2. • Հորդանանը (մինչև 1950 թ.՝ Անդրհորդանան) Առաջավոր Ասիայի
երկրներից է: Նրա սահմանները գրեթե ցամաքային են`
բացառությամբ հարավ-արևմուտքում ծովափնյա մի նեղ շերտի,
որը ողողում են Կարմիր ծովի Աքաբայի ծոցի ջրերը: Հորդանանի
տարածքի նշանակալի մասն զբաղեցնում է ավազոտ կամ
քարքարոտ անապատը:
3. • Կլիման մերձարևադարձային, չորային է, արևմտյան մասում՝
միջերկրածովյան: Բուսականությունն աղքատ է. գերակշռում են
խոտաբույսերն ու գետնատարած մացառուտները:Երկրի
հյուսիսում օձագալար հոսում է Հորդանան գետը (որտեղ մկրտվել
է Հիսուս Քրիստոսը Հովհաննես Մկրտչի ձեռամբ), որը թափվում է
Մեռյալ ծովը: Անձրևների շրջանում անապատում գոյանում են
գետակներ, որոնք օգտագործվում են ոռոգման համար: Իսկ
այնտեղ, որտեղ ջուր կա, ստեղծվում են բնակավայրեր, ծաղկում,
կանաչին են տալիս այգիներն ու դաշտերը:
4. • Բայց ամեն ջուր չէ, որ
կենարար է: Այդպիսին է,
օրինակ, Մեռյալ ծովը
(Համաշխարհային
օվկիանոսի մակարդակից
ցածր ընկած լիճ), որի
ջրերում աղի
պարունակությունը 7,5
անգամ ավելի է, քան
սովորաբար լինում է
ծովերում:Առաջավոր
Ասիան աշխարհի հնագույն
քաղաքակրթությունների
օրրան է: Պատմական
հուշարձաններով հարուստ
է նաև Մեռյալ ծովի
շրջանը, որտեղ 1947թ-ից
սկսած` քարանձավներում
հայտնաբերվել են
Քումրանյան
գալարաձեռագրերը, որոնք
լույս են սփռում
քրիստոնեության ծագման
վրա:
5. • Երկրի բնակչության գրեթե կեսը պաղեստինցի արաբներ
են: Խոշոր քաղաքներն են Ամմանը, Էզ Զարկան,
Իրբիդը:Հորդանանը գյուղատնտեսական երկիր է, սակայն
նրա տարածքի միայն 16 %-ն է նպաստավոր
գյուղատնտեսական աշխատանքների համար: Մշակում են
ցորեն, գարի, եգիպտացորեն, թուզ, ադամաթուզ,
բանջարեղեն, օազիսներում, ջրարբի հողերում՝ նաև
ձիթենի: Գյուղացիները (ֆելլահներ) ապրում են
կավածեփ կամ քարե տներում:
• Հորդանանի արևելյան մասը հիշեցնում է մի
անծայրածիր ավազե ծով: Այստեղ հաճախ կարելի է
հանդիպել քոչվոր անասնապահների (բեդվիններ)
թափառախմբերի, որոնք իրենց անասուններին
կերակրելու համար օազիսից օազիս են
տեղափոխվում:
6. • Արդյունաբերությունը
Հորդանանում թույլ է զարգացած:
Նրա հիմնական ճյուղերն են
ֆոսֆատների
արդյունահանությունն ու
ցեմենտի արտադրությունը:
Համեմատաբար զարգացած է
սննդի արդյունաբերությունը. կան
ալրաղացներ, ձիթապտղի յուղի և
մրգեղենի ու բանջարեղենի
պահածոների գործարաններ:
Արդյունաբերական
ձեռնարկությունների մեծ մասը
գտնվում է մայրաքաղաք
Ամմանում, որտեղ բազմահարկ
շենքերի և լայնահուն փողոցների
հարևանությամբ դեռևս կարելի է
հանդիպել խղճուկ հյուղակների:
7. • Հայերը Հորդանանի տարածքում բնակվել են վաղ
ժամանակներից: Սակայն համայնքը ձևավորվել և ստվարացել է
Մեծ եղեռնից հետո միայն: Նրանք հիմնականում հանգրվանել են
Ամման, Իրբիդ, Էր Ռուսեյֆա, Էլ Քարաք քաղաքներում: 1967 թ-ի
արաբա-իսրայելական պատերազմից հետո հայերն սկսել են
արտագաղթել Հորդանանից: Ներկայումս նրանց թիվը շուրջ 3 հզ.
է: Ձևավորվել են համայնքի ազգային կյանքը կազմակերպող
հասարակական-քաղաքական, բարեգործական, մշակութային,
մարզական կազմակերպություններ, որոնց գործունեության
գլխավոր առանցքը հայապահպանությունն է: Ամմանում գործում
են Յուզպաշյան–Կյուլպենկյան ամենօրյա ազգային վարժարանը,
Սուրբ Թադեոս եկեղեցին, լույս են տեսնում «Անդրադարձ»,
«Սուրբ Թադեոս» թերթերը:
