Η ζωή και η δράση του-Θούριος

1. Ρήγας
Φεραίος

2. ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ρήγας Βελεστινλής (Φεραίος) υπήρξε πρόδρομος και πρωτεργάτης του Νεοελληνικού Διαφωτισμού.
Γεννήθηκε το 1757 στο Βελεστίνο της Μαγνησίας.Το θεωρούμενο ως πραγματικό του επώνυμο
Αντώνιος Κυριαζής ή Κυρίτζης δεν επιβεβαιώνεται από τη σύγχρονη έρευνα. Ο ίδιος προτιμούσε να
χρησιμοποιεί ως επώνυμο αυτό της γενέτειράς του, ενώ οιΈλληνες διανοούμενοι που ζούσαν στην
εξορία τον αποκαλούσαν Φεραίο, επειδή στην αρχαιότητα η πόλη του ονομαζόταν Φεραί. Ο νεαρός
Ρήγας εγκατέλειψε το Βελεστίνο πολύ νωρίς, αφού πρώτα πήρε τη βασική του μόρφωση.Το 1785 πήγε
στην Κωνσταντινούπολη, όπου συνέχισε τις σπουδές του κι εντάχθηκε στο περιβάλλον των
Φαναριωτών, ενώ το 1788 εγκαταστάθηκε στη Βλαχία ως διοικητικός υπάλληλος. Στα χρόνια που
ακολούθησαν διακρίθηκε ως λόγιος και συγγραφέας.Το 1790 και το 1796 ταξίδεψε στη Βιέννη για να
τυπώσει τα βιβλία του, μεταξύ αυτών το «Σχολείο των ντελικάτων εραστών», το «Φυσικής
Απάνθισμα», ο «ΗθικόςΤρίποδας» και ο «Ανάχαρσις» Ως κορυφαίο έργο του, πάντως, θεωρείται η «Νέα
Πολιτική Διοίκησις των κατοίκων της Ρούμελης, της Μικράς Ασίας, των Μεσογείων Νήσων και της
Βλαχομπογδανίας» που περιείχε:
τον Θούριο, γνωστό επαναστατικό άσμα,μία επαναστατική προκήρυξη,τη διακήρυξη των
δικαιωμάτων του ανθρώπου σύμφωνα με τα πρότυπα των Γάλλων Διαφωτιστώντο Σύνταγμα του
Ρήγα
Το πολιτικό όραμα του Ρήγα συνίστατο στη δημιουργία μιας πολυεθνικής βαλκανικής επικράτειας που
θα ήταν απαλλαγμένη από τις αγκυλώσεις της οθωμανικής πολιτικής και στην οποία οιΈλληνες θα
είχαν κυρίαρχη θέση. Για την πραγματοποίηση αυτού του στόχου προσπάθησε να εξεγείρει όλους τους
υπόδουλους στους Οθωμανούς λαούς της Βαλκανικής εναντίον του κοινού τυράννου.
Επεδίωξε, μάλιστα, να συναντήσει τον Μεγάλο Ναπολέοντα για να ζητήσει τη βοήθειά του.
Συνελήφθη, όμως, στις 8 Δεκεμβρίου του 1797 από τους Αυστριακούς στηνΤεργέστη και παραδόθηκε
στουςΤούρκους, οι οποίοι τον σκότωσαν δια στραγγαλισμού στις 12 Ιουνίου του 1798 στο Βελιγράδι.

3. ΘΟΥΡΙΟΣ
• Ο «Θούριος» του Ρήγα είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού
και ο πιο διαδεδομένος προεπαναστατικός πατριωτικός ύμνος. Γράφτηκε το 1797 και
αποτελεί το τρίτο μέρος του επαναστατικού πολιτικού φυλλαδίου «Νέα Πολιτική Διοίκησις
των κατοίκων της Ρούμελης της Μικράς Ασίας των Μεσογείων Νήσων και της
Βλαχομπογδανίας». Ο Ρήγας χρησιμοποιεί το αρχαιοελληνικό ΄΄θούριος΄΄, που σημαίνει
ορμητικός, σφοδρός, με σκοπό να εμψυχώσει και να προκαλέσει έντονα συναισθήματα
στους μαχητές. Είναι ένα προσκλητήριο αγώνα και επανάστασης για όλους τους βαλκανικούς
λαούς και ιδιαίτερα τους Έλληνες, που ορκίζονται ότι θα αγωνιστούν να απελευθερώσουν το
σκλαβωμένο γένος τους. Όπως χαρακτηριστικά σχολιάζει ο Λέανδρος Βρανούσης, «Ο
Θούριος δεν ήταν ένα απλό πατριωτικό τραγούδι, αλλ’ ανοικτή προκήρυξη, προσκλητήριο
δυνάμεων και πρόγραμμα ενεργείας, σύνθημα επαναστατικού συναγερμού για όλη την
τουρκοκρατούμενη Βαλκανική και Εγγύς Ανατολή» Για τις αυστριακές διωκτικές αρχές,
σύμφωνα με αναφορά τους προς το Υπουργείον της αστυνομίας σχετικά με τις ανακρίσεις
που πραγματοποιήθηκαν, ο Θούριος που συνέταξε και εξέδωσε ο Ρήγας, επρόκειτο για ένα
επαναστατικώτατον άσμα!
• Αποτελείται από 126 δεκατρισύλλαβους στίχους και ήταν μια «επαναστατική προκήρυξη
και κατήχηση , γραμμένη σε στίχους, για να μπορούν να την αποστηθίζουν εύκολα κι οι πιο
αμόρφωτοι κι αγράμματοι» Αρχικά φαίνεται ότι κυκλοφορούσε ο Ρήγας και οι συνεργάτες
του τον Θούριο χειρογράφως. Αργότερα , τον Οκτώβριο του 1797 τυπώθηκε
συμπεριλαμβανόμενος στην Επαναστατική του προκήρυξη. Πιστεύεται ότι γράφτηκε στο
Βουκουρέστι και πιθανότατα βελτιώθηκε ή και ολοκληρώθηκε αμέσως μετά την άφιξή του
Ρήγα στη Βιέννη.

4. ΘΟΥΡΙΟΣ
• Με τον Θούριο ο Ρήγας επιδιώκει την αφύπνιση των σκλαβωμένων Ελλήνων, τη
συνειδητοποίηση της κατάστασής τους και την προετοιμασία τους για επαναστατική
δράση με σκοπό την ανάκτηση της ελευθερίας τους. Καλεί σε εξέγερση, όχι μόνο τους
Βαλκάνιους σκλαβωμένους λαούς, αλλά και όλους τους κατοίκους της Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας, ανεξάρτητα από θρησκεία και φυλή. Το μήνυμά του είναι ανεξίθρησκο, όμως
η αναφορά: ’’Nα κάμωμεν τον όρκον, επάνω στον Σταυρόν και πιο κάτω Ψηλά στα
μπαϊράκια, συκώστε τον Σταυρόν ή Στεργιάς, και του πελάγου, να λάμψη ο
Σταυρός’’ σχετίζεται με τη θρησκεία στην οποία πιστεύει η μεγάλη πλειοψηφία που
απαρτίζει τους ανθρώπους στους οποίους απευθύνεται. Ο Ρήγας έχει βαθιά επίγνωση πως η
συντηρητική Ευρώπη δεν θα βοηθήσει την επανάσταση γι’ αυτό δεν επικαλείται τη βοήθεια
καμίας μεγάλης ευρωπαϊκής δύναμης, ενώ, ταυτόχρονα, αποκρύπτει και την συμπάθειά του
προς τη Γαλλία. Η απήχηση του Θούριου και του Ρήγα επεκτείνεται στα Βαλκάνια και σε όλη
την Ευρώπη. Ο Θούριος μεταφράζεται στα γαλλικά, ενώ στα αγγλικά τον αποδίδει ο λόρδος
Μπάυρον. Ο Βούλγαρος επαναστάτης Ρακόφσκι γράφει Θούριο για τη Βουλγάρικη
επανάσταση και ο μεγάλος Ρώσος ποιητής Πούσκιν υμνεί τον Ρήγα στο ποίημά του «Εμπρός
Ελλάδα, Επαναστάτισσα». Στο Βελιγράδι οι Σέρβοι έχουν αναγείρει μνημείο προς τιμήν του
Ρήγα. Τέλος, έχει επηρεάσει διανοητές και λογοτέχνες στη Ρουμανία, την Αλβανία και αυτήν
ακόμη την Τουρκία. Ενδεικτικό της απήχησης του Θούριου του Ρήγα είναι ότι κυκλοφόρησαν
και άλλοι Θούριοι που αποδόθηκαν στον Ρήγα, που γράφτηκαν πριν από την Ελληνική
Επανάσταση του 1821.

5. ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ • Εκ των γραμμάτων γεννάται η προκοπή με
την οποίαν λάμπουν τα ελεύθερα έθνη.
• Κάλλιο ῾ναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή παρά
σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή.
• Κανένας πολίτης δεν εξαιρείται από την
τιμίαν υποχρέωσιν του να συνεισφέρῃ
κατά την δύναμιν και τα πλούτη του τα εις
δημοσίας ανάγκας δοσίματα.
• Οι Νόμοι νάν᾿ ο πρώτος και μόνος οδηγός.
• Όποιος ελεύθερα συλλογάται,
συλλογάται καλά.

6. Μπίτη Σταυρούλα Γ5
https://www.sansimera.gr/biographies/1