2. 2 / 16Harun ŞEŞEN 2006
Takdim Planı
1. Neden öğrenen örgütler ?
2. Öğrenen örgüt nedir ?
3. Öğrenen bir örgüt oluşturma
4. Sonuç
3. 3 / 16Harun ŞEŞEN 2006
Giriş
“Hiçbir problem kendisini ortaya çıkaran
bakış açısı ile çözülemez; dünyayı yeni bir
şekilde görmeyi öğrenmemiz gerekir”
Albert EINSTEIN
4. 4 / 16Harun ŞEŞEN 2006
Neden Öğrenen Örgütler ?
Ekonomik, sosyal
ve teknolojik
değişimler
Her geçen gün
artan uluslararası
rekabet
Belirsizliklerle dolu
bir çevre
Çalışanların her
geçen gün değişen
ihtiyaç ve
beklentileri
Kısa sürede
değişen, gelişen ve
eskiyen bilgi
ÖĞRENEN
ÖRGÜT
5. 5 / 16Harun ŞEŞEN 2006
Örgüt Tasarımının Değişen Paradigması
Performans konusunda
örgütsel değişim
Mekanik Sistem Paradigması Doğal Sistem Paradigması
Dikey
Yapı
Katı
Kültür
Rutin
Görevler
Rekabetçi
Strateji
Biçimsel
Sistemler
Durağan Çevre
Etkili Performans
Değişken Çevre
Öğrenen Örgüt
Yatay
Yapı
Adaptif
Kültür
Güçlendirilmiş
Görevler
İşbirlikçi
Strateji
Paylaşılan
Bilgi
6. 6 / 16Harun ŞEŞEN 2006
Öğrenen Örgüt Nedir ?
Bir örgütün sürekli olarak yaşadığı olaylardan sonuç
çıkarması, bunları aynı zamanda çalışanlarını geliştirebileceği
bir sistem içinde değişen çevre koşullarına adapte edebilmesi
ve tüm bunların sonucunda sürekli olarak değişen, gelişen ve
kendini yenileyen dinamik bir örgüt olmasıdır (Senge, 1996)
Öğrenen bir örgüt bilginin ortaya çıkarılması, edinilmesi ve
transferi ile yeni bilgi anlayışlarının yansıtılması için davranış
değiştirme becerisine sahip bir örgüttür (Garvin, 1993)
Öğrenen örgüt, öğrenmeye öncelik verendir (Braham, 1998)
Öğrenen bir örgüt, tüm üyelerinin öğrenmesini kolaylaştıran
ve kendisini sürekli yenileyen örgüttür (Pedler, Burgoyne ve
Boydell, 1991)
7. 7 / 16Harun ŞEŞEN 2006
Öğrenen Örgütler
Bilen Örgütler
Anlayan Örgütler
Düşünen Örgütler
Öğrenen
Örgütler
Kişisel Ustalık
Takım Halinde Öğrenme
Sistem Düşüncesi
Zihni Modeller
Paylaşılan Vizyon
M
c
Gi
ll
ve
Sl
oc
u
m
(1
99
3)
S
en
ge
(1
99
0)
8. 8 / 16Harun ŞEŞEN 2006
Öğrenen Bir Örgüt Oluşturma
Belirsizlikle
Mücadele
Merkezileşme
Ademi
Merkezileşme
Herbir
parçanı
n
devaml
ılığı
örgütü
n
bütünü
nün
belirlili
ğiile
sağlanı
r
Bütünü
n
devaml
ılığıher
bir
parçanı
n
belirlili
ğiile
sağlanı
r
COCA
COLA
“Glob
al
düşü
n,
yerel
davra
n”
HSBC
“Düny
anın
yerel
banka
sı”
9. 9 / 16Harun ŞEŞEN 2006
Öğrenen Bir Örgüt Oluşturma (2)
Sistematik problem çözme
Yeni yaklaşımlarla tecrübe kazanma
Kendi tecrübelerinden ve
geçmişinden öğrenme
