Educ.adul.dist.outubro.07

Educación de
adultos a distancia
Dirección Xeral de Formación Profesional
e Ensinanzas Especiais

EDUCACIÓN A DISTANCIA EN
GALICIA
 Unhaoferta aberta, flexible e orientada á
autoaprendizaxe das persoas adultas.

Educación de adultos

A sociedade da información

 O volume de publicacións científicas e técnicas do
ano 1986 superou a produción científica de toda a
historia ata a II Guerra Mundial.
 En 1993 había 50 páxinas na Rede Mundial. Hoxe hai
1000 millóns de páxinas. Quen quixera lelas
dedicando a elas a xornada laboral completa tardaría
uns trinta mil anos.
 O tráfico na Rede dóbrase cada oitenta días. En
Inglaterra, por exemplo, xa circulan máis datos que
voz polas liñas telefónicas.

A sociedade da información
 En Estados Unidos, pasouse de 300.000 alumnos matriculados en
educación a distancia en 1980 a máis de 2,5 millóns na actualidade.
 Nos comezos do noso século hai arredor de 2.000 institucións de
ensinanza on-line.
 En España, a ANCED (Asociación Nacional de Centros de Educación a
Distancia, educación non formal) oferta 900 cursos que seguen máis de
258.000 alumnos en contrato de formación
 Aula Mentor pasou de 613 alumnos en 1993 a 52.000 no 2003.
 A UNED matricula neste momento máis de 200.000 estudantes.
 Xunto a innumerables plataformas de formación a distancia, algúns datos
curiosos. Hai moitas universidades xa con clases en vídeo de acceso libre
en Internet. Por exemplo, a Universidade de Berkeley:
http://es.youtube.com/ucberkeley

Características mínimas da educación a
distancia

Separación No espazo e no tempo, aínda que poida
profesor/alumno haber comunicación síncrona.

Estudo No que controla o tempo, o espazo,
independente por determinados ritmos de estudo…
parte do alumno
Comunicación de Entre profesor e estudante, e, nalgúns
dobre vía casos, entre estes últimos.

Soporte dunha Que planifica, deseña, produce materiais e
organización ou realiza o seguimento do alumnado.
institución Educación de adultos

Diversos exemplos próximos

 Centrada no material escrito (ESA a distancia)
 Centrada en clases de radio (Radio ECCA)
 Centrada en clases TV (That´s English!)
 Centrada no traballo telemático (Mentor, bacharelato
con titorías telemáticas)
 Sistema mixto (bacharelato semipresencial)

En todos eles, vinculación fundamental con materiais
escritos.

Modelos educativos
 O modelo educativo baseado na palabra directa,
como no diálogo socrático: a retórica.
 O modelo educativo baseado na escritura: o libro.
Coa xeneralización do libro, a lectura e a escritura
covértense no modelo educativo dominante. O libro
rompe coas fronteiras espaciais e temporais na
comunicación e na aprendizaxe.
 O modelo baseado na dixitalización informátiva e
comunicativa introdúcenos nun novo paradigma, no
que será fundamental a xestión da inmediatez e da
abundancia da información.

Compoñentes dun sistema de
educación a distancia
 Alumno
 Docente
 Materiais ou soportes dos contidos
 Vías de comunicación
 Infraestrutura de organización e xestión


Exemplo de alumnado da educación secundaria a
distancia: 2006/2007

16-19 20-24 25-29 30-39 40-49 50 e TOTAIS
anos anos anos anos anos máis
HOMES 306 85 30 25 20 10 476

MULLE- 130 53 37 77 48 18 363
RES

TOTAL 436 138 67 102 68 28 839

% 52,1 16,4 7,9 12,1 8,1 3,3


Alumnado de bacharelato a distancia: 2006-2007

17-19 20-24 25-29 30-39 40-49 50 e TOTAIS
anos anos anos anos anos máis
HOMES 237 693 79 76 28 5 1118

MULLE- 282 827 82 74 34 8 1307
RES

TOTAL 519 1520 161 150 62 13 2425

% 21,4 62,6 6,6 6,1 2,5 0,5


O alumnado de educación a distancia en niveis non
básicos.“O efecto Mateo” (Mateo, 25,29)
“Ao que ten, daraselle e abondará; pero ao que non ten,
aínda o que ten se lle quitará”
 Nas sociedades desenvolvidas, os sectores sociais
con maís formación, seguen aprendendo cada vez
máis e demandando máis formación.
 Os que teñen menos formación, tamén demandan
menos accións formativas.
 Os coñecementos previos adquiridos semellan
comportarse como a enerxía para manter a
aprendizaxe continuada.

