1. MEDIO AMBIENTEMEDIO AMBIENTE
OS RECURSOS NATURAISOS RECURSOS NATURAIS
RECURSOS ENERXRECURSOS ENERXÉÉTICOSTICOS
Carmen Cid Manzano
Ciencias para o mundo contemporáneo
I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense. Departamento Bioloxía e Xeoloxía
2. RECURSO NATURAL
Todo aquilo que a humanidade
obtén da natureza para satisfacer
as súas necesidades básicas,
apetencias e desexos. I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
3. RECURSOS NATURALES
RENOVABLES NO RENOVABLESPOTENCIALMENTE
RENOVABLES
Aire limpio
Agua limpia
Animales
Plantas
Solos
Energía
solar
Olas,
Mareas,
Viento,
Corrientes…
Combustibles
fósiles (carbón,
petróleo, gas
natural) y
recursos
minerales
Recursos que por
más que se utilicen
no se agotan
Recursos que, aunque se
consuman, son repuestos por
los procesos naturales en un
tiempo relativamente corto.
Pero si se sobrepasa su
velocidad de regeneración se
pueden llegar a agotar.
Recursos que existen en
cantidades fijas sobre la corteza
terrestre, ya que, al depender de
los procesos geológicos tardan en
formarse mucho tiempo.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
5. Para comprender a gravidade do fenómeno do crecemento
actual da poboación hai que comparar o tamaño da poboación
actual coa que estivo mantendo o noso planeta nos últimos
milenios. Compróbase así que estamos vivindo un episodio
demográfico único e irrepetible na historia da humanidade.
Millóns
de
persoas
Explosión demográfica
6. ÉSTAS FUERON SUS PALABRAS
Si la población terrestre continúa duplicando su número cada
treinta y cinco años (como lo está haciendo ahora) cuando llegue el
año 2.600 se habrá multiplicado por 100.000 (..) ¡La población
alcanzará los 630.000.000.000! Nuestro planeta sólo nos ofrecerá
espacio para mantenernos de pie, pues se dispondrá únicamente de 3
cm2 por persona en la superficie sólida, incluyendo Groenlandia y la
Antártida. Es más, si la especie humana continúa multiplicándose al
mismo ritmo, en el 3.550 la masa total de tejido humano será igual a la
masa de la Tierra.
Si hay quienes ven un escape en la emigración a otros planetas,
tendrán materia suficiente para alimentar esos pensamientos con el
siguiente hecho: suponiendo que hubiera 1.000.000.000.000 de
planetas habitables en el Universo y se pudiera transportar gente a
cualquiera de ellos cuando se estimara conveniente, teniendo presente
el actual ritmo de crecimiento cuantitativo, cada uno de esos planetas
quedaría abarrotado literalmente y sólo ofrecería espacio para estar de
pie allá por el año 5.000. ¡En el 7.000 la masa humana sería igual a la
masa de todo el Universo conocido!
Evidentemente, la raza humana no puede crecer durante mucho
tiempo al ritmo actual, prescindiendo de cuanto se haga respecto al
suministro de alimentos, agua, minerales y energía. Y conste que no
digo "no querrá", "no se atreverá" o "no deberá": digo lisa y llanamente
"no puede".
(Isaac Asimov, Introducción a la Ciencia, Basic Books, 1973)
8. Somos moitos pero non todos consumimos por igual
*Biocapacidade:capacidade dun área específica biológicamente
produtiva de xerar un abastecemento regular de recursos renovables
e de absorber os refugallos resultantes do seu consumo.
9. ¿Cómo sería el mundo?...si todos sus ciudadanos formaran una aldea de
tan sólo 100 personas. (Fuente: Naciones Unidas)
80 personas vivirían en viviendas precarias
66 no tendrían agua potable para beber
66 nunca habrían realizado una llamada telefónica
50 sufrirían de desnutrición
6 poseerían la mitad de la riqueza
1 poseería educación universitaria
1 tendría su propio ordenador
Tes toda a sorte do mundo. Compártea
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
10. A traxedia dos comúns
É a sobreexplotación dun recurso cando non existe o
interese e a responsabilidade individual na súa conservación,
debido a que o recurso non é propiedade privada e carece de
dono particular: "se algo é de todos, ninguén o coida e
acábase."
