1. 0 jarduera
gutuna
" Zer izan da hori! Zer susmatu duzue eskutitz hori irakurtzean?... Bada, istorio beldurgarri baten
hasiera da...
2. " Gustuko dituzue istorio beldurgarriak? Ezagutzen duzue baten bat?
" Seguru gaude askotan elkartu zaretela istorio beldurgarriak kontatzeko, ezta? Udaleku edo
kanpamentuetan; edo udako gau epeletan, etxera beranduago joateko baimena duzuenean; edo suaren
inguruan, tximiniaren aurrean, elkarren ondoan... bero-berotan, baina dardarka...
Nork atsegin ditu istorio beldurgarriak? Ea, jaso eskua!
Eta nork ez ditu gogoko?
Zer gustatzen zaizue gehiago: istorioak entzutea ala kontatzea?
3. " Eta Halloween? Zer dakizue jai horri buruz?
Bila ezazue informazioa honako web-helbide honetan: http://es.wikipedia.org/wiki/Halloween,
http://www.32rumbos.com/monograficos/Los Mitos de Halloween-31-10-2001.mp3
Eta apur bat jolasteko, egin itzazue honakoak:
! Ezagutu pertsonaiak .
! Asmatu istorioak .
! Jolastu ikusi-makusian.
! Ikusi Halloweeni buruzko hainbat bitxikeria, eta gehiago.
Ea zer ikasi duzuen!!! Binaka jarrita Halloweeni buruzko zenbait galderari erantzuten saiatuko zarete,
konforme? Zalantzarik izanez gero, jo ezazue lehen aztertu dituzuen informazio iturrietara. Hauta
ezazue bi jokalari izateko aukera, eta ekin!
Jakingo zenukete mapamundi batean adierazten Halloween tradizioak zer bide egin duen, eta gaur egun
non ospatzen duten?
Wikipedian lehenago irakurri duzuen informazioan hainbat toki aipatzen dira. Zerrendatu tokiok eta
topatu Mapa honetan. Gero, jarraian duzuen beste mapa honetan koloreztatu toki horiek, eta idatzi
beren izenak.
5. Geuk ere horrelako istorioak kontatuko ditugu?
Ea, bada!
Zer iruditzen zaizue gure proposamena?
Zeuek ere ideiak eman!
Lan proposamena
ZER EGINGO DUGU? ZERTARAKO? ZER IKASIKO DUGU?
"Istorio beldurgarriak asmatu "Halloween egunean 1. zikloko "Istorio beldurgarriak
eta idatziko ditugu. ikasleei kontatzeko. asmatzen eta idazten.
"Beldurrei buruzko foro batean "Beldurrei aurre egiteko "Beldurrei nola aurre egin.
hitz egin. baliabideak konpartitzeko.
"Halloween zer den, nondik
datorren, nola ospatzen duten, "Halloween jaia hobeto " Halloween tradizioa
eta horri buruzko informazioa ezagutzeko. kokatzen munduko toki
non bila dezakegun aztertu. batzuetan.
"Konturatzeko istorioen "Aditzen pertsona eta
"Istorio zatiak kontatu
narratzailea aldatuz. aldaera polit eta originalak denbora nahiz narrazioaren
lortu ditzakegula narratzailea ikuspuntua aldatzen.
aldatuz.
"Istorio bera moldatu askotariko "Konturatzeko ez diogula "Entzulearen tokian jartzen.
entzuleei kontatzeko (amari, berdin kontatu behar lau
zuzendariari, ume txiki bati, urteko ume bati edo irakasle
bati.
gelakide bati...)
"Ipuinaren egitura aztertu. "Gure ipuina ondo "Ipuinaren zatiak
6. ordenatzeko, ezer ahaztu identifikatzen: hasiera,
"Ipuinaren sarrera eta amaierako gabe. korapiloa eta amaiera.
zenbait esapide landu. "Entzuleak erakartzeko "Ipuinak hasi eta bukatzeko
moduko esapide politak erabili zenbait esapide erabiltzen.
ahal izateko eta baliabide
"Narrazioan denbora gehiago izateko ipuinak
antolatzeko erabiltzen diren kontatzerakoan.
hitzak topatu, ulertu eta "Istorioari ordena eta "Denbora antolatzaileak
sailkatu. argitasuna emateko. identifikatzen.
"Errepikapenak saihesteko
trikimailuak ezagutu.
"Kontakizunari arintasuna "Erakusleak eta sinonimoak
"“katila palati moti” eta emateko. erabiltzen.
“telebistako aurkezlearena”
erako ariketak burutu. "Intonazio egokia ematen " Intonazioa, tinbrea eta
"Jendaurrean hitz egiteko saiatzeko, egoeraren arabera. tonua egoki kudeatzen.
aholkuak eta trikimailuak
jorratu. "Istorioak eta bestelakoak "Jendaurrean hitz egiteko
kontatzean lasai eta trebetasunak kudeatzen:
"Gure istorioak politago, trebetasunez aritzeko. begirada, espazioa nola
egokiago eta aberatsago izateko erabili...
baliabide batzuk ikasi eta "Ipuina ondo baino hobeto "Hainbat hizkuntza-baliabide
praktikatu: pertsonifikazioak, idazteko eta kontatzeko. erabiltzen: pertsonifikazioak,
onomatopeiak... onomatopeiak...
"...ezer gehitzekorik? Proposatu
zuek! "... "...
7. taldean
mintzatu
Erabiliko idatzi
ditudan
IKURRAK tekleatu
elkarri
entzun
grabazioa
entzun
irakurri
antzeztu
azaldu
sarean
bilatu
8. Istorioak kontatuko ditugula erabaki
dugu, baina...nondik hasiko gara?
Lehenengo eta behin, istorio edo ipuin
bat zer den aztertuko dugu:
1. jarduera
" Testu batzuk irakurri edo entzun egingo ditugu. (hasierako eskutitza, gaur eguneko albiste bat, azalpen-testua
Halloweeni buruz , Jack o`lantern , hau da Halloween kalabaza, edo bola magiko bat egiteko jarraibideak, ipuintxo bat)
" Hausnartu ea horietariko bakoitzak zertarako balio duen: horretarako, hirunaka elkartu eta
honako txantiloi hau beteko duzue:
Zertarako erabiltzen dira...?
...azalpen testuak? · · Urrun dagoen lagun bati
“Halloween” zerbait kontatzeko.
...eskutitzak? · · Gertatutakoaz zehatz-
“Gutun misteriotsua” mehatz informatzeko.
...jarraibide testuak? · · Pausoz pauso irakasteko lan
"How to make a jack-o'-lantern" edo bat nola egiten den.
