3. ԼՈՒՍՆԻ ՓՈՒԼԵՐԸ, ԼՈՒՍՆԻ ԴԻՏՎՈՂ ՁևԵՐՆ
ԵՆ, ՈՐՈՆՔ ՊԱՅՄԱՆԱՎՈՐՎԱԾ ԵՆ ԴԻՏՈՐԴԻ
ՆԿԱՏՄԱՄԲ ԼՈՒՍՆԻ ԼՈՒՍԱՎՈՐՎԱԾ ԿԻՍԱԳՆԴԻ
ՏԱՐԲԵՐ ԴԻՐՔԵՐՈՎ։ ԵՐԲ ԼՈՒՍԻՆԸ ԳՏՆՎՈՒՄ
Է ԱՐԵԳԱԿԻ և ԵՐԿՐԻ ՄԻՋև, ՄԵԶ Է ՈՒՂՂՎՈՒՄ ՆՐԱ
ՉԼՈՒՍԱՎՈՐՎԱԾ ՄԱՍԸ, ԱՅՍԻՆՔՆ ԱՅՆ ՉԻ
ԵՐևՈՒՄ։ԱՅԴ ՓՈՒԼԸ ԿՈՉՎՈՒՄ Է ՆՈՐԱԼՈՒՍԻՆ, 12 ՕՐ ԱՆՑ ԼՈՒՍՆԻ ՍԿԱՎԱՌԱԿԻ ԱՋ ԿՈՂՄՈՒՄ
ԵՐևՈՒՄ Է ԼՈՒՍԱՎՈՐ ՄԱՀԻԿ։
4. ՄԵԿ ՇԱԲԱԹ ԱՆՑ ԼՈՒՍՆԻ և
ԱՐԵԳԱԿԻ ԵՐԿԱՅՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
ՏԱՐԲԵՐՎՈՒՄ ԵՆ 90°–ՈՎ և
ԵՐևՈՒՄ Է ԼՈՒՍՆԻ ՍԿԱՎԱՌԱԿԻ
ԱՋ ԿԵՍԸ՝ ԱՌԱՋԻՆ ՔԱՌՈՐԴ։
ՀԱՋՈՐԴ ՇԱԲԱԹՎԱ ԸՆԹԱՑՔՈՒՄ
ԼՈՒՍԱՎՈՐ ՄԱՍԸ ՀԵՏԶՀԵՏԵ
ՄԵԾԱՆՈՒՄ Է, ԻՍԿ ՇԱԲԱԹՎԱ
ՎԵՐՋՈՒՄ (ԴԻՄԱԿԱՅՈՒԹՅԱՆ
ԺԱՄԱՆԱԿ) ԵՐԿՐԻՆ Է ՈՒՂՂՎՈՒՄ
ՆՐԱ ԼՈՒՍԱՎՈՐ ՄԱՍԸ՝
ԼԻԱԼՈՒՍԻՆ։ ԴՐԱՆԻՑ ՀԵՏՈ
ԼՈՒՍՆԻ ՍԿԱՎԱՌԱԿԻ ԼՈՒՍԱՎՈՐ
ՄԱՍԸ ԱՐևՄՏՅԱՆ ՄԱՍԻՑ
ՀԵՏԶՀԵՏԵ ՄԱՇՎՈՒՄ Է և ՄԵԿ
ՇԱԲԱԹ ԱՆՑ ԵՐևՈՒՄ Է ԼՈՒՍՆԻ
ՍԿԱՎԱՌԱԿԻ ՁԱԽ ԿԵՍԸ՝ ՎԵՐՋԻՆ
ԿԱՄ ԵՐԿՐՈՐԴ ՔԱՌՈՐԴ։
5. ԱՅՆՈՒՀԵՏև ՍԿԱՎԱՌԱԿԸ ՍՏԱՆՈՒՄ Է
ՄԱՀԻԿԻ ՏԵՍՔ և ՎԵՐՋԱՊԵՍ ՏԵՍԱԴԱՇՏԻՑ
ԱՆՀԵՏԱՆՈՒՄ։ ԼԻԱԼՈՒՍՆԻՑ 1-2 ՕՐ ԱՌԱՋ
ԿԱՄ ԱՆՑ ԼՈՒՍՆԻ ԼՈՒՍԱՎՈՐ ՄԱՍԻՑ
ԵՐևՈՒՄ Է ՇԱՏ ՆԵՂ ՇԵՐՏ, ՄԻԱԺԱՄԱՆԱԿ
ՆՇՄԱՐՎՈՒՄ Է ՆԱև ՄՆԱՑԱԾ ԹՈՒՅԼ
ԼՈՒՍԱՎՈՐՎԱԾ ՄԱՍԸ՝ ՄՈԽՐԱԳՈՒՅՆ
ԼՈՒՅՍ, ԱՅՆ ԱՌԱՋԱՆՈՒՄ Է ԵՐԿՐԻ
ԼՈՒՍԱՎՈՐ ՄԱՍԻՑ (ԼԻԱԵՐևԿԻՐ) ԸՆԿԱԾ
ՃԱՌԱԳԱՅԹՆԵՐԻ ԱՆԴՐԱԴԱՐՁՄԱՄԲ։
6. ԼՈՒՍՆԻ ԻՐԱՐ ՀԱՋՈՐԴՈՂ ՄԻԱՏԵՍԱԿ ՓՈՒԼԵՐԻ ՄԻՋև
ԸՆԿԱԾ ԺԱՄԱՆԱԿԱՄԻՋՈՑԸ (ՍԻՆՈԴԱԿԱՆ ԱՄԻՍ)
ՀԱՎԱՍԱՐ Է 29.5306 ՕՐՎԱ։
7. ԱՅՆ ՕԳՏԱԳՈՐԾՎԵԼ Է ԼՈՒՍՆԻ ՓՈՒԼԵՐԻ
ՀԱՍԱԿԸ ՈՐՈՇԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ և ԸՆԿԱԾ Է և
ԼՈՒՍՆԱ–ԱՐԵԳԱԿՆԱՅԻՆ ՕՐԱՑՈՒՅՑՆԵՐԻ
ՀԻՄՔՈՒՄ։
8. ՆԵՐՔԻՆ ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔԸ
ԼՈՒՍԻՆԸ ԴԻՖԵՐԵՆՑՎԱԾ ՄԱՐՄԻՆ Է, ՈՒՆԻ
ԵՐԿՐԱՔԻՄԻԱԿԱՆ ՏԵՍԱՆԿՅՈՒՆԻՑ
ՏԱՐԲԵՐ ԿԵՂև, ՄԱՆՏԻԱ և ՄԻՋՈՒԿ։ ՆԵՐՔԻՆ ՄԻՋՈՒԿԻ
ԾԱԾԿՈՒՅԹԸ՝ 240 ԿՄ ՇԱՌԱՎՂՈՎ, ՀԱՐՈՒՍՏ
Է ԵՐԿԱԹՈՎ, ԱՐՏԱՔԻՆ ՀԵՂՈՒԿ ՄԻՋՈՒԿԸ ՀԻՄՆԱԿԱՆՈՒՄ
ԿԱԶՄՎԱԾ Է ՀԵՂՈՒԿ ԵՐԿԱԹԻՑ և ՈՒՆԻ ՄՈՏ 300-330 ԿՄ
ՇԱՌԱՎԻՂ։
9. ՄԻՋՈՒԿԻ ՇՈՒՐՋ ԳՏՆՎՈՒՄ Է 480-500 ԿՄ
ՇԱՌԱՎՂՈՎ ՍԱՀՄԱՆԱՅԻՆ, ՄԱՍՆԱԿԻ
ՀԱԼԱԾ ՇԵՐՏ, ՈՐԸ ԵՆԹԱԴՐԱԲԱՐ
ԱՌԱՋԱՑԵԼ Է ՄԱԳՄԱՅԻ ԼՈՒՍՆԱՅԻՆ
ՕՎԿԻԱՆՈՍԻ ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ՖՐԱԿՑԻՈՆ
ԲՅՈՒՐԵՂԱՑՈՒՄԻՑ ՄՈՏ 4,5 ՄԼՐԴ ՏԱՐԻ
ԱՌԱՋ, ԵՐԲ ԱՌԱՋԱՑԱՎ ԼՈՒՍԻՆԸ։ ԼՈՒՍՆԻ
ԿԵՂևԸ ՄՈՏ 50 ԿՄ ՀԱՍՏՈՒԹՅՈՒՆ ՈՒՆԻ։
10. ՄԻՋՈՒԿԻ ՇՈՒՐՋ ԳՏՆՎՈՒՄ Է
480-500 ԿՄ ՇԱՌԱՎՂՈՎ
ՍԱՀՄԱՆԱՅԻՆ, ՄԱՍՆԱԿԻ
ՀԱԼԱԾ ՇԵՐՏ, ՈՐԸ ԵՆԹԱԴՐԱԲԱՐ
ԱՌԱՋԱՑԵԼ Է ՄԱԳՄԱՅԻ
ԼՈՒՍՆԱՅԻՆ ՕՎԿԻԱՆՈՍԻ
ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ՖՐԱԿՑԻՈՆ
ԲՅՈՒՐԵՂԱՑՈՒՄԻՑ ՄՈՏ 4,5
