1. A QUE LLE TEMOS
MEDO?????
c.e.i.p. “xesús san luís romero”
curso 2011-12

2. En todas as culturas atopamos a tradición
de asustar aos máis pequenos cunha serie de
persoeiros, mitos, lendas, co obxecto de
persuadilos a cumprir rutinas de aseo, comida ou
sono, así como mantelos lonxe de lugares,
persoas ou accións que os adultos consideran
perigosos para os nenos.
Neste tempo de Samaín decidimos recoller
do noso alumnado, procedente de lugares tan
diversos, os distintos seres lendarios que lles
puxeron medo a eles ou aos seus pais e avós,
descubrindo o moito que se parecen os uns aos
outros e o moito que contan sobre o tipo de
vida, crenzas, etc de cada lugar.
Velaquí os temos, moito coidadiño con eles,
non se vaian colar nas nosas casas e nos nosos
soños…..

3. HOME DO SACO GALICIA
Home alto, feo, fosco, desastrado, cun saco ao
lombo. Rouba nenos para facerlles quen sabe
que maldades.

4. O home do saco e cando sentía
vivía no monte un neno chorar
e só tiña un ollo bailáballe o ollo
no medio da fronte, a todo bailar.
dormía de día O home do saco
deitado no chan, levaba os meniños
de noite saía co saco na que eran de veras
man.
maliños maliños,
O home do saco
baixaba do monte
no monte escoitaba
co saco grandón
a ver se no pobo
petaba nas portas
un neno choraba
pon pon e pon pon.
Xosé Rodríguez Ferrer

5. O TRASNO
GALICIA
O trasno ou trasgo é unha especie de demo invisible,
coñecido tamén como diaño pero distintio ao demo, e
nunca tan maligno. Acostuma a andar de noite polos
bosques
bosques e camiños de Galiza que é cando pon en
práctica as trasnadas argalladas polo día. Existe un
truco para librarse del que consiste en deixarlle unha
boa presa de grans de millo; como non sabe contar
máis de cen, cando chega a esta cifra ten que
encomezar de novo, e así mantense ocupado.

6. A SANTA COMPAÑA
GALICIA
A SANTA COMPAÑA é unha procesión de mortos ou ánimas que percorren
os camiños dunha parroquia. A procesión adoita ir encabezada pola persoa
viva que porta nas súas mans unha cruz e máis un caldeiro de auga
bendita; tras el varias ánimas con cirios acesos, que ás veces son ósos.
A súa presenza faise notar no cheiro a cera queimada e no vento que se
ergue ao seu paso.
procesión
A persoa viva que precede esta procesión pode ser un home ou unha
muller, segundo sexa o patrón da parroquia santo ou santa.
O portador da cruz non pode en ningún momento volver a cabeza
nin renunciar ao seu traballo precedendo á Santa Compaña. Só será
ceibado cando atope a outra persoa no camiño a quen entregarlle a cruz
e mailo caldeiro, momento no que estoutro pasara a substituílo.
Para zafarse desta obriga, a persoa que vexa pasar a Santa Compaña
debe trazar un círculo no chan e deitarse boca abaixo sen mirarlle á
cara a ningún espírito. Mentres tanto, a persoa que leva a cruz e o balde
persoa
vólvese máis branco e vai adelgazando a cada paso que dá, ata que
consegue darlle o caldeiro a outro.
É comunmente aceptado que a Santa Compaña bota medo, xa que é
considerada como sinal de morte, xa que visita as casas nas que axiña
que
haberá un pasamento

7. A
meigas
As meigas
A palabra meiga significa
persoa con poderes
extraordinarios ou máxicos e
que pode pactar co demo.
Diferenciase das bruxas que
estas sempre actúan con
maldade, mentres que as
meigas mesmo poden ter
poderes curativos ou ser
videntes.
voan
Xeralmente voan a cabalo
dunha estaca.
Hai de moitos tipos, pero as
máis temibles para os nenos
son as MEIGAS CHUCHONAS, que
chupan a sangue aos nenos e
róubanlles os untos para facer
pomadas.
As MEIGAS FEITICEIRAS viven
preto dos ríos e regatos. Ten
voz
unha fermosa voz coa que
hipnotiza aos rapaces que se
achegan ao río e fai que se
vaian metendo nel, onde
afogarán.
A MEIGA VEDOIRA é agradable no trato, posúe facultades adivinatorias e
son expertas en conectar co alén para dicir se os falecidos están no ceo
penan purgatorio.
ou aínda penan no purgatorio.
A CARTUXEIRA son botadoras de cartas, que sempre acertan.
Para protexerse delas hai amuletos para colocar nas casas ou no pescozo.
Nas casas pódense colgar ferraduras de cabalo, morcegos, espolóns de
galo ou colas de lobo.
un
Pódese levar un dente de allo, unha castaña pilonga ou cunchas.
Tamén protexe ter na casa terra bendita dos cemiterios, tesoiras abertas
aos pés da cama. . . . e tamén axuda dicir:
“San Silvestre, meigas fóra”

