хуваагдал гэж юу вэ?
 
Mb l2
Mb l2Mb l2
Mb l2
 
4 lekts
4 lekts4 lekts
4 lekts
 
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэн
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм  сийвэнэсийн бүтэц бүрхүүл бөөм  сийвэн
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэн
 
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэн
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм  сийвэнэсийн бүтэц бүрхүүл бөөм  сийвэн
эсийн бүтэц бүрхүүл бөөм сийвэн
 
Tsahim hicheel 1111
Tsahim hicheel 1111Tsahim hicheel 1111
Tsahim hicheel 1111
 
Tsahim hicheel 1111
Tsahim hicheel 1111Tsahim hicheel 1111
Tsahim hicheel 1111
 
Tsahim hicheel 2
Tsahim hicheel 2Tsahim hicheel 2
Tsahim hicheel 2
 
Biology1
Biology1Biology1
Biology1
 
Biology1
Biology1Biology1
Biology1
 
Tsahim hicheel 2
Tsahim hicheel 2Tsahim hicheel 2
Tsahim hicheel 2
 
эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд
эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүдэсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд
эсийн дан мембрант эрхтэ нцэрүүд
 

Amid bieiin vndsen shinj

  • 2. LOGO www.thmemgallery.com Company Logo Эзэмших чадвар le to Эсийн хуваагдлуудыг нэрлэж, тэдгээрийн ижил ба ялгаатай талыг харьцуулах1 2 3 4 . Митоз мейоз хуваагдалын үйл явцыг зураглан тайлбарлаж , тэдгээрийн биологийн ач холбогдолыг хамтран ярилцах Биеийн ба бэлгийн эсийн хуваагдлын учир шалтгааныг илрүүлэх Амьд биеийн үржил, түүний хэлбэрүүдийг ургамал амьтны Жишээн дээр ойлгож ач холбогдолыг тайлбарлах
  • 3. LOGO Үржил гэдэг нь амьд биеийг амьгүй зүйлээс ялгах үндсэн шинж бөгөөд бие бадгалийн өөртэйгөө ижил удамыг төрүүлэх чанар юм. 3 Үржил нь олон хэлбэрээр явагдах боловч түүний үндэс нь эсийн хуваагдал болно. Энэхүү хуваагдалын ачаар гэмтэж бэртсэн эд, эрхтэн нөхөн төлжиж эдгэрнэ.
  • 4. LOGO Эсийн хуваагдаж бий болохоос авахуулаад үхэх хүртлэх хугацааг түүний амьдралын мөчлөг гэнэ. Энэ мөчлөг нь эсийн хуваагдал, интерфаз гэсэн 2 үе шаттай.
  • 5. LOGO Эсүүд нь хуваагдаж үржих бэлтгэлээ интерфазын шатанд хангана. Интерфаз нь 3 хэсгээс тогтоно. G1- (gар- завсар, зай гэсэн утгатай англи үг) үе шатаар эхлэнэ. Цитоплазм доторх эрхтэнцэрүүд нийлэгжиж тоогоо олшруулна. Жишээ нь: рибосом, гольждийн аппарат, лизосом, эндоплазмын тор, митохондри зэрэг болно. Мөн рРНХ, зРНХ, мРНХ бөөмхөнөөс үүснэ. Эс дэх бодисын солилцоо, уургийн нийлэгжил эрчимтэй явагдаж, эс томорно.
  • 6. LOGO 6 S-(synthesis-нийлэгжих гэсэн утгатай англи үг) ДНХ нийлэгжинэ, хромосом (хроматин) – хос хроматидаас тогтдог болно. Шинээр би болсон ДНХ-ийн молекул нэг шинэ, нөгөө нь хуучин гинжнээс тогтоно. Чухам үүнд бие махбодын удамшлын мэдээллээ хадгалах, шинж тэмдэгээ дараа үедээ дамжуулан хөгжих биологийн мөн чанар оршино. S-(synthesis-нийлэгжих гэсэн утгатай англи үг) ДНХ нийлэгжинэ, хромосом (хроматин) – хос хроматидаас тогтдог болно. Шинээр би болсон ДНХ-ийн молекул нэг шинэ, нөгөө нь хуучин гинжнээс тогтоно. Чухам үүнд бие махбодын удамшлын мэдээллээ хадгалах, шинж тэмдэгээ дараа үедээ дамжуулан хөгжих биологийн мөн чанар оршино.
  • 8. LOGO G2- шат эхлэх бөгөөд энэ хугацаанд эс хуваагдах бэлтгэлээ хангаж дуусгана. Митозоор хуваагдахын тулд ДНХ нийлэгжсэн байхаас гадна центриолууд хоёрчлогдох, хуваагдлын ээрүүл хэлбэрт утсыг бий болгох үүрэгтэй уургууд бас бий болсон байх ёстой. Мөн ГФА-ийн хэлбэрээр тодорхой хэмжээний эрчим хүч хуримтлагдахаас гадна эс хуваагдахад бэлэн болно.
  • 9. АНХААРАЛ ТАВИН СОНССОН ТА БҮХЭНД БАЯРЛАЛАА. Амжилт хүсье.