1. TEBA ŞİRKETLER
GRUBUNUN İFLASI *
Hazırlayan
Engin ÇAKIR
* Bu çalışma yüksek lisans ödevi olarak internetten elde edilen bilgiler ışığında
hazırlanmıştır.
2. 1967 yılında kuruldu.
Sahibi Teoman Baygan’ın isim ve soy isminin
ilk iki harfinden marka ortaya çıktı.
Klima sistemleri üretimi ile faaliyete başladı.
Sahibi Teoman Baygan Teba markasını
yaratmadan önce Alarko şirketinde çalıştı.
3. Dayanıklı tüketim malları, ısıtma, soğutma,
klima, taahhüt, hizmet ve pazarlama
alanlarında toplam 13 kuruluşu bünyesinde
barındırıyordu.
Ürünlerini Türkiye ve ABD’de üretiyordu.
İlk ihracatını İran’a gerçekleştirdi.
Bu ülkeye Humeyni markası ile elektrikli
konvektör ihraç etti.
4. Orta doğuya ihracat gerçekleştirirken;
Avrupa’ya da açılma fikri ortaya çıktı.
Ve 1983’te Avrupa’ya ihracat gerçekleştirdi.
Amerikan Uzay Ajansı NASA'ya klima satan
şirket haline geldi.
Türkiye’nin ilk online alışveriş sitesini kurarak,
yurtiçi satışlarının % 10’unu bu kanalla
gerçekleştirdi.
Amerika’ya fırın ihracatı yapan tek Avrupa
şirketi olarak kayıtlara geçti.
5. 2003 yılına gelindiğinde; yıllık cirosu 150
milyon Euro'yu bulan, bünyesinde bin 600
kişiye istihdam sağlayan bir dev olarak tabir
edilen Teba, 300'e yakın yan sanayine de
direkt iş olanağı sağlıyordu.
Teba grubu şirketlerinden Günkol; üretiminin
% 90’a yakınını ihraç ediyordu.
Teba toplam üretiminin % 75’ini ihraç eder
durumdaydı.
6. 2003 yılında Türkiye’nin pişirici ev aletler alanında
yüzde 50 ihtiyacını karşılıyordu.
Türkiye’nin en büyük 500 şirket sıralamasında
177’inci, ihracat yapan şirketler sıralamasında
60’ıncı sırada yer alıyordu.
Uluslararası Finans Kuruluşu (IFC); alacaklarına
karşılık Günkol şirketinin % 9’una ortak oldu.
Bu; bir bakıma Teba’nın halka arz hazırlığında
olduğunu gösteriyordu.
7. Şirket özellikle 1990’larda farklı sektörlere
yatırımlar yaparak büyüdü.
Özellikle Çin’de gıda sektörüne girmesi
Türkiye içinde garip karşılanmıştı.
Bu kadar yatırımın olduğu yerde kalifiye
işçi ve yöneticiler de şirkette yerini aldı.
2001 yılında meydana gelen mali krize
rağmen yatırımlara devam edildi.
8. Şirketin bu dönemde en büyük artısı
ihracat potansiyelinin olmasıydı.
Doların 2001’de yükselişi ihracatı tavan
seviyesine çıkardı.
Artan ihracat sebebiyle şirket yatırımlarına
devam etti, kalifiye işçi ve yöneticileri
bünyesine kattı.
9. 2001’in sonunda AB’de Euro’ya geçildi.
Euro Dolar karşısında değer kaybetti.
2002’nin ortalarında Euro Dolar paritesi 1
oldu.
Bu tarihten itibaren Euro Dolar karşısında
değer kazanır duruma gelmişti.
Teba
şirketler
grubunun
ihracat
gerçekleştirdiği
ülkeler
dolar
ile
çalışıyorlardı.
13. General Electric ile 100 bin adetlik fırın için
yapılan anlaşmada Dolar Euro karşısında
% 15 değerli iken; daha sonra Euro, Dolar
karşısında değer kazanarak % 35 daha
değerli hale gelmişti.
2003 yılında, ürettiği bu fırınları General
Electric markasıyla satıyordu.
14. Şirket aile şirketi halini devam ettirerek,
yönetim kademelerine aileden bireyler
getirilmiştir.
2004 yılına gelindiğinde hammaddede
Çin’in yoğun talebi nedeniyle fiyat
yükselmeleri meydana geliyordu.
Hammadde alımları vadeli alımdan, peşin
alımlara dönüşmüştü.
15. Şirket yaptığı yatırımları aldığı borçlarla
gerçekletirdi.
Borçları kapatmak için de factoring firmalarından
borçlar aldı.
2004 yılında piyasaya yaklaşık 100 milyon
euroluk borç vardı.
2 Aralık 2004’te ödeme güçlüğü üzerine
sonunda üretim de durduruldu. Çalışanlarına
maaş da ödeyemeyen Teba'ya bazı bankalar
haciz başlattı
17. TEBA ŞİRKETLER GRUBUNUN İFLASINDA ROL
OYNAYAN ETKENLER NELERDİ?