A "Traxedia dos Comúns" é unha especie de parábola que
popularizou o biólogo Garrett Hardin en 1968:
A traxedia en cuestión pasoulle a un grupo de pastores que
utilizaban unha mesma zona de pastos. Un pastor pensou
racionalmente que podía engadir unha ovella máis ás que pacían
nos pastos comúns, xa que o impacto dun só animal apenas
afectaría á capacidade de recuperación do solo. Os demais
pastores pensaron tamén, individualmente, que podían gañar unha
ovella máis, sen que os pastos se deteriorasen. Pero a suma do
deterioro imperceptible causado por cada animal, arruinou os
pastos e tanto os animais como os pastores morreron de fame. “A
avaricia rompe o saco" .
http://www.sciencemag.org/cgi/content/full/162/3859/1243
11. Mide a superficie necesaria para
producir os recursos consumidos por unha
persoa e para absorber os residuos que
xera.
A media da pegada dos habitantes
da Terra é de 2,9 hectáreas/persoa/ano.
Sen embargo, a capacidade media do
planeta é de 2,1 hectáreas por habitante.
A pegada ecolóxica
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
12. Ó ser unha hectárea aproximadamente a área dun
campo de fútbol resulta sinxelo visualizar a pegada
ecolóxica de cada individuo.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
13. Test da pegada ecolóxica: Se queres saber cal é a túa
pegada ecolóxica cobre o test:
http://www.myfootprint.org/es/about_the_quiz/what_it_measures/
14. Unha persoa en EE UU emite 20
toneladas de dióxido de carbono cada
ano
Equivalente a
Europeos
ChinesesChineses
Africanos
Hindúes
15. Que países
teñen maior e
menor pegada
ecolóxica?
http://www.wwf.es/noticias/informes_y_publicaciones/inform
e_planeta_vivo_2010/
19. Impacto ambiental
Calquera alteración do
medio natural provocada
pola acción humana pola
que se transforma o seu
estado natural e na que,
xeralmente, queda dañada a
súa calidade inicial.
Por exemplo:
deforestación, incremento
do efecto invernadoiro,
contaminación da agua,
erosión do solo...
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
21. É o desenvolvemento
que asegura as nosas
necesidades sen
comprometer a capacidade
das futuras xeracións para
satisfacer as súas propias
necesidades.
Desenvolvemento
sustentable
Sostenibilidad http://es.youtube.com/watch?v=bCj55LAdyr0
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
22. A sostenibilidade ten que lograrse
en tres niveis:
Sostenibilidade económica que
implica: crecemento industrial e
agrícola, remuneración dos
empregos,…
Sostenibilidade ecolóxica, que
implica: ausencia de
contaminación, conservación dos
recursos naturais,…
- Sostenibilidade social, que
implica: a autodeterminación, a
preservación das culturas e a
saúde dos seres humanos, a
participación,…
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
23. Desenvolvemento insostible: unha posibilidade probable
Se os 6800 habitantes do planeta tiveran a
mesma oportunidade de consumir como o fan
os habitantes de EUU, Canada, UE e Xapón
necesitaríanse 10 planetas.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
28. Formas de enerxía:
radiante, eléctrica, mecánica,
química, nuclear, ...
Todo funciona gracias a ela e
ós seus intercambios.
A enerxía é a capacidade de producir un traballo. O
90% da enerxía utilizada na Terra provén de forma directa
ou indirecta do Sol.
29. Sol
Procesos
radiactivos
Interaccións gravitatorias
Enerxía solar fósil Combustibles fósiles
Carbón
Petróleo
Gas natural
Enerxía solar actual
Luz
Calor
Fotosíntese
Panel
fotovoltaico
Hidrosfera
Atmosfera
Panel térmico
Naturais
Artificiais
Xeotérmica
Nuclear
Mareomotriz
Hidráulica
Eólica
Solar térmica
Biomasa
Solar fotovoltaica
30. FONTES DE ENERXÍA
Non renovables
Renovables Potencialmente
renovables
Petróleo
Carbón
Gas
Nuclear
Solar
Eólica
Hidráulica
Biomasa
Xeotérmica
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
31. Sistema enerxético
É o conxunto de procesos realizados sobre a enerxía
dende as súas fontes orixinarias ata os seus usos finais.
CTM. 2º Bac. Editex, páx.220
32. En xeral, as fases dun sistema enerxético son
as seguintes:
- Extracción da enerxía primaria (aquela que procede
directamente do medio natural). Por exemplo, a extracción de
petróleo dun pozo.
- Transformación en enerxía secundaria, que consiste en
xerar a fonte de enerxía que se poderá utilizar directamente.
Por exemplo, obtención de gasolina a partir de petróleo nunha
refinería.