ՄԼՐԴ ՏԱՐԻ ԱՌԱՋ, ԵՐԲ
ԱՌԱՋԱՑԱՎ ԼՈՒՍԻՆԸ։ԼՈՒՍՆԻ
ԿԵՂևԸ ՄՈՏ 50 ԿՄ
ՀԱՍՏՈՒԹՅՈՒՆ ՈՒՆԻ։
11. ՄԱԿԵՐևՈՒՅԹԸ
ԼՈՒՍՆԻ ՏԵՂԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆԸ
ՉԱՓՎԵԼ Է ԼԱԶԵՐԱՅԻՆ
ԲԱՐՁՐԱՉԱՓԻ և ՍՏԵՐԵՈ
ՊԱՏԿԵՐՆԵՐԻ ԱՆԱԼԻԶԻ ՄԻՋՈՑՈՎ։
ՏԵՂԱԳՐԱԿԱՆ ԱՄԵՆԱՏԵՍԱՆԵԼԻ
ՀԱՏՎԱԾԸ ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԲևԵՌԷՅՏԿԵՆ ԱՎԱԶԱՆՆ Է՝ 2240ԿՄ
ՏՐԱՄԱԳԾՈՎ, ԼՈՒՍՆԻ
ԱՄԵՆԱՄԵԾ ԽԱՌՆԱՐԱՆԸ և
ԱՄԵՆԱՄԵԾ ՀԱՅՏՆԻ ԽԱՌՆԱՐԱՆԸ
ԱՐԵԳԱԿՆԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳՈՒՄ։
12. 13ԿՄ ԽՈՐՈՒԹՅԱՄԲ ՆՐԱ
ՀԱՏԱԿԸ ԼՈՒՍՆԻ ԱՄԵՆԱՑԱԾՐ
ԲԱՐՁՐՈՒԹՅՈՒՆՆ
Է։ԱՄԵՆԱԲԱՐՁՐ ԿԵՏԸ
ԳՏՆՎՈՒՄ Է ՀՅՈՒՍԻՍ-ԱՐևԵԼՅԱՆ
ՄԱՍՈՒՄ, և ԵՆԹԱԴՐՎՈՒՄ Է, ՈՐ
ԱՅՍ ՀԱՏՎԱԾԸ ՀՆԱՐԱՎՈՐ Է
ՀԱՍՏԱՑԱԾ ԼԻՆԻ ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ
ԲևԵՌ-ԷՅՏԿԵՆԻ ԹԵՔ ՀԱՐՎԱԾԻՑ։
13. ԱՅԼ ՄԵԾ ԱՎԱԶԱՆՆԵՐԸ, ՕՐԻՆԱԿ՝ ԱՆՁՐևՆԵՐԻ
ԾՈՎԸ, ՊԱՐԶՈՒԹՅԱՆ ԾՈՎԸ, ՃԳՆԱԺԱՄՆԵՐԻ
ԾՈՎԸ, ՍՄԻԹԻ ԾՈՎԸ և ԱՐևԵԼՅԱՆ ԾՈՎԸ ՆՈՒՅՆՊԵՍ
ՈՒՆԵՆ ՑԱԾՐ ԲԱՐՁՈՒՆՔՆԵՐ և ԲԱՐՁՐ ԵԶՐԱՇԵՐՏ։
ԼՈՒՍՆԻ ԱՆՏԵՍԱՆԵԼԻ ԿՈՂՄԸ ՄԻՋԻՆԸ 1.9ԿՄ-ՈՎ ԱՎԵԼԻ
ԲԱՐՁՐ Է ՏԵՍԱՆԵԼԻ ԿՈՂՄԻՑ։
14. ՋՐԻ ԱՌԿԱՅՈՒԹՅՈՒՆԸ
ՀԵՂՈՒԿ ՋՈՒՐԸ ԼՈՒՍՆԻ ՄԱԿԵՐևՈՒՅԹԻՆ ՉԻ
ՊԱՀՊԱՆՎՈՒՄ։ ԱՐևԱՅԻՆ ՃԱՌԱԳԱՅԹՈՒՄԻՑ ՋՈՒՐՆ
ԱՐԱԳ ՔԱՅՔԱՅՎՈՒՄ Է ՖՈՏՈԴԻՍՈՑԻԱՑԻԱՅԻ ՀԵՏևԱՆՔՈՎ
