Yıllar önce ilkel şartlarda, amatörce hazırladığım ama yine de okuyanlara yardımcı olacağına inandığım bir sunumdur. İçindeki ölçüler; başlık tipi,kablo tipi ve üreticinin ürünlerini geliştirmesine bağlı olarak değişebilir. Pfister'in youtube da güzel bir başlık yapım videosu da var. O videodan da yararlanmanızı tavsiye ederim.

1. PLUG-IN BAŞLIK YAPIMI
• SIEMENS NX-PLUS VE 8DA SERİSİ O.G.
HÜCRELERİ SF6 GAZ İZOLELİ OLDUĞUNDAN
O.G KABLOLARI , HÜCRELERİN ALTINDA
BULUNAN PLUG-IN TABİR EDİLEN
SOKETLERE GİRMEKTEDİR.PLUG-IN TABİR
EDİLEN BAŞLIKLARIN YAPIMI HAKKINDA
TÜRKÇE DETAYLI BİLGİ MAALESEF
BULUNMAMAKTADIR.BAŞLIKLARLA
BERABER GELEN ALMANCA VE İNGİLİZCE
KİTAPÇIKLAR DA ZIRHLI KABLO VE YARI
İLETKEN TABAKASI KALIN OLAN KABLOLAR
HAKKINDA DA BİLGİ VERİLDİĞİNDEN
ANLAŞILMAZ ŞEKİLDE KARIŞIKDIR.

2. PLUG-IN BAŞLIK YAPIMI
• SIEMENS’in ürettiği 8DA
ve NXPLUS serisi O.G.
Hücrelerinin kablo giriş
yerleri,Plug-in tabir
edilen başlıklara göre
dizayn edilmiştir. Bu
başlıklar dışarıda
yapıldıktan sonra
hücrelerin altında
bulunan oyukların içine
sıkı geçme olarak
sokulur ve 3 adet civata
vasıtası ile vidalanır.

3. BU SUNUMDA,ELİMİZDE HİÇ KİTAPÇIK
OLMASA DAHİ,HATTA GELECEK
BAŞLIKLARIN ÖLÇÜLERİ DEĞİŞSE
DAHİ ELİMİZE METRE ALARAK NASIL
BAŞLIK YAPABİLECEĞİMİZİ
ANLATMAYA
ÇALIŞACAĞIM.AŞAĞIDAKİ ÇİZİM O.G.
HÜCRESİNİN KABLO BAĞLANTI
YERİNİN VE KABLO BAŞLIĞININ BİR
KESİTİDİR.

4. HÜCRE Ç NDEK LETKEN KISIMİ İ İ İ
EPOKSİ
REÇ NEİ
BA LI I SAB TLEYECE M Z ALYENŞ Ğ İ Ğİ İ
C VATANIN V DALANACA I D L OYUKİ İ Ğ İŞ İ
SU YALITIMI SA LAYAN,ISI LE BÜZÜ EN MAKAROĞ İ Ş
KORUMA AMAÇLI KAPAK(ÇAN FLAN )Ş
BA LI I SAB TLEYEN ALYEN BA LI C VATAŞ Ğ İ Ş İ
YALITKAN PARÇA
KAMA
KONTAK YÜZÜK
DURDURUCU
YÜZÜK
BU NGŞİ
BA LIKŞ

5. 8DA PANEL ALTINDAKİ KABLONUN GİRECEĞİ
DİŞİ PLUG-IN YUVA

7. BA LIK KUTUSU ÜZER NDEKŞ İ İ
ET KETİ

8. BA LIK KUTUŞ
ÇERİ İĞİ

10. Şimdi plug-in başlık yapımının bazı püf
noktalarını anlatacağım…
• İlk önce OG panonun altındaki buşing ölçüleri ile başlık ölçüleri aynı olmalıdır.Bundan kastım şu: Herhangi bir kesit
veya OG seviyesi farketmeksizin, başlıkların üzerinde yazan Size/Grösse 2 veya 3 diye belirtilen başlık ölçülerini
kontrol edelim.
Resimlerde görüldüğü gibi Gr./Size:3 yazıyor.Bu başlık 3 numaralı buşing
için hazırlanmış bir başlık.Eğer hücrenin kablo girecek yeri olan buşingde
3 numara ise başlık bu buşinge uyacaktır.Yalnız resimde gözüken izole
kısım başlığın parçalarından sadece bir parçasıdır.Başlık ile gelen sette
diğer parçalarıda bulacaksınız.