-Transporte da enerxía secundaria, ata o lugar da súa
utilización. Por exemplo: transporte de gasolina.
- Consumo da enerxía secundaria. Por exemplo, utilizando
a gasolina para mover un automóbil.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
34. Un convertedor é un compoñente do
sistema enerxético (presa, caldeira, motor,…) que
permite a transformación dunha forma de enerxía
noutra para facilitar o seu transporte ou uso.
Os diversos convertedores involucrados no
sistema enerxético formarán unha cadea pola que
circulará a enerxía dende a súa fonte de orixe ata o
seu uso final.
35. Cada proceso de conversión conlevará unhas
certas perdas de enerxía asociadas a cada fase da
cadea enerxética.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
CTM. 2º Bac. Editex, páx.220
“¡Ponte al día en energía!
http://www.pontealdiaenenergia.com/
40. Uso do carbón
Como combustible nas centrais térmicas* para
producir electricidade.
*As centrais térmicas tamén poden utilizar como combustible fuel-oil, gas,
biomasa, etc. Animación Carbón
CTM. 2º Bac. McGrawHill, páx.327
42. Desvantaxes/Impactos:
- Contaminación do ar ó queimarse nas
centrais térmicas: libera SO2 (produce
choiva ácida) e CO2 (gas de efecto
invernadoiro).
- Recurso non renovable, polo que se
acabará esgotando.
- Impacto na paisaxe: minas a ceo aberto.
- Escombreiras: formadas por estériles
(productos da extracción distintos do
carbón) que producen un impacto na
paisaxe, contaminación do ar polo po e
contaminación da auga superficial e
subterránea polos lixiviados.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
43. Mina de carbón (lignitos)
De As Pontes de García
Rodríguez (A Coruña)
A mina pechou no 2007
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
49. É unha mezcla de hidrocarburos sólidos, líquidos e
gaseosos, menos densa ca auga, de cor escuro verdoso e olor
repugnante.
Petróleo
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
Especial petroleo: http://www.fecyt.es/especiales/petroleo/petroleo1.htm
50. Usos do petróleo
O petróleo extraese en forma de cru e no ten ningunha
aplicación directa.
Por iso, para a súa utilización, ten que pasar por unha serie
de procesos de refinado coñecidos co nome de destilación
fraccionada, nos que se vai elevando progresivamente a
temperatura para separar as distintas fraccións de menor a maior
punto de ebullición.
Barriles de brent
Refinería
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
51. Despois doutros tratamentos posteriores
tendremos xa aptos para o consumo:
- Gases licuados: butano, propano... Utilización
doméstica e industrial en calefaccións e caldeiras.
- Líquidos: gasolina para automóbiles (é o principal
uso do petróleo); nafta e queroseno, utilizados pola
industria química e como combustible para avións;
gasóleos, para automóbiles e calefaccións
domésticas; fuel, para producir electricidade en
centrais térmicas e na industria.
- Sólidos: alquitráns e betúns utilizados para asfaltar
estradas e outros utilizados como fertilizantes,
pesticidas, plásticos, fibras sintéticas, pinturas,
mediciñas,...
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
56. Vantaxes:
- Presenta un alto poder calorífico.
- Ten montada a infraestructura para ser utilizado.
- De momento non hai un substituto mellor. Case toda a
industria se move con este tipo de enerxía.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
57. Desvantaxes/Impactos:
- Contaminación da auga: accidentes dos petroleiros que
producen mareas negras. Ex.: o Prestige.
http://www.andaluciainvestiga.com/espanol/cienciaAnimada/sites/marea/marea.html
http://www.fecyt.es/especiales/vertidos/index.htm
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
58. - Contaminación do
ar: liberación de CO2
(gas de efecto
invernadoiro) na
combustión dos
derivados do
petróleo.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
CTM. 2º Bac. McGrawHill, páx.328
59. É unha mezcla de
gases: hidróxeno, metano,
butano, propano,...
A súa extracción é
moi sinxela, polo que a súa
explotación resulta
económica. Adoita estar
asociado a xacementos de
carbón e petróleo.
Gas natural
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
60. Usos do gas
natural:
- Uso doméstico:
calefacción,
cociñas,...
- Uso industrial.
- Nas centrais
térmicas para
producir
electricidade.
- No transporte.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
http://www.fecyt.es/especiales/gas_natural/index.htm
62. Vantaxes:
- Alto poder calorífico.
