1. Boletín do Equipo de Normalización e Dinamización Lingüística
CEIP de Randufe Nº 26 abril de 2011
PREXUÍZOS CO GALEGO
(exemplos de comportamentos).
Algúns comportamentos son tan habituais que
pasan desapercibidos ata para as persoas que os re-
alizan:
- Persoas que adoitan falar galego menos cando
se dirixen a alguén que viste de forma requintada
(por exemplo de traxe e gravata). O mesmo aconte-
ce cando van a unha consulta sanitaria, ou requiren a
atención de certos profesionais. El será que a
“importancia” (suposta ou certa) dunha persoa non
se acompasase con falarlle galego?
- Persoas que cambian de idioma ao entrar nun
estabelecemento comercial. El pensarán que mello-
ran a súa imaxe por falaren castelán?
- Persoas que mudan ao castelán para dirixirse a
un neno ou a unha nena. El será porque actúan co-
ma se só a xente maior tivese gañado, por idade, o
dereito a que se lle fale en galego?, ou, el non será
para evitar o contacto dos cativos co galego, para
que non se “contaminen”?
Cómpre reflexionar e eliminar estes e outros
comportamentos baseados en prexuízos co noso
idioma.
2. ALIMENTOS VEXETAIS
Ricos e moi saudábeis os alimentos vexetais deben constituír parte fundamental da nosa alimentación.
Son moitos e variados: froitas, verduras e hortalizas, legumes, cereais, e tamén as herbas aromáticas e as
especias que dan sabor ás comidas.
As froitas frescas son moi variadas en sabores. Algunhas son moi coñecidas e con-
sómense practicamente todo o ano como a LARANXA, LIMÓN, MAZÁ, PERA,
PLÁTANO e POMELO. Outras son máis estacionais e non dispomos delas máis que
en certas épocas do ano, como as AMEIXAS, AMORODOS, AMORAS, ARANDOS,
CEREIXAS, FIGOS, MANDARINAS, MARMELO (do que se fai o doce do mesmo no-
me), MELÓN, NÉSPERAS, PEXEGOS, SANDÍA e UVAS. E outras de orixe exótica hoxe xa son
comúns nas nosas mesas, como AGUACATE, CHIRIMOIA, LIMA, MANGA, PAPAIA, PIÑA.
Tamén están os froitos secos ou froitos de casca: ABELÁ, AMÉNDOA, CACAHUETE, CASTAÑA,
NOZ, PIÑÓN, PIPAS (de cabaza, de xirasol,...), PISTACHO.
As hortalizas e verduras tampouco deben faltar na nosa alimentación, crúas ou coci-
ñadas: ACELGA, AGRÓN, ALCACHOFA, ALLO, ALLO PORRO (PORRO), ALLO TEN-
RO, APIO, BERENXENA, BRÓCOLI, CABACIÑA, CABAZA, CARDO, CEBOLA, CE-
NORIA, COGOMBRO, COGOMBRO NOVO, COL (de Bruxelas, Lombarda), COLI-
FLOR, ENDIVIA, ESCAROLA, ESPINACA, GRELOS, LEITUGA, NABIZA, NABO, PA-
TACA, PEMENTO, RAVO, REMOLACHA, REPOLO, TOMATE, VERZA.
OS LEGUMES son moi nutritivos e unha importante achega de proteínas: CHÍCHARO (ERVELLA), FA-
BA (FEIXÓN), GARAVANZO, LENTELLA, SOIA, TIRABEQUE.
Entre as HERBAS AROMÁTICAS e as ESPECIAS máis comúns: ALCAPARRA, ALFÁBEGA,
ANÍS, AZAFRÁN, CANELA, CHILE, COMINO, CRAVO, FIÚNCHO, HERBA BOA (HORTELÁ),
HERBA LUÍSA, LAVANDA, LOUREIRO, MACELA, MELISA, MENTA, MOSTAZA, OUREGO, PE-
MENTA (branca, negra), PEMENTO (doce, picante), PEREXIL (PIRIXEL), POEXO, ROMEU,
SÉSAMO, TOMIÑO, VAINILLA, VALERIANA, XENXIBRE.