Królestwo Polskie w XVIII w

1. Królestwo
Polskie
w XVIII w.
(1696-1795)
© Dariusz Piasek, X 2010
ale kopiowanie mile widziane :)

2. 1696
śmierć
Jana III Sobieskiego
(17 VI w Wilanowie)

3. 1697
elekcja
Augusta II Mocnego
(z saskiej dynastii Wettinów)

7. 1699
pokój z Turcją
w Karłowicach
(odzyskanie Podola)

9. List ostatniego
tureckiego komendanta
Kamieńca Podolskiego
do komisarzy polskich
przejmujących twierdzę
(po polsku!)

10. 1700
III wojna północna
(Saksonia, Rosja i Dania
vs. Szwecja)

11. 1700
bitwa pod Narwą
(Karol XII pokonał Piotra I)

12. 1702
bitwa pod Kliszowem
(Karol XII pokonał Augusta II)
(19 VII)

13. 1704
konfederacja
warszawska
(przeciwko Augustowi II)

14. 1704
detronizacja
Augusta II
przez konfederatów
warszawskich

15. 1704
elekcja
Stanisława
Leszczyńskiego
(12 VII)

16. Stanisław
Leszczyński

17. 1705
koronacja
Stanisława
Leszczyńskiego

18. 1704
konfederacja
sandomierska
(popierająca Augusta II)

19. 1705
ustanowienie
Orderu Orła Białego
przez Augusta II
(1 XI w Tykocinie)

20. Pro fide
rege et lege
(Za Wiarę, Króla i Prawo)
dewiza Orderu Orła Białego

21. 1706
abdykacja
Augusta II Mocnego
(pod naciskiem Szwecji)

22. 1709
bitwa pod Połtawą
(Piotr I pokonał Karola XII)

23. 1709
powrót do Polski
Augusta II Mocnego
ucieczka do Francji
Stanisława Leszczyńskiego

24. 1709-10
epidemia cholery

25. 1715
antysaska
konfederacja generalna
w Tarnogrodzie

26. 1717
Sejm Niemy

27. Postanowienia:
-

28. 1721
pokój w Nystad

29. Postanowienia:
- Inflanty dla Rosji
- Szczecin dla Prus
- Polski nie zaproszono na
rozmowy…

30. dygresja:
Drezno
Zwinger
porcelana

31. przez ponad pół wieku
drugą stolicą Polski
było Drezno – stolica
Saksonii i rezydencja
Wettinów…

32. Zwinger
zespół pałacowo-ogrodowy
wzniesiony w latach 1711-28
dla Augusta II przez architekta
Mateusza Daniela Poeppelmanna
i rzeźbiarza Baltazara Permosera
w stylu barokowo-rokokowym

33. porcelana

34. Historia porcelany:
VII w. – wynalezienie w Chinach sposobu wytwarzania
porcelany (mieszanka kaolinitu, skalenia i kwarcu
wypalona w temp. ok. 1000 stopni)
XII w. (?) – w okresie wypraw krzyżowych porcelana
dociera do Europy za pośrednictwem Arabów, szczególnie
popularna staje się od XVI w. („białe złoto”)
1708 – odkrycie tajemnicy produkcji porcelany przez
alchemików Augusta II: Ehrenfrieda Waltera von
Tschirnhausa (zm. 1708) ze Sławnikowic koło Zgorzelca i
jego ucznia Jana Fryderyka Boettgera (zm. 1719)
1710 – otwarcie pierwszej europejskiej manufaktury
porcelany w Miśni, kierowanej przez Boettgera (działającej
do dzisiaj!)

35. Drezno

36. Frauenkirche
luterański kościół parafialny,
wzniesiony z piaskowca na planie
centralnym w latach 1726-43,
zniszczony w trakcie nalotu 13/14
II 1945 r., odbudowany w latach
1993-2005 za ok. 179 mln euro (!);
ma ok. 90 m wys.

38. Hrabina
Cosel

39. Hrabina Cosel –
kochanka Augusta II
Jadwiga Barańska
w roli hrabiny Cosel (1968)

40. to były miłe dygresje,
a teraz wracamy
do polityki :)

41. 1732
Traktat Loewenwolda
(trzech czarnych orłów)

43. 1733
śmierć
Augusta II Mocnego
(2 II w Warszawie)

44. 1733
elekcja
Stanisława
Leszczyńskiego
(13 IX)

45. 1733
kontrelekcja
Augusta III Sasa
(przy poparciu Austrii i Rosji)

46. 1733/34
oblężenie Gdańska
przez Rosjan i ucieczka
Stanisława Leszczyńskiego
do Francji

47. 1734
koronacja
Augusta III Sasa
(17 stycznia w Krakowie)

48. 1734
konfederacja
w Dzikowie
(przeciwko Augustowi III)

49. 1736
zatwierdzenie elekcji
Augusta III Sasa
przez sejm
(jedyny, który nie został zerwany!)