- Menor contaminación do ar que o carbón e o petróleo, ó
liberar a súa combustión menos CO2.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
CTM. 2º Bac. McGrawHill, páx.329
63. Desvantaxes/Impactos:
- A súa combustión libera CO2,
(gas de efecto invernadoiro) aínda
que non contaminantes sulfurados
como o carbón.
- No transporte por gaseoductos
os impactos son menores que os
do petróleo, aínda que, se hai un
escape pódese liberar metano
(gas de efecto invernadoiro).
- Recurso non renovable.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
64. Ao dividirse un
núcleo de uranio-235,
polo impacto dun
neutrón, orixínanse dous
núcleos máis lixeiros e
libérase enerxía e
neutróns.
Estes á súa vez
chocan con novos
núcleos de uranio polo
que se produce unha
reacción en cadea que
libera gran cantidade de
enerxía en pouco tempo.
Enerxía nuclear de fisión
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
67. Por que se orixinou o terremoto do Xapón o 11 de marzo de 2011 ?
O noso planeta é dinámico, as placas máis ríxidas da codia terrestre
desprázanse por enriba das capas máis viscosas. Cando dúas placas se
separan sae material formandose codia oceánica. Noutros bordos as placan
chocan, por iso o planeta non aumenta nin diminúe de tamaño.
69. A forza desatada polo terremoto é 30 veces superior á
sacudida prevista no deseño e construción das centrais en
Xapón. O deseño dos reactores da central nuclear de
Fukushima non puido soportar a forza do terremoto nin a
arremetida do tsunami.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
70. A central de Fukushima usaba unha tecnoloxía chamada reactor de
auga en ebulición ou BWR (Boiling Water Reactor), que é
a mesma das centrais españolas de Garoña e Cofrentes. O
combustible ou núcleo do reactor quéntase dentro dunha “vasija” chea
de auga e protexida por unha estrutura chamada de contención. O
combustible alcanza ata 2.000 graos e fai ferver a auga. O vapor é
conducido por tubaxes ata unha turbina que xera electricidade. I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
71. 1. Núcleo do reactor é
onde está o
combustible, feito por
pequenas pastillas de
óxido de uranio
encapsuladas en
barras. As barras
están rodeadas polo
refrixerante (neste
caso auga), que leva a
calor para transferilo
aos xeradores de
electricidade.
Reactor de auga en ebulición (BWR)
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
72. 2. Os elementos de control,
actúan como absorbentes de
neutróns, permiten controlar
en todo momento a poboación
de neutróns.
5.Vasija do reactor é unha
especie de pota a presión,
de groso aceiro, capaz de
resistir grandes presións.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
73. O vapor seco flúe entón en dirección á turbina (6) que move o
xerador eléctrico (7). Tras isto o vapor que sae da turbina pasa por
un condensador (9) que o arrefría obténdose novamente auga
liquida, a cal é impulsada mediante bombas (8) de novo cara ao
interior da “vasija” que contén o núcleo (1).
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
74. Reactor de auga en ebulición (BWR)
Para que o proceso sexa estable hai que controlar a presión, o
vapor e a temperatura. O combustible debe estar tapado por
auga para que non se sobrequente.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
75. A “vasija” de presión, á súa vez, está contida na estrutura de confinamento
11. Trátase dunha estrutura de aceiro e cemento de enorme grosor,
deseñado para manter a radiactividad confinada en caso dunha ruptura da
“vasija”.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
76. Os edificios resistiron ao sismo e ao tsunami, pero se danou o
abastecemento eléctrico do exterior. A central activou entón o sistema
de urxencia autónomo, pero a inundación estragouno. Sen
electricidade, fallaron os sistemas de refrixeración e os núcleos
empezaron a sobrequentarse. Recorreuse a auga do mar para evitalo,
pero non bastou.
Que pasou en Fukushima?
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
77. Cando sobe a temperatura todos os materiais reaccionan sen control. A
altas temperaturas o vapor oxida os metais con rapidez. As vainas
deterióranse e o combustible libera partículas radioactivas volátiles.
Ademais, o proceso de oxidación libera hidróxeno, que é explosivo.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
80. 300 toneladas de agua radiactiva se fugan al mar cada día, 400
toneladas más se mezclan desde el subsuelo con partículas
radiactivas debajo de la planta, esta agua es bombeada a tanques
provisionales que ya también tienen fugas. Expertos afirman que el
Océano Pacífico estará completamente contaminado en seis años.
