1. Εκπαιδευτικό πρόγραμμα
«Από τα χρόνια τα παλιά
ως τα σημερινά
οι άνθρωποι στον τόπο μας
λατρεύουν την ελιά»
Στην ευρύτερηπεριοχήτης πόλης μας της Αλεξανδρούπολης, υπάρχουν πάραπολλοί
ελαιώνες κάποιοι απ΄ τους οποίους –όπως οι ελαιώνες της Αρχαίας Μεσημβρίας- έχουν
κυριολεκτικά τις ρίζες τους στην αρχαιότητα καιαπό τους οποίους παράγεται
καταπληκτικό ελαιόλαδο καινοστιμότατες ελιές . Οιπιο πολλοίαπ΄ τους μικρούς μαθητές
μας κάθε χρόνο το Νοέμβριο παίρνουν μέρος στο πανηγύριπουλέγεταιελαιομάζωμα
ακολουθώντας είτε τους γονείς τους και τους παππούδες τους, είτε βοηθώντας κάποιον
συγγενή τους.
Είναι σίγουρο λοιπόν ότι αυτοί γνωρίζουν το θησαυρό που λέγεται"ελιά" κιότι στο
τραπέζιτους θα υπάρχειπάντα ελαιόλαδο καιελιές. Τιγίνεταιόμως με τους μαθητές αλλά
καιτις οικογένειές τους πουδεν έχουν σχέσημε όλα αυτά; Γνωρίζουν την αξία του
ελαιόλαδου; το έχουν στη διατροφήτους ;τρώνε ελιές;
Παίρνοντας αφορμήαπό τις κουβέντες των παιδιών πουμιλούν για το λιομάζωμα στο
οποίο παίρνουν μέρος αυτές τις μέρες, ξεκινάμε την συζήτησηγια την ελιά.
Στόχοι του προγράμματος
• Να μάθουν την διατροφικήαξία της ελιάς και, των προϊόντων της όπως το λάδι
• Να έρθουν σε επαφήμε τη φύση .
• Να κατανοήσουν τησχέσης της ελιάς με τους ανθρώπους τουτόπου μας από τα αρχαία
χρόνια μέχρισήμερα μέσα από την ενασχόλησήμας με μύθους ,με τα μυστήρια της
θρησκείας, με λογοτεχνικά καιπαραδοσιακά κείμενα.
• Να αποκτήσουν εμπειρίες από τον κόσμο των ενηλίκων καιειδικότερα να γνωρίσουν το
λιομάζωμα σε παλιότερες εποχές, αλλά καιτώρα μέσα από τις δικές τους εμπειρίες.
• Να κατανοήσουν την αξία της ομαδικής εργασίας καινα εμπλουτίσουν το λεξιλόγιο τους
μέσα από διαλογικήσυζήτηση.
2. • Να μάθουν να συνεργάζονταικαι να αναπτύξουν κριτικήσκέψηκαιυπευθυνότητα.
• Να καλλιεργήσουν την δημιουργικήέκφρασημέσα από την εικαστικήτέχνη(κατασκευές
, ζωγραφική), τη θεατρικήαγωγή (δραματοποίηση) καιτηλογοτεχνία.
• Να παρατηρήσουν, να προβληματιστούν να συγκρίνουν, να εντοπίσουν ομοιότητες και
διαφορές
• Να εξοικειωθούν με τις ΤΠΕ ώστε να γίνουν ικανά να χρησιμοποιούν την ψηφιακή
φωτογραφική μηχανή και να περνούν τις φωτογραφίες στον υπολογιστή με το σκοπό να
δημιουργηθεί ένα power point .
• Να κάνουν υποθέσεις καινα βγάλουν συμπεράσματα.
• Να παραχθείεκπαιδευτικό καιάλλο υλικό σε μορφήέντυπηή ηλεκτρονική.
• Να γίνειδημοσιοποίηση του προγράμματός μας
Πρώτη Φάση: Αναζήτηση και διερεύνηση του θέματος.
Στην πρωινήσυζήτηση στον κύκλο ένα μαθητής αναφέρειότιτο Σάββατο πήγε με τους
γονείς του να μαζέψουν ελιές στο κτήμα του παππούτουκι ότι πέρασε πολύωραία. Τα
άλλα παιδιά του κάνουν διάφορες ερωτήσεις κιέτσιξεκινάειέτσιη συζήτηση για την ελιά
καιπροκαλείταιηεπιθυμία να μάθουμε «πράγματα» για την ελιά. Γίνεταιη διερεύνηση
του θέματος καικαταγράφουμε τις πρότερες γνώσεις των νηπίων.
Δεύτερη Φάση :Προτάσεις των Νηπίων
Καταγράφουμε τις προτάσεις των νηπίων σχετικά με το τι θέλουν να μάθουν και πώς θα το
μάθουν.
Τρίτη Φάση: Υλοποίηση των δραστηριοτήτων
Αρχικά βγαίνουμε στην αυλήκαι παρατηρούμε τα δυο μικρά δένδρα ελιάς πουφυτέψαμε
πέρυσικαθώς καιτο μεγάλο δένδρο πουβρίσκεταιστην αυλήτου γειτονικούΔημοτικού
Σχολείου.