"Egingo ditugu bola magiko batzuk?"
...ipuinak? · · Gai baten atal
“Iturralaba” garrantzitsuenak azaltzeko.
...albisteak? · · Asmatutako istorioak
“Berria egunkariko azaleko albistea” kontatzeko.
9. " Emandako testuen artetik, har ezazue ipuina eta aztertu hirunaka nolakoa den, hau da: zer dauka
narrazioak, beste testu motek ez daukatena? (Inprimatu eta eskuz bete; gero, kortxoan iltzatu.)
Ipuinaren ezaugarriak
Ariketa hau egiteko, lehen entzun duzuen ipuina aztertuko duzue, eta lehenagotik
ezagutzen dituzuen beste ipuin batzuk ere kontuan hartuko dituzue.
Zertarako
erabiltzen da?
Nolako forma
du?
Atal
ezberdinak
ditu?
Zeintzuk
dira?
Egiazkoa da?
Zer
formatutan
dator?
Zer-nolako
gaiak aipatzen
ditu?
Beste
ezaugarriren
bat
10. 2. jarduera
" Ea ulertu duzuen! Zeuok ere ipuinak egiten saiatuko zarete:
a. Ahoz: txartelen jolasa1 erabilita.
b. Idatziz: Ietherpad programatxoarekin.
c. Sortu dituzuen ipuinak ere aztertuko dituzue.
Hasiko gara?
d.
a. TXARTELEN JOLASA:
1. Gelakideak ordenan jarriko zarete txartelak hartzeko.
2. Txartelak lau multzotan daude, adierazten dutenaren arabera:
tokiak, denbora, pertsonaiak eta (akzioak) ekintzak.
3. Lehenengo ikasleak txartel bat hartu eta ipuina hasiko du:
“Bazen behin …” egiturako esaldi bat egingo du.
4. Bigarrenak gelditzen diren txarteletako edozein hartu eta
istorioari beste esaldi bat gehituko dio.
5. Horrela, bata bestearen segidan, guztiok parte hartu arte.
b. IETHERPAD (jarraibideak)
Honetarako, ordenagailuak behar ditugu:
1. Zabaldu zuen e-posta.
2. Mezu bat jaso duzue: klikatu esteka.
3. Pantailan lauki bat daukazue: hor ipuina idatziko duzue
gelakide guztiok, zerrenda-zenbakiari jarraituz, bai?
4. Hasi!
1
Txartel-bilduma bat erabiliko dugu tokiak, pertsonaiak, ekintzak, objektuak eta denbora irudikatzeko.
11. c. Ipuinaren ezaugarriak
Bukatzeko, hartu lehen jardueran
ipuinaren ezaugarriak aztertzeko
erabili duzuen txantiloia eta osatu.
Zuen lana hasi da!
Nahiz eta ipuina geroago idatzi, honezkero zuen buruan forma hartzen hasiko
zen.
Horregatik OSO GARRANTZITSUA DA gordetzea burura etortzen
zaizkizuen ideia guztiak , erabiltzen ikasten dituzuen baliabide, trikimailu eta
elementu guztiak, azkenean erabiltzeko.
Horretarako ohar-taula erabiliko duzue.
Inprimatu eta paperean eduki edo ordenagailuan bete, nahi duzuen modura.
Lasai, laguntzeko den-dena gogoratzen jarduera bakoitzean ikur hau topatuko
duzue : OHARRAK HARTU!
Zabaldu taula
hau, eta apunteak
hartzen hasi!
OHARRAK
HARTU! Hasteko:Zertarako
izango da zure
Irakurri ondo eta zure oharrak hartu! ipuina?
12. 3. jarduera
NORK eta NORI?
Ez da gauza bera amatxori paga eskatzea edo dendariari ogia, ezta?
Zelan egingo zenuke ondorengo kasu hauetan?
Azaldu eskolako Eskatu aitatxori
Sartu okindegian eta
zuzendariari ikasgelan zinemara joateko dirua
eskatu bi ogi
duzuen arazoren bat.
Ikusten duzue? Tonu ezberdina erabiltzen dugu egoeraren eta entzuleen arabera.
Kontu honetaz errazago jabetu zaitezten, antzerki pixka bat egingo duzue.
Hemen testu bat daukazue; irakurri, buruz edo ikasi, eta ahoz kontatuko duzue, baina...
ADI! Lehenengoak eskolako zuzendariari kontatuko dio.
Bigarrenak bere neba/arreba txikiari.
Hirugarrenak aitari.
Laugarrenak gelakide bati.
Bosgarrenak... berak erabakiko du, eta besteok asmatu egin
beharko dugu nori kontatu dion!
Zer aldatu da aurreko egoera horietako bakoitzean?
Fitxa hau deskargatu eta bete gelaxkak hiruko taldetxoetan jarrita.
Nola izan da
eskolako neba/arreba gelakide OHARRAK HARTU!
kasu aitari ...?
zuzendariari txikiari bati Nire entzuleak
bakoitzean...?
Lehen esan dugunez, ez da gauza bera zeintzuk izango
tonua
keinuak amatxori paga eskatzea edo dendariari ogia... diren eta nola hitz
egingo diedan
hitzak Ipuina kontatu aurretik, zeuek ere ongi pentsatu.
begirada
azalpenak pentsatu entzuleak nolakoak diren, eta horien
errepikapenak ezaugarrietara egokitu kontakizuna.
13. 4. jarduera
Nor da narratzailea? “Bazen behin familia bat:
Gogoratzen duzue nor den narratzailea? aita, ama eta hiru
txerrikume.
Narratzailea istorioa kontatzen duena da. Zoriontsu bizi ziren, egun
Guztiok dakizuenez, istorio bat modu askotara konta dezake narratzaile horrek: osoan kanta eta dantza.
Baina batzuetan beldur ziren:
“Garai hartan aita, ama eta handik hurbil neu bizi
“Bazen behin familia bat: aita, ama bainintzen... “
nire anaiak eta ni elkarrekin
eta hiru txerrikume .
¿?
e
bizi ginen.
Zoriontsu bizi ziren , egun osoan Zoriontsu bizi ginen, egun
kanta eta dantza. osoan kanta eta dantza.
Baina batzuetan beldur ziren: handik Baina batzuetan beldur “Oso familia ederra zen zurea: aita, ama,
hurbil otsoa bizi baitzen... “ ginen: gugandik hurbil otsoa zure bi anaiak eta zu, txerrikume txikitxo!