81. A central de Garoña chupa 25.000 litros por segundo do río Ebro para
arrefriar o seu reactor e logo devólveos á corrente lixeiramente
recalentados. É o mesmo sistema de tubaxes que empregaba Fukushima
e o Ministerio de Medio Ambiente e a a secretaría de Estado de Cambio
Climático ve "risco" nese sistema de Garoña, pero non pola posibilidade
dun Tsunami senón por posible falta de auga en época de seca.
Non período 2011-2014 prevese recortes no caudal do Ebro de ata o 18%
polo efecto do cambio climático.
82. Vantaxes da
enerxía nuclear:
-Non se produce CO2, non hai
contaminación do ar.
- É unha enerxía moi
concentrada e ten, polo
tanto, un alto poder
calorífico.
- Actualmente, as reservas de
uranio son grandes.
Enrequecimento do uranio:
http://www.elmundo.es/elmundo/2005/graficos/ago/s3/uranio.html
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
85. - Accidentes nas centrais que produzcan
escapes radiactivos.
O accidente de Chernobyl, foi o accidente
nuclear máis grave da historia. O 26 de
abril de 1986, nun aumento súbito de
potencia no reactor 4 da planta nuclear
Lenin, de Chernobyl, produciuse a
explosión de hidróxeno acumulado
dentro do núcleo polo
sobrequentamento, durante un
experimento no que se simulaba un corte
de subministro eléctrico. A planta foi
pechada en decembro de 2000.
A probabilidade de que ocorran estes
accidentes é moi baixa, pero cando
acontecen, as súas consecuencias son
moi graves.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
90. - A dificultade para eliminar os residuos radiactivos.
Depósitos temporais en
piscinas nas propias
centrais. Posibles depósitos permanentes
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
CTM. 2º Bac. McGrawHill, páx.405
91. Xestión final do combustible gastado
Almacenamento Xeológico Profundo
(AGP), que consiste no confinamento do
combustible gastado ou dos residuos de alta
actividade en formacións xeológicas estables
a gran profundidade.
Separación e Transmutación
(ST), consiste en separar
químicamente os elementos de
longa vida do combustible
gastado e transformalos en
elementos de curta vida.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
94. - O enorme custo
das centrais e do
seu
desmantelamento.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
http://www.elmundo.es/elmundo/2006/graficos/may/s1/zorita.html
95. - O rexeitamento social que producen. Existe un
debate aberto sobre o seu futuro.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
96. I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
Ver O mapa nuclear español http://www.elmundo.es/elmundo/2010/graficos/ene/s2/cementerios_nucleares.html
99. Enerxías renovables
Teñen en común que:
- son inesgotables,
- son de baixo impacto ambiental,
- teñen unha distribución amplia, o que as independiza de
crisis políticas,
- xeran empleo local,
- ainda que, en comparación coas non renovables, os
rendementos enerxéticos son baixos.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
20112011
100. Transformación da enerxía mecánica da auga en
eléctricidade.
Usos: Producir electricidade.
Enerxía hidroelétrica
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
101. Vantaxes:
- Baixo custo e mínimo mantemento.
- É unha enerxía renovable.
- Non contamina o aire como fan os combustibles fósiles, nin
xera outro tipo de residuos.
- Favorece a regulación do caudal dos ríos.
- Permite o aproveitamento para outros usos (deportivos,
almacenar auga, etc.).
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
102. Impactos/ Desvantaxes:
Aínda que non produce contaminación, orixina:
-Reducción da biodiversidade.
-Dificultade nas migracións dos peixes.
-Dificultade no transporte fluvial.
-Dificultade no transporte de nutrientes auga abaixo.
-Variacións no microclima da zona.
-Eutrofización das augas.
-Destrución de terras de labor e traslado de poboacións.
Debido a estes impactos, hoxe en día, téndese máis a
construír minicentrais.
104. España, con 1196 presas ocupa un
lugar destacado no conxunto mundial,
no que China é o país co maior número
de instalacións, pero tamén coas de
maior tamaño, como a presa das Tres
Gargantas, cun encoro que se
estenderá 600 km, e desprazará dous
millóns de persoas dos seus fogares.
La Voz de Galicia, 7 de junio de 2004
Presa das Tres Gargantas (China)
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
http://es.youtube.com/watch?v=Ln7jZJF72F4
http://es.youtube.com/watch?v=2LRTV7c01Zk
105.