50. polityka polska
w okresie
panowania
Augusta III

51. „Familia”
Czartoryskich
i Poniatowskich
(prorosyjska)

52. stronnictwo
Potockich
Radziwiłłów, Sapiehów,
Ogińskich
(antyrosyjskie)

53. jurgieltnicy

54. Polska
nierządem stoi

55. kultura polska
w okresie
panowania
Augusta III

56. Za króla Sasa,
jedz, pij
i popuszczaj
pasa…

57. 1745-46
ks. Benedykt Chmielowski
„Nowe Ateny”
(pierwsza polska encyklopedia)

58. 1747
Biblioteka
Załuskich
(pierwsza biblioteka publiczna)

59. 1749
St. Leszczyński
„Głos wolny, wolność
ubezpieczający”

60. Stanisław Konarski
(1700-1773)
1732 Volumina legum
1740 Collegium Nobilium
1763 „O skutecznym rad
sposobie”

61. dygresja:
rokoko

63. Wieskirche
Steingaden
(Bawaria)

65. kościoły
braci Asamów
(Bawaria)

69. Rottenbuch
(Bawaria)

72. Melk
(Austria)

73. Czy pamiętacie Adsa z Melku,
ucznia Williama z Baskerville,
narratora „Imienia Róży”?
A tak dzisiaj, po rokokowej
przebudowie, wygląda jego
macierzyste opactwo:

77. Bursztynowa
Komnata

79. to były miłe dygresje,
a teraz wracamy
do polityki :)

80. 1763
śmierć
Augusta III Sasa
(5 X w Hubertsburgu)

81. 1764
sejm
konwokacyjny

82. Postanowienia:
- zniesienie obowiązku składania przez
posłów przysięgi na instrukcje sejmikowe;
- zniesienie liberum veto na sejmikach
elekcyjnych;
- utworzenie komisji skarbowych (koronnej i
litewskiej);
- utworzenie komisji wojskowych
(ograniczenie władzy hetmanów);
- utworzenie komisji dobrego porządku w
miastach;
- jednolite cła generalne (także dla szlachty)

83. 1764
elekcja
Stanisława Augusta
Poniatowskiego

90. autograf St. A. Poniatowskiego

92. Katarzyna II
caryca Rosji
(1762-1796)

93. właściwie:
Zofia Fryderyka Augusta
zu Anhalt-Zerbst
(z dynastii askańskiej!)
ur. 2 maja 1729 w Szczecinie

95. Car
Piotr III
(1762)

97. caryca
Katarzyna II

99. 1765
założenie przez króla
Szkoły Rycerskiej
(Korpusu Kadetów)

102. Ignacy Krasicki (1774)
Hymn do miłości Ojczyzny
(hymn kadetów Szkoły Rycerskiej)
Święta miłości kochanej ojczyzny,
Czują cię tylko umysły poczciwe!
Dla ciebie zjadłe smakują trucizny,
Dla ciebie więzy, pęta nie zelżywe.
Kształcisz kalectwo przez chwalebne blizny,
Gnieździsz w umyśle rozkosze prawdziwe,
Byle cię można wspomóc, byle wspierać,
Nie żal żyć w nędzy, nie żal i umierać.

103. 1765
założenie przez króla
tygodnika
„Monitor”

104. „Monitor”
1765-85
Inventis facile est
addere
Łatwo jest dodać do
rzeczy już odkrytych

105. 1765
założenie przez króla
Teatru Narodowego

106. 1766
ambasador Rosji
Mikołaj Repnin
zażądał na sejmie
równouprawnienia
dysydentów

107. Mikołaj
Repnin

108. Konfederacje
dysydentów:
prawosławna w Słucku
protestancka w Toruniu

109. Konfederacje
katolicka
w Radomiu

110. wojna domowa
interwencja
rosyjska

111. 1767/68
sejm „delegacyjny”
(repninowski)

112. Postanowienia:
- Katarzyna II gwarantem ustroju Polski (!)
- prawa kardynalne:
1/ wolna elekcja;
2/ liberum veto;
3/ wyłączność szlachty w dostępie do
urzędów i posiadaniu dóbr ziemskich;
4/ prawo szlachty do konfederacji
- przyznanie praw politycznych dysydentom,
przy zagwarantowaniu katolicyzmowi
pozycji uprzywilejowanej

113. 14 X 1768
uwięzienie 4 przywódców
opozycji antyrosyjskiej
przez ambasadora Rosji
Mikołaja Repnina

114. Wywiezieni do Kaługi:
Kajetan Ignacy Sołtyk - biskup krakowski
Józef Andrzej Załuski - biskup kijowski
Wacław Rzewuski - hetman polny koronny
Seweryn Rzewuski - poseł podolski, syn
Wacława (późniejszy targowiczanin!)

115. bp krakowski
Kajetan Sołtyk

116. Oddziały Jej Cesarskiej Mości, mej władczyni, przyjaciółki i aliantki
Rzeczypospolitej, aresztowały biskupa krakowskiego, biskupa
kijowskiego, wojewodę krakowskiego i starostę dolińskiego z powodu ich
prowadzenia się, uwłaczającego godności Jej Cesarskiej Mości,
podważającego czystość jej zbawiennych, bezinteresownych i
przyjaznych intencji w stosunku do Rzeczypospolitej.
Niżej podpisany powiadomił najjaśniejszy Sejm, pozostający pod
protekcją Jej Cesarskiej Mości, o stanowczych i uroczystych
zapewnieniach kontynuacji tej opieki oraz pomocy i wsparciu Jej
Cesarskiej Mości dla zachowania praw i wolności Rzeczypospolitej, z
ukróceniem wszystkich nadużyć, które wśliznęły się do rządu,
sprzecznych z prawami kardynalnymi państwa.
Jej Cesarska Mość pragnie tylko dobrobytu Rzeczypospolitej i nie
zaprzestanie udzielać jej swego wsparcia dla osiągnięcia tego celu, bez
żadnej zapłaty, pragnąc tylko bezpieczeństwa, szczęścia i wolności
narodu polskiego, co już zostało jasno wyrażone w deklaracjach Jej
Cesarskiej Mości, które gwarantują Rzeczypospolitej jej obecne
posiadłości, jak również prawa, formę rządu i przywileje każdego.
Mikołaj książę Repnin