Finansmanda Yapılan
Hatalar
Yönetim
Hataları
Teba Neden
İflas Etti?
Türkiye
Ekonomisindeki
Dalgalanmalar
Hammaddede
Yaşanan Sıkıntılar
18. Finansmanda Yapılan Hatalar Nelerdi?
Borçlanmada
Yapılan
Hatalar
Borçların
Borçla
Finansmanı
Yatırımların
Borçlarla
Yapılması
Finansmanda
Yapılan
Hatalar
Yöneticilere
Verilen Üstün
Yetkiler
Yöneticilere
Verilen Yüksek
Maaşlar-Pahalı
Makam Araçları
Yapılan
Yatırımların Kısa
Dönemde
Getirisinin
Olmaması
2001 Krizine
Yüksek Borçla
Girilmesi
Devalüasyon
Nedeni ile
Borçların
Artması
Finansmanda
Yapılan
Hatalar
Yönetim
Hataları
Teba Neden
İflas Etti?
Türkiye
Ekonomisindeki
Dalgalanmalar
Hammaddede
Yaşanan Sıkıntılar
19. Yönetim Hataları Nelerdi?
Satış
Politikasındaki
Hatalar
Satışların Sadece
İhracata Yönelik
Olması
Kurun Sabit
Olduğu
Dönemde
Satışların
Düşmesi
Yönetim Hataları
Kur Yükselirken Artan
İhracattan Elde Edilen
Gelirin Borçlara
Yönlendirilmemesi
Yönetimin
Strateji
Belirleyememe
si
Şirketin Kriz
Yönetimi
Konusundaki
Başarısızlığı
Yönetim
Kademesine
Teoman Baygan’ın
Yeni Mezun
Kızlarına Yer
Vermesi
Yöneticilerin
Tecrübesiz
Olması
Finansman
da Yapılan
Hatlar
Yönetim
Hataları
Teba Neden
İflas Etti?
Türkiye
Ekonomisindeki
Dalgalanmalar
Hammaddede
Yaşanan Sıkıntılar
20. Türkiye Ekonomisinde Yaşanan Darboğazdan Nasıl Etkilendi?
Kurun Sabit
Bir Seyir
İzlemesi
Türkiye
Ekonomisindeki
Kötü Durum
2001 Krizinde
Yaşanan
Devalüasyon
Doların Euro
Karşısında Değer
Kaybetmesi
Satışların Dövize
Endeksli Olması
General
Electric ile
Yapılan
Anlaşmadan
Vazgeçmeme
İhracat Yükselişini
Yanlış Yorumlayıp
Yatırım Yapmaya
Devam Edilmesi
Yurtiçi Alım
Gücünün Düşmesi
Sonucu Satışların
Düşmesi
İşçilik ve Girdi
Maliyetlerinde
Artış
Enflasyonun
Olumsuz
Etkileri
Dövizin
Yükselişi ile
Artan İhracat
Finansmanda
Yapılan
Hatlar
Yönetim
Hataları
Teba Neden
İflas Etti?
Türkiye
Ekonomisindeki
Dalgalanmalar
Hammaddede
Yaşanan Sıkıntılar
21. Hammaddede Yaşanan Sıkıntılar Nelerdi?
Yassı Çeliğe Olan
Yoğun Talep
Yoğun
Talebin
Fiyatları
Yükseltmesi
Hammaddede Yaşanan
Sıkıntının Rekabet Gücünü
Etkilemesi
Hammaddede
Yaşanan
Sıkıntılar
Hammadde
Üreticileri ile
Yaşanan
Sıkıntılar
Üreticilere
Borç
Ödemede
Yaşanan
Zorluklar
Girdi Maliyetinde
Hammadde
Payının Artması
Finansmanda
Yapılan
Hatlar
Yönetim
Hataları
Teba Neden
İflas Etti?
Türkiye
Ekonomisindeki
Dalgalamalar
Hammaddede
Yaşanan Sıkıntılar
22. KAYNAKÇA
http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?viewid=504615, 10 Kasım 2008
http://webarsiv.hurriyet.com.tr/1997/10/23/328049.asp, 10 Kasım 2008
http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=172560&yazarid=44,
10
Kasım 2008
http://www.patronlardunyasi.com/news_detail.php?id=31205, 10 Kasım 2008
http://www.tumgazeteler.com/?a=611113, 10 Kasım 2008
http://www.rotahaber.com/haber/20070724/40-yillik-Teba-iflastankurtulamadi.php, 10 Kasım 2008
http://www.gazeteyenigun.com.tr/icerik.asp?
page=guncel&nID=26131&tarih=2008-03-17, 10 Kasım 2008
http://www.kobifinans.com.tr/tr/yazici.php?
Article=1591&Where=07&Category=07, 10 Kasım 2008
http://www.dunyagazetesi.com.tr/haberArsiv.asp?id=132596, 10 Kasım 2008
http://www.milliyet.com.tr/2004/12/29/ege/axeko01.html, 10 Kasım 2008
http://www.anima.com.tr/egiad/yarin/tbaygan_01.asp, 10 Kasım 2008