106. Enerxía solar
Mapa Europeo de Irradiación
Solar
Irradiación anual ( kWh/m2 )
segundo os valores do Atlas
Europeo de Radiación solar
http://www.andaluciainvestiga.com/espanol/cienciaAnimada/sites/solar/energia.html
Tipos:
a) Enerxía solar pasiva (arquitectura bioclimática)
b) Enerxía solar térmica
c) Enerxía solar fotovoltaica
107. Enerxía solar pasiva (arquitectura bioclimática)
Construción de edificios con deseños eficientes desde
o punto de vista enerxético:
-pola súa orientación,
-o espesor dos muros,
-o tamaño e orientación
das fiestras,
-os materiais de
construción empregados,
-o tipo de acristalamiento,
-a vexetación,
-etc.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
Animación vivenda bioclimatica
110. Enerxía solar térmica
Unha superficie (placa ou colector) absorbe a calor
do Sol e o transmite a un fluído (ar, auga ou aceite).
Existen dous tipos:
- Enerxía solar térmica de baixa temperatura
- Enerxía solar térmica de alta temperaturaI.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
111. Úsase para
quentar auga, en
calefacción,
climatización de
piscinas,
invernadoiros,...
EnerxEnerxííaa solar tsolar téérmica dermica de baixabaixa temperaturatemperatura
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
112. EnerxEnerxíía solar ta solar téérmica de alta temperaturarmica de alta temperatura
Na que a calor do Sol utilízase para producir
electricidade.
Unha vez concentrada a calor do Sol
utilizarase un fluído para almacenala e
posteriormente convertela en electricidade.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
CTM. 2º Bac. McGrawHill, páx.334
114. EnerxEnerxíía solar fotovoltaicaa solar fotovoltaica
As radiacións emitidas polo Sol son aproveitadas
de forma directa para transformalas en electricidade.
Para iso utilízanse unhas células fotovoltaicas
feitas con materiais semiconductores como o silicio.
Animación Paneis fotovoltaicos
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
115. Pódese obter de dous xeitos:
- Colocando os paneis en
vivendas ou edificios, que na
maioría dos casos verten logo
a enerxía á rede.
- En centrais solares fotovoltaicas.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
121. Tellas solares nos teitos de Venecia As pezas de barro con captadores de raios
solares, concilian as normas de protección de monumentos e a obtención de
enerxía.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
122. Vantaxes:
- É unha enerxía renovable.
- É unha enerxía limpa, pois non produce ningún tipo de
contaminación.
Desvantaxes/ Impactos:
- O desembolso inicial, sobre todo no caso de particulares
para instalar a fotovoltaica, aínda que actualmente hai moitas
axudas.
- Ó no ser continua, necesítanse acumuladores para
almacenala, por iso o mellor é vertela directamente á rede
eléctrica.
- Impacto visual, aínda que pode evitarse adaptando as
placas solares á arquitectura dos edificios.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
123. Enerxía eólica
Transformar a enerxía do vento en enerxía
eléctrica mediante aeroxeneradores.
Animación Enerxía eólica Animación Aeroxeneradores
Enerxía eólica:
http://www.consumer.es/web/es/medio_ambiente/energia_y_ciencia/2004/07/05/140148.php
http://www.youtube.com/watch?v=TxdG8mziFcM
124. Vantaxes:
- É unha enerxía renovable.
- Non produce contaminación: non emite gases contaminantes,
non produce residuos,…
Impactos/ Desvantaxes:
- Impacto visual (é o impacto máis importante).
- O ser unha enerxía discontinua, son difíciles de almacenar os
excedentes, o mellor é vertela directamente a rede.
- Morte de aves.
- Incremento da erosión, porque seca a superficie de solo
próxima.
- Ruído e interferencias electromagnéticas. I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
128. 12
As interaccións do sistema Terra-Lúa-Sol producen
unhas variacións no nivel do mar coñecidas como mareas.
Estase estudando a súa utilización para a produción de
enerxía eléctrica.
Enerxía mareomotriz
Animación Enerxía do mar
CTM. 2º Bac. McGrawHill, páx.337
131. La Voz de Galicia
21 de mayo del 2006
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
Enerxía das olas
132. Enerxía das Olas Santoña (Cantabria)
Esta planta é a primeira deste tipo que se instala
en Europa (posta en marcha en octubro de 2008).
Iberdrola ten
previsto ubicar 10
boias, que
xerarán a
electricidade que
consumen 2.500
fogares nun ano
e evitarían a
emisión de 2.600
toneladas de CO2
Enerxía undimotriz: http://www.consumer.es/web/es/medio_ambiente/energia_y_ciencia/2009/02/01/183097.php
133.
134. Islas artificiales de energía podrían abastecer al mundo
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
135. O hidróxeno como combustible
Consiste en queimar hidróxeno para obter enerxía ou
ben producir electricidade directamente mediante pilas de
combustible.