11. Yandaki resme dikkat edersiniz
Gr.3 ve 34,0-38,0 yazılarını
göreceksiniz.Ba lı ın içineş ğ
girecek kablonun Protethen-X iç
yalıtkan çapı (Kablo damarındaki
yarı iletken tabakayı soyduktan
sonra geriye kalan beyaz izole
kısım) 34,0-38,0 mm aralı ındakiğ
kabloya göre uygundur.Örnegin
biz bu ba lı ı 7,5/15ş ğ
KV;1x500/35 mm2 2XSY(kablo
dı çapı:45,7 mm) ve 20,3/35ş
KV ;1x240/25 mm2 2XSY (kablo
dı çapı:45,5 mm) kablolarınş
ba lı ı için kullandık.Bu ikiş ğ
kablonunda Protethen-X
yalıtkanının çapları 34,0-38,0
mm aralı ındaydı.ğ

12. RES MDEİ
GÖRÜLDÜ Ü G BĞ İ İ
PROTETHEN-X
YALITKANIN GEÇTİĞİ
BÖLÜM 34 MM VE 38
MM ‘YE KADAR

13. RES MDEK KUMPASLA ÖLÇTÜ ÜMÜZİ İ Ğ
ÇAPIN ALTINDA,KABLONUN PROTETHEN-X
ZOLES VE YARI LETKEN TABAKANINİ İ İ
G RECE DARALAN OYU A D KKATLEİ Ğİ Ğ İ
BAKARSANIZ Ç N N 4 CM’L K YARIİ İ İ İ
LETKEN TABAKA LE KAPLANDI INIİ İ Ğ
GÖRÜRSÜNÜZ

14. İLK HAZIRLIKLAR
KABLO BAŞLIĞI YAPMAYA BAŞLAMADAN ÖNCE O.G KABLOLARIN
PANOYA KADAR DÜZGÜNCE REGLAJLARINI YAPMAMIZ
GEREKİYOR.BAZEN O.G. HÜCRENİN BİR FAZINA 2,3 VEYA 4 KABLO DA
BAĞLANABİLDİĞİNDEN PANONUN ALTINA KADAR ÜÇGEN
PAKETLERDE R,S,T OLARAK GETİRDİĞİMİZ GRUPLARI AYIRMAYA
BAŞLIYORUZ.SONRASINDA BAŞLIĞIN ARKA KISMINI OLUŞTURAN
ALUMİNYUM ÇAN FLANŞI VE ISIYLA BÜZÜŞEN MAKARONU KABLOYA
GEÇİYORUZ . (FLANŞI UNUTURSAK BAŞLIK YAPIMI SONRASINDA BU
ALÜMİNYUM ÇAN FLANŞI TAKMANIN İMKANI YOKTUR VE TEKRAR
SÖKMEMİZ GEREKİR.) DAHA SONRA BAĞLANTISINI YAPACAĞIMIZ İLK
KABLONUN HÜCRE ALTINDA BIRAKILABİLECEK EN FAZLA PAYINI
VERDİKTEN SONRA KABLONUN YERE YAKIN HERHANGİ BİR YERİNE
MARKER KALEMLE BİR ÇİZİK ATIYORUZ,KABLOYU SABİT TUTARKEN
BU ÇİZİKTEN BAĞLANTI YAPILACAK HÜCRE ALTINDAKİ DİŞİ PLUG’IN
İÇİNE KADAR ŞERİT METRE İLE ÖLÇÜ ALIP O NOKTAYI DA İKİNCİ
ÇİZİK OLARAK İŞARETLİYORUZ.BU İKİNCİ ÇİZİK ASLINDA KABLOYU
KESECEĞİMİZ NOKTADIR.FAKAT DİKKAT EDİN:KABLONUN EKRAN
TELLERİNİ NEREYE BAĞLAYACAKSAK BURAYI GÖZ ÖNÜNE ALARAK
KABLOYU EN AZ BU TELLER KADAR DAHA UZUN KESMELİYİZ…

15. BU ARADA KABLONUN REGLAJI SONRASI
BAŞLIK YAPMAYA BAŞLAMADAN ÖNCE ISIYLA
BÜZÜŞEN MAKARONU VE ALUMİNYUM ÇAN
FLANŞI KABLOYA TAKMAYI UNUTMAYIN!

16. SONRASINDA İKİNCİ ÇİZİĞİ ATTIĞIMIZ YERDEN
GERİYE DOĞRU 215 MM DAHA GERİYE BİR ÇİZİK
DAHA ATIP BURADAN İTİBAREN KABLONUN UCUNA
DOĞRU DIŞ KILIFI SOYMAYA BAŞLIYORUZ.VE
KABLONUN TELLERİNİ DIŞA DOĞRU KIVIRIP İKİ-ÜÇ
YERDEN DAĞILMAMALARI İÇİN BANTLIYORUZ.

17. SONRASINDA TELLERİ DIŞA KIVIRDIĞIMIZ YERDEN 215
MM’DEN İŞARETLEYİP KABLOYU, KABLO MAKASI İLE
KESİYORUZ.BU NOKTA ASLINDA KABLONUN DIŞ
KILIFINI SOYMADAN ÖNCE MARKER KALEMLE İKİNCİ
İŞARETLEDİĞİMİZ NOKTADIR.

18. YARI İLETKEN MALZEMEYİ SOYMAMIZA
YARAYAN ALET KABLO ÜZERİNDE RAHAT
HAREKET ETSİN DİYE KABLOYU BİR
MİKTAR YAĞLIYORUZ.

19. VE SOYMAYA BAŞLIYORUZ.BİR İKİ DENEMEDEN SONRA KABLO
SOYMA ALETİNİN ÜZERİNDEKİ AYAR ÇITIYLA DOĞRU KALINLIK
MİKTARINI BULMAYA ÇALIŞIYORUZ.BU MİKTAR:ALET TAMAMIYLA
YARI İLETKEN TABAKAYI SOYMALI FAKAT YALITKAN MALZEMEDEN
MÜMKÜN OLAN EN AZ KALDIRMAYI YAPMALIDIR.YANİ NE KABLO
ÜZERİNDE YARI İLETKEN MALZEME KALMALI NE DE KABLO
GEREĞİNDEN FAZLA SOYULARAK YALITKAN TABAKANIN ÇAPI
AZALTILMAMALIDIR.

21. 40 MM KALANA KADAR YARI İLETKEN TABAKAYI SOYUP SONRASINDA
LAK SIYIRMA MAKİNESİNİ ÇIKARTIYORUZ.

22. KABLO ÜZERİNDE TELLERİ GERİYE KIVIRDIĞIMIZ
NOKTADAN 130 MM ALIP MARKER VEYA MAKET BIÇAĞI
İLE KÜÇÜK BİR İŞARET KOYUP BU NOKTADAN
İTİBAREN LAK KESME ALETİ İLE LAKI KESİYORUZ.

23. ÖNCE KABLONUN UCUNDA LAK KESME ALETİNİ
AYARLIYORUZ Kİ GERÇEK KESME YARİNDE ALET
FAZLACA DERİNE GİDİP İLETKENE ZARAR VERMESİN.

24. LAK KESME ALETİNİ KAFASINI DİK KONUMA ALIP
PENSEYİ İŞARETLEDİĞİMİZ YERDEN KABLOYA
SAPLAYIP PENSEYİ YAVAŞÇA SONUNDA KADAR
KAPATIYORUZ VE PENSEYİ KENDİ ETRAFINDA
YAVAŞÇA BİR KAÇ TUR DÖNDÜRÜYORUZ.

25. LAK KESME ALETİNİN KAFASINI YATAY
KONUMA ALIP KABLO BAŞINDAN BİRAZ ÖNCE
KESTİĞİMİZ BÖLÜME KADAR KESİYORUZ.

26. SOYDUĞUMUZ YALITKAN KISMI KOMPLE ÇIKARTIP İLETKENİN
UCUNU BİR KAÇ KEZ BANTLIYORUZ Kİ BAŞLIĞI GEÇİRİRKEN
HERHANGİ BİR KESKİN YÜZEY BAŞLIĞA ZARA VERMESİN.

27. BU BÖLÜM EĞER KABLONUN YALITKAN İLE YARI İLETKEN KISIMLARI
ARASINDAKİ FARK 2 MM’DEN FAZLA İSE UYGULANACAKTIR.HATIRLARSANIZ
KABLO BAŞLIK SETİ İÇERİSİNDE KAĞITTAN MEZURA ÇIKIYORDU.BU
MEZURA İLE ÖLÇÜM YAPIYORUZ.FARKIN 2 MM’DEN FAZLA OLDUĞU
DURUMLARDA ZIMPARA İLE HAFİFÇE ZIMPARALANIP YARI İLETKEN BANT
İLE İKİ TUR BANT ÜST ÜSTE YARIM BANT GENİŞLİĞİ BİRBİRİNE BİNECEK
ŞEKİLDE SARILIYOR.ÖNEMLİ NOT:BU BANT BAŞLIK KUTUSU İÇERİSİNDEN
ÇIKMIYOR.ZİRA BAŞLIK SİPARİŞİ YAPILIRKEN DETAYLI BİÇİMDE KABLO İLE
İLGİLİ TÜM DETAYLARIN VERİLMESİ GEREKMEKTE AKSİ TAKTİRDE YANLIŞ
SİPARİŞTE SİZE LAZIM OLACAK MALZEMELER ÇIKMAYACAKTIR.

30. YARI İLETKEN BANTI İKİ TUR VE VE MAKSİMUM 20 MM GENİŞLİĞE KADAR
SARIYORUZ.UNUTMAYIN BU İŞLEM SADECE KABLONUN YALITKAN VE YARI
İLETKEN ÇAPLARI ARASINDAKİ FARK 2 MM’DEN FAZLA İSE UYGULANACAK.AMACI
DA BAŞLIĞIN İÇİNDEKİ 40 MM’LİK YARI İLETKEN TABAKANIN KABLONUN YARI
İLETKEN TABAKASI İLE İYİ TEMAS ETMESİ İÇİNDİR.

31. AYRICA KABLONUN YALITKAN KISMININ UCUNA BIÇAKLA
FOTOĞRAFTAKİ GİBİ PAH YAPIYORUZ Kİ KABLO BAŞLIĞINI KABLOYA
GEÇİRİRKEN KABLONUN SERT KISIMLARI BAŞLIĞIN İÇİNE ZARAR
VERMESİN.

32. KABLOYU KONTROL EDİP YALITKAN TABAKA ÜZERİNDE HERHANGİ BİR
YARI İLETKEN KISIM KALMADIĞINDAN EMİN OLUYORUZ.EĞER YARI
İLETKEN ARTIK VARSA CAM PARÇASININ KENARI İLE KAZIYORUZ .
SONRASINA KABLONUN YALITKAN VE YARI İLETKEN TABAKALARINI AYRI AYRI
BAŞLIK SETİ İÇİNDEN ÇIKAN TEMİZLEME BEZLERİNİ SAF ALKOL İLE
NEMLENDİREREK TEMİZLİYORUZ.YARI İLETKEN KISMI SİLERKEN KABLONUN
SONUNA DOĞRU,YARI İLETKEN KISMI SİLERKEN KABLONUN UCUNA DOĞRU
SİLİYORUZ.İŞ GÜVENLİĞİ AÇISINDAN ALKOLÜ GÜVENLİ KAP İÇERİSİNDE
MUHAFAZA EDELİM.

33. DÖKÜLMEYE KARŞI EMNİYETLİ
GÜVENLİ KAP

34. TEMİZLİK SONRASI PAKET İÇERİSİNDEN
ÇIKAN ÖZEL GRESİ KABLOYA VE BAŞLIĞIN
İÇİNE BOLCA UYGULUYORUZ.

35. FOTOĞRAFTAKİ GİBİ BAŞLIĞI
SIKICA İTTİRİYORUZ.

36. GRES ARTIKLARI VARSA EL VE
TEMİZLEME BEZİ YARDIMIYLA
TEMİZLİYORUZ.
YALITKAN KISIM BAŞLIKTAN 1 CM
KADAR DIŞARI ÇIKMALIDIR.

37. BAŞLIK SETİ İÇİNDEN ÇIKAN PARÇAYI
RESİMDEKİ GİBİ TAKIYORUZ.

38. İLETKENİN UCUNA SARDIĞIMIZ BANTI
ÇIKARTIP SONRASINDA KONİK PARÇAYI
VİDALIYORMUŞ GİBİ ÇEVİREREK TAKIYORUZ.

40. BAŞLIK UCUNUDA ELİMİZLE
İTTİRİYORUZ.

41. BAŞLIK YAPMA MAKİNESİ SETİ İÇİNDE
BULUNAN 3 NUMARALI TAKOZU ALIP
BAŞLIĞIN İLETKEN KISMINA
OTURTTURUYORUZ.

42. VE ÇEKİÇLE VURUYORUZ.

44. SIKMA KEPSENGESİNİ HAZIRLIYORUZ…

50. SONUNA KADAR SIKIYORUZ.YENİ TİP
HİDROLİK KEPSENGELERİMİZ OTOMATİK
OLARAK SIKIP SONRASINDA ATIYOR…

51. SONRASINDA KEPSENGE VE PARÇALARINI
ÇIKARTIYORUZ.FAKAT DAHA BAŞLIK BİTMEDİ.

52. OG.HÜCRE ALTINDAKİ DİŞİ PLUG’IN
İÇİNİ TEMİZLİYORUZ VE YAĞLIYORUZ.

53. BAŞLIĞIN ÜSTÜNÜ GRESLEYİP…
TAKMA ZİNCİRİ VE KOLU YARDIMIYLA BAŞLIĞI DİŞİ PLUG’IN İÇİNE
TAKIYORUZ.BİR KİŞİ BAŞLIĞI İÇERİ DOĞRU İTTİRİRKEN DİĞERİ DE
ALYEN CİVATALARI VİDALAMAYA ÇALIŞIYOR.CİVATA SIKMA MOTORU
İŞİMİZİ HIZLANDIRACAKTIR FAKAT DİŞ KAPTIRMAMAK İÇİN
ÖNCESİNDE DİŞ TUTTURMAYA DİKKAT EDİN.

54. SONRASINDA SET İÇERİSİNDEN ÇIKAN ÇİFT TARAFLI
SIZDIRMAZLIK MACUNUNU UYGULAYIN.MACUNU
FLANŞA YAKIN BİR BÖLGEYE VE ISIYLA BÜZÜŞEN
MAKARONUN İÇİNDE KALACAK ŞEKİLDE
UYGULAYIN.

55. ISIYLA BÜZÜŞEN MAKARONU ŞALAMA VEYA FÖN
MAKİNESİ İLE BÜZÜŞTÜRÜN.BU ARADA ELİNİZDE
ISIYA DAYANIKLI ELDİVEN OLMALIDIR.

56. UNUTMAYIN ÖNCE FLANŞI
SABİTLEYİN SONRASINDA
MAKARONU BÜZÜŞTÜRÜN.!

57. BAŞLIK NERDEYSE BİTTİ.EKRAN TELLERİNİ
ÖRÜN VE TOPRAKLAYIN.KABLOYU DA
YAKLAŞIK OLARAK FLANŞDAN 80 CM
AŞAĞIDAN ANTİMANYETİK KROŞE İLE
SABİTLEYİN.

58. HAZIRLAYAN: ZİYA MURAT KIRGIZ