EQUIPO DE DOCENTES DE EDUCACIÓN A DISTANCIA

PLANIFICADORES

EXPERTOS EN CONTIDOS

PEDAGOGOS

PRODUCTORES DE MATERIAIS

RESPONSABLES DE GUIAR A APRENDIZAXE

TITORES

AVALIADORES


Estratexias do titor de educación a distancia,
(Lorenzo García Aretio, curso do CIDEAD)
 Planificar e organizar a información e os contactos cos alumnos.
 Motivar para manter o interese por aprender.
 Explicitar os obxectivos que se poden alcanzar.
 Presentar contidos significativos e funcionais.
 Solicitar a participación dos estudantes.
 Fomentar a aprendizaxe activa e interactiva.
 Incentivar a autoformación.
 Potenciar a aprendizaxe colaborativa.
 Facilitar a realimentación rápida dos intercambios.
 Reforzar a autoestima do alumnado
 Promover a transferencia das aprendizaxes a outros campos.
 Avaliar formativamente o progreso do alumnado.


Materiais ou soportes dos contidos: a estrutura dunha unidade
didáctica (CIDEAD)
1. Introdución e orientación para o estudo: utilidade da unidade, conexión
coas outras unidades,
2. Obxectivos da unidade, que incluirán tamén as destrezas que se esperan
lograr.
3. Esquema conceptual sintético, secuenciado e xerarquizado.
4. Exposición da unidade.
5. Resumo dos contidos fundamentais.
6. Bibliografía da unidade.
7. Actividades.
8. Glosario.
9. Exercicios de autocomprobación.
10. Solucións a eses exercicios.
11. Anexos e textos.

A estrutura dunha unidade didáctica (CIDEAD): exposición da
unidade.
É o apartado fundamental, que debe asegurar a súa lexibilidade mediante
estes aspectos:
 Linguaxe asequible e cientificamente correcto, con introdución progresiva
de novos termos.
 Estrutura interna das páxinas, con identificación dos conceptos máis
importantes.
 Sinais: iconos que indican as tarefas a realizar (escribir, ler, resumir…),
chamadas para realzar ideas importantes, realces tipográficos, conectores
causais e adversativos…
 Epígrafes: organizan o texto de acordo co esquema conceptual e facilitan
a memorización.
 Estilo adecuado.
 Tipoloxía e realces que distingan títulos, ideas clave, termos
fundamentais...
 Ilustracións (debuxos, fotografías, esquemas...) eficaces, funcionais e
comprensibles.

A exposición da unidade: estilo adecuado.

 Debe transmitir información pero tamén suscitar
interrogacións e a actividade mental do alumno.
 Un parágrafo ben elaborado debería satisfacer
expectativas parciais do estudante e motivar para a
lectura do seguinte.
 Inclusión de exemplos que clarifiquen os conceptos.
 Recapitulacións e resumes dos aspectos máis
importantes.
 Linguaxe asequible e cientificamente correcto, con
introdución progresiva dos novos termos.

Vías de comunicación
 A guía do alumnado, como organización temporal dos
contidos e das tarefas.
 As titorías presenciais: lectivas e de orientación.
 O acceso aos medios do bacharelato con titorías telemáticas.

“Cando a dispoñibilidade de medios persoais e materiais o
permitan, o alumnado do bacharelato a distancia
semipresencial terá acceso aos recursos educativos do
bacharelato a distancia baixo a supervisión do seu titor”
(Artigo 10 da Orde do 26 de abril de 2007): descarga de
materiais específicos, correo electrónico, etc.

Bases legais da educación de persoas adultas
 Lei Orgánica 2/2006, de 3 de maio, de Educación (LOE).
 A filosofía da aprendizaxe ao longo de toda a vida.
 Capítulo IX: Educación de persoas adultas. Obxectivos:
 Adquirir unha formación básica, e facilitar o acceso ás distintas
ensinanzas.
 Mellorar a súa cualificación profesional.
 Desenvolver as súas capacidades persoais.
 Desenvolver a súa capacidade de participación na vida social, cultural,
política e económica.
 Desenvolver programas que corrixan os riscos de exclusión social.
 Responder aos desafíos do envellecemento da poboación.
 Prever e resolver pacificamente os conflictos persoais, familiares e
sociais.

Lei Orgánica 2/2006, de 3 de maio, de
Educación (LOE).

 CAPÍTULO II: A organización das ensinanzas e a
aprendizaxe ao longo da vida
Artigo 3. As ensinanzas.
Para garantir o dereito á educación de quen non poidan
asistir de modo regular aos centros docentes,
desenvolverase unha oferta adecuada de educación
a distancia ou, no seu caso, de apoio e atención
educativa específica.

Lei Orgánica 2/2006, de 3 de maio, de
Educación (LOE).
 CAPÍTULO IX: Educación de persoas adultas
A organización e a metodoloxía das ensinanzas para as persoas
adultas basearanse na autoaprendizaxe e terán en conta as
súas experiencias, necesidades e intereses, podendo
desenvolverse a través da ensinanza presencial e tamén
mediante a educación a distancia.
 Artigo 69. Ensinanzas postobrigatorias.
Igualmente, corresponde ás administracións educativas organizar
a oferta pública de educación a distancia co fin de dar unha
resposta axeitada á formación permanente das persoas
adultas. Esta oferta incluirá o uso das tecnoloxías da
información e da comunicación.

Lei 9/1992, do 24 de xullo, de Educación e Promoción de
adultos (DOG do 6 de agosto).
Artigo 16:
A educación e promoción de adultos adoptará as seguintes
modalidades: presencial, semipresencial e a distancia.
A modalidade semipresencial é a dirixida a aqueles que, por
diversas circunstancias, presentan dificultades para unha
asistencia continuada ao centro; a súa aprendizaxe apoiarase
no emprego dos diferentes medios de comunicación e nos
actos presenciais periódicos para actividades de orientación,
titoría ou prácticas.
A modalidade a distancia utilizará un ou varios medios de
comunicación e irá dirixida preferentemente á poboación adulta
con dificultades de desprazamento ou asistencia.


Decreto 88/1999, do 11 de marzo, polo que se regula a
ordenación xeral das ensinanzas de educación de
persoas adultas e os requisitos mínimos dos centros
(DOG do 13 de abril).
Artigo 6
A educación a distancia adecuarase ás circunstancias de cada
alumno, flexibilizando ritmos de aprendizaxe e períodos de
matrícula e, ademais, poderá realizarse na totalidade ou só en
parte das áreas, ámbitos, materias ou módulos que
configuran a modalidade educativa elixida


Regulación das diferentes
ensinanzas: educación a distancia
 ESA a distancia:
Orde do 25 de xuño de 1999 pola que se ordenan e organizan
as ensinanzas de educación secundaria para persoas adultas
na modalidade a distancia na Comunidade Autónoma de
Galicia (DOG do 12 de xullo).

 Bacharelato a distancia.
Orde do 26 de abril de 2007 pola que se ordenan e organizan
as ensinanzas de bacharelato para adultos a distancia na
Comunidade Autónoma de Galicia (DOG do 8 de maio).

Orde do 25/ xuño/ 1999: ESA a distancia
 Principais elementos:
 A estrutura curricular é a establecida para o nivel III con
carácter xeral.
 Establécense dúas avaliacións escritas en cada módulo
(cada dous meses).
 Todos os alumnos contarán con apoio titorial presencial
(unha hora semanal por ámbito, de carácter voluntario) e
a distancia (por correo, telefónico ou telemático).
 Xestión por parte da D.X. da existencia, seguimento e
avaliación dos medios didácticos apropiados.

Circular 8/2007 sobre a organización dos centros EPA
e dos IES que imparten ESA a distancia no curso
2007/2008.
 Oferta simultánea de todos os módulos.
 Matrícula ata o 15 de maio. A partir desa data, reserva de
matrícula.
 Material específico para a modalidade.
 Titorías presenciais colectivas de carácter voluntario e a
distancia.
 Unha hora semanal de titoría presencial para cada módulo
dos diferentes ámbitos.
 Titoría a distancia polos medios que poida establecer cada
centro: correo electrónico, correo ordinario, teléfono, etc. As
horas dedicadas a elas teñen a consideración de lectivas.
 Existencia dun coordinador/a de titorías a distancia.

Algúns temas para a reflexión:
Como mellorar esta oferta?
 As titorías presenciais na ESA a distancia.
“O profesorado deberá fomentar a participación nelas
desenvolvendo as aprendizaxes establecidas no currículo de
cada ámbito, con especial énfase nos contidos procedementais
e actitudinais” (Punto cuarto da circular)
 Como mellorar esta oferta?
 Perfil do alumnado.
 Nivel de asistencia ás titorías presenciais.
 Nivel de abandono.
 Colaboración con concellos e asociacións.
 Posibilidade de potenciar a titoría telemática.
 Elaboración de novos materiais: características.