և ԿՈՐՉՈՒՄ Է ՏԻԵԶԵՐՔՈՒՄ։ 1960-ԱԿԱՆ ԹՎԱԿԱՆՆԵՐԻՑ
ԳԻՏՆԱԿԱՆՆԵՐՆ ԱՌԱՋ ԵՆ ՔԱՇԵԼ ՄԻ ՎԱՐԿԱԾ՝ ԸՍՏ ՈՐԻ
ՀՆԱՐԱՎՈՐ Է, ՈՐ ԼՈՒՍՆԻ ՎՐԱ ՍԱՌՈՒՅՑ Է ԵՂԵԼ, ՈՐՆ
ԱՌԱՋԱՑԵԼ ԷԵՐԿՆԱՔԱՐԻ ՀԵՏ
ՓՈԽԱԶԴԵՑՈՒԹՅՈՒՆԻՑ, ԿԱՄ ԼՈՒՍՆԻ՝ ԹԹՎԱԾՆՈՎ
ՀԱՐՈՒՍՏ ԺԱՅՌԵՐԻ և ԱՐևԱՅԻՆ ՔԱՄՈՒՑ ԱՌԱՋԱՑԱԾ
ՋՐԱԾՆԻ ՌԵԱԿՑԻԱՅԻՑ, ՈՐԻ ԱՐԴՅՈՒՆՔՈՒՄ ՋՐԻ ՀԵՏՔԵՐ
ԵՆ ՄՆԱՑԵԼ, ՈՐՈՆՔ ՀՆԱՐԱՎՈՐ Է ՈՐ ՊԱՀՊԱՆՎԵԻՆ
ՍԱՌԸ ՋԵՐՄԱՍՏԻՃԱՆՈՒՄ՝ ԼՈՒՍՆԻ ՑԱՆԿԱՑԱԾ
ԲևԵՌՆԵՐԻ ՍՏՎԵՐՈՏ ԽԱՌՆԱՐԱՆՆԵՐՈՒՄ։
15. ՀԱՄԱԿԱՐԳՉԱՅԻՆ
ՄՈԴԵԼՈՒՄԸ ՑՈՒՅՑ Է ՏԱԼԻՍ,
ՈՐ ՄԱԿԵՐԵՍԻ 14000ԿՄ²
ԿԱՐՈՂ Է ՄՇՏԱՊԵՍ
ՍՏՎԵՐՈՒՄ ԳՏՆՎԵԼ։ ԼՈՒՍՆԻ
ՎՐԱ ՕԳՏԱԳՈՐԾԵԼԻ
ՔԱՆԱԿՈՒԹՅԱՄԲ ՋՐԻ
ԱՌԿԱՅՈՒԹՅՈՒՆԸ ԿԱՐևՈՐ
ԳՈՐԾՈՆ Է ԼՈՒՍԻՆԸ
ԲՆԱԿԱՎԱՅՐ ԴԱՐՁՆԵԼՈՒ
ՀԱՄԱՐ, ՍԱԿԱՅՆ ԵՐԿՐԻՑ ՋՐԻ
ՓՈԽԱԴՐՈՒՄԸ ԼՈՒՍԻՆ
ՉԱՓԱԶԱՆՑ ԹԱՆԿ ԱՐԺԵ:
16. ՀԵՏԱԳԱ ՏԱՐԻՆԵՐԻՆ ՋՐԻ ԱՌԿԱՅՈՒԹՅԱՆ ԱՅԼ ՎԿԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՆ
ԳՏՆՎԵԼ։1994Թ. ԿԼԵՄԵՆՏԻՆ ՏԻԵԶԵՐԱՆԱՎԻ (CLEMENTINE) ՄԻՋՈՑՈՎ
ԿԱՏԱՐՎԱԾ ԲԻՍՏԱՏԻԿ ՌԱԴԱՐԱՅԻՆ ՓՈՐՁԸ ՑՈՒՅՑ ՏՎԵՑ ՄԱԿԵՐԵՍԻՆ
ՄՈՏ ՋՐԻ ՍԱՌԵՑՎԱԾ ՓՈՔՐ ՔԱՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆ։
17. ԱՎԵԼԻ ՈՒՇ ԸՍՏ ԱՐԵՍԻԲՈԱՍՏՂԱԴԻՏԱՐԱՆԻ ԿԱՏԱՐԱԾ
ՌԱԴԱՐԱՅԻՆ ՈՒՍՈՒՄՆԱՍԻՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ՝ ԱՅԴ