3. pertsona bizi baitzen... “
a 1. pertsona
Zoriontsu bizi zinen, egun osoan kanta eta
dantza.
b Baina batzuetan beldur zinen: handik hurbil otsoa
bizi baitzen... “
“Bazen behin familia bat: aita, ama eta hiru
2. pertsona c
txerrikume .
Zoriontsu bizi ziren, egun osoan kanta eta
dantza. Nik ezin nuen lorik egin.
Batzuetan beldur ziren: handik hurbil otsoa
bizi baitzen... “
¿? d
Istorio ezagunak, ezta? Baina, nor da narratzailea testu bakoitzean?
Nor da narratzailea testu bakoitzean?
a
b
c
d
e
14. Orain zuei heldu zaizue narratzailearena egiteko txanda
Rol-jokoa
® Jar zaitezte 4 edo 5 partaideko taldetan.
® Taldekide bakoitzak rol-txartel bat hartuko du: bertan “pertsonaia” baten egoera azaltzen da;
adibidez: “Seigarren mailako neska baten estutxean bizi den arkatza naiz; kokoteraino nago zorroztu gabe egoteaz, eta erabaki dut neure
burua mahaitik behera botatzea, ea beste ikasle batek hartzen nauen eta hobeto zaintzen nauen”.
Egoerak
a taldea b taldea
c taldea d taldea
® Minutu bat daukazue txartelean dakarren egoera irakurri, ulertu eta horretaz gogoeta egiteko.
Jarraian, antzezpen txiki bat prestatuko duzue. Kontuan izan ez duzuela esan behar nortzuk zareten!
® Talde bakoitzeko partaideok batak bestearen ondotik antzeztuko dituzue zuen egoerak.
® Bitartean, beste guztiok ikus-entzuleak izango gara.
® Antzezpenak ikusten ditugun bitartean, fitxatxo bana beteko dugu.
Klikatu
hemen fitxa Zein da Nork
inprimatzeko
egoera? kontatzen
du?
a taldea OHARRAK HARTU!
Nor izango da nire
ipuinaren
b taldea narratzailea?
c taldea
d taldea
Seguru gaude narratzaile profesionalak zaretela honezkero!
15. 5. jarduera
Beldur naiz!
Lehen konturatu gara ipuin beldurgarriak gustuko
dituzuela...
Baina beldurra pasatzea beste kontu bat da, ezta?
Eta zuek, zer? Beldur izan zarete inoiz? Zeren beldur?
Egon lasai, oraintxe ikasiko duzue horri aurre egiten.
1. Klasean taldetxoak egingo dituzue, lau edo bost
partaidekoak.
Jonasi
2. Ondoko hiru koadroetan dagoena ikusiko duzue.
gertatutakoa
Edo kanta hau 3. Horiek ikusi eta gero, elkarri kontatu noiz izan
inoiz gertatu
entzun, ea inoiz zareten beldur, nola sentitu zineten, zeren beldur
zaizu?
sentitu duzun zineten eta nola uxatu zenuten beldurra.
Horrela
esaten duena! 4. Eta denon artean, beldurrari aurre egiteko
sentitu zara?
trikimailuen zerrenda osatuko duzue.
Begira dantzari 5. Bukatzeko, talde bakoitzean esandakoak beste
hauek beldurra gelakideei azaltzeko modu bat aukeratu beharko
nola adierazten duzue: kanta, horma-irudia, olerkia antzezpen txiki
duten bat... Zeuok erabaki.
gorputzaren
mugimenduaz!
Baten batek nahi badu, ipuin hau irakur dezake: Mister Daffodil eta bere denda. Asun Balzolak, ipuin honetan, bi gai edo mezu
darabiltza: lehenengoarekin, beldurrari nola aurre egin diezaiokegun esatera datorkigu. Edo hobe esan, amesgaiztoak uxatu egin
behar ditugula agintzera. Ninak, gehientsuenok bezala, etxean gordeta dauka amesgaiztoa. Eta Mister Daffodilek etxean bilatzeko
eskatzen dionean, amesgaiztoak hauts malutak direla konturatuko da. Asunek amesgaiztoak identifikatzen laguntzeaz gain,
amesgaizto horiek nola desagerraraz ditzakegun ere esaten digu: tiragomarekin ilargira bidaliz. Ipuina
16. 6. jarduera
Ipuinak, istorioak, modaz pasatutako zerbait?
Baina, zertan ari gara? Ipuinak txikientzat dira, edo lehengo ohitura bat... Gaur ez
zaizkio inori gustatzen...
Zuek ere horrela pentsatzen duzue? Orduan irakurri ipuin-kontalari batek dioena:
“ipuinak kontatzean beste pertsonaia baten barruan nago”.
Eta zuek, zer uste duzue?
Ea zer deritzozuen elkarrizketa honetan Ines Bengoa ipuin-kontalariak esaten duenari.
(sakatu irudian albiste osoa irakurtzeko)
&&&&&&&&&&
· Ea bada! Zuei ere ipuinak kontatzen zizkizueten umetan?
Zer-nolako ipuinak?
Eta gaur egun, kontatzen dizuete ipuinik?
Egin hiruko taldeak eta komentatu elkarri ea nolakoak ziren umetan entzuten zenituzten ipuinak:
nork kontatzen zizkizueten, nolakoak ziren, zer atsegin zenuten gehien... Niri umetan ipuinak
kontatzen zizkidaten /ez
zizkidaten kontatzen.
Gero, papertxo txikietan (post-itak) idatziko dituzue
Niretzat politenak
umetan kontatzen zizkizueten ipuinei buruzko gorabeherak, ……………………………………… ziren..
eta ikasgelako kortxoan kokatuko dituzue. ……………………..k kontatzen
zizkidan. ·
………………………………………………………
· Eta orduan, zer? BAI EZ
Ipuinak entzutea eta kontatzea gustuko duzue ala ez? Gustukoa dut ipuinak
Bozketa egingo dugu! ENTZUTEA
OHARRAK HARTU!
ipuinetan niretzat
gustukoena … Gustukoa dut ipuinak
KONTATZEA
17. 7. jarduera
Txikitatik ipuinak entzuteaz gain, eskolan idatzi ere egin dituzue, ezta? Badakigu hainbat aldiz landu duzuela ipuinaren egitura.
Seguru gaude begirada batez identifikatuko duzuela ipuina zein den, eta bai beste testu batzuk ere. Hona hemen testu mota
batzuek duten “itxura”; jakingo zenukete esaten hauetako bakoitza zein testu motari dagokion?
---,---:
-----,--- -- ---
b ooooooo ooo oooo.
Uuu uuu uuuu
Uuu uuuuu uu uu uuuu uu uuuu uuu
e
------ ------ --- ----- ----- ------ ttttt uuuu uuuu . Uuuu uuuu uu uuuu uu uuuu u
ooooooooo, ooo uuuu uuuu.
--------- ----.?
----------- -- - -- ---- ------ - --
ooo oooo ooooo ANIMALIAK
--- ----- --- --- ---------. oooo ooo ooooo Uuu uuu uu uuuuu uuu uuuuuu uuuu
uu, uuuauu:uuu, uuu, uuu, uuu uuuu. Uuuuu Ugaztunak
--------¡ lll lll lllll ll llllllll l ooo, oooooo uuu uuuuu.Uuuuuuuu uu uuu uuuu:
Oooo oo oo oooo ooo
----------- --- ----- -- ---- --- --- lllllll l lll llllll llll l ooooo oo oooo o - Uuuu uu uu? ooo oo oooo. Oooo o
---- -- --. gggg ooooo oo ooo oo
- Uu uuu uu. ooooo ooo. oo ooo ooo
Ooo oooo oo
- Uu! Ooo oooo. Ooooo ooooooo
oo ooo. Ooo oooo ooo ooo
---- ----¡ _____________
ooo. Uu, uuuuuu, uuu uu uu uuuu uuuuu Oooo oo oo ooooo oo.
--------- uuuu. Uuuuu, uuuu, uuu uuuuu uu uuu uu.
c
--: - - -- ----- - -- Uuu uu uuuuuu uuuuuuu uuu., uuuuuu
Aa aa uuuuu uuu. “Uuuu uu uuu uuu”.
aa a aaaaa a a a Anfibioak
aaa Uuu uuu, uuu uu uuuu uuu uu
a aaaaaa a aaa aaaa
aaaaaaaaaa aaa a
Uu uuuu uu. U uuu uuuuu uu
Uuu uuu uuu uuuuu uu.
aaaa aaaaaaaa aa
aaaaa aaa aa aaa
aaa aaaaaa aa. HHHH HH HHH d
f
Hhhhhh
Ooooo ½
4 ooooo
ooooo ooo oo
2 oooo
ooooo
___________
Oooo ooooo ooo oo ooooo oo:
1. oooo oooo oooo oo oooo oo.
2. ooo oo oooo ooo oo.
18. Ikus dezagun aurreko ariketa egiteko nola moldatu zareten:
Taulatxo honetan bi gauza falta dira: testu moten izenak eta letrak eta izenak lotzeko geziak.
Lehenik, osatu itzazue hitzak, eta gero, lotu gezien bidez hitz bakoitza dagokion letrarekin
(horretarako, hirunaka jarriko zarete).
a · · al.................
b · · ip.................
c · (gezian · ol.................
d · klikatu) · g..................
e · · j...................
f · · az................
(testu moten izenak ez badituzue ondo gogoratzen, hemen daukazue salataria)
Lortu duzue? Ondo lotu dituzue denak?
Konturatu zarete testu ezberdinak direla, ezta? Eta ez soilik forma aldetik, jakina! “Tripak” ere oso ezberdinak dituzte: testu
batzuk lagun bati gure gauzak kontatzeko dira, beste batzuk ahal denik eta zehatzen kontatzeko gertatutako zerbait jende
askori, beste batzuk...
...baina... ...ez gara hemen hasiko testu mota guztiak
aztertzen, ezta?
19. Uuu uuu uuuu
Uuu uuuuu uu uu uuuu uu uuuu uuu
...ez, arrazoi duzu! uuuu uuuu . Uuuu uuuu uu uuuu uu uuuu u
uuuu uuuu.
Gu geurera! Hau da, IPUINA jorratzera!
Hau izan da aukeratu duzuen testua, ezta? Uuu uuu uu uuuuu uuu uuuuuu uuuu
uu, uuuauu:uuu, uuu, uuu, uuu uuuu. Uuuuu
uuu uuuuu.Uuuuuuuu uu uuu uuuu:
- Uuuu uu uu?
- Uu uuu uu.
- Uu!
Uu, uuuuuu, uuu uu uu uuuu uuuuu
uuuu. Uuuuu, uuuu, uuu uuuuu uu uuu uu.
& SARRERA. Uuu uu uuuuuu uuuuuuu uuu., uuuuuu
Bada, hona ipuinaren egitura: & KORAPILOA. uuuuu uuu. “Uuuu uu uuu uuu”.
& AMAIERA
Gogoratu atal bakoitza zer den eta nolako informazioa eduki behar dugun bertan. Horretarako, azalpentxo hau erabili.
(Irakurri testua eta ikusi bideoa, gero “leer más“ sakatu, eta segi irakurtzen.)
Ea ondo ulertu duzuen!
Bukatzeko, zuen ipuinaren atalak kokatzeko eta azaltzeko taula hau betetzen
hasiko zarete; hau da: pertsonaiak, tokiak, arazoak eta abar aukeratzeari ekingo
diozue. Baina lehenago, praktika modura, beste IPUIN BATEKIN trebatuko OHARRAK HARTU!
zarete. Beraz, aukeratu bat webgune honetan (adibidez, Grimm anaien Otsoa eta Gogoan
zazpi antxumeak), eta bete lehentxeago aipatutako taula. hartu ipuinaren
egitura, eta egin
eskematxoa.
Bagoaz, apurka-apurka, ipuinen inguruko hainbat kontu ikasten, ezta? Baina oraindik ez dugu amaitu!
Gehiago ikasi nahi duzue? Bada, goazen aurrera!
20. 8. jarduera
Beno! Luze aritu gara ipuinen inguruan hausnartzen: zer diren, nolako egitura daukaten,
nola egokitu behar diren entzule ezberdinen arabera...
Era berean, partekatu dugu zerbait bestelako kontu batzuez ere: beldurrei buruz, gustuko
ditugun ipuinei buruz, Halloween ospakizunari buruz...
...Jirabira horiek guztiok egin ondoren... Zer deritzozue ipuinari EKITEN badiogu?
HAS BEDI IPUINA!
Iratxo, ipotx eta sorgin... IREKI IPUINA sorgina ager dadin!
Ipuina kontatzera joaten zaretenean, edonora zoaztela ere, hasiera-hasieratik lortu behar duzue entzuleak
zuenganatzea.
Horrela, bada, lehenengo hitz horiek kontatuko duzuen ipuinaren sarrera izango dira, ataria.