8. "¡San Silvestre, Meigas fora!"
o vello do saco
BRASIL
É un vello que anda
polas rúas cargando cun saco
cheo con nenos desobedientes.
asustar
Para asustar aos nenos os
os
pais din que os van dar ao
home do saco se non se
comportan ben. Tamén
ao
recolle aos que quedan nas
sós.
rúas sós.
O home do saco lévaas
para a casa e despois fai
xabón con elas, que vende
para se sustentar. Outra
os
lenda di que os mata para
comelos.
comelos.

9. O bicho papau
Portugal Brasil
Agóchase debaixo da cama dos nenos para “papalos”.
Realmente terrible, come o fígado e o corazón dos pequenos. Moi
popular en Brasil e tamén en Portugal.

10. A cuca
Cuca ou Coco,
represéntase cunha
cabaza baleira con
buracos representativos
dos ollos e da boca cunha
luz dentro para meter
medo á noite.
vella
Coñecida popularmente coma unha vella fea en
forma de crocodilo que rouba aos nenos desobedientes. A
orixe desta lenda está no dragón, a coca en terras
portuguesas, que foi levada ao Brasil.
No Brasil descríbese a “CUCA” coma un crocodilo
con longos cabelos loiros e uñas longas coma as
dunha aguia.
dunha

11. Corpo seco
Brasil
Conta a lenda que era
un home que se pasou a
vida levantándolle a
man á súa nai. Debido
a este acto de crueldade,
cando morreu, foi
rexeitado por Deus e
polo Demo, incluso pola
terra, que moi enfadada
botouno fóra dela.
Foi por iso que tivo que erguerse da
súa tumba, podre por completo, e vive
agarrado ás árbores despois de que se
secan.
En Sao Paulo cóntase que se unha
persoa pasa preto del, este salta sobre
a persoa e chúchalle todo o sangue,
alimenta
porque se alimenta de sangue
humana (similar a un vampiro)
Aínda hoxe hai un dito popular que di:
“O que á nai golpea, coa man
seca se queda”

12. O lobizón
Portugal Arxentina Brasil
Tamén coñecido como lobisón, lubisonte e luísón,
equivale ao home lobo europeo.
Di a lenda que é o séptimo fillo varón dunha familia,
sobre o que cae unha maldición. É un home alto, delgado
e con moito pelo . Antes de volverse lobo anda moi
nervioso e enfádase moito, pode transformarse nos
ou
cemiterios ou preto deles, e sobre todo cando está a lúa
chea. Aliméntase con carroña e cando anda polo monte
pode morder aos que atopa. Cando morde ou salpica co
sangue ou saliva ás súas víctimas, estas poden tamén
volverse lobisóns.

13. AS ÁNIMAS
COLOMBIA
Son as ánimas dos
que están no Purgatorio,
A elas rézaselles o día
dous de novembro.
Pídeselles favores ou miragres, e se unha vez
cumpridos
cumpridos o beneficiario non cumpre coas promesas
feitas, as Ánimas comezan a facerlle maldades na
casa .
Maldades como as de remover as cousas,
desordear os armarios, botarlle azucre á sopa, romper
os pratos e outras trasnadas.
Tamén se di que se nunha noite de ánimas se as
escoita facendo ruído no cemiterio e se quen as escoita
da a volta para velas, convérsese en estatua, queda
petrificado.
Tampouco se lles debe facer caso cando a media
noite van pola rúa dicindo: “ “Alerta…. Alerta…. Ábreme
la puerta…. Alerta….. alerta”.
As ánimas son seres vestidos de branco, cunha
túnica que as cubre dende a cabeza e levan un gorro gorro
en forma de cono.

14. A chorona
Venezuela Colombia
A Chorona é un espectro que percorre vales e
montañas, preto dos ríos e lagoas, cunha túnica ata os
talóns. Ten o pelo longo e rizado, de cor prateado, negro e
dourado no que se pousan grilos, lucecús, bolboretas. O seu
rostro é unha caveira aterradora e nos ollos xiran dúas
brill
bólas brillantes. Leva un neno morto nos brazos e chora
bágoas sangue.
bágoas de sangue.
Dise que nunca se lle ve a cara e chora de vergonza e
arrepentimento por ter matado aos seus fillos.
Conta a tradición que a Chorona reclama das persoas
Chorona
axuda para cargar ao fillo e quen o recibe líbraa do castigo
Chorona.
pero convértese na Chorona.