ԳՏԱԾՈՆԵՐԸ ԿԱՐՈՂ ԵՆ ԵՐԻՏԱՍԱՐԴ ԽԱՌՆԱՐԱՆՆԵՐԻՑ
ԱՌԱՋԱՑԱԾ ԺԱՅՌԵՐ ԼԻՆԵՆ։ 1998Թ. ԼՈՒՍՆԱՅԻՆ
ՀԵՏԱԽՈՒՅԶԻ (LUNAR PROSPECTOR) ՎՐԱ ՏԵՂԱԿԱՅՎԱԾ
ՆԵՅՏՐՈՆԱՅԻՆ ՍՊԵԿՏՐՈՄԵՏՐԸ ՑՈՒՅՑ ՏՎԵՑ ՋՐԱԾՆԻ
ԲԱՐՁՐ ԿՈՆՑԵՏՐԱՑԻԱՆԵՐ ԲևԵՌՆԵՐԻՆ ՄՈՏ ԳՏՆՎՈՂ
ՀՈՂԻ ԽՈՐՈՒԹՅԱՆ ԱՌԱՋԻՆ ՄԵՏՐՈՒՄ։
18. 2008Թ. ԱՊՈԼՈ 15-Ի ԿՈՂՄԻՑ ԵՐԿԻՐ ԲԵՐՎԱԾ
ՀՐԱԲԽԱՅԻՆ ԼԱՎԱՅԻ ԿՏՈՐՆԵՐԻ
ՈՒՍՈՒՄՆԱՍԻՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՓՈՔՐ
ՔԱՆԱԿՈՒԹՅԱՄԲ ՋՈՒՐ ՑՈՒՅՑ ՏՎԵՑԻՆ ԱՅԴ
ԿՏՈՐՆԵՐԻ ՄԵՋ։
19. ՄԹՆՈԼՈՐՏԸ
ԼՈՒՍՆԻ ՄԹՆՈԼՈՐՏԸ ԱՅՆՔԱՆ ՆՈՍՐ
Է, ՈՐ ԿԱՐԵԼԻ Է ԱՍԵԼ, ՈՐ ԱՅՆ
ՀԱՄԱՐՅԱ ՎԱԿՈՒՍՈՒՄ Է, ՄԹՆՈԼՈ
ՐՏԻ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԶԱՆԳՎԱԾԸ ԱՎԵԼԻ
ՔԻՉ Է ՔԱՆ 10 ՄԵՏՐԻԿ ՏՈՆՆԱՆ]։
21. ՋՐԻ ԳՈԼՈՐՇԻ Է ԳՐԱՆՑՎԵԼ ՉԱՆԴՐԱՅԱՆ1 ՍԱՐՔԻ ՄԻՋՈՑՈՎ ՏԱՐԲԵՐ ԼԱՅՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ
ՎՐԱ, ԱՌԱՎԵԼԳՈՒՅՆ ՆԿԱՏՎԱԾ ԼԱՅՆՈՒԹՅՈՒՆԸ
ԵՂԵԼ Է ~60–70 ԱՍՏԻՃԱՆԸ, ԳՈԼՈՐՇԻՆ
ՀՆԱՐԱՎՈՐ Է ԱՌԱՋԱՑԵԼ Է ՌԵԳՈԼԻՏԻՑ ՋՐԻ
ՍԱՌՈՒՅՑԻ ՍՈՒԲԼԻՄԱՑԻԱՅԻ ՀԵՏևԱՆՔՈՎ:ԱՅՍ
ԳԱԶԵՐԸ ԿԱՐՈՂ ԵՆ ԿԱՄ ՎԵՐԱԴԱՌՆԱԼ ԼՈՒՍՆԻ
ՄԱԿԵՐևՈՒՅԹ ՁԳՈՂՈՒԹՅԱՆ ՈՒԺԻ
ԱԶԴԵՑՈՒԹՅԱՆ ՏԱԿ, ԿԱՄ ԴՈՒՐՍ ՄՂՎԵՆ
ՏԻԵԶԵՐՔ ԱՐԵԳԱԿՆԱՅԻՆ ՃԱՌԱԳԱՅԹՄԱՆ
ՃՆՇՄԱՆ ՏԱԿ, ԿԱՄ ԵԹԵ ՆՐԱՆՔ ԻՈՆԱՑՎԱԾ ԵՆ
ՔՇՎԵՆ ԱՐԵԳԱԿՆԱՅԻՆ ՔԱՄՈՒ ՄԱԳՆԻՍԱԿԱՆ
ԴԱՇՏԻ ԿՈՂՄԻՑ