Ipuina irekitzeko hitzak aukeratzeko, kontuan izan beharko dituzuenak:
Ñ Nolakoa da ipuina? (beldurgarria, gure kasuan)
Ñ Nola gustatuko litzaizueke kontatzea? (zutik, mozorroturik, proiekzio bat erabiliz, beste
efektu batzuk...) (ipuin kontalari batzuen bideoak: Mari ipuin kontalari, Mikel Martinez, Haizederren ipuinak,
eta beste hainbeste horien ondoan)
Ñ Norentzat da ipuina?
Hemen dituzue sarrera egiteko eredu batzuk:
21. Ñ “Guri orain iruditzen ez bazaigu ere, hasieran gauza guztiek zekiten hizketan: lurrekoek, uretakoek eta airekoek.
Landareetan goroldioa zen hitz egiten ez zuen bakarra...
Ñ “Antzina, telebista, ordenagailu eta bideojokorik ez zegoen garaian, ibiltari zahar
batek orain kontatuko dizuedan historia kontatu zidan...”
Ñ “Iratxo, ipotx eta sorgin...IREKI IPUINA sorgina ager dadin!...”
Ñ “Kontatu behar dizuedana... inoiz ez duzue ahaztuko. Agian gezurra da, agian asmakizun hutsa... ez dakit... entzun eta
zuek erabaki!”
Ñ — hasteko eta bukatzeko:
Eta gehiago,Nahi duzue ipuina entzun?
http://issuu.com/itxaurdi/docs/ipuina_lantzeko_gida, joan 21.orrialdera, ea baten bat gustuko duzun!
— Bai.
Bestela zeuk asma dezakezu!
— Ba, nik "di" esandakoan, zuek erantzun "da", eta ipuinarekin hasiko gara.
— Di!
— Da!
Behin batean... Eta ipuina hasten da.
Ñ “Eguzkia irten eta... ipuina hasi zen”.
Zuek ere aurkitu edo asmatu ditzakezue sarrera egoki asko... Nola emango diozue hasiera kontakizunari?
OHARRAK HARTU!
Ipuina “abiatzeko” ideia gehiago nahi badituzue, webgune honetako testua irakur dezakezue. Nola hasiko
Jar zaitezte binaka eta: duzue Ipuina?
8 Zabaldu www.ikasbil.net webgunea. Eta nola
bukatuko?
8 Zabaldu ezkerreko zerrendan “ikasmaterialak” leihotxoa.
Beste ideiarik
8 Sakatu “Argitalpenak” hitzaren gainean. erabiliko duzue?
8 Eskuin aldean ikusten dituzuen izenburu guztien atean, topatu “Solasean eta jolasean” izenekoa, azkena da.
8 Sakatu bertan eta “Ipuinen kontaketa-eranskinak” hitzen ezkerrean ikonoan klikatu.
8 23. orrialdera joan eta “Ipuinak kontatzeko hainbat baliabide” atala irakurri. Ea ideiaren bat jasotzen duzuen!
Edo joan zuzenean beste honetara: http://ipuinak.wordpress.com/2010/01/
22. 9. jarduera
Dagoeneko buruan "egosten" daukazue ipuina, ezta? Laster hasiko gara zirriborroa egiten. Baina lehenago trikimailu batzuk
erabiltzen ikasiko duzue, zuen ipuina dotore gera dadin!
1. trikimailuak: erakusleak eta sinonimoak:
Adi irakurri testu hau ea zerbait deigarria egiten zaizuen:
“Bazen behin neska txiki bat. Neska basoko etxe batean bizi zen bere amarekin. Etxea oso polita zen.
Amak neskari kapa polit bat egin zion, eta, era berean, txano gorri polit bat josi zion neskaren kapari...”
Zer antzeman duzue?
“Bazen behin neska txiki polit bat. Neska basoko etxe batean bizi zen bere amarekin. Etxea oso polita
zen. Amak neskari kapa polit bat egin zion, eta, era berean, txano gorri polit bat josi zion neskaren
kapari...”
Konturatu zarete, ezta? Hitz jakin batzuk errepikatu egiten dira.
Zeuoi ere beste horrenbeste gertatzen zaizue idaztean? Horrela bada, lasai! Badaude eta hori ekiditeko
bideak: sinonimoak edota erakusleak erabiltzea, adibidez.
Zuek badakizue horiek erabiltzen; dena dela, oraingo honetan trikimailu bat emango dizuegu,
ordenagailuz idazten duzuen bitartean erabili dezazuen.
Adibidez, lehengo testua aztertuko dugu, eta bertan errepikatzen diren hitzak ordezkatzeko,
sinonimoak bilatuko eta erabiliko ditugu:
23. ! Egiaztatu Euskalbar tresna zabalik duzula. (bestela laguntza eskatu irakasleari)
! Idatzi polit hitza leihatilan. (polit, eta ez “polita”, e!)
“Bazen behin neska txiki polit
! Honelako koadrotxoa zabalduko zaizu: zuk polit hitza aukeratu.
bat.
Neska basoko etxe batean bizi
zen bere amarekin. Etxea oso
polit izond.
polita zen. Amak neskari kapa [ederra] bitxi, eder, galant, majo,
polit bat egin zion, eta, era karan Ipar., galai Heg., pitxi Heg.,
berean, txano gorri polit bat marot Bizk., eijer Zub.,
josi zion neskaren kapari...” guapo Heg. beh.,
berregin Ipar. zah., totil Ipar. zah.
[aski handia] eder, galant
Bazen behin neska txiki polit
! Hor sinonimo batzuk ikusiko dituzue, eta horien ondoan zenbait laburdura (hitzok
bat.
non erabiltzen diren jakiteko); adibidez: bitxi, eder, galant eta majo hedadura handiko
Neska basoko etxe batean bizi
hitzak dira, baina eijer Iparraldean baino ez dute erabiltzen, beraz, ez da oso egokia zuen
zen bere amarekin. Etxea oso
lanerako. Gainera, hobeto ulertu nahi baduzue, sinonimo bakoitzak esteka du beraren
.......... zen. Amak neskari kapa
esanahia argitzeko, eta beste sinonimo batzuk bistaratzeko.
.......... bat egin zion, eta, era
! Ulertu duzue? Erabil dezagun, bada! Hartu lehengo testua eta idatzi sinonimo bat
berean, txano gorri bat josi
polit hitzaren ordez.
zion neskaren kapari...”
! Erraza, ezta? Orain, jolastu pixka baten: Binaka jesarrita, esan hitzak elkarri,
txandaka, eta horien sinonimoak topatu. Post-itetan idatzi, eta kortxora!
“Bazen behin neska txiki polit ETA ERAKUSLEAK?
bat.
