Histologija zubne gledji, dentina i pulpe
•Download as PPT, PDF•
1 like•5,823 views
Prezentacija je u skladu sa planom i programom predmeta Opšta i oralna histologija sa embriologijom Stomatološkog fakulteta Univerziteta u Beogradu.
Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
More from Vesna Danilovic
Histologija zubne gledji, dentina i pulpe
- 1. Dentin. Pulpa, Gledj Prof. dr Vesna Danilović STOMATOLOŠKI FAKULTETSTOMATOLOŠKI FAKULTET UNIVERZITET U BEOGRADUUNIVERZITET U BEOGRADU
- 2. „ Zub izgrađuju tri mineralizovana tkiva: „ gledj, dentin, i cement i nemineralizovano tkivo – zubna pulpa.
- 3. • Mezenhimnog porekla • Avaskularno • Celularno (sadrži citoplazmatićne produžetke ododntoblasta) • Ima reparatorni kapacitet (deponuje se na pulparnoj strani)
- 4. Fizička svojstva dentina • Sastoji se od 35% organske supstance I vode I 65% neorganske supstance • Organska supstanca se sastoji od kolagenih vlakana I osnovne supstance koju čine mukopolisaharidi. • Tvrdji od cementa i kosti, a mekši od gledji • Manje je otporan na okluzalnu atriciju, abraziju I delovanje kiselina (karijes)
- 5. Tubularni dentin Intertubularni dentin Prečnik kanalića je najveći na pulparnoj strani (2, 5 mikrona) I postepeno opada prema periferiji dentina (1,2 u sredini I 0,9 na periferiji).
- 7. ¸
- 15. Vrste dentina • Primarni ( pokrovni I cirkumpulparni) • Sekundarni • Tercijarni (reparatorni)
- 29. Inkrementne linije • Von Ebnerove: dnevni priraštaj dentina • Owenove: hipomineralizovan dentin usled nekakvog poremećaja tokom dentinogeneze (gladovanje, infekcija, trauma…) • Neonatalna linija: vrsta Owenove konturne linje nastala kao posledica adaptacije na ekstrauterine uslove života.
- 32. Owenove linije
- 34. Pulpa zuba
- 37. odontoblasti • Sekretorna faza • Prelazna faza • Faza mirovanja
- 44. Pravi dentikli
- 47. Lažni dentikli
- 49. Promene vezane za starenje pulpe
- 52. Gledj zuba • Najtvrđe poznato mineralizovano tkivo. • Avaskularno, acelularno tkivo koje ne ostvaruje komunikaciju I metaboličku razmenu sa okolnim tkivima izuzev u kristalografskom smislu. • Nije inervisano. • Nema sposobnost reparacije zato što ameloblasti involuiraju.
- 53. Priraštajne – Retziusove linije
- 55. Gledjne prizme
- 57. Gledjne prizme - šematski prikaz
- 60. Gledjne lamele
- 64. Gledjna vretena
- 65. Čvornovata gledj
- 66. Hunter Schregerove linije Optički fenomen nastao usled različitog prelamanje svetlosti kao posledica različitog pravca pružanja prizmi
Editor's Notes
- Srebro, 100x. Dentinski kanalići (tubuli dentini).
- Srebro, 200x. Dentinski kanalići su međusobno povezani bočnim granama (rami laterales tubuli dentini).
- Brušen zub, 100x. Dentinski kanalići. Na neobojenim briušenim preparatima vide se kao crne linije (zato što su ispunjeni vazduhom.
- Brušen zub,200x. Detalj sa prethodne slike.
- H.E 40x. Reparativni (iregularni, tercijerni dentin), nastaje kao odgovor odontoblasta na iritaciju (karijesna lezija, neki medikamenti). Njegove karakteristike su manji broj i mali prečnik dentinskih kanalića, kao i iregulran pravac pružanja. Na ovaj način u celini se smanjuje komunikacija između dentina i pulpe što pretstavlja snažnu zaštitnu reakciju pulpno-dentinskog kompleksa.
- H.E 100x. Globularni dentin u neposrednoj blizini pulpe. Sa leva na desno uočavaju se: odontoblasti, predentin, dentin. Dentinski kanalići i Tomesovi procesusi nesmetno prolaze kroz globularni dentin. Objasnite zašto se hipomineralizovani dentin pokazuje globularnu strukturu.
- Brušen zub, 40x. Tomes-ov granulozni sloj. Sa desne strane na levu vide se: dentinski kanalići, tomes-ov granulozni sloj, dentinsko-cementna granica i acelularni cement. Tomesov granulozni sloj pretstavlja globularni dentin koji se javlja isključivo u korenu zuba na samoj granici sa dentinom.
- Brušen zub, 200x. Detalj sa prethodne slike.
- Brušen zub, 40x. Gleđ & dentin.
- Brušen zub, 100x. Detalj sa prethodne slike. Odozgo nadole vide se gleđ, GD granica i pokrovni (mantle) dentin. Dentin pokazuje globularnu organizaciju, što upućuje da se radi o hipomineralizovanom dentinu (dentinogenesis imperfecta).
- Srebro, 100x. Poprečni presek dentinskih kanalića. Zid kanalića čini tzv. peritubularni (intratubularni) dentin, koji je nešto jače mineralizovan od okolnog dentina. Između dentinskih kanalića nalazi se intertubularni dentin.
- Brušen zub, 100x. Poprečan presek dentinskih kanalića.
- Srebro, 100x. Dentinsko-cementna granica. Završna arborizacija dentinskih kanalića.
- H.E. 400x. Porečni presek dentinskih kanalića i Tomes-ovi procesusa.
- Brušen zub, 40x. Von Ebner-ove linije.
- Brušen zub, 100x. Von Ebner-ove (inkrementne) linije se vide ka međusobno paralelne linije, postavljene pod pravim uglom u odnosu na dentinske kanaliće. One se javljju u pravilnim razmacima od 20 mikrona i posledica su ritmične funkcije odontoblasta.
- H.E. 40x. Pulpa dentis u korenskom delu pulpnog prostora (canali radicis dentis).
- H.E. 100x. Idući od spolja prema centralnom delu, u pulpi se opisuju 4 zone: odontoblasti, Wail-ova acelularna zona, zona bogata ćelijama i dobro vaskularizovana centralna zona.
- H.E. 400x. Detalj sa prethodne slike. Sa leva na desno vide se dentin, predentin, odontoblasti, wail-ova acelularan zona i zona bogata ćelijama. Odontoblasti su njvažnije ćelije pulpe, čija je funkcija posvećena stvaranju i održavanju integriteta dentina. To su izdužene, cilindrične ćelije čija su tela smeštena na najperifernijem delu pulpe, a citoplazmatični produžeci (Tomes-ov procesus) u dentinskim kanalićima (desno).
- H.E 100x. Pulpa je meko, specijalizovano, visoko celularno vezivno tkivo, locirano u pulpnom prostoru čije zidove čini dentin.
- H.E 200x. Detalj sa slike 26.
- H.E 100x. Krvni sudovi pulpe.
- H.E. 400x. Detalj sa prethodne slike.
- h.E. 400x. Detalj sa slike 24. Centralnu zonu pulpe čini dobro vaskularizovano rastresito vezivno tkivo.
- H.E. 400x. Neuro-vaskularni elementi u centralnom delu pulpe.
- H.E. 100x. Pravi dentikli u pulpi.
- H.E. 200x. Pravi dentikli imaju strukturu sličnu dentinu sa dentinskim kanalićima, a na periferiji se nalaze odontoblasti.
- H.E. Imerzija. Pravi dentikl. Detalj sa prethodne slike. Na površini dentikla nalaze se odontoblasti. Ispod njih vide se predentin (svetlije) i dentin (tamnije).
- H.E. 100x. Lažni dentikli u pulpi.
- H.E. 400x. Detalj sa prethodne slike. Lažni dentikli su minerlalizovane strukture, koje nemaju nikakvu sličnost sa dentinom.
- H.E. 40x. Fibroza i difuzna kalcifikacija pulpe. Ove promene su vezane za starenje.
- H.E. 100x. Detalj sa prethodne slike.
- H.E 200x. Detalj sa slike 38.
- Brušen zub, 100x. Gleđne lamele se vide kao linearni defekti u gleđi, koji se pružaju od gleđno-dentinske granice do površine gleđi. Lamele su pukotine nastale u nepotpuno mineralizovanom matriksu tokom pre-eruptivnih i eruptivnih pokreta zuba. Ukoliko nastanu tokom erupcije zuba mogu biti ispunjeni salivarnim glikoproteinima i bakterijama. Iako pretstavljaju zone hipomineralizovane gleđi, ne postoje dokazi da su “locus minoris resistentiae”, odnosno da će na njima brže i lakše da nastane karijesna lezija.
- Brušen zub, 40x. Gleđni strukovi (fascikulusi) su hipomineralizovane zone koje se javljaju u grupama i zahvataju najviše jednu trećini gleđi.
- Brušen zub, 100x. Veće uveličanje iste slike.
- Brušen zub, 40x. Gleđna vretena su defekti u predelu gleđno-dentinske granice, koja pretstavljaju rezidualne dentinske kanaliće koji su ostali u gleđi tokom dentinogeneze.
- Brušen zub, 100x. Gleđ u predelu kvržica (engl. gnarled enamel). Grupe gleđnih prizmi međusobno organizovane na iregularan način, što doprinosi povećanoj mehaničkoj stabilnosti.