Pero, o hidróxeno, aínda que é o gas máis abundante
no universo, non se atopa libre polo que hai que obtelo da
auga, do metano, etc.
Pila de combustible con hidróxeno
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
Motor eléctrico
136. Vantaxes:
- É unha enerxía renovable, pois o H é moi abundante na
natureza.
- Non contamina, porque a súa combustión libera vapor de
auga e non CO2.
Impactos/ Desvantaxes:
- A obtención de hidróxeno resulta cara, pois supón un
gasto de enerxía obtelo da auga, do metano,... e ás veces
produción de CO2.
- As pilas de combustible e os depósitos de hidróxeno para
os automóviles resultan voluminosos, pesados e caros.
- Necesitase unha rede de distribución de H.
- Aínda está en fase de experimentación.
Vídeo: LA ERA DEL HIDROGENO. 3/6. Duración 9´15’’
http://es.youtube.com/watch?v=2t85RC4Xsj4
Vídeo: PILA DE HIDRÓXENO duración 1´40’’
http://es.youtube.com/watch?v=smgm77Px_Co
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
140. Consiste na fusión de dous núcleos lixeiros (deuterio e
tritio, isótopos do H) para dar orixe a outro máis pesado
(He), liberándose en devandito proceso unha enorme
cantidade de enerxía (este é o mecanismo que
proporciona enerxía ao Sol e ás estrelas).
Enerxía de fusión nuclear
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
Enerxía de Fusión, programa Redes http://www.youtube.com/watch?v=1GzWslp1btw
141. Vantaxes:
- É unha enerxía renovable, pois o combustible
é inesgotable.
- Un reactor de fusión é seguro. Non depende
de ningún sistema externo de seguridade
susceptible de erros.
- Non xera residuos radioactivos.
Impactos/ Desvantaxes:
-- Está en fase experimental.
- Necesítanse grandes investimentos.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
142. http://www.iter.org/
RESULTADOS DENTRO
DE 50 ANOS…??
ITER (International Thermonuclear
Experimental Reactor).
Animación Proxecto ITER
http://www.abc.es/20110125/ciencia/abci
-cientificos-aseguran-haber-conseguido-
201101250938.html
148. Obtense da materia orgánica. Pódese
producir a partir dunha gran variedade de
produtos:
EnerxEnerxííaa da biomasada biomasa
Combustión de residuos orgánicos.
Biocombustibles ou mellor Agrocombustibles:
biogás, bioetanol, e bioaceites/biodiesel.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
Animación Biomasa
149. CombustiCombustióón residuos orgn residuos orgáánicosnicos
- forestais
- agrícolas
- gandeiros
- lixo orgánico
Queímanse os residuos en caldeiras de biomasa
para obter auga quente e calefacción ou en centrais
térmicas de biomasa para producir electricidade.
Central de biomasa
de Allariz
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
Animación ENERXÍA DA BIOMASA
150. Vantaxes:
-É unha enerxía potencialmente renovable.
-É barata porque require tecnoloxías pouco complexas,
pero débese realizar a transformación enerxética nun
lugar próximo ó da obtención da biomasa.
-Se se trata de residuos forestais, serve para evitar
incendios.
- Permite eliminar residuos.
Impactos/ Desvantaxes :
- Contaminación do aire aínda que menor cá producida
polos combustibles fósiles.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
151. BiocombustiblesBiocombustibles: biogás
Descomposición anaeróbica de residuos (lixos
orgánicas, lodos residuais das depuradoras de auga,…) por
bacterias.
Prodúcese biogás (60% metano e 40% dióxido de
carbono), este gas nas centrais de biogás utilízase para
producir electricidade.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
158. Biocombustibles: bioetanol
Fermentación e destilación de millo,
remolacha, cana de azucre,... para obter
etanol que mesturado con gasolina se utiliza
para o transporte.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
159. 15% de gasolina
(por volumen) e
dun 85% de
etanol.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
160. MONOCULTIVO DO MILLO
Abundantes fertilizantes
nitroxenados
óxidos de nitróxeno no aire
ácido nítrico
necesita
Pola
acción microbiana
Medio acuático
Chuvia ácida
Eutrofización
das augas
contribuíndomáis da
metade termina
en ríos, lagos e
mar
Perda de
BiodiversidadeDeforestación
Conflitos pola terra, perda de diversidade
cultural, pobreza, etc.
Subida dos alimentos, fame
Erosión
do solo
Arrequecemento
entre 200 e 300
veces superior ao
do dióxido de
carbono
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
161.
