F-16 Fighting Falcon është një gjuajtës reaktiv me shumë role i zhvilluar fillimisht nga General Dynamics për Forcën Ajrore të Shteteve të Bashkuara (USAF). I dizejnuar fillimisht si gjuajtës dite i superioritetit ajror, ai ka evoluar në një avion të suksesshëm për të gjitha motet dhe me shumë role. Mbi 4.500 aeroplanëve janë ndërtuar që nga fillimi i prodhimit në vitin 1976. Pas Luftës së Dytë Botërore, pas Mig 29 (10.000+) është aeroplani luftarak i dytë më së shumti ekzemplar të prodhuar. Edhe pse nuk blihet më nga Forcat Ajrore Amerikane, versionet e përmirësuara janë ende duke u ndërtuar për klientët e eksportit. Në vitin 1993, General Dynamics i shiti biznesin e prodhimit të vet të avionëve korporatës Lockheed, i cili në vazhdim u bë pjesë e Lockheed Martin, pas një shkrirje në vitin 1995 me Martin Marieta
2. F-16 Fighting
Falcon
Tipi Avion luftarak shumërolësh
Vendi i origjinës SHBA
Historia e shërbimit
Në shërbim17 Gusht 1978
Përdorur nga Forcat Ajrore të
SHBA dhe 25#Operatorët e tjerë.
Historia e Prodhimit
DizenjuesiGeneral Dynamics
Dizenjuar1974
Prodhuesi General DynamicsLockheed
Martin
Kostoja njësiF-16A/B:
US$14.6 milion (1998)
F-16C/D: US$18.8 milion
(1998)Prodhuar1976
Numri ndërtuar4,500+
VarianteGeneral Dynamics F-16 VISTA
3. HISTORIA
F-16 Fighting Falcon është një gjuajtës reaktiv me
shumë role i zhvilluar fillimisht nga General Dynamics
për Forcën Ajrore të Shteteve të Bashkuara (USAF). I
dizejnuar fillimisht si gjuajtës dite i superioritetit ajror,
ai ka evoluar në një avion të suksesshëm për të gjitha
motet dhe me shumë role. Mbi 4.500 aeroplanëve
janë ndërtuar që nga fillimi i prodhimit në vitin 1976.
Pas Luftës së Dytë Botërore, pas Mig 29 (10.000+)
është aeroplani luftarak i dytë më së shumti
ekzemplar të prodhuar. Edhe pse nuk blihet më nga
Forcat Ajrore Amerikane, versionet e përmirësuara
janë ende duke u ndërtuar për klientët e eksportit. Në
vitin 1993, General Dynamics i shiti biznesin e
prodhimit të vet të avionëve korporatës Lockheed, i
4.
5. Fighting Falcon (shq.: skifteri
luftarak) është një gjuajtës me risi
të shumta, duke përfshirë një
kabinë në formë flluske për
shikueshmëri më të mirë, shkop
kontrolli të montuar anash për të
lehtësuar kontrollin, një ulëse të
pjerrët prej 30 gradë për të
zvogëluar efektin e forcave-G në
pilotin, dhe përdorimin e parë të
stabilitetit të relaksuar
statik/sistemin e fluturimit me tel
për kontrollin e fluturimit që e bën
atë një avion të shkathët. F-16 ka
brenda topin M61 Vulcan dhe 11
vende për të varur armë dhe
pajisje të tjera të misionit. Emri
zyrtar i F-16 është "Fighting
Falcon", por zakonisht nga pilotët
e saj quhet "Viper", për shkak të
një ngjashmëri të perceptuar me
Përveç forcave aktive të
Forcave Ajrore të SHBA-së,
Komandës së Forcës Ajrore
Rezervë, dhe njësive të
Forcës Ajrore të Gardës
Kombëtare, avioni është
përdorur edhe nga ekipi
amerikan i demonstrimeve
ajrore U.S. Air Force
Thunderbirds, si dhe si avion
kundërshtar/agresor nga ana
e Forcës Detare të Shteteve
të Bashkuara. F-16
gjithashtu shërben në forcat
ajrore të 25 shteteve të tjera.
Supozohet që F-16 të jetë në
shërbimin e Forcave Ajrore
të SHBA-së deri në vitin
2025. F-35 Lighting II do të
9. Karakteristikat e përgjithshme
Ekuipazhi: 1
Gjatësia: 15.06 m (49 ft 5 in)
Hapja e krahëve:9.96 m (32 ft 8 in)
Lartësia: 4.88 m (16 ft)
Siperfaqja e krahëve: 27.87 m² (300 ft²)
Forma e Krahëve:NACA 64A204 rrënja dhe maja
Pesha pa ngarkesë: 8,570 kg (18,900 lb)
Pesha me ngarkesë: 12,000 kg (26,500 lb)
Pesha e ngritjes:19,200 kg (42,300 lb)
Motorri i avionit: 1 × F110-GE-100 me pasdjegie turbofan
Shtytja e thatë: 76.3 kN (17,155 lbf)
Shtytja me pasdjegie: 127 kN (28,600 lbf)
Performanca
Shpejtësia maksimale: 1,500 mph, 2,410 km/h (
Në nielin e detit: Mak 1.2 (915 mph, 1,470 km/h)
Në lartësi: Mak 2+) konfigurim i pastër
Rrezja e luftimit: 295 nmi, 550 km (340 mi) në misione në lartësi të ndryshueshme me
bomba (450 kg)
Rrezja maksimale: 2,620 mi, 4,220 km (2,280 NM) me depozita të jashtme
Lartësia maksimale e fluturimit: 15,240+ m (50,000+ ft)
Shpejtësia e ngritjes(në lartësi): 254 m/s (50,000 ft/min)
Ngarkesa e krahëve: 431 kg/m² (88.3 lb/ft²)
Raporti shtytje/peshë: 1.095 kN/kg
10. Armatimi
Topa: 1× 20 mm top zinxhir me 6 gryka M61 Vulcan, 511 goditje
Pika të forta: 2× në majat e krahëve për raketa ajër-ajër, 6× nën krahë & 3× nën trup me
kapacitet mbajtës 7,700 kg
Raketa rreze:
4× LAU-61/LAU-68 lëshuese rrezesh (secila me rreze 19× /7× Hydra 70 mm) ose
4× LAU-5003 lëshuese rrezesh (secila me rreze 19×CRV7 70 mm) ose
4× LAU-10 lëshuese rrezesh (secila me rreze 4× Zuni127 mm)
Raketa:
Raketa ajër-ajër:
2× AIM-7 Sparrow ose
6× AIM-9 Sidewinder ose
6× IRIS-T ose
6× AIM-120 AMRAAM ose
6× Python-4
Raketa ajër-tokë:
6× AGM-45 Shrike ose
6× AGM-65 Maverick ose
4× AGM-88 HARM
Raketa ajër-det:
2× AGM-84 Harpoon ose
4× AGM-119 Penguin
Bomba:
8× CBU-87 Combined
Effects Munition
8× CBU-89 Gator mine
8× CBU-97 Sensor Fuzed
Weapon
e aftë për Wind Corrected
Munitions Dispenser
4× GBU-10 Paveway II
6× GBU-12 Paveway II
4× JDAM
4× bombë Mark 84
8× bombë Mark 83 GP
12× bombë Mark 82 GP
8× bombë me diametër të
vogël GBU-39 SDB
3× bombë bërthamore B61