Μέσα στην τάξη δημιουργούμε μαζί με τα παιδιά τη γωνιά της ελιάς.
Εμπλουτίζουμε τη γωνιά με εικόνες ελιάς ,ελαιόλαδο, ελιές καιότιάλλο σχετικό φέρουν τα
παιδιά από το σπίτι τους.
3. Παιδίκαι Γλώσσα
1) Συζητάμε με τα παιδιά και βλέπουμε τι ξέρουν σχετικά με την ελιά. Μαθαίνουμε τι
καρπό μας δίνει.
2) Αναφερόμαστε στον τρόπο πουμαζεύουμε τις ελιές. Μαθαίνουμε πώς γινόταν
παλιότερα καιπώς γίνεταιτώρα. Τι είναιτο λιομάζωμα.
3) Μέσα από διάφορες εικόνες προσπαθούμε να κατανοήσουν τα παιδιά, πως γίνεταιτο
λάδι. Αναφορά στην θρεπτικήαξία του λαδιού. Αφού το δοκιμάσουν μιλάμε για
διατροφικές συνήθειες προηγούμενωνχρόνων καισημερινές.
4) Τα παιδιά μαθαίνουν να διαβάζουν καινα γράφουν τις λέξεις : ελιά –ελαιόλαδο-
ελαιομάζωμα ,λιομάζωμα.
5) Παίζουμε παιχνίδιμε σύνθετες λέξεις όπως : ελαιόλαδο- αραβοσιτέλαιο –ελαιόψωμο -
λιόπανο κτλ.
6.Αναφερόμαστε στις διάφορες χρήσεις τουλαδιούεκτός της μαγειρικής καιτη σημασία
που έχειστη θρησκεία μας (βάπτισμα, καντήλι…..)
7 )Αναφερόμαστε στον κότινο ,το στεφάνιαπό κλαδίελιάς με το οποίο στεφάνωναν τους
αθλητές στην αρχαιότητα .
Παιδίκαι Μαθηματικά
1 Δίνουμε στα παιδιά κλαδάκια από ελιές καιτα παιδιά πρέπεινα βάλουν τόσες ελιές
όσες λένε οι αριθμοίπου βρίσκονταιμπροστά τους.
2. Μετράμε κουκούτσια από ελιές πουέχουν φέρειτα παιδιά από το σπίτι. Τα κουκούτσια
του κάθε παιδιούείναιμέσα σε ένα κουτάκι. Κάθε παιδίγράφει τον αντίστοιχο αριθμό
πάνωστο κουτάκιτου.
3.Αφούδοκιμάσουν ελιές διαφόρων ποικιλιών (πράσινες, μαύρες, ξιδάτες,τσακιστές,
ανάλατες…) καταγράφουν σε πίνακα διπλήςεισόδου ποια ελιά τους άρεσε περισσότερο.
Στο τέλος γίνεται η καταμέτρησηκαιαναδεικνύεταιηδημοφιλέστερηελιά.
Παιδίδημιουργία και έκφραση
1. Τα παιδιά ζωγραφίζουν ελεύθερα το λιομάζωμα.
2.Κάνουν με κολάζ φυσικών υλικών το λιομάζωμα .
3. Κατασκευάζουμε πήλινα αγγεία .
4. Δραματοποιούμε το λιομάζωμα.
5.Μαθαίνουμε το παραδοσιακό ποίημα « Ντίλι- ντίλι», κατασκευάζουμε μάσκες για τους
ήρωές του και το δραματοποιούμε.
4. 6. Διαβάζουμε το μύθο « Αθηνά και Ποσειδώνας».
7. Μαθαίνουμε το αίνιγμα : «Από κλαδάκικρέμεται, στην αγορά πουλιέται,το εξωτερικό
της τρώγεται το κόκαλο πετιέται.»
8.Μαθαίνουμε την παροιμία : «Βάλε ελιά για το παιδίσου και συκιά για τη ζωή σου.»
9. Διαβάζουμε την ιστορία «Μια ελιά στη φάτνη του Χριστού» , τη δραματοποιούμε και
αποφασίζουμε να την παρουσιάσουμε στους γονείς ,στη Χριστουγεννιάτικηγιορτή μας.
Παιδίκαι Περιβάλλον
1. Επισκεπτόμαστε τον ελαιώνα καιτο ελαιοτριβείο της περιοχής μας
2. Επισκεπτόμαστε τον Αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Μεσημβρίας –Ζώνης όπου
παρατηρούμε τα κεραμικά αγγεία πουβρέθηκαν καιπουχρησιμοποιούνταν για τη φύλαξη
λαδιούκαι κρασιού. Παρατηρούμε επίσης τον κλίβανο για το ψήσιμο των κεραμικών.
Παιδίκαι ΤΠΕ
1.Βλέπουμε στον βιντεοπροβολέα τον πίνακα τουΘεόφιλουτο «Λιομάζωμα» καθώς και
άλλους πίνακες με θέμα την ελιά. Τους παρατηρούμε καιπροσπαθούμε να τους δώσουμε
τίτλο .Στο τέλος η νηπιαγωγός αποκαλύπτειτον τίτλο του κάθε πίνακα.
