2. “Nëse një ndodhi, tipar, send, person eshte i
ngjashëm me shumë të tjerë në një popullatë
apo klasë, atëherë ai konsiderohet
përfaqësues”.
Heuristika e përfaqësimit ndodhë atëherë kur
një objekt A, i përket një klase B.
P.sh kur kërkohet që pas përshkrimit të një
personi, të gjendet profesioni.
3. Kahneman & Tversky – “Jack është një burrë 45-
vjecarë. është i martuar dhe ka katër fëmijë. është
përgjithësisht konservator, i kujdesshëm dhe ambicioz.
Ai nuk tregon interes për politikën dhe cështjet sociale
dhe kalon shumicën e kohës së tij të lirë duke u marrë me
hobet e tij që janë kopshti i shtëpisë, lundrimi dhe
puzelat matematikorë”
A është Jack-u inxhinjer apo avokat?
50% të subjekteve ju tha që përshkrimi ishte zgjedhur
rastësisht nga 100 tregime ku 70 përshkrime të tilla
ishin për inxhinjerët dhe 30 për avokatët, ndërsa 50% ju
tha e kundërta, 70 ishin për avokatët, ndërsa 30 për
inxhinjerët.
4. Besimi i gabuar se lidhja ose kombinimi i dy
ndodhive (A dhe B) është më e mundshme të
ndodhë sesa njëri nga dy ngjarjet vetëm.
Kahneman dhe Tversky “Linda është 31
vjece, beqare, e komunikueshme dhe shumë e zgjuar. Ajo
është e diplomuar në filozofi. Kur ishte studente ajo
ishte e shqetësuar me cështje që lidheshin me
diskriminimin dhe drejtësinë sociale dhe gjithashtu ka
marrë pjesë në demonstratat anti-nucleare’
Linda është punonjëse banke, i përket lëvizjes
feministe, apo është edhe punonjëse banke dhe i përket
lëvizjes femioniste?
5. “Të vlerësosh frekuencën e një ndodhie duke u nisur
nga fakti se sa e lehtë apo e vështirë është të nxjerrësh
informacionin nga kujtesa afatgjatë”.
Eksperimenti me thënien e shpejtë të emrave të disa
burrave dhe grave, ku gratë ishin të famshme ndërsa
burrat të zakonshëm.
Kur u pyetën subjektet nëse kishte më shumë burra
apo gra të përmendur, ata thanë gra.
Licheistein – gabimet e kësaj heuristike në jetën e
përditshme (subjektet u pyetën për shkaqet e
vdekjeve, shumica përgjigjeshin për vrasjet apo
vetvrasjet meqë ato raportoheshin më shumë në media)
.
6. Ka të bëjë me rritjen e perceptuar të sasisë së
dickaje nëse ajo ndahet në copa të vogla.
Rastet e individëve në dietë.
7. Cdo ngjarje e dhënë do të duket më e
mundshme ose më pak e mundshme në bazë të
përshkrimit të dhënë.
Cili është probabiliteti që ti të vdesësh verën e
ardhshme?
Cili është probabiliteti që të vdesësh verën e
ardhshme nga një sëmundje, një aksident
makine, apo nga ndonjë shkak tjetër i
mundshëm?
Përse ndodhë kjo gjë?
8. Sipas heuristikës së teorisë mbështetëse, sa më i
qartë të jetë përshkrimi, aq më shumë njerëzit
kanë gjasa të shohin mundësinë e ndodhjes së
ngjarjes.
9. Nëse njëri nga dy objektet është i njohur ndërsa
tjetri jo, atëherë kjo ndikon në faktin që objekti i
njohur ka një vlerë më të madhe të perceptuar.
P.sh subjektet pyeteshin për qytete dhe rajone
të Gjermanisë se kush ishte më i madh. Ata
shënonin gjithmonë qytetin apo rajonin qe
njihnin me shume, pavaresisht se nuk e kishin
te qarte se cili rajon ishte me i madh.