.......... basoko etxe batean bizi
! klikatu erakusleak estekan.
zen bere amarekin. Etxea oso
! Koadrotxo bat zabalduko zaizue: bertan topatuko dituzue erakusleak
polita zen. Amak .......... ri kapa
deklinatuta.
polit bat egin zion, eta, era
! Orain, saiatu neska hitzaren ordez erakusleak idazten.
berean, txano gorri polit bat
! Baietz testua politago geratu!
josi zion .......... ren kapari...”
24. Ea ondo ulertu duzuen! Ariketa
pare bat egingo dituzue, zuen
ipuina prestatzen laguntzeko:
1. SINONIMOAK topatu
Aukeratu adjektiboak eta substantiboak zure ipuin beldurgarrian erabiltzeko; horien sinonimoak topatu;
nahi beste hitz bilatu, horrela ipuina idazten duzuenerako bilduma ederra izango duzue: ariketa
sustantiboak sustantiboen sinonimoak
beldur (eta ez “beldurra”, e!) ikara, izu
munstro
adjektiboak adjektiboen sinonimoak
beldurgarri ikaragarri, izugarri
OHARRAK HARTU!
Hasi zuen
ipuinerako hitz
zerrenda osatzen,
eta sinonimoak
topatzen.
25. 2. ERAKUSLEAK “desestali”:
Erakusleak erabiltzen trebatzeko, hemen duzue “Hankabeltz detektibe” gazteentzako istorioaren
pasarte bat.
Erakusleak letra lodiz eta berdez idatzita daude. Asma ezazue bakoitza zer hitzen ordez dagoen:
Herriko semaforoak desagertu ziren. Zertarako behar ote zituzten
ZER? semaforoak lapurrek gauza haiek?
“Hankabeltz” taldea lanean hasi zen. Berek argituko zuten desagertze NORK?
misteriotsua. “Hankabeltz” taldekoek
Ane eta Andoni berandu zihoazen etxera. Uste baino gehiago luzatu
zen entsegua eta, irteterako, gautu zuen. Hark beldurra zuela adierazi NORK?.................
zuen, baina mutilak, gauza bera sentitu arren, linterna poltsikotik
aterata esan zion:
ZEREKIN?...................... - Lasaitu zaitez, honekin ez gara galduko.
Abiatu ziren argi izpiaren atzetik, baina hura gero eta ahulagoa
zen, pilak agortzen ari baitziren. Andonik esan zuen orduan: ZER?...................
- Ane, atera itzazu poltsan dituzun pilak, aldatu egin behar dizkiot
eta.
NORK?...................... Hark eskua poltsikoan sartuz, bi pila atera zituen. Orduan Andonik:
- Hauek dira guztiak?
ZER?........................ - Besteak laborategian uzteko esan dit irakasleak.
NOR?........................ - Hura ikusi nahi nuke orain honela.
Zelan? asmatu dituzue? Detektibe onak zarete gero!
26. 10. jarduera
Oraindik ipuinak idazteko baliabide bila jarraituko dugu. Inoiz esan dizue irakasleak "gero", "eta" eta
halako hitzak hainbestetan ez errepikatzeko?
Hemen dituzue zuen testua aberasteko hitzak eta hitz multzoak: antolatzaileak.
Asko direnez, batzuk nabarmenduta daude, zuek erabiltzeko; hala eta guztiz ere, ez daukazue denak erabili
beharrik; nahi dituzuenak erabili.
Beharbada, ez duzue jakingo guztien esanahia. Lasai! Tresna egokia daukagu orain ere: euskalbar, berriro.
Lehen sinonimoekin egin bezala, oraingoan, esanahiak topatzeko erabiliko duzue:
· Lehenik, leihotxoaren ezkerreko aldean daukazuen gezitxoari sakatu, eta bertako menuan "EU>ES"
aukeratu, (hau da, euskaratik espainierara). Gezitxo horri sakatuz gero, hau agertuko zaizue:
EU>ES
ES>EU kurtsorea gainean ipini
EU>FR eta berak esango dizue
zer esan nahi duen.
FR>EU
EU>EN
EN>EU
LA>ES
EU>JA
· Hitza sartu eta sakatu "Elhuyar" botoiari.
27. Adibidez: eman dezagun "antzina" zer den ez daukazuela oso argi:
1. Idatzi "antzina" hitza Euskalbarreko leihatilan.
2. Sakatu ezkerretara daukazuen gezitxoari eta aukeratu EU>ES.
3. Sakatu eskuinetara daukazuen Elhuyar aukerari
4. Sakatu ENTER botoiari.
Hortxe duzue esanahia!
Praktikatuko duzue beste berba batzuekin?
Arazoren bat baduzue, irakasleari galdetu!
28. Erabili testu ANTOLATZAILEAK !
Ipuinari forma ematen jarraituko duzue oraingoan ere. Horretarako, testu-antolatzaileak eskeleto
modura kokatuko dituzue; hau da, ipuinaren gorputzari eusten dioten hezurrak bailiran. Ekin, bada:
Zabaldu ipuinaren egituraren eskema, eta atal bakoitzerako hiru edo lau antolatzaile aukeratu
ondoren, idatzi itzazue taula horretan:
Testu-antolatzaileak ipuinaren egituran
ATALAK Atal bakoitza osatzeko ondo TESTU
pentsatu behar dituzun ANTOLATZAILEAK
galderak
Ipuin guztiek izan ohi dute SARRERA Zeintzuk dira pertsonaiak?
antzeko hasiera: ekintza
pertsonaiak Zein da protagonista?
gertatuko den lekua eta denbora
adieraztearekin batera, zenbait ekintzen eszenarioa: Non bizi d(ir)a?
pertsonaiaren berri ematen non Noiz gertatzen da istorioa?
digute (nortzuk diren, zer egiten
duten...)
noiz
Baina bat-batean zerbaitek KORAPILOA EDO Zein d(ir)a egoera aldatzen du(t)en
hasierako egoera aldatzen du.
GERTAERAK arazoa(k)?
(Aldaketa horren eragileari
arazoa deituko diogu.) Eta
Arazoari aurre egiteko, zer ekintza
pertsonaiek, orduan, ekintza arazoa burutuko ditu protagonistak?
batzuk burutuko dituzte arazoa
konpontzeko.
ekintzak
Baina bat-batean zerbaitek AMAIERA Nola konpontzen da arazoa?
hasierako egoera aldatzen du.
Zer aldatu da?
(Aldaketa horren eragileari
arazoa deituko diogu.) Eta konponbidea Pertsonaiek izan dute aldaketarik
pertsonaiek, orduan, ekintza ipuinaren hasieratik amaierara OHARRAK HARTU!
batzuk burutuko dituzte arazoa bitartean? Azaldu aldaketa zertan Aukeratu zuen
konpontzeko. ipuinerako
den.
antolatzaile
batzuk.