15. O silbón
Venezuela Colombia
Contan que O Silbón ou o
Silbador
Silbador é un home
desproporcionado, moi alto,
duns 6 metros, que camiña
véndose
véndose por riba da copa dás
árbores , emite un asubio
espeluznante e leva un saco
cheo de ósos que fai soar.
Dise que é a ánima en pena dun fillo que matou ao pai e lle comeu o
fígado
fígado e o corazón. A súa nai maldiciuno para toda a vida.
En Colombia dise que é a ánima sen rumbo dun home parrandeiro
abandon
que morreu so e abandonado e busca a compaña de quen cabalgue pola noite
polos sendeiros.
penetra
Cóntase que emite un asubío longo e agudo que penetra polos oídos e
ao mesmo tempo séntese un frío intenso que conxela ás persoas. Hai a
muller
crenza de que cando asubía ben agudo é unha muller a que vai morrer, e se
o asubío é máis grave é un home o que morre. Ataca aos homes
parrandeiros
parrandeiros e bébedos, aos que chucha o embigo para tomarlles o tomarlles
augardente. Ao chegar o Silbón a unha casa pola noite descolga o saco e
Silbón
conta un a un os ósos, se non hai quen poida escoitalo, un membro da
familia morre ao amencer.
pero
Se se sinte o asubío moi forte é que está moi lonxe, pero se é ao revés,
está xusto detrás de ti. Para salvarse hai que lembrarlle a súa historia.
Para
.

16. A ánima soa
Venezuela
A Ánima Soa preséntase
en forma de muller de
longos cabelos e belo rostro
e ten a finalidade de cobrar
velas
as velas das Ánimas
Benditas, pois a xente
acostuma a pedir favores ás
estas
Ánimas e estas case sempre
lle conceden os favores a
cambio de que se teñan
prendidas certa cantidade de
durante
velas durante un tempo
antes prometido.
De non cumprir con esta prestación dos devotos,
De cumprir devotos,
fai a súa entrada a Ánima Soa, para lembrar a débeda
dun xeito tenebroso..
tenebroso

17. O home da bolsa
Arxentina
Personaxe duns 50
anos, de estatura
normal e vestido con
farrapos escuros,
encorvado e cun saco
ao lombo.
Utilízase para
infundir medo nos
nenos, para que se
porten ben, vaian
durmir, ou ben non
vaian a algún lugar
que se considera
perigoso.
Na zona norte do país esta
función tena Miquilo, unha
especie de trasno cun poncho e
un gran sombreiro negro que
ten unha man de ferro e outra
de la.
Contan que se lle aparece aos homes do pobo e lles
pregunta con que man queren que lles pegue. Se escolle
a de la dálle un forte golpe, e moito máis suave se
escolle a de ferro.

18. Fata padurii
Romanía
Fata Padurii ou “a nena do
bosque”
bosque” é un demo que atrae á
xente nova para o bosque onde
os mata. Ten dúas caras, cando
se amosa a un home é unha
guapa,
muller nova e moi guapa, alta,
delgada, con grandes ollos
negros brillantes e cabelos
longos e escuros. Despois que
fascina á vítima coa súa beleza
transfórmase nun monstromonstro
terrible, mata ao neno/home e
neno/home
come o seu corazón.
Ela so aparece á noite e nunca sae do bosque de
modo que non ataca poboados humanos.
poboados
Non se debe asubiar ou
cantar no bosque durante a noite,
e non se debe durmir preto dun
que
lume que queima, xa que estes
sinais poden atraer ao monstro.

19. Muma bosque
Romanía
Bruxa considerada unha muller mala, que asusta á
xente e vive no bosque profundo. Tamén se lle chama
nalgunhas zonas CLOANTA BABA.
BABA.
Vive solitaria no corazón dos bosques profundos e
caracterízase
caracterízase por unha apariencia grotesca, con malicia.
Din que en moitos lugares pola noite chora, e que ás
veces vai ás cabanas dos que viven preto do bosque
para pedirlles un peite e aceite para poñer o cabelo
brill di
fermoso e brillante. A lenda di que se che visita non
palabras.
podes dicir máis de tres palabras.