Diğerlerinin tecrübe ve
başarılarından öğrenme
Bilgiyi örgüt içinde hızla ve etkin
bir şekilde yayma
G
ar
vi
n
(1
99
3)
10. 10 / 16Harun ŞEŞEN 2006
Öğrenen Bir Örgüt Oluşturma (3)
Dest
ekle
yici
Lide
rlik
Süre
kli
Öğre
nme
Sisteml
er
Arası
Bağlan
tı
Diyal
og
ve
Araş
tırm
a
Payl
aşıla
n
Vizy
on
Takım
Halind
e
Öğren
me
Payl
aşım
cı
Sist
emle
r
ÖĞR
ENE
N
ÖRG
ÜT
Öğre
nen
Örgü
tAlt
Boy
utlar
ı
(Wat
kins
ve
Mars
ick,
1993
)
11. 11 / 16Harun ŞEŞEN 2006
Öğrenen Bir Örgüt Oluşturma (4)
Y
ay
gı
nl
aş
tır
K
ull
an
El
de
Et
Ö
ğr
en
m
e
D
ö
n
g
üs
ü
(D
iB
ell
a
ve
N
ev
is,
19
98
)
12. 12 / 16Harun ŞEŞEN 2006
Öğrenen Bir Örgüt Oluşturma (5)
O
da
kl
an
m
a
K
ab
ili
ye
t
Ar
zu
B
ağ
la
nt
ı
G
üç
le
n
di
r
m
e
St
ra
tej
ik
B
aş
ar
ı
Ör
g
üt
se
l
Ö
ğr
en
m
e
D
es
te
k
Ana
htar
Elem
anlar
Aras
ı
Bağl
antı
(Dre
wve
Smit
h,
1995
)
13. 13 / 16Harun ŞEŞEN 2006
Öğrenen Örgütlere Bazı Örnekler
Hewlett – Packard
IBM
Royal / Dutch Shell
14. 14 / 16Harun ŞEŞEN 2006
Öğrenen Örgütlerin Önündeki Engeller
Aciliyet duygusu, telaş ve panik içinde sistematik olmayan adımlar
atmak, bunlardan kısa sürede sonuçlar beklemek ve sonuçlar
gecikince bunları uygulamaktan vazgeçmek,
Stratejik düşünmek için zaman ayırmadan sistem ve süreçler
üzerinde çok durmak,
Öğrenen örgüt olmayı bir zihniyet veya kültür değişimi sürecinden
çok, belirli sistem ve süreçlerin uygulanması olarak görmek,
Özgün fikirlere değer vermeden, onları göz ardı ederek yerleşik
fikirlere bağlı kalmak,
Çok çalışmayı ödüllendirip, akıllı çalışma sistemini
ödüllendirmemek,
Yetkilendirmeyi olması gerektiği ölçüde uygulamamak,
15. 15 / 16Harun ŞEŞEN 2006
Öğrenen Örgütlerde Liderlik
Geleneksel Örgütlerde : Tepedeki önemli kararları vermek ve
kontrol mekanizmalarını işletmek
Öğrenen Örgütlerde : Öğrenmeyi kolaylaştırmak ve öğrenme
ortamı yaratarak kişilerin gizli yeteneklerini açığa çıkarmak
Liderler tasarımcı rollerinin yanı sıra, öğrenme süreçlerinde
aktif rol alan öğretici rolünü de oynarlar.
Öğrenen örgütlerde liderlerin öğrenme potansiyeli ne bildiği ile
değil; nasıl öğrendiği ile, yani öğrenme süreci ile
değerlendirilir (McGill, Slocum ve Lei, 1992)
16. 16 / 16Harun ŞEŞEN 2006
Yeni ürün, süreç ve
hizmet gelişiminin
artması
Diğer örgütlerden
daha fazla
öğrenme
Çevreye kolay tepki
gösterme ve uyum
sağlama
Stratejik değişimler
için gerekli zamanın
azalması
ÖĞRENEN
ÖRGÜT
Sonuç
Her seviyede
çalışanın en verimli
şekilde kullanılması
Örgütün her yerinde
sürekli gelişimin
sağlanması
