Hoe maak je meters met biodiversiteitsherstel in gangbare akkerbouw? Wat zijn de eerste maatregelen die ik kan nemen? Wim Stegeman (Flevolands Agrarisch Collectief) deelt zijn kennis en ervaringen tijdens de Inspiratiebijeenkomst Natuurinclusief Platteland op 18 juni in Kamerik

1. WIM STEGEMAN

2. Saalland
Mts Klein Swormink - Stegeman
Bedrijfspresentatie - NIL inspiratiedag - 18
juni 2018 - Wim Stegeman

3. Welkom!
Bedrijfspresentatie - NIL inspiratiedag - 18 juni
2018 - Wim Stegeman

4. Vogelweg 6, Lelystad
• Akkerbouwbedrijf
• Maatschap, met Marga Klein Swormink
• 52 ha zware zeeklei (52% afslibaar, 3,5% o.s.)
• Conserverende akkerbouw
• Samenwerking melkveehouder
• Zelfstandig adviseur
Bedrijfspresentatie - NIL inspiratiedag - 18
juni 2018 - Wim Stegeman

5. KERNDRIEHOEK
1.Goed rendement (kwantiteit, kwaliteit, kostenefficient)
2.Duurzame productiewijze
Mbv indicatoren Veldleeuwerik (2006 – heden)
1.Biodiversiteit (in balans met omgeving)
BEDRIJFSPRESENTATIE - NIL INSPIRATIEDAG - 18 JUNI 2018 - WIM STEGEMAN

6. Stappen
1. Bodem leren kennen
2. Bodem verbeteren
3. Bodem in z´n kracht zetten = innoveren van het gangbare system
met ploegen
4. Biologisch
Bedrijfspresentatie - NIL inspiratiedag - 18
juni 2018 - Wim Stegeman

7. Conserverende akkerbouw
De grond in z´n kracht zetten /
niet kerende grondbewerking
(= systeeminnovatie)
• Continue minimale grondbewerking (niet ploegen of
spitten, wel woelen)
• Permanente organische bedekking (om bodemleven te
voeden: tussengewassen)
• Vruchtwisseling
Bedrijfspresentatie - NIL inspiratiedag - 18 juni 2018 -
Wim Stegeman

8. Werknemers
Bedrijfspresentatie - NIL inspiratiedag - 18
juni 2018 - Wim Stegeman
KIJK ANDERS

9. Bedrijfspresentatie - NIL inspiratiedag - 18
juni 2018 - Wim Stegeman

10. Bedrijfspresentatie - NIL inspiratiedag - 18
juni 2018 - Wim Stegeman

11. CONSERVERENDE
AKKERBOUW
Grond vaster, betere draagkracht
Lagere energieverbruik, minder arbeid
Toename o.s. gehalte ca 0,3% in 10 jaar
Toename N leverend vermogen
 P en K volledig in organische vorm
Betere infiltratie / minder droogtegevoelig
Grotere variatie bodemleven
 Weerbaarder?
Lastiger om zaai/pootbed te maken
BEDRIJFSPRESENTATIE - NIL INSPIRATIEDAG - 18 JUNI 2018 - WIM STEGEMAN
0,8% stijging?
30 kg N?
Laatste 5 jaar niet gespoten tegen luizen

12. BIODIVERSITEIT
• Stimuleren variatie
• In gewas- en raskeuze
• Mengen van soorten
• Jaarrond bodem bedekt houden
• Gewasverzorging aanpassen
• Omgeving betrekken
• Deelnemer diverse projecten vanaf 2006
• Op perceel: wintervoedsel, vogelakker
• Op overgangen: akkerranden
• Op erf: nestkasten
• In omgeving: berm, stroken FLS
BEDRIJFSPRESENTATIE - NIL INSPIRATIEDAG - 18 JUNI 2018 - WIM STEGEMAN