2.Βλέπουμε στον βιντεοπροβολέα φωτογραφίες από την Αφή της φλόγας της Ελπίδας για
τους Αγώνες των Special Olympics ,πουέγινε στον Αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας
Μεσημβρίας στις 4 Σεπτεμβρίου του2014, καιπαρατηρούμε την ιέρεια πουστεφανώνει
τους αθλητές με στεφάνιαπό κλαδίελιάς.
3.Βγάζουμε φωτογραφίες κατά την επίσκεψήμας στον ελαιώνα καιτον αρχαιολογικό
χώρο με σκοπό να τις δείξουμε στους γονείς .
4.Βγάζουμε φωτογραφίες τις φάσεις εξαγωγής του λαδιούκαιδημιουργούμε ένα power
point .Καλούμε τα παιδιά του άλλουτμήματος καιτους το προβάλλουμε με τον
βιντεοπροβολέα . Το ίδιο θα το παρουσιάσουμε καιστους γονείς στην τελικήεκδήλωση.
5.Εκτυπώνουμε τις φωτογραφίες και προσπαθούμε να τις βάλουμε στη σωστή σειρά.
Παιδίκαι αοινωνικό περιβάλλον
5. 1.Καλούμε τη γιαγιά ενός παιδιού η οποία θα μας δείξειτη διαδικασία πουπρέπεινα
ακολουθήσουμε προκειμένουνε ξεπικρίσουνοιελιές πουμαζέψαμε έτσιώστε να
μπορέσουμε να τις φάμε.
2.Καλούμε τη μαμά ενός παιδιού η οποία μας δείχνειπώς γίνεται το ελιόψωμο.Το
ψήνουμε καιτο τρώμε όλοι μαζί .
Τέταρτη φάση :Αξιολόγηση
Στην τελευταία φάση θα προσπαθήσουμε να διαδώσουμε την αξία του ελαιόλαδουκαι
της ελιάς στους υπόλοιπους μαθητές του σχολείουκαι στις οικογένειές τους. Με τη
βοήθεια του ΣυλλόγουΓονέων καιΚηδεμόνων οργανώνουμε την «Ημέρα της ελιάς» .
Καλεσμένοι θα είναι οι μαθητές και οι γονείς των τριών τμημάτων του νηπιαγωγείου(62
μαθητές) καθώς καιτων δύο τμημάτων του συστεγαζόμενου5ου
Νηπ/γείου(42
μαθητές).Στην εκδήλωση αυτή:
1.Θα προβάλλουμε τις φωτογραφίες πουβγάλαμε κατά την επίσκεψήμας στον ελαιώνα
καιτον αρχαιολογικό χώρο καθώς καισυλλογή από πίνακες ζωγραφικής με θέμα την ελιά.
2.Θα προβάλλουμε τις φάσεις της εξαγωγής του λαδιούπουφωτογραφήσαμε κατά την
επίσκεψημας στο ελαιοτριβείο .
3.Τα νήπια του ενός τμήματος θα παρουσιάσουν δραματοποίησητουπαραδοσιακού
ποιήματος «Ντίλι -Ντίλι» ,ενώτα νήπια του άλλουτμήματος θα δραματοποιήσουν το
μύθο του Ποσειδώνα καιτης Αθηνάς.
4.Οικαλεσμένοικαλούνταινα δοκιμάσουν παραδοσιακές νοστιμιές με ελαιόλαδο και
ελιές, πουετοίμασαν οι γονείς των νηπίων πουσυμμετέχουν στο πρόγραμμα.
5.Ταυτόχρονα θα υπάρχειέκθεσημε τα έργα των παιδιών.
Την επόμενημέρα θα γίνειμε τα παιδιά η αξιολόγηση του προγράμματος .Ακούγονται
απόψεις, εντυπώσεις ,συμπεράσματα.
Η επιτυχία του προγράμματος θα εξαρτηθείαπό το πόσο ευχαριστημένοιέφυγαν από την
εκδήλωσηοι καλεσμένοιμας καιπόσο αποφασισμένοιείναινα βάλουν την ελιά στη
διατροφήτους.
Αριθμός και ηλικία νηπίων που συμμετέχουν
Το πρόγραμμα αυτό θα το υλοποιήσουν τα νήπια δύο τμημάτων με συνολικό αριθμό
6. 41 νήπια καιηλικίες 4,5 έως 6,5 ετών .Θα ξεκινήσειτο Νοέμβριο και θα ολοκληρωθεί στα
τέλη του Απριλίου.
Προσδοκώμενοαποτέλεσμα
Το προσδοκώμενο αποτέλεσμα είναιτα νήπια των δύο νηπιαγωγείων καιοι οικογένειές
τους να μάθουν τη διατροφικήαξία της ελιάς καιτου ελαιόλαδουνα τα βάλουν στη
διατροφήτους και με τη σειρά τους να τα γνωστοποιήσουν στο ευρύτερο περιβάλλον
τους.