Bacharelato a distancia
Orde do 26 de abril de 2007 pola que se ordenan e
organizan as ensinanzas de bacharelato para adultos a
distancia na Comunidade Autónoma de Galicia (DOG
do 8 de maio).
Orde de 11 de maio de 2007 pola que se autorizan as
ensinanzas do bacharelato con titorías telemáticas no
IES San Clemente de Santiago de Compostela e as de
bac. semipresencial nese mesmo instituto e nos
centros EPA de Coruña, Ferrol, Lugo, Ourense,
Pontevedra e Vigo (DOG do 6 de xuño)

Orde do 26 de abril de 2007 e circular 10/2007
 Establece dúas modalidades de bacharelato a distancia: con
titorías telemáticas e semipresencial (con titorías presenciais
obrigatorias).
 Ordenación académica en dous cursos.
 Carácter supletorio da lexislación do bacharelato ordinario e do
bacharelato presencial para adultos (p.e, mobilidade entre
réximes de bacharelato).
 Posibilidade de obter o título de maneira máis flexible, sen
seguir unha opción dentro dunha modalidade.
 Itinerarios formativos libres con dúas limitacións:
 Imposibilidade de matricularse por primeira vez en materias de contidos
progresivos.
 Necesidade de que, no bacharelato semipresencial, as titorías lectivas
das materias sexan compatibles no seu horario.


Orde do 26 de abril de 2007 e circular 10/2007
Titorías presenciais:
Lectivas: dedicaranse a abordar co alumnado os aspectos
fundamentais da materia correspondente, incidindo
especialmente nos contidos procedementais.
 Son de carácter obrigatorio. Pode provocar a perda do dereito
ás avaliacións parciais e o paso ao bacharelato telemático:
 A falta a todas as titorías do primeiro mes.
 A falta ao trinta por cento das titorías na metade das materias.
 A non presentación á primeira avaliación.
 Dedicarase a elas unha hora semanal en cada materia.
 Obrigatoriedade do profesorado de controlar a asistencia a
elas.

Orde do 26 de abril de 2007
Titorías de orientación:
 Dedicaranse a solucionar as dúbidas que suscite no
alumnado o estudo da materia e os problemas
atopados no desenvolvemento do seu traballo
autónomo, e a realizar as orientacións para o mellor
aproveitamento no seu estudo.
 Sinalarase unha hora quincenal como titoría de
orientación a cada materia.


Viabilidade do modelo
Para que o modelo realmente funcione:
 Boa orientación do traballo autónomo a través de
boas guías, bo material didáctico, bos repertorios de
exercicios …
 Asistencia continuada ás titorías presenciais, nas que
se desenvolvan axeitadamente os aspectos básicos
da materia.
 Sinerxía coas posibilidades que ofrecen as
tecnoloxías da comunicación e a información.


Regulación das diferentes
ensinanzas: circulares anuais
 Circular 7/2007 da Dirección Xeral de Formación Profesional e Ensinanzas
Especiais, pola que se ditan instrucións sobre a organización e
funcionamento dos centros EPA e dos IES que imparten ensinanzas para
persoas adultas no curso 2007/2008.
 Circular 8/2007 da Dirección Xeral de Formación Profesional e Ensinanzas
Especiais, pola que se ditan instrucións sobre a organización e
funcionamento dos centros EPA e dos IES que imparten ensinanzas de
educación secundaria para persoas adultas a distancia no curso
2007/2008.
 Circular 10/2007 da Dirección Xeral de Formación Profesional e
Ensinanzas Especiais para a organización e posta en funcionamento das
ensinanzas de bacharelato a distancia no IES San Clemente e nos centros
EPA da Coruña, Ferrol, Ourense, Pontevedra e Vigo no curso 2007/2008.


Rede pública de centros de adultos
Formación a distancia
ESAD Bacharel Outras
IES 7 1 --
6
Centros EPA 6 --


Alumnos escolarizados en ensinanzas de
adultos (non FP). Curso 2006/2007
ESA BACH.
Niveis I
ESA DISTAN BACH. DISTAN Total
e II
CIA CIA
513 4.518 3.779 3.204 2.425 14.439


Direccións en Internet

 www.edu.xunta.es/ea
 www.iessanclemente.net


Moitas grazas
pola súa atención

http://www.edu.xunta.es

Educ.adul.dist.outubro.07

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Educ.adul.dist.outubro.07

Similar to Educ.adul.dist.outubro.07 (20)

Educ.adul.dist.outubro.07