20. Nosferat
Romanía
É un vampiro. Prodúcese ao nacer morto un fillo
ilexítimos
ilexítimo de pais tamén ilexítimos (que se tiveron fóra do
matrimonio). Cando o enterraron saíu da tumba, xa en
forma adulta para non volver a entrar máis nela, e
importuna aos seres do sexo oposto ao seu tomando a
forma dun gato, dun can negro ou dun insecto. Gústalle
esgotar á vítima ata a morte.

21. vampiros
Romanía
Hai distintos nomes para os vampiros, STRIGOI é o
vampiros,
nome máis común, pero tamén se lles chama Moroii,
Pricolici,
Varcolaci e Pricolici, que son vampiros nacidos de cadáveres
revividos ou animais nocturnos que buscan alimento
cando sae a lúa.
Os strigoi viventes son bruxas con dous corazóns e
almas.
dúas almas. Posúen a habilidade de enviar as súas almas á
noite para encontrarse con outros strigois ou succionar o
sangue dos seres vivos.
Os strigoi mortos son cadáveres viventes que tamén
beben sangue e atacan á súa familia.
converterse
Hai distintas maneiras de converterse en vampiros: se
naces con rabo, con pelo extra, se es o sétimo fillo de
calquera familia se os anteriores irmáns eran do mesmo
sexo, ou un bebé prematuro, ou o fillo dunha nai que se tiña
cruzado cun gato negro no camiño.
Ser mordido por un vampiro tamén tiña o mesmo
resultado.

22. drácula
Rumanía
Realmente Drácula
existiu, foi un nobre
romanés,, de Valaquia, que
romanés Valaquia,
deixaría o recordo dos
sufrimentos que fixo
padecer ao seu propio pobo,
xa que tiña a toda a
poboación aterrorizada,
estranxeiros.
igual que aos estranxeiros.
Chamábase Vlad IV e
gozaba sometendo a tortura
a moitos dos seus súbditos.
Era coñecido como
Vlad O Empalador, xa que
cravaba ás súas vítimas
nun pau ata que morrían.
Pero tamén ten matado a miles de persoas de moi distintas
maneiras, moitas delas moi crueis.
crueis.
Conta a historia que botaba nunha cunca sangue das súas
vítimas e mollaba nela o pan mentres comía. A palabra Drácula
dráculea,
ven do romanés dráculea, que significa “fillo de Drácul” nome co que
se coñecía ao seu pai, que formaba parte da Orde do Dragón, que se
vestía cunha capa negra.
En Rumanía, o castelo de Bran,
onde viviu Vlad O Empalador é
hoxe en día un importante destino
turístico.

23. A siguanaba
El Salvador
muller,
A lenda di que é unha muller, mala nai que deixaba so ao
seu fillo e foi maldita polo seu home, o deus Tlaloc.
maldita
O seu nome significa “muller horrible”, ela é fermosa pero
cando os homes se lle achegan da volta e convértese nunha
muller horrenda.
Ten que vagar polo campo, aparecéndoselle aos homes que
que
viaxan sos pola noite. Din que é vista no Salvador, lavando
roupa e sempre busca ao seu fillo Cipitio.
Todos os que trasnoitan están propensos a atopala, e o
home que a ve vólvese tolo por ela. Entón ela chámao e vaino
levando levando, ensínalle a cara cando xa non pode volver.
Para non perder a súa alma o home debe morder unha
cruz ou medalla e encomendarse a Deus.
Outra maneira de librarse dela consiste en facer un
esforzo supremo e achegarse a ela o máis posible, tirarse ao
tirarlle
chan cara ao ceo, estirar a man ata tocarlle o pelo e tirarlle
del. Daquela a Siguanaba asústase e tírase a un barranco.

24. O cipitio
El Salvador
Fillo de Siguanaba, foi castigado por serlle ela infiel
ao deus Tlaloc. A Cipitio castigouno a non medrar
nunca e quedar con once anos.
Ten os pés do revés e unha enorme barriga, co poder
de teletransportarse. Come cinza e bananas. Anda moito
pola beira dos ríos e anda atrás das rapazas ás que
espía, asubía e tíralle pedriñas e flores.
Non é malo, pero si fastidioso, fai bromas ríndose da
xente.
xente.

25. O basilisco
El Salvador
De cando en vez as galiñas poñen un ovo
pequeniño. Este ovo debe ser destruído e queimado
para evitar que naza o basilisco, un enxendro en
forma de serpe.
busca
Este animal trae a desgracia. Ao nacer busca un
rincón da casa, e mata coa mirada ás persoas que
o ven.
Para conxurar o mal é preciso ter espellos en
todas as habitacións, pois cando o monstro ve a
inmediato.
súa propia imaxe morre de inmediato