162. Biocombustibles: bioaceites/biodiesel
Prodúcense a partir de sementes oleaxinosas (colza,
xirasol, soia), residuos das mesmas, aceites usados,…
Utilízanse no transporte con motores diesel.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
163. Vantaxes
- É un recurso potencialmente renovable.
- Pódense obter de residuos e plantas non
utilizadas na alimentación.
- Para o seu cultivo pódense utilizar terras ermas
e que desta maneira non estarían abandonadas.
Impactos/Desvantaxes
- Problemas para producir alimentos se compiten
con terras de cultivo.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
164.
165.
166. EnerxEnerxííaa xeotxeotéérmicarmica
A súa orixe está na calor
existente no interior da
Terra, que ademais aumenta
coa profundidade. Esta
diferenza de temperaturas,
coñecida como gradiente
xeotérmico, orixina un
continuo fluxo de calor
desde o interior da Terra á
superficie.
Na cortiza terrestre o gradiente xeotérmico medio é de 30ºC/km, o que
supón aumento de 1ºC cada 30 metros de descenso.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
Animación: A Terra fonte de enerxía
167. Pero a cortiza da Terra non é
un envoltorio homoxéneo.
Así, se a pauta é que a
temperatura da Terra
aumente entre 2 e 4ºC cada
cen metros de profundidade,
existen zonas nas que se
poden rexistrar aumentos de
máis de 30ºC en apenas cen
metros. Estas áreas térmicas
son as que presentan o maior
interese desde o punto de
vista do seu aproveitamento
enerxético .
Sen embargo, ata os xacementos de moi baixa temperatura (15ºC)
poden ser aproveitados, de maneira que practicamente todas as
augas subterráneas do mundo son potenciais xacementos de enerxía.
Vídeo Geotermia: http://www.youtube.com/watch?v=bUcySneaMgM&feature=player_embedded
168. - Xacementos de alta temperatura. Unha rocha
permeable (que viría a ser como unha especie de
esponxa) almacena o fluído a alta temperatura (a máis
de 100ºC) moi preto dun foco de calor activa.
-Xacementos de baixa temperatura. Áchanse entre os
1500 e os 2500 metros de profundidade e a súa
temperatura oscila entre os 60 e os 100ºC.
- Xacementos de moi baixa temperatura. A partir de
15ºC
- Xacementos de rocha quente. Non hai fluído, só rocha
quente. A profundidades de entre 4,8 e 8 quilómetros, é
posible achar rocha seca quente en case calquera
lugar do mundo (nalgunhas áreas áchanse máis preto
da superficie).
Tipos de xacementos xeotérmicos:
Animación Enerxía xeotérmica
http://www.consumer.es/web/es/medio_ambiente/energia_y_ciencia/2004/11/19/140175.php
171. Na maioría dos casos a calor do
interior da Terra quenta a auga da
chuvia que penetra no subsolo polas
rochas permeables.
Tamén pode quentar
a auga introducida
mediante tuberías.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
Geotermia, la mina de energía bajo el suelo
http://www.publico.es/ciencias/330544/geotermia/minade/energiabajoel/suelo
172. Usos da enerxía xeotérmica
Térmicos:
- Balnearios e
piscinas climatizadas.
- Calefacción e auga quente.
- Invernadoiros e acuicultura.
- Usos industriais.
Eléctricos:
- Para a produción de electricidade
en centrais xeotérmicas (no caso de
xacementos de alta temperatura).
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
173. Vantaxes:
- Enerxía potencialmente renovable, polo que hai que
evitar a súa sobreexplotación.
- Non contamina o aire, como os combustibles fósiles,
nin produce ningún outro residuo.
- Uso terapeútico da auga quente e das substancias
químicas disoltas.
Impactos/Desavantaxes:
- Os xacementos hidrotermais levan disoltos gases e
outras substancias químicas (mercurio, compostos de
xofre,…), que hai que evitar que contaminen a atmosfera
e as augas circundantes.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
174. Orixe do termalismo en Galicia
- Presencia de auga:
procedente da infiltración de
auga de chuvia nun lugar
non moi afastado do seu
posterior nacemento.
- Vías de acceso: pola
intensa rede de fracturas
que afecta ós macizos
de Galicia e a través
das que a auga
pode circular con
certa liberdade.
- Focos térmicos
en profundidade: que explican o
quentamento
anómalo da auga (desintegración natural
de elementos radiativos presentes nas
rochas graníticas).