13. AKKERVOEDSELWEB
1.Gewassen zijn basis!
 Aanvulling houtwallen, heggen, erf, berm, etc,
1.Plantenetende beestjes
• Gunstig: voeding bodemleven / weerbaarheid & balans
• Ongunstig (voor gewas): luizen, slakken, emelten, aaltjes
1.Insectenetende beestjes, zoals spinnen en insecten
• Indien gunstig voor Landbouw: functionele agrobiodiversiteit
1.(Beschermde) vogels
• Eten zaden & insecten / broeden en foerageren in gewassen
1.Roofvogels (toppredator)
• Broeden en foerageren in gewassen
BEDRIJFSPRESENTATIE - NIL INSPIRATIEDAG - 18 JUNI 2018 - WIM STEGEMAN
Pijler 2
Pijler 2

14. GEWAS ALS BASIS
1.Reguliere teelt
 Gewaskeuze / groenbemester / omgeving
 Systeem: bio / conserverende Landbouw / natuurinclusief
 Teeltmaatregelen (bijv. sleepslang, schoffelen)
1.Specifieke maatregelen:
 Doorgaans landbouwgrond uit productie
 Agrarisch Natuurbeheer (ANLb): m.n. vogel
 Bufferzones: schoner water
BEDRIJFSPRESENTATIE - NIL INSPIRATIEDAG - 18 JUNI 2018 - WIM STEGEMAN
Pijler 1
Pijler 2

15. GEWAS ALS BASIS
Voeding bodemleven: gewas / groenbemester
BEDRIJFSPRESENTATIE - NIL INSPIRATIEDAG - 18 JUNI 2018 - WIM STEGEMAN

16. AKKERRANDEN KUNNEN EEN BIJDRAGE LEVEREN AAN DE
OPBOUW VAN EEN POPULATIE NATUURLIJKE VIJANDEN
.
BEDRIJFSPRESENTATIE - NIL INSPIRATIEDAG - 18 JUNI 2018 - WIM STEGEMAN

17. AKKERRAND
BEDRIJFSPRESENTATIE - NIL INSPIRATIEDAG - 18 JUNI 2018 - WIM STEGEMAN

18. GOED BEHEER ESSENTIEEL
BEDRIJFSPRESENTATIE - NIL INSPIRATIEDAG - 18 JUNI 2018 - WIM STEGEMAN

19. DE BERM KAN HET OOK!
BEDRIJFSPRESENTATIE - NIL INSPIRATIEDAG - 18 JUNI 2018 - WIM
STEGEMAN

20. VOGELAKKER
BEDRIJFSPRESENTATIE - NIL INSPIRATIEDAG - 18 JUNI 2018 - WIM STEGEMAN

21. WINTERVOEDSELVELD
BEDRIJFSPRESENTATIE - NIL INSPIRATIEDAG - 18 JUNI 2018 - WIM STEGEMAN

22. 4 KM RAND
FLEVOLANDSCHAP
BEDRIJFSPRESENTATIE - NIL INSPIRATIEDAG - 18 JUNI 2018 - WIM STEGEMAN

23. OP HET ERF: TORENVALK
BEDRIJFSPRESENTATIE - NIL INSPIRATIEDAG - 18 JUNI 2018 - WIM STEGEMAN

24. OP HET ERF: KERKUIL
BEDRIJFSPRESENTATIE - NIL INSPIRATIEDAG - 18 JUNI 2018 - WIM STEGEMAN

25. WAT LEVERT HET OP?
Landbouwkundig / ecosysteemdienst:
 Je gaat beter waarnemen
 Bespuiting tegen luizen komt nauwelijks meer voor
 Hogere druk onkruid in reguliere gewassen
 Positieve reacties van burgers
 Meer insecten, bestuivers en vlinders
 Meer vogels
 Plezier
BEDRIJFSPRESENTATIE - NIL INSPIRATIEDAG - 18 JUNI 2018 - WIM STEGEMAN

26. Dank voor uw aandacht!
Bedrijfspresentatie - NIL inspiratiedag - 18
juni 2018 - Wim Stegeman