29. 11. jarduera
Ipuin-kontalariak izateko, zuen ahotsak eta hizkerak entzuleengan sentsazioak
eta interesa pizteko gai izan behar du. Hala, bada, irakurtzen jakiteaz gain, esan
nahi duzuena egoki adierazten jakin behar duzue. Eta hori lortzeko, lehenik, era
askotako tonuak erabiltzen ikasi behar duzue. Izan ere, ez dugu tonu bera
erabiltzen galderak egiteko, baieztapenak egiteko, aginduak emateko edota
zerbaitek harritzen gaituela adierazteko, ezta?
Goazen aurrera, bada! Hemen dituzue lau ariketa TONU eta TINBRE egokia erabiltzen trebatzeko:
1. Bata bestearen atzetik, eta gelakideei begira, esan ezazue “katila palati moti” ondorengo tonu
hauetan:
o Galdera egiteko tonuan.
o Harridura adierazteko tonuan. katila
katila
o Agindua emateko tonuan. palati
palati
o Ikara adierazteko tonuan. moti!
moti?
2. Oraingoan, berriz, irakur ezazue testu hau proposatutako lau tonuotan:
Abesten bezala, baina
abestera heldu gabe. Tonu bihurrian: tonua Tonu aspergarrian:
igo, jaitsi … nahi monotonoa, inongo
duzuena egin. aldaketarik gabea.
Tonu egokian: zuen
ustez irakurri beharko
litzatekeen bezala.
30. Bazen behin otso nagi bat, alfer hutsa zena. Beti zegoen etzanda, aharrausika. Eta, jakina,
ehizarik egiten ez zuenez, beti zegoen gosez.
Egun batean hamarretakoa jaten zegoen nekazari batekin egin zuen topo. Baserritarraren
ogia ikusirik, adurra zerion otsoari. Nekazariak ogia eskaini eta otsoak jan.
- «Uhmm, ederra dago. Aizu, zer egin behar da ogia egunero jateko?» Beste adibide bat, bosteko
taldetxoetan irakurtzeko:
- «Garia erein. Erraza da. Ogia egiteko, lehenengo eta behin lurra landu...» - Aita etorri da.
- A, bai? (beldurtuta)
- «Ogia lurrean hazten da?» - A, bai! (harrituta)
- A, bai (jakinaren gainean)
- A, bai (axolarik gabe)
Hona beste adibide bat, ingelesez oraingoan, ipuinei tonu egokia nola ematen zaien entzuteko:
Dark dark wood.
3. ETBko aurkezlearena egingo duzue, orain:
Albiste bat topatu eta irakurri begiak altxatuz, telebistako aurkezleek egiten duten bezala.
“egiten duten
bezala?”
EITB tik hartuta
31. 4. Tinbrea zer ote den pentsatzen egongo zarete, beharbada. Gogoratzen duzue umetan ipuinak
kontatzen zizkizuetenekoa? Nolako ahotsa jartzen zuen eta zelako zaratak egiten zituen aitak
otsoarena imitatzeko? Bada, horretan ere entrenatzeko, jo ezazue berriro Webgune honetara. Bertan,
ahots-tinbrea egoki erabiltzen ikasteko hainbat eredu topatuko duzue. Adibidez, entzun ezazue arretaz
“Otsoa eta zazpi antxumeak” grabazioa, eta gero ahalegindu zaitezte hura imitatzen: entzun zatika,
etenalditxoa egin eta errepikatu (ahal denik eta antzekoen egiten saiatu).
OHARRAK
HARTU!
12. jarduera ispiluaren
aurrean
entseatu duzu?
Ipuin bat ondo kontatzeko, intonazioa egoki erabiltzea behar-beharrezkoa dela konturatuko zineten,
ezta? Bada, baliabide gehiago ere erabil ditzakegu ipuinari kolorea eta musika emateko. Bai, ondo irakurri
duzue! Kolorea eta musika. Honezkero pentsatzen egongo zarete irudiak, marrazkiak, grabazioak, mp3-ko
abestiak, youtubeko bideoak edo horrelako tramankuluak erabiliko dituzuela...
Ez, bada ! Beste era batera lortuko dituzue musika eta kolorea. Honetara:
Onomatopeiak eta pertsonifikazioak (edo prosopopeiak)
Onomato...zer? Prosopo...? Zer zabiltza, grezieraz ala?
32. Onomatopeiak
Zer dira?
Zeuok ikertuko duzue oraingo honetan, eta galderaren erantzuna bilatuko. Horretarako, Wikipedia
erabiliko duzue. Ezer baino lehen, kontuan izan zer den wikipedia, eta nork egiten duen. Zergatik hori?
Ikus Wikipedia zer den:
Wikipedia entziklopedia aske bat da, erabiltzen dutenek idazten dutena. Wiki izena duen diseinuaz eginda dago lankidetza sustatzeko.
Jende asko ari da Wikipedia une oro hobetzen, ehundaka aldaketa egiten orduro. Aldaketa guztiak "historia" izeneko erregistroan
gordetzen dira eta aldaketa berrietan. Proiektuari buruz gehiago ezagutzeko, ikus Wikipediari buruz.
Hau da, erabiltzaileek berek egiten dute wikipedia, entziklopediagileak izan gabe; beraz, wikipedia
informazio-iturritzat erabiliz gero, komeni da hango informazioa bestelako iturrietakoekin
kontrastatzea.
Eta nola erabili?
Onomatopeiak zer diren jakin nahi duzue, ezta? Bada, bi bide dituzue aukeran: edo euskalbarren bilatu
(barraren eskuinaldean dagoen wikipedia aukeran sakatuz), edo nabigatzailea erabili, honela:
! Sartu Interneten Mozilla Firefox bilatzailea erabiliz.
! Nabigazio tresna-barran web-helbidea idatzi: http://eu.wikipedia.org/
! Wikipediak euskeraz duen orria zabalduko da:
33. ! Aztertu orria: hitzak bilatzeko leihatila, hasierako mezua, ezkerraldeko barra... Bilatu nahi dituzun hitzak
idazteko leihatila
Edozeinek parte
hartzeko, lan asko egin
eta gero.
Begira zenbat
hizkuntzatan bila
dezakezuen!
! Sartu onomatopeia hitza leihatilan; hor hitzaren esanahia aurkituko duzue, eta nola erabiltzen den
ohartzeko adibide batzuk, besterik ez. Dena dela, informazioa zabaldu nahi baduzue, ezkerreko
zutabeko ”beste hizkuntzak” atalean, español topatu eta bertan sakatu. Horrela, informazio gehiago
irakurri ahal izango duzue.
34. ! Aurrean esandakoak ulertu dituzuela ziurtatzeko, osatu ezazue hainbat onomatopeiako zerrenda bat.
(ideiak hartzeko, begiratu hemen , edo, nahi baduzue, hemen)
onomatopeia esanahia
glu, glu, glu itotzen, edaten
dar-dar ikaraz
dzunba uretara jaustean DAR-DAR
kar-kar-kar barrezka
puf! nazka
TZAST! ulu otsoa
kukurruku! ...
... txakurra
dan-dan ...
taupa-taupa bihotza bizkor
pum-pum! ... DANBA!
... tiroak
dinbi-danba! ...
plas! ...
tarrat! ...
! Eta orain, pertsonifikazioak. Zer da hori? Oso erraza da: pertsona ez denari pertsonaren ezaugarriak
ezartzea da.
Adibidez: “...esaiozu euriari berriz ez jausteko,
esan bakardadeari gaur ez etortzeko...” Ilargia (Ken zazpi)
Euriak entzun egiten du? “...Itsasaldeko haizeak dakarren arnasak...” Infinituaren amaiera (Zea Mays) Haizeak arnasa hartzen du?
“...Eguzkia ateratzeko beldur da...” Negua joan da (Zea Mays)
“...egunak joaten dira...” Gogoak (Esne beltza)
Eguzkiak beldurra
eduki dezake? “...hiria gorriz jantzi zaigu...” Katu baltzak (Mikel Urdangarin)
35. Baina horretaz guztiaz jabetzeko, praktikatzea duzue onena. Beraz, bi zutabe egingo dituzue: batean,
ipuinetan agertu daitezkeen zenbait elementu zerrendatuko dituzue (pertsonak ez direnak); bestean,
berriz, pertsonok egiten ditugun gauzak. Eta gero, bikoteak egin eta esaldiak asmatuko dituzue:
Arkatza Amets egin O Arkatzak marradun alkandora hori-beltza jantzi du...
Armiarma Triste egon O Hodeia triste dabil joan zinenetik...
Zapata Jantzi O ...
Hodeia Pentsatu O ...
Ilargia Barre egin O ...
Gehiago idatzi
13. jarduera
Ahoz jardun behar duzuenerako, ondo etorriko zaizkizue jendaurrean mintzatzeko aholku batzuk:
OHARRAK HARTU!
pertsonifikazioren
bat asmatu zure
ipuinerako
36. Lantegira!
14. jarduera
Honezkero hainbat tresna bildu dituzue.
Ipuina eraikitzeko ordua heldu da!
Beraz, har itzazue erreminta guzti-guztiak,
eta EKIN!
Lanik politena orain dator eta!
1. Zorroztu arkatza edo piztu ordenagailua, zuek nahi duzuena.
2. Irakurri astiro, pausoz pauso, bete duzuen txostena; hemen txantiloia hutsik duzue, baina zuena
bete-beterik izango duzue, ezta?
37. Ipuina egiteko osagaiak: ideiak, baliabideak...
Zertarako izango da nire ipuina?
Nolakoa nahi dut izatea?
Nori kontatuko diot?
Kontuan izan beharko dut...
Narratzailea aukeratu behar dut: 1., 2. edo 3. pertsona, pertsona edo
animalia, objektua...
Umetan kontatzen zizkidaten ipuinetatik, zer dut gogokoena? gaiak,
ahotsak, keinuak, marrazkiak...
Ipuinaren egitura (beste dokumentura joan eta han bete)
Nola hasiko duzue ipuina?
Eta nola bukatuko?
Beste ideiarik erabiliko duzue?: jazkera bereziren bat (txanoa, kapa...),
objekturen bat, ekintzaren bat (kandela piztu, kutxa zabaldu...)...
Erabiliko ditudan hitz batzuk eta haien sinonimoen zerrenda.
Testu-antolatzaileak aukeratu ipuinaren atal bakoitzerako.
Ispiluaren aurrean saioak egin. Kontuan edukitzeko elementuren bat?
Ipuinerako onomatopeiak aukeratu.
Ipuinerako pertsonifikazioren bat idatzi.
...
Era askotako ideiak...
38. 3. Idatzi zirriborroa!
4. ZUZENDU!
Horretarako pauso hauei jarraitu:
1. Irakurri idatzitakoa.
2. Jarri hirunaka eta irakurri ezkerretara
daukazuen gelakidearen lana. Egin iruzkinak
kontrol zerrenda erabiliz.
3. Komentatu elkarri.
4. Konpondu bakoitzak bere lana.
5. Ortografia akatsik ez egoteko, "Xuxen"
zuzentzailea erabili. Oso erraza da: estekari
sakatu eta jarraibideak bete; testu osoa
sartzen ez bazaizue, zati txikietan banatu.
6. Azkenik, irakasleari eman, berak testua
biribiltzen lagunduko dizue eta.
39. 5. Badago! Hurrengo pausoa ipuina ahoz kontatzeko prestatzea da: horretarako, jarraitu beste
pausooi:
1. Irakurri ipuina behin eta berriro, buruz
ikasi arte edo.
2. Gogoratu lehenago egindako
entrenamenduak: aurkezlearena,
ispiluaren aurrekoa, “katila palati moti”,
eta batez ere ipuina kontatzeko aholkuak.
3. Jarri berriro hirunaka eta lagunen
aurrean saioak egin.
4. Etxean egin dezakezue saioren bat
gurasoen edo neba-arreben aurrean.
5. Erabaki orain honelakorik erabiliko
duzuen: janzkera bereziren bat (txanoa,
kapa...), objekturen bat edo ekintzaren
bat (kandela piztu, kutxa zabaldu...)…
40. 6. Ia-ia bukatu duzue; azken erabakia hartzea baino ez zaizue falta: ipuinaren formatua zein izango
den. Horretarako:
· ipuinari lotutako marrazkiak egingo dituzue, kontatzen duzuen bitartean erakusteko?
· marrazkiak egin eta eskaneatu edo horien argazkiak aterako dituzue eta ipuina kontatzen
duzuen bitartean PowerPoint modura proiektatu? Agian musika beldurgarri batekin
lagunduz?
· edo ahoz kontatuko duzue... objektuen, janzkeraren eta mugimenduaren laguntzaz?
zuen
esku
dago! Erabaki eta...
kontatu ipuina!
IRAKASLEAK